Katalog

21 ıtıoı B lr büyük deprem geçlrdl yurdumuzun bir bölgesı Van dolaylannda, Muradıye, Çaldıran,. pek çok koy yerle bır oldu. Blnlerce ölü, yaralı, karda kısta açıkta kalan binlerce yurttaş' Halkımız, bütün yurtta, kanaysn gonlünü Van bolgesıne açtı. Bagışlar yagdı, yagmakta. DUnya uluslan bir lnsanlık dayanışması örneğl daha verdiler; her Olke, ellnden gelen yardımı yapma yanşuıa gtrtşti. OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Yaraya Tuz Ekmek Ne blçüde, nasü blr tutumla sarümakta y»> rası deprem bölgesı halkının? Basında, depolar dolduran yardıro haberlerl var. Baska haberler de Halkın süregıden sıkıntısından, orgutlenme, eşgudum bozukluklanndan, izı yon olan yardım kamyonlanndan, çalınan yardım eşyasından, d o nan çocuktan, köpeklerin parçaladığı cesetlerden, yardım nesnelerinı «ucuza kapatmak» için akbabalar gıbı ıışuşen kapkaççüardan, bıletsız dıye THY uçagına aünmayan yaralüardan da söz ettı gazeteler Anlaçümaz başka haberler de yok değil «Kural dışılık tanımaz» havalar* bürUnen TUrk Hava Yollan, bıletsiz dıye deprem yaralısı almazken, Mekslka'dan donen Cephe Hükümetının bır Devlet Bakanının buynıgu ile, Istanbul İzmir uçagım, yolculanyla birlıkte, Ankara'ya yollamakta kurallara blr aykınlık görmez! Şaşüacak bır başka haber de şu: O her kara gUnde, her yere olduğu gibi, Van deprem bölgesine de llk koşan, ilk vardım elınl, ük sıcak lokmayı, llk çadırı, ilk battaniyeyı, ük kanı ulastıran yardımlarını araüksız bol bol sürddren üstelık, yardım ışlertnde yuz yılı aşan yaşamıyla uzman laşmış tek kunü olan Kızüay'ımız, nedendır bılınmez, «devre dışına çıkartılmış»! Dış basında neler yazılmıyor, yabancı rad yolar neler söylemiyor deprem yardımlanyla Ugıli yolsuzluklar, aksakhklar, halka uaşmayan yardımlar konusundal Deprem acılan yam »ıra, yara içınde bıçak çerirlrceslne, blr de dışa yansıyan bu olumsuz görüntü var. SÜREKLl DEPREM! Seha L. MERAY gereken şeylerln türntl yapılmışhr» diyor; dlyor da, nasıl yapüması gerektığıne, nasıl yapılmış 1 olduguna degınmıyor büe Yardımların ulaştınl masında, dagıtümasında ortaya çıkan aksaklık lara üışkın eleşünlere tepkısı şojle «Poylesıne buyük bır felâketın açtıgı yarayı sararken yar dımlann lhtiyaç sahıplerıne ulaşıp ulaşmadığı tartışmasını gerçek dışı boyutlara ulaştırmak ve bırtakun hassasıyetler yaratmaja çalısmak hak sızlıktır ve insalsızhkür. MemleketlmİTİn aleyhı ne yalan ve iftıraya dayasarak blr propaganda yapıimasına vesüe olmak sadece haksızlık ve insafsızlık degil, ayıu zamanda ayıptır». Sonra şunlan eklıyor: «Kesınllkle beyan ediyorum: tn «an gücü lçerisinde yapılabilecek her şey yapıl mıstır » Sozcüklenn anlamını yitlrir glbl oluyor kışi böylesme «beyarüar» dirüerken. BugUne dek, bır yetkılı çıkıp da, «hassasiyet yaratmadan», yar dımlann gereksınme dujanlara gereğl gıbı ula şıp ulaşmadığı tartışmasını «gerçek ıçı boyutıa nnı» açıkladı mı'' «Gerçek lçi» hangl jrolsuzluk lan, hangl savsaklamalan, klmlerin yaptıgı, bov lelerine nasıl davranıldıgı ortaya konuldu mu' Oemek, aksaklıkiardan yakınmak, daha ıjı, dürust, etkın bır orgutlenme, bır yardımlaşma duşunmek, istemek, «ınsan gücü dışında» ışlerle ugrasmak Cephe yetküılerınln goztinde Hem Cephecüer kaç kes söyledıler «Deprem takdlrı ilâhi», «Allaha teslimıyetten başka yapacak sey yok»' Sayın Başbakanın sozleri şunlar «Allah'ın