Katalog

PRAVDA, ÇİN LÎDERLERÎNE SERT BIÇİMDE HÜCUM ETTÎ MOSKOVA Sovyetler Birliği Komünist Partlsi organı Pravda'da geçen hafta çıkan uzun bir yazıda Çin'e şiddetle çatılmakta ve Pekin liderleri •îktidarı gasbeden dönekler» şeklinde tanımlanmaktadır. Siyasal gözlemcilere gore, Pravda'da çıkan bu yazı ıkı dev arasında bır yumuşama olasılıgını ortadan kaldjrmıştır. Pekin, geçen ay, iki yıldır tutsak tutulan üç Sovyet havacısım serbest bırakmıştı. Sovyet iıavacıları helıkopterlerle yanlışlıkla Çın semalanna girmişler ancak Pekin buniann casus olduklannı 1leri sürerek havacıları tutuklamıştı. Çin yöneticilerin geçen ay bu havacıları serbest bırakmalan kimi gözlemciler taraiından ikı ülke arasında bir yumuşamanın başlayacafı şeklinde yorumlanmışb . Pravda'da çıkan yazı bu yorumların doğru olmadı|ını göstennektedir. Gözlemciler aynca Pravda gazetesinde çıkan yazıda, Sovyet havacılannm serbest bırakılması CÖZIEMCİLERE olgusuna değinilmedığme de ışaret ecmektedırler. • Internatıonal HeraJd Tnbune» gazetesımn bıldir GORE, diğıne göre. Pravda'da yaymlanan yazıda ocak ayı (İN'İN nın ılk iki haftası ıçinde Pekin basınmda Sovyetler Birliği aleyhınde 100 tane yazınm çıktığı belır GEÇEN Ulmektedır. Pravda'daki yazıda şöyle denmektedir: SOVYET • Çin halkınm zincirlerıni kırıp, kendisini esaret altında tutanlardan hesap soracağı zaman ge HAVACISINI lecektır.. SERBESÎ Sovyet havacılannın serbest bırakılmasmdan sonra Moskova basınmda Çin aleyhtarı yazılarda BIRAKMASI belirli bir a/alma görülmüştü. Ancak Pekın'in ye İLE iKi nı yıl mesajında Sovyetleri kınaması üzerme iki ÜLKE ülke arasında hava yeniden gerginleşmişür. GERGiMliGiM Çu En Lay'm öliimü ise ilginç bir gelişmeye yol açmış, Sovjet Başbakan Yardıması Kinli Ma AZAtACAĞI zurov başkanlığında bir Sovj'et heyetı Çin Elçiliğini ziyaret ederek, Pekin'e başsağlığı dilemiştir. Siyasal gözlemciler bu olay üzerıne yeniden umu UMUIUR da kapılmışlar \e iki ülke arasındaki karşılıklı suç PftAVDA'DA lamaların hafifleyeceğini ummuslardır Pravda garetesinde yayınlanan yazı bu umutları da boşa çı ÇIKAN karmış ve sosyalıst dünyanın ıkı devi arasındaki VAZİDAN sürtüşmenm daha bir süre gergınlt*ınden birşey kaybetmeyerek devam edecegini gostermiştir. SONRA <Dış Haberler Servisi) OLOF PALME: "GELİŞMİŞ SANAYİ ÜLKELERİND FAŞIZM EĞILIMI KAYGI VERICI BIR DUZEYDED STOCKHOLM tsveç'in yanm milyon Ürajlı sabah gazetesi «Dagens Nyheter>in başyaîan Olof Lagercrantz'm Başbakan Olof Palme ile yaptığ) görüşmede Palme «Beni en çok endişelendiren gerçek, gelişmiş ülkelerdeki faşizm egılimidır» demiştir. Palme, sosyal demokratlara sol kanat tarafından yöneltilen eleştinler hakkında şöyle konuşmuştur: Ar uç SOl'DAN ElEJTiRilER «Aydınların bize karşı hıtumlan, beni çok düşündürüyor. 