Katalog

DÖRT CUMMURİYET 15 N'jjn 1976 EL&tTTE.ELBtTTEEE ÛÜ v/EDE ÎSîMiLE V UjLERt OİMAHLlÖL ABDULCANBAZ TARTIŞMA Samim KOCAGÖZ 4 Kabul etmedller D»Mkalarca sokakta dıkildık ksldık Benl lıırakmıyorlar, kendlleri de içeriye gelmiyorlardı Bır şeyler bir çeyler anlatmaya, soylemeye başladılar Ne demek ıstedtklerini «çık açık söylemediklerinden hiçbir şey »nlayamıyordum Kafaları yüksektı de mı anlatamıyorlardı, açık seçtk konuşmak istemiyorlar mıydı da anlatamıyorlardı bılemedim öfkelenmeye başlurnıstım ama onlan yolun UstUnde bırakıp da yurüyemıyor dum Kaç saat dıyebileceğım dakıkalar boyu dylece durduk On lar hep konuşuyordu Sözti döndürüp dolaştırıp «çayı geçerken »t değistirmeyeceklerıne» getırıyorlardı Sonunda kurtulabıldım lyi geceler dıledık blrblrimıze Otele girıp uyuklayan kapıcıdan ftnahtarımı alıp odarna çıktım Pıjamalarımı gıydıglmde saat ddrde gellyordu Kurdum saatimi başutuma koydum Yataga uzandıtn Uzandım ya uykum kaçmıştı Gazetelere bakamamış tım önceki gün Okuyarak sabahı etmeyi dUşündüm Gazete elimde, evırip çevırmeye başladım Kafam ıyıce karışmıştı Işıgı söndürdUm Bır sure de karanhğın ıçinde uzandım kaldım Içım geçer gıbi olmuş, başucumdaki telefonun sesiyle sıçradım Otelln santralındakı kız, uykulu bır sesle, «Sizl arıyorlar efendim, bağlıyorum » dedi Bekledim, uzun bir süre bekledim Sonunda kızın sesı geldı «Arayan konuşmaktan vazgeçmiş olacak, telefonu kapadı, gzilr dilerım uyandırdım » Zaten benı bırı otele dek İ7lemışlerdi otelde oldugumu blllyorlardı. Sıkmadım canımı . yeniden uyumaya çalıştım. ÎRAN: KÖR KUYU Şoför yolcular1! için açıkça esrar molası veriyordu. Evet, inanılır gibi değildi ama, yaşlısı genci bir alay yolcu duvar kenarlarına çömelmiş esrar çekiyorlardı • Tnhrsn Mtşed artsı ha!k ptobUsu ıle * saat surer Ve 18'sa^t' W •1* vol fciden şofor her«4k» ^Hto' saatte bıı «ESRAR MOLASI» vern Evet, tran da Şahm uygu ladıgını iddıa ettiği kanunlara go rp esınr içerken ya da satarken yakalanmanın cezası ölümdür Ama her nedense kırk vılın basın da lııı garip adam yakalanıp kur şuna dizlllr esıar yüzünden Dün yanın en etkilı haber alma örgtl tü SAVAK yıne her nedense bin de bir osrar içen ya da satanla rı yakalamak için çaba gösterir. VP yakalanan kişi eğer halktan biıı ıse gasreteler boy boy resim lerını basar o «ahlaksız»ın Dızı di7i yazılar yazılır esrann kötü lüklerı hakkında Ama serçekte yine pek bir şey değişmez, olan bır garıp adama olmuştur Bundnn bırkaç yıl bnce tran da büyuk bir deprem olmuş bzellik le Meşed bolgeslnde taş üstünde tıış kalmamıştı BUlün geri kal mı.ş toplumlarda oldugu gibi n eskı kentte de deprem bır anda her jprı yerle bir etmlşti O sı ralarda yine tran'da bulunuyor dum Şah VP hahbanıı depremin Uçüncu günü bzel bır uçakla Me sedp gıtmislerdı Şah Meşed e (fit tığı gün Saray yetkillleri ile gb rüşmeye gıttım Tek isredıgım o bolgeye gdnderilmektı Meşed ha vaalanı kapatılmıştı uçaklar çalıs rnıyordu Yetkıliler benim bu iste ftmı karşısında şaşırıp kalmışlaı dı Drprem bolgesine gidıp ne vapataktım Tahran ne glızel bır kentti, np araısan vardı Şah ve Kraliçe de cıttsi gUn dönecek lerdi