Katalog

M Mtft 197i endflca blr tür dernokrahk örgütlenmedir. Sendıkalır ozellıkle emekçılenn ekonomık \e sosıal haklannın elde edılmesınde etkın bır^araç olrtukları gıbı bu kunıluşlar Daşka \onden eırcgı 1 iomuıulmesını onıemekle gorevlıdırler Cağınvzda omek aldığımz demokrasılerde sendıkal kumluşların sınırları çok gemşletılmıştır Tum çalışanlar dajanışma voluvla korunnalannı DU orgütlenme bıçımı ıle vuru t mektedır ler Işçı sınıfı ıle ışverenlenn dısırda mestPk gruDİarı, memurlar, tum çalışanlar sendıkal kuruluş'ar ıçınde naklarının savunmasmı vapabılm°ktedırier Sendıkalann demokrasılerde vavsın bır sekılde genşmelen uzun ve çetm uçraşılar eonucunda gerçeklesebılmıstır Sonunda em»kçıler ve tum çalışanlar haklarını sendıkal orgtıtlerle elde edıp korumanın doğal bır kural olduğunu kabul ettırmışlerdır. S OLAYLAR VE GÖRÜŞLER flîkelerde poHslerin dahl haklan de grave baş vurdukları gorulmektedır. Yurdumuzda son günlerde Yürtume Organı taraiından bazı Işçı keslmlerının memru sayılması ıçın gosterılen çaba ılgmçtır Işçıler toplu sozleşme ve grev haklarıjle korunmaktadırlar. Ojsa memurlann ekonomık hak arama kapıları kapalıdır Bu darum Yurutme Organının ışlne daha uvgun duşmektedır Memur statusune g'ren kışılerın gerek polıtık gerekse kışısel nedenlerle haklarına teca\uz edıldığınde korunmasız kalmaları ve bu hak arını elde etmek ıçın hıç bır guce sahıp olmamaları ne jazıktır kl doğrudur îdan kararlann uv gulanmaması ortamınaa memur zumresmın Anavasal haklannm zedelendığını kabul etmek gerekır Yapılan hesaplara gore bu yıl kat savısmın 1417 arasında saptanması gerekıvordu Ovsa bıhndıgı gıbı kat sayısı 9'da dondunılmuştur Memurlar aılelenyle bırlıkte üç mılycn vatandaşımızı kapsar Bu vatandaşlanmızın ekonomık ve sosyal haklannın almmasmda soz sahıbı olmamaları dogru olamaz Gunumuzde memurlar ağır yaşam koşullarıyle basbaşa bırakı'mıslardır Yapılacak sey Anayasamızda gerekll defişikliğın bır an once ele alınması çagdaş demokrasılere paralel olarak memurlann da sendıkalara üve olmalannm vasallaştırılmasıdır Yaşadıgımız ortamda bu konunun olasıhğını beklemek gerçekten guçtur Ne var ki bovlesıne haksız bir tutum içınde memurların bırakılması da duşunulemez Memurların geleceğmi ıki dudak arasındakı sozcuğe terk etmek Ortaçağ duşuncesınl yansıtır Anavasamızda deşışıklık yapılarak özel koşullar da goz onunde bulundurulmak suretıyle grev hakkıyle donatümış sendıkalaşmayı memurlar yonunden hukukumuza getırmek ise çağdaş duşuncenm gereğıdir Bugunkü polıtık ortamda bu onennın ele almacağını beklemek belkı de mevsımsız gıbi gonlnebılır Ancak konu bir gerçek ıle ılgılıdır Devlet M°murlannın statusu her geçen gun gıderek hızla olumsuzlasmaktadır Demokratık hak arama yollarından korkmamak gerekır Üç mılvona vakın vatanda^ şın yaşam kuralları, dondurma polıtıkasına terk edılmemelıdır Şımdıden duşüncelerın bu konuda gelıştırılmesınde yarar vardır Devlet Merrurlan <xr. haklannın tartışılmasına katılmalı ve ısteklerıni ortaya koyabılmelıdırler Anayasamızda ereeç bu degısiklıgin yapılacağına ve memurlann da sendıkal «rgütlenn» kavusacaklanna kesınükle inanmaktayız MÖRÖYUS haftahk styası haber ve yorum den