Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CHP'de Sovyetler ile saldırmazlık paktı tartışıldı ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) CHP TBMM Grutmnda Sovyetler Birhgı ıle Türkiye arasında bir saldırmazlık paktı yapılması konu»unda bir genel gdrüşme açılmasım bngoren CHP Manısa Mılletvekill Mustafa Ok'un öneıgesl dün reddedilmıştır Mustafa Ok, onergesım sa vunan 10 sayfalık bir konuşma yapmış, NATO içınde kalarak Sovyetler ıle saldırmazlık paktı 5 apılabileceğinın CHP tarafından kamuoyu na açıklanmasında bir sakınca olmadığım bellrtmıştır Bunun Uzerine soz alan CHP Genel Başkanı Bulent Ecevıt, CHP'nın muhalefette iken boyle bir gırişımde bulunmasmın yerındo olmadığım, saldıı mas'lık paktlarmın muhalefetler tarafından parlamentolara getırilmesinın âdct olmadığım belirtmış ve zamanlama açısından da böyle bir tav rm yerınde olmayacağım soylemıştır CHP lıderı Ecevıt komışmasında ayııca «Bu eözlenmden elbette benim Turkiye ile Sovyetler Bırlığı arasında dostça ihşkilere onem vermedlftim anlamı çıkarılamaz Tam tersıno Turkiye'nin Sovyetler Blrlıgınden guven verıci bir davranış bekledıgı kadar Sovyetler Birlığlne de RUven verıci bir davranış içınde olması gerektiğıne oteden berı inanıyorum Son zamanlarda bu ınancım azalmış değil, daha da pekışmıştır» demıştır Ecevıt daha sonra bugtln için Mııstafa Ok'un feergesımn gıindeme alınmasının yerınde olmaya csgmı soylemıştır Yapılan oylamada ise, onerge nın Rlindeme alınması reddedilmıştır CHP lıderi Ecevit'in önerge ile ılgilı konıı?ma8i ozetle ^.oyledır • SALD1KMAZUK PAKTLARININ MUHAI EH7TLER TARAFINDAN PARLAMENTOLARA GETlRILMEStNtN ÂDET OLMADIGIN1, BUNUN ZAMANLAMA AÇISINDAN DA YERİNDE OLMAYACAGINI BELıRTEN ECEVıT .BU SÖZLERİMDEN SOVYETLERLE DOSTLUĞA ONEM VERMEDlĞıM ANLAMI ÇIKARILAMAZ. DEDİ lıkle dış polıtikada pekçok şey öğrendim ve bunların da başında muhalefette bulunan bır partınin. memleketın dış politikasını vürütmpye kalkışmama sı ilkesı gelır Bu ılkeye daima baglı kaldıftımı ve kRİacagımı, kalmaya özen göstereceğimi her vesi leyle açıklıyorum Bu demen değildir ki, biz, kendı dış polıtikamızı oluşturmayalım ve açıklamayalım Bunu esasen vapmaktayız. Ama, genel ilkelerını, gpnel dogrultularını saptamava çahsıvoruz . Kendimiz hükümete tnşallah yine geldigimız 7aman, iayın Ok bu konudaki onerısıni elbette yenıden getirebilır, degerlendtrıriz. Fakat bugün, bizım hükumette bulunmadıgımızdan btürll uygulayamavacağımız bırşeyl ve kendi dışımızdakl bir hükUmete de empoze edemiyeceğimlz bir önemlt kararı, ancak, önümüzdeki seçimlerde iktidara geldiğımız takdirde uvgulamamız belki dUşünUlebilir dıye şımdıden almanın zamanlama bakımından hıç doğru olmayacagına İnanıyorum ÇUnkli, hıVa degişpn bir dünva ortamındayız Bundan birbuçuk iki yıl sonra Ttirkıye açısından nasıl dünya kosullarıyla karşılaşabileceftimizı bugünden kestıremeyız Bu konularda gösterdigim dikkate bakarak arkadaşlarımm beni dış politlkada cesaretslzlikle suçlamayacaklarını tahmln ediyorum ÇünkU, hükumette