Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
(XI CJMHURiYET 3 0 KAS!M 1976 M im Egifm Bakanlıgmm ortabğreVm 1çm hazıılattığı Dın bılg'sı kıtaplannı oıuırcen ?u sozlerle de Karşılaşıyomz «Islâmda u£ ır suzluk yoktur», «Islamda eşref saat yoktur* <Lıse 2 s 109) Bu sozlerın gerçeğı yansıtmasını gonül ne Ka dar ıstiyor? Önce kesınkes uğurla uğursuzıugun yanş içınde oldugunu, atbaşı gıttiğın! kabuııpnmek zorunluğu vardır Bunu Dınbılgısı *ıiapl<iTvnıa sayın yazarlan, Dın çevrelen de bıLrıer. öyle ıse uğuru kabullenmek, «Islâmda ugursu^ luk yoktur» demek bzdenlık dışı bır davrams olrnaa mı» Dta çevrelennin kullandığı deylmle öunun adı «Tecahulu ârıfane den gelmekotır • Bıldığını, çaktırmadan bılmez gorunmek) OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Dinbilgisi Kitaplarında Prof. Fehmi YAVUZ etkisiz bırakmakla görevlendirilmıştir Onlar her çareye başvurarak lnsaru doğru yoldan ayırmamak ısterler «Koruyucu Melek» sozünü, aramızda kımı ınsanlar ıçın kullananlar vardır tşte Insan bu ıkı güç arasında sallanır durur «Amentü» (MüslUmanlığın ınanç bzeti) de yer alan «Hayrıhi ve Şerrihi MünaUahı Tealâ» (Hatır ve Şer Allahtandır) sözu bu gerçeği yansı tıyor öte yandan Adem'in yaratılışı da, şeytan açısından bır uğursuzluk sayılabıür Cennet cehennem tnançlan da bunlarla çok yakından llgilidır. Şeytan, kendısıni cenn«"e gıden yolu tlkamakla cehennem yoîcularmın sa yılarını arttırmakla gbrevlı sayar Melekler ıse tam bunun karşıtı bır gorev japarlar Melek'er olabıldığlnce cennete gıdeceklenn sayısını, oranını arttırmağa, cehenneme gıden yolları tıkamağa çalışırlar Ugurlu lşlenn hayırla, uğursuzların da şerle sonuçlanması ve bırıncilerin insanogiunu cennete, iklncilerîn eehenneme yaklaştırması. bu tür inançlann doğal sonucu olmahdır Kendl içlnde tutarlı olan bir dın dUzenını, sayın yazarlann «tslâmda uğursuzluk inancı yoktur» demekle kokunden sarstıklan bılmcmde olduklan sdylenemez. Orta 1 den lıse 3 e kadar 6 Dinbilgisi kıtabının yazarları, yerı geldıkçe vapıtlannı Âdem'm topraktan yaradılışı şeytanın, Âdeme secde emnne başkaldırması, Meleklerin koruyuculugu, obür dünya'da gorulecek hesaplar, cennete gıtmenin yollan, yapılan ıbadetler içın venlecek ^evaplar, yapılmayanîar ıçuı bıç !ecek cezalar ile bezendırmışlerdir Isl&mda uğursuzluk olmadığı savmı reform içın bır adım nıtelığınde de goremey z Soz konusu kıtaplann tümu, ısmarlayan Bakanlığın n> tumu, MC Hükümetinin davranışları.. bu ttavaaan çok uzaktır Onlann va'andaşın dm duvgularını somtirerek, polıtık guç kazanmaktan bas ka kaygılan olmadığı her geçen gün sergilenî\or Amaçlan, gençleri dırsel dogmalarla, akıl dışı inançlarla koşullandırmak, kıtlenın bılıuçlermesını onlemek, hıç olmazsa gecıktırmektır Hemen ekleyelim Uzay çagında gençler, vatandaş kıtle•i jalnız ısmarlama kıtaplardan beslenmemeıctedir (Onlann deyimi ile fejz almamaktadır ) «Eşref saat yoktur» sozu de «ugursuzluk voktur» sozünden aşağı kalmaz Belkı bu konu da, ınsan ıçın kullanılan «eşrefı mahlukat» (va ratiıîlann en şereflısı) gıbı bır deum yoknır ama, eşref aylar, eşref gunler eşref zamanlar horgorülen zamanlar bol bol vardır «On bır ajın Sultanı Ramazan» deMmıne ne bujrulur 9 cKadır gecesını 1000 a\dan havırlı» îu tan Kur andakı Aje*ı jazarlar nasıl gormeH* ten gelırler'1 «Cuman:n yacelığı ululugu» <aksa mın haynndan sabahın şerri üstundur» mançlarını da bunlara ekleveîım Saban gımes do£du.v tan, ıki mızrak bovu yukschnre\ e k^dar namaz kılınmazmış (Dın Bılgısı Lıse 2, s 51) Akşam üzerı güneş batarken de jıne namaz kılınmazmış Bunlar da eşref saat ınancının tam karşrt olmuyor mu' Ömeklen arttırmagı okııyucuya bırakıyoruz Ülkenın geleceğıni, toplumun tum çıkarlarmı, dın dıl renk ajrımı yapmadan korumağı, Insanlık ıç'nde sajgın ve güçlu olmamızı amaçla van bır ıktıdar \e onun Mıllî Fgıtım Bakanh*ı herşevden once Anayasamızda yer alan layiKİık .