1960 ve sonrakı yıllarda gelişen yogun toplumsal eleştinler, uyumİu bir toplumda perde arkası edilen gerçekleri de ortaya çıkartarak çok yararlı oîdular. O zamana dek tam çözümlenmemiş kışi haklan sorununa biz reformist açıdan eğilince, derhal belirli çevrelerde bir tedirginlik dofdu. Gerçekte bu gelişme, başka iilkelerde de göriilüyordu. Ben, demokratik sosyalizmin gelişmekte olduguna inanıyorum. Reformist olmak, yorucu ve sabır isteyen bir sey. Belki de devrimci olmak daha kolay; çünkü o zaman istenilen şey bambaşka. Soldan gelen eleştiriler, gittikçe daha çeşitlenlyor. Böylelikle bölünmelere uğrayarak. degerinden yitiriyor. Bu da soleulan tecrit edi5'or. Bana kalırsa solcular, bu yalnızlıktan kurtulmaya ugraşıyorlar ama olmuyor. Ögrencilenn ne istedikleri, bu arada kaynayıp gidiyor. Çok ilginç olan bir durum da uzun süredir sosyal demokratlann iktidarda bulunduğu Avusturya ile tsveç'te üniversitelerde sağcılar Palme, varlıkfı ülkelerin yoksul üıkelere daha çok yardım yapmaidrmı öneriyor egemen olmalan. Oysa Bah dllnyasımn diğer bütün ulkelerinde durum, bunun tam tersi.» BAri"A FA5J2M Batıdaki enflasyon, işsizlik ve şiddet hareketlerinin sosjal • demokrasiyi nasıl etkiledikleri sorusuna Palme, gelişmiş sanayi ülkelerinin faşizm egUimi göstermelerinin ve Giiney Afrika'nın Afnka'da oynadığı rolür», dünyanın birçofc köşesinde başka ülkeleree de oynanıyor olmasının, dünyayı büyük tehlikelere sürükleyebileceSini söylemıştir. Palme, bu durumu önlemek için, dünya çapmda bir tartışma ortamının açılmasını ve varlıklı ülkelerin, yoksul ülkeler ile daha yakın ilişkiler kurarak, onlara daha çok yardımda bulunmalannı önermektedir. «îsveç'in, hem yoksul Ulkelerle dayanışma ıçinde olması, hem de varlıkiı Bir isveç gazet verdigi demeçte Palme, insanın kurtuluşu olaral< sosyalizmi göste P«tı dünyasının blr parçasını oluştun riyle çatışan iki özellık olmuyor mu? Paîme, şdyle yanıt vermektedir: İSVEÎ'İN GOREVİ «Bu ahlâki ayınmı, daha kendl ge rasında yapnm. Asya'yı, onlann seviyı dim ve bir Asyalı gözüyle görmeye çal etkilendim ve ezilen halklann duruml dıgtmı sandım. îsveç'e döndügumde, ka sul ülkelere ne kadar yardım yapılac ması çıktı. «Ne cimri ülke» dedim ke me; «Dünya bir uçuruma giderken, btır kronun tartışmasını yapıyorlar.» Ama ulusal ve evrensel sorunlann, ayni açıd, bileceğini ö*rendim. Biz, varlıklı bir sa siyiz. Kendimfzi başka türlü tanıtamay bağımsızlık savaşlannı desteklivor oln bakımdan gayet önemli bir tavırdır. Ye ri, kendi kendüerini yönetme. ekonomilı ma, yeni yöntemler saptama ve gerekli rinde bazı çok uluslu sirkefleri ulusallaş lemlerinde tamamen özgür bırakmalıyız yaptıgımız yardım çok a?; ama yine de j sal gelirinin ^ l'ini voksul ülkelere yan ran tek ülkeyiz. Bizden beklenilenlerin çsı, bı>i tedirgin ediyor.» «Belki de ikiz bir kişilik tasıyorum nim görevim, önce ülkemin sorunlannı mek. Ama evrensel sorunlar ve uluslarar; harekeüerl, benim yaşantunın en gerek ları.» (UENUriN Ö1ÜMÜ /SRASINDA DOĞUM KONTROLUNDA ÇOK ETKİN YENİ BİR YÖNTEMİN BULUNDUĞU BİLDİRİLİYOR Avustralyalı bilim adamlan, doğumun kontrol altına alınmasmda yeni ve çok önemli bir adun at mışlardır. Yirmi yıl süren bir çalışmadan sonra geliştirilen bu yöntem sayesinde gebeliği önleyici diger bütün yapay önlemler terkedilebilecektir. Henüz deneme döneminde olan bu yeni yöntem, Ogino (takvim) sısteminin geliştirilmesinden ibarettir. Buluşu yapan Japon doktorun adı ile amlan Ogino sistemi, kadının çok kısa süren yumurtlama dönemimn saptanması esasına dayanmaktadır. Ogino'nun bu dönemi tahmini bir biçimde sap tamasına karşılık Avustralyalı bilim adamlan aynı dönemi kesin olarak saptayabümektedir. Yöntemin ilgi çekici