Tahrana bir kaç gUn sonr» uf,urlu ekım ayınm yaş günlerı bnşlıyordu Kraliçe, Uç çocugıı Şahın kız kardeşlerı VP Şah hep sı bu ay ıçinde doğmuşlardı. VB bır kaç gUn sonra büyük senlık ler başlıyordu tvet Meşed e gidıp de ne va pacak'ım Yaptığım her girışınu ıısl kademedekı memurlar bu şe kılde karşılıyor «Bi7İm şımdl sı 7i oraya gondeı memız ınümkün dpğil Ilem gorüp de ne olacak' Si7in ulkenızde de sık sık dep rpınler oluyor çok merak edıyor sanu kendı Ulkcnızde gorebılır sıni7 bır daha sefere» dıyerek atlatıvorlaıdı Ama kafama ko>muştum bır kp rp ve depıcmın beşınıı günü fo to muhabiri arkadaşımla bırlikte TBİıiHnın arka malıalleleıınden kAlkan bır halk otobustınde gız lıre veı bulduk Bı/ı Meşed de deprem oldugu ıçın «Tehlikelı \e Röportaj: Ayşegül DORA ŞAH'IN YASALARINA GÖRE ESRARCILIĞIN CEZASI ÖLÜMDÜR dir TUrkıye ile karşılaştırüdıftı zaman aralarındaki (ark en az bir misll olarak îran'ın lehine çıkmaktadır Üntü düsü nüı Bertrand Russell Iran'ı anlatan bir ya7isında uyuşturucu maddelerle ilgili olarak sunlan sbylemlşti«1950'lerde tr«n"da halkın btlyük bir çofcunlufeu haşhaşın n« oldujunu bllmenken, bugün 30 vnşından küçük olan gençlerd» eroin hızla yayılmıs, vf % 70'i eroinman olmuştur Şah afvond«n başka, bnemll bir gelir kavnaftı oldujy için eroinle de uğ raçmaktadır îran bugtin dünvanın «iayılı haşhaş ureticl ve ihraratçılarından biridır Ve her yıl bu yüzden mılyonlarcs dolar kazanmaktadır Türkıye'nın haşhaş eklmine karışmayı kendılerine gorev s«r yan Amerikan Senatosu ise trandan aldıkları afyon konusunda açıklama yapmaktan çeklnmek te, ve soruları Ustün korü cevaplarla geçiştirmel'tedlrler Çün kU Îran ıle Amerika Bırleşik Devletlerl arasında çeşitli konularda menfaat ilışkilerı vardır Ve, Amerikan gençlerl bu •yüzden her nedense tran'dan gelen afyondan değil da hep Turkiye'den kaçınlan afyon yüzünden zehirlenip eroinman olur]»r. Yaln« bu kontıdtt Ttirltrye İle Îran karsılaştırüdıftı zaman halkı açısından da değişik bir tablo çıkmaktadır ortava Sanınm Tahran Meşed arası ile An kara Van arası aşağı vukarı «ym mesafedır Ve sanınm Ankara'dan kalkan hiç bir otobüs esrar molası vermek için gecenm karanlıgında durmaz yol boyunca TOrk gençleri arasmda d« hkşhaşı çeşıtlı seklllerde kullatiHiılar buna alısmı$ olanlar vardır mutlaka ama muhakkak olan bir şey vardır ki bu orân Irandakinden çok daha düşüktür Ve, bu yü7den insanın akhna çeşit çeşit «Acabalar» takıhr tran'la ılgill olarak afyon konusu diışUnülürken Ogleden sonra saat ıkıde Kurul toplantısına yetismek lçln hızh hızlı yUrUyordum Yargıtaydakı davam ıyı gıtmıştı Bır yerlerde sandövıç yedim, bir ayran ıçtım Partlnın bulunduğu bınaya yaklaşırken onüme ıkı adam çıktı Bırı bıraz uzakta duruyor du ötekı yanıma yaklaştı, kaytan bıyıklı, bodur, Ucıvert elbıse11, sarımsı kıravatlı bırisiydl Otuzunda var vok «Benı tanıdın mı aftabev' Avukat Ekrem agabeyım''» dlye »ordu Soruş blçımı bıraz tuhaftı Ne ki tanıyamamıştım «Tanıyamadım » karşılıjjım verdım «öyle ya» dedı, «on yıldan lazla oldu gorüşmeyeli Sız d« ya$lanmışsınız, saçlarınız iyıden ıyıye agarmış Ben, Saıt Kbk'üm'» Btrdenbıre