Yalcın KÜÇtK : Sınıf Kavg»sınaa Netleşme Metın ÇILH4OGLV: Kapıtalıst DemoKrasıyı Işçı Sınıfıyla \şmak Karsı Devrım Agında Yenı Bır Duaiim Arjantın SBKP 25 Kongre sı ve Maoızm Ahmet K4RDEŞ : Aydınlar ve Faşızm Yarus Rıtsos tan Altı Şıır TIB Başkanı Gurel TUZUVun YURÜYÜŞ'e demeçı: «Burju vazının Saptırmalarıyle Savaşacaf ız » MCnın 1 Yıllık Vukuat Bılânçosu CHP Yanlış Hesaplarla Dolu Bır Yıl Konur Sok Kiprr 4p. No: 15;8 Kınlay Devlet Memurları ve Sendika Av. Merih SEZEN ra üye olmalannı açıkça yasaklanmıştır. Memurlann guvencesı konusuna gelmce yasalarda memunar hakkında vapılacak dısiplın kovuşturmalarında savunmalarının alınması ongbnılmuştur Yargı denetımıjle de memur temınatının elde edılebilecegı duşunulmustür Memurlar haksız bır lşlemle karşılaştıklannda bu işlemlerl yapanların karşısında valnız kalmaktadirlar. Savunma yolu ıdarî vargı organlarına baş vurmaktan ıbaret bulunmaktadır Idarî vargının verdığı karaıların yürutme organmca uygulanmamakta ısrar edııdığ; bıı ortamda memurlar haksızlığı yapan kışılere karşı sonuç olarak savunmasız bırakılması toplumumuz ıçınde uç mılyona jakın kışınm huzursuz \e tedırgınlık ıçınde yaşamaja terk edılmesı anlamını tasır. Öte yandan memurlann ekonomık duzenl de tamamen yürütmenın tek vonlu kararlarına bağlı kalmak. tadır Oysa Anayasamızm 41 maddesi «îktisadt ve sosval hayat, adalete, tam çalışma esasma ve herkes ıçın ınsanlık haysıvetıne jaraşır bır yaşayış seviyesı saglanması amaçına gore düzenlenır » hukmunu tasımaktadır Memurlann demok. ratık bır sekılde orgutlenmelerı yanı sendıkalaşrralan halınde ozluk ışlennın ve ekonomık gereksuımelenmn daha kolaylıkla karşılanması mümkundür Memurlann hak aramaları yurutme orgamna ve ıdareve karşı ancak sendıkalar yoluvla etkın bır bıçımde yapüabllır. Eskı Memıırın Kanunu değıştırılırken memurlann yeteneklerı goz onünde bulundurularak yukselmelerının saglanması amaçlanmısür Aynca memurlann ekonomık durumian yıllık endekslere gore avarlanacak bıçımde kat sayılannın saptânmasıyle dUzenlenecekti Oysa Devlet Per^Dnel Kanunu çeşıtlı degısıklıklerden geçerek bu konuda herhangı bır jenılık getırmemıştır. Ujgulamada >etenek bır tarafa oırakılmıştır Kat sayısınm saptanması ekonomık venlere gore >apılmamaktadır Kat sayısı tek yonlu polıtık kararlarla duzenİPnmektedır Bu konuda çeşıtlı ke»ımlerde çalışan memurlann ekonomık ve sosyal durumian ve çauşma tuzlen hakkmda kesın biıgı alınması ve memur ısteklerı de goz önunde bulunduru'arak ekonomık venlere göre kat sayısımn samanması geıeklıdır Yurdumuzda paranın satın alma gucu yıldan yıla buvuk ölçülerde duşerken kat sayısımn dondurularak oldugu duzeyde bırakılmasında ısrar edılmesi memurların vaşam guçlerıni ve dola\ısıyle çalışma guçlenni azaltmaktadır Bu davranış Devlet Memurlarının korunmasız bırakıldıklannın canlı bır omegidır Memurlann dernekleşme yolujla ha'darını korumalan etkıll olmamaktadır. Dernekler hakkında Yargıtav Ceza Genel Kurulunca alınan son karar her ne kadar buyük tartışmalara yol açacaksa aa bugunku halıyle memur haklannın dernekler yolujle korunma. ıımn guçlüğunu ortaya koymaktadır. Vazgeçilmez Kuruluşlar Batı tıni demokrasılerde çalışmanın her