yanı da budur. Avustralyalı doktorlar kadınlann yumurtlama dönemlerinde özel bir sıvı ifraz ettiklerini belirtmişlerdir. Bu sıvımn varhgı ise, özel kimyasal mad delerle hazırlanmış kâgıtlarla kolaylıkla saptamaktadır. Bu kâğıtlar idrara batınldığı zaman kır mızıya dönüştiyorsa kadın tehlıkeli dönemdedir. Yeşil renk veriyorsa kadın kısırlık dönemme girmiş demektir. Ne var kl, Avustralyalı bilim adamlannın ama cı, dogumu kontral altına almak olmayıp, çocuk sahibi olmak isteyen çiftlere kolaylık sağlamaktır. Ama uzmanlar bu yöntemin deneme dönemi aşıl dıktan sonra doğum kontrolunda çok büyük yarar lar sa|layacağını belirtmektedirler. (Dış Haberler Servisi; KAYBOLDU ABD DIŞIŞLERI BAKANI KISSİNGER'IN FILISTIN İÇİN İSRAİL'E BASKIYI ARTTIRDIĞI BİLDİRİLİYOR KCDÜS ABD'nin Ortadoğu'da banş konusunda Israıl'e baskılarını arttırdıgı bildirilmektedir. The Sunday Tinıes gazetesinin Kudüs muhabırinin bildırdı*ine gore Israil Başbakanı Izak Rabin'in bu ayın sonunda Washıngton'a yapacağı gezide kendisinden kesin olarak, Filistin Kurtuluş örgiitii ile görüşmeyi reddetme bıçimindeki eski karannı değiştirmesi ya da ışgal etmiş olduğu Ürdün toprakları konusunda Ürdün'iin gerçekçi önerilerini tartışmak için Kral Hüseyin'le ikili görüşmelere başlaması istenecektir. Aslında ABD'nin dileği hem Ürdün hem de Filistinlilerle îsraü'in ilişkilerini geliştirmesi yönündedır. İsrail Başbakanı İzak Rabin'in birkaç ay önce Kral Hüseyin'le yapmış oldugu gizli görüşmelertn ce kamuojTina sızdınlmasına ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger'm büyük tcpki gösterdiği bildirilmektedir. Kissinger'in, Israil'in görüsmelerin gizliîıfini ihlâl etmekle uzlaşma yollannı kesmek istedifi görüşünde olduğu öne sürülmektedir. Izak Rabin'in uzlaşmaz tutumu kendi lilkesi içinde de liberal kesimlerden sert eleştirilerle karşılanmaktadır. Rabin'in Ürdün'le görüşme konusunda Öne sürdügü olumsuz kanıtlardan biri de 1973 savaşından önce Kral Hüseyin'le bu tür birçok görüşme yapılmış olduğu halde savasın önlenememiş olmasıdır. îsrail içinde Batı'nm desteğinın eskisi gibi güçlU bir biçimde kazanılması yaniılan da basicılarını arttırırken, Rabin'in de ktsa sürede daha açık bir siyasal çızgıye yönelme eğüiminde oldufu öne süriiJL mektedır Israil'in Ortadogu sorununda temel çizgisınl belirleyecek olay olarak Lübnan'daki durum görülmek. tedir. Suriye'nin Lübnan iç savaşına mtidahaJe etmesi durumunda îsraü'in de müdahaledg bulunacağı çe. şitli liderler tarafından belirtilmişti. Böyle bir durumda ABD'nin banş Önerilerini tsrailin izlemesi olansğı ortadan kalkacaktır. Bu gelişimin Ortadogu'da yeni bir topyekün savaşa yol acacaği da öne sürülmektedir. (Dış Haberler Servisi) SAG'IN GÜ(O "TiME,, CiA'NIN ESKİ BAŞKANI COLBY İLE GÖRÜŞTÜ B.4J7 AVRUPA'DAKÎ C1A AJAVLAR1NIS ÜSTESİNE HER GVN BİR YENİSİNİS EKLE\DlĞt VE BEYAZ SARAY'IN ÖRGVTE ILİŞKtN SORVSTURMALARLA BA$1A7.V DERTTE OLDVĞV ŞU CVNLERDE, TME DERGÎSl MUHABİRİ, CIA'NIN GÖREVt\DEM ALIXAN BAŞKAM WÎLLÎAM COLBY ÎLE GÖRÜSTÜ. CIA'YA lLİŞKtN iLGtSÇ AÇ1KLAMALAR1N YAPILD1Ğ1 GÖRÜŞMENİN GENİŞ BİR ÖZETİ\t 0KURLARM1ZA SUNVYORUZ: SORU ClA'ya nasıl girdiniz? CEVAP lik kez 11. Dünya Saraşt sırasında stratejik hizmetlerde görev alorak başladım. İki