katamın içınde bif şımşek çaktı, tanımıştım, , «Vay Sait, sensın ha? Çok değışmişsın, şişmanlamışsın. Bıyık da koyvermışsın Nasılsın bakalım?» • Allahıma şükürler olsun çok 9 lyıyım ağabeycığım » 9 • Ne ıslerdesın Ne yapıyorsun . Çarpık dişlerinı gostererek birıttı Elıyle şoyle bızım partlnın bulunduğu binanın ust katını ışaret ettl «Içte şurada valışıyoruz, 1 ? " n Ç°k ıyı » Bır kez daha kafurmn içinde şımşek çaktı Işaret ettijl yer, blrim partının bulunduftu katın Ustüydü Oraya bırı sılredır Emnıyetçllerın bılmem ne şubesınin jerleştıginı arkadaşlardan oğrenmiştim Demek bızım Saıt, polıs olmuştu On yıl onte bana oynadıgı nyun da aklıma hemen goldı ansıyıverdını D\ıraklayıvermemden yararlanıp, damdan duşercesıne bır soru sordu •Partı batıyor değıl ml ağabeycığım?» Kendlml toparlamıştım • Partı, nıye batsın'» »Su, sabahleyın Yargıtayda davalarınızla uğraşnkcn burada çok Işler oldu"" Şimdı gıdlyoısun ya YUrütme Kurulu ıstıfa ettı Yenı YUrütme Kurulu seçecekslnlz > Canım sıkıldı bu adamın şlrretligine, Ustüne UstUne gıttlm •Sen de parüden mısın' Bllmiyordum. Dedım Gevrek gevrek güldtt • Yok canım ağabeycığım, sen de benim partill olmadıgımı pekala anladın Rana takılıyorsun Bir herşeyi bilırız » • Partının Yonetim Kurulunun kapalı oturumlarında da olup bitenlerı bilir mlsınız?» «Bilırız ya • •Aferin' çok gtoel çalış^ orsunuz t Baktım bıraz otede duran Sait'in arkadaşı da bana kıs kıs güluyordu Benden ne istıyoılardı araba 9 Afezımdan laf almak m ı ' Bana gozdağı \eımek mı' Bıı an dıkılmış kalmışım Bu durdklmnadan yararlanan baıi «Suı yolunuzdan, işınlzden alakoymayalım Ekrem ap;<(lıpy( yine görüşüruz Bır ışınız tilan olursa, beni unutmayuı Bakın ben sm unutmadım • deılı Ben de «Eksık olma, ben senı nasıl unutunım' On yılchr gotmedım de tanıyamadım Sen de bana olan dort bın beş yu/ lııa boııu nu unutma'> dedım Yıne sırıttı • Borç borçtur agnbevcıgım unutuluı mu' Hoşçu kal'. deyıp yüıüdu Aıkasıııdan btekı de yurüdü Olup bıtenleıden konııçulanlardan çok şu batan bızım paıanın aklıma geltvernıesı sıı anda yme ı anımı sıktı Utanmaz herıf' » dıye soylendim ar dından kendı kendıme Istunbul da bi7im oturduğunıu? semlın çarşısmda küçuk bir dükkanda, okul çocuklaıına kalem del ter satHin kimı kitapları kıraja vrren satan, yaşlı bır Yusuf Efendi vardı Benıııı çoouklar da küçükken buıadan alış vem ederlör aldıklnımı Yusuf Efendı dcfteıe yB/aıdı Ben de aydıııı aya gıder, çoı ukların borcunu oderdim Olaydan bır yıl OIK a bu Salt, Yusuf Efendınln ^anına tezjâhtar olaıak gırmıştı Yusuf Efendi iyice yaşlandığından çoğu zaman dükkanı bu Saıt e bırakırdı Yusuf Efendi günleıden bır gün ışi bırakmaya karar vermış Sait, adamı kandıımış dükkanı devralacakmı^, Hava parası fılan ıstemıyoıdu Yusuf Efendi yalnı/ ku<,ük dükkindakı nirtlUır ıçın doıtbın be^yüz lıra ıstıyordu Şu çocuk iyı çocuk bır yardım et de Ekıem Bey ış gUç salııbı ols>un • dedı Benim dr ıyılık damarım tuttu Bir guıı Sait yanhaname geldı Notere gıttık, senet yaptık Doıtbln beşjuzü verdım Sınet gereğınce dy ay laksıtle ddeverektı Sait dükkdmn devır ışlemını yapmıs Yusuf Efcndlyle Ben ışte