Katalog

p:r.ı CUMHURİYE! 25 Nlsın 197S ABDULCANBAZ TARTIŞMA Samim KOCAGÖZ 14 Doğruldu dellkanlT, anahtarı çevırip tepede vanan uıgı söndürdü Odayı rltlrl bir karanlık aldı Koridorlarda ayak »eslerl vardı Binanın içinde sessiz blr kaynasma vaıdı G«nç adam, yatağına ıyıc» yerleştı, yorganını çenesln» dek çektı Gözlerini karanhğa dlkti; ve düsünmeye başladı tçlne büyuk bir korku girmışti Bu bınaya geldlgi dakikadan berl tedırgmdı Kapıdan girer gırmez, bir okula degll de sanki bir kışlaya gırdigini anlarrustı Okul daha derslere başlamamıstı Ne ki dersler varmış gibi ortalıkta bir kaynasma vardı Muslukların başmda akşam vakti elınJ vüzUntl vıkHrken, kendısi gibi yenilerden ıkı aıkadaşın alçak sesla konuşmalarına tanık olmuştu, biri, «Yahu burası bir askeri karargah Bir silâh deposuna benliyor Ağabeylerin hepsı silahlı gıbı » dPmiştı Beriki, «Başbuf* dlyoılar nma, klm ola bu Başbug?» dive sormııştu Genç adam, dUşünuyor, kafası zonkluyordu Nereye düstUm? Kimlerin elıne diiştUm? dıye düşünüyordu Eliyle başucunda katladıgı elblselennı yokladı. Elçantasını yokladı Uzun uzun düsündükten sonra kararını verdı Buradan kaçacaktı' Bu kente okumaya gelmiştı, dovüfmeye degll' Hem klmlerle, nlçın dövtisecektı» Ünıversıte bahçeainde kendisıne yakınlık gösterenlere kızmaya başladı. Iyi ama yatağjnı, çantosını nssıl çıkaracaktı buradan? Bir yolunu bulurum diye dUşUndu, b«klem»ye karar verdi. A R A II Delıkanlı, kosebaşındaki elektrık dıreğıne omuzunu dayamış, gözlerinı yavaç> yavaş kaynasmaya başlayan sol yakasındaki< çarşının vitrinlerine dikmıştı. Sag yakasmdaki alana açılan caddenın basındakl tUtüncUnün önünde, blr yıgın gaııete vardı Salıcı, her gazeteden bırınl, çamaşır mandallarıyle kliçtik dUkkanının tezgahınm önüne gerilmiş iplere lutturmaya, asmaya çalışıyordu Genç adam, elindekl kalın bir dafteri btlktü, pardösusUnün cebine soktu; ttitUncüye yurüdü •Bir Bafra » dedi. Cıgarayı alırken, gözlerlyle şöyle bir asıh gazctelerin bashklarını taradı. Yaslı tiltUncU, parırun üstünU verırkfin, «Gazete'» diye aordu. «Istemem • ' Satıcı, takma dişlerinl göstererek gtllilmgedl: «Önemli haberler var buglln • ^ «Boşver anıca Hepsı bayatladı'» Yürüdü, vlne dlreğe omurunu verdi, bir cıgara vsktı ftfke II gozlerle iyıre kalabalıklaşan çarşıya sag yakasındaki alana bakmaya ba^Udı Otobiıslerin, arabaların gtirültüsü artmış, yıyalann telâşı ortahğı almıştı Kapkara gozlü, kalın kaşlı, karmakarışık, gpüslgü'ael taranmış kara saçlı, 117un boyluydu delikanlı öyleoe durmuş, omurunu direğe veımiş, dudaklannda cıgarası, kentin Uzerınde ylikselen günoşı ieyredıyordu şımdı (îüneç, çarşınm vitrinlerinl alam alam almıştı. Karşısına kendısi gıbi bir delikanlı dlküdı, bu kumraldı. Çenesıne dogru ıızanan bıyıkları vardı: «C.elıyor mıısun?» «Crelmıyorum » «Dekan, aoz vermi? .» «Şımdi bana d»kanından başlatma'» • Sen bılırsm • Kumral delikanlı, tutuncuye