Fransızla birlikte Fransa'ya gitnk ve Fransa'da Nazilere karşt savaşan direnme draütüne silâh ve çeyiüi malzeme götürerek yardınt ettik. Aynca küçük bir grupla birhkte Nazüerin işgalı allında olan fiorveç'e çittim. Savaştan sonra avukathk yaptım. Kore savası baş~ laymca tekrar ClA'ya girdim. Bize karşı yürütülen soğuk savaş vardı. Birçok kimse bu durumu yeni bir dünya savaşinm habercM otarak görüyordu. isveç'e. oradan da lialya'ya gittim. Italya'mn pölitikasınt Komümat Partinin pükselisim. italyan solunun 1950'lerdeki durumlarım dikkatie inceledim. Btmlar bir çeşit ön çah^malardı bemm için. Sorunlar erken saptamr re zamamrtda gereken yaptlnsa. pi:H harekâtlann başanya ulaşacağim samyorum. • TELEFONUMUN DiNlENMESiNE ALIJTIM. ONUN iÇı'N PEX EMENMiVOMIM. «liBERAL 6ÖRÜJIERE SAHiP OLDÜĞÜM KANISINDAYIM. BiR ZAMANLAR KOMÜNiSTLfRiN EN BÜYÜK DÖJMANI LiBfRALLEROi» «DOMUZLAR KÖRFEZiNOEKi BAJARISIZIICIMIZDAN SONRA Û A BLMK ÇAPtl HAREIfErifRE GiRiJMEOi. ARTIK BIMARI AMERİKAN ORDÜSU YAPMAYA 1974TE KIBRISTA ABD ELÇİSİNİ ÖLDÜRENLERİN ''EOKAB ÖRGÜTÜ,, ÜYELERİ OLDUĞU SAPTANDI WASHİNGTO.Y «VPashington Post» gazetesi, dünkü sayısında verdigi Dir haberde, Temsilcıler Meclisinin haberalma servisleri konusunda soruşturma yapan komisyonu tarafından haarlanan gizli bir rapora göre, 1974 yılı, ağustos ayında Kıbns'taki Amerikan Büyükelçısi Roger Davıes'yi öldürenlerin kimliklerinın cinayetten birkaç daidka sonra öğrenildiğini belirtmektedir. Gazetenin haberine göre, Büyükelçi Davies'yi öldürenler «EOKAB» adlı Kıbrıs Rum tedhiş örgıitü üyeleridir ve bu kişiler günümüzde de Kıbrıs Kum hükümetı güvenlik hizmetlerinde görev yapmaktadırlar. Söz konusu örgüt ise o dönemde, Başpiskopos Makarios'u devirdikten sonra kısa bır süre iktidarı elinde bulunduran Nikos Sampson taraftadan yönetilmekteydi. «Washington Post», Parlamento Komisyonunun henüz kamuya açıklanmayan raporunun, Henry Kissınger tarafından Kıbrıs bunalımmda oynanan rolü şiddetle eleştirmekte ve gerek darbenin geleceğini gösteren belirtilere karşı harekete geçmemiş olmasını, gerekse Angoia sorunu, Irak'taki Kürt anlaşmazlığı ile CIA'mn Italya'daki gizli faaliyetleri konularında ilgisız davranışinı suçladığım yazmaktadır. (a a) • • KADDAFİ TÜMGENERALLİĞE TERFİ ETTİ 1RABLÜSGARP Libya'nm resmî haber ajan. 8i «Arna» tarafından bıkurildiğıne göre, Halk Kongresı, Devlet Baskanı Muammer Kaddafi'yi Tümgenerallığe terfi ettirmiştir. AJans, Devlet Başkanı Kaddafı'nin, «Tümgenerallik» riitbesini fahri olarak kabul ettigmi ve 1 eylül devrimıni gerçekleştiren arkadaşlan ile dayanışma ıçinde bulunduğunun bir belirtısi olarak albaylık rütbesıni muhalaza edeceğini söylemiştir. (a a) liBERAL Mi? SORU Siz re skin teısGĞiruzdan ClA'ya giren ojanlar, kendilerini liberal olarak mt kabul ediyorlar dersiniz? CEVAP Liberal görüşlere ?ahip olduğum lcamsmdavım. ftairfayacaksımz, bir zamanlar Uberaüer Trnmünistlerin en büyük düşmanıydı SORU Liberal demökrasi ilkeleriyle aizli bir haberalma örgütü aereksinmesi arasında çelişki var tnıdır'' CEVAP Hetnr. mO'larda Amerikan loplumtınun tfımü bizim yavhklanrmzm aerrkli o'rfuö» oörüsünii naifta^trdı. Kennedu'nin mıtkttnıı okutmn. Yeryîf^indeki özaiirliiöii korumak icin diisnutnla rarptşmamn ve uzak ülkelere gitmenin hiçbir çelisik larafı pok. Kotnünist dünyada büyük bir duşma Vietnam'da giriştiğimiz u Phoenix,, harekâtında 20 bin kişi öldü WİLLİAM COLBY liberal mi? nımtz var. Komünistlerin gelecekte yayılacağı çok açıkça hissedılmekte. CIA örgutünün tasarılan eyleme dönüştürmesi oidukça farfclıdır. Tasarüarm anahauan Kongre'ye sunulur. aynntılarlo Kongre Ugilenmez. Tasarıyi eyleme donüştürürken tabıl biraz hala yapabüıriz. Ama 28 ytllık geçmisi olan CIA örgütünde çok sayıda hata yapılmamışhr. SORU Amerikan ajanlarınm Amenkaluann telefonunu dinlemelerıne karşt kişisel tavrınız nedır? CEVAP Dünyanm çesitli yerlerinde yaşadım. telefomımun â'mlenmesine alıştım, oruın >ç\n pek etkılenmıyorum. Tabıi yasadısı durumlarda lelefonu dinlemiyoruz. Ör neğin, birisi benim mektuplanmı açıp okuduğunu soylese dehşete fcapılmam. Biz gizli polis toplumu paratmak istemıyonız, Yasalar ve Kongremiz bizim istediğimiz toalumun niteliklerini belirler. CEVAP Taktik hatalan yüziinden Domuzlar Körfezi çıkarması başarısızhğa tığradı. Bize gelen haberleri ij/i değerlendtremedik, Küba'da ayaklanma olacağım sanıyorduk, gerçekle böyle duşünrnemiz için yeterli olay yoktu. Domuzlar Körfezindeki başansıztığımızdan sonra CIA büyük harekâtlara girişmedi. artık bunlart ABD ordusu yapmağa basladı. ABD Hükümeti. daha genis çaplı üişkiler kurabilmeli. harekâtlara katümamah. Aksi halde. ya diplomatik alanda kınamnz, ya da as DOMUZLAR KORFEZi SORU Domuzlar Körfezi çu karmanızda basarıstzhğa duşmenizin nedenleri? Isveç'te Sosya! Demokrat Partî, fktfdaı cak komünistlerin destegi ile bulunmaktad ile sol kanatlann parlamentodaki sandaly lan aynıdır. Palme. bunun önemli yasalar mafcta biiyük gtiçlükler yarattıgını belirtm basında sağcılann egemen olmasından val tadır: «Ekonominin biiyük bir bölümü ile sağ kanatın egemenli^inde bulunmasına iktidann sosyal demokratlarda olması, ni dengesi yaratıyor. Ben böyle dedikçe bana lar ama sagcılann iktidara gelmesl halinı denge bozuJacaktır. îktidarın hep sosval ı ratlarda olması perektigini söylemiyorum: önemli bir deeişikiik için crerektifl kadar c rasiyi ekonomiye henüz getiremedik. Bug<Jrı kert gücümüzü kullanmak sortın bir sağ hüküraet ülkeye zarar getirir.» da kahru. Ki bunu da kimse istePalme dünyaya genel bakışını da söy!« miyor. tıyor. SORU Domuzlar Körfezi çı«îyimserim. Insanlar arasında bir daya kartmanızm boşanzihkla sonuçlan hissinin varlıgına ve bu hissin uvandmcı, ması. ABD ordvsunun yabanct ül edici özelliği olduguna inanıyorum. însanın kelerdeki harekaüan denetlemeye yabilmesi için bir titopya sahibi olması gf başlaması sizce ABD'yi Vieinam Bir çoklan için gerçekleşebiür bir çeşit (J savaşına iten neden midir? sahibi olmak yeten benim için bu çeşit üı CEVAP Barekatiann askeri vanlması gereken amaçtır. tnsanın, çağdaş t/aklaşımla ele alınması. gergin po lum içindekl büyülc yanlızlığmdan kurtulmas litik sorunlann ortaya çtkmasma gereken tek şey, birlifc ve sosyalizmin gerç< neden olmustur. 