dukkandayım sen evindp keyfme bak Fkrem Bey bir hafta sonra parHyı \ere<Pk seneti şımdıdeıı yaptık » demiş Çocuklanmdan bırıyle Yusuf Efendi bana haber volladı Ekıem Bey, senet yaptı m ı ' . diye sordurdu Ben de sandırn kı benim işım saglnm ı baglandı m r dıye soruyoı Tamam' dedım Aradnn on RÜn ge<,tı geçnıedı ış ortaya çıktı Yusuf Efendi, dort bin beşjuzü bpklovedın<îun (DEVAMI Yolculukt» verüfn etrar molaian KIRK YILIN BAŞINDA BıR GARıP ADAM YAKALANIP KURJUNA DıZlllR ESRAR YUZÜNDEN SAVAK YINE HER NEDENSE BiNDEBıR ESRAR ıÇEN, YA DA SATANLARI IÇfH ÇABA GOSTEftiR. TAHRANMEŞED ARASINDAKÎ 36 SAATLÎK OTOBÜS YOLCULUĞUNDA ÎKÎ ÜÇ SAATTE BİR "ESRAR MOLASI,, VERÎLİR \ olıuların bır kısmında garip bir hal v»rdı aakıncah» bulup grtndermeyen yetkılılerı atlatmıştık VE BIR GERÇEK Bır rip insanı dıişundtıkçe rahatsız eden bır başka olav vardır tran da haşhaş ile ilgıll olarak tran'da her gün bir sürll genç tutuklanır Bunların bir kısmı bırkaç ay sonra esrar «iii'lusu olarak kurşuna dızlllr Oysa bu açık VP bılınen bir uydurmaradır Şah dış dUnyay» hatta halkına karşı devıimcile rı kurşunlatırken bir güzel b»hane bulmak zorundadır Devrimci diye gençlerin kurşuna dizilmesıne karşı çıkan özgtır dunva ınsnnlnnnn kiısı devrimri gençlerin büyük bir çoğunluftu esrar snçlarındnn re7a VPITIIS vp kurşunlanmış gibi gostenlmplctçdir Gerçi bilenlor billr bu Rprçofti fimB bilmeirenlere pekftlâ bir yutturmacadır işte.. SEYAHATıH KOJUIU Olobtıse bmdıgımi7 zaman çok şa^ırmadık Anadoluda bıı kn*a bfidıın obuıüne gıden yolcu oto büslerinden pek ayrıcahltı vok tıı !ı,ındekıleı de sankı bızım A nadolunun «arıp köylüleri Ya rım vamalak Farscamla Me>e de hHi ı olmak ıçın gıttiglmizı anlat mıştık yolculara Ve bizi barı kaıdejj sanmıvlardı Çünku kby lüve gorp ıkı yabancı kadın ve er kpgın heı ne sebeple olursa ol sun bırlikte seyahat etmelerı gu nshtı Tuık j;a7elpcılen oldugvı mu7vı hPİP hele Meşed'e aslında depıem ı<*in gıttlğımızı anlaialar hpr halde en yakın kasabarin po lıse ıhbnr edlltrdık ve sonumuz da pek parlak olmazdı Tahran dan ıuakla<!tıktan dort beş ^aat sonra ılk moU verılmış. ti Arkadaşını ve ben otobüsün içınde oturuyorduk Kıtaplarınu za ddlınıştık Olup bitenlerı hi(, fark ermedık Yalnı/ otobus kHU tığınd.ı \ol<\ıların bır kısmında bır garip hal vnrdı adeta sırıp knlmışlaıdı «Aıaba tulni'iştur» dedık kendı kendımıze Yanıl mışı/ Aradan bır kaç saat geçtık ten sonra otoblis tskrar durup da bİ7 de indiftimır zaman fark ettık gerçegı Şofor ^olruları ıçın açık ve «tçlk olarak esrar mola sı venyordu Evet inanılır gibi degild! ama yaşlısı gencı bır alay jolcu du var kenarlanna çömelmiş esrar çekiyorlaraı Resım çekmek istemıstık ama blraz da korkmuş tuk, yıne de çadırımın altından bır kaç ke/ hası\ermıştim dPk lanşore ılranda taşraya gıder ken MlKlüman olduğunuz bilınır se hele de Moge de gidiyorsani7 Çadır ıçarşaf» Riymeden dolası lnına/l Hayretler ıçinde kalrnış tık inanılır gıbı degıldı ama ger çektı Esrar molası için durnıuş tu koca otobıls, vp dnha sonıa gecenın karanlıgında bir kaç ke^ durduk Bir seferinde vaşlı bır baba ojtul ıntnışlerdı Yaşlı adam çok