Katalog

Bütçe, 32.5 milyar açık verecek BÜTÇE AÇIĞINI KAPAMAK LZERE YATIRIM HARCAMALARINDAN VE CARı HARCALAMAIAROAN KISINTI YAPILACAGl, ANCAK BU DURUMDA DAHı AÇIGIN 10 MıLYAR LıRAMN ALIINA 1NMEYECE61 BELıRIıüYOR Füsun ÖZBİLGEN GeHr kalemleri Bütçe Kanun» 121000 18 720 c Ekonomi Ekonomi . . . Ekonomi Ekonomi . . . Ekonomi Ekonomi ••• Ekonomi Ekonomi . . . Ekonomi Ekonomi. 1976 YILI BUTÇESi GERÇEKLEŞME TAHMiNi (Milyon TL.) Gerçekleştne tahmlnl Btitçe Kanumı 7(1 500 87 000 37 94C 46 600 olacnği heRsplanmıçtır Anrak 1976 malı yılı ıçlndekı gelişme ler bu yılın bütçe gplıılerının kanunda ongoı ıtlenden yüzde 10 diha az gerçpkleşeteginı gos. termıştir YORUM Yalçın DOGAN EK YLKLER Ot« yandan, 1976 mall yılı 1 unde bütçeye yan odemeler, e meklı ıkramıyelpri gıbı y n ı yük ler getırilmiştır Bu yuklerın ve Kamu Iktisadl Teşebblislerin kay nak açığını kapamak içın yapı lacak ek transferlerin 17 mılyar lirayı aşacağı bildinlmektedır Bu durumda, 1976 yılı btitçe ka nununda bütçenin 200 mılvon lı ra fazla vprmpıı ongoruldügu hn] de 32 5 milyar lira açık verme<ii kaçınılmaz olmaktadır Uzmanlar, bu açığı kapamak tlzere harcamalarda olabıldığinre kısıntı yapıhnnsı ve gellr artışı sağlanması lçln çahşıldığını be lırtmektedırler Ancak seçım ya tırımlarının başladıgı bır do nemde harcamalardan kısınhya gıdılmpsı de ıktıdar çevıelerınce istenmedığinden Maliye Bakanı nın bütçeden yaptıgı transferler de özellikle kendl partisınin et kın olduğu kamu kuruluşlarını gozettıgı one sürülmpklpdır Harcama kalemleri Carl harcamalar Yatınm harcamaları Transferler TOPLAM HARCAMALAR 37 940 37 603 154 043 lyansl Iktldarlann rerçrkleri halk» anlat maları (rüçtür. Ekonomik gerçeklerl an lutınaları ise, daha da guçtur. Ornegin alınan bir tam kar.ırı «rivutlarda avarlama» olarak nltplenlr \e bu zamnun «nimetlrrl» M vıınulurkon, paranın di!* degcrinin dusurııl mesl «üiınyadakl KPİIşmelere ayak ııulıırınak, olarak açıklamr. Aslında nasıl a(,ıkl;ınırs.ı açıklaıısın, haııgi yönteme ba^vıırulıırsa vu ııılsun, ekonomik oİKUlar halkııı cuııluk ya jıımı, onun somııt gerçeı;! oldugunüan, hıınları gozden kaçırmak slyasal Iktiılarlurın nMİ CIK. lügunü oluşturur. Dempçlerle, IMMII toplaııtı larıyla rakamlarla oynamak kolaylığı, ekonu mlk bunalımı kolajlaştırmaya yrtmez hiçlııı zaman S 171540 Gerçekleşme tahmlnl 115 000 13 000 9000 117 000 2 097 139 097 32 443 1u*7f* rnal! J l l m ı n llk aln avındakı gelışmeler dıkkate alınarak yıl sonu ıtı'urıyle yapılan tahmınlo re goıe 197B yıh bulçesı 32 5 .TI.I var l u i nçık vereoektir Malr p Bak ınlıgı uzmanlarınca yapılan tahmınler 197lı Yıh Bütçestrıin gelır kalomlrrının, Bütçe Kanu nunclı on«orııl»nın 14 mılyar 72D mılvon lıra altında gerçen leşıccp^ını mtiv.ii kovmaktadır 1976 yıh biıtçpsıne yıl ıçınde gptııılen yuklcnn de eklenm^iiy le btitçe kanunundıı dngürillen tum haıcamalar japıldığı ıaç dırde haunma kalemleri 17 nıı j a r 497 milyon lıra artış goster? rektıı Katma Butçe gelirlerinde m beklenpnden 428 milyon ıra dahi ar Rcrçekleşmesı beklpn mpktcdır Bojlcce 1076 yıh Kon solido ttütçp açıgı 12 5 mılyar U raja yükselmektedır I M l h Vergi gelirleri Vergl dışı gelırler lç borçlanma GENEL BÜTÇE GELtRLERt Katma butçe gelirleri KONSOLtDE BÜTÇE 