felâketını rejıme, devlete ve hükumete fatura et mek sadece inançsızlık değıl, aynı zamanda a yıptır». Oysa, depremı rejıme, devlete «fatura eden» var mı? Yakımlan, yardımın aksaklıklan yolsuzluklar, eksıklıkler, kayırmalar, bolge halkının bır kez daha su yüzune çıkan yoksullugu Bunlar rejım, devlet bır yana ancak ve yal nız Hükumete «fatura edlllr» bır demokraside, Anayasamıza göre «sosyal» niteligi olan devletı mizln yUrütme organı sorumlu tutulur bu isler den. Ama herkesln anlaması gerek Bu Cephe or taklıgı işbasındayken, daha lyisl, daha çoğu bek lenılemez onlardan. Yapabılaıklerı, japaoılecek len, yapüabılır dıye düşurebüdıklerı, bunlar' Halkımızın bır kesımı depremden kıvramr ken, bır Başbakan Yardımcısı, birkaç Bakanla bırlıkte, yurdumuzun en onemli sorunu olarak, Hac yolculuğuna çıkmayı gorur, aynı isı yap maga nıyetlenen bir başka Başbakan Yardımcısı nın gıtmekten vazgeçmeseydi 18 yolculugu olacakmış Kımbülr, belkı de haklüar Hac, gu nahlannı temizlermlş kışının, yenı doğmuş bebek gibı, gunahsız olurmuş ınsan Hac'tan sonra Bakanlann gorevlı gidıp gıtmedlklerl bıle tartı şılmakta Meclıs'te; yolluk, gUndelik alıp alma dıkları sorulmakta. Ya Dıyanet îşlerı Başkanı nın o televızyon konuşmasına ne demell? Nasıl da isterdık yanlı?, ya da eksık duymuş olmayı Yalnız «olmuş babalan, kocalan, oğullan» Tan n'nın rahmetine lâyık gormedı m f Olmüş ana lann, kanların, bacıların, kız yavnıların sozunü ettl ml? la mOcadele» sözlerlnl agıdarmdan dflşürmeyenler, elestlrilere kulak tıkayıp, «her şey yapıldı» diyebüenler? Yoksa, sayın Duru da, «ayıp» mı, «haksızlık» mı, «insafsızlık» mı ediyor? Van bölgesı depremınden sonra da, Cephe yetkılıierınden, her depremden sonra dınlemege ahştığımız akıl verislerl dinledık. Sankı depremle, hem dünya, hem yurdumuz ilk kez karşıiaşıyor' Bır Başbakan Yardımcısı, Bayram mesajmoa, «Bılındıgı gıbı, zelzele anı bır hadısedır» gıbılerden «büımsel» açıklamalar bıle japtı' «Ml•sal olarak», «büındığı gıbı», alınması mümkun 1 tedbırlerı» sıraladı Pekı, bunlar bıhnır de, şımdıye dek bu onlemlerı almak akiına gelmez mı Hukumetın? Krzıncan'dan bu yana, Varto'da, Gedız'de, Burdur'da, Bingol'de, Kars'ta, Denızh de aynı açıklamalan dınlemedık ml? «Demırbasa kayıtlı» sankl bu açıklamalar! Lıce depremı üzerıne televisyonda, bülm adamlarırun soyiedıklennl, tüylennu ürpermeden dınleyebüdınız mı? Dofru ızleyebüdımse konuşmalan, ülkemızın jrüzde 92'sı deprem bolgesıymış, nufusumuzun yuzde 95'ı bu bolgede yaşar mış «Aktrf» deprem alanı, ülke yuzolçumunün yuzde 41 "ı, nüîusun yarısından çoğu (yuzde Sl'ı) bu bolgede, büyuk endüstrinın yüzde 911, barajların yüzde 31'i de. Son on yüda, 11 bınden çok yurttaş olmuş deprem yuzunden, 67 bln ko1 nut yerle bır olmuş Depremlerde, can yıtıgı Dogu'da Batı'daklnden 15 kat, yapısal yıkıntı 2 5 kat daha büyUkmüşBunlar da son depremden once bilinmektey dl yetkılılerce Bılınmeyen, butun bu venler el deyken, Hükümetlenn ne yaptıklan bu on yıl boyunca; «sabır, sabır, sabır», «kader, kader. kader», «tevekkül, tevekkül, tevekkul» öğutlemesindeo başka Pasinler'den Ağrı'ya.. TSrldye'sinde en az ficret sorununa bund a n öncekı Ud >anmızda definmlstik. Bufün üçüncü yazıyı yayınlıyoruz. \asalara en az ücret normal çalifma kar?