çekrnıs olmalı kı yolun kenarın da sızıp kalmıstı Oglunun da bur nunun ucvınu gorecek halı yok tu a^lında Onu unutup biniver nıı^iı aıabava Yola çıkıldı, 117un zaman sonrn oglan babasının va nında olmadığını farketti VP en a7 \«rım saatlık yoldan gerı do nııldu Ihtıyar bıraktıgımi7 yelde kendı halinde sızıp kalmıstı Zar 70r nvıltılirak otobüse bindırılriı ve arkadakı kanepeye yatınldı lşte boylesıne garlp bır Ulke idi nln verdıgi bılgıye davanarak Prenses Eşref'in bır bavul dolusu erolnle Isvıçre ye gırerken yakalandıgını yazmışlardı baray olayı yalanlamadı Prenses Fş ref çok kısa bir sure polıs mer kezınde tutuklu kaldı, sonra da nuabevı t ırafından gdnderılen bnetnlı bır kefalet karşılığı yıne Şahın volladıgı bır uçakla ulke sıne dondıı Bu olaydan sonra bır süıe Ameııkaya gidip ora da vaşayan Prenses Eşref daha sonra tekrar tran a dbnerek Hava Kııvvetleri Komutanı ıls evlendı ve tran Yardımsıneılpf Dernrjt Başkam olarnk sosyete yj tekrar gırmış oldu Bu olaylardan tran ga/et^lpri tab'i hıç so7 etmedıler Saıavın alevhinde vazı yazılamıyac agı içıtı Sahıbının Scsı basın organ ları put kc^ilnıışlprdı Hatta o sıralarda bu olavm çıktıgı Avnıpa gazete ve dergilerınm de tıana gırmclr ı • ^ a .1. ı dı Brtv leı e ijah ın ikiz kardeşının vaptıklaıını halk duymamıs oluyordu Üç maymunlar gıbı vasavan, dııvmavan sbrmpven konuştma yan bır halkın zaten bo^le bır olaya vorumu ne olubjlırdı kı' bir kefalft karşılığı \e uçagım gondererek aldırttı genç yıgentnı tsvıçre'den Olaylar aynen tekrarlandı ve vıne kınıse dııymadan konuşmadan olay kapan dı gıttı Şahın Prensps Fevziye'den olma büyük kızı Şehnaz ıse ba bRsının en vakın ajkadaşı Zahıriı dpn ayrıldıktan sonra Saray çevresinden Iranlı zengınlerden bırinın genç oglu ıle evlenmıi ve Pııris te hıppv yasamı surmeve başlamıştı Şab ıllkesindeki insanların vaşayıslarına hılkırpdebilıvordu ama Avıupn sos^etesi içınde seks partılprıne katılan, eroın içıp eğlenen kendi bz kızına kanşamıyordu trsn haşhaş Uretiminde dünyanın sayılı Ulkelerınden birlsl Y AR IN : «AK DEVRIMMI! Iran Marmara Belediye Başkanhğından Ppledıyemızln 2(J0 M l'lük kârglr gftmıne su deposu In şaatı MW Sayılı Kanunun Jl madclesıne göre yaptırılarak tıı Kesıf bedeli 2(17 782 27 TL. Olup geçlcl temlnat 11 bM 11 1 L dır Ihale Encümen huzurunda 9">IM76 günü saat 15 UU'dlr. Pro|e ve şartnamesi beledlye'de gdrtJlebılir Tpklıf mektuplarının aynı gun v« saat 14 00'e kartar Başkaniıga verilmesı llan olunur. PRENSES E}REF Ama ne demışler «Balık Baş tan Kokar» Muhammed RI?H Pfhleu'nin ıki7 kı/ kardesl Pıensp"; B sref 1960 vılında îsvıc r«ı Havnalanında bir ıhbar U/P rıne tulııklanmıçtı Butiin dün va nyngB kalkmıştı bu oiav U zeııne Gazeteler Isvıçre polm PRENSES JEMS'İN OGLU Aradan bırkaç yıl geçtıkten sonra 1972 vılında Şahın küçuk ki7 kardesı Prenses Şems'ın og lunun yıne yüklü bır ııj 'ttarda eromlp vakalandıgı haberi ya yıldı ortalıga Şah yınft biljük (Basın 1378) 3021 GARTH OUVANIM EM UMLU MODA, AJAMI VE 6ÖUENCE feLEBI DUZENLEyi CtSI MlîyONEO MABC S A B B A N O UDh4DBA'C5A^ DAlBESlNOE: 3(B C Tİ TiFFANY OE N GÖPWEK ÇOK ÖÜZEL N6.va.ru9lLıOİM f.r