Katalog

CUMHURÎYET 11 Eylul 1975 ttç Lübnan ordusunun olaylara müdahalesine karar verildi EYRIT Lübnan'da ikinci Uk liman kenti Trablusşam'kanlı çarpışmalar devam ecen, Başbakan Raşid Keraml ümeti ordunun olaylara müale etmesini kararlaştırmış ÇARPIŞMALARIN SÜRDÜGÜ TRABLUSŞAM KENTiNDE BÜYÜK BiR YAGMANIN BiLDiRiLiYOR yerine General Harma'yı atamıştır. Lübnan Bakanlar Kurulu dün geceki toplantısında. Lübnan'da bir haftadır devam eden ve 300' den fazla insanm ölUmüne sebep olan olaylann bastınlmasını sağlamak için ordunun müdahalede bulunmasın: da kararlaştırmıştır. Başbakanm istemi ve Bakanlar Kurulunun bunu kabul etmesine neden olarak, General Ganem'in Hıristiyanlan korudugu yolundaki söylentiler gösterilmektedir. Son olaylar. Trablussam ve Zahorta'da patlak vermeleri bakı ına ya ijnderilecek sknisyen Dnusu ABD ongresini îrıştırdı • kadar müslüman ile 300 BAŞLADIGI ar hıristiyanın salı günü, Za:a kasabası yaJanlarında haLar, agır makinalı tüfekler ve stlerle üç saat süren bir çar sine Başbakanın karşı çıktığmı, naya tutuşmasından sonra, fakat öteki kabine üyelerinin ak ine, Başbakan Kerami'nin baş si fikri savunması üzerine israrhğında olağanüstü bır top dan vajs geçtigini soylemişlerdir. LUbnan müslümanları, orduvu ı yapmıştır. ilkümete yakın çevreler. ordu hıristiyan toplumunun bir ako«Cepheye süriilmesi» önen ruyucusu. gibi görmektedirler. Kerami. orduju cepheye sürmek istiyenlere verdigi cevapta, buna tek bir şartla razı olabilece ginı söylemiştır: Başkomutan İskender Ganem değiştirilmelidir. Nitekim Lübnan Bakanlar Kunılu. Başbakanm bu istegini yerine getirmis ve General İskender Ganem'i bu görevden alarak mından ilglnç bir durum yaratmıştır. Sünni bir müslüman olan Keraml, Trablusşamlı, Maruni bir hıristiyan olan Oamhurbaşkam Süleyman Franjieh ise Zahortahdır. Son olaylarda en az 300 kişinin öldüğü tahmin edilmektedir. KİSSİNGER: PORTEKIZ'DEKİ SON GELİŞMELER KUŞKULARIMI HAFIFLETTL Öte yandan. DevTİm KonseyiLtZBON ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger, Portekiz' nin basına sansür koymasmın, de Gonçalves'in Başbakanlık ve basın çevresinde büyük hoşnutGenelkurmay Baskanlığından ay sualuğa yol açtıfı bildirilmekterılmasmdan sonra, «Ülke hakkm dir. Gazeteciler bu tedbirin basm daki kuşkularınm azaldığını» söy özgürlügü bakımından çok sakınlemiştir. Gazetecilere verdiği calı oldugunu İfade etmektedirdemeçte Kissinger buna rağmen ler. Difer taraftan, Angola'da ise, Portekiz'de gelecekte ne olacağını tahrnin etmenin çok güç ol kanh bir iktıdar çekişmesi içersindeki kurtuluş hareketlerinden duğunu ifade etmiştir. Batı eğilimli Ulusal Birlik HareBu arada. Portekiz Sosyalist Partisi ile Halkçı Demokratlarm ketı (UNİTA). Portekiz yönetimiBaşbakan Azevedo hükümetinde nin Angola btınalımını çözüme kavuşturma olanagına kesinlikle yer aimayı kabul edebilecekleri sahip olmadıgını belirterek bu bildirilmiştir. Ancak sızan haber 400 yıllık