1967 yılına kadar mesıdir.» <halk savasüorma torjı eiddi bir (Dış Haberler Seı çahşmarnn yoktu. Ondan sonra kiç kimse köylerdeki savaşlart kazanmak için hiçbir şey yapmadı. SORU ABD ve yabana ülkelerde, birçok kişi ClA'yt uluslararası adam öldürme öroütü olarak düşünüyor. Siz meslek hayatıntz boyunca kaç kisinin öldüğünü gördünüz? CEVAP Bir çok kisinin CİA'm tabancalt zehirli, adam öldiiren bir örgüt olarak düşünmesi beni çtlgına döndürüyor. Senatör Church komitesinin adam öldürmelerine ilişkin hazırladığı rapora bahnız. TAHRAN îran hükümerinin bir yetkü Orada CIA'mn 25 yılhk tarihinde batıh petrol konsorsiyumunun Iran petroi yat sadece iki kişiyi öldürmek istedilarından çıkanlan petrolu azaltma egilımini dev ğ'ıni (Castro ve Belçika Kongosu etmesi halinde, ülkenin 1976 bütçesinde lndiı lideri humumba) ve her ıfcisini de yapmak zorunda kalabilecegini söylemıstır. öldürmediğimizi göreceksiniz. Viet Devlet Bütçcsi ve Planlama BakanJ Abdül l nam'da gerillalara karşi giriştiğicid Mecidi'ye atfen «Rastakiz» gazetesinde yay miz Phoeniı harekâtında 20 bin kişi ölmüstür ama bunlar savaşın lanan demeçte, 42 milyar dolarhk rekor bütçe indirim yapıiabilecegi ifade edilmektedir. bir parçasıdır. Iran'ın 1975 bütçesl 36.7 milyar dolardı. SORU ClA'nın giristiöi hareIran Şahı, geçen hafta, konsorsiyumun 19 kâtlara karşt artan tepkiler ve yılı içinde günlük ham petrol üretimini 750.000 v dış politika için ne tür endişeleriril düşürdüğünü açıklamıştı. Konsorsiyum lle trı niz var? arasındaki 20 yıllık bir anlaşma gereğince günli CEVAP Simdi içinde bulundu harn petrol üretımlnın 6.3 milyon raril olma ğumuz durumla 1920'ler ve 1930'' gerekırken çeşitlı nedenlerle bu hedefe uîasılam larm ilk yıUart arasında büyük mıştır. (a a) benzerlikler buluyorum. Mançurya'da 1930 vıltartndaki olaylar bize o zamanlar çok uzak görünüyordu. şimdi de durumumuz böyte. Vietnam savaşint kaybeitikten sonra denizastrt sorunlara karşt ilai$>z bir tutuma girdik. Tutiımumuzâaki bu riöniiş oidukça tehlikeli. SORU Detant nedeniyle CWKAHÎRE «EI Ahram» gazetesinin, Cezayiı nm değîvmesi için bir baskt yaDışişlsn Bakanı Ahmet Laraki'ye atlen yayınladıgı pıldt mt? bir habere göre, Ubya, Cezayir'e süâb yardjnıl CEVAP Bamr. biz detanttan yapmaktadır. vanainz Daha iala Haber ahyoruz. 1973 yihnda Breinev'te ton;5Gazeteye göre, Enver Sedat fle görüşmek Ozeimldım Bana tClA baskanı. Tehre Kahıre'yi ziyaret etmiş olan Laraki şunları söylemiştirr likeli bir adam otmahnmz* dedi. tBirbirimizi daha ivi tamrsak. da« Ceîayir, Fas smın bovunca y:ğınak yapha çok aürpnaltında oft/rur» diye maktadır. Ubya da, Cezayirin Fas iie çatışması çevaplandtrdtm. halinde tedbir almak üzere Cezayir'e silâh yar(Dış Haberler Servisi) dımı yapmaktadır.» (a a) İRAN, 1976 BÜTÇESİNDE İNDİRİM YAPMAK 2ORUNDA KALABİLECEK LİBYA CEZAYİR'E SİLÂH YARDIM1 YAPIYOR İngilizler çokuluslu bir şirkete boyun eğdi LONDRA Çok uluslu fekellerln dünya pflitikciinda oynadıkları rolü gösteren ikinci örnek Majesfelerinin kendi ülkesi Ingiltere'den. İngiliz ekonomisi 2. Dünya Savaşı'ndan bu yand en eiddi bunalımı geçirirken öıellikle kıir içinde bulunan sekförlerden biri de motor ve otomobil endüstrisidir. İkKdardaki VVİIson hükümeti ise, ülkedeki işsizlik oranımn yuzde 5'e vardığı bir dönemde 1.SO0.0OO kişiyi istihdam eden oto endustrisini, özel tedbirlerle de olsa yaşafmak amacındadır, Başbakan Wil$on, geçen şubat aymdaki Amerika geziıinde çok uluslu oto ureticisi