Katalog

IKİ CUMHURİYET 11 Eylül 1975 B aha orr» «üs» «t°«'* s i « ''«ıi HMsuvv •e «Arapça dsğıl mı, uyaur jjujr soyie» sozundekı sagaujunun ne denlı yerınae ol ouğjnu yazarken başka bir sösscugu de ornek olarak ele alacagını soylemış'ım Bu her yaz mak her sovlemek ıstedığırnde kırkavagın yu rumesım şaşırması gjbı elımın ya da dılımın bırbırme dolandığı «mustehcen» sozcugudur. Son zamanlara deK anlammın ne oldugunu bılıyorum sanıyordum OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Cahılügımın nıtelıgını belırtmek ıçm once içinde bulunduğum varı komik blr olayı anlatavım Yırmı yıl kadar once bır semınere katılmıştım Konu Musluman ulkelerde kadmın durumu sorunuvdu Toplantıda Londra da Arap edebıyatı doktorası yapmıs, benım yaşımda, Mısırlı bır Arap profesör vardı, bır de Pakıstanlı bır profesör Bu ülkelerde kadınlığın ozgurleşmesı akımı Uzerine konuşulurken Mısırlı profesör Arap dunyasında bu Konuda ılk ılerı~ı gorusu ortava atmış olan kıtaptan soz ettı Bu nu Kasım Etnın adlı Mısırlı bır lıberal duşunur jazmıstı Kadırüık konusunda Turkler Araplar dan daha ılerıde gozukurlerse de bu kıtabm yazıldıgı zaman Turkıye'de Abdülhamıt donemı vardı Onun gıbısı yazılamazdı Meşrutıyet gelmce kıtap Osmanlıcaya da çevrıldı, «Hurrıyet i Msvan» adı altında Bugunku «Arapçacı Mılliye*çıler» be'kı bümezler. Türkçesını yazajım «Kadınların Ozgurlugu» demektır Arapça aslmdakı adı ıse «Tahrır alMarra»dır Bundakı ikı sozcuk daha da koyu Arapça oldugu ıçm Arapçacı Mılhyetçılermuze vardım olmak uzere onu da çevıreyım «Kadınlığın özgurleşmesı» aemek Asıl Arapça adı, kıtabın soylemek ıste oıklerıne daha uygundur, ama nevse çok btıyuk bır fark yok dıjelım Gerçi bir Arap ıçın, bir kltabm asıl adından farklı olarak Osmanlıcada gene Arapçadan bozma sozcuklerle, üstelık bu İM sozcuğun Arap dılı kuralına gore değil de Fars dıli kuralına gore bıtıstırılerek yapılması anlaşılmaz bır acaiplıktır, ama çocuklugunda Cemal Paşa'nın Surıve'de açtıgı okullardan btnnde okuduğu ıçın Osraanlıcanın jabancısı olmayan Arap profesör bunu yadırgamadı öyleyken, Pakıstanlı profe sor bu kıtabın Urdu dllıne de çevrüdığıni ve çevındekı adın ne oldugunu soyleyınce Arap profesör ıkı elıyle ağzını yuzünü bastınp tuhaf bir gorunuş aldı Patlayacak gıbi bır hall vardl. Urduca çevırınin adında «al Marr'aaya da cNısvan» sozcüğü karşılığı olarak «Avret» sozcuğu kullanılmıştı (bu sozcuk bizde kırni kez avret, kımı kez avrat biçimlnde seslendınlır Arapça seslendırıhşı «awrah», Urducada «Ovrat» gıbıdır Bu bıçmüere alışık olmadığımızdan ben avret j a da avrat bıçımıni kullanacağım). Cıddı bır kıtabın başlığında boyle bır sozcufün bulunması benım de tuhafıma gıttıyse de Arap profesorun neden o denli allak bullak oldugunu anlav amamıştım Toplantıdan sonra merak edip sordum Profesor bu kez kendını sıkmadan güldür guldür gulrıeve başladı Çunkıi Arapçada avret sözcügu kadm anlamına gelmez kadmm cınsel organı anlamına gelırdı O zaman kıtabın adı Arap profesör ıçın «Kadınlann Ozgürlügü» anlamına desıl de kadınlann cınsel organlarını eUleme açmaları anlamına gelrvordu Bövle bır baş ık zavallı Kasra Emın'ın anlatmak ıstedıeı sevlere avkın olduktan başka, kendı dılınde açık saçık savılan bovle bır soz \rap profesore son derece gulunç bır kabahk gıbı gelmıstı Muslumanhk yuzunden kendı dılını başka halkların vaftma edıp gulunçleştırmelerıne kızıyor sanmıştım Ovsa ona da hakkı vardı O gıinlerde. çocukluğumuzda bıze «ilm 1 hal» dersınde öğretılen «setri avret» kuralı gel HECİN DEVESÎ Niyazi BERKES m ştı akhma (Çoluk çocuğa ne dıje bovle şev ler ogretırlerdı oılmem O zaman anladıgı mıza göre bu kadjıların ortunmesı demektı Meger bu ku>al her ınsanm cınsel organını ort mesını