Portekiz sömürgesinlere göre. bu partiler hükümet deki bütün Portekia askerlerinin te liderleri tarafından temsü çekilmesini istemiştir. edilmeyeceklerdir. Angoladaki kanşık durumdan Portekiz'in sorumlu oldufunu öne süren UNİTA liderleri, yayınlad:kları bildiride, ayrıca. Portekiz askerlerini sol etüimli Angola Halk Kurtuluş Hareketi saf larında UNİTA'ya karşı savaşmakla suçlamışlardır. Bir yıl içinde 8000 kişinin ölüran ülke ise Batı Almanyadır ve müne yol açan Angola iç savabu Ulkede 2.395.000 yabancı işçi şmda karşıt kurtuluş hareketleribulunmaktadır. Almanva'yı 1500. nin yabancı ülkelerjen, bu arada 000 işçi üe Fransa ve 1.800.000 komşu Zaire. Çin ve Sovyetler işçi ile tngiltere iriemekt*dir. Birliğinden destek gördüklerini Aynı açıklamada. Avmpa ülkekaydeden gözlemciler. çarpışmalerinde çaiışan yabancı işçilerin lann yakında sona ereceğini gösîoplanı sajnlannın da 7.535.000 teren hiç bir belirtiye rastlayama oldugu kaydedilmiştir. (a a.) maktadırlar. [Portekiıl*' URİU dijer haberlerimiz 10. Sayradadır.' (Dış Haberler Servisi) Dünyada Bugün Yeni Denge ALi SiRMEN enevre'de imzalanan îsrsil Mısır Ara Anlasması, Ortadofu'da İki önemli sonuç dofurmuştur. Bunlardan birincisl, lld ülke arasındaki durumun dondurulmuş olması ve savaş olasılıgının zayıflamasıdır. Ikinci önemli sonuç da, bolgedeki Amerikan varlıgının büyük ölçüde artmasıdır. Gerçekten, ABD îran aracüığıyla Basra Körtezini kontrol etmektedir. tsrail üzerindekl ABD etkinligini Ar« Anlasması azaltmamıs, arttımuştır. Yakın savaş olasılıgının azalraası, eski dost Suudl Arabistan İle llişkUerin yenlden güçlenmesi sonucunu doğurm'uştur. Ürdün, Kral Hüseyin'in 14 Hawk fUzesini alamaması Uzerine yaptığı çıkışa karşın. ABD'den sınıfsal nedenler ve Filistin sorunu yüzünden kopamaz. Son gelişmeler Mısır"ı da ABD etki alanına sokmuştur. Kissinger'in lstekleri gerçekleslrse, Israil ile Suriye arasmda imzalanan bir anlaşma Şam'ı da Washington doğnıltusuna çekecektir. tîk bakışta durum 1967 finceslne benriyor re esM dengenin yeniden kurulduğu kanısını uyandınyor. Bir telefon C öte yandan Associated Press Ajansının Beyrut bürosuna Trablussamda oturan bir sahıs telefon ederek kentteki durumu şöy le anlatmıştır: «Kurşunlar yağmur gibi yağıyor. Korkudan altlanna kaçıran insanlar gbrdüm. Kentte büyük bir yagma var. Silâhlı mUslüman lar. hıristiyan mağazalanna, silâhlı hıristiyanlar ise müslüman dükkânlanna saldınyorlar. Sokaklarda kum torbalan ile bankatlar kurulmuş. tnsanlar artık mallarını mülklerini unutmuş, tek düşürdükleri şey eanlannı kurtarmakD (Dıç Haberler S*rvisl) OECD'YE GÖRE AVRUPA'DA 698.000 TÜRK İŞÇISİ ÇALIŞIYOR ler itibariyle dagılırrüan soyledir: Almanya'da 5&S.0OO, Isviçrede 14.000, Fransa'da 25.000, Belçika' da 10.000, Hollanda'd» 33.000, Avusturja'da 29.000. Isveç'te 2.000. örgütün iki ayda bir yayın.,„.... . lanan organı (Observer) da ve l u r k i y e 3. S i r a d a rilen bilgilere göre