türünde sendıkal orgutler ver jlmaktadır Örneğm, Fransada butun ıs kollannın vanında pohslercen hakımlere kadar devletın her kademesınde memurlann ve bagımsız meslek kuruluşlannın 6endıkalaştıklan gorulmektedır Avukatlar bağlı olduklan Barolar dışında sendıkalaıöa bırleşmışlerdır Sokak kadınlan dahı haklarırm sendıkalaşma \oluvla savunulabılecegıne ınanmaktadırlar Kısacası demokrasıyle yonetalen ülkelerde çalışma hakljının elde edılebılmesi ıçın sendıkılar vazgeçılmez kuruluşlar durumuna gelmışlerdır Yurdumuzda 800 bınden îazla memur vatandaşımızın bulunduğu büınmektedir. Aılelenyle bırlıkte uç mılyon kışıyl oluşturan bu zumrenın fczluk ışlernle hak ve alacaklarının garantı altına alınması şarttır Ekonomık ve sosyal hava tın tum vatandaşlar içın olumlu bır yonde gelışmesı gereklıdır Anayasamızda herkes için ınsanlık hajsıyetme varaşır bır vasam dıizeyınln 6ağlanması on gorulmektedır Memurlann e«onomık sosyal ve ozluk ışlerı ıle ılgılı haklannın tam olarak guveice altında bulunduğunu kımse iddıa edemez Bıhndıgı gıbl 1961 Anavasasında salt sendika kuıma haklan kısılmamıştı Ne yazıktır kı q7 l l lılında Anajasamızda japılan degışıklıkler bu yasanm 119 maddesınm kenar başlıgına memv riarın sendıkalara gıremcmesı hukjnu jerleştırılmıştır. Bu madde de memurlann sendıkala (Cumhunyet 249«] Çağdaş Demokrasilerde Çağdas demokrasilerde yukarda verdığımiı örneklerden de anlaşılabıleceğı gıbı Devlet Memurlan idarenln karşısında çalışmadan doğan ekonomiK sosyal ve kışısel haklarını sendıkalaşmak vonteı ie korujabilmektedırler Bu sendıkalar gre\ akkıyla donatılmıştır Sozu edüen YAZAR HAKLARI Türker ACAROĞLU Yazar haklan konusu bızde 66 yıldan berl tartışılır, •ma bır turlu çozum yolu bulıınamaz. 1910 tarıhli Hakkı Telıf Kanunu, tartışmanın başlangıcı sa\üabılir 1939 da tuplanan Birincı Ncşrıvat Kongrcsi nde bu sorun da uzun boylu Incelenir Ancak 1951'de çıkan 3846 saMİı Fikır ve Sanat Lsrrleri Kanunu 1le soruna bır çozum volu bulunduçu sanılmı^, aradan 25 yıl geçince bunun da >etersız kaldıgı gorulmuştur. Işte, bundan bir vıl once, 2427 ocak 1975 tarıhınde Ankara'da toplanan Ikıncl Turk Yajın Kongresl'nde de bu sorun 6zel bir komısvonda ele alındı, gunlerce vapılan tartışmalar ve goruşmelerden sonra bazı kararlara varıldı. Kongrenin dokuzuncu (ve son; komisvonu, Fıkır ve Sanat Eserleri Kanunu ile Basma \azı ve Resımlerl Derleme Kanunu için bir rapor hazırlandı 54 kişınin çağnldığı komısvon toplaııtılarına, ancak 40 kışi katıldı Resmı gorevlı olarak katıldıgımız bu komısvon ve ötekı komisjonlar raporlaruun, tutanaklarla birlikte. Kültur Bakanlıgınca bir kitap bıcıminde çoktan vavımlanıp açıklanması gerekivordu Bu, daha vapılmadı Adları geçen ıkl vasavla ilfili çalışmalar vapan KomiHvonun vazar haklarına ılışkın olarak vardığı sonuçları kısaca anımgatalun: (ıkır ve Sanat Eserleri Kanunu butunü ıle ele aunıp değıştırılecek verde, vasavı ışler dııruma getırecek bazı deglşıkliklerle vetınılmesı u\çun olur Yasanın vürürluğe girdıgi 1 ocak 19İ2 tarıhınden gunumuze kadar işler duruma gelmesl Içın gerekll koşulların Devietçe sağlanamadıgı, hükumetlcrin bu konuda anlaşümaz bır duvarsızlık içinde bulundukları