buvuran bır kuraldır Paıustan da gor duğum gıbi «avret>lenn «çatur» dedıklen ju rüyen bır çadıra benzeven bır ortu ıçıne va da kafesin ardına konması demek değıl Kendını herkesten çok Muslüman sayanlann dıl bılgısız lığı yuzunden din kurallan ne kılıga ^o\ulmuş Hoş bu dın kuralı bile değıl Norma! bır top lumsal yaşam kuralı En ılkel toplumlaıaa bıle kışıler oyle yerlerinı örterler Anlattıgım yırmi yılhk olayı Arapçacı mıllı yetçılenn an dıl akımına karşı gelışlerı ve Çe tın Altan'm bır kıtabının «mustehcen. oldugu ıleri sürülerek yayınlanmasının durdurulması olayı dolayısıyle hatırladım. Us, tesıs sozcuklerınde oldugu gibl «Arapça değıl mı uydur uy dur soyle> sözu gene kafamda dolaşmava baş ladı (Arapçacı Mılhyetçılenn benımsedıklerı «mıllıyet» sozcüğü de uydurmadır Mıllıyetçılık demek değıl, dıncıhk demektır o Başka bır ya zıda onu da anlatınm) Dedığün gibi, jıllardan ben duyduğum «mustehcen» sozcügunün anlamını bılıyorum sanırdım hiç düşünmeden Altan'm kıtabmı okuyunca duraladım Ne demektır bu sozcuk ve kitabın müstehcenligı neresinde7 Sozde yanbu çuk Arapça da okumuştuk Öyleyken ne demek oldugunu kendıme sorunca bılmedığımı gordum. Eger bunu benım cahilhfîim sanıvorsanız sıze de sorayım byleyse içinızde bılen var m ı ' Varsa çıksın ortaya (Bu sozum sayın dıl uz manlanna degil). Ne var kl ne idügünü bılmedığimiz bu çetrefü sozcuk ikıde bir yazarlara musallat olur Yalnız savcılann ağzında değıl, okumuşlar ara sında da kullanıUr Ama nedır, neyın nesıdır, nereden gelme? bümeyiz. Arap profesorun kah kahalanm haürladım da ağınma gitti. Arapça aslının ve de anlammın ne oldugunu bulabılmek ıçin Ck once anlamını kafamda belırleyım de ondan sonra Arapça sozlüklerde karşıhğınm ne oldugunu bulavım dıye düşundum Çünku çoğtı Arapça sozluklerde bır sozcuğun kokenını bılmeden ondan üretılen sozcüklen bulmak guç tur «Mustehcen»ın bır kokenden uretılme oldu ğunu bılıyorum hiç olmazsa önceleri bu sözcükle akhma hep «cmsıvet» (cınsel) sozcuğu gelırdı Bunu bır yana atmak gerekn Çunku hem «mJstehcen» sozcugundekı harflere benzer yanı voıc hem de Arapçada • cmsıyyah» Osmanlıcadakı «mıllıjet» va da «ırk» karşılığıdır. Aklıma Batı dıllerındekı • seks» sdzcugu geldı Batı dıllerınde seksten so? etmek hiç bır yerde suç değıl Tersıne bu gun çok geçen bır sozcuk Seks eğıtımı adı al tında bır eğıtım dalı bıle geliştı Aklıma «obscene« sozcugu geldi Fransızca ve îngılızcede bu «kıbar kışıler çevresınde (buııuva sınıfm oan olan kışıler arasında denmek ıstenıyor) sojlenmesı avıp sayılan sözcük» demek. Ama, ceza konusu degil nyıplama konusu olacak 18flar Bu gıbı sozcuUerm çoğunun halk Fransız cası ıle halk tngıhzcesınde karşılıklan var ama edeplı ve kıbar kışıler bunlan kuilanmazlar La tmcelermı ku'lanırlar ve boylece yüzlen kıaarmaz Bızde de ovle Orta Anadolu da koy ıneeleme lerı >aptıgım jıllarda Turkçede \ B, G, K ve S harflen ıle Daşlajan, bızım sojlemeye utandıgımız bırcok an Turkçe sozcüklen köylülenn at, eşek, hava su saban der gıbı kullandıklarım, bunlan hiç yadırgamadan kımı kez çocuklarm bıle sovledıgını gorunce gulunç olmamak ıçm ıs tı:ımı bozmadım Bunlar, demek kı, benım gıbi kıbar. edeplı kışiler değıl Ne var ki ojle olunca Turk halkının çogu «mustehcen» ınsanlar 5iğını olujordu Olacak sey mı 0 Batı dılı karşıhgını ararken aklıma bır de «erotık» sozcüğü geldı Cınsel duygulan kamçüavan yazı, resım gıbi şeyler Onun yanında aklım hemen «pomografık» sozcuğune gıtti tkısı arasındaki ayınm ceza konusu olmaktan çok bır tartışma konusudur Bırmcı sozcuk eskı Grekçeden gelme Sevgi tanrıs. Erosun adından Tanrı sal bır kokeni var demek Eflatun'un dıLmıze de çevrılmış bulunan Symposıum adlı dıyaloğunu okumussanız Eros konusunun mustehçenlıkten ne denlı uzak oldugunu görursünUz Sevgı (ask) ın sanlan en yüksek duygu duzeyme çıkaran bır guç Islam tasavvufunda da oyle Yunus'un hangı şurmde aşk Szlemi Askın bir de et ve kanla ılgill fizık bir çeşıdi var kı, buna sevısme dıyoruz, hayvan çıftleşme sınden farklı olarak Kutsal dıl dıye belledlgımız Arapçada bu konu uzerine çok yazı yanlmıs Osmanlı TUrkçesınde yok sanırdım. Bntısh Museum'da Osmanlı devlet idaresi Ile ilgıli yazmalan ıncelerken bunlardan birının bulundugu bir der gıde yaıma bır seksolojı kitabına rastladım tlgl ıle okumak zorunda kaldım, çunkil adam insanlann sevışme denen sanatı bılmedıklenni soyleyerek bugunkü en modern bılımsel seks uzmanlannın yazdıklarınm aynı dıyebüeceğım bir yönteml» anlatıyordu konusunu Hıristiyan ve tslam Kutsal Kıtaplan ile îslam Hadıslennde sevısme işlemleriyle ıleılı (kimilen de mustehcen sayüabılecek) çok sozler ve sozcükler vardır Bunlar pomografi degıl elbet öylesıne eskıden «Bahnarne» derlerdı \azilma amaç ları abartılı tasvırlerle okuyanı kamç.lamak Batı dıllerınde «pomografı» de eski Grekçede «porne» sozcüğunden gelme Affedersiniz, orospu demekmış «Pomografıa» da onların ıslemlerini anlatan vazı demekmış Bu, Batı hukuk anlayısında genç kısılenn duygulanm somürerek kazanç saflama amacı ile vapılmış yayın deme^tir Bu somunicîl luıi ı,ügu Batı uUelennde vasak r suçtur Ne var kı, bugun Danımarka Isveç Almanya gıbi en ilen ulkelerde bunu bıle suç olmaktan çıkarmışlar Oıalarda sadece gu.durü konusu olmuş an laşılan Ya da kanlan pek soğuk bunlann Öteki Batı ulkelerınde de bu çeşıf vayınların onlenememesı konan vasağm somurüculugu kaldırama dıgı duşuncesı ıle bu vasagın kaldınlmasını savu nan cıddı bılını adamları var Sozun kısası bır ceza hukuku kavramı ola rak «mustehcen» sozcugunun bunlardan hangısının karşıhgı oldugunu kestıremedıgımden Arapçadakı karşıhgın hangı sozcuk oldugunu bjlama d<m Bır dıl uzmanı olmadığım ıçm Osmanlıca dakı bıçımnın Arapça kokenını bu'maktan başka çarem kalmadı ^rapçadakı kokeni «hecn» sözcu füdür «Sojsuzl^k asagılık kötü hujluluk» demek Araplann dilınde bu kokenden gelen en unlu sozcuk «Hecm» (Hecı devesı) aır Bu şınn devecık soylu Arao devesı ıle sovsuz bır devenın çıftleşme^ınden dogar Bu vüzden. halıs soy Arap atına karşın adı at g bı on ara da «sovsuz hecm» demışler. Cmsel yaşamı bıraz kansık olan toplumlarda sozcuklerden ae «hecın»ler doğurtulduğu gdrulur Bızde, adı Turkçeden çok Arapçava benzeven es kı bıçim bir bılgın vardı Bugun sağ degil Şaırler sadrazamlar uzer ne bmlerce savfanK çok vararlı kıtaplan kald^ bıze \alnız tuhaf yanları olan bır savın kışı ıdı sozcuk «hecınolen vapma merak lısıydı Kimılerm tahmınıne gore galıba cınsel gu dulerı dılıne vurmuştu Konuşurken saf masum soylu sozcukİTden sovsuz anlamlar çıkarmadan duramazdı Ornegın onunla konuşurken «almak», «tutmak» «sokmak» gıbı sozcüklen kullanmama ja çalışacaktınız çunKu onlardan akhnıza bıle gelmıyen hecınlık anlamlar çıkanrdı Sanaıfina gore bu ona ozgu bır şey de değıldi Kımı Osman h kışılerin konuşmalarmda bır1çeşıt soz zenaatı olmuştu Işte mustehcenltk bu Bu soylu ıle sovsuz kanşıgı duzle sapık va pışıgı sozcuk nasıl gırdı Osmanhcaj'a' Kun soktu onu hukuk sozluğumuze'' Bılemıjorum Hukuk dılinin matematık fızık bilimlerinın dıli gibi açık, seçık kavramlan ve anlamlan olması gerekır Bır muhendıs bunlan bılmeden anlamlannı oğ renmeden bır koprü yapsa felaketle sonuçlanır Hukukta da oyle Bır hukuk adamı anlamını bümedıgı terımlerle ış japmaja kalktığı zaman yazarların, gazete yazıışlerı «orumlularının başına neler gelır kımı kez Çok uınanm kı hukuk dılını arıtmaya baslayan sa n Velıdedeoglu bır gun elıne supurgesını alarak bu sovsuz sozcüfu