Katalog

rcı aftimızda hukuk devletl, hukukun üstünlüğu de\ımlerl kişinın her türlü baskıva knrşı ve oscllılfle idaıenın baskısına karşı guvence altında buhmdurulması anlamını içermektedır. Kamu erkinin kullanılınasında hukuka bnfthhk jarttır Anayasa Mahkcmesı 1%6'dakı bir kararında «Hukuk devletl demek, insan haklanna Baygı gosteren ve bu hakları koruvucu fidıl bır hukuk dlirenı kuran ve bumı devam Pttırmeve kendısını yükumlu sayan, bütUn davranışlarda hukuka ve Anayasaya ııyan, bütün ışlem ve eylemleri yargı denetımlne bağlı bulunan devlet demektir,» tamtımım hukukumuza verleştırmıştir Ancak salt yasalar, mahkeme kaıarları kağıtlar uzerındp kaldıkça bır anlam taşımazlar Bu ıkuralların uygulanması ve toplura yasamma verleşmesi gereklıdır Kamusal yetkıyi elmde bulunduıan kısıleı hukukun sınıılan dışına çıkarlarsa bu yetki aşması ve sapması ssonucunu veriı Vargt donetimı, hukuka bağlı devletın ana kurahdır Devletın yonetımını elmde bulunduran kışıler tum davramşlarını salt politika düşüncesıne dayandırırlarsa hukuka aykırı sonuçların ortaya çıkması önlenemez Burada sorumlulukı konusu unenı kazanmaktadır Salt polıtık nedpnlerle nlınmış bazı kararlar yanlış ışlemlerı doğıırmaktadır Bu haksız ve yanlış işlemlerln dueeltılmesı, yaıgı organlaıının knrarlarıyle mUmkün olur Bu kararların ısraıla ve sürekll olarak 'hiçe sayılması ve uygulanmaması halındp sonımluluk problcnunın ço^umlenmesl gereklıdir Damştay kararlannın devamh olarak uygulanmamasında dıremlmesl bır yonden yetkısız kışilerın hukuk dısı olarak karar katlarına gelmesıne neden olmakta, ote yandan bu tutum buyuk yetkl boşluklannın ortaya çıkması sonucunu doğurmaktadır. n NIUI Ç OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Can Güvenliği ve Sorumluluk Av. Merih SEZEN «Hrmmefc artık fcijl»#l kusuru t»tn olarak olusturmaktadır Kanımızea bu ışlemı yapanlar Bakanlık katında bulunsalar dahl nedensellık baglantısı kurulmak şartıyle kendılerı aleyhlerln» hukuk mahkemelertnde maddi ve manevl tazmlnat davalan açılabilır. İK tarafından arkasından »t«f edfler^k n»«nl vuruldugunıı almış olduğu blr mektupla kanıtlıyarak açıklamaktadır. Ateşli sıühların gorevlllerce kullanılmaaı bağlayıcı kurallara dayanmaktadır Toplum Uzerlne ateş edılmesi hiç bır hukuk anlayışıyla bajdaşamaz Toplulugıın dağıtüınası ıçın tüm modem araçlar elde bulunurken boylesıne bır davranışa yonelmek ağır sorumlulukları oluşturur. GUvenlık Kuvvetlerinin gelışl glizel sılah kullanmnları olası değıldır. Yurttaşlaruı da sılâh taîinıaları ve kullanmaları hiç bır şekılde onaylannmaz Bunun ıçın ıdarenın onleyıcı tedblrlerl yan tutmadan objektıf olarak uygulaması gereklıdır. Bir kısım ktsilerin saldırgan eylemlerms goz yumulup silâhlı çatışmalar varatılıyor^a buna norlen olanları zincırleme olarak agır •orunv luluklar beklemektedir. R nlsan 1976 günlu Le Monde Fransa'daki bazı gosterılerde goz yaçartıcı bombalaıın yere paralel olarak atılması sonucu VKralamaların meydana gelebilecegi oysa bu davranışm kurallsra aykın düştüğü açıklanmaktadır. Goz yaşartıcı bombalann atılması, bu bombaların havada patlaması sonııru ftrafa yayılacak gazın etkısıyle kanınnuz olarak oluşan toplantıları dağıtmak amacına vdnelıktır Bu bonv baları atan tüteklerın 45 derecelik bir açı ile