1976 bütçesl Gellr gider farkı ıaooo 151 720 2 523 154 243 + 200 KISINTIIİR Uzmanlar, 1976 Yılı Bütç*»il gerçekleşme durıımunda OPII ren bu büyük açıgı kapamaı ı çin, yatınm vo cari harcamalar dan kısmtı yapılacagını behıl mektedirler Bazı transferler <ie bu nedonle yapılmamaktadır Malî yıl sonunda tüm oarı har camaların kısılması ve yatırımla rın ongörülenin altında gerçe* leştınlmest halfndee dahı blltçp açıgımn 10 mılvir liranın altı na ınmeyecegı belirtilmıştir 197fi yılı bütçe kanununda ge nel butçe gelırlerinin 151 mil var 720 milyon lıra olaoağı ön gorülmüştür Katma bütçell cu nıhışların jfehrlerı de dahll prlı lerek konsollde bütçe gelırWi nin 154 mılyar 241 milyon lira SAVUNMA GİDERLERI Bu arada savunma gıderlrrin den de onemlı olçıide kısıntı va pılmakta oldugu btldırilmektedır thşıktekı tabloda 1976 yılı bütçesınde ongorülen gelır VP glder kalemlerı ıle yıhn yarısın da ortaya çıkan duıunıa gore vıl sonu ltıbarıyle yapılan geı çekleşme tahminı gdrulmekte dir DIŞ TİCARET AÇIĞIMIZ KASIM AYINDA GECEN YILKİ REKOR DÜZEYE ULAŞACAK Uluç GÜRKAN ış tlcaret açığımn yıhn 1 tıncı yarısmda buyük bır hızla aıtmaya başladığı u lenmektedir Trmmuz ve agu» os aylarında gBiçekleştirilebllen 214 milyon dolarhk ıhracata kar^ı lık, 962 milyon dolar deftermrle ithalat yapılması sonucunda, ıkı aylık dıs tıcaret açığı 748 mıl yon dolara varmıştır Bu nuktar dış tıcaret açıgı, ge çen yılın pş aylarındakı 553 fıı I yon dolarhk açıktan yüzde io oranındn daha fazladır Ayrıca, jurt dışında çalışan işçi Ierımi7in vıhn ılk dokuz tyı suıesınce gonderdikleri dövız top lamını da asmaktadır 1976 yılının ithalat ve ihraoat bü yuklukler tabloda gösterilmiştir. Aylık ve toplam buyılkluklerın ay rı ayn göstenldığı tablodaki b.l gılprin ınctlenmesi, yılın ilk yarısmda zaman 7aman uygulanan fıılı kısıllamalarla baskı aıt.ndn tutulan ithala* ın son ıkı ayda blrden hızlandıgını ortaya koy maktadır Yılın ılk yarısı so nunda 1976 yılı ıthalatı geçen jılın eş donemınden yüzde 3 oranında daha az olurken, agus tos avı sonu ıtıbarıyle geçen yıl ki düzey yüzde 4 oranında ajıl Ekonomik bunalımın artması, bundan hal kın büyük ke«lmlnin etkilrnmesl once flvat lar yoluyla brlirglnlik kazanmaktadır Haçb.ı kana göre. devletin mallvc polltlkasını yürııt mekle sorumlu klşllere (jorp, rlyatlardaki artıs gpçen yıllarla karşüaştırıldıgında azalmış go rünmektedir. Uysa. ylne devletin verllerl dev leti yonetenleri yalanlamaktadır licaret li.\ kanlıgı KonjonktUr Dalresı tarafından lıer av hazırlanao flyat endekslerl bu yalanlamanııı brlgeslnl oluşturmaktadır İ9Tİ aRUstos ayııı da Cephe Hükbmeti iktidardadır 1976 agustos ayında Cephe Hukümetl hala İktidardadır 1H75 agustosundan 1976 ağııstosun.ı degin geçpıı bir yıl içlnde toplan eşya flyatları yüzde IX Z gibt çok yuksek bir oraııda artmıştır. Geçen yıl yüz lıraya satın alınan bir mal, bu vıl 118 llraja alınabllmektedlr Yine aynı istatı.stlklere güre, gıda maddelrrl fiyatlurı 5117de 15 8, sınal urunlerde flyatlar yuzde 22 3 ora nında artmıştır. Ilunlar halkın hergun karşılaştığı gerçeklerdlr. Artan bir bunalımın gos terjccleridlr Çağlayangil In Bıtsios la K«n"> mrsi Turkıye'yi bir Hİyasal bunalıma Itebilir Bir sonuç elde cdllmcyebillr bu