yUrüdü, bir gaMte aldı geldi Şoylp bir baktı gazeteye, sonra bir daha dikkatla baktı Ana avrat soğmeye başladı Karayağız delikanlı elını uzattı, arkadâjının ellnden sazeteyı aldı Bakmadan dörf kat ettı, sonra A& yırttı, dıreğe tutturulmuş çop kutusuna attı. Bu sırada kar$ı yakadan bir genç kız, alanı geçip yanlnrma geldi l$u ısıl mavi göılerl, eapsan, saman rengı saçları vardı Kalın, ciltlt iki kltkbı, aag kolu ıle sag goğsünün ustune sıkı sıkı basmıştı Delilcanlılara, «Merhaba1» dedJ «Merhaba1» karsılıgıru aldı. «Gıtmıyor muyuz"Delikanlıların karası «Gıtmıyoru7 » Karfilıgını v*rdl «DUn forumda derslere glrme karan slmmiî » «Biz, oradaydık, yalan1» Genç kız, içini çekti. Kltaplarına bakan karayajif; delikanlıya, gülUmseyerek, • Senüı de cebinde defter var > dedl D«likanlı da ona gülümsedı «Saat ikidp nobpte Rireceğım. Nbbetin sUresı belli olmaz. Şöyle bir baknrım dedim » Kumrtl, sbze karıştı «Soluk alduırlarsa » Ku, bıraz öfkelı, bira7 da korkulu bir 8*»le serdu: •Ylne gelirler mı dersınız7» «Bellı olmaz » «Allrh bplalarını versin'» «Veısln » «Hem de silâhlanıp geliyorl»r » Karayağız delikanlı »nce dudaklannı Uırtı, sonra »flcevle söylendı «Bir de bi? sılâhlanmaya bajlarsak, | » r ü r l e r hanytyı kon1 yayı Sıl&hlanacagız da » Kır vutkundu, mavı gozlerini karayağız delikârılıya çevirdi«Şımdı ne yapacağır'» Bu sıradd v a n U n n a gplen orta boylu, kıyırcık saçlı bir delikanlı so^c kanstı «Sen kı/mı, ÜA% gıt evine Bugün i$l*r karışacak » Mavı Rorlü kı? paılayacaktı ama ondan dnce, o r U bovlu delıkanlının aıkdsınrian gelen bej pardosülü, esmer, ırı yapılı blr ku, kır^ıhk veıdı «NP 7amandan berı kendi başınıza aglanlıgınıeı Uin etüniz aıkadaşım'» Orta bo<,lu dehkRnlı İ>1 şakaya rioVttü«Vny ablacıgım sen neıeden ç ı k t m ' Fena yakalandık'» «Kapa çenenı 1 » dıye çıkı$tı lri yapılı kız, «N« d ı k i H y o m nuz bovle ortalık yerde?» «Daha erken.» karjılığını verdi blrlii. Blr bajkası »bylenÖ1> l (DEVAMI VAR) TIRMANAN FAŞÎZM VE GERÇEKLER Ne kadar çok tekrarlanmıç olııısa olstın, pek ^nemlı bir ıkı gerçeğı bir kez daha hatırlatmnk isterır Raşkalarına belli bir gorüşü kabul ettlrme yada onları ınançlarından uzaklaştırma ıınıa rıyle, y«da başkalarını belli gnruş ve inanca sump olduklanndan otürli drivmek ^aralamak, öldurmek, barbarlıgın (insanlıktan U7aklaş,manın) ta kendisidır Boyle bir tutuın, hoşgörü temeliııe dayanan ozgürlükler duzenml demokrasiyi Hukuk Dev letını ve bu ılkeleri benımsemı? Anayasa dü7eninıi7İ yok etme doftrultusunda en agır cınayettır Para yuzüııden, kadın yılzünden, toprak yüzünden kızdığı hasmını uldUren kışınin eylemiyle kıya^lanamıyacak kadar btlyUk etkisı olan, toplumu temelinden sarsan, «yalnız belli kiçller) de gil, rejimı de ttldtlrmeye yönelik bir davranış>tır bu1 Bu nedenJe, şiddet eylemlerl kar^ısında en büjük tıtizlıği gös terıp gösterenıemek, küçük \e partızan hesaplaıın