saptandı Yasanın ışlerügıni saglayacak kararnameler çıkarılmamıs, meslek bırliklerı kurulmamıs, kısaca duşun emc^ine fercken onem ve deçer verilmemiştır • \asa, vapıt sahıplerınln maddesel ve ruhsai çıkarlarını ortakiasa kullanmak korumak amacıvle orgutlenmelerinl istemekte, bu orgutlenme>i ne denli onemli saydığını, hükumete bır meslek bırligı kurma gore\i vermekle gostermektedır. Gorevi, yazar hakJarının ger^ekleşmesini, para alıp yazara vcrmesinı saglamak, denetlemek olacaktır. Bu nitelikte bir örgutun kurulması ışı ıvedılıkle ele alınmalı, Kültur Bakanlıgl gereklı vasa tasarısı hazırhklarına hemen başlamalıdır. • Yasada ele alınması gerekli bır sorun da hakların devri (elden ele geçmesı, akUrüması) dızgesl (slgtemi) Ue Ujilıdir • Komısjoıı raporunda, devır sozleşmeleri bakımından noter senedı aranmasının sakmcalarına da ışaret edılnu^tır. Gerçektcn, pek az bır vazı ucretı alan vazarın, bır de agır noter harcı odeme zorunda bırakılması haksızlıktır Ne var kl yasanın 52. maddesi hükmu, malı haklar uzerındeki sozleşme ve tasarruflarda, valnız vazılı biçunı ongormekte, resmı hıçım aramamaktadır Bu juzden, bır vasa degışlkliğıne gerek >oktur, ama haklan sozleşme Ue devralan ozel kışi va da resmî kurumların, vasanın bu hukmunu uvgulamaları, jaıara kulfet yuklevecek isteklerde bulunmamaları gerekir. • Yasanın cumhuriyet yasalan ıçınde en az uygulananlardan bın oluşunun bır nedeni ie, vasanın butun a> rıntüarıyle tanmmaması, bılınmemesl, oğretılmemesıdır. • Turklve'nın vazar lıaklarıvle ılgılı uluslararası andlaşmalara katılması, ulkenin genel ve kültur poütıkası bakımından onemli bır konudur. Ikıncı lavın Kongresinın dorduncu komısvonu raporunda da, yazar ve jayınıcüarı ozendırme, ıvi ve guzel kıtap vavınılama konularından başka, yazar haklan konusuna da degmılmiştir. Bu raporu kısaca anımsatalım Bugun ulkemlzde btlım, duşun, sanat >apıtlan\le ders kıtapları yazarları emeklerinin karşılıklarını alamamaktadırlar. Yazar haklan sorunu, çozum beklemektedır Bu komih>on, yazar haklan konusunu, vazarları ozendırme açısından ele alıp goruşmuştur. Yazar haklan, bir >andan Lnıversiteler \asasl ve buna davanan Lniversıte Yavın Yoııetmeligi glbı kimi vasalar ve vonetmellklerce, kuni yazarlar ıçın kısıtlanmakta, ote yandan vergl jasalarına konan hukumlerle tum jazarlar ıçın dnlevici, cavdırıcı olmaktadır. Kültur Bakanlıgının, >lalne ve >lillı Egıtim Bakanlıkları, Yuksek Ogretım Kurumlan Ue işbirlıgı vaparak, jasslara yazarın emegını kar>ıla\ıcı, onu ozendirl hukumler konması ıçın hükumet aracılığı ıle Mechslere yasa degıştlrme onenlerı vapnıası gerekır Ozellıkle, Gelır Vergısı >asasında su degışiklıklerın vapılması onerilmekteüır: lazar haklarıyle ılgilı ayrıcalık sınırı (ıstısna haddı), yazarhğı ozendırıcı bır duruma getırecek duzeye çıkartümalı, para degerındeki duşmelere gore bu tutar degıştınlebılmelıdır. Bugun yazar kazancı ayncalık sınırı 10 044 llradır. Bu tutar, 1963 yıhnda saptannustır. Son 13 vıl ıçınde paranın satınalma gucunde, fıvat ındekslerıne ve başka olçülere gore, yaklaşık olarak 6 kat bır duşme vardır. Buna gore, vazar kazancı ayrıcahgının 1963 vılındaki ettavi yapabılmesı