gılrüşmrden l a da gcrçeklen çok başarılı bir <lış politika «onucunda Yunanlstan'la ılglll sorunlar ço zumlenme yoluna elrcblllr ABD'nln uyguladı gı ambargoya karsılık olarak lurkıye'drkı Amerlkan uslerl kapatılabillr Oerçekçl bir po Utika u.vjulanması sonucu bu başarıya uUşı labtlir. Ancak, bunlar lıalkı çok yakuıdan II gllendlren sorunlar deglldlr Halkın bcllrKi zayıftır bu konularda. Bir muhalefetin za>ıf IIRI da, belkl bu noktaların Nrarla dlle getlril ınesınde yatmaktadır. GPIIİŞ yığınlar için ya «adıkları gerçektlr önemll olan Işle, fl\atlar dakl artıştır ve bunun kumuoyuna yansıtıl ması, anlatılmasıdır. (l.ın ka<,ma» olgufiudur Son aylardakl Merkez liankası bUltpnlrri hlr butıın olarak go7rien ı,r «.ırıldinmdr krrdilfrın aıtmakta, bıınu karıjı lıankalarıla ııiPMİııatın a?altnakta nlduğu göıtılmıktpdır Sı kı/ a\lık eoNtriRPler hanka lıii'ililcıııulc 14 " ) ııııhaı Mralık bır arlışı, a\nı tİDiıemdp moMİtutın ancak ' " mll>nr lira artiKinı (iıtı\,ı ko>makludır l'ara arzıııdakl ar u > > isc 114 mıhar lha\a varmaktadır Rurada ııııpnıli olan pura Hrzıııdaki ıırtısın i 2 mihar llıasıııııı bınkalardaki k.ısaların azalmaimdan llırı geldıgıdlr Dlger tokıılk parasal nüster H«ler lıankaların krcdı \frmeklp KiııJıık ^tk tıklrrinı onların INlerkez Kankasından borv I ıııma ceillmlerınln nıttiRinı knnıu keslmlnln ıııkit Mkıntısı içınde bıılunduğunu, Merkez Hankası ılı^ında borçUmmunın cuçlugunıt ka> ıııtlaıııaktadır Kredl bulabilenlcr ancak ve .ııııak IKM'lrrden >ararlanabilnıekte ve bu ılurııın <ı/rl kesımılc < >ıtsıa: ıpkabcte vol aç maktadır. Sokaktakl vatandaş Için oııemli olan İsc, izlenen para politlkası sonucunda, kredi Kiı<,hıı;ıiMclen dolayı yatırımların a/alına,sı, fl\at artıslarıııııı hızlanması ve dolavısıyla «paradan kaçma» olavııun gundpme celmcsidfr. spekulasyon artarken \ıırı sınııı ürıın fiyatlaıındakı artısın bir sonraki donemde nihaı urıııılere yaıısınmsı da, ekoıuımlk bunalımın }aşadiKiınız doneını aşaıı nıleligıni vuıgulamaktadır. Ağır Koşullar Krpdi sıkıntısıııın dogal rtonncu yatırımların duşnıc cglllmi ile blrlikte flyat artışları onümıızdıkl cıinlerıle t cplıc llukumctiııi çok agır kosullarda hırakma\a adaydır. Buııları aı,ık a\ık soykıne yerinc, saklamuk ne olçude \araı »dKİar Ijiliıınıc/ lııın basın ^un bir vıl ıçindc odemeler deıiReslndrkı açığı dlle gellrlnce, iktıdar da dış tiıarct açıginın «En oıırmll soıuıı» <ıldıif>unıı htlirtll haklaınak mırııııu ^ozumlemiyor lıelkl daha guçleştirlyor. Hlr hiırc soııra yatırımlaıdaki başarısulık da tartışılia bclki (eplıe llukuıııotı daha çok puan toplar. En azından tarlısma ortamı yarattıgı ıçin Aıııa, ne yapıyor iktıdaı.' (»o/dı ıı kaçırnıa Için dikkutlerl dış politikaya ve DGM'ye kaydırırkeıı, devlet kadrolarıııı da kendisiyle billunleşllrmck yonunde hlçblr engel lanunamakladır. Bir bııçuk yıl içindc tum kadrolara yapılan loplaın 150 bın ataına ekonomik bulguların aaklanınasuıı da amaçlamaktadır. Uevlet kadrularındakl artış oranları yıllar boyunca ııiLelendiginde bu artışın Xi Mart donerainde yuzde 17 4 e ulaştıgı saptanmaktadır. Son yrdi >ılda, 12 Mart dışında, bir tek Cephe llükümeti bu orana vu/,dc 16 oranıyla yaklaşmıştır. 12 Mart dönemlıün slyasal nitellğl ortadadır. Cephe ilukumetlııln siyasal yaklaşunları da artık yorııın gerpktlrmcvpcek ölçüde açıklık kazanını>tır. Kadro artışıyla devleti ele geçırmeye çalışan siva^al ıktıdar ekonomik başarısızlıguıa kendı yaraltıcı burokraslyi de orlak etme çabasındadır I konomlk bunalım «liurokratik bunalımla» desteklenmek Istenmeklcdlr. D DIŞ A Y L I K OCAK ŞUBAT MART NISAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS T O P L A M OCAK ŞUBAT MART ,.,,, NISAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS TiCARET DENGESi İthalat 425 319 4Jb 986 (Bln thracat (02 790 223IÎ37 Dolar) Açık 122 646 96 149 247 418 281 695 159 629 2S5 266 416 021 339 639 502 155 4İ5 281 274 l>2 4(10 122 511 14fi 430 1,M 234 717 153 58b 115123 114 85« 12?397 90h95 Temmuz ve ağustos aylarında 214 milyon dolarhk ihracata karsılık, ithalat 962 milyon dolar olarak gerçekleşti Gelirler Azalırken Fiyat artışlan gellrleri azaltırken, flyatları artan urunlerln ekonominln grnel gcllşlminde yarattifn «orunlar bir başka açıdan onenı ka zanmaktadır. Sınai urunler arasında dcri Urün lerindp flyat artışı yuzde il 5, dokuıııada yuzde 4.İ 5, yapı malzemelerinde yuzde 47 2'dlr Uerl ve dokuma sanayliııdekl tiyat artışı Ih racatla yakından llgilldlr. Anılan urunlerin dunya piyacalarındakl flyatlarıyla karşılaştırıl nıası, Türklye'nln bu sanayıleniokl rekabctlni cn azındnn fiyat açısuıdan 7orlamakta ve l u r ki)cyl iddlalı olduğu birkaç ıırunde Ihracat tıkanıklıgına itmektedir Yapı malzemelerinde kı bir yülık 47 2'llk »Ihi artış Ue büyük bir spekulasyona coturmektedir. Türkiye'yi. Artan fiyatlar hunalımın ilk ve rn onpmll ghstergesldlr. tklnclsl, gvrek bu artışa, gerek«e para arzındaM artışa koşııt olarak «para Guç Günler önumuzdekl aylarda Tttrktre'yl (rflç pünler beklcmcktcdir ekonomik açıdan. Ekonomik bunalımın slvaMil anarşlve donfiştUrülme eğlliıııl ya da hıı <>ı;ilımln surdurülmesl uzak bir olatılık dpglldir O p h c ortaklıjh için bunalımdan kurtuluşun volu kapalıdır, ama bürokrasinln bir şansı daha vardır... Bunaiım Artarken 425 436 745 1 b82 2 357 432 858 732 1 247 577 1 9o7 610 2 3fB8n8 3 319 212 102 790 52b B27 781 344 1114 93o 1 050 051 1 164 909 1 2R8 «)6 1 379 001 122 64R 218 795 486 23S 747 928 907 5i7 1 192 821 1 600 572 1 940211 Yeni fiyat patlamaları öeklenıyor Kcnan MORTAN SOGAN VE ^ATATESTEN PEYN RE, KONUTTAN ODUN KOMURE DEtt BıRÇOK MALDA FıYAT ARTIŞLARI BEKLENıYOR mıştır thracatta ıse, ithal&tın tam aksl ne bır gelişme gdzlenmemekte dır Özellıkle yeni ıhraç sezonu na girlldiğı Ağustos ayında me/ sımlık olaıak artması gereken ıhracat en düşuk sevıyesıne bu ayda ınmıştır Bu vıl },('i(,pkleştlnlen ihraco tın kalemler bakımından aylık dokumü, yılın ilk doku? ayıni jnyılması gereken dış satışların ılk aylar ıı,ındp yapıldıftını K is termektedır Boylere, buyu* boJümü öncekt yıllardan devre l<") taıım (ırunu stoklarından onı şan malların ıhıicatının daha yılbaşında vapılnbılmesıyle, ıh racatta geçpn jıla goıe yüzde 61 oranında bır artış, sağlanmış'ıı Ancık bu aıtış bütunuyle j\ lın ılk yarısma ait olmuştur Bu donemde ıhraç edılebılecek ol ı nakların sonuna dpk zorlanmaMnın aıdından, temmuz ve agustos aylaıı ıhracatı geçen yıhn eş aylarımn altında gerçekleşmışıir ithalat ve ıhracatın