kullanılması gerektıjl saptanmı? aksi davranışın sorumluluk getıreceği kabul edılmiştır. Ne varkl M Bıchard r>sha>es adlı 20 ya$larındakl bır gencın yüzüne lsabet eden goz ynşartıcı bomba bu gencın varalanmasına neden olmuştur. GUvenlık kuvvetlerinin davranışı nedeniyle Paris yonetıeılerı aleyhıne 3 mılyon FranMz frangı tutarında ta?,mınat davası açıldıgı Le Monde da açıklanmaktadır. Erlyet, yaralama v« ölümle sonuçlonan bu ftbl olaylarda idarenln tazmınat yönünden sorumlu olması dogaldır. Onemlı olan hınus olayları önlemekle gorevll olan kışılerin görevlerınl yerine getırmemeleridir. Aksine bazı yetkılılerin bir yanı tutarak olaylann çığrından çıkmasına neden oldukları saptanırsa bu kişiler âmır^ri ve •orumlu bakanlan aleyhine ceza kapsamının dışında hukuk mahkemelerınde tazmınat davalan •çılabilir. Yaygın bir şekll almış bulunan yaralama ve Oldurme olayları hlçbfr şekilde örtbas edilemez. Mademkl demokrasılere «açık reıımlerdir» dıyoruz. bu reıımlerde hıçblr olay karanlıkta kalamaz UzücU olayların önüntı almak Uzere obıektlf tedblrlerln alınmasında savsaklanması Rörlllenlerın derhal saptanması gereklr Sorumluluk slnclrl en yüksek kademelere çıksa dahi oezal ve polıtik «îoıumluluklftr dısında bu kisılerın zıncirleme tazminat ddeme yUkUmlUHlklerı de buhınmaktadır Nedensenlık baglantısı kurulduğunda demokrasileı de bakanlann ve başbakanlann •orumlu sayılmalan bu rejimlerın sağlıklı olu«unu kamtlar Denizler Durulmaz... aham, Blrincf Dünv» Savışında Harblye «ğrenclsiymlf. Daha «ıkmal i tahsil» etmeden suhay rütbeslyle ftnce Şark, sonra Surive Opheslııp vollanmı». Çocukluğumdan arta kalmıs anı kırıntıları aramnda sesinl duyar gibi oluyorum: Biz CebellIUbnan'da Iken I.ııhnan, o 7anıan Yıldırım Ordıılanyla inRİllzlerln ar«sında kalmıs. önce«iindp Cemal Pa>«a dhneml var. Falih Rıfkı. «Zeytındagınnda Liıbnan'ı ve çevreslnl «Arapsaçı» baabgı altında anlalıvor: «Harbın başında Ltlbnan, bagımsız gibi blr mutasarrıthktı Marıınilenn Patriğinl Osmanlı Hüktimeti tasdik etmemışti, fakat Fransıslar vasıtasiyle buyrulrtı verlp durdu. Maruni tayfası, Patrigı Allah yerine tutup tapar. LUbnan'ın Uçte biri Maruni vakfıdır. Candan Islam düşmanıdırlar. LUbnan'da mukaddes mürahıt denen bir sınıt vardır. Her Islâm oldüren mukaddes mücahıttır. Bekftrsa 4, evll ise 8 lıra maaş alır Ddrt sene öncekl 32 bin Mıisluman DUrzüden, biz oradayken 8 bın kadar knlmıstı Protestanlar îngtliz. Ortodokslar Rus taraflısı idtler Savısız kabile ve astretlerın isim ve meselelerine gtrmek bıle doğru degil. Bu akşamkl hakıkat, ortalık ağarmadan tersine döner. Çöl ve yarıçolde mpnlaat ve kuvvetten başka hiçbır kuvvet hüklım sürmer Birkaç devlet. bir memlekrtte adam ttlccarlığına başladığı 7aman altına avnç açanlar çok bulunur. Fakat bunları cıddi bır hareketin şefleri diye telakkl «tmelc dcgru degildır » B Can Güvenliği Avrupa İnsan Hakları ve Temel özgurluklerl Konıma Söyleşmesı Turkıye tarafından lmzalanmıştır. Bu sozleşmenln 2 maddeslne gdre her. kesin yaşama hakkı yasa ile korunur, herkes yaşama hakkına sahıptır Bu sözlpşmenin 3. maddeslne gdre lse hıç klmseye işkence ve Insanlık dışı ya da küçük düşurücü ceza ve eylem uygulanamaz. Anayasamıza da bu kurallar avnen K«çlrılmıştır. Anayasamızın 14 nıaddesınde heıke«in