ıcın, bugun en az 60 000 lıra olması onenlmektedır. Daha sonra zamanın Kültur Bakanı, bu avrıcalığın 70 000 lıra olarak duşunüldUçünu sovledı. Bızce, bunun en az 104.000 lıra olması, gerçeklere daha uvgun duşer. \azı kazançları, ucret gibi kabul edılmell, ücretlerde oldııçu gibi, avrıca vergılendlnlmelı, kazançlar bırleştirllip «muterakki vergı»ve baglanmamalıdır Ayrıca, gazete ve dergrierde vavınlanmakta olan vazılar İçin, vazı kazancı avncalıgı gozontınde bulundurubnaksıztn, ı , 15 stopaj celır verçısı keiilmektedır. îanlı^ olduşru anla^ılan bu uvçulamanın, Malıye Bakanlıgınca ıncelenerek hır çözüme baglanması çerekmektedır. Uk basıma odenen vazar hakkınm ıkıncı ve onu izleyen basunlar ıçın de ajnı ıle, janl tam olarak odenmesi ıstenmektedır. Yavım tarihı uzerlnden 10 yü geçen vabancı vapıtlann yazar hakkı odenmeden Tiırkçeje çevrilebilmeslnin birçok sakıncası var Bu durumun, vazar haklannı koruma bakımından artık bır duzene sokulması gerekır. Gonıldüğu uzere, Iklnci Turk Yavın Kongresinın. birçok başka konularda oldugu gibl. vazar haklan konusunda da aldiRi onemli kararlar vol gosteriıı blr nitelik taşır Aradan Oır yılı aşkın bır sure geçtigi haldc Kültur Bakanlıgının bu kararlan uvgulamava başlamamış olması şövle dursun halâ dı ha vavımlavıp açıklam»ma«.ı da iızucü ve düîündıırilcüdur Bir parça kımıldavip harekete gpçmck nin scaba ne boKlenivor'. Son Yangınlar ve Vergi Terkini H er yıl mart ve nısan »ylarında Istanbul Defterdariıgında mukelleflerı Vergı Kanunları yonunden aydınlatmak amacıyla faalıyet gösteren «Hesap Uzmanlan Danışma Kurulu»na yapılan başvurmalardan Istanbul dakı son >angınlardan zarar goren mukelleflerın yangın dolayısıvle yapacakları ışlemler konusunda tereddude dustuklen anlaşıldığından Vergı Yasalanna gö re ne yapmalan gerektigı hususunda açıklama yapılması zorunlu olmuştur YANGIN DOlAYISıYLE VARUKLARININ EN AZ ÜÇTE BıRıNI KAYBEDEN MUKELlEFLERıN ÂFETıN ZARAR VERDıGı KAYNAKLARI ıLE ıLGılı BULUNAN VERGı GELıR BORÇLARI VE CEZALARI MALıYE BAKANLIGINCA ZARARLA ORANTILI OLARAK KISMEN YA DA TUMKN TERKıN OLUNUR. n, zarar gören menkul manannın mıktan, kiymetı, vesıkaya müstenit borçlan ıle gayrımenkullerin vergıye matrah olan «ıy metleri ve bunlardan hangılerinın zarar gordüğü belli edılır. Beyannameler îllerde Gellr Mudurlen, llçelerde gelır memur lan tarafından alındıktan sonra beyanname sahıbı adına beyannamede zarara uğradıgı vazılı bulunan menkul ve gayrımenkul varlıklar veya mahsullerle ılgıll olmak Uzere tarh ve tahakkuk ettırılmiş olup afetin vukuu *arıhıne kadar tahsıl edılmemıs bulunan vergı ve vergı cezalannın nev î ve mıktar itıbarıyle taalluk ettıklerı mukellefıyet donemlerı avrı avrı gostenlerek h« jannamenm 2 no'lu tablosu doıBlufh,tasdık edildıkteıj sonra llerde Defterdarlar flçelerle i Uluer ARAL Maliye Bakanlıgı Hesap Uzmanı Vergi Terkini »e Nedenleri Vergı Hukukunda terkin, k«mu ıdaresının vergı alacağını bü tun hukuksal sonuçlarıyla bırlık te ortadan kaldıran idari bir ıy lemdır Genel olarak vergller aşagıda yazılı sebeplerle terkin edihrler 1 Vergı hataları nedenıyle terkin Vergı hatası, vergıye iliskın he saplarda veya vergilendırmede ya pılan hatalar yüzUnden haksız yere fazla veya eksik vergi ıstenmesi veya alınmasıdır. (VUİC Md 116) Bu gıbı hallerde, tahakkuk etmış vergılerdekı vergi hataları duzeltıhr Terkin ile yanlış vergı, tahakkuk eden vergiler tutanndan ındınlır. 