de supurup atacaktır Sozcuklerden hecın devesı vapmaK bır oyundu Yanümıyorsam hiç bır zaman pomografı sayılmamıştır Çoğu kez anlayanı gulduren, anlamayanı gülünçleştıren bır oyun Bızım hukuk açısından aradığımız ve suç sayılması gereken «pornografındır. «Mustehcen», olsa olsa Arap proiesorü çok gulduren kaba söz sovsuzluğıı olabıhr Pakıstanlı profesore o zaman sormuştum kendı dılınde «avret» sozcüğü ayıp sojsuz bır sözcük mu diye Hayır Düpeduz soylu bır sözcükmüş. Bayan, hanım, kadın demekmış Demek ki bır sözcük bır dılde «ayıp», baska bır dılde «savın», gene başka bir dılde «suç» olabılıyor Hatta Osmanlı huyundald kışilerin dilınde hem soylu hem soysuz anlamlara bıle gelebılır aynı sözcük Dahası var Aynı toplumun bır tabakasında ayıp, kımi savcı anlayısında suç halk dilınde ıse an bir Türk sdzcügU, şehırli halk dılinde sövmö va da alay etme sozcüğü olabilıyor Koca blr ulusu anlam karanlıklarına sokmak mıdır «milliyetçilik''» Başka bır ulusun zengin soslüğunden hırsızük mıdır o ' Hecm devesi sözlüğünden özgürleşme cesaretinı gosteremeyenler nasıl millıyetçi olabilırler'' Cinler, periler.. kul sıralarında lnsanlı|uı ilk aşamalarr 1) Tas de\rt, 2) Tnnç devri, 3) Demir de\H, dive sıralanır Birfm demokrası tarthtni de bılımsel açıdan uç döueıne ayırabılırız 1) Odun devri 2) Kereste devri 3) Mobüya devri Rahmetlı Menderes'ın blr nnutultnaz özdevısi vardır. Adnan Bey bır jün demıştı kl. « Odundan aday göstersem, «eçUır» Bövlece odnn devrlnı açmıştı 1S5O196O arası odun dönemi oldu. Turlu çesıtlı odun sıvasal vaşayışımıza renk kattı Meşe odunlarından vaglı çırava dek bfcvuklu, küçtiklu odunlarla geçen on nllık bir zaman 1960't» defteri kapattı Kurunun vanında vaşm da yandıgı 27 Mayıs devrimınden sonra kereste devnne çırdik Bu venı dönemın önculerı Demırel buaderler oldular. Demırel bıraderler, odunlan altmış altıva baglayıp kereste fabrıkalan kurarak rejimde blr asunavı gerçeklestırdıler Devlet kefaleti altında iç ve dış kredl olanaklan, Hazlneden yararlanma, tesvik teclbırlen sayesınde sun"î tahta üretımını de ıhmal etmıven üemirel bıraderler önderiifinde 1960 1971 donemı vurgulandı Bılındigı gıbı odun hamdır Sozgelışı mese odununu hızardan jeçirip duzelttıniı ml, kereste elde edılır Kerestenın kendine çore bır raconu oldugu bovlece ortava çıkar Gerçı bu ışın uzmanları, ulkemizde kereste uretımının çok kotu oldugunu Uen suruvorlar Anlatıldıeına jöre eerekli işlemler yapılmadan odundan saelanan keresıe. sonradan efılıp bukulu>or. bel verıvormuş Ama bu tur keresteler de toplumsal yaşayışın bir kesımınde pek peçerlıdır Meşeden çamdan, purfenden saglanan kerestelenn polıtıka dunvamızda epüp bükulme»! \e demokratık yaşamda hel »e bo? vermesı sa>esinde kereste doneminın parlak yıllannı hep blrlikte Izledik. IS71 rUına dek sflrdtt bu dönem; Ve kısa bir »rahktan sonra mobilya devrine geçtik. Ku^kusuz bUım adamlan Uerıde demokrasi tanhimizl inceledikleri raman möbllya donemini belgeleven çok zengin arastırmalar yapacaklardır. Biz simdllık, mobıha devnnin, demokrasi tarlhımlzde bır asama oldufunu soylemekle yetineceğiz. tlgl çeken nokta şudur: Demokrasi tarıhimlzin Uk üderl Menderes, odun devTiyle birllkte defterini kapatmıstır. Oysa Demirel bıraderler (cadro«u, büylık blr bajan göstererek, hem kereste devrini yönetmlsler, hem de ülkenln mobilva devrine geçmeslnı saflamışlardır Ulkenin odunlannı kereste. kerestelerinl de mobilva vapan düıenin kosullan boylece sapUnmıştır Bu vem devlrde bol sayıda İ > W tldar koltuklan. vBnettm knrulu sandalvelerı, yağma sofralarına iskemle ve nuralar yapmakla yetlnllmemiş; aytıı zamanda dış ulkelere mobilya ıhracatıvla da buyuk blr atılım gbsterilmistir. O Yazarlar "Mal,, Değildir! OKTAY