ı^e^ne sımsıkı sanlır Bu ılkeden Doğulu kurnazhğı ile uzakla^ma çabaları Daşarısızhkla sonuç anacaktır H»le reformla ve gerçeklerle u zaktan vnkmdan ılgısi bu'unmayan «Islâmda uğursuzluk \oktu'» «Islâmda eşref saat \oktur» savları kurıı ıddıa olmaktan ılerı gıdemez Bunlar kaş japar^en goz çıkarmak giD' sonuçlar doğurur. En Az Geçim Diizeyi ransız Demminde guzel başı gnotınle kesılen Kralıçe Man Antu\anet, ekmek bulamjvan halka pasta jemesını salık \ermıştı. O gıuıden bu yana ila yuzvü geçtı. Egemenler, duzcnı jurütmek ıçın halkın karnını doyurmak gcrcgını deneylerle anladılar Bu nedenle devlet duzenlerınde «sosyal adalet asgarı ucret vergıde geçım ındırımı» gıbı bııluşlar ortava atıldı Turkı>e CumhunvcU de bır sos;al dc\lettır \na\asamız bo^le >a7ar 1475 savılı Iş Kanıınıı 33 maddesı de asçarı ueret (en a7 ucret) konuMimı saptar. ve bu konudaki jonetmelık şovle tanımlar îsornıal çalışma karşılığı olarak. 1) Besın, 2) Konut. 3) Gnim, 4) Sağiık, 5) Ulaşun 6) Kültur ftıbi zorunlu vasam ırereksınmelerını punun fnatlan uzennden karşılama^a varavan ucrete, en az ucret (asgan ucret) denır. Llkemizde her yurttasın en azından bu ucreti almatı gerekir, kimse daha aşağısına çalıştınlamaz. Yasal dnnım bovlece «aptanınca iş kalıvor en az ucreti gunun fıvatları uzennden hesaplayıp behrlemeje \ e ilk zorluk burada oluşuyor. Fıvatlar yennde durmuyor ki en az ucreti kolavlıkla saptavalım. CHP'nın vaymladığı bir brosürde fiyatlann nasıl bir hızla yukseldiği bazı temrl maddelerde gosterilmiş, bu tabloya bır göz atmakta yarar F Bu sozlerın gerçeğı yansıtmasını gonül ne Kadar lstıyor, dedık Ugursuzluk yoksa, uğur da «nlammı yıtırecek de ondan Boş ınançlaruı çoğunluğu, belki de tumü uğur ve uğursuzluk yöresmde çöreklenmıştlr. Bu ikismden de kurtulaDiıen toplumlar aklın yoluna gırmeyı en kısa yoıdan başarmışlardır Geri kalanlar da yıne bu yoldan başaracaktır (Ismarlama Dın kltaplarında, aklm yetersizliğl görüşü de savunuluyor Bu sontıyu başka bır yazıda ele almak isterlz) Cm, pen, şeytan, melek inançlan da uğur • uğursuzluk inançlan ile sıkı sıkıya bağlıdır tnsanları kötü yoldan, Allahın yolundan saptıran şeytandır. Şeytanın görevı ınsanları kötü yola ıtmektir. Şeytan bunda başanya ulaşmak ıçın her çareye başvurur; kadınları erkeklerle karşılaştınr, araya kuman, içkıyı, kavgayı, dovüşu sokar Uğursuzluğa inananlar bunların tümünü şey tandan bilırler, işler kotuleştıkçe «Korşeytan karşıma, yoluraa onu çıkardı, aklımı çeldı » gibı gerekçeler uydururlar ve ararlar Eaşkalan da onlar lçin cşeytana uydu» derler Melekler Ise şeytanın bu türden çabaıarını Mal 1974 1975 e*lul 200 619 2767 1692 700 1885 3170 978 3800 5000 1628 3500 55 31 1133 105000 140000 1900 krş. » » » » » » » » » » » » » » TL. TL krş. 1976 hazıran 250 krş. 700 Öbürleri Ne Durumda ? Ümit KAFTANCIOĞLU sritaUınmızm Rusya"ya en çok yaklaşan kösesinl olnsturur Şavsat. Artvin illnin llçesf. Arkada bıraktığı yıUarda açlık. kıtlık, yokluk, yoksuUuk