seyrıne 1 lişkın yukarıda ozetlenen gelişmeler, yılın ıkıncı yarısında dı? ticaret açıgının da hızla büyünıe •ıns yol açmıştır Otakhazıraıı dönemındeki dış tıraret açıgı 1 mılyar 193 milyon dolarla g»çen yılın eş donemıne gore yüzds \'i oranında daha az iken, açık agus tos ayında 1 milyar 940 milyon dolarla gpçen yılın eş donem 1 1 den yüzde 17 oranında daha az olmuştur Dış tiLaret gelişmelerine ili? kln bulgular, dış tlcaret açığınuı en geç kasım ayında geçen yılk' düzeyinın üzenne çıkacağınj u r taya koymaktadır Başbakan .Su leyman Demirel'ln verdığı b'lgı ye göre ıthalât trnnsferleu eylıll ayı ortasında 3 mılyar 800 ml yon dolan bulmu«tur Bu mık lar 197î'in eş ddnemınden yu? de 26 oranında dıha fa/ladır vı etkisi kısa süredp mal ıthaL.tı Ü7erinde gorülecektır Ihraoatta ıse, yeni hasndın Ih raç edılebihr dururna RPİdıgı ı çinde bulundugumuz güz avli rında onemlı bır hnreket bPk lenmemektedır Dılnya pıyasala rında tanm Urünlerının fı\tıt ları gerıleme gostcrmpktedır TUrkıye nın ihraç olanakları da stoklar tüketıldıgınden yalnuca >enı hasada baglanmı^tır Yeni hasat onceki yıllardan fazla ol makla bırhkte ıç taleptekı ar tış bundan daha fa/ladıı Mer kez Bunkasının tanm satış koo peıatlflerıne a',tığı ıhıacat <ıe riılerındekı hızh duşuş, dış sa tışlardakı daralmayı sergılempk ledır C.oıvlnen bu gehşmeler, CepN lktidarının geçen yıl dış ticare* açıgında kııdığı rekoıu bu Mİ gogui farkıyln da olsi yenılpye (Pgıni haber vermeketedır G ü? aylarına (»Irlldlftl ?u jrllnlerde TUrklye'de sl naı malların fıjatlaıını ayarlayan fiyat Kontrol Konııtesınuı yetkıleri daraltılmıştır Bundan lıovlp flyatları saptanıa jetkısı MSP gudümundekı Sinayı Bakanlıgına aıt olacaktır Bu yeni düzenle me sonuoıı pskıden knmıtenın kapısında zam bek lıyen yaklaş.k JüC mamul şımdi Sanayı Bakanhgın d ın /anı lsternektedn Bu Bakanhğın da zam erte leme yetkısı sınırlı oldtıgundan sınaı malların tu müııe •vıldırım» zanılar gplerektır Hazı aylarda nı m ıln ıki ke/ ustüste 7am vapıldıgını gorme.t bıle mumkün olabıleıpktır (.Ptinlen yeni düzen İprno ıle sp(,ım ha/.ırlıjındakt AP zamlann ağır yü kümı •yıımurta küfesı. ornegı MSP'nin sırtına yık nııyı amnçlamaktadır Gıda maddelerl fiyatlan yaz aylarında durumun kı^nıen konırken, kış aylarında tekrar artması do ftaldır Bunda vergl iadesi oyıınlanyla beslenen ihracatın buyük etkisi vardır Sogan, ihracat uuünden, bu kış da rahatlıkla 10 liııının üstune çıkacak, patates do buyuk hmanlardan ıhraç edıhrken pl vasadan kaybolabılecekür. PEYNİR MC bu arada peynlrln de lhracını serbestloştır miş, ancak ıhrarat bu gune dek 50 tonu aşmamıştır Ancak peynlr ihraLatının serbest olnıası spe kulatorleıın elıne ontınlı bır ko7 vctmektpdıı Pıjasadakı pejnır flyatlarını ıstedıkleri gibı avarlaınak \e artırmak isteyecek oUın tüccarl ır fıvatlar düşecek bıle olsa, «ıhracat yııpı\orıız o yu/clen mal yok» geıekçesıyle peynlrı pıyasadan yok edPbıleceklerdır Boylece peynlr fljatlaıı da ıstcnıldlgı gıbı artırılacaktır. MC ayçıçek UrPticisınl cP7nlandırıp drpk fı\at lannı diışük tutarken margaı ın yagı sanayınlerl 7am almik i(,in Tıcaret BakanhSına bTsvurmuM ır dır MC bu nedenle kış uncpsı ya mareaıın > ıftı fı yatlannı artırmayı kabul edecek ya da n« oldugu bplırsu saglıgı bozucu stok yağlann lthall yoluna gıdecektir Dıklm alanlannın daralması yüzünden zeytin fiyatlan yükselmekte, jrıımmta ıse düşuk tıretım yuzunden 250 kuıuşun altında isatılmamaktadır KONUT YAKACAK FiYATLARL, înjaat mevsıminin sona ermeslnden »onr» çımrn o pıyısnva (.ıkmava ba'jlamış, demır fiyatlan genlemıştır Ancak çımeito da son zamlar yeıerli )iıiuyı.ıı şııkılleı ı.aıaboısa fıyatını «lescil» et^ ınlşlerdır Bu npdenle rpsmi fiyatı 28 lııa olan çımpntn tı hrırHn sntılmııktariır Fıvatlann bu düzeyine raijmpn MC çimento için hem ithal hem d« ıhıaı, hsansı vprmekledır Antak ıhracat ro2o vergi iadpsiyle bPsleııdiRi içın ıthal edılen çimentonun ıhraç edılmesı muhtempldir lnsant yapıtnınm yoğunluğuna ragmen konut fijatlaıı hıç bır ölçüye sıgmayan düzeylere ulasmış(ır Buyük kPtıtlerln gecekondu boylarında dahı klralar lıuıo lırmııı altına düşmemekteriır Kış aylarınrta bu fıyatların artacagı daha şımdiden anlaşılnııkudır Kııuların olçusuz artışı Uç nedenden kaynaklaıunaktadır • Yapılan yeni konutlar müteahhldlerce yapılmakta ve konut sorununu çözmeyi amaçlamamaktadır • Devlptln SSK ve Emlak Kredl Bankası cılıgıyla yaptırdığı konutlar gültlnç duzeyde ve gtınlukln luks konutlar olmaktadır. Kurulmu? lunan çeşıtlı yapı kooperatifleıl ıse fıyaskoyla nuçlannıuktadır araçr> buso Paramızın Mark karşısındaki değeri giderek düşüyor HlıkümpIl nın goreve başlfldığı gtln den bu yana, ABD Doidrı nın y, nı sıra Alman Maıkı karşısında da paramızın resmı kıııu yedı defa da toplam yuzde 7 oranında diijuıulmeslne ve ışçı do vizleri için resmı kıuuıı yu/de 10 kadar üs tünde ödeme yapılmasma başlanmasına rağmen, seıbest pıya!.a ve i d r a ı kurlar aıasındakı luık 1 ırası aleyhinp olan fark giderek agılmaktadır Gpıek FederaJ Al manyanm dış tıc»rptımi7de en onemlı ülke olması licrekse ıs.<,ı dovızi gırışlerınin büj"ük bölümunun Almntı MTrkı tle olması, bu durumda onemli zararlara neden olmak tadır İTHALAT TRANSFERLERıNE HIZ VERILDI M erkez Bankasının net rpzerv lerı ıi7un sureden beri İlk defa olumlu yonrte gehşnıe gostfrerok (eksi) l mılyar S415 mılvon dolardan <ek<slı 2 mılyar 447 0 milyon dolar dü?pvınp grl mlştır lü 17 cylüı arasında net ıp/ervlerde gdzlenen bu ıyılpş me Merkez Bankasının haftahk dıırumunun ozptlenriıfcı tibloda cia behrlendıgi K'bı brüt re7prv leıın azalmasına ragmen mev dana gelrmştır Brut rpzervlpıin hlr önraki haf tsya gore yü7de 1 8 oranında a zalarak 1 mılyar il 4 milyon do lara düîmesi Merke? Bunkası nın dovi7 alacaklaıının 4i 6 mll\on dolar a7(ilması kaışısında, büyuk bolumtı ithalat talepleıın dprı oluşan kısa \adeh dovi7 borç larının 24 8 milyon dolar eksıl ınfsının sonuı ıı olmıışlur Bu ge llMneve paralpl olartıi Dovıze Çe\rilebıhr Mevdımt kanahyla toplanan dövız kredılerı ıle açıl ınn akrpclıtıf kırsıııklarından o lusan dovi7 tanhhutlııı de 1 mıl \\r i41 6 mılvon dolardan 3 mıl var 427 7 ını!\on dolnra ınmıştır Dovi7 faahhütlcrıntlpkı azalma •ıkrpdıtıflpnn tutulan kuvprturle r'nın (dovi7 knrşılıklarımn) gon MtıkP7 Binkn"! nın dovız hp çailarındakı «on h^ftanın degi sıklıklen tthilar tıansfprlprlno hi7 verıkhEinı ortava kovıırken ını cl.