üstüne çıkıp ı,ıkarnamak. iktidarların «g?r çpkten yurt"iover> «gerçekten ulus sever» olup olmadığının en şaşma? turmı^ol ka^ıdıdır % ı >d dete başvurmanın meşru sav\ın ma dışında özrü olamaz «Meşru savunma» dediğlmlz zaman da klsıntn canı yada ırza yonelik saldırıdan ktırtulabllmek ıçin, kaçınılmaz olarak şiddete baş vurma zorunlulugunvı kastedlyoruz. (Ceza Kajiunumuzıın 49'uncu rnaddesindeki anlamda) <BU GEHÇLERIMİZLE ARTIK BARAJI GELIJEMEZ. İJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJL :<MP*<f SSİİJBK KURDUK. CÜNKÜ KOMÜNIJTIERIN KARJILARINOA KOHANDO Mr HAREKETLERf BİZ VARIZ. DEDİKIERI GEHCIEI, 9 I}IGI BENIMSEMtJlEROiR . KOMANDOIARLA BEN GORUSMEM, VAR. HAZIRLARIZ, KONUURDA AYDINLATIRIZ, ORirA.... ALPASLAN TÜRKES, 10 Ocak 1969 ARKAOAJLAR YAPABILECEKIERI ONLARI ILEIIRUR BİZ, TAKTIKIERI « a m m Jlddıtln amacına bakılmaz Şıddele başvuıan kışiler hele kuıuluşlar. .çadlsN denllen mh ha^talarının dışında. kuşkusuz •zevk« olaun dıye bu yola gıtmp7ler. Bununla, blr amaca ulaş mak ısterler Ö7elliklp pulıtika cıların, sıyasal partilerin ve yan kurulu$ların siddete basvurmaları, «kendılerince toplum ıçın zararlı ve tehllkelı vada aşagılık savılan duşuncelere, lnançlara. yada «kanua sahıp olan kişilerı ve zümreleriv toplum için .zararsız. (') hâle getırmek ve bnylo ce «Ulusu ya da Devlctı bir tehlı kerlen kurtarnıa. iddlasına dayandırılır. .Amacımız iyldir yüksektir. bahanesıyle, •şiddet» gıbı karşı şıddPt1 doguran ve boylnce tüm tepluma bulaşabilen zararlı bir araca başvurması blrker kabul ettik mi, Devlct dü>eni, hele demnkratık dtİ7en param parça oluı Bunıın somıcu bir sılre başsızlık orman dtlzenı (anarş.1), aOnra da dıktotorhıktUr. Coz yumulamaz Bu npdfnle kısılenn hrlr orgutlennu1; kışıleıın başka kısılere karsı hariKi bahane ıle olursa olsun kalıa kuvvete ba^vuımala rına (fızıksel saldırıya kalkışma laıına>, hcle sılâh kullanmalarına gO7 yumulama7 Onemlı olan şıddeün <amacı. degıl «kendısi» dır BAH? dÜ7pnınde fllukuk Dürpnlndel şıddpt daıma 7arnrlıdır ve hul uk diMdır Şıridpt, ancak ^avaşta kabul edılpbılır; barışta «yararlı ^ıddet» dıvp bir kavram du^unulemez «însan lanhının pn korkunç işkpnce ve şıddet makınesı»nı kurup ııvtculanııs nazıleı rie o dplıset verıci tutum ve davıanışlarıyla, Almanya yı «Komlınlzm tehlıkrsın den ve Yahudı somürlistındpn kurtaracaklarını» belırtmı^>lerdı Ve bu amaçlara ulasabılmpk ıçın dp mılyonlarra ınsanı faıp lpr Ribi once gaz odalaıında kıtle halınde zehırleyıp, sonra da cpsptlcıındm sabun ımal etmısleıdı Însan haklarına dayanan (Hukuk Devletı ılkelerine SH\KI grtsteıen) bir re]ım içinde vasanıldıgımn kabul pdılebılmpsi (bu so/cuklprın gerçeMe alav lçın icat edilrnış yutturmacrflsr dli7evıne duşmemesı) bakımından ttnemlı olan, .