Chrys ler şirkefinin yetkililerîyle gSıüşmeler yapmış ve kendilerinden, şirketin Ingillere ve (skoçya'daki faaliyetini sürdürmek niyetinde olduguna dair söz almıştır. Ne var ki, 30 ekim 197S günü Chrys ler'in Amerika'daki genel merkezinden yapılan bir açıklama Mr. Wilson'u şaskına çevirmiştir. Şirketin yeni sorumtu yönetmeni John Riccardo açıklamasında, sürekli zarar etmekte olan Ingitteıe ve Iskoçya'daki tesislerini tasfiyeye kararl( olduklarını ve ta^fiye işleminin en geç 30 kasım 1975 tarihine kadar tamamlanacağını belirtmiştir, Coventry (Ingiltere) ve Linwood (İskoçya)daki tesislerinde 25.090 kişiyi istihdam etmekte olan Chrysler'in bu kararı ürerine şirketin sorumlu yönetmeni Mr. Riccardo derhal Ingiltere'ye çağrılmı; ve Başbakan Wilson, konuk devlet başkanlarma ya da başbakanlara ayırdığı vakitten çok daha fazlasmı harcamasına rağmen, çok uluslu şirketin sorumlu yönetmeninf kararından caydiramamıştır. Bu arada 5 kasım tarihinde Brifanya işçi ve işveren sendîksları temsilcilerinln de katılmasıyla başbakanın evinde yapılan önemli tsplantıda bundan böyte yalnızca uzun vadede yaşama ve ekonomiye katkıda bulunma şansı olan şirketlere devlet yaröımı sağlanması ilkesi benimsenmiştir. Chrysler'in durumu bu açıdan değerlendirildrğinde şirketi devlet yardımıyla desteklemenin yerinde olmayacağı tonucuna varılmi} ve Chrysler'e tasfiye uygufamasım erteletmek İçin girişimlerde bulunulmuştur. Ancak şirket yetkilileri Amerika'da sağlayabilecekleri vergi avantajını ileri sürerek tasfiyeyi 30 kasıma kadar tamamlamakta kararlı olduklarını tekrarlamışlardır. Çok uluslu şirketin yöneticileri Coventry ve Linvvood'daki tesislerinin kapanmasıyla »nlemek amacıyfa Ortakpazar'm hlç de hoşlanmayacağı ithalat sınırlamalarını uygulamak gerekecek ve Iran Şahı'nın hafırı sayılır montaj siparişi Chrysler'in başka bir ülkedeki tesislerine kayabilecektir. Ülkedeki işsiz sayısı 25.000 artarken bu 25.000 kisiye ödenecek sosyal fazminaflar biiyük toplamlara ulasacaktır. Bütün bu olumsuz koşullara rağmen, Chrysler'in denetim alfına afınamayacak bir çokuluslu şirket olduğunu, uzun vadede kârlı bir işletme haline gelme şansının bulunmadığını ve kaçınılmaz görünen bir sonucu biriki yıl ertelemek için buyük çapta devlet parası ayırmanın yerinde olmadığını ileri süren ve 5 kasım toplantısının ana ilkelerine bağlı kalan grubun görüşü VVilson Kabinesinde ağrrlık kazanmıştır. Kararın bu yönde çıkması ve Chrysler'e «buyur, fasfiyeni tamamlaı denmesi beklenirken Kabine'nin eğüiminde «180 derecelik bir dönüş.» meydana gelmiştir. llkönce Iskoçya Bakanı Mr. Ro?s tasfiye karsrına isfifa tehdidinde budınmuş, daha sonra Maliye Bakanı Mr. Healey ithalat smırlaması tedbirlerini uygulamanın yaratacağı tepkilerl vurgulamış ve bu sırada İran Şahı'nın Tahran'dakî Ingiliı Büyükelcisini çağırtarak tasfiye karannı «hos karsılamayaeağını» belirttiği Sğrenllmiştir. Nihayet Mr. Wilson'un bakan düzeyindekl danısmanı Mr. Lever ortaya yeni bir «uılasma formürü» atmış ve bu formül bcnfmtenmiştir. Söz konusu tuzlasma formülü»nün en İlginç yanı Chrysler'in Brifanya'daki faaliyetini sürdürmek İçin öne sürdüğü füm fsteklerin aynen onaylamış olmasıdır. Söz konusu çözüme Chrysler dışında en fazla sevinenler Britanya'da kolları bulunan diğer çokuluslu şlrketler olmustur. 