bulundugumuz k m süre içinde öyle sanıyorum ki, değerli hükümet üyesi arkadaşlanmla btrlikte (ki Sayın Ok da bunlardan birıydi) çok cesaretli adımlar atmışızdır Bunu Türk ulusu ve blitün dünya kabul etmiştir. Ama bu cesaretli adımlan atarken de, o adımların muhtemel sonuçlarını bir kaç aşama aonrasına kadar düşünen bir satranç oyuncusu Ribi hesaplamışızdır, keiimeleri seçmişiî'dir Yan tedbırlerınl, destekieyicl tedbırlerini. dengeleyıci ted bırlerini almışi!>dır ve o şekilde o adımları atmışızdır ö y l sanıyorum kl, bu konularda ancak ce saretle dJkkatin bır araya gelmesi halinde başarılı ve rtkin bir dıs polıtika yüriittllpbilir. NATO'dan ayrı blr ulusal savunma knvramı oluştıırmamız gerektigini uzun süredir lsrarla belirtirken de, aynı ihtlyatlıhğı ve o^ent gosterdiğimi her halde bütün arkadaşlarım gozlemektedirler. Bunun aynntılarınm ne olacagı bana soruldugu vaklt verdiğim cevap şudur. «Bu bır hUkümetin bile tek başına kararlaştıramayacağı kadar askerî ve teknik yonlerl ağır basan bır sorundur Buna karsılık bır Genelkurmayın da tek başma kararlaştıramayacagı kadar si yasal yönleri de ağır basan bir konudur. Böyle bır konuda bır muhalefet partisi ayrıntılara gıremez. Bı? iktidara geliriz. o zamana kadar kendl araştırmalarımızı, hazırlıklarımızı yaparız, iktidarda Ge nelkurnıay'la bir araya gelırız Genelkurmay mese leye teknik yönden bakar, bız siyasal yönden baWa rız ve geçerlı bir uygulama formulü buluruz Bu ulusal savunma kavramının içeriğınl saptarız Bu nu bugünden yapmamızı kimse bızden bekleyemez • Ulusal savunma kavramımızın lçeriginl ve ayrıntılarını bugünden saptavabılecek bır durumda değılsek, hangı büyUk devletle saldırmazlık paktı yapacağımızı voya vapmâyucagımızı da bugünden saptayabilecek durumda olmamız bence söz konusu değildir Bu sözlerimden elbette başta sayın Ok arkada>jim olmak uzere hiçbiriniz benim Turkiye ıle Sovyetler Birliği arasında dostça ilişkilere önem veımediğım anlammı çıkarmaz. Tam tersıne Türkıye'nın Sovyetler Bırlıginden güven verıci bır davranış bekledığı kadar Sovyetler Blrliğimn de güven vericl bir davranış İçinde olması gerektiğine Ote den berı inanıyorum Son zamanlarda bu inancım azalmış degıl. daha da pekişmıştir BugUnkü hükümetın şu veya bu nedenle Sovyetler Bırligi ile ilışkılerımizi ba/ı somut adımlarla peliştırme volundaki gırişımlerinı de desteklemekteyız Fakat bunun ötesinde aynntılara ınen bır kararı bizim bu gunden almamızın doğru olmayacağı kanısındayım Bunu yüksek takdırlerınize sunuyorum Ve sözlerımi sayın Ok'un konuşmasınm başlangıcındaki sozlerle bitiriyorum Yanı 1970'de savm înönü'nün 1 sayın Ok'a vermiş olduğu cevapla «Bunun zamanınm şimril olmadığım hatırlatarak bu genel görüşmevi şimdilik açmamanın uygun olacagını önerıyorum Takdirlerinlze sunuvorum » CHP, TBMM grubunda bundan sonra Onerge ovlanmış ve gllndeme alınması kabul edılmemıştır.. Ecevit'in konupası «Her zaman belırttığım gıbı, dıs politıkada tıygulama, avrıntılar, uslup ve zamanlama en az esas kadar onemlidır. Şımdı bı/ iktıdar degiliz, muhalefetteyız ve Saym Ok'un önerisınl benimseyecek olursak, bir buvük devletle saldırmazlığı da kapsayan ayrmtı lı bir anlaşma imzalanması içın bir giri^ımde bıılunmamız ıstenıyor Saldırmazhk paktlarmın muhaletetler tarafından Parlamentolara getırilmesimn adet oldugunu sanmıvorum. İnonu ne dedl? Omın içlndlr ki, Saym Inönli. Saym Mııstafa Ok'un da burada bir konuşmasında belirttığı gibı, Tıirkıye'nin daha kendlne yeterlt, daha bağım sız bir dış polıtıka ızlemesı yolunda 1%4'rlen itıbaren adımlar atarken ve bu konuda belll ilkeler halınde onerilerde bulunurken. daima bir mulıala fet partisl olarak, bır muhalefet partısınin lıderi olarak ayrıntılara girmekten kaçmmıştır Bızzat Saym Ok'un da burada tarihıni vererek hatırlat Ecevit: Muhalefette iken böyle bir konuda girişimde bulunmamak gerekir,, ECEVtT Muhalefetteki bir partintn dış politlkaya lllşkln tutumu ne olmab? tıkları gıbl, 1970 yılında kendisile bırlıkte Sayın Jnonü'nün evinde bu konuyu gorılştüğumüzde ve Saym Ok biraz bnce burada yaptığı önerıyi bayın lnonü'ye gene belgeleriyle, kanıtlarıyla sunduğunda, Sayın Inonü, Sayın Ok'a, arkadaşımızın bırar once burada blzzat belirttıği cevabı vermiş tir ve bızim muhalefette iken boyle gırışimlerde bulunmamızın doftru olmıyacağını soylemiştir. tnonü'nün yanında uzun yıllar çalışmış bir kımse olarak, ondan pekçok şey oğıendım ö z e l YENİ BIR DIŞ GUVENLİK KAVRAMININ GELIŞTIRILMESİ İÇIN YETERLİ NEDENLER VAR tldncl Dünya Savaşi »onrasmda TUrklye'ntn dif poltUkasi, Türkiye'nin «Batılı blr toplum» olduifu savınj» dayandınlmıj bulunmaktadır. tklncl Punva Savası ıfireslnce Iktisadî alanda eiiçlencn Tıirh hnrjuvazisl, daha sonra elyasal duzeyde de ağırlığını İktidara kovabllme nlsnafcın) hulunca, savas sonra» Sovyet talepleıinin de vardımı Ue dı« polltika. yenl blr vörünjeye oturtulmustur Uluslararası IMskilrriıün baslıca temrllnl olusturmaya baslayan «Batı PoUtlkası». dıs s^ivenllk polltikaiımn da vö nünU keslnllk Ile bellrlfmi? ve bu «urrç Türklvr'nin NAT(V ya uveliği Ile noktalanmıstır. Batı polltlkaM Batı'da kurnlan her uluslararası kurulusa katılma Istefct re hlçblıinln dı pında kalmama kavgısı Ile nltelcnrblllr blr uvtrulamaya dOnüfmUştiır. tktisadl yapının (riidük kalman paha^ına, Avrupa alyasal blrllrinln dısında kalmama arnıiu Ile AET hvellS;lne aday olma; az (reU^mls blr IktUadi bünyeve aahlp İken, 771er olarak onrdtlpnen dlger az gellsmls illkelerln dısında ve hatta zaman zaman karsıstnda OFCD üvelljrlne devam etme: OrtadOBudakl ulkeler Ile ve bu arada petrol üretidüi Arap komşularımız Ile llljkllerln RPİMIrilmeslne çalısilan btr dönemde UiuKİararası F,ncr|l Afanıtına katılma bu rtkenin kealn ctlriBİnln blrer kanıtı olarak ıjösterileblllr. NASIl BİR ARA(! Dıs polltlka cerçelrte Batılı olmavan hlr toplumıı A T rupalı savdırabllmenln lıaslifa araci hallne Ketlrllmlstlr. Temellndeld savın fteçerlltljrl tartı«ma ertHırür nltellkte oldufundan. bajansı da «on derrce «uıırlı kalmıstır. 