Katalog

1Y uy Uilftl HALK HAREKETi Çl KTI 10 Lira KO M A l ^umnurıyej. 52. yıl, sayı: 18380 Kurucusu: YTJNUS NADÎ 29 EylıU 1975 Pazartesi Cumhurbaşkam, halkı serinkanlı, yöneticileri tarafsız, siyasileri sorumlu davranışa çağırdı «Türk halkı, faşîst ve otoriter rejimlere boyun eğmeyecek kadar bilinçlenmistir. özgürlükçü ve dindardır; marksist olmayacaktır» «Allahı ile kendisi arasına girmeye çalışan din adamı ile siyasetçiden çektiğini bilen Türk halkı; dınî devlet idaresini kabul etmeyecektir» Sovyetler nın Kıbrıs Rum yönetimine 50 milyon dolarhk yardım yapacağı bildiritiyor • HALKÇI PARTÎ BAÇKANI ALPER ORHON, ÇOZÜM İÇIN KARSILIKL1 ÖDÜN VERÎLMESI GEREKTİĞ1M BELÎRTTİ LEFKOŞE Ankara'da yayın lanan Yankı dergısıne bır demeç veren Kıbns Halkçı Partısı Ge nel Başkanı Alper Orhon Adada kesın bır çozum içın her ıki tarafın da karşılıklı odun vermesı gerektıgınl behrtmıştır Bu arada son zamanlarda Sovvetler Bırlığı ile belırlı bır ya kmlasmaya gırısmış olan Kıbns Rum yonetımının, Moskova rtan (Itevamı S>». », Sü. fe da) •w • 1 Din ve ırk kavgaları tekrarlanmamalı,, ANKARA (Cmnhnrlyet Bflrosn) Cumhurbaskanı Fahrt Koruttirk 12 ekim ara s«çımlerl dolayısıyle bır konuşma yaparak, sıyasal parti sdzcülenni «sennkanlı olmaya», yonetıcıleri «devlet gucünü eşitlık anlayışı lçınde vurutmeye», halkı da «mutlaka oy kullanmaya. çağırmıştır Cumhurbaşkanı konusmasında «Turk halkı faşıst ve otonter reJlmlere boyun eğmeyecek kadar gürltigü cam gıbi sevdıgı ve dınlne o derece bagü olduğu içındir ki, Marksist olmavacaktır Türk halkı, tanhının ıki yuı seneye yaklasan son danemı içınde Allah'ı ile kendısı arasına gırmeye çalısan din adamı lle srraset adamının kavgalanndan çektıklenni çok ivı anladıgı ıçın dir ki, ülkede dmi temellere dayanan blr devlet idaresini de Mttnçlanmistlr TOrk halkı, 0ı Hakkâri'de bir köyde jandarma ile aşiret mensupları çatıştı, 6 er şehit oldu 7 kişinin ölümüyle sonuçlanan bir aşiret reisinin çatışmanın, köy kavaklığına sahip çıkmasından, ya da reisin asker asla kabul etmeyecektir» demistir Cumhurbaskanının radyo ve televızjondan da yayınlanan konusması aynen şöyledır .30 ejlul 1975 salı günü, Türkıye radjolannda 12 ekim tarl hınde yapılacak seçımler içm sıyasî partılenmızın propaganda konuşmaları başhyacaktır. Sıyası partüerımızın seçlm sozculertnin bugüne kadar radyo ve telerizj onlarda btı maksatla yapılan konuşmalan bır kere daha sennkanlüıkla gozden geçırmelennı bütun Turk UIUSLInun vuksek yaran adma nca edeceğım Ulkemızde çok partıll sivasî havatı, demokratik parlamenter sıstemi kabul ettiğimıze ve Ana vasamız seçım kanunumuz belli olduğuna gore ulusumuzun ka(Devatnı Sa. 9, Sfi. 4 de) kaçağı olarak aranmasından çıkmış olabileceği bildiriliyor HAKKARÎ, (CumhuHvet) Be\tuşşebap ılçesıne baglı Tuzluca koyünde jandarmalarla «Zır kı» aşıreti arasında çıkan sılahh çatışmada 6 jandarma erı ı e aşıret reısı Ahmet Adıyaman ol dürulmuş uç aşıret mensubu da yaralanmıştır Altı jandarma ennm şehit olduğu olayın asker kaçağı oldufcu ıhbar edılen «Zırkı» aşıretı reısi Ahmet Adıyaman ın, komsu MADRİD'TEKİ BÜYÜKELÇILERİNİ ÇEKEN ÜLKE SAYISI ARTIYOR; ANKARA'DA İSPANYOL ELÇISİNİN EVİNE BOMBA ATILDI DIŞ HABERLER SERVİSİ tspanya'daki ldamlarm dünyada yol açtığı tepkıler devam ederken, Madrid den büyukeıçılerıni çeken ülkelerın sayısı da artmaktadır Bu arada dün sabaha karşı saat 04 sıralannda Ankara da Kavaklıdere Gunız sokağındakı tspanvol Büyukelçısının evıne kırclıkleri büınrneyen kışüer taralından bomba atıUruştır O saatta elçınln rrtnde Mrnse bulunmadıgı ıçın can kaybı olmamıs, fakat patlamanın etldsiyle evın bır kısım camlan ve pencerelenn kepenkleri kuılmıstır Patlama oevTedekl evlerl de etküemış, binanm karşısında bulunan bır kısım «vlerın csmlan parçalanmıştır GorgU tanıklan »abah saat 4 sıralannda müthis bır patlama ile uyandıklannı ve bır otomobı lın uzaklaştıgını bellı eden ekzos sesi duyduklannı soylemışlerdır öğrenıldıgıne gore selareti lıorumak uzere daha önce toplum polısı gorevîendınlmemiştır bir koyden aldığı ka\akları kesmek ıstemesı ve buna da kovli lerm karşı çıkması nedennle mejdana geldıgı belırtılme«.'edır «Z rkı» aşıreti reısı \hmet Adıvaman Deznek koirunden Ka\ak agacı eküı bır ver almış ve \s:açlan kesmek ıstenrştır Ancak, buna Deznek ko>lulerı karşı c kmışlardır Dezneklıler bu nedenle Bevtusşebap Sa% c\\\t na gıderek, aşıret reısıri ar?zılenne sahip çıkmakla s\.clarrıslar ie bu arada asker kaçağı olduğıınu ıhbar etmişlerdır Bu sıkâvet ü^enre Be^t •==bap Savcısı Abdurrahman C^*ı (Devamı Sa. 9. Sü 1 de) Türün, 'Sıkıyönetim Komutanı iken Mao'dan esinlendim,, dedi AVKARA. (ANK\) AP Istanbul senatör adavı, Istanbul eskı Sıkıyönetim Komutanı Faılc Türiin, Sıkıyönetim Komutanhtı sırasındBkı uveulamalannda «Mao'dan esinlendıgını» sövlemiştır. Türün haftalık YanVa dergistnm sorulannı cevaplarken şun lan söylemıştın «Bızım 12 Mart dönemınde i'yguladıgımız polıtıka halkın desteftini kazanma polıtıkası olmııstur Yapöklarımızı halka davanarak yaptık, bunda da Mao'dan esınlendım Mao'nun: bahgı degıl suyu kazanın, duşuncesu e hareket ettım Balığı, yanı anarşıstı tek tek vakalamaktansa «11vu sranı anarşıstın ortammı ıçmde \asanmaz hale getırmevı duşundum ve uvsuladım » Turun dıjSer bır soru üzerirıe kendılerıne rKontr aenlla» adını «bazı darbeci arkadaşlanı nın taktıgını one sUrmuş. «Oılar kendılenne per lla bıze de kon'r genlla dıvorlardı» demıştır Turün, seçım propagandasında ozellıkle «parçalannayalırrm «bır leşelım» gıbi sloçanlar kullanacağııu bıldırmıştır. OPECin yaptığı son zam Batı Istanbulda protesto Nısantaşı'nd» bir ftpartmanın üçüncü katında bulunan Ispanya Baskonsolosluğu onunde dım ak şam bır grup genç gosterı yapmıştır Polıse gore TSÎP in Spor ve Sergı Sarayında yaptığı top lantıdan çıkan gençlerden oluşan 700800 kışılık bır grup, «Ka tıl Franko, faşıst Franko» drje bağırmıştır Bu arada konsolos liğun bulundugu daıreye atılan taşlardan bazılan, bmanın bıtışı ğmde bulunan tş Bankası Şubesının camlannı kırmıştır Gostencıler kısa suTede dağılmışlar dır Pohs olavla ılgılı olarak kım se\ı vakalayamadıklannı bıldır mıştır ülkelerinde enflasyonu körükleyecek W \SHt\GTO\ Petrol Ihraç Eden Llkeler Orgutunun (OPEC) ham petrol fı\atına yuzde 10 zam japmasına karşı ABD yet kılılerı arasında şjmdıve degın en «=ert tepkı Başkan Porddan gelmıştır Ford haberden dujdugu derin hoşnutsdzıugu ıfade etmış, kara^ın dunva çapınaa enflasyonu korukleyecegını sovlejeıek Ame nkan Konsre^ını uljsal bır ener jı poluıkası saptama\a ve ABD nın jabancı pertrole bağımlılıgını azaltmaya çasıırmıştır «OPECin petrol fıjatlarına vuzde 10 zam >apüdığını açıkla masmdan sonra »Mobıl» petrol şırketı de ABD de topjekun bır eneru polıtıkası benımsenıncsı ge rpknsını soylemış Kongreyı, yonetımle enerjı po'ıtwası uzerm de makul bır aniismaja varm?\a çağırmıştır «Mood» uzun \adede, enerjı polıtınası boş(Ue\anu »a. a, »u. î de) DEMtREL'tN SEÇÎM GEZÎLERINDE EKtBtN EN GOZDE KISİSI, MUTLU MENDERES DEMIREL VE APNİN ONDE GEUEN DİĞER YONETlCILERt MUTLU MENDERES E BİR MASKOT OZENİ GOSTERIYORLAR VE 19501960 DONEMI BAŞBAKANINrN OĞLL.NDA.N ELLERİ^DEN GELDİĞINCE Y\R.<VRLANMA ÇABASIND M.AR MUTLU MENDERES tSE KİMt ZAMAN KENDlSINt GEZÎNİN HAVAS1N\ KAPTIRIYOR, KIMÎ ZAMAN t>\ C\N STKINTISINDAN PATLIYOR. EN ÇOK SIKILDIĞI ZAMANLAR, HERHALDE DEMIREL tN UZUN UZUN KONUŞTUĞU ANLAR BOYLE DURITVILARDA MUTLO MENDERES, DEMIREL TARAFINDAN UYUTULMUŞCASINA SIK SIK ESNÎYOR VE SAATIKE BAKMAKTAN KENDİNÎ ALAMIYOR <Ergun ÇAG%TAÎ) DEMÎREL: "TÜRK ENDÜSTRİSİ TÜRK TÜKETÎCISİNE YÜK OLMAKTAN ÇKKMAL1DIR,, CUMHURİYET HABER MERKEZt 12 ekim seçimleri nedenıvle başlatugı propaganda gezısını surdüren AP Genel Başkanı ve Başbakan Sıileyman Demırel, Ege gezısı donuşunde Sıvnhısar da basın mensuplanvla «ohbet ed"r ken «orulan bır soru üzenne 'e çımlerden once sa da sonra Uıç bır şeye zam 5 apılmayacagıiı OPEC ulkelernm ham petrol tı jatlarım yuzde 10 oranında arttır malanndan mevdana geleceıt farkın de\let tarafından karşıla nacagına soylemıştır Demırel, ba arada sanajıcılere de çatara'c «Turk endustnsı, Turk tuketıcı sme yuk olmaktan çıtanalıdır Italya'nın 85 dolara mal ettığı buzdolabını Turkıye'de sanayıcı •0 dolara satamaz Bız Turk tu 50 ketıcısjnı ezdırmeyeceğız KararIIMZ, Turk endu^trısı rasvonelle«~neg> mecburdur Gumruk QU \arlan arkasma saklanarak yaşa mını surduremez» demıştır (Devamı > a a, hü. 4 de) > Dün>ada tepkiler HoUanda, Norveç, Doğu Alman ya, Portekız, Batı Almanya'dan sonra dun îngıltere, Isveç, Danı marka, Belçıka, Fransa ve îtal ya da îspanya'dakı buyukelçılennı bılgi almak »erekçesıyle geri çekmışlerdır îspanya hülcumetı de, ıdamlara karşı gosterilen sert tepkıye ve büyükelçılenni derhal gen çekmeje karar vermelerı üzenne onceki gün Hollanda, Do gu Almanya ve Portekız'dekl bü yukelçılerınl Madnd'e çagırmış tır BM Genel Sekreteri Waldheım ile Genel Kunıl Başkanı Gaston Thorne, idamlan «esefle» karşı (Devımı Sa. 9, Su. 3 de) KULLANILMAYAN KREDİ İÇİN ÖDENEN FAIZ MİKTARI 10 MİLYON LİRAYI BULDU Şükran KETENCi Istanbul'un sru projesl için Dunya Bankasından alınan kredı, projeler gecıktığınden zamanında kullarulamayınca, kullanılama>an kredının faızi bugune kadar 10 milyon lırayı bulmuştur. Dünya Bankasından alınan 37 mıHon dolar tutarındakı, kre dıden ılk ikı yılda ancak 2 mıl>on dolar, Du yılla bırhkte ıse 11 müyon dolar cıvannda para kullanılabilinmlştir llgililer anlaşmanm sona ereceğı 1977 yılı or talarına kadar paranın tumünün kullanılamayacagını, bu nedenle uzatılması yoluna gıdılecegını behrtmışlerdir. Su projesi kapsamındaki îhalelerm gecıkmesı yuzunden kullanılamıyan, ancak Dunya Bankası ile vapılan anlaşma geregınce laızı ışleyen kredıden, Istanbul Beled.vesı çop projesı içın vararlanmak ıstemış, Dun>a Ban kası 500 bın dolarlık bır bolJmun çöp projesıne ak~anlmasmı kabul etmışse de Devlet Su lşlen ızm vermedıgınden bu para aa kullanılamamıştır 1985 yılı hedef alınarak hazırlanan Damok su projesi dayanak kabul emlerek Istanbul Sular Idaresıne \enlen 37 mılyon dolar değerındeki kredl, ozellıkle dısardan getinlen malzemeler içın kullanılmaktadır. DÜnva Bankası ile imzalanan anlaşmava gore, kredının kullanılmajan bolümünden bınde 0 75, kullanılan bblümünden ise " » 7 5 faız alınacaktır. Kredıde asıl dnemli yeri tutan, Bogazaltı su peçış Dorulan ve baraılann suyunun temizlenmesınde kullanılacak modern tasvive tesisle ri yapımı henüz başlamamıştır. Kredinın kulîsnıldıftı dıfter ymtıb». «, bü. 1 de) Erbakan: «AP, tesbih çekenle tetik çeken komünistleri bir tuttu» MSP Gere 1 Ba«kai' Necme^tın Erbakan dan Ze\tınburnu E\up ve Kartal da vapt.Sı konuşmalar da «12 ekim «eç mlerındp başını la dert açacak nart ' 1 des'î dertIf>nni7p çare bulacak partm se çm bu partı MSP dır» demıs hü kumetın ahenk ıcmde çalıştıŞım \e ıvı h zmetler verd gmı soylemıstır Zonguldal ve K Erefh^'nde ^ aDtıgı konusrnalarda da « \P nın *esbıh çekenlerle te'ık ceken komunıstlen aır tuttugunu» belırten Erbakan îstanbul kon ı^ma'ann da daha bı^e sıv lcdıkler'nı tekrarîamtstır Erbakan. seçımlerde sandık basina eıdecek vatandas lara MSPvı nasi! seçecek'ennı benzetmele^'e anlatnvşt'r Erba a 9 Sri ~ de) GÖZLEM Besleme... UGUR MUMCU Gezi Notları OLAYLARIN ARDINDAKİ 6ERÇEK arlamenter demokrasilerde, Kiyasal duzenl oluşturan çeşıtli etkenler vardır. Fikir özgurlugu ve sUasal orgütlenme ozgurlugu bu duzenin temel Ukelerindendır. Ama bu kadan da yetmez. Serbest seçimlerle »iya*al Ikttdsnn değişnıesi tçin gerekll özgur \e Buvencell ortam »agtanmatıdır. Parlamento yt\pazesindcki partiler, iktidara geçlş yoUanrn tıkavan engellerle karşılaşırlarsa, sağhklı bir parlamrnto rejunlnden sot açmak olanak dışıdır. Sonuçta, Anavasal duzende çalısan devlet örgütü, serbest seçi Serbest seçim böyle mi olur? min bfltün kosullnrını korumakla grirevlidir. Bu kosullar nelerdtr* Bir kez seçim alanında her partiye tıkirlerini söyleme, toplanraa, gösteri ynrüvuşâ ve miting duzenleme hafe v« yetkileri sağlanmaüdır. Snrekli biçimde toplantılan basüan, süâhlı Uşlı saldınlars uğravan. devletin radyo ve televırvonundan yeterince rararlanamavan blr siyasal parti nln seçim özgurlükleri kısıtlanmıs demfktir. Bovle bir ortamda yapüan seçhnin sonuçlan sayfinhfinı yitirebiür. Son haftalar içlnde Tflrklve'de Ana Muhalefet Parüai'ne kmrsı siyasal iktidann tutumu onaylanlamavacak niteiige erışmiştir. De\letin guvenlik kuvvetlerini de yönetmek durumunda bolunan Ceptae İktidarı, seçün sonuçlarına golge dusurebüecek koşulların yarahJmasından sorumludur. Silâhlı, sopalı, taşlı, bıçakiı saldırılar oylesine yogunlaşmıştır kı, CHP Genel Başkanı Ecevıt'in öldurtıleceğine değgin soylenttler bile ortava çıkanlnuştir Bu tırmatuna süreci Içinde 12 ekim seçımlerine ulkeyi goturen Cephe İktidarı, Anayasa'da yanlı ier(Oevmmı Sa. 9, S0. 3 de) M P alıye Bakanı Yılmaz Ergenekon, 23 eylül 1975 sa!i günü iş adamlan ve sanayicılerle yaptığı 6zel topiantıda: lçınızde kredı ısteyıp de alamadım dıyen idmse çıkmaz.. Sızın besledığınız basın her gün bıze saldınr. Kufreder Sız onlan yıne de ılânlarla beslersınız demıştır. Ergenekon son gtınlerde Demırel ailesmı arslanlar gıbi savunmaktadır Önce cbazı gazetecıler» adını verdigı sağ basının çagırıldıâı yan feapalı bir basın toplantısı düzenledı sonra da, 10 eylul 1975 tarıhlı bir kuçtik «broşıir» çıkartarak, şırrdıye dek yaptığı açıklamalan yayınladı. Basıldığı matbaa bıle belırtilmeyen ve bazi çevrelere kucak dolusu dağıtılan bu broşürün I4"üncü sayfasının 9' uncu satırında* Ayrıca ılâve edeyim ki, firmaiann sahipleri arasında Şellefyan adında bir fcişl bulunmamaktadır . denilınektedır Bern Ticaret Ataşesf Tank Celâl Güven'tn Ticaret Bakanlıgı MtıfettişJenne yolladıgı «1541 D 611 G» sayılı V8 18 8 1975 günlıl yazıda ise avnen: Tanh ve savısı yukanda kayıtlı yazınızda Etablissement Mopar fırmasına aıt olarak verilen Chatoau du sec 18 Laussanne adreslnde ve ;021/298<J45) teieton numarasın(De\amı ba 9, feu. 1 de) Pastırma yazında Lafonten masalları Engin KARADENiZ Nazmıye hanım gene yoktu Havaalanından meydana dek, gecekondu sakınlerının donuk bakışlan arasında tcarşılandı Başbakan Kucaklarında bebek len analar, konvoyu ızlıyordu sessız sesbiz. CHP lıstesmde bırınci sırada olan Zıva M ıezzınoâlu'nun Pey zıoğlu tle arası acıkmış Dostluk lan bozulrrruş CGP amblemli otoiar da ver almıştı konvoyda Kay^eri'de CGP örptıtünün AP yt destek'ıvecejına mutlak göz(Devamı Sa. 9, Sü. S de/ SEÇIM 75 Reha ÖZ KOCAEü VE SAKARYA izlenımlennî anlatıyor Bugün 5. sayfamızda