çefcnuş bir bölge. Kağnı ve lozakla ulasım yapılırdj bir zamanlar. Oldukça »arp bir bölge, genı? bir alan. Dağuuk köyler ve Artvin'e seksetı kın. uzaklıkta. Büyük kırgınlann olduğu bir küçuk kent. Şa\sat tarlhinde en önemll noktalardan biri Fakir Ba\kurt'un bnraya surgün öfretmen olarak gitmis olması. Efkâr Tepesi adlı yapıtı Şavsat'ı anUtır. Iste Şavsat tarihl, Şavsat ilçesi, Şav«st ferçegi o Htabın yapraklan arasındadır. Kademeli Toplu Dönüş Projesi 19701er TürkijVsinde kam>ıoyunu ılgilendıren güncel sorunların en basmda, kuskusuz yurt dısmda çalışan ışçılerın yabancı ülkeler bankalarrada tuttuüarı bınktirimlerın Ulkeye aktarüarak üretken yatınmlarda değerlendlrllmesi sorunu eelmeıctedır. Anılan sorunun günceiUgırü ko rumasffida, son on vıllık dönem de ortaya çıkan çeşıtlı donüşum lerin rolü olmuştur. Bır kez, yurt dıyndakı işçilerin çalıştıklan yabancı ulkelenn bankalarm da mevduat olarak tuttuklan do vızler büyük boyutlara varan ar tışlar gostermış ve şımdilerde 60 mılyar lıraya değin ulaşmıştır Ikinci olara^, 1973'te paüak veren petrol bunalunının vol aç tığı ekonomsal gerileme, işgucu ithal eden Batı Avrupa Ulkeierının ekonomılerını olumsuz yonae etkılemeye başlayınca, oundan en çok zarar goren goçmen ısçiler olmuş ve bunlann bır fcesırruni olusturac TUrk ışçüerı de ışlerinı jıtirme ve toplu olarak ülkelerine geri gondenlme tohdı dlyle yüz yüze gelmışlerdır Kıtleler halinde geri dondüklennde, bu lşçüerin ülkelerindekı durumlannın ne olacağı başat bır onem kazanmıştır Ote yandan, Batı Alman Hükümetinin 4irürlüge koydugu ve Turkiye'de i.gıli kuruluşlann ancak son zaman larda farkına varabildıkleri 624 sayılı Yasa, Türk ışçılerinin A!man bankalarmda tuttuklan bıriktirim mevduatlarına oir çeşıt ekonomsal ambargo konulması biçimlnde bir etkı yaratmıştır Gerçekten, Turkiye'de ilgıli kunıluslann isçi dövlzlenne serry»st plyasanın üzerınde daha viiksek bir kur uygulamada ve 'iygun faiz ve güvence koşullan »ağlama da etkin bnlemler getırememesi ne karsılık, anılan yasa İle Alman bankalannca verilen faız ve ötekl güvenceler Türk şçısme daha güvenli gelmıştır Bu geıış meler sonucunda, Turklye've aktanlan dbviz mıktarlannda stırekli bır azalma gorülme^e başlanmıştır. Sami GÜVEN Amme tdaresi Enstıtüsu Asistanı lan Projesi» denüen yenl Dir pro jeyı gehştırme çabalanna jirmıs tır Kamuoyuna yansıyan b:çımıyle, anılan proje çerçevesmde özellikle şu noktalara ığırhk ve rıleceği belirtılmujtır Bunlar, Kamu tktısadı Tesebbüslerinin (KİT) anamallannın arttınlarak işçileri ortak etmek, Devlet Sanayi ve îşçı Yatınm Bankası ta rafmdan gelıştırüecek projaıarde, ışçilere istıhdam önceljgi ve kâr gtlvencesı saglarnaic ve isçi ddvizlerine serbest piyasanın üzermde bır kur uygulamak gibi önlemleri içermektedir. tur O kadar Id, Turkiye'de özel sektor, KTTIenn zarar ederek işlemelennı goze alan bır polıtıka ile desteklenme pahasına, urettıkleri mal ve hızmetlerın nıa lıyetleruun altında duşuıc ııyatlarla satmaya zorlanarak subvansıyone edilme yoluyla gelıştinlmiştır Bugüne değın kendinı destekleyip, ayakta tutan ve nıç bır yerde bulamayacağı desteğı sağlayan K l n e r i devrahp anılan za rarlara ortak olmak ya da Jevlet desteğını yıtırmek, ozel kesimin hiç bir zaman yanasamayacağı bır konudur. Tersini beklemek, bzel kesimden kendi bmdığı dalı kendısinin kesmesım ummat olur Türkiye de ozel kesim zaıen anılan devlet tesebbüslerinin ken dı çıkarlan doğrultusunda ışlstılmesmde etkili olabılmekte ve bunlann kaynak ve olanaklanndan genış ölçüde yararlanaoilmektedır tkıncı olarak, KİTIer Türkıye de sıyasal kayıncılığın yoğunlaş tığı, çoklukla kârhlık duzeylerı düsük ya da zarar eden kuruluslar nıtelığlni tasımışür Kısacası, bu koşullar altında ussal ve etkin biçimde çalısma ola nakları sınırlı olan KÎT'lere or tak olmak. özel keeımın çıkarla nna, doğasına ve yönelınüerıne ters düşmustür 19701er Türkıye'sınde gorulen yeni bir donuşüm de, yukanda değimlen «Kademeli Toplu Donus Sonınlan Projesi» üe, şımdıki hükümetin KlTlen yurt dışında çalışan işçılere devretrae yaklaşımıdır Burada onem kazanan soru, «bugüne değın çoklukla özel kesımı subvansıyo ne etmenin bir aracı olarak gören KÎTlere, lşçüer ortak olurlar mı?» sorusudur. Bu sorunun yamtlanmasında, geçmis de neylerimız ve kimi araştırma bul gulan bize ip uçlan verebüecek nıteuktedir H Mendere» yülannın göz boyam» siyasetl Şavsatlm çok iyi aldatnuştır. Hemen butün Türkive'yl aldattığı pıbi. Şav^at nmn yülar, 27 Mayıs devrimine kadar DP'li kaldı Ondan sonra uyandı mkusundan. Şa\?at'ın uzun sure uyumasının ıki onemli nedeni \ar. Bırinclsi Inonu'nan tutumıı, CHP dbi detrimci bır ktırulusu tutuca bir kurulaş nlarak yolundan saptırması, Ikfncisl çenç knsagin ancak 196fl'tan sonra olusması. 1940 vıllınnda Koy Enstıtulen kurulduçunda Şa\satlı ko\luler çocuklanru bu okula \aıdırdılar. Kov Enstıtulu osretmenlcrın ı«e baslaması, gorevli bulunduklan okullardan diploma alan çocukların bir ust ofrrenimi bitırmesı, donüp Şa\sat'a gorev alması on bes yinnl yılı buldu. Köy Enstitulu ögretmenlerln, uyanık öğretmenlertn, görevinin sonımltüuırunu bilen ogretmenlerin Şavsat'ta işe baçlaması Şavsat'ın kendl durumunu tammasına, yolonu tıkavan engelleri ortadan kaldırmasına en onemli etken oldu 1960 yılından 1974 yılı ortalanna kadar Şavsat okullannda, liselerde, ortaokullarda gorevli oğretmenlenn yüzde doksanı Şavşatü ldl. Geriye kalan ynzde on oğretmen ise dısardan Şavsat'a surgtuı çelmiş. (tönüllü gorev almış kimselerdi. ötretmenler Şavçat'ta kopmaz olçude, çozulmez bağlarla bırleşmisti. 1973 ieçlnv lennde de\rimcı kesimın Şavşat'tan Artvuj'den bu\uk ov toplamasınm tek nedeni öğretmenler oldu. Ama öprtmenin derdi bitmedi. Kurtulus anyorlar. Iki oğretmen TRT'ye attı kapafı. Bn Iki oğretmen TOB Byesıvdi. Sına\a girdller, kazandılar. Ancak uzun sure atamaları yapılmadı. Sonunda araja MHP11 birisl gırdi, i? sonuca bağlanacakken TÖB uyesi olduklan ortaya çıktı. Atama isi kaldı bir »üre daha. Derken MSPTi Aksay işe el koydu. TÖB bulteninde yer alan \e «Iki üyemiz TKT sınavlannı kazandıfı halde •tanmadılar, TÖB üyesi dlye haklan yeniyon dendl. Bu saTunu öğretmenlerin iyice karıştırdı işini. Ve Hasan Aksay ısl çözumledl, i ö oğretmen TRT'ye glrdiler. Klmt sığınarak, paçayı kurtanrken, TÖB knruluyunun öbur öçrftmenleri ne durumda? Cumhuriyet gazetesınde yer alan bir haberden ogrendik kı, Erdem Uzun komandolarca, sağcılarca komaja sokulurca dövuldu. TÖB uyesi olan obur oğretmenlerden 16sını Vali 1 emrlne aldı. Hafld Duru surüldu, TÖB 1 Baskanı Isten atüdı, Kâzım Köroğlu ise yıllardır surgunde. Onnn sürgflnu 1973 yılında bıle kalkmadı. Ikln bin öçrencıyi barındıran, yetiştiren, avdınlık yolda tek beden, tek kafa yapman başaran TÖB'lu öğretmenlerin durumunun 1977 seçimlerinden sonra ne dururaa ereceğinl şimdiden duşunmek gereğinı duyuyoraz. 4caba Kâzım Köroğlu gibl unutulacakiar mı, yoksa «sana yapüanlar bize yapılmıştır, devrımci blrliğe, devrimci güce yapılmıitır, gel işlnın başına» denecek midir? Devrimci kesiml yönetenler bu adlan. olavlan vanjor mu, yoksa gflnlük olay dlye ml bakıyor? Burası çok onemli. 1973 seçimlennde ogretmenlere, özellikle Kars/Hanak öğretmenlerine mllleU ekllliğini borçlu olanlar Hanak'ta oiup bıtenleri bilmezler, bilnuyorlar. Fevzi Işık (TÖB Hanak Şubesl Baskanı), Mihralt Çakıcı (TÖB Üyesi) MihraU Kocak (TÖB Üyesı), Iiseden Ahmet Bey, Lise Mudüru ömer Dereli, öfretmen Musa önder, Bınali Ank, TÖBIu demekle onlann değerini bellrtmekle yetinmenin ivi olacağinj, kamtlanacağmı söyleyeceğim daha nice onder oğretmenler, avdınlık, devrimci ö<retmenler çu anda neredeler? Kars milletvekilleri bunlar lçin hıç dflşundüler mi'' l o k s a oy simsarlıtı vapanlann yakınlanm korumak için APIi Erdem'in kapıaını çalmaktan zaman ayıramadılar mı? Knskumuz, korkumuz işte bu sorularda yatıyor. Oevrim keskln bir küıçtır. Aman dOeyene daha çok sallanl"*hHır. Devrim eğer merhametll, acımalı, lnsaflı, tsa ruzlü olursa o kılıç karşıt kesimin eline geçer ve amansızca sallanır. Hanak'tan, Kars'tan tek bir sağcının, komandonun, yıllardır Hanak ilçesine saltanat kurmuş, particilerden cok partidlik vapanlarm bir tanesine dokunmayan Ustündağ talıcı karşıt ke»ime tesllm edinre, şımdi dondu dolaştı de\TÜnci öğretmenlerin boynuna indi Bütun ölke yüzeylnde öğretmenlere yapüanlar aslında herke»e iyi bir ömek oldu. özellikle öğretmenlerin kulağma kııpe oldu. Samyorum Ustundağlar ds iyi ders aldılar. 19T7 meçimlerlnde görev basına gelenler, ymnuşak yüzlu olanlann donunon ortumın kurumayacagını İyi bellemls oldular. Tartısmak istediğimiz, durumunu açıklamak. belgelemek Istediğlmlz ne Şavsat oğretmenleri, ne Hanak. Butün filke yuseyinde sSnındurulen, işten atılan ıki yuz bır TÖB'lu, devrimci öfretmenlerin dunımudur. Bu seçimlerde öğretmenlerin çok İTİ Wr pazarlığa girmesi, açık bir tutumla, açık ve devrimci mertIlfe yakışır ölçüde sonuç elde edecek kadroyu is başmm geürmeüi gereidr. Oy simsarlanna bomu eğik olanlarla öpüsmemn yaranmn olmayacağı gun gibi, friineş gibi. Öğretmemn durumunu kurtaracak olanlar da devrim yolunda kellesini vermekten korkma^an ogretmenlerin kendisi olmalıdır kanuondayim. Bu kanıya nepımiz katılırsak sonuç aimır, bu karanlık ulkeye ıpkgelir. IKilERiN KiriESE ORTAK EOiLMÜI Turkiye'de ızlenen eKonomı po litıkasımn birçok döneminde de, KtTierin çeşitli toplum kesimle rıne des redılmesi konusunda gö rüsler 1leri sürUlmüs ve kimı hukümet programlannda bu konuya yer verilmistlr. Örnegin, 19S0 yılında DP Hukümet Programında, KlT'lerin tedricen özel t*sebbuse devredüeceğı, 1969 yılında AP Kükümet Programınia da, anılan tesebbüslerln bir holding halinde halkın denetim ve mülkıyetine geçmesüıin saglanacağı beUrtilmiştir Ne var ki, hukümet nrogramlarında ilan edilmesuıe karşın, KÎT'lerin ozel kesime devredil'ne miş olmasınm temel nedeni, kiıs kusuz özel kesimin böyle bir operasyonu kendl çıkarlanna uvgun gormemıs olmasıdır. Özel kesimin bu yönelimınıi nedenlerini, Turkiye'de son 50 yıl da izlenen ekonomi politıkasmm ışığı altında çozUmlemek olanak Udır Bır kez, geçmış deneyler ve uy gulamalar Türkiye'de öıel ftssimın, devlet teşebbuslerı olmaksızın tek başına pek yaşayanıaya cağmı göstermıştır. Ozel teşabbüsün güç kazanması, oıtelıkli personel yeüştirecek ve bu p*rsonelı seçip almasına açık bulu nacak, hammadde ve yarı Işlsnmis malların birçoğunu kâr amacı güden bır tesebbüsten daha ucuza sağlayacak bır kamu iktisadi teşebbüsleri sıstemının vorlığına çok yakından ve sutı oır bıçımde baglı olarak oluşmuş onlann yoğun o'arak çalıstıklan yabancı ülkelere gıden \e bır bakanlık müsteşan baskanlığmdakı bır heyet, bır buçuk ay hk bır gezı sonunda işçılere tek hısse senedı satamad a geri dön muştur Üstehk, bir çok araştıncı da yurt dısındaki Turk ışçılennın bırıktırımlenni KlT'le rın hısse senetlenne yatırmaya ılgı gostermedıklennı saptamış lar ve bunun en basit nedenlen nin, anılan teşebbüslerın bir çe sıt sıyasal kayırıcılık merkezleri ve zarar eden işletmeler olduğunu ortaja koymuşlardır Gorüldüğü gıbı, KlTlerın yurt dışındakı işçılere devredılmesı, dışarıdaki ışçı biriktirimlerini Turkiye'ye çekmede ^erçekçı ya da uygulanaDilır bır yaklaşım de ğıldir Bu olguyu kuskusuz, Top lu Kademeli Dönüş Projesıni uygulamaja yonelen ilgıli yonetıcıler de bulmaktadır Bnna karşın, yine de boyle bır yola gıtmelerı, projenın yöneldıği gerçek amaçlar bakımından kımi kuşkulan da boraberinde getırmektedır 125 krş Ekmek (Ankara'da) Buğday unu (kılosu) 522 » Koyun etı (kılosu) 2435 > Margann (kılosu) 1240 ) 467 Sut (kılosu) Zeytın (kılosu) 1466 ) Beyaz peynır (kılosu) 2017 ) Yoğurt (kılosu) 627 ) Kahve (kılosu) 3567 ı Çay (kılosu) 3500 Sabun (kılosu) 1190 ) Bütangaz (tupü) 3500 ) Odun (kılosu) 52 ) Elektrik (kılovat) 31 ı Basma (metresı) 1019 » Traktör (resmî) 85000 TI*» (karaborsa) Çımento (torbası) 1900 krş. 4500 1850 850 2810 3600 1044 7700 ı 9000 1723 6000 ) 70 ı 49 ı 1486 » 120000 TL. 180000 TL 2660 krş. PROİENiN YARATTIGI KUJHUUR Bır kez, 1973 bunalımı petrol flyatlannı 56 kat arttırmış ve uluslararası ticareti yapısal açı dan Türkiye gibi montaj sanayiine dayalı ülkeler zaranna ola rak etkılemiştir Bu gelişme sonucunda, montajcı sanayicüenn gırdi lstekleri gittıkçe artan dö vız gereksinmesini ortaya çıkar mış ve karşılaştıklan dbviz darbogazlan nedeniyle bu sanayici kesimi, büyük blçüde yeni dovız kaynaklan yaratması doğrultusunda hükümeti sıkıştırmaya bas lamıştır. Sorunun bu boyutunun g'*tıkçe ağırlık kazanması ve hukümet üzennde artan baskılar, yem seçeneklenn aranması nı sorunlu kılmış ve yurt dısmdakı ışçılenn güçlukle binktir dikleri dövizler montajd sanayinin sorunlaruiın çozümünde e saalı bir senek olarak görülmeye başlanmıştır Görünüşte isçileri KÎTlere ortak ederek, onlara istıhdam, kâr ve devlet güvencest sağlama ereklerinın arkasında, bzce dünya ekonomık konjonktüründe görülen son gelismeler sonucu montajcı sa nayiin siddetle gereksinmesini duyduğu dövizleri sağlama amaç larının yattığı yolunda kımi kuş kular belirmıstir. tkinci olarak, geleneksel poli tlka, yani özel kesiml sübvansiyo ne etme polıtikası &drdurüldUğünde, KÎT'lere ortak edllen iş çılerin biriktirimleri, özel kesimi desteklemenın bi aracı gibi işlev görecektlr. Oysa lşçiler, dogrudan kendl denetim ve güdümünde bulunan ve kendl grup^al girisımleriyle başlatacaklan doğnıdan isçi kesutunden gelen gınşımxen, «yaygın tabanlı halk gırişimlerini» oluşturmak lstemektedirler. «Or neğin, denetim ve güdümUnde kendilerine hıç bir söz hakkı ta nınmayan Devlet Sanayii ve Işçı Yatınm Bankası'nı ışçıler ve isçi kuruluşları benımsememışlerdir. Iççiler, kendı gerçek kat kılannm ürünü olan kendi yapıtlanna ıtibar etmektedirler. Kendi yönetım ve güdümleri dışındald bürokratik yapılan ise asla benımsememektedırler. Fiyat artışlan jrörulduğru gibi durmuyor Demirel ls« 29 eylül 1973'te japtığı konuşmada şunlan söyiemlş: « Biz Hükümette kaldıkça hiçbir şeye zam yok Seçimlerden sonra hiçbir seyde pahahlık olmayacak. Bunda kararlıyız » 1975 ejlulunde Süleyman Bev Başbakandır; 1976 hazlranında fiyatlar başmı almış gidıyor. Şimdi nerede olduğumuzu hesaplayın. Buna karşın ekimin 21'inde AP Genel Kongresi açık konuşmasında Süleyman Demirel, yuzlerce kışinln gozlerinin içine bakarak, «1975 yılında enflasyonla mucadelede başan sağlanmıştır; 1976 yılında da başvurulabılecek çarelenn hepsme başvurmuş bulunuyoruz» demlştir. Yine aym kontşmada Demirel, «Asgan geçım indirimi tasansı» nin hazır oldugunu ve Mecliste gönışüleceğini söylemlştir Asgari (en az) geçim lndlnml tasansı nedir? 1961 yılında çıkan'an bir yasayla en az geçim (asgari) ficret, vergi dışında tutulmuştu. Buna en az geçim indirimi denir. Bir insanın geçinebileceği en az ücretten vergi almak, kuskusuz yurttaşm boğazını sıkmak demektir. Ne var ki paranm değerini yitırmesi ve pahalılığm artmasıyla öyle bir duruma geldik ki, bir klmse Turkije'de en az kaç parayla geçinir? önce bunu saptamak gerekiyor. Bu iş yapıldıktan sonra, en az ucretten vergi alnunaması bir anlam kazanabilir Bugün Tflrkiye'de bir vurttaş, bir aUe, ayda kaç lirayla yaşayabflir? Yukanda sırmladığunız gibi «besin, konut, glyim, sağlık, ulasım, kültür» gibi zorunluklannı kaça karşı. layabillr? Kuskusuz şu başıbozuk düzende Hakkâri İle Istanbul. Adana ile Çemişgezek'te aynı parayla yaşanmıyor. Ama bir işçi, bir memur, bir köylfl, bir oğretmen, bir emekli ayda kaç Ura harayor? Önce şn hesabı kendi aramızda yapsak da kanun parlamentoda konuşulurken hanrlıklı olsak. Bu konuda okurlanmdan yardun istiyormn. Tflrkiye'nln hangl bölçesinde bugunun Mllllyetçi Cepbe fiyaUanyla kaç» gcçınlliyor? Yazarsanız, Sğrenlrtz. Vetat ve Teşekkür 25 Kasım 1976 günü, geçirdiği bir kalp kriri sonucu refat eden değerll varlıgımız, ailemizin büyuğü ve temel direğl KADEMEli TOPLU DOHUJ SORUNIARI PROJESİYukanda deginılen soruna bır çozüm getirmek amacıyle, Çalışma Bakanlığı son zamanlarda «Kademeli Toplu Dönüş Sorun MÜNİRE AKIN (Konyalı Teyze) arrf olarak vefat etmiş ve 26 Kasım 1976 gUnü Cuma namazını müteakıp Karacaahmet'teki ebedi istırahatgâhma tevdi edilmistır Vefatı anında göstermış olduklan yakın ilgi ve ihtimamlanndan dolayı «İş Bankası Sellmiye Şubesl» Müdür ve personeline, cezanesine katüan, evımıze gelen veya telefonla acımızı paylasan, çelenk gbnderen «Baam tlân Kurumu» mensuplanna, dost ve akrabalara, Selımiye, Şerifkuyu Sokağı sakinlerine sonsuz mınnet ve şükranlansunmayı bir borç bıliriz. ONCE DE DENENDİ Nitekim, daha önce 1974 yılın da da yurt dışında çalışan işçilerin KÎTlerin sermayelerine ka tılmalarmı sağlamak amacıyle, VEFAT Kandıra eşrafmdan Hursıt Güneş refikası, Hesat, Saffet, Turan Güneş'in sevgıll annelerl, Aysel Turgut, Tevfüc Güneş, Turgay Güneş, Şeninaz Bılgın, Tulin Erdem, Ayse Ayata, Hursit Güneş'in babaanneleri. AiLESi (Cumburiyet: 13201) TEŞEKKÜR AilemİEİn büyük varlığı, saygıdeger, yardımsever, hşkan ve ömek insan eşım ve babamız merhum ça Tasvire GÜNEŞ Hanımefendi 29 kaeım 1976 tarihlnde, îstanbul'da, vefat etmişör. C«nazesi 1 aralık 1976 çarşamba gunü Kandıra"ya gbtürülerek, öfle namazından sonra aile