ılı^ı olarak; besin, konut, triylm, Mçlık, ulaşım, tnıltur gibi zorunlu yasam gereklerini günftn fiyatlan üzerinden karsılamaya yarayan ücrete denir. Güncel fıjatlara göre yurdun çeşitll yerlerinde en aı ücret ne oimalı? Soruya son günlerde birdenbire ünlenen blr ilçeden gelen mektupla yanıt arayalım. Pasinler'den bir okurumuz: Ne olur ne olmaz adını açıklamıjoruz yaznor: «12 yülık oğretmenım. Ayda 3 000 TL (maaş, yan odeme, ucret) alıyorum. Bu parayla beş kişi geçınıyoruz Ayda 3 kilo et alınm. Bunun kuşkusuz bır yaran olamaz. Dikıli taşım yoktur. 8 yıldır giysı yaptıramadım. Bır çlft ayakkabıyı ıkı yü giyerım Almanyacılann eskılenyle geçuıırım Gunde bır gazete, yılda 200 lırahk kıtap alınm. Yedı yıldır sınemaya gıtmedım. 1.70 boyunda 70 kilo agırlığmda bır kişının beslenebılmesı ıçın günde 3500 kaiorıye gereksınimı vardır Eu, kışmın gordügü iş* gore değışır Kışınin büyukluğunu, kuçuk'üğunu, ve yaptıgı ışı gozönune bakmassızın ortalama 1800 kalorıyı birım tutarsak şu hesabı yapmak gerekir: Sabah kahvaltısı. 1 adet portakal veya dengı besın 200 Krş. Çeyrek ekmek 65 Krş 1 adet yumurta 200 Krş 50 Gr. tereyagı 325 Krş 250 Gr sut 150 Krş Toplam 940 Krş Öğle yemegı 60 Gr. Peynır veya dengı besın 240 Krş Çeyrek ekmek 65 Krş 50 Gr Tereyagı 325 Krş 250 Gr Yogurt 175 Krş Sebze ya da meyva 500 Krş. Toplam 1305 Krş Akşam yemeğı 150 Gr. et 525 Krş Orta buyuklukte patates 25 Krş 30 Gr Sebze suyu 125 Krş Çeyrek ekmek 65 Krş 50 Gr tereyagı 325 Krş. 250 Gr Sut 150 Krş. Bır porsıyon sebze 500 Krş. Toplam 1715 Krş Sabah, oğle. akşam yemeklerı toplamı 3960 Krş. Yukarıdakı bılunsel hesaba gbre bır kışının günde beslenmesı yaklaşık olarak 40 lıra Bakmakla sorumlu oldujum 5 kışılık aılemın en az geçımı Beslenme 6000 TL Elektrık su 80 TL Odun koınur 230 TL. Butan gaz 80 TL. Ev kırası 800 TL. Gıyım 500 TL Ulaşım 100 TL. Kultür 245 TL Toplam 8035 TL.» Oemek ki Paslnler'de Uçenin çarsı riyatlanyla beş kişilik bır aıle 8000 lıraya geçinebilecek. Acaba Paslnler'de bu parayı kazanan kaç aüe var? Komandolar Pasinlerde CHP Genel Sekreterlnin kafasuu mıUıyetçillk adına taşla yaracaklarına işin bu yanını biç dusundüler mi? Milliyetçibk Turkun Turke saldırması mıdır? Bakınız ülkenin ötekl ucundaki Ağrı ilinden gelen mektupU yine adını açıklamakta sakınca tjorduğumuz bir okurumuz ıld kişilik bir ailenln reçim düzeyini 1978 aralık ayı fiyatlanna göre nasü aaptamıs: «Ekmek (tanesı 2 TL. günde 2 ekmek) ayda 120 TL. Et (Kılosu 40 TL. ayda ortalama 4 Kg.) 160 TL. Margann (kilosu 20 TL. ayda 2 kilo) 40 TL. Süt yogurt (küosu 8 TL. ayda 5 Kg ) 40 TL. Şeker (kilosu 8.50 ayda 4 Kg.) 34 TL. Bakliyat (kilosu ortalama 15 TL. ayda 10 Kg) 150 TL. Çay (küosu 90 TL. ayda 400 Gr.) 36 TL. Sebze (kilosu ortalama 10 TL. ayda 10 Kg.) 100 TL. Meyva (kilosu ortalama 10 TL. ayda 5 Kg.) 50 TL. Bütangaz (tüpü 85 TL. ayda 1 tüp) 85 TL. Elektrik su (ayda ortalama sarfiyat) 100 TL. Yakacak (ay ortalaması) 300 TL. Giyim ayda 200 TL. Saglılc 100 TL. Kültür (Gazete, dergı) 50 TL. Sıgara 150 TL. Eglence 100 TL. Tatil masratı (aya düşen ortalama) 150 TL. Kıra 750 TL. Toplam 2715 TL * Oemek ki Ağn'da Itd kişilik alle için bulunan sonuç 2715 TL. Oysa Edime'den ikt kişilik bir assubay ailesi soyle yanyor: «Ben ve esım toplam 5000 lıra alıyoruz. Ama buradakı kosullarda ay sonunu güçlükle getırmekteyız. Bir buçuk vaşındaki oğlum, annemlertn yanuıda kalıyor. Burada etın kilosu 50 lıra. ev ayda 1000 1500 lıradan klraya venllyor. Beyaz