AKBAL Evet Hayır Adli Tıp Kurumu ve Adli Hekimlik eza Hukukunun ana kuralîarmdan bınsı ve en onemlısı suçlunun yaptığı, sebep ol duğu zarar oranında cezalandırümasıdır Fertleıe karşı ışlcmlen suçUrda ınsan vucudunaa ortaja çıkan her turlu zarar^n tesbıtı, agırlık derecesının belır tılmesı ıse tıp bılımının Koaayıdur. Her yargıç ve savcınm burun bılımlen oğreııme olanagı şuphesız yoktur. Tıp ıle hukukun ortaklasa aynı anıaca ycnelık bır çalışması zorunluluğu doğmaktadır. Toplumlar ve uluslar bu zorunluluğu yuzyıl»ar on^e hıssetmıştır. Hammurabı Kanunlan, Eski Mısır, Roma, Çm, \wnan ve çeşıtlı Avripa mılletlen ne aıt kanunlar, eserler buru Kanıtlamakta bıze yardımcı olmak tadır Bu sebeple Tıp ve Hukuk Pakultelerıne Adlî Tıp aerslen nta de konulnmsı gerta.mıştır Aynı zamanda DU çalışmalan duzenleyen kanun ve yonetmen lıkler yapılmış, hekımlerm gorev len, yetkılen, haklsn beLrt.ı mıştır Batı Ulkelennde memleketımızden vuzlerce yıl once bu çalışmalar tamamlanmıştır • Ne var Id bu noktada blr sora isaretl ortaya çıkıvor: Demirel biraderler ve yeğenlerinin alle sirketle*. butun asamalarda büyük yetenek gösterdiler Ancak şu mobilva Ihracatı lslnde ban puf noktalan var Vegen Demirel in buyıik bir ls atılımı vaparak Turkıveden LıhtesUvn PrensliRin* lhraç ettl/h mobiKalann övkusü cln peri masallarına dönfistıi. Bu mobllvalan kâğıt üstunde satın alan. Lihteştayn Prenslipinin baskentinde olmavan bır sokakıa bulunmayan blr konutta. kurulmamış blr şirketın salııbıdlr C.nrtinmlyen eller de bo isl ortav» çıkaran vuksek devlet mrmunınu» önce isinden atmış, sonra da evtne bomba atmıstır. Ortalıkta jerçekten cinler ml dolaşıyor' lvn saatte olsunlarm Türkive'dekl temsilcileri ml vapıyor bu tşlen' Lihte;tavn baskentinde periler mi dolaşıyor** Namevcut caddelerın. acılmamış »okaklannda, olmavan slrketlere mohllv» ihraç edlp Hazine'den milyonUn çekmek ne demek'' Ecevit, bu Boruya şöylece bir doknnduğunda Sulevman Demlrel Ecevit cinnet jetlrdi diyor. Vallshl bu gldlşle heptmlz cinnet getireceğiz. Cinnet, cln tntması demektir. OrUlıkta blr takım cinler dolaştığına goreM Ecevtti, sizl, benl, halkı cinlcrin çarpması dogaldır. C JtBÖ TIP KURtTMU'NUN ÇAtlŞMA KOŞULLARI DÜZENLENMELi, SEÇKıN UZMANLARLA GÜÇLENDıRiLMELİ VE MADDî OLANAKLARI ARTTIRILMALIDIR. H er şey çalmabılır, ama her şey Piyano, keman ut v b ötekı anlamıyle de para, pul, eşya, şu bu Çalmaktan çalmaya ayrım var Btrı bır müzık sesı duyurmak, oburü başka bırınin maimı kendi cebıne atmak Geçenlerde bır gazete patronu liç be? satırla bu ıki «çalma»yı bırbırine kanstırarak «esprı > yapmaya kalkaştı Gazetesının jazarlannı başka bırı çalıyorrruş' Yazar çalmak deyımı de boylelıkle dogmuş oldu Bu «patron», yazar olmaya heves duyan bır kışıdır Herkes heves duyar yazarlığa, olur ya da olamaz Çoğu başka dala atlar yazar olamayınca, mılletvekılı olur, bakan olur ışaaamı olur ıkıde bır «bız de yazardık yazmasına» dıye böburlenır. Vaktı joKtur yazmak ıçın, çunkıi ışadanudır zengmdır, pek çok uğ raşı vardır' Elıne kalem almaya kalksa nasıl bır duruma duşecegmı büır, bu yüzden de yazmanın sözünü eder durmadan, ama gırışmez boyle bır ışe Kötü bır patron olduğundan kimse kalmaz yanında Birbın ardına çeker gıderler başka yerlere Suçu kendmde aramaz, onlarda bulur, onlara yer veren kişüerde bulur. Bır baksa baslangıcından beri «kimler gelıp kımler geçtı burdan» dıye bıraz düşunse Yapamaz bunu, para kazanmanın, patron olmanın gururu içmdedır, kuçücük dağlan yaratmıştır! Gazetesmde bırtakrm yazarlar vardır, bunlan kendi «malı» sayar Bu kanıda oldugunu da bu yazarlar çekip gıdmce onlan bır başkasınm kendmden çaldığını açıkça yazarak belli eder Bu denlı kendını bılmezlığe nasıl bır ad venlır, bılemem Hele bu kışının, bu patronun toplumculuğu da kımseve bırakmadığım gorursek. Emeğe say^ılı, kişfye, klşilığe sajgılı, okura saygılı olmaktır toplumculuk Her şey bu saygıyle başlar Sen yazarlarına karşı bu saygınm en kuçuğunu gostermezsen degıl *Op lumculuktan, aklı başında bır ınsan sayılmak çızgısınden oışan duşersın bırden Benden vazarlarımı çalıyorlar dıye du şunen bır gazete sahıbı ıle benden topraklanmı almak ıstıyor lar dıye tepınen toprak ağası arasında hiç bır avnm voktur. Bu «patron» yazarhkla uzak >akm ilgısi olmadığı ıçın bovle bır savgıvı da duymuyor 1 Parasmı verdın mı o yazarı tepe tepe, horlava horlaya kullamrsm Bu çagdışı bır kafadır, geçmışın dermlıklennde kalmış Babıah patronluğu görunüşudür Boyle bır anlayısın solcu, toplumcu dıye gorunen bır kışıde bır organda ortaya çıkması umut kırıcıdır Hele kendının de bır zamanlar çok kısa da olsa >azarlık ettıgını sanan bır kım senın jazarlan kendı malı gıbı gormesı busbutun acıdır Bır yazar herhangl bir gazetede çalışır, sonra aynlır, baş ka bır gazeteye geçer, bır kaç yıl orda va7ar ısıne gelmezse vıne baska bır gazeteye gırer Kımı zaman gazeteler hoşlanma caklan bir yazarı ışınden uzaklaştınrlar, kımı zaman da gazete nın polıtıkasına kendını ujduramayan, patronun kevfı davra nışlarından hoşlanmayan yazarlar da o gazetevı bırakırlar Ya zar ozgur bir ınsandır herşeyden once Çalıştığı gazeteye bır anlaşma ıle bağlıdır. Işverenle çalışan arasır.da belırlı bır saygı çızgısı vardır Ne bırı yazara kendı buyruğunda çalışan bır kole gıbı bakabılır, ne de yazar gazetesırı kendı kafasına gore yonlendırmeye kalkışabılır. üBenden yazarlarımı çalıyorlar» dıye bagıran gazete patronunun gazetesınde >azı >azanlar ne derler bu tur konuşmalara, bılmem Kışılık sahıbı yazarlar da var ıçlennde Bunlar kendılenni o patronun kolesı, maU mı sayıyorlar? Bojle bır sava, bır dusunuşe karşı ük tepkı onlatdan gelmelıydı. Gazetesıyle Turkıvemn sorunlannı, konulannı en ılencı bır goruşle ço zumlemeye kalkışan bır gazete sahıbının bu denlı ılkel, bu den lı çagdışı bır kafa taşıdıgım gormek hepımız ıçın uzucu olmuştur. Emeğe, ozellıkle jazann emeğme bu denlı saygısızlığı ta nımlamak, açıklamak guçtur. Dr. Mehmet AYKAÇ IST. TIP FAKÜLTESt ADLl TIP KÜRSÜSÜ OĞRETIM GOREVÜSt ÜNİVERSİTE HAZIRLAMA KURSLARINDA X başarıyla çalışmış,yetenekli Biyoloji Fiıik Kimya Matemahk ÖĞRETMENLERt ALINACAKTIR CAĞALOĞLU İSTANBUL, nhnr T ot 71 Ell Savaşı ve Kurtulus Sa/ası sıra çın ek ücret alır. Ücretler muasında bu şube Kapandı mı? Mu yenenuı yerıne, cnsme, şeklıne şahedehane ve tuuc Tettakler gore ayarlanmıştır Normal oşubelert ise ücretU biliriasilerce topsi, çocuk otopsileri, kokuşyurütulmcve çaıişılmak»dır muş vak'alar aynlmıştır Turk tstanbul'da 4, Ankara'da 2, îz parası ıle ortalama bır otopsımır ve Bursa'da da birer adli mn karşılığı 250 lira tutar Alkol tabıb kalmışür. Kuruluştaki tüm muayenelerı, klınık dığer muayehekım sayısı C5 kadar ve bunlar neler, laboratuar muayenelerı, dan 22 adedi emeklılik çagında toksıkolo.ıık tahliller ayn ayn dır. 35 sene sonra bütün kad değerl*>ndı nlmı şt ır rolar boşalacaktır. Hekime ihti Turkıye'de hekım sadece ölü yaç ılerı saîhadauır. Müessesenin muayeneleri ile otopsılerde üc4 şubesmden 3'unün çahsmalan rete hak kazanır Şayet duyuna tum durma tehlikesi içmdedır. kalmazsa ve adlıyenın parası guç Bu, degırmenın taşıma su ıle don Memleketımızde dıiı^el oaskı durulmesı demektır. Müesseseyı de olsa alabılir. Alacağı para da her otopsi Içın en fazla 15 lırasebebıjle ılk uygulamalar 3ul beslevecek aJi tabip yetıştırü dır. Yenne gore saatlerce gıtan Abdulmecıt ve Abdulazız za dış, gelış, yaya, at araba yolcumanlannda başlayabılmıs, ne melı, obür