Şıddete başvurulmasına razı olunup olıınmadıgı»dır. Şiddet ve terbr sayeslnde ula Türkeş: Komandoları destekliyorum; çünkü onları biz kurduk ve eğittik,, şılmak istenllen amarın, hiçbir onemi yoktur Eger devletın resmı polisi ve baska gUvenlik kuvvptlerı, yasalara uygun bıçlmde dlİ7pnı koruyamıyor da özel kişılpı, paıtıler, gızll va dd alenl dernekler ve onların yan kurulu^ları «şiddete (sllâha, kaba kuvvetpl başvurarak devletı korııma çaba ve iddıası»nda bulunurlarsa, buna göz yuman ıktidarlar, Anavasa dışı bir yola sapmış., su<,a ortak olmuşlar demekllı Arsıvrieki vüzlerce belpp ve yHrınm 510 tanesınden bırl'aç clinıle aktarmak, sorunun aydınlanmasına geniş ölçüde hızmet edecektir Turkej'ln demeci Hurnvet ga^Ptesının 10 o<alc 1969 günlü sayısının baş savfn sında en büyük puntolarla manRptte soyle ilaıı pdılıyoı «TUrke? açık konuştu Koman doları destekliyorum. Çunku onları blz kıııduk VP egıttık» Bu demeçte Ttlrkeş, gençlerın «Kore savaşlanna katılmış ve bu ısleıı çok ıyı bılen arkada^ı Rıfal Baykal» taraiından pgılıldijiını, «Istanbul ve Ankara'da harcletlerı yapan bu gençlerın», sokaga lıâklm olmak ve ünıvpr•ıte\ ı ele gpçırmek ısteyen karşıt goruştekı (kendi ölçıllerıno gore komulııst sayılan) gençlere meydanı kaptırmayacaklarını, scıkak h.ıreketleıınde ve iınıvpr sıip h.npkpllpıındp bir baraı kur duklarını uzun uzadıya belırtıyoı Auuyuıek'nı son sotularını da şoylp yanıtlıyor Arcavurek: Ikı grup çatışniHsı daluı nenlşlerse, hatta halka kadar ınerse, bu tehlıkelı ol ma7 rnı' Tiırke? Oıma? çünkü bız, bu {,'cnçleı ımi7le BARAJI KURDUK Komunistlcrın hareketleri aılık gelıseme7 Goreceksınİ7, bir sure sonra tamamen duracaktır Bplkı buRiınlertle bukaç OLAY daha olacak, anu yatı*acaktır. Çumuı KARSHARINDA blz vari7 Komando dedıklerı gençler, 9 ışıgı benımsemiîlerdir. KomUnısfİPrin ONÜNDE bu BARAI olma/sa OLAYLAR \e onların HAREKETLERİ Jaha da genış leyecektır Areayurek: Sıze Başbuğ di Turkeş. Biliyonım. ArcarUrrk: Sİ7 komandolarla konujuyor musunuı'' Tttrkc* Hayır ben gorüîmem ark»da»lar var Biz, TAKTIKLERİ HAZIRLARIZ, yapfl bileceklerı konularda onları avdınlatıru, iletırler oraja KomUnistler sokak hareketlerinden sonra htlkumete elko\mayı, her yerde \e bizde de hesaplamıslar riır KomUni7m bir reaksıyonla riegil bu yönltı bir AKSİYONLA karjılanır Arcavurek* Milüyetçi genç hftın komunıst harpketlennın on lenmesı ve durdurulması ıçın avrı bir AKStYON CRUBU OLA RAK HAREKET HALINDE OLDUKI^ARINI, görevlerinı yerıne gctırdiklerlni ve bu komantlo rcııçlcrln hare^etlerlnl Umaınrıı drsteklemrktf olüujrunuz.u yaza bılir mıyı/'' Tılrkeş: «Dogrudur ve ben bu gençlerı tamamen ve HER BAKIMDAN DESTEKLİYORUM» (Hürrıyet, 1(1 1 1969). Bu sozler, tevll jjotürmeyerek kadar açıktır Soz konusu olan, dusünce egitımı degıl, «sokakla r* ve Universiteye, beden gücıine, sılâh gücune davanarak «>gn ıtıen olmanın eğıtımi ve uygula ması»dır Her halde Savın Rırat Ba\kal, Kore savaşlannda komılnlstlerin FÎKREN nasıl muft lup edılecegini ogrcnmemiştır' Vp ylne birçok