Katalog

DÖRT CUMHURİYET 29 Ağustos 1973 A^LfKDA, PAI*A ıcAf^f U • KiNI A<ıfc BAYlAfcl ÖU g u l u ^ 0Ü2EW jtJupf EN VA Ğ ÖAVAMi MUHAfAZA ALT/NA ALMA£A fALI AMA, KAPALl 2AP.F ^ V£ ımtumız LAIİI ( DEVLET YOKUŞU Ali Nejat ÖLÇEN 87 Bu t'lr haberler, ıslak bır tahta glbl yanar ve ince mavimsi dumanlar halinde yayılır. Koridorlara, odalara, ta masalara kadar tül tül uzanan haberin bumk, lç sızlatan bir kokusu rardır. Gidenin kusurlarını azaltır, sevimsıziiğinl yitirir. örglitün bir çivlsi eıkmış, ya da »ıvası dökülmüş gibl gelir insana. Bun» karştlık göğsünüztin derinliklerlnde bir kusku yer almaya başlar. Belll behrsi» yenl gelenin kışillgini tahmin etmeye çalışısırsınıı. Sanld yazgınız farkında olmadan uzun bir yolculuğa çıkmış v« yenl gelea ktşfye baflanmiB gibidir. Müsteşann atanıp gideceği hsbert, bir gün birden bir© kesihleşiverdl. O gün odalan teker teker dotaşıp herkesin ellnl »ıkmıs, hatta «uratına hiç bakmadığı hadem'îye «ıasılsın evlâdım» demişti. Bizim odaya da girdi. Altı adet masanın arasından bizlere güçlükle uzandı. Dosyaların, dolaplann oluşturduğu engelleri aşmak «onmluğunda kaldı. îrt kemlkll elleri vardı. Müsteşann el Rikma sırası bana gelmişti. Masaraa doğru uzandı. O caman bu işl alışkanlıkla yapmakt* Dİdugunu anladım. Basını kaldınnc» benl gördü. Elinl hemen çekemedi. Bir güre turatıma bmktı. Anlasılması güç bir biçlmde, dudaklarırun kenanndaki çlzgiler derinleşerek, lncecik çenert meydana çıktı. Bu denll dar blr odaym altı kisinln arasında sıkışıp kalmama mı hayıflanmıştı. Üzülrotls rrjUydü yoksa. «Ateşe devam» dedi blrden blre. Odanın sessizllğinde bir süre bakıştık. »Ateşe devam ediyorum» dedim. GözlsrJndeld acılıfc içime dokunmuştu. Bu »ö*tiyle sanki örgü*ü bana teslira ediyomauş jibiydl. Arkasmdan bir stlre bakakaldım... Tanm Uzmanı Duran: Ne demek lstedl, diye sordu aceleyle. Başırtıı salladırn. At<??« devam dedim. Bu sözün içinde, gldw ayak hayıflanan bır bürokratm öziir dilemesl giıliyul «anld. lyl çok tyl. örgürün nabzanı yokluyonlu arü»şıian. Başlangıçta bazı güçlükJer olur elbet d*dim, kısaca. Parmaklarmı birbirlne dokundurdu. Kalın adeselerin gerislne gizlenen gözJerim kırpıştırarak; GüçlUkJer yeniilr, dedi