peynır 40, sucuk 90, kaşar 80 Hra... Eu fıyatlarla nasü yaşanacagını MC blze ögretse iyı olacak...» * Vurdun her yanından gelen mektuplar, yurttasm gellrlyle gideri arasındald tehlikeli boşluğu vurguluyor. Tehlikelidlr bu bo«luk. Çiınkü emek karşılığında aunan para, bir ailenin doğru dürust beslentnesine bile yetmiyor. Yeterli kalori ve protein hesapları fistune yapüacak bir hesapla düzenlenecek en az ücret bugünkünün çok üstünde obnalıdır. Ve bir nokta daha: Gelen mektuplann çoğu dar gelirll memur ve isçlden... Büyük yoksulluk lçlnde yasayan köyliiytt zaten Tannya emanet etmişiz. Kalori malori hesapları kdylüniin defterinde yoktur. «Böyyük Turkiye>yi bu adaletsizlik ustüne mi kuracağız? Siyasal Deprem «Ayıp» konulara mı değinlyorum, ben de, farkına varmaksızm' «Haksızlık» mı, «uısafsızlık» mı etmekteyım, bılmeksızın? Dedım ya, sozcukler anlamını yitırlrse Lockheed, sunta, haksız vergi iadesi, halkımızın süreklı yoksullugu gibl konulardan utanma duymayız da boyle konular «ayıp» gelebıllr kımımize' Böyle gelmıs ama, boyle gıder mı? ü her şeyi yıkan, yerle blr eden, canlar alan deprem, yalnız kımı politıkacüarın onların anlayacaklan dılle soyleyeyım «ız anını, vıcdanını» sarsmıyor, tıtretmıyor bıle! Ne %ar kı, her gun gerçeklen bıraz daha lyı gören halkımızın oylan, bır ilk seçımde, yaratacagı siyasal depremle, yerlennden eder böylelerlni. Bır elı yağda, bır eli balda olanlann, halkımıza insanca davranümasını tstemeyi yadırgamalan, «bır lokma, bır hırka» anlayışından ötesıyle bılınçlenmeyi «gerçek dısı», «ınsan gücü ötesi» saymalan, sünlp gitmez çagımıada Olsa olsa, tarihimizın bir «ayıp» lekesi olarak kahr belleklerde1 «Depremi Kıskanmak»! Bakın ne yazdı sayın Orhan Duru, deprem bolgesındekı gozlemlennı anlatırken «Bır defa bolge halkı, deprem olmasa da, depremden çıkmıs glbl yoksul bir yaşam surüyor Yardım malzemesı sadece depremden zarar gorenlere verılecek. Oysa, depreme uğramış olsun olmasın, halk o duzeyde yoksul kı, gelen yardım malzemesınden bır pantolon olsun blr palto olsun, ne olursa olsun, bir şeyler almaya çahşıyor. Sade ce bu da degıl. Van çevresındekl ülerden gelen ler bıle var buraya Belkı yardım kendilenne akma»& bile, damlar dlye » «Gerçek lçl boyutlu» bır başKa olguya da tanık olmuş saym Duru: «Depreme ugrayıp da yardım gorenlen, depreme ugramadıgı halde çok yoksul bır yasamı olan vatandaşlar kıskanıyor»' (MÜllyet, 7 aralık 1976) Bu gozlemln korktınçlugunu duyacaklar mı, son on yüdır «fukaralık «Ayıp» Olan Ne Bu eleştirilere Cephe yetküllerinln tepklsi beklenecegi gibi oldu: Yardım «pekâlft» yapılmış 1 bblge halkır.a, daha lyisı de yapüamasnnış Ba kın ne dıyor Imar ve Iskân Bakanı: «Meselenın bırıncı safiıasında on gün ıçln yapüacak her şey yapümıştır. Meselenln iklncl safhasında da ya pılmakta olan her şey devam edecekür». Neyı göstenr bu sozler? Her şeyden önce, blr «anlayış» biçlmlnl YetklH Bakanın, «yapümuı gerek U her şey»den ne anladıgım! Depreme ugramış halkımıza Cephe ortaklannın verebUecekleri, bu işte' Daha iyıslni beklemek, istemek boşuna' Saym Başbakan da boyle bır anlayış lçlnde mı' «Depremln 15. gününde llk yapüması Bu Yoksullar Varken! Uluğ ÎĞDEMiR 6 eldm 1976 günu Kars'm G6\t> üçeslne bafb Köprultt kftriinden Ortaoku! II. smtf ojhrncisl Orhan Knrşun'dmn Tfirk Tarih Kurumu Basımevi'ne bir mektup geliyor. Orhan Kursun