Avrupa'daki Aynı açıklamaya göre. TUrkiTtirk işçilerinin çalıştıklan ülke ye, Avrup» ülkelerın« işçi gönPARtS Iktisadî tşbirügi v« Kalkınma örgütü COECD) ye gö re Türkiye'nin halen Avrupa'da çaiışan 696.000 işçısi bulunmaktadır. deren ülkeler arasında üçiincü sırayı almaktadır. Avnıpa ülkelerinde çahsan en çok işçisi bulunan ülke 1.037.000 isçi ile îtalyadır. Onu 770.0(10 isçi ile Yugos la\ya ve 69R.000 işçı ile Türkiye izlemektedir. 1974 rakamlanna göre. Avrupada en fazla yabancı işçi çalıştı Ancak tarihin tekrardan olııçmadıgmı unutmamak gerekir. Herşeyden önce, Şara'ın kolayca Pax Americana'ya (Amerikan Banşı) ayak uyduracağı kesin degildir. Suriyenin ilk tepkileri Hâfız El Esad'm, Kissinger'in çağnsına uyacağı söylentilerine karşın olumsuBdur. öt« yandan. Irakta iktidann tutrugu yol Nâsır Mısır'ınm bir zamanlar uyguladıgı yöntemden çok daha fazla sınıfsal temele dayanmaktadır. Ustelik Bağdat Şam arasındaki anlaşmazlıklann çözülmesi halinde, llorid bir çeldrdeğin oluşması olasılıgı gUçlUdUr. Libya, Mısır lsrail anlaşmasma kesinlikle karşı çıkmısbr. Cezayir'in antiemperyalist rutumu ve bölgede yabancı güçlere karşı duydugu allerji de göz önünde bulundunılunca ilerici ve tutucu Arap re.iimleri arasındaki çelişkinın Ara Anlaşmastndan sonra daha da kesklnleşmesi beklenebilir. Nitekim ilerici Arap rejimlertnin olumsus tutumuna karşın, tutucular cephesinin Maşrık ve Magriptekl liderleri Suudi Arabistan ve Fas, anlaşmayı onayladıklannı, Mısır'ı desteklediklerini bildirmişlerdir. Evet 1967 öncesinin Arap dünyasınm antiemperyalist lideri Mısır, Nâsırtn yerino geçen SedatTn manevralanyla emperjalist kampa kaymıştır. Ama, ilerici Arap rejtaleri de, daha sınıfsal bir görüşe doğru ilerlemektedlrler. Kaldı ki, Nâsır'ın açüğı yol, Mısır da dahil olmak üzere tutucu rejimlerin egemen olduğu Arap ülkelerinde kök salmaktadır. Bundan böyle, Amerikan emperyalizmine karşı güçlerin, Nâsır döneminden daha başka vttifaklar içine girmeleri sınıf sal temellere dayanma çabalannı yoğunlaştırmalan beklenebilir. Özellikle Mısır'da sözü geçen gtiçlerin ekonominin degişen koşulları ile daha elverişli bir ortam bulacaklan açıktır. Yoğun petrol gelirleri, Uretici Arap tilkelerinde, 1974 başmda umulandan daha yavaş olsa da, sanayileşme sürecini hızlandıracak, bu gelışme, sınıfsal görüse sahip flerid partileri güçlendirecektir. Bir başka gelişme de, Mısır tsrail Ara Anlaşmasmın, Arap İsrail çekişmesi çevresindeki ikinci derecede sorunları temizleyip, konunun özü olan Filistin sorununu tümüyle öne çıkarmasıdır. Filistin Kurtuluş örgütleri bundan böyle seslerini daha fazla duyuracaklar ve Sedat gibi, bugilnd Şa*JöW¥* goi*tik»uwrı yönelişlerini kolaylıkla degiştirecer'îîderier yerine nerici örgtlt TB rejimler ile daha süa «*• Sovyetler Birliği'nin desteginin de kararsız polıtikalardan ilerici rejimlere ve örgütlere kayması doğaldır. Bütün gelişmeler, Ortadogu'da üerici ve gerici Arap rejimleri ve giiçieri arasındaki dengenin ön plana çıktığını gösteriyor. Bu çelişki bir yandan Amerikan etkisinin arttığı bir döneme rastlaması bakımından talihsiı sayılabüirse de, öte yandan sorunlann özüne daha sağlam Tarmayı sağlamak bakımından talihlidir. ABD İsraü'i Mısır ile anlaşma\a zorlarken, bu gerçekleri görmemiş olamaz. Ama Kissinger, Rabin ve Sedat rejimlerini yakmlaştınrken, üd ana hedefe yönelikti. Birincisi ilerici Arap rejimleri üzerindeki baskılknnm Arap Milliyetçiliginin itişiyle bir petrol ambargosuna yol açmasıydı. Gerçeklen, İsrail karşısındaki birlik havası ve ortak tehlike korkusu kaybolunca, Amerikan girişimleri otomatik olarak, petrol ambargosunu harekete geiirmeyecektir. Kissinger'in ikinci hedefi. ilerici ve gerici Arap güçleri arasındaki çelişkiyi kullanarak bölgede yerleşirken, Arap âleminde emperyalizme karşı uyanan bilinci sulandırmaktır ki, bu pek mümkün olamayacak görünüyor. Evet, çelişkiyi daha zor anlaşıhr blr hale sokmak mümkündür. Hatta Nâsır'ın yerine geçen Sedat'ı kendi yanına çekmek de. Ama ne olaylardan süzülüp gelen bilinçlenme sürecini durdurmak ne de Nâsır dönemini ve hareketini tarihten sümek mümkün olabilir. rASHİNGTON Mısır ve Is l askeri heyetleri Cenevre'de li ara anlaşmasına ilişkin aytılılan görüşürlerken, anlasma iogrudan, ya da dolaylı olarak lî olan Ulkelerin başkentlerın j tepkiler sürmektedir. ina'ya gönderilecek olan 200 lerikaü teknisyen konusunu üşmek üzere toplanan Ameriı Kongresi'nde bu konu derin üş ayrılıklarma yol açarken, 1ye ve Mısır yetkilileri karklı olarak birbirlerlni suçla•lardır. Israil Başbakanı İzak 3in'in eleştirilerinin ana hede se Sovyetler Birliği olmuş ve Din. Sovyetler Pirliği'nin son .ımuyla bolgedeki Filistin örlerini jüreklendirdiğini iddia ııştir. ina'ya gönderilecek Amerika00 teknisyen konusunu görüş ye başlayan Amerikan Kong i'nde parlamenterlerden bü: bir bölümü, bu yasa tasarıı onayladıklan takdirde. ABD ilerde çıkabilecek yenl bir adoğu savaşına kanşabilecedien duydukları kuşkuyu belirt •lerdir. Kongre iiyeleri bu ne ıle, yasa tasarısına Amerika'yeni bir Ortadoğu savaşuıa ışmasını önleyecek kayıtlama getirilmesini istemişlerdir. enatör Frank Church, tasanOrtadogu'da çarpışmalann ye en başlaması hâlinde Amerıı uzmanların çekileceği yolun brr kayıtfcontf konmasını öner jtir. Bir grup Kongre üyesi tasarıda savaş olmasa da. ıerika'nın istedigi zaman uznlannı geri çekebileceglne iliş bir madde bulunmasından la olduklannı açıklamışlardır. omisyonda daha sonra bir uşma yapan Amerika DışişBakanı Henry Kissinger, kan Ford'un savaş halinde lanlann geri çekilmesi kounda bir öneriyi kabule haolduğunu söylemiştir. Dr. 5inger daha sonra gazetecilesorularını cevaplarken, Sila görevde bulunacak olan erikan personelinin Filistinrin tehdidi altmda olacaklaı ihtimal vermedigini soy,19 va bölgede nüfus yogunjnun çok az olrnasmın, Amem personelinin korunmasını iylaçtıracagıru ifade etmiştir. te yandan Mısır Devlet Başa Enver Sedat, bir Kuveyt gisine verdigi demeçte, Sus yetkilüerine çatmıs ve onyalnn haber yayarak Mısır uriy» ilişkilerine agır darbeindinnekle suçlamıştır. (Dıs Haberler Servis!) Enver Sedat'a başarısız kalan bir suikast yapıldığı bildirildi LONDRA Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat'a Iskenderiye j deki Sarayında başansız bir suikast teşebbüsünde bulunuldugtf, bildirilmiştir. . BBC'ye göre, Başkan Sedat'a karşı girişilen başarısız suikast teşebbüsü sırasında. Sedat "m mu j hafızlanndan ıkisi. açılan ateş sonucu vurularak ölmüşlerdir. İngiliz BBC radyosu bu haberi, «Filistinin Sesi» radyosunun bir yaymına dayanarak dün akşam vermiştir. BBC'nin haberinde. suikast teşebbüsünün ne zaman yapıldığı I belirtilmemiştir. Bu arada. Mı1 sır Hükümet sözcüsü bu haberi yalanlamıştır. Ancak. Mısırdaki iyi haber alan çevreler haberin dofnı oldugunu öne sürmüşlerdir. ta a.) Tşkencenin yasa dışı sayılmasını öngören uluslararası antlaşma tamamlandı CENEVRE îşkencenin tüm dünya uluslarınca yasa dışı sayüması için hazırlanan antlaşma taslagı dün Cenevre'de tamamlanmıştır. Antlaşma taslağmın bu hafta içinde Birleşmiş Milletler toplantısında ele ahnması beklen mektedir. Hazırlanan antlaşma taslagın da, «İşkence» kasten yapılan insanlık dışı adi ve zalim bir dav ranış veya ceza uygulaması olarak tanımlanmıştır. Yine aynı antlaşma taslagı yasal tutuklanma hallerinden doğan acı ve özgurlügıi kısıtlayıcı durumlan, işkence fiilinin dışında tutmuştur. Raporda tüm ülkeler tarafından onaylanacak bu taslagın özel olarak toplanacak uluslararası bir toplantıda imzajanmasının amaçlandıgı belirtilmiştir. (AP) Nükleer denizaltıda çıplak dansöz oynatan çapkın kaptan görevinden alındı HASHİNGTON Amerika'nın güçlü nükleer denizaltılanndan «Vsa Flnback»in süvarisi Albay Conally Stevenson. gemisinin güvertesinde çırılçıplak dan&öz oynattığı gerekçesiyle Donanma Ba kanlığınca göre^'inden alınmıştır. ABD Donanma Bakanlığı yetkilileri. Komodor Stevenson'un görevinden almdığını dogrulamıs. ancak süvarinin görevden alınış nedeni hakkında açıklama^a bulunmaktan kaçmmışlardır. Gemi personelinin verdıgi bılgiye göre ise, «Iss Finöack»m güvertesinde çıplak dansöz oynatma olayı 10 temmuz gunü olmuştur. Albay Stevenson ise görevinden 1 ağustosta alınmıştır. Bazı görgü tanıkları, çıplak dansözün Komodor Stevenson 1a birlikte, geminin 121 kişilik mürettebatınuı önünde oynadıgını anlatmış'ardır. (a.a.) Ford'u öldürmeye teşebbüs eden kadın LYNETTE FROMME İSİMLÎ 26 YAŞINDAKÎ GENÇ BİR KADININ BAŞKAN FORDA YAPTIĞI SUÎKAST TEŞEBBÜSÜ ABD DE GENtŞ YANKILARA YOL AÇMIŞTIR. RESİMDE, GENÇ KADIN, SUİKAST TEŞEBBÜSÜ SIRASINDA FORD'UN KORUYUCULARI TARAFINDAN ETKİStZ HALE GETÎRÎLtYOR.. lA'NIN ELiNDEKi LDÜRÜCÜ EHiR STOKU ONUSUNDA ELMS'iN îFADESi L1NACAK IVASHİNGTON Bırleşik lerika Senatosunun. Amerikan aeralma servisleriyle ilgili soSturmasını yöneten Komisyon Başkanı Demokrat İdaho natörü Frank Church, Birleşik ıerika Merkezi Haberalrna Örlü'nün (CÎA) eski Başkanı, adiki Tahran Büyükelçisi Bicrd Helms'in «CİA» deposunda danan zehirli maddelerle ilgili ırak tanıklığa çağrılacağım klamıstır. Son derece zehirli ın maddelerin, Helms'in CÎA şkanı olduğu sırada örgütün • laboratuvarında saklandığı ri sürülmektedir. senatör Frank Church. Senato ruşJurma Kurulunun, önümüzki sah günü toplanaeağını. Ric rd Helms'in de büyük bir olaıkla butıdan önce girli bir otumda dinleneceğini gazetecilere ylemiştir. \z miktarda nlmakla birlikte, ılerce kişiyi öldürebilecek güç olduğu belirtilen bu zehirin rlığı bnceki gün açıklanmıştı. matör Frank Chrach. bu zehiı yılanlardan çıkarıldıgmı açıkrmştır. Senatör Church, gazetecilere rdiği demeçte şunları söylemiş• «CİAnm yabancı ülkelere kar : büyiik çapta bakteriyolojik bir vas yürütmek niyetinde oldugu ı bugun ileri sürebilecek duımda değilim. Bana kalırsa, İA'nın amacı çok daha özeldi.» Bu zehirin kulamlması için gekli «Araçlar»ın da o zehirle rlikte bulunduğıı açıklanmaktaır. Anlaşıldığına göre, zehir, «Be rli bir operasyonda kullanümak 'prp» hazırlanmiftı. Senatör YURDUMUZDA HKDEEA lASAMtUIUUtNZ KM MITUK KAIAHMA $*MSI YENİ TRANSTURK HOLDİNG TAHVİLLERİ sağlıyor. Tahviller, 15 Eylüî Pazartesi günü Türkiye îş Bankası, Yapı ve Kredi Bankası, Uluslararası Endustri ve Ticaret Bankası Şubelerinde satışa sunuluyor. Ayrıntıh bilgi almak, ücretsiz broşür istemek ve tchvil ayırtmak için aşağıdaki adreslere başvurabilirsiniz. M»b»n M«nkul BurOftO Söeut Sokak No. Helk Sigorta Hanı Karaköy • Istanbul Tit : 44 28 364517 65 Kapırıojlu İİB Kozan Çakaioz evlendıler, 10 Eylül 1975 Ankarm her onbin liralık tahvil alana 50.000, 100.000, 250.000, 500.000 liralık ikramiyelerden 1/200 (ikiyüzde bir)'lik bir şansla kazanma imkânını ve o/o 18 yülık geliri çoh yönlü bir portatif yazı mahinası Istanbul TranstCrk Hotding A.S. Ankara ÇOK DAYANIKL1DIR Cslık govdesi ile yıliarca, yjnadan, sıze va çocukiarınıza hizmet edecektir. SON DERECE KULLANIŞLIDIR B^rcok I.saida vazma olanağırıı sağla,an 88 kara'<t9rf. kağıt desteği. s yahkırmızr şer.d , \x.rjş sertDk aya'i i a b r biiro yaz\ nakması kadar kjilarışlıdır. GAYET HAFİFTİR K^paçı i!e her yera ko'ayca t^S'nabitecek va her \?de kullanılabılecek haf flıktedir: ış yerindo, evc?, ckutda, yolcuiukta.... GUZELDİR Sca derece modern 'latlarr va cazip reakîerî Ü9 gczlerintzi ckşayaca'< zarifıkt^dsr, UYGUN FİATLIDIR K'LJsti«na ka'iresine rağmen, her kesev^ u/gun bir ftata satılma<tadir, Mutlaka gcrünuz,der.aviniz. Ankarada Sat ş Yeri; Tünal Cadd«»t, 18 Transtürk Han Karaköy Tti.: 4311 41 49 E8 2849 52 47 Yenisehir Tel.:12 418025 03 49 TH7817 Tıansturk Holdıng A.Ş. Ga? nustafapaM Bulvan Iştaş Ap. No 8/7 Karaköy, Voyvoda Cad. 52 Istanbul Tel: 43 17 66 4i 48 81 j Tel: 24 21 00 ...ve b a y i l e r i m i z d e TEKNOSAN AS. ! BURLA A.Ş. Ulus Meyriam. Koçak HaH