uzmanlar tenun edü luğu yapılır Guç şartlarda otop kınuer adli tıp ıslerı ıle de go melıdır Bugun Batı ulkelermd» adlı sı yapılır. Kan, koku, mesulı>et, revlendınlmışür 1873 da lstan bulda Zabıta Tababetı Adhvesi hekimlik ısterılen bır uzmanlık uzuntü, yorgunluk karşılığı 15 lıkuruluşa gorulmekcecüı Bunu tır Hekım her adli muayene i ra. Gulunç ve gerçek. Hekın^er 1908 de Morg Idaresı KurUiU^u, 1912 de Tababet ı Aalıye ŞUDPSI ve Encümenı ıhdası, 1917'aa de ÎSTANBUL DEVLET Adlı Tıp Muessesesi kurultiî.u takıp etmijtır Bu Maessese l^uii yesme ılk kuruluşiaı aUr^nış, MÜHENDiSLiK VE MiMARLIK Muşahedehane Mudurluğü eklen mıştır Cumhunyet donenımde AKADEMiSi BAŞKANLlClNDAN 1926 yılında 813 sayüı kanunla Adlı Tıp Muessesesi Adalet Bakanlığına bağlanmıştır. 1953 yılmda da 6119 sayılı kanunla on gunku Adıı Tıp Muesseiesi KUruluşu tamamlanınıştır FIZIK Tetkuder Şubesı eilenmiçur. Butun bu çabalanri ek unacı adalete en ıyı şekıide hızmet «• ISTANBUL DEVLET MÜHENDİSLİK ve MİMARLIK decek bır Resmı Bılırkışılık kuAKADEMİSİ NIN DORT YARIYIL (ıkı oğretı myılı) SU ruluşu kazandırmaktır. Acaba RELI LISANSUSTU ÖĞRENIMINE Yüksek Muhendıs ve Muessese bu gorevım eKsıksız Yuksek Mımar vetıştırmek üzere oğrencı alınacaktır japabüfyor mu 9 Durumu neoar'3 Başvuracak oğrencılenn en az dort yıllık muhendıslık Geleceğı aydınlık nuaır? ve mımarlık oğrenımı veren oğretım kurumlanndan mezun olmalan, not esasına gore oğrenım yapmış olanlarm dort Kayıtlara gore 1926 yaında ?u jılda kazandıkları notlar toplamırın tam notlar toplamının belerde uzman he«am bır muaur en az °o 70'ı kredı ve puan hesabı uygulanan kurumlardan ve yeten kadaı da uzman oldJmezun olanlarm ıse ağırlıklı onalamasınm 2 5 veya daha yu ga ayrıca Istanbul, Ankara, akan olması gerekmektedir mır Bursa, Konya Adaııa, S«unBaşvuracak oğrencılerm aynca gırıs sınavlannda Deşa sun da da bır>r Adlı lamp bunlı olmalan şarttır lanaugu anlasılmaktaaır. Miıes&s se>e atandığım 1E»O5 yılıı d& ıse Lısansustu öğretiml yapacak Meclıs Uyelıklen, 4 şube aıudürbolfimler ve dallan: luğu, uzmanuk kadrolan dolu ıdı Ikı asıstan idık Istanbul da 4, Ankara da 2 Izmır Barsa, Er 1 ELEKTRtK BÖLÜMÜ zurum Adana Konya ve Dıyaı 2 HARlTA ve KADASTRO BÖLÜMÜ bakır da da bırer Adlı Tabıp 3 İNŞAAT BÖLÜMÜ vardı Bugun meUısae oazı üye4 MAKtNA BÖLUMU lıkler Morg Mudurlugu, Fata»o a Enerjı Makmaları jı Uzmanlıgı, Müşahedehane Mu b Isı ve Proses dürlugu 0zma.ıl gı Pızık Teıkik c Imalât ler Şube Mudurlugu Muessese d Konstrufcsıvon Bıjolojı Laboratuar Uzmanlıgı, e Malzeme butun asıstanl'k kadrolan boş 5 MIMARLÎK BÖLÜMÜ tur Morg, Muşihedclıano, Knn a Kent Planlama jevı tahlıller ? ubelan kcQroıab Roleve Restorasyon rında hiç hekım bulunmdinaKta c Mırrarlık dır Otopsıler tan'ıllt; rıuayene dosvaları ıse h«r gun artmakıa Aday kayıtlan 22 eylul 3 ekım Unhleri arasında oğren cı kavıt burosunda yapılacaktır Sınav günlerı ve daha fazla Tum otopsiler Cena^.pa^a Tıp bılgı aynı burodan oğrenılebılır. Faku tesi tarafnıdaıı yapünıakta, (Basm 22891 7U98) J908 yılında kuruı^n \îv>rg faalı vptı durmakuıc r. AC&ba Cınao 24 saat gorevll sajılır Hasta da olsa gıtmem bak mam ^ıyemez Ölümler, sarhoşluk muayeneleri, yaralanmalar zaman tanımaz Bunlar adlî ve hükümet hekimlennın kanuni görevleri sayılmiîtır. Bu şartlar hekimlerin adlî görevlerden kaçmasını, uzaklaşmasmı, onu bır angarya gıbı kabul etmesini doğurm'iştur Yan odemeler yönünden de durum hekimın ilgısinl çeker derecede değıldlr Adlı Tıp MUessesesme bağlı hekım adli tabip ve kimyagerler kadrolanna göre en fazla 2400 lira yan ödeme alma durumundadır 2400 lira maaş üe birlıkte kesintilere tabl tutulmakta ve şahsın elıne en fazla 1140 lira geçmektedır Bu kımselenn dısanda çalışmalan da yasakianmıştır Tam gün çalışmalan gerekir Pratısyen bır hekim muayenehanesine günde bir hasta dahi gelse ayda 1500 lira, uzman hekım de aynı şartla 3000 lira elıne geçeceğıni elbette hesap edecek ır Görülüyor ki bir sorun var dır Şartlar bu sorunu çözmeye yeterlı değildir Koşullar genç hekimler n ilgisini çekmemektodır Yuce nmaçlarla kurulan bir müessesenin geleceM karanlıktır. Bazı »orevlenn yapılma olanağı kalmıyor. gereSı gıbi yayılamıvor Mevcut gorevlılerin bütün gayretlerme rağmen gelen dosvalarm bınkımi önlenemiyor. Davalann rapor sebebıle aylarca uzaması vatandasın cezaevlerinde gereksız kalışı, hele ümıdını yitırmesı acı verlcidlr. Yargı organına en değerli yardım, gerçeğı belirten iyı hazırlanmış rapordur Boyle bir rapor da günumuzde ancak uzmanlaşma ıle m ı m ündur. Adlı tıp uzmanlıgmm değen tarbşılamaz Adlı tabip yetıştınlmeli, muesjsîse en seçkin uzmanlarla beslenmelıdır Çalısma şartlan duzenlenmelı hakla gbıetilmeli, maddî lanakları arttınlmalıdır. Hecıme emegının karşılığı venlırken buna sebep olaiı suçlular da cezalan ile bırlikte faturalannı almalıdır Bu vol devlet kasası yükiınü de azaltacaktır önenmız kısa surede yuksek ücretlı hekim bulunması bunla rm yetıştınlmesi ve başan gbsterenlenn rsıl kadrolara geçırıl mesıdır Zıra 5 6 yü sonra tüm hekıml=r emcklı ı lacaktıı Doner sermave teşkılı ıle de bu durum saglanabılır Sorunun tek çozumu hekimın adlı gbrevı ıster ve bekler maddı ımkânlara ka vuşturulması huzur ıçınde çahşmasını temındır Aksi halde adalet mercılen en guvendıkleri bır kuruluştan joksun kalacaktır. VEF AT Cemiyetimlz Uyesi güzide arkadasımu KEMAL SALIH SEL Hakkın rahmetlne tavuşmustur Cenazesı bugun (119197S) oğıe namazım müteakıp Şışlı Camunden kaldınlarak Zıncırlıkuyu Mezarlıgmda ebedî istırahatgaâhma tevdı edılecektır Rahmetlı arkadasımıza Tanndan mağfıret, kederlı aılesme ve uyelenmıze başsağhğı dılenz GAZETECİLER CEMİYETt Cumhunvet 7109 MEVLİT Sevgill, müşfık vefakSr eşım ve babamız Avukat H. FEVZI BELER'in olumunün uçüncü yüına rastlayan 11 eylul peışembe gunu ıkmdı namazmdan sonra Nısantaşı Teşvikıye Camıınde azız ruhu içın Hatım Duası ve Mevlit okunacakür Dın fcardeşlenmızm ve kendisirü sevenlerln teşnflerinl rica edenz. EŞt VE EVLATLARI Cumhunyet 7101 Lisansüstü Öğrenimi Için Öğrenci Alınacaktır FRANSIZCA Kadıkoy yakasında oturan oğrencılere Strasbourg ünlversltesi mezunu bayan öğretmen tarafından Fransızca ders verülı. Tel.: 58 6S % TÜRK TiCARET BANKASI A.Ş. UMUM MÜDÜRLÜCÜNDEN : MÜFETTiŞ MUAViNi ALINACAK Bankamız Teftıs Keyetine imtıhanla luzumu kadar Müfettiş Muavinı alınacaktır. 1 Imtihana katılabilmek içinA Hukuk îkösat Sıyasal Bılgiler Işletme Faklüteleri Iktisadl ve Tlcarî llunler Akademüeri OrU Doğu Ege Bogazlçi Atatürk Üniversitelerinm Idart Ilımler, îş tdaresi, Öttisat bölümlerinden veya bunların yabancı memleketlerdeki muadillennden mezun olmak. B Askerlık hlzmetını yapmiy olmak, C 30 yaşından yukan olmamak, D Herhangi bir hizmet taahhüdü altında olmamak şarttır. 2 Imtihanlar yazılı ve sbzlü olmak uzere ild kısımdır. YazıU tmtıhan 11/11/1975 tanhınden ıtibaren saat 10 00'da Istanbul'da vapılacaktır Yazüı ımtıhanı kazananlar sözlü imtihana tâbl tutulacaktır 3 İmtihana Katılmak ısteyenlenn en geç 7 111975 akşamıra Kadar tstanbul'da ümum Müdıirl'iSümuz Tefüş Heyeti Reisliği'ne Ankara tzmn Adana EsMşehir 8ube MüdürlUklerimıze dtlekçe ıle başvurarak tstenecek vesıkalan tevdı etmelert ^preklıdır 4 tmtıhan konulan maaş yevmive sosyal yardım, esaslan ve emeklllik haklannı m ıhtevi bilgiler yukanda belirtilen yerlerden temın edilebılir iReklâmcılık 1055) 7090 DO K T O R TARIK Z KIRBAKAN Deri Sar \r Zfilırevi Cad Parmakkspi ^o• Hi Tel • 44 10 75 f