25 vila Takla«an tttirak llUkilfrine ve «ıkı Iktlıtadl hailara raimen (tcrek Türk toplumunu mcvdana çetlren eenls halk kitlelert eerrk, en ar avnı filçOelf. Batı tnplumlan cenls anlamı Ile Türldve'ri Batılı. hlr toplum olarak kabul etmemlslerdlr. Ancak <ıu rercefti dr tesllm etmett ferektr kt Batilılar kendllerinden «avmadıkları. «aTamadıklan TflrMveVl tkinrl ntinva Savaşı ertrnlnde cüvenlik alanında vakın ve aadtk blr miiltrfilc llrtlnaril alanda da lyimnrr blr devlmle kayhedllmraie*! uyrun blr Is ortafcı T» da pazar olarak kabul etmlslerdlr NATO'va Oye olmavan, tarar^izlık polltikan «ereti AET've katılmayi kabul etmeven Uvpç, Tiırklye'dcıı daha az Batılı blr ölke mldir? NATO mOtteflkleri arasınd» bulunmayan. AET Ile sarfrce terrlhll tlcaret anlaşması vapan lnrall, Bati'ra Türklve'den daha mı uzak btr toplıımdur? Bu cerçeve İçinde. herhlrlnln kendlne ficırO ve farkh nzrlllklert olan tnpanya, Isviçre, Avusrurya ve Finlandlva da akla f elmektedlr. SALDIRMAZLIK PAKTINA IÜŞKIN ÖNERGE CHP TBMM grubunda Manlıa Milletvekill Mus ts'a Ck ve arkadaşları tarafından vcrllen Sovyet ler Blrllgl ile Turkiye araıında bir saldırmazlık paktı ıırualanmatı konusunda CHP ortak grubunun ooruşünu »nptamak üzere bir genel gorufme açıtması istemıni kapsayan onarge ozetle şoyledlr. «CHP TBMM Grubu Sayın Ba;kanlığına, SSC3 Başkanı Alekıl Kostlgin'ln 1975 aralık ayında yurdumuza yaptığı zlyareti »onunda açıklanan orlak blldlHde, «Taraflar Turkiye ıle SSCB arasında yakın bır gelecekle yükıek düzeyde vuku bulacak bulufmoda Imıalanacak olan dostane ilişkller ve ışblrllğl konusunda tlyası bir belgenin hazırlanması hutusunda mutabık kalmiflardır» denılmektedlr Aııeak, NATO anlaşmaıına aykırı duşeceğl nedenl ile Titrklye SSCB arasındakl anlasmanın «Saldırmazlık» Paktı nltellğınde olamıyacağı göru}unun bugunku Iktidar çevrelerlne egemen olduğu gene basına akjeden haberlerden anlastlmaktadır. NATO'ya dahll Federal Almanya Ile SSCB arasındakl 12 AjŞujtos 1*70 tarlhlnd» imzalanan saldırmazlık anlaşması bu konudakl kujkuları dayanaktız bırakmaktedır. Her turlu ıllahlı çalı^mayı ertadan kaldırıp doğu ve batı arasında mtvcut ekonomlk Işblrliğinl artlırmayı ve Avrupa'da yumu^amayı pekijtlrmtyl ve resmllesllrmeyl amaç edlnen «Avrupa Guvenlik ve Isblrliğl Anlaşma»ına» Imza koyan 35 ulkeden Ikıslnın, Turkiye ve SSCB'nin, aralarında Imzalıyacakları saldırmazlık andlasmasının NATO'nun ama cına ve antlasma hukümlerine ters düfacefil akla uygun ve tutarlı olamaz. 26 hazlran 1974 tarihinde Basbakanlar dUzeylnde imzalanan ve Bafbakan olarak CHP Genet Baskam Sayın Ecevit'in de Imzasını tasıyan «Atlantlk iliskileri Bildlrgesiınln konuya aydıntık getlren dbrduncu ve sekızlnd maddelerlne kııaca deginm«k istlyoruz Blldlrgenln 4'uncu maddeslnde çok ilglnç bır gozlem yer almaktadır. Bu maddede b«llrtlldlfiln« gore, «ABD ve Sovyttler Blrlljjl arasındaki strate]lk lllskl yaklaşık denge noktasına ulafmiftır. Bu nedenle, butun ıtiifak tıyelerl saldırıya açık kalmakla beraber, karsılaftıkları tehlike nltellk d«Jİ»tirmlstır.» Yaklaıık denge neftlasında «»aldırıya aç(V '•!