ciimlenın «komli nıst savılan gençleri, fink gUcü ılp (kaba kuvvptle) altetmpknten başka blr anlamda yorumlanabıl mpsıne hıçbır dıl ve nıantık ku ıalı ızın vpıeme/ Bskçlllk ama, nasıl! Buracıkta hemen behrtellm ki, demokrası ıle bagdaşmaz Komünlst va da Fa>ist bir duzenı RP tlrme, ya da «ulusal birliği ortadan kaldırmu amacı gUden eylemler»e karjı. elbette W îdart Makamlar da. Zabıta da, Savcılık da, Mahkemeler de seyircl kalmıyaeak, yasaların hllkümlerinı harekete geçirecektir. Buna karşı hakh bir ltiraz dUsUnülemez. Kuşkusuz, her rejim gibt «Anaynsa düzenimız de (demokrası de), kendisıni koruyacak bnlemlere basvurarakntır. Şatnen bu gorUşli. pek çok vazımızda (Mecli^ ıçındeki ve dıfindakl konuşmalarımızda) dıle gptınnış bulunuyoru? örnegın t,)1962 günlıl Cumhuriyet gazetesıncle vnvtnlndııiiını/ «Deınoklasıvı tahrıp pttne hürıyetı» ba? lık.lı yazımızda. özguılılklenn «özgürlüklerı tahrip Içın kullanılmasma müsaade edilmıvereği ni» açık seçik bplırttık. Ama bzRİlrlUklere ve rejıme silâhla bekçılık vapacak olan devlpt güvpnlik kuvvptleridlr Kışıleıın «Anayasal dlizene Anayasanın haşlangıçında ilân edılen bıçimde hpkçılık ynDinası» ıse şıddet sriz konusu olmayarak «tözle, ya7iyla, toplantı ıle, gösteri yılrUyuşii ıle ve başkaca barışçı tepkılerle» gerçeklejtınlecek bir bpkçıllktır. Yoksa ısteıse yerli fabrikalarda ve atölvelerde ımal edılsın tabanca ile v« bıçakla yapılacak bir bekçılik degıl' Bu gerçeğe değindıkten sonra dönplııtı yine komandolara lvte yukarıda bi77at Türke?'ın bıldırdigı gibı orgittlenen ve açıkça si lahlı talımler yapan ve yıne TUrkeı? ın ba«ıka bir demecinde dr belırttıgı gıbı yerll malı siUh kullanan bu gençlerın 1W» ıle 1971 arasında oldürtllen dırçok kışinln oanına kıyışta 6nemli joller aldıkİBrını, en clddi gazetpler vazdılar Bazı adam öldürmelerden öturü bu komandoların en başta Rplen elemanları, heıçeye karşın hükılm gıydiler. u ri aktarıyonım: • Türk slvasal hayatı HnümU«deki aylarda daha da yogun bir tedhıs (teroı) havası ıçıne btlrunme İsttdadı Rostermektedir ( ) TUrklve yakın bir galecekte faşlst bir diktava kavtna tehlıkesı ıle karşı karşıva mıdır? Bu soruyu aktlıel kılan bajlıca faktör, gerek Hıtler öncesi Almanyn'da, gerekse gUntimüz TUrkıyesinde, saldırgan bir milHyetçilık anlavıçını temel felsete olarak benımseyen bir siyasl partinln, siyasal hayatta etkin olması, orgüt kurması, g«nçlerı egitime tâbı tutması ve Anayasa va açıkça aykırı olan bu eylenılerle sivasal sonuçlara ıılaşmak istemesıdır ( ) Hitler Almanya' mnda «Sturm Abtellung» vâni hıicum kıtalannın kısaltılmış harfleri (SA) ıle anılan bu millsın kuruluşunda esas amaç, pslşık 7orlama oldugıı kadar fizikl cpbtr, Hskerî vurucu güç ve tedhi?i birleştırmek suretıyle halkın kaışısına totaliter bir şiddet ve zorlama ftrgtltü olarak çıkmaktı. ( ) Bütun siyasl hasımlarının toplantılarına giden Nazl Partisl milısınuı başlıca gorevi, ya kendıleııni salondan attırmak yada hasımlarına dayak atmaktı. Boylece ılk başta kuçuk olan partl toplantı ve gösterılerine ait haberler, en kurna7 bir reklâmın yapamıyacağı şekilde, hep gazetelerın manşetlerlne geçiyor, dolayısıyle paıtiyı tanıtmak lçin çok yararlı bir yol oluyordu ( ) Httler bftşansınm sırrını söyle anlatıyor: «Bi« btitUn siyasî hasımlanmı r.