2 Kaza mercüerinin karanna dayanan terkinler: Vergüeruı ıtıraz üzerine kaza mercılerınce kısmen ya da tamamen kaldırılması halinde soz konusu olan terkin şeklidir. Bu ıki terkin dışında Vergi Usul Kanununda sayılan olaganüstu durumlar nedenıyle mukelleflerın zarar goren gelır kaynakları ıle ılgılı vergılerının terkini soz konusu olmaktadır V U K nun 115 maddesıne göre «Yangın, yer arsıntısı yer k»y ması, su basması, kurakhk, don, zararlı hayvan ve haşarat ıstılası ve buna benzer afetler yuzunden, ai Varhklannın en az uçt« birını kaybeden mukelleflerın bu afetlerın zarar verdıgı gelır kaynaklan ıle ılgılı bulunan vergi borçları ve vergı cezaları, b) Mahsullerinın en az uçte bırını kaybeden mUkelleflerin afete maruz arazı ıçın zarann ta hakkuk ettıgı hasat ve devsırme zamanına tesadüf eden jıla aıt Olarak tahakkuk ettınlen arazi vergısı borçları ve vergı cezaları, Malıje Bakanlıgınca zararla orantılı olmak üzere, kısmenA veya tamamen terkın olunur. Zarar derecesi ve ilgıli bulundugu gelır kaynağıru mahalli 1dare Heyetleri yaptıracagı tahkikat uzerıne tesbıt eder » Vergı Usul Kanununda yer a lan terkin hükumleri yanmda Gelır Vergisi Kanununa 484 sa >ılı kanunla eklenen geçıci 10 maddede vangın. yer sarsıntm, yer kayması, su baskını, kurak lık, don, muzir hayvan ve haşarat istılası, dolu, kasırga, hayvanlarda salgın hastalıklar \e buna benzer afetler jüzunden çte den mükelleflere ait olan ve kanunun 1. maddesınde bellı edılen vergı ve resımlerin terkini seklın dedir *, Geiır f I ataol behramoğlu BİR GÜN MUTLAKA 2.Basım YOLCULUK ÖZLEM, CESARET ve KAVGA SİİRL.ERİ 5 inci baskısı çıktı UGUR MUMCU etmiş asgari vergısının tamarriînın terkin olunacagı hükme baglanmıştır. Bunun dışında Gider Vergilen Kanununda (Md 6 ıhracat mu aflıgu özel terkin hukümleri vardır. Bu yazımızda VUK.'nun 115. maddesmin birincı bendınde sayılan tabıl afetler yüzünden varlıklarının en az üçte bırinı kaybeden mUkelleflerin bu afetlerın zarar verdiğı gelır kaynakları ıle ilgili bulunan vergi borçları ve vergi cezalannın Malıye Bakanlığında zararla mütenasip olarak kısmen veya tamamen terkini ko nusunda açıklamalarda bulunacaktır Terkinin kojulları Yukarıya alınan V U K nun llo maddesınde vergının hangı hallerde terkın edilecegı hUkme bağlanmıştır Bu hukme gore ter klnın japılabılmesı ıçın 1 Maddede sayılan tabıı afet lerden bırının vukua gelmıs ol ması, 2 Bu afetler dolayısıyla varlıgın en az uçte bırının kaybedıl mış olması, 3 Hasarın varlığının ve za rar derecesının mahalli Idare He yetlerınce yaptırılacak sorusturma netıcesınde tesbıt edılmış ol ması zorunlu bulunmaktadır Burada dikkat edılecek husus, genel varlığın uçte blrımn kavbe dılmış olmasıdır 'ioksa, gear kaynagı varlıgın tamhmen kaybe dılmiş olması terkin ıçuı yeterlı neden değıldır Ornegın, Sultanhamam yangı nında tıcarethanesı yanan bır mükellefın zararı ıki mılyon lıra olsa, buna karşıhk altı rrulyonluk gayrımenkulu, altı yuz bın hralık bır otosu bulunsa genel varlık 8 600 U O TL nın ıki mıl O yonluk kısmını kaybettığınden oturu herhangı bır terkin soz konusu olmayacak, yangın tarıhın dekı vergı borcu terkin edılmeye cektır Zarar, genel varlıgın uçte bırı nı aşıyorsa, ancak, bır kısmı gelır kavnagı ıle ılgılı aegüıse ne olacaktır? Omek Yangın sırasında odev lının bir mılyon lıralık tıcarı varlığının uç juz bın lıralık kıs mı ıle ıki yuz bın lıra degerınde kı ozel otosu da yanmıştır Mu kellefın baskaca varlıgı voktur Bu durumda, toplam zarar beş yuz bın lıra olup 1200 000 lnaıiıc genel varlıgın uçte bırını aştığın dan tıcarı varhkla ılgılı vergi bor cunun bır kısmı terkır edıleDile cektir Vergi borcu 12 000 TL :se terkin edılecek tutar, 12 U O O00 O 000 1000 000) = 3 600 lıradır Şunu belırtmekte yarar vardır !u, VUKmn genel terkn huK mune gore, genel varlıgın uçte bırınden fazlası kaybedılmış oısa ancak, tıcaıı varlık kajba ugıa mamışsa veıgı borcunun terkini mumkun degıldır gır«ugf"kesın olmaifta rumiu sıfaüjie kazanç ve iratlnr dan kesilip, odenmesi gereken vergılerin tücret Stopaj, kurum Stopaj vb ) terkinın mümkun ola mayacafıdır 2ira, bu vergiler ıle reddı hak sahipleri tarafından ödenmış olmaları şartıyla (GV K Md. 121) bevanname üzerırden hesaplanan gelır vergisıne mahsup edileceğınden, bu vergılerin sorumlu şahıslarm vergı borcu olarak terkini hatalı ola caktır. Aynı şekilde Gider Vergılerı borçlannm da terkin edılemıyecegi görüşündeylz Aksı halde, örnegın, vergiye tabi malın vadeli satışında afet yüzünden za rara ugrayan mükelefin ticarı varhgına maddi deger olarak gır memış, afetten sonra tahsıl edıle cek vergının terkin edılmesı ızah edilemez Kaldı kı, bu ornekte vergi yüküne katlanan, afetten zarar goren mükellef olmayıp, malı satın alandır Emlak Vergısınde ıse, emlak degerı, afet sebebıyle azalacak ve\a tamamen ortadan kalkacağından vergı borcunun bır kıs mı veya tamamı terkin edılebüe cektır. Terkin edılecek vergı'er, afetle rın zarar verdıgı gelır kaynakları ıle ılgılı bulunan ve afetın vuku buıdugu tarıne kadar geçen mu kellefryet donemlenne aıt olup, avnı tarıhe kadar tahsıl edılme mış olan vergı borçlarını ve ver gı cezalannı kapsar. Terkini gereken vergi borcu ve cezalarından bır kısmı va da tamamı afetın vukuu tarıhınden sonra tahsıl edılmıs ıse, tahsıl edılen bu mıktarm mukellefe reddı gerekır (Vergı dılınde faz la tahsıl edılen paraların gerı verılmesıne «red» denılır) Ancak, tahsılat, afetın vukuundan once yapılmışsa, tahsıl edilen mıktarın reddl »dz konusu dejıl dır Muracaat Zımjnı ve Bıçımı Mukelefler, tahakkuk etmış veıgı borçları ve cezalarından tahsıl edılmemış olan kısımları nın terkini ıçın tahsıl bakımından zamanaşımı vakı oluncava kadar \ergı daırelerme basvura rak terkin talebınde bulunabüır ler ı Zamanaşımı, sure geçmesı suretıvle vergı alacagının kalkma sıdır ) Tahsıl zamanasımı ıle ılgılı hukumler 6183 savılı Amme Alacaklarınm Tahsılı Usulu Hak kındakı Kanunda jer a»mıştır Mukellefler vergi borçları ve 1 verg cezalannın terkini ıçın ı»/l omek no lu be\ anjameyı ıki ornek olarak doldurup imzaladıktan sonra baglı bulunduklan ~ergı daıresıne vererek terkin talebınde bulunacaklardır Bu beyannamede mUkell'fin menkul ve gayrımenkul varlıSı ıki tablo halınde bellı »dilir Afetın vukundan oncekl J 'torH '*""'irT' tarafından iinzala.ı narak mahalli Idare Heyetleruıce gerekli soruşturma ıfası 'cm tl makamına veja Kaymakamlığa sunulur Zarann Sapfanması Zarann derecesının ve llgill bulunduğu gelır kaynaklannın tesbıt ve'kısı Idare Heye^eı.nındır Mukelleflerın, îdare Heyeti Kararlarına karşı kararın kendilerıne teblığı tarıhınden ıtibaren 90 gün ıçınde Danıstaya basvurma haklan vardır Vergı daıresi terkmi gerek«»n vergı ve ceza söz konusu olduğunda düzenleyeceği terkin fışinl Malıye Bakanlığına Defterdarlık kanalıyla gonderır. Terkin yetıası, Malıye Bakanlığınmdır. Uvgulamada. terkine kadar ge çecek süre içinde vergı ve "ezilann tahsıli tecıl edilmektedir VEFAT Earomuz 5072 sıcil sayısında kayıtlı meslekdasımız Avukai hayata veda etmıştır. Naşı 30 Mart 1976 Salı gtinü (bugun) öğle namannı müteakip Kadıköy Osmanaga camunden almarak ebedi istirahatgihına tevdı edilecektır Degerli arkadasımiza Tanndan rahmet, muhterem Sezer aılesme, yakınlanna ve meslekdaşlanmıza sabırlar dılenz İST4NBUL BVROSÜ Orhan SEZER "SUÇLULAR VE GÜÇLÜLER,, • 12 MART DÖNEMİNÎ SERGÎLEYEN ÎAZILAR, CUNTA ÖYKÜLERÎ . SIKTyöNETÎM MAHKEMELERÎ . MUHBÎR PROFESÖRLER KIŞKIRTICI AJANtA», BELGELERLB BÎR DÖNEMÎ YARGILAYAN 7AZILAR, • DOĞAN AVCIOĞLD'Nira YAYINEVÎ rEL.: S7 69 88 ÖNSÖZOTLB TKKİN (Cumhuriyet 2497) SiGORTAUYA SATILIK DAiRE Etılerde 2 Oda, 1 Salon 200 000 TLve peşın TEL : 22 42 98 (Cumhuriyet Î490) BETIL ALİOĞLU ve StN*N ALÎOGLU kızlarının dunjaya geldığmi ak raaa ve dostlanna sevmçle bildınrler Istanbul 27 3 1978 Cumhuriyet 2491 İSTANBUL SANAYI ODASINDAN 5?90 Savnlı Odalar Kanunu gereğmce 1976 yılı aıdatının MART ajı sonuna kadar odenmesi gerekmektedır 31 319"C tarihine kadar ödenmıyen aidat '/»50 FAZLA. StYLF tahsıl olunur Savın uvelerımızın mağdur bnemle duyunılur olmamaları içın keyfıyet Dr. A Z İ Z ÇÖL OltrUHbUt VE İKAVMAIULUJİ (Kmn hastalıklan) Uımanbev mafsal (Basın 12784) 248' GENEL KURULA DAVET Sendıkamı* olağan Genel Kurulu toplanacaktır. tım Kurulumuz her uyenm delege olarak katılabılecegıni kararlaştınnıştır. Bu nedenle Genel Kurula delege olarak katılmak ist«jenlenn Sendikamıza müıacaatla en geç 21 Nisan 1976 Çarşamba akşamına kadar delege kartlarını doldurmalarını bugune kadar muracaat etmejenlenn delege olamıyacaklannı duvururuz. B*NK IŞ TÜRKIYE BANK\ StGOBTA BLRO IŞÇtLERt SENDtKASI Babıâlı Caddesi. No. 14 Kat 2 Tel 2« 51 (2 LReJclâmcüıic 233) Cad 27S/1 Sedef Apt. Teleron: VI 41 U8 T Kım Muh MAKBILE AKSOĞAN İle Ecz OSMAN KOZ4CIOĞLU Evlendıler Çuivurova Kulabu Adana 29 3 1976 Terkin Edilecek Vergi ve Rtsimler Tıl Cumnurıvet, 248a Bu konuda Vergı Usul Kaııu nunda açıklık yoktur VUK Mci 115 e göre «afetlerin zarar verdı gı gelır kajnaklan ıle ılgılı bulu nan vergı boıçlan \e vergı cezaıa n» terkin kapsamına gırer îdarenın 1950 vılından bu vana uvgulâma^ı VUK nun 115 ınadae «inde yazılı afftler vu^unden n r lıklarını ve mahsullenrü kajba III FRANSIZCA Kadıköy vakasında oturan ögrencılere btrHibourg Cnıversıtesı mezunu bayan oğretmen taraiından transızc» dersı verılır. ililli Tel: 58 68 96