• ma» elasılığının Atlantık llişkller blldlrgeslnden açıktan ittlfak ve ıfade edılmesl yenl bir gelısme olup NATO'nun sağladığı guvenlik derecesi hakkında üye devletler kamuoyunda clddl kuskular yaratacak nitelıkledlr. Ozelllkle, «yaklasık denge noklasının» gereğl ve sonucu olarak, NATO'da, «elastlkl mukabele» (es nek karsılık) slratejlsinın benimsenmesınden sonra kanal ulkelcr saldırıya daha da acık bir hale otl mlş ve onlar İçın saldırı nlteliğl değlşmenıışlır. 1974 Atlantlk lllskilerı bıldırgesinın konunıuza aydınlık gelıren 8'lnci maddesinde de, «Ittifak ııye si devletler... polltlkalarının esas amacının sav*$ tehllkeslni aıaltacak anlasmalar saglamak oldugunu yeniden teyıd etmekle beraber, saldırı hallnde, ortak savunma Içln ellerındcki butun kuvvetlerl kullanma serbestislnl bu tur anlaşmalnrın sınırlamıyacağını beyan ederler» denllmcktedır Anayasanın tS'ncl maddeslnln bırincl bendıne gore Turkiyo Ile SSCB arasında akdedılecok antla> m«nın Meclı&lerın onayından gecmesl koşulu bu lunduğundan, bu kenuda gruplarımızın ortak bir çalıjrne yipması gerekmektedlr » ABD'nin, savunma bütçesini arttırması isteniyor Birleşik Amerika'da son mmanlarda ateşll tartışma konularından bırı de Sovyetler Bırlıgı ıle ABD arasındaki askerî güç dengesidır Özellıkle detant aleyhtan sag kanat tarafından one sürUlen sava göre, askerî denge hızla ABD aleyhinde gelışmekte, Sovyetler Birliği bir dızı alanda üstunlük sağlamaktadır. Cumhunyetçi Partınin sağcı Başkan adayı Ronald Reagan detantın (yumuşama) tek yönlü bir yol oldugunu ve detanttan yararlanan Sovyetler Bırlığının hızla sılâhlandığmı ileri sürmektedır Reagan bu bakımdan Amerika'nın sılâhlanma gıdeılerını arttırmasmı istemektedır. Amerika'da Reagan'ın bu görüşünü paylaşmayanlar da vardır. örneğin ABD'nin eskı Moskova BuvükPlçısi ve Sovyetler Birliği konusunda önde gelen uzmanlardan George F. Kennan son zamanlarda yazdığı bır makalede şöyle demektedır. «Siyasal yaşantımızda bazı kimsclerın eski soğuk savaşın o/lemı içınde oldukları Körunmektedir. Bu klşüer ABD ıle Sovyetler arasındaki ıllşkilerın yutnusamasından ürkmektedırler » | ATLANTIK ve BAITIK FIIJOLARI \ Dentrah ABO RUSYA 34 210 UcBk gemısı ABO RUSYA Türkiye'nin Dış guvenlik politikası,, üzerine Mehmet SEDAT 35 105 H ~ı »ava» g«mfl*H BZ 115 Oığer savas gemıleri 79 60 AKDENIZ ve KARA OENİ2 FİLOUARI Varsova Paktt ABO RUSVA NATO TAfi Asker Tank 6 25 2 Olger savas gamltarl Konuva bu föriis açısından bakıldıfeında, TUrktye'nlo kendinl Batı'ya batıb ısvdırm» komplekslnden arındırabUmeal aatüklı blr Batı polltikaaının ön ko«ulu olarak bellrmektedir. Uofaldır kj blr aaplantıdan kurtarılmı? boyle bir tutum gerek ABD ve AET ülkHerl, B erek dlfter Batılı top. lumlar Ue ulusal çıkarlara uyırun von ve «Içüde slyasal, ekonomlk ve ruvenllk Ulskllerl kurmata da hlçblr aeldJde engel deftildlr. YENi BİR KAVRAM Gunümüzde Türklye'nin yenl blr tüa ciivenllk kavramı arajtırması Içln yeterli nedenler vardır Yunıu«ama sürecl Uogu Batı Ul?kllerlnıie eskl Mutteflkler arasında rekabetler yaratacak ölçüde bir isblriİKi arzu ve ortamı yaraU mıstır. Uo blr yanımudald komsulanınız İle llifkllerimlzde Anemll olçiılerde Ivlle^me ıcrrçeklestlrilebllmis ve (»blrllfci olanaklan yaratıimıstır. Vletnam savası ertealnde ve ABD' de Uukumet Ile Kongre arasında ortava çıkan çeklsmenln ısıgında, ABD Ue sıkı gtivenUk lUskileri İçinde bulunan, ozelllkle Batılı olmavan ulkelerde blr eüvenvlzllk duvKUSU doRmuştur. Bu busus. Aneoladakl Batı taraftan İki kuru lus ormıtüne >ardım vapılnıasına ABD KoıiKresl Urarından Izin verUmemesi Uzcıine blzzat Baskan Ford tararından dahl bcllrtllml» bulunmaktadır Ûte yandan, Turklve'de basından berl kuşku Ue karşılanan esnck mukabele stratejisi, nıevdana eelen «ellsmfler Ue KeçerlıliKinl daha da ritlrmii) »avılabllir hale telmistır İki super Kucun blrblrlerlne karsı nuklerr »Ilâh kullanma olaaUığını sıfıra Indlrme eıclUminde oldukları sovlenehiUr. Avrupalı NATO üyesl üikelerln Avrupa'da taktlk nOklrer al lâhlan kullanmayı kabul etmelert. kendl topraklan üzeruv de yogUD blr nükleer savası söze almalannı gerektlrecek tir ki bu husus da kullanma nlasılıgını çok azaltmaktadır. 625.000 895.000 7.000 19.000' . KONGRE Bu arada genellıkle silahlanma giderlerinln kısılmasmdan yana olan Kongre'nın de bu eğıliminl değiştirdıği gbze çarpmaktadır Nttekım bu ay Kongre Bütçe Komltelerınde yapılan bütçe görüşmelerinde, Başkan Poıd'un savunma giderleri içın lstediğı bütun paralar kabul edilmiş ve savunma giderlerinde herhangl bır kısıntı yapılmamıştır. Geçen yıl savunma bütçeslnde büyük kısmtılar yapılmasını isteyen bır dizl liberal Kongre Uyeslmn, bu yıl Ford'un savunma bütçesini itırazsız kabul etmeleri gözlemcıler tarafından ılginç bir gelışim olarak nıtelenmektedir. örneğin yenı bombardıman uçağı «Bl»lerin yapırm büyük çoğunlukla onaylanmıştır. Oysa geçen vıl bır çok Kongre üyesl bu uçakların çok pahah oldugunu belırterek, yapımına karşı çıkmışlardı. Gozlemcilere göre Kongre'nln tutumundaki bu dcğışıklığin temel nedenl Sovyetler Bırlığının askeıt gUcünUn hızla gelışmesldır İki süpcr devletin bazı alanlarda askert guçleri şu şekıldedır: Püzeler: Halen Sovyetler Birlıgl, ABD'dpn daha çok füzeye sahıptır. Sovyetlpr'de toplam ü,378, ABD'de ise 1,710 füze bulunmaktaaır. Fakat Amerıka'lıların çok başlıklı füzelerınde daha fazla savaş başlığı bulunmaktadır. Deniz gücit: Sovyetlerin denız gücü son yıllarda olağanüstü bır hızla gelişmiştır Sovyetler Bırlığı deni7cılık alanında da stlper devlet statüsüne erışmi^tır. Amerıka ise umutlarım halen yapımı sürmekte olan «Tndent» denızaltılarına bağlamıştır «Trıdent» denizaltısı, Polarıs denızaltısından İki kat daha buyüktür ve füzeleri toplam 408 tane savas baijlıftı ıle donatılmıştır. Bu füzelerln menzıli ise 4500 rruldır. So.yetlerın bu kadar uzun menîilli füzeleri daha bır sure yapamayacaklan tahmın ed lmoktedır Hava Kuvvetlerı: Bu alanda ABD kesln U^ unlüğe sahiptır. liar» Kuvvctleri: Kara Kuvvetlerinde Sovyetler ner zamandan UstünlUğe sahiptir. Ancak Sovyetlerln 3000 mıllık ÇmRus sınırı boyunca büyük bir kuvvet tutmak zorunda olmaları Batı lılar açısından avantaj olarak kabul edılmektedır. Sovyetler son zamanlard» Kara Kuvvetlerinl modprnleştırmek lçm büyük çaba harcamıslardür. (Dif HAberler Servisl) UOD . 