8iraz sabır, blraz slyasef ve birar santajla Maiestelerinln Hükümeti' nin kararlartna ySn verilebildfğini gören diğer çokuluslu şlrketlerIn böyle N r olanağı değerlendirmekte kusur etmeyeceklerl açıktır. Güney Kore'de muhalefete baskı artıyor Sovyetler Birliği Komünist Partisi organı Pravda'da Güney Kore'deki siyasal durum uzerine Vyaçeslav Razuvayev inuasıyla yayınlanan yorumu junuyoruz: (Bir kaç gün önce Seul Bölge Mahkemesi, yönetıme karşı düşünceler taşıyan üç Güney Koreli'yi uzun süreli hapis cezalarına mahkum etti. Bundan önce de bir küme sanık, şiddetli cezalara çarptınlmışlardı. Seul'dan bildirildiğine göre, geçen yılın ikinci yarısında, «hükümete karşı komploı beylik suçlamasıyla, elliden fazla insan mankum edildi. Yönetimdekiler gibi düşünmeyenler üzerinde ardsız arasız uygulanan baskı, Park Çuna Hee'nin dikfatörlük rejimine karşı Güney Koralilerin gittikçe getısleyen direnişini boğmak deneyinden başka bir şey değildir. Oikfatörün başkanlık sandalyesinde süresiz kalmasmı yasallaştıran, temel demokratik hak ve özgürlıiklerin son kalınUlartnı da stnırlayan «Anayasaının iiç yıl önce Güney Korelilere zorla empoze edilişinden sonra, rejime karşı halk direnişi özclikle güçlendi. O sırada bütün ülkeye yayılan direniş harekefinin parotası, halkın nefret ettiği bu Anayasanın kaldırılmasıydı. Bu gün bu parolanm sınırları aşılmıştır. Aralarında aydınların, Iş çevreleri ve din adamlan temsilcilerinir bulunduğu hükümete karşı güçler, Snde gelen slyasef adamtarı, ferörön tona ermesinl. r»ıı~» • • demokratik ve topkımsal dönüsümlerin gerçekleştirilmesmi ish'yorlar. Kar^ı çıtcışların ulaştığı boyutlar Seul iktidarını tedirgin etmektedir. Rejime karşı olanlar üzerinde uygulanan canavarcs basKıyı haklı göstermek için, bu iktidar sahipleri, «Kuzeyden gclen tehdits efsanesınf ısıtıp ısıtıo sürmekteler. 6u uydıırmacalar hiç kimseyf yanılgıya düsüremcz bugün. Çünkü Kore Demokratik Halk Cumhuriyefi'nin, Kore yanm adasında barısın güvence altına alınması ve dışardan hiç bır mürfahale olmadan. Korelfferin kendi güçleriyle ve barıscıl demokratik bir temel üzerfnde ülkenin birleştirilmesi amacıyla Seul ve Pyonyang arasında dialogun sOrdürütmesi komısundakf isteâinin sürekliliğj ve tufarlılığı herkesce oörülm»kf«fîr. Birleşmis Milletfer Genel Kurulunun. Kore sorununun görüşüldüğü oluzuncu oturum sonuçlan, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'nin savunduğu konumun, dünyanın bir çok barnsever ülkesinln desteğine sahip olduğunu gostermlştir. Bu konum, GOney Kore'de de. gittikçe daha genlş halk fabakalarrnea anlaşılmakfadır. Park Cung Fee ve fcliği, ülkede llerlcl dönüsümter ve Kore'nfn banş Içfnde bfrleşmesl Istemiyle çıkan güçlerln gellşmesinl baskı ve terörle durdurmak çabası Içlndeler. Fakat Giiney Kore'de halk kltlelprinln Istemlnl ba«fcri»ı. ' • • İngiltere Mektubu Orman doğacak sart'arı değerlendirerek VVilson hükümetini köseye »kıstırabileceklerini hesaplamışlardır. Onların da blldiği gibi, bu tesis'er kapandığı takdirde Işçl Partisi'nln İskoçya'dakl nazik durumu daha da sarsılacak. Chrysler'in pazardan çekilmesiyle d.jğacak bo$lug> yabancı markaların doidurmajını