ın toplantılarını, üyeJeıımizı «a lona koruyucu eleman olarak sok mak, sonra ilk fırsatta blr drtvuş çıkartmak ve meydanı bir savas sahnesine çevirmek suretıy le dagıtmıştık » Başlangıçta Hitler gerçekten SA'yı, demagoil yolu Ile bir nevi tahrik ve sındirme örgütü ola rak kullanmak istemistir. Bu ör gtltün başlıca özellig) alenl sekll de lş görmesi ve ştddetle birlikte hileye öncelik tanımasıdır. Şu kadar ki başlangıçta «gençlere serbe^t zamBnlannda milHvetçl Ulktılfr telkin etmek ve onları avrıca beden ejjltlmi alanında mesgul etmek. (Izere kurulan bu tirgtlt, daha 1921 vılının »anuna dogm artan Olçüde askeri blr ht verarşik diizpne driniitmUştUr. < > BOylere SA kaısımıza. kunımlaştırılmış bir teror» (tedhiş) fllptl olarak cıkmaRtadır (..) Tdrklve'nln nnavasal dllfenl o gilnlere kıv«"<lft çok tarkluiır Hukuk DevİPti tlkplerınp nar$ı sadakalıni Ilfin etmli iktldar ve muhalefpt partilertvle Rörevlerlnl hlc klmseden cekinmeden verine Rptirpn hafiımsı? hir vargı or»«nı stlphesiz ki bPİirli blr mda blrdpn fa7la sivası partinln siddet ve baski harekptlerini sistem İPStiren örgllt vânl blr çe?lt ııfak özel ordulann kurulup, dftvam etmesine lzin vprerek deftil dlr» (Nermin Abadan, Cumhurl yet, 23 1 19h9). Türkeş'in yukarıda blr kısmmı aktaıdıgıınız deınpcınden ve komandoların örEÜtlenmeslnden sonra figrencl hareketlpri sadere gosteriipr VP hazı Hııkuka aykırı taşkınhklar olmaktan çıktı, sılahh ÇMfniTmİHr hAlıne dnn(l$tli. 2 dtblne ttjjrenrl vuıuldu ve pek çnftu da varalandı Buıılarrtan blr kısmı hprkesın hattâ ba7«n B İTİ vpnllk kuvvetlerlnln bile gözU onıındp . NP va7ik ki saldırüanlann ve katıllprın bıivuk çoSunlugu vak» lanamadı SıddPt uvgulavıeıUn, e6er hPdeflerı solda olan ktjller* p bıınlar np dc'ilı ılımlı snava> sal çprcpvp içınrie kalan ve şfridprrpn U7ak kalnn kışiler olurlarsa olsunlar dnmokrasıve ve Hukuk RPvlPtıno ınanıı hprkpsi son dprpce tbpfpk ve rpdirsrln edncpk blr MnsBnnl ı]P Knrşılaitı lar Bu gpiTPk fıa7i cp<sur hSklmlprin kflrarluınria vp Savrıla ıın Irtrlıanrfmplprınde blle dlle getirlldl Y ARI N • GERÇEKIERI ıTIRAf ETMEK Komandolar Turkiyt'yi nereye surukluyor! Yukürıda ba7i bblümlerinl aktardıgımi7 deınpol ele alan Pınf Neımın Abadan (Unat) J) ocak lihQ gıinlü Cumhurıvet'te «Komandolar rurkıye'vl nereve stlrükltıyorlar'» ba$lıklı uyan va7isını vayuılamış ve komandoların I\a7i Almanva'sındaki SA" lara benrediginl belirtmiştir Bu makaledeu sadece bazı cümlele GARTH 6R.TESI <5OJ ECOE OCKlfZfMDE TiFFANY VÜZDEN MİLVONBC