ı vıllıra Rrtre hır ha\h a zalınıs olan b«,i driv!7İ Rirı«ilen nın bnvranı tatılı nnrpsmrip ran lanma«;ı bu ohnaftı varntmıştır Rövlece ıthTİütta "i (1 mılvtır do larlık progranı hrdpfının asılma sı gündpınp ırırınıs olmaktndır îthalattaki artışa karsılık Ih rac Htta yavaslama cCıhınme gi rilmiştir öncpH vıllardnn dev redon tanm ürunlprı stnkHnnın dış ^ati'.lannın vapılahllmpsınin sonıırvı Mİın ılk Tlarınrta hüyıl \en ihrarat snn iki avda ceren vılkı «evıvesının altına duşmüs tür 2 1 mılyar dolarlık proRram hPdefine uhjmak ıçin sorumsuz ca plde ne var IIP voksa.dı? pl vasalarda nararlanmava çalışıl maktadır thracı düzenjiz biçım MERKEZ BANKASI HAFTALIK DURUMU (Milyon TL Rezervler Milyon Dolar) A K T İ F Altın ve dovız mevrudu Kamu kpsıml kredllerl Özel kesım kredılen laıını kesımı kredılerl Diger aktıflcr (DÇM karş ) T o p l a m P A S 1F Emısvon Dovız bnıçları (Knv) M B mpvduati Mı uiııat mıın/ k ı ı ? Dıger paiıfler (D(,M karş) 49 791 749 «t 27"î 32 079 68RK0 1 012,4 2 447,0 03 Son Hafta 17 9 1976 16 974 6H KH1 12 M3 11940 48 774 160 772 ttncekl Hartaya İ9 07 10 48 0,1 0,5 13 İ9H 44 236 b 741 15 7111 21791 ,06 928 önre Bir lıl En luksrk Tn 1 9 7 1. nııştık 17 671 6H881 13 246 17 788 49 171 161 79H 12 8(10 S1) rıh<ı •i 2'h 11 Il7tı *0 971 11') AU • Almanya dan kestn dönUş yapan lşçiler en yogun olarak konut alımına yönelmekte ve bu flyalKrı dngil olnrnk artırmaktadır, ODUN KOMUR FıYAILARI ANTALYA TURiZM PROJESi İÇİN DÜNYA BANKASI 26 MİLYON DOLAR KREDi VERDi H Bnıl rp/pnler Net rezervler • 1 34,6 11 0 1 10 1 8 40 89 535 822 5 883 25 226 35 462 1 191 1 fOOfl 50 143 3 622 10 4M 32 2")4 69 898 1DS19 2 M'J 5 30 4^)5 4(2 6 «2 28 (Mb 4(1 2H9 h'tS 7 1 070 1 Odun ve kömür fiyatlarının yüksekligl bir yan» bunları sağlayabilmek ve büyük bir «nimet» sayılmaktadır Bplednelprın narhı işlememekte, Kömür Tevzı ıse krtmur sıtmamaktadır. Odun da çekı narh fiyatı U0 lira iken 200 2M liradan satılıriHkı ulır Lınyit Ise resmi fiyatı tonda 2d0 hıa olnıasınu karsılık tozlu kalıp linylt 70U lira, 151 lınyit ıst liHid lırmlun satılmaktadır batısların clenptımsuhgı heledıyelprln vetklslîlıgi VP kayıı ıkluııı da (.arçur edılmesı sonucu ya kacak tıvatlarııı cınumu/dukı aylaıda buyük sorun ola< nktır T urlzm ve Tanıtma Bakanlığı tarafmdan yürütülen ve TUr klye'de «büyük çapta İlk büyük organı/e t u m m proiesı» olarak nitelenen Güney Antalya Tu rizm Altvapı Projesi içın Dünya Bankası 26 milyon dolar kre«11 vermiştir Turızm ve Tanıtma P«kanlıgı yetkililerinden alınan bügive göre, projenin toplam maliyeti 1 5 mılyar Urayı bulmakta, bunun yaklaşık Uçte biri Dılnya BankaBI tarafından karşılanınaktadır, 19B1 yıhnda bıtmesl planlanan proje, 5 bın yatakh bir konaklama kapasitesmi hngörmektedlr. Bu kapasltenin yanında, su elek trik, kanahzasyon (?ibi altyapı hlzmetlerinln yapımı vine ayru projenin kapsamı içındedır Projenln gerçekleşmpsl amacıy la kasım ayı Içınde Kemer, Teker Jektepe ve Kızıltepe yerleşme alanlarmda 100 hpktar »ra^inin kftmulaftırılmasına geçllecegi bil dlrllmelJtecUr. de vapılan (.ımpttorta d a r l ı k p a m u l t t a rla ıtliHİ e e ı e k s l n ı m l va r a t ı l d ı k t a n sc n r a ı < > t u k e t ı m ı çnk dtısuk dU7e\de o l d u g u ve et fı v a t l a r ı hi7İa a ı t t ı g ı h a l d e c a n h Son 17 ay ıçlndp paramızın Alman Mar kı karşısında sprbe^t pn ısada nlıışan degeıi yUzde I H omnındı dıışmüstur Para mızın Alman Maıkı kaısı«;ında dfgerınde MC iktıdaıınria nır>clım gplen defii'jiklık ler tabloda Rostenlmışıır labloriakı bılgiler, 24 Mart 975 dp paiHinmn Almatı Markı karşısındikı scıljpst pnasa VP rpsmı kur ları arasındaki f<ırkın vlızde 3 1 ıkpn eylül ayı içinde vüzde 14,7 ye kadar çıktıgını ortaya koymaktadır havvan ıhracına de u/un sure dp vam pdılmpsı (.arpıci bır öınek olmuştur Son haftada emısvon harmi de 150 mılyon lira artarak 49 mil vnr 791 mılyon lırava çıktnıştır Kamu ve özel kpsım kıedllerini aenişleten Merkez Bankasının ta rım kıedılerini daha büyük oran da riüsıırınpsl ve rtzpl bankalann Merkpz Bankasında tuttukları mpvduatı arttıımaları, rifıvız mev cudundakı a/ ılnıayla hirlıkte p mısyorı hıctni Ü7Ptınrlp dııınltırı yonde ptkı vipım^tır Anrak Mpr kez Binkusının dovı/ t ı.Uılıutle rındpkı a7 ılnın bu çok vonlü da raltıcı etkıyı nşmış VP eınısyon daki Rpnışlemenın tınrtpni olmuş üır FiYAI 1NDEKSLER1N1N YANILIICIUGI... r ivatlar böylpslne almış yurtunüşken vetkilileıın d ıv ııutıf 1 rtsmı devlet lstatıstlklerl gerçegl yansıtmamiktachr. Indıkslerın hcsaplanmasında esas teşkll eden siyıiur içın lstınbııl Tıcnret üdasının «Ucretler Cıcçınme lndı ksınden. yararlinmaktayız Bu hesap lanıa ij Ha/11 ın ayı ıçınde kovun etınln 5J liradan, balıgin kıloda 74 Kurustan odunun 125 lıradan satıklı(,ı kTvdtdılmektcdır Kıralar 475 lıra, bır günIÜK ha<t ıne 111 ısr.ıtı ısp Tı hra, şehlr içinde kişi buşına ajlık ulasım nınsrafı da 158 kuruş olarak fndeksloo ışkıınıcktedır Bu durumda çogu ke« lJ^c lpıcle yapılmış du/pulenıelere dayanan, yanlış <ıU,ü vtren kuynaklardan oluşun istatistiklerin ı vansıtrıınlnrı beklpnemez. Hu a n u a C HF Ara'jtırma BUrosu"nun «BUyUypn tıvTflar duspn KPİlıler» başlıklı raporunda önümüzdekı günleırio bır çok mala ve mamule zam vnpılocagı Hne sürtllmektedir Buna gör* %30 oranında 7am beklpypn 110 slmi mnhnın yarusıra kaftıtta %74 krtmürrte %30ho orınında zam yapılalak .ıkar\tıkıt ve ılaca da oranı henüz beiyı olma jan zuıılfıi goreceklerdır DÜNYA BANKASI OLAĞAN TüPLANTlSI 4 EKIMDE BÂŞLIYOR OUnya Bankası ılp l'luslararabl Par» Fo mı nun olaftan ortak toplantısı ü\e ıllkelerın katılmalarıyla 4 eklrn p.ızuıtcsı Rünü Filıpın ler ın baskenti Manıla da başlavacaktır Bır hntlıı süıerpk olan toplaııtıva Türkive den Malıve Bakanı ^ılmaz ErErnPkon Malıyp nakanhıjı Mustesnn Snbahattm Alpat HTZI ne C.enel Srkreterl Asnt Güveıı Mprkcz Ban kası Başkanı Cafer Tavyar Sadıklar ve bir ozel danısnianın kalıl \cagi bildinlmektedır Olağan toplantının Dunyo Bankası ile Ulus Idrarası Para Tonu nun yıllık la ılı\ptlerln! nn latmalnu aısında. uluslararisı I rrdl sıglıma konusunrla «kııll^ vorı» olouftıı hclırtilmpklp ve Dlınva rîarıkisının onilmlı/rloKı vıl i(,ın |r> lzlpvt'cp£i polıtıkanın nna hatlnıı bchrlenmek ledir Bu toplantılardB gpnfl nlırak e^llsmtş «;a najı lılkclerinln a* pellsıı is ulknlnp kırşı al nıış oldukları onlemler somutluk kazanmak TUrklve açısından tii toplıntınm bıwmı bu noktada yoftunlaşmal'tn hr 1 ALMAN MARKI KARŞISINDA Tl'SININ DEGERI 17 Eylül 1970 24 Mart 1915 17 Kvhil 197H Serbest Piyasada Resmi Kurdan 7,V) 8 40 24 Mart 1975 «15 S.95 V •