mezarlıjına defnedllecektlr. Mevli rahmet eyleye. A t L B S t Zekeriya Köksal'ın vefatına kadar yakın ilgılenni esirgemıyen Sayın Prof Dr. Altan Onat ve Asıstanlanna, Cerrahpaşa Hastanesı Başhekimi Saym Alı Ahçıgıl, î ç Hastalıkları Bolümü Personeline, ayrıca uzaktan ve yakından cenaze torenme katılan, Turk Egıtun Vatüna bagışta bulunan, çelenk gonderen, bızzat zıyareümıze gelen, telgral ve telefonla bızleri arayıp acımızı paylasan akraba, dost ve yakınlanmıza en derm teşekürlerimizı sunarız KÖKSAL AİLESt (Cumhuriyet. 13203) SOHUÇ Ozetle, yurt dışında çalışan isçilerın biriktjrımlerını Turkıye' ye çekmede KIT'lerın işçılere devn, bugunun ekonomsal koşullan altında gerçekçı bır yaklaşım değüdır. Işçılerın doğrudan kendüenrün olusturacaklan, onlann ortaklaşa denetim ve gu dümünde olan üretım ortaklıkla nrun kuruünası, lsçılenn de coskuyle ıstedıklen bır şeydir. Ancak bu üdnci yaklasunuı başanlı olmasmın da kımi on koşullan bulunznaktadır. Bu koşul lar, kalkınma ile ügili kararlar da ışçüerin karar verme yerlenn de etkin bır biçimde temsıl edıi melerı, uretım ortaklan biçimm dekı ortaklaşa örgütlenmelere devlet planınds yer venlmesi vb. gibi isçıden yana, işçi gırişımlerl lçuı yarayıslı ortamın ya ratılmasmı içermektedir. Bu koşullar saglanamadıgı sü rece, yurt dışında çalışan işçilerm Batı Avrupa ülkeleri ban kalarmda tuttuklan ve toplam 60 milyar lıra olarak saptanan bıriktinmlenni Turkiye'ye çeke rek Uretken yatınmlarda değer lendirme olanagı yoktur. vtjıı KAYIP Istanbul Emnıyet Müdürluğunden aldığım Ist Dos 69710 sayılı pasaportumu kaybettım Hukümsüzdür CAFER AREL (Gazetecüer . ) 13210 VEFAT Kadrl Cenanl'nin çok sevgtü eai, Arlett Mellaarfın Mricils tnaelerl, Jimmy MeUaart'ın kayınvaldesi, Alan MeUaart'm büyUkraldesi, Irtanbul*un raaruf avukatlanndan Adclf Rosenthal'ın kızı, dürüst ve iyüik sever, faklrlerin dostu, tanınmu) ressam ve piyanist, kültttrlü güzel canatlara merakiı, artıst ruhlu ince Insan; TEŞEKKÜ R PAKBÜTAN ve Havagazı Aletlen Fırması Kurucusu ve sahibi, saygıdeger, yardımsever, çalışkan ve örnek insan merhum Zekeriya Köksal'ın vefatı dolayısıyla iıga.)rte" ve yakından cenaze torenine katüan, Türk Eğitim Vakfma bağışta bulunan. çelenk gonderen, bızzat firmamızı ziyarete gelen, telgrai ve telefonla bızleri arayıp acımızı paylasan Sayın Fırma sahıplerıne en derin tesekkürlerımızi sunarız PAK FİRMAS1 MENSUPLARI GOKSEN ÜNİVERSİTEYE GİRİŞ FEN SINIFLARI LISE SON M 27 kaum 1 11 18 ıralık •tT»xn/doDı+»'5*»«ı\T1ı »«»70 j ÜLVİYE CENANi 26111976 günü Hakkın rahmetıne kavuşmustur. Cenaze merastanl 1 Aralık 1976 Çarşamba (YARIN) saat ll'de H&rbıye Radyoevi karjısı Saint Espnt Lâtın Katedral Kilısesinde icra olunacektır. CENAZE SERVtS tŞLERÎ KOLLARO Tel: 4İ 17 M 4S 41 41 Geee: «7 01 16 NOT. Çelank gönderllmemesi, bühassa rica ohmur Çelenk yenne Darulâceze ve Petites Soeurs dss pauvres'e teberruda bulunmalan nca olunur. DERSANESININ Istanbul Belediyesinden Temızlık ve Itfaıye hizmetleri için bır kısım araç ve teçhızat kredılı olarak satın alınacaktır. tdari ve teknik şartnameler beaelı mukabıli Klakına ElektriJc ve Sanayi İşleri Mudurlugünden alınabilır. İlgıli firmaiann 4 Şubat 1977 gunü akşarnı saat 17 30'a kadar teklıfleruu Istanbul Beledıyesi Başkanlığına vermelsri ilân olunuı. (Basm 28675/13194) BEKL£MEULER 23 kMim 1 • 7 • 14 20 aralık S.oeak »UMU \KITMI 1STANM. I (Cumhuriyet: 13197) (Çlçek raklam: 1148/13191)