bu mekrabunds söyle yaajon «Benitn koyüm kasabaya uzakbr. Ve ben de Mr faklr çoeuguyum. Ve gucum yetmiyor almava. Ve arkadaslardatı Idtap alıyorum \e okuvorum. Ve bir gün rlttlm Idtabı aldım olrudum. Ertesl jün de trttttm getirdbn. Daha tonra Mr gfio glttim kitabı okndum. Eğer slz de gdndermezsenlz klmse bana vermlyor. O raman mmfta kalrnm.» Basımevi 12 ekim'de ortaokul Hdnci sımf kttaplanndan tam bir takmı Orhan Korsun'a Mr mektupla blrlıkte tönderlyor. Şimdl Orhan Kurşun'un yanıtmı okuyunnı: •Satırlsnma başlamadan önce büyuklerln ellerinden, kilçüklerin gözlerinden fiperlm. Gdndermis oldnfunoa klUplan aldım; çok çok memnun oldum. AUah da sbd mtranun etsln. Sonradan bana bir mektup geldl. Slz demiştiniz td kltaplan aldın, aimadın haber yolla. tste ben de oevabuu yazdım, yolluyorum. Tabaka kSğidı yoktu. tste suraya yazdım. Param yoktu. Postacı parasiz postaya ath re btr llrayı kendl ceblnden verdi. Yanl daha ne diyeybn. Çok serlndim. Dedller kttap sonra gelmlş. Kasabarm postaya gitUm, kltapUn aldım ve geldim. Derslm rardı. Kltaptan yazdım ve çok memnun oldum ve blraz unumuz vardr, götflrup sattun. Kendime kalem, defter »1dnn.» On blnlerce yoksul Turk çocugundan biri olan Orhan Kurfnn'un bu mektubunu gözlerinlz yasarmadan oknyaMUr mlslniz ö t e vandan eazetelerde bu yü Turkiye'den 187.000 Ustnln Hacca gittiğinl, bunlann her birine 800 dolar dövis verUdijinl okuyunca slnirlerinirin bozulmaması olanağı var mıdır? Artık aklunın basunıza almanm zamanı gelmiıttr. Muhammed, zamanla ilkelertn detisecefinl söylemiştir. Peygamberin bu buyruğuna uyarak biz de davranıslanmızı zamana uydur* raak zorundayu. Bundan btrkaç yü dnce Tunus Cumhnrbaşkanı Burgiba Ramazanda oruç tutmayı vasaklamısü. Burglba diyordu ki: «Oruç tutaıüann verimî azabyor. Biz gerl kahnıa bir ulusuz. Verlmli çalısmahyıı. Çalısmak da ibadettir. Oruç tutmayınız.» Dlyanet tşlerl Başkanı Prof. Şerafettin Yaltkaya'nın Slümfl fizerine rahraetli Prof. Necatt Lugal'e Myanet tslerl Baskanlıfı teklU edilmişti. Hacı ve dindar bir kişl olan Prof. Necati Lugal bu tekllfi şu gerekçe ile kabul etmedl: «Eğer Dlyanet Isieri Başkanı olursam, memleketin bu sıkmtdı durumnnda ilk yapacağrm is Hacca gitmeyl yasaklamakttr. Bu dsvranıs da bana düsman katandınrj» Osmanlı suiUnlan aym zamanda haltfe olduHan halde Mç Mrl Hacca (ritmemigtir Mekke ve Medine'nln bugünkfl sahipierl artok yoksul değlldir. Zengln petrol kaynaklan «ayesinde dünyanm altmlan, elmaslan bu memlekete akıyor. Otomobillertnin tokmaklsnnı, çamurluklannı altından yaptınyorlar. Bizim her yıl buraya akıttığimız miljarlara c^reksinmeleri kalmsdı. Islâm dininln bas ilkesl yoksullara yardundır. Artık biçime bağhlıklan bir vana btrakarak, tslim ıiİTiinin Bzttna lneüm \e milvarlarımızı Orhan KurşunTann okumanns, Teti«me«lne harcavalım. Bu n l Hac rekoru ylne biıde. Nfifusu bizim ikt katunu olan Pakistan bizim yanınur kadar. Mekke'ye en yakın fllke Mısır, dortte blrintiz kadar hacı cıkarmıyor; onlar da Müsloman. Dış borçlar bakımından dflnyada besincl reliyortnusm. Ea zorunlu işlerimiz Içln döviz bulamazken her yıl mllyarlarca Uralık dövizlmizi Hac için avırmak günahtır, bu davramjımtzdan Peygamberin ruhu da tedlrfin olur. Nükleer Yakıt Üreten Tesisler ükleer reaktorlenn çalıstırüması için yakıt olarak u ranyum madenınden yararlanümaktadır Ayrıca reaktorlerde yakıt