2J0D 14 65 baslık 7.000. JÜOO Savas gernıu ABD RUSYA 7 A • |ABD| [RUSYA | 3 2.084.000 "SİLAHU KUVVETLER 4 412 000 10.000 TANK 42. 000 1.710 STRATEJİK FÜZE 2 ,378 4.000 MEGATON 10.000 463 STRATEJİK UÇAK 135 TAKTIK UÇAK 8,500 6 ,100 182 BUYUK SAVAŞ GEMİSİ 226 14 UCAK GEMİSİ 1 41 NUKLEER DENİZALT1 73 73 DİĞER DEIMİZALTILAR 253 RONALD REAGAN'IN ONDERLıGıNDEKı SAG, AMERıKA'NIN SAVUNMA GıDERLERıNı ARTTIRMASINI ıSTERKEN, GEORGE KENNAN GıBı LıBERALLER SAGCILARI SOGUK SAVASJN ÖZLEMıNı DUYMAKLA SUÇLUYORLAR. HÂLEN SOVYETLER BıRLıGı ABD'DEN DAHA ÇOK FÜZEYE SAHıP. ANCAK AMERıKA'LILARIN ÇOK BAŞLIKLI FUZELERıNDE SOVYETLERDEN DAHA FAZLA SAVAS. BAJUGI BULUNMAKTA. SOVYETLER BıRLıGıNıN SON YILLARDA OLAĞANÜSTÜ BıR HIZLA GElıSEN DEN7 GÜCÜNE KARŞI ABD'Li YETKılilER. UMUTLARINI . N ı D f N T . DEMıZALTILARINA BAGLADILAR. KONVANSİYONEL SILAHIARIN ONEMi • Bu durumda konvanslvonel allâhlarda denıte bnem kazanmaktadır. E|er nükleer «ernslvenln cavdırıcı gücüniın rolunun azaldıeı savı ılocrıı KP, konvansivonel dencenln ku rulabilmesine akçell ve teknolııjlk nedenler ıle olanak bulunamayacak bolıcelerde, gıivenllRl saldırı olasılı^ım asRarlve lndirebilecek onicmlerde aramak zorunlu hale eelmektcdir. Bu bakımdan euvenllk rNkinl arttırabllecek tesia ve polltikaların durumunu herhanrl blr aaldırıvi davet edicl nitellkte olup olmadıgı açmncian veniden defcprlendirmek >erlnde olacaktir. Bu deterlendlrmevt blr savunma lttlfa> kınm pntunsivrl vararları Ile dengelemek gerekecektir. GUVENLİK RiSKiNiN ARTMASI Esnek mr'jıbele Rtratrtlslne lllşkln bu kı.ı» ve uenel çozümleme, turklve'nin guncel cüvenllk sorunlan açısından deürrlendlrildi^inde su husuvlar hellrlenmcktecilr: NATO Ortak Guvenlik slsteml İçinde ytiklendlfti sorumJulııklar nedenl Ile Türkive hıivflk risklcr altina cirmeyl kabul etmiştir. ABD'nin ambarco karan hu rtskleıin azaltılabllmesl amacına ybnellk IttUak nonırnlulujunıın Terıne cetlrllpmrmpil aonucıın ı doğurmuAtnr. Ambargo uvgulama^ı, nedenl Ile varatılan Ikmal hoslntu ve eilvenslzllk durrusn Tilrktvr'nln «rüvenllk rlnklnl coreü olarak artırmı$tır Anılan «elinme Rflz konuso rt» kln «tratfiik nedenler Ile azaltılabllmenl cerekn htr dAnemde ıcerçekleşmNtir Tiirklvr karşıla^tıfı bu Ikmal «orunu konusunda ABD dı^mdaki N\r<> Ovelrrtnden bekledlğl IİRİ ve yardımı »hrrmemiitlr Biı eellsmeler uyarınca Türklye'nin NATO'va »atkKnnın sınırlandırılma» sorunu tartıvma rtındpmlne clrmlndr. Sovyet askeri gucu ABD'de tartışmalara yolaçtı • KONGRENıN BU YIL, BA5KAN FORD'UN SAVUNMA BUîÇESıNı HıÇ BıR KISINTI YAPMADAN KABUL ETMESı, GOZlEMCılER TARAFINDAN İLGINÇ BıR GELıJıM OLARAK NıTELENDıRıLıYOR ABO Savıınına Bakam Doııald K hovjet askrrı gucüııdcıı kuskulanıyor • YARIM: &KLA GEIEN SEÇENEKIER