yftşama hakkına sahıp bulunduğu ve kimscys ezıyet ve işkence yapılamıyacağı hususları saptanmıştır. Oysa son zamanlarda gençlerimizın w> kaklaıda ve ünıversıteleı inde birer iktşer oldıırülmekte oldukları gdrülmektedlr. Yaralama ve dövülme olayları yayRin bır hale gelmıştir Gazetelere yansıyan bllgllere gore sayıları pek az oldugu bıldırilen Ülkü Ocaklı komandolann bazı guvenlık kuvvetlerının gözlerl önünde bu dövm» VB öldürme olaylarmı sürdUrdüklerl anlaşılmaktadır Genellıkle bu kişiler işlerlnl bıtir. dıkten sonra bellerınde tabancalanyla olay yerınden ellerını kollarını sallayarak uzaklaşabilmektedırler. Gene garetelere yansıyan bllgıler» gore zaman zaman bır kısım guvenllk kuvvetlennde hedef gozetilerek açılan ateşten çocuklaıımız yaralanmakta ya da hayatlarım kaybetmektedırler. 22 nısan 1976 Rilnlü Cumhuriyet'te Sayın Uğur Mumoıı, öğrenci Koray Dogan'ın Plınd» ve uzerinde sıUh bulunmama^ına ragmen blr po Hukuk Devleti însan toplum lçinde yaşayan bir vnrlıktır. TUm polıtık sıstemler insanlann mutlulugunu amaçlamaktadır Demokrasılerde bunun lçin halktan yana, halk için deylmlerl politikacıların agızlarından düşmemektedir. Kijl glivenoesl insan mutluluğunun ılk basamağıdır. Degıl kişl Riivpncesi can guvenlıJSınin tehlikeye girdıgi blr ortamda demokrası ve hukuk devletl giderek yerınl çng dısı bir rejim olan faslzme bırakır. Anayasası ile anayasal kuruluşlanyla ve btlinçli vatandaşlarıyla çağdas blr demokrasivi benimReyen TUrktye'mızl bdvlesine karanlık btr reiıme sürüklemege kimsenin gucu vetmevecektır Devletl yöneten bazı kışıler objektif yetkllerlnın dışında kışısel polltık hesaplar Uzerıne kurıılu yetki kaydırmalarına girişecek olurlarsa elbette bu davranışların kı?lsel sorumluluklan olacaktır. Demokrasilerde halktan vana olmak halkın btr kısmından vana olup obürlerınin kıyılmasına neden olmak demek değildlr. Istanbul Barosu (Kan Ddkmeye Son . Hukuka Saygı) uyansını Istanbul »okaklarında yürüyerek yapmıştır. Demokrasi ve hukuk devleti elbetteki aonuna kadar korunacak ve kollanacaktır. Cagdaş demokıasi kurallarının bır an önoe toplumumuzda tıtızlıkle uygulanmasını hepımız sabırsızlıkla beklemekteylz. Bilindiği gibi bu kararları uygulamayanlar tutumUrından doğacak tazmınatı da devlet hazine«ııe odetmektedırler. Acaba bdylcsine bır tutumu polıtık yönden uygun bulan kışıler hükümett oluştuıan Bakanlar ya da Başbakan lse kendılerinın kişlsel sorumlulukları olamaz mı? Bu kışısel sorumlulukları nederuyle adı geçenler aleyhlenne ayrıca tazmınat davalan açılamaz mı? Bu konu oldukça önem taşımaktadır. Nıteklm Anayasamızın 105. maddesinln 2 fıkrası «Her Bakan, kendı yetkısi içındekı ışlerden ve emıı altuıddkl eylem ve ışlemlerınden ayrıca sorumludur,» yaıgısım taşımaktadır. Burada onem11 olan faktor nedensellık bağlantısının (illlyet ra bıtası) kurulabılmesi olasılığıdır. Kanunun geroktııdıgı ışlemi yapmayıp aksine haksız VB yanlış işlem yapan kışılerın bu i$lemlerl yargı organınca lptal edilmeslna r&ğmen bu haksızlıkta C. Başkanı Daha Açık Konuşmah OKTAY AKBAL Evet , Hayır TARIMSAL SIGORTA SORUNU tlrk tanmının birnn önc» çozulmesl geıeken en bnemli sorunlanndan blrisi d» sıgortadır Ülkemır. tarımında kaçımlması mümkun olmayan ya da çok güç olan birçok ka» zalar (dolu. don, sel, kuraklık, yangın, hayvan hastahkları ve ölUmtl vb) sık sık gorülmektedır. Bunlar. gelır düzpylerı genellıkle zaten çok düşUk olan çiftçllerimiz için her yıl büjnik felftketlere neden olmaktadır. Butun ıleri ülkelerde olduğu fiibi, Ülkemızde de, ancak tarıınsal sıgorta yoluyla bu felAketİpr karşılanabllır, ve blr yıkım olmaktan çıkarılabılır. Oıel girişimlerl ajıyor T TARIMSAL JıRKETlERE SİGORTA KONUSU, BUGÜNE DEĞıN OLDUĞU KÜÇÜK ÜRETıCıLERıN GıBi GEREK B1RAKILMAMALI; DEVLET ELıYLE BıR AN ONCE VE OZElLıKLE SıNMELERı KARJILANMALI. «Son zsmanlarda butün ulusça huyıık bir üzuntü ve ııefretle karşılandığına inandığım egitinı kurumlarındakl olaylnr cldden elem verlcidlr. Blrtakım çağdı^ı Idrolojilcro kapıiarnk kcndlsl (ribl düşünmryenlcrl duşınan belleyen VP bu ugurda «ilahlı çatııjmaya glrenlerln rylemleri sonucu ortaya çıkan oluın olayları hangl davayı sonuçlandıracaktır? Bu cinayetlprtn iılus tıçısından bir cerpkçeKini bulnıak ve lzah etmek mümkun değildtr Bu olayların sorumlularına kanunlarımız eşit ve tarar•17. blr şekilde ııvRiılaııatak, memlekctimİ7İn asa^işinin ladrsl ve uluaumuzun tauzur ve sukuna kavuşturulması knnuau nıutlak sağlanacaktır.» Cumhurba^kam Koruturk, 23 Nisıın konıııjmanında bÖTİe dedl. ^.ısnlar eşit ve tarafsız uygulanacak!.. Bir Devlet Başkanuıın hojlc bir sbztt soylemek /orıııula kalnıası blr kuşkusu olduRiınu nnsıeı ıııe/. nıi? Demek \asalar e^it ve taraf»i7 blr biçimde uvgulanmıyor! Blrtakım katlller cezamz kalıyorsa, cinayrtlrr surııp Kidıyoısa, bundandır. Blr Başbakan Vardımcısı yarım saat TV oımiKto kendi p»rlısırip bağlı «ülk(Jcül<r»in »avunroasım yaparsa, onları yenl eylemlerc vaK»'>ri» «^çltlik ve Tarafsızhk» nasıl uyltnlanabıliı? CuMhurbafKttnı ÜMti kapalı «larak bunu bellrtmek ml lstemlştır derslnlz? Çok ü«tu kapalı bır konusmd!.. C.errBİ kalmadı hoyle shzlerln, her »PV BO7İer ımuncle, açık açık ovnanıyor oyıınlar, bütun cinayetleıin nedeııı, katlllerln ele gcçlrlllp ceralantlırılmanıasının nedenl, MC iktidarımn KevçekliRİ, içtensizllği, lıatta blr bölük yanaaslarının «cephp»clllği bölüculük sınırıııa gctlrmiç olmalan dcfcil ml? Bunu Siivırı Knruturk'ün görmemesl olanak dıyıdır. Devlet Baskanı olnıanın blr ağırlıgı vardır elhet. Turklye'nln altıncı Cura Iıurbaşkanı gundellk polemlklere Rİrmcz, Kİrmemelidır, anıa Tuıkıye'nln yazgihi, Atatürk Cumhuriyetlnln klsiliğl, nltellti »bı konusu olunca bir gorrv düşnıez ml Devlet Başkanına? 2S Nisaıı cunu TV eknınınria lıalkıyla konusurkcn ftnemll knnııl.ıra (İpgııulı Sayın Koruturk Blr şe\ler demek istiyor: «Uemokratik duzeııe güvente» Kelırcn, ona başlıca özelllğlnl veren sıyası partller olduRiı gıbi, bu sistcmi çulıerlpıı en etklll neden de siyasî partllerln yozlaştırılmasıdır. SiyaRÎ partiler olmaksızın denıokrasl mevcut olamaz. Yozlaşmaya terkedllmlş giyası paıtllerln demokraslyl öldürdüklcrl cervrktlr. Siyasî pattiler sadece iktidarı elp geçirmck vey* onu nıuhafaza etmek lçln çalışırlarsa bu hedefe ulaş.mak yolunda her şevl mesıu sayarıarsa ve bu yu7dcn menılckette yolsıızluklar, haksızlıklar, kavgalar, cinavetler başını alıp yururse, demokra&i en kuvvetli dayanağı olan lıalk guvenlnl kaybeder. Haklın ıılvası partllere, demokraslye lnaııcı kalma/jüa butun •lslem çokertillr.»... bu konuşmada .siyasl partiler» gozcüklerlnln yerine «M11Uyetçl Cephe» sozcUklcrlnl koymak geıekirdi. Bütün bu tanımlamalar Mt'ye yakışıyor çünkü!.. Yozlaşmıs partller, başta AP, sonra MSP. MHP ve CGP defci! nıidir? Bunların çocu bir an once, «askerl yonetlm»e geçllmesinl Istemlvorlar ını? Hatta yanda^ları bir takım üniversite oKretim uvclerl aşırı aağcı gazetelerde «Sıkıyönetlm Getlıılnielidır» başlıklı yazılar vazarak «demokraslyo paydos» denllmesini one sürmüyorlar mı? Açıkça suç olan, izlenmesi gereken blr sav degll midir «skerl, dcmokraBiyi yıkmaya çağıran yazılar yazmak, »bzler üdylemek? Demek blr sıkıyonHıml a?ırı sağcılar kendllerınoen yana goruyorlar, daha doğrusu bovle bır şeyl bekllvorlar, unıuyorlar. Demokratlk blr duzende böyle bir önerlyi destekleycn, savunan, gerçeklestlrmeve çalısan blr MHP. blr AP «yozlusmış» partller sayılmazlar mı' Oylevse Cumhurbaskanı Atatürk devrimlnc baglı kalmaya, demokrasivi korumaya ant bir Koruturk, daha açık, daha belirRiıı konuşmamalı mı? Sayın Korııturk'un 23 Nlsan konuşması derin anlamlar taçıyor. Cıımluırhaskanı iktldar ile mıılıalefetin hukuk anlayışı bakımınddiı blrbirlerıne çpllç,lk bir durumda olduklarını s«ylüyor. Ikticların hukuk anlayışı başka, mııhalpfetinki ba^ka, diyor. Cumhurbaşkanının arada denRe saglaması lse olanakeızdır. diyor avrıca... Çünku nıulıalcfet lktidar olunca «hukuk nnlayışı» da değişlyormus. hep bdyle sürüp pldivorınuş! Oysa bunda blr yanlışhk var. CHP iktidardayken buıcun »avundufeu hukuk ve özgurlük, kısacası demokrasl Ilkelerinl koruyor. Izliyor, sUrdUrttyordu. Ama AP'yl, «cephe» tkttdannı kurduktan, haçına teçtıkten sonra çok değlsmls bulduk. 12 Mart Bikı» dureninl sürdurmek İstiyor «Cephe» Hem de en ağır baskılarla, vurucn ITİlçlerle, hlr takım kraldan çok kralcı yandaslarla, içte ve dısta kendilerlnl koru>an, destekleyen güçlerle «Muhalefetle iktldar arasınd» derin blr hukuk anlavi'ji avnlıfcı» bulunduftu blr gcrçektlr. Daha doğrusu lktidar «hukuk» llkelerinc tumılyle sırt cevlrmektedlr. Bir vıl i<,lnde tünı vurt Uana bovanmıstır. Sayısız cina>et işlenmis, hiç birinin mıçlulan cezalanriırılmamıştır, hatta sııçu lşleyenler saptanamamıstır. Sayın Koruturk'ıın gbzd önünde olup hitlyor bu eylemler. Daha da olup bitecek, bu hukuka aykırı düzen sürüp gittikçe Sayın Korutürk'ten ulus onUndc daha açık konusmasını bekliyorıi7. Ağırlığı, van tutnıa/Iıgı. olgıınluRu bırakmasın, ama suçiuyla suçsu^u, i\i ile kotüuı, çııkıııle RÜzeli blrbirine karıştırmasın Turklyenin, Atatıırk clevılınlnln, Tlırklyo clrmokrasİNİnln yazgısıdır suz koınısu olan Sjeriatçılık, (aslstlik, komünistllk, holücülüklc hava^ınak, klm şeriatçı, klm faşjst, kim konıünlst, klm bolücu atık açıU sovlpıuokle, ortaya koymakla olur. Alatürk cumhuriyetlnl korumakla gbrevll bir Cumhurhaşkanının, lktldardaki »erlatçı, fnjjist, bolucu, giderck komünlstlere de yardımcı, yararlı tutıımıına, davranışına karsı çıkması. karsı çıktıgını da kamııoyuna açıklamam gereklldlr. Hem bu, yetkislnl asınak degildir, yalnızca gdrevini yerine getlrmek, lctiğl anda ııymaktır. ÇOZUMLENMELı Prof. Dr. Ziya Gökalp MÜLÂYiM 8tm*un Senatörü mılyonun Uzerindekı çiftçllerle sigorta yönünden ılıskı kurması blraz güç gorülmektedir. Bu durumda, bu yeni kuruluşun, gücünü daha çok orta ve büyük çıftçilere ha^retmesi ve asıl siRortaya ihtiyaç duyan yoksul ktiçllk çiftçilerm büyük kısmını kapsamı difında bırakmasından kuçku duymaktavız. Hükürnet ta sarısında bu kuşkumuzu teyit edici hUkümler de vardır Taian yasalasacaksa kuşkumuzu giderl cı düzeltmelerin Mecliste mutlaka yapılması gerekir. Tanmsal slgortanın, Ecevit hü kümeti programında da yer aldı ğı şekılde, Devletin yardımıvle kooperatif ve llst ftrglıtlerince yapılmasını içeren ikınci sisteme gelince: Bu sıstemde, orta ve buviık çiftçiler için sigorta priml normal, Uretıcılerln % 90 ml teşkıl eden kUçük çlftçilerde ise sigorta primi, olması gerekenin çok altında (Ureticılcrin kaldırabılecegl asgari düzeyde) tutulma lı; tazminat normal olarak oden metl, aradaki fark lse Devlet tarafından karsılanmalıdır. Halen muhtelif kooperatifler içerisinde örgtltlenmis olan üreticilerl. bu kooperatif hareketlne paralel ola rak geliştırilecek bir tanmsal si gorta slstemi içerıslne dahıl etmek çok zor olmayacaktır. Kaldı ki, bu sistem, tarımsal sigortaya çıftçılenn daha fa7İa maddi ve manevl katkısını da sağlayabileçek niteliktedır Tabıi ideal olanı ise, kooperatıfleşmiş olan Ureticilerl önemli devlet katkısı İle zorunlu gıgortaya tabl tutmaktır. Sonuç olarak derlz kl, tanmsal sigorta konusu bugüne kadar oldugu gibi sirketlere bırakılmamah; devlet destegl İle, bzellıkle küçUk Ureticilerin g»reksmmelerini karşılavabtlecek ve onları kazalann felaketinden kurtarabilecek sekllde bir an önce çözülmelıdır. Bır Fransız raporu diyor kl: «Lübnanlılar ıhülftl yapmazlar. Bi7den bir vakitler sllah ıstedıler. verdık Isyan çıkartacakları yerde, »Uihlan çol Araplarına sattUar.» • Fransızın raporu belkl gunünde gcçerliymlf; ama, dunva rlecisiynr. Lübnanlılar artık verllcn sllâhlan «Çybl Araplaruna «atmıyorlar; kullanıyorlar. LUbnan blr lc «a* vısla sarsıldı, calknlandı. Bu savasın nedenleri tüm savaslann nedenlerlvle esdeğerll. Anslklopedl, Ortaçag'ın llaçlı Sava$ları İçin sunları yaziyor: • On buıncı Yuzyı'da Avrupa buyuk bir lktısadl sıkıntı içınde bıılunuyordu. Koylü. aç ve perişandı lopıak hıç kınıseyl memnun etmıyordu. Buna karşılık tslam dünyası bolluk ve tefah içinde yüzüyordu. Bahaıat ve lpek yolları, işlek lımanlar MÜslümanların elindpydl KudııVU ziyaret eden Hırlstıyanlar. ülkelerine döndükleri zaman gordukliMiııı mubulııgalı bu şekılrtp anlatıvorlardl • ÇaKiınızda LUbnan'da MuslıımanlarU ilırlstlyanlann •rasındaki savaş benzer nedenlere davanıyor. Ne var kl, ytızjıllardan heri durıını teısine clonmııştür. Urtaçağ'da Müslümanlar zengin, Hırlstiyanlar voksııldu; şimdl MiınlUmnnlar yoksul, Hıristlvanlar zengln . LUbnan devlrt düzenl, bu esltslzliğl anavasalastırıyordıı. Kavganın temellnde yatan gevçek budur. 19'uncu Yüzvılın sonlarından baslayarak Anadolu'da gorunen, Ylrmincl Yiızyılm ortalarııv da Kıbrıs'ta patlak veren, ve «on çeyreğlnde LUbnan'da yasanan «HırİRtlvan • MUslUman» kavgası hep bu esltslzllkten ıtoğmaktadır. Nerede p^ltslzlik ve adaleMzllk vars*, orada dengrsirlık var demnkiir. Doüa denge arar; İnsan toplumları da dojSadantlır ve dcnee aranısı Içlndedir. Btr dlndcn. blr mlllhcUcn, hlr sınıftan olnnın 7enı;in; ftteld dinden, oteki mlilnetten, olekl mnırtan olanın vok'iıl vaşudığı toplumda erjpç çatısma oluşur. Çoğu kisl, şiındi blr vakltlrrln Lübnan'ını arıyor: Yaıık oldu Barı? ve licaret ıılkpslvdi. Beyrut Ortadoğu'nun ParİB'lydl. Türklye'den alısverlse ve eğlenmeye (idilirdi Beyrut'a; artık vıkıldı hersey... Ovsa Birlnci Dunva Savasında DordüncO Ordu Kunundanı Cemal Pasa Lübnan'lılara su soylevi çekmlstl: « Muhterem efendıler, bugtlne kadar LUbnan'ın büyük bir acısı vardı. lste ben bu ıstırabı dindlrraeye geldlm. Sıze haber verıyonım ki, Lübnan artık Konya kadar Os» manlıdır > Cemal Pasa flnceM griindti; Cumhurbaskanı Pranjly* dun; ama bir de yarının Lübnan'ı olacak .. Nasıl olacak? Çağdaş denıtelere TP egltlıklere kavusmadan hlçblr toplumun dalgalanması durmıyacaktır, blr alaturka farkuun rlbl: «Drnlzler durulmaz dalgalamnadan.. » V»* tlL. Ülkemizde sigorta, hayat, yangın ve kfi/a sıgortaları şeklınde öbür alanlarda nısbeten ReKşmış plduğu halde, tanm kesiminde pek gelismemiştır. Hatta 1957 yılına kadar ülkemizde tarımsal sigorta hıç yapılmamakta idl Tarımsal sigorta ilk olarak 1957 yılında Şeker Sigorta Anonım Şırketl, 1960 yılından ıtıbaren de Başak Sigorta A Ş. taıafından yapılmaga baslanmış ve 1967 yılında da GUneş Sigorta A Ş tarımsal sigorta yapmak tızere ruhsat almış bulunmaktadır. Fakat bu sırketlerin tarımsal gıgorta alanındaki faalıyetleı i bütünüyle sınırlı kalmış; tıreticılerımi7in sigorta gerekslnmelerinı karşılayamamıştır. Bu nun nedenı, ülkemızde tarımsal 6igortanın Anonim Şırket niteligınde olan ve kar amaoı güden sigorta kurulujlarımn gideremiyecekleri bir çok guçlükleri kap samasıdır. Bu guçlüklerden birisı, tarımsal sigortarun dayanacagı, istatistiklerin var olmamasıdır. Niteklm, Ülkemizde ne meteorolo.jik gözlem istasyonları nın, ne de gözlem yıllarmın sayı »ı, genis kapsamlı bir tarımsal sıgorta için yeterll olmadıgı gi bl, ha^talık ve «ararlılann Orttn ve hayvanlarda yol açtığı hasar, havvanlaıda çeşıtlı yaşlardakı ölüın orftnı ve nedenleri gıbi konular ilrennde de doğru ista tı«;t ıtsel bılgi yoktur Ülkemizde uvgulanpcak tarımsal slgortayla tlgılı astl onemlı güıjlük ise, normal olarak tanmsal sigorta prinılcrının çok yuksek tutulması gpregıdır. Nıtekim, ülkemİ7de tarımsal sıgortaya konu olan ka7aların ri7ikoları oldukça yüksektır Çünkü, tanmsal slgorta konusu içındekı olayların vuku bulma ihtımallerini azaltmak Içın hıç bir esaslı tedbir alınamamaktadır. Bundan dolayı, bugunkü şartlarda yapılacak bır tanmsal sıgortada primlerin çok yuksek tutulması gerekecektır. Halbuki Türk çiftçılerının büyük çoğunlufiu yoksul, kUeUk çıftçılerdır Bunlar, çok yüksek pnmle sıgorta yaptırabılecek malı olanaklara sahip degildirler. Demekki. Ulkemlz sartlannda, Anonım Şırketler yoluyla tanmsal sıgorta sorununu çözmek olanaksızdır. Yabancı Ülkelerde tanmsal sigorta durumu incelendiglnde de. kâr amacı gtlden sigorta sir ketleri dısında, tanm sigorta kooperatiılerlnin veya blzzat dev letın bu konuda bnemli rol oy nadıklân görülffiektedir ösellik1P Batı Avrupa Ulkelerının bir çoğunda, ABD, Kanada ve Japonya'da tarımsal sıgortada kooperatıfler bılyuk yer lsgal etmektedirler. Ülkemızde de tanmsal «igor ta sorununu çözebilmek için şlr ketten başka olanaklar uzerinde durulmalıdır. Bu yapılırken; Ulkemızde, yüksek prım sorununu ço7mek üzere, devletın tarımsal sıgortaya mutlaka önemli maddi katkıda bulunması gerektıği ilke olarak kabul edilmelidir. Bu İlke kabul edilmedikçe, küçük üretlcının tarımsal sigortadan yararlanmasının bir hayal olıcagı unutulmamalıdır. Bu durumda Ülkemızde uygulanabilir başlıca ikl dizge (sistem) ortaya çıkmaktadır Bırıncısi, tarımsal sigorta konusunu tamamen devletln; öbürü ise, devletin yardımıyle kooperatiflerın ve üst orgütlerlnın yüklen meleridir. Ocak 1976'da HUkümetin Meclis'e sundugu Tanm Sigortası Kurumu Kanun Tasarısı"nda tarımsal sigorta, kurulacak blr ka mu lktisadi tesebbüstlne bırakılmaktadır. Yazımızın sınırlı olanakları nedeniyle tasarının aynn tılanna burada giremlyeceğiz. An cak, şunu ifade edellm ki, kurulacak blr devlet kurumunun, 4 uımıııııiiiııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııımy I ~ = E E = = = E E E = = ZZ TEŞEKKÜR Sevglli ejlm, annemlz bizl onulmazca yaralayan ölümünU ögrenerek cenazenlne gelen, çelenk gdnderen, ilk acılı günlerımızde yardımımıza. kosan, yurdun dört bir yanından telgraf, telefon ve mektuplarla acımızı paylasan bütün: dost, akraba ve arkadaslara içtenlıkle teşekkUr ederız tsmet Behramoğlu fedakar bır eş, fedakar bır anne oldugu kadar, yurdumuzun mutlu günlere kavusmasını yürekten dileyen billnçli, aydmlık blr ınsandi. Sevgill anısı bize gtlç ve tnanç kaynagı olaoak. lO^t: HitTdar BEHRAMUGLU OT.I'I.İ^RI: Ataol, Namık, Nl. hat. Turhan BEHRAMOÖLU GELİNLKRİ: Meral, Defne BEHRAMOfiLU •"• I İSMET BEHRAMOĞLU'nun ) S 5 B g s § = E E s S S S Tİnuıııııııııııııııııııuıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııuıııııııııı^ (Cumhurlyet: 3458) YCLIN RÖFORTA JI Merhum Abdi Nusr«t ve merhume Memduha TUrenin ogullan, merhume Hadiye Inal, merhum Macit TUren, merhume Saliha Dkrlg, merhum Cevat Türen, Muhsin TUren ve Rukıye Reflğ'in kardesleri, Semra ve Mehmet Cemal'in babaları Gülleylâ ve Sevginın dedeleri, Vatan Yenı Sabah ve Cumhuriyet gazetelennın Genel îdare Müdürluğunden Emekli DARA(.ACINI)A • • OSMAN NURİ TÜREN 2« Nısan 1976 gunU vefat etmiştir. Cenazesl 28 Nisan. Carşamba frtlnü (Bugün) ögle namazından «onrrn Sışll Camiınden kaldırılarak Zlncırllkuyu Asrl mezarhgına defntcülecektlr. Tann Rahmet eylesln. NOT: Arzu edenierln Türk Kğitım Vakfına teberruda rıca olunur. Nihat Behram Deniz, Yusuf ve Hü seyin'in son günle ri,.. Yakalanışlaru, Hücre anıları... Niyazi Ağırnaslı'nın 1 nönüyle yaptığı tarihi görüşme... De niz'leri kurtarmava çalışan arkadaşlarının seruvenleri . . . Son mektıplar^ son sözleri... Ölumu bekleyifieri, tnfaz geces i , . . Ve ölum ön cesi üettikleri ler... FİDAN AÎLESI bulunmalan (Cumhurıyet. 3468) VEFAT Ü\elenmızden değerll gazeteci arkadaşımı» vefat etmiştir Cenaresı 28 Nisan 19T6 Carşamba gunU Cbugün) ogle nsmazını müteaklp Şışli Cemiindftn kaldırılarak ebedi istlrahatgâhııla tevdi edilecektır Rahmetli arkadaşımıza Tanrı'dan mBğfiret, kederlı aılesine ve Uyelerinıize bassağlıgı dılerız Ü NURİ TÜREN GAZETECiLER CEMiYETi Ayrıca bir çok uıılü hukukçu Nihat Behram ın sorularını yanıtladı. 1 FR A N S I Z C A Kadıköy yakHsında oturan Ogrencıiere Straıbourf Ünlversitesl meBunu Dayan OjSretmen taratuıdan tran«ıao» dersl verlllr. Her cesit rerctlmeipr o«onıt. Deniz Geznıiş davasmayeniden bakılabilir mi? Tel: 58 68 96 • hii YARIN V A T A N D A (Cumhurıyet: 3457)