ıslevini tamamlamış uranyum artütlanndan uretüen plutonyumun da yeniden reaktorlerde yakıt olarak kullanılması olanagı bulunmaktadır. N Osman Fuat ÖZKILIÇ da Pransa Pakistanda nükleer artıklann yeniden işlenmesine oz gu bır pilot tesis kuracaktır. Federal Almanya ile Fransa'nın bu tesislerin ihracuıı kabul etmelerı uluslararası nükleer ticarette yenl bir asama oluşturmuş, yankılar yaratmıştır. Yankılar en çok Amerlka Bırleşüc Devletlennden gemııştır. Amerlka Birleşık Devletlen niik leer silâhlann yaygınlaşmasının örüenmesi geregini öne sürerek nükleer tıcaretin nükîeer yakıt tesıslennl de kapsıyacak biçımde genışlemesine karsı çücmakta ve kendi nükleer satislanm da öne surdüğU bu gorüs çerçevesmde sürdürmektedır. Nükleer yakıt üretim tesislerl nın satışı konusunda Federal Almanya Ue Fransanın görüsleri lse çok degişiktlr. Federal Almanya salt nükleer santral ihra catı yaparak, nükleer yakıt Uretim tesisleri edlnmek ısteyen Ulkelerln istemlerini surgit gerl çevirmenin mümkun olmadıgı so nucuna vanmstır. O, gerekll güvenlık tedblrleri ahnmak ve ulus lararau denetlm konusunda saptanmıs kurallara uyulmak kosuluyla nükleer yakıt Uretlm aygıt ve teknolojtslnln de lhraç edllebüecegi görüsündedlr. Fransa İM Paklstarüa yaptıgı ctfsleşmenin nükleer lhracat konusunda saptanmıs uluslararası kurallara uygun oldugunu belirtmiştlr. Bu konu ABD Dısisleri Bakanı nın agustos ayında Pakıstanı ziyaretı sırasında yeniden guncelhk kazandı Fransız gazeteleri nın yazdıklanna gore Bay Kısslnger, Pakistan Başbakanını nükleer yakıt tesısının satın alın masından caydırmak istemiştıı Bu ıstek karşısında Başbakan Bay Bhutto satın alınmakta olan tcsıste üretilecek nükleer yakıtın bır kısmının saUşıyla Pakıs tan'ın nükleer enerji programının bır bolumünun gıderlerinı karşüamağı umduğunu belırtmışmiştir. Bay Kısslnger^ ise söz ko nusu satınalmadan cayüırsa Amerika Birlesik Devletlennce verılecek kredı Ue Pakıstanın Fran sadan blrkaç nükleer reaktör satuıalabllecegîni, imzalanan sözleş me uygulanırsa Pakıstan'a yapümakta olan yardımlann kesüeceğlrü büdirmişUr. Şu anda dünyanın çesitll ülkelerinde toplam 160 adedl askm nükleer güç santralı bulundugu halde nükleer yakıt üreten tesislerin sayısı birkaç btriml geç memektedir. Le Monde gaıetesl nın bUdirdlgine göre, dünyada nükleer yakıt Uretlmlne özgü, Uçü Amerika Birlesik Devletlerinde, bırl Sovyetler Bırlıgmde olmak üzere dört büyük tesis bulunmaktadır. Avrupa'da kurulmakta olan ikl tesisle Güney AI rlka Cumhurlyetl'nde kurulmakta olan blr tesista önümüzdekl yülarda Uretlme geçmeleri beklenmektedlr. üranyum ve Plutonyumun atom bombası yapımında da kullanüabümesı, uranyumun zen ginleştınlmesuıe \e plutonyum elde edılmesıne ösgü tesıslerın henüz nükleer sılâhlara sahip olmayan ülkelere satışı konusunu nazik ve tartışmalı bır sorun ha lıne getirmektedır. (Atom bombası yapımında kullanüabümesı ıçın uranyumun yüksek oranda zenglnleştırılmesmfl gereksinim bulunmaktadır. Uranyumun zengınleştirılmesı, ozel tesıslerde dogal uranyumdaki «U 235» oranının yükseltılmesıdır. Plutonyum lse elde edıllisınde taten v tom bombası yapımında kullanılmaga elveıişli yogunluktadır) NUkleer yakıt Uretlm tesislerl nln satışı konusunun gelişiml, 28 agustos 1976 tarihlnde }«yınlanan yazıda da kısaca dejinUdigl gibl söyle olmuştur: Pederal Almanya ile Bresüya anunnda 1975 yüında imaalanan blr anlaama uyannca Federal Almanya on beş yüda Bredlym'da seklz nükleer santral yanında uranyumun zenginleçtUmesine ozgü blr tesisle nükleer artık lann yeniden işlenmesine özgü bir tesis kuracaktır. Fransa ile Pakistan arasında 1978 martında tTnjai.n.Ti bir sözlesme uyannca Nükleer olmayan Ulkelerin nükleer reaktorler yanında nükleer jakıt üreten tesislerl edınme çabalan da, bu çabalar karşı sında olusan tepkiler de, kuşkusuz derin nedenlere dayanmaktadır. Nükleer reaktorler satınalan ülkelerm reaktorlerini işletebılmek ıçın gerekll nukleer yakıt bakımından kendilerını güvenlık ve bağımsızlık içınde görmek yolunda çaba harcamalan dogaldır. Öte yandan bu ülkelerm edıneceklerı nukleer yajtıt tesıslerının urUnlerınden atom bombası yapımında yararlanmalan olasüıgı karşiiinda başka ulkelerce gaygı duyulması da dogaldır. Çunkü atom süâhlarının yayılmasının onlenmesı konusunda harcanan çabalar şimdıye degın bu konudakı kaygılan giderecek saglam bir güvenlık düzenını pek getırememıştır. Şu var ki, nükleer yaygınlasmanıri sakıricalannı gidermek İçin nükleer yakıt tesıslerinln yaygınlaamasını önlemerün soruna çözum getlrmedlgl de görülmektedlr. Zira, nükleer yakıt Uretimıne özgü teıi»ler ihraç edılmese de bütün nük leer reaktorlerde, demek, nukleer reaktör sahlbl bütUn Ulkelerde, plutonyum olusmaktadır. Amerlka Birlesik DevleUeri Başkanı birkaç ay önce Kongre ye sunduju bir raporda söyle dftmisür: «Günümüzden 1985 yüma dek 40 ülke kendi nükleer santrallann dan atom bombası yapımına y«tecek plutonyum elde etmli olacaktır.» NUkleer ya^ıt Üreten tesUlerin uluslaranaı ticaret konusu olmamasuu tavunanlar nukleer reaktörlerln radyoaktif artıklannın nUideer yakıt Ureten teslslerin bulundugu Ulkelere tasınarak yttildm İal6nni0sinl, oraİErdft a n tüacak plutonyumun gerl gettril meıinl aalık vermektedlrler. N« ki, bu öneri de «mkıncalan «1dermemektedlr. Nukleer artıkların olustuklan ülkelerde işlen mesi nasıl gakıncalar y&ratacaksa bu artıklann lşlenmek, sonra da gerl getirilmek üzere Ulkeden ülkeye taynTn*ıgi da sakmc&lar yaratacaktır. Frmnsız enerji yetkililerinden Bay Jean Guılhamon, Fransız nukleer programı Ue ügili olarak soyle damiştir: «Getirdıgi sorun Ur iylo* bütnen nükleer enerji programını pek severek seçmiş degüiz. TJlus bizden gelecekte mümkun olan en ucus enerjiyi U teyecegınden ve sevılse de sevümese de bu, atom enerjtsi olduğundan nükleer enerjıye yonelmek zorunlugundayız » Bu sozler, denebülr kl, btekl ulkelerin nükleer programlan içınde yinelenebüir. NUkleer ener Ji ve nükleer teknoloji yararlan üe birllkte sakmcalar da getirmektedir. Ancak, bu sakmcalar salt nükleer yakıt teslslerine baglanamamakta, bu tesislerin satışına karsı çıkma egillmlerin de siyasal va ekonomık nedenlerln yattığı izleniml doğmaktadır. ;'•••••• UNIVERSİTE • veAKADEMİ ADAYLARI ucretsi? dfineme oyretiıııııiR katılın MODERNKLASIK SINIFLAR LİSESONLAR 8OCAK 8EKLEMELILER 22 ARALIK(ak;amvegunduz) SÖMESTRE KUfiSU: 1 ŞUftAT MODERN FIZIK IEST KİTABI CIKTl ODEMELIİSIFYINI7 MODERN EĞrTİM FEN DERSANESİ Cır.ıgjn ı KI Oj 45 Bı^ıK.t.T, T. I 4 0 6 0 8 2 . (Artaş. 385/13839) eczaabaşı hdding a.ş. Ltertip tahvillerinin 1976 faizleri yarından itibaren tarafından 22 Aralık 1975 tarihinde çıkanlan % 18 faizli 1. tertip tahvillerin 1976 fedzlerinin ödenmesine 22 Aralık 1976 tarihinde başlanacaktır. Faiz ödemeleri 1 numaralı kıçjonlar karşılı§ında TÜHKİYE îş'BANKASrmn îstanbul'da BeyoŞlu,Galata,Kadıköy ve Yenicaıtu.; Ankara'da Ankara've Yenişehir şubeleri ile İzmir şubesinden yapılacaktır. Ayrıca Türkiye îş Bankası'nın diğer bütün şubeleo ri kıçonları tahsile almak sıaretiyle ödeme yapacaklardır. Faizler, Vergi Kanunları gereŞince gerçek kişilere % 20 gelir vergisi stopajı yapılarak,ödenecektir. Gelir Vergisi Kanununun 96. rtaddesi hükmiirden yararlanacaklarını rnüracaat ettikleri şubelere 5 Ocak 1977 akşamına kadar yazılı olarak bildiren tüzel kişilere ait faizlerden stopaj yapılraayacaktır. HTZACIBAŞI HOLDİNG A.Ş. VEFAT Merhum Abdülleyyaz Yergök Ue merhume Refika Yergok'ün kerimeleri, merhum Sadık Kemal Bey'ın Refikası, Haluk Yergok, Seniha Pasın, Selma Zafır, Mehap Hayda, merhum Ahmet Hamdı Yergok üe Naz Sengül"ün anneleri, merhum Dr. Ekrem Yürügör, merhum Dr. Aziz Yergök ve Muazzez Tanık'ın hemsirelen, Lütfıye Yergok, merhum Nihat Refik Puın, Abıdin Zafır, Sacıt Haydar ve merhum Kudret Sengur'Un kaymvalideleri Hatice Mükerrem Yergök HANTMEFENDt t^^jıiı^p rfthmetine kBvusmuştur. Aöz naaşı 31.13 1976 Salı günü oğle namannı mUteakip TeşvHdye Camimden almarak ebedı ıstırahatgâhına tevdi edilecektır. Tanndan magflret düeriz. A t LES t Çelenk gönderllmemesi rica olunur. (Cumhunyet 13835) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seytr Hıdrografl ve Oşınografl büdınlmışüı DalresJ Baskflnlıgınrtan PTT FABRiKA MÜDÜRLÜGÜNDEN : DENiZCiLERE VE HAVACILARA 152 SAYILI BiLDiRi 22 ve 23 aralık 1976 tanhlennde 09.00*dan 17.00'ye kadaı aşağıdakı noktalan birleştiren saha lçlnde seyretme, demırleme avlanma ve bu sahanm 12 000 metreye kadar olan yükse>îlı?ı can ve mal emnıyeü bakımından tehlikelidlr KARADENIZ 1STANBUL BOĞAZ1 K. 14 SAHASl (lı 41 derece 13 daklka Kuzey 29 derece 1)9 dakıka Dogu (2ı 41 derece 27 dakıka Kuzey 29 derece 15 dakıka Dogu (3> 41 derece 22 dakıka Kuzey 29 derece 29 dakıka Dogu (4i 41 derece 11 dakıka Kuzey 29 derece 29 dakıka Dogu DENtZCÎLERE VE HAVAC1LARA DUYURULÜR. (Basın 29502 13832) ÇAĞRI 19/13/1976 Pazar gUnü çogunluk olmadıgmdan Genel KurulUmUZ OlaganÜStÜ tr>pİTinTnftlT»y 5KalemdeCeman 199.682 Vida Satın Alınacaktır tdari ve Teknik Şartnamesine ve Teknık Resımlerıne göre. 5 Kalemde cem'an 199.682 adet MS 58 F 62 pınnçten mamul vida kapalı yazüı teklrf alma usulü Ue satınalınacakür. Bu lse aıt tdarl ve Teknik Şartnameler nornıal calışma gün ve saatlerinde 55, TL. mukabilir.de Ümranıye'de bulunan Fabrikamız Malzeme Amırliğinden almabılir Tekliflerin muteber olabılmesi ıçtn ıhaleye ıştırak edecek fırmalann şartnameleri Fabnkamızdan almış şarttır. Teklif mektuplan en geç 5 1.1977 tarıhine rastlayan çarşamba gunü saat 15 00'e kadar Malzeme Anırlığımıze makbuz mukabüinde tesUm edılmelı vsya aynı gün \e saatte Malzeme Amlrliğimizde bulunacak şeküde posta ile gönderilmelıdit. Postadakl gecikmeler kabul edılmez. (Basın 29934 13831) tır. 26/12/1976 Pazar günü saat 14.00'de Demek Lokalmde çogun lulc *y*"Tn>irgmin Genel Kurulumus olaganüstü toplanacaktır. Sayın Üyelerimizin tesrifleri rica olunur. Radar 1270 13830 1 Baskanlık Divanı seçiml 2 Demegin fesih ve tasfıyesi hakkmda karar alınması 3 Fesih karan alındıgmda 3 kişilik tasfiye hey'eti seçuni 4 Düekler (Cumhunyet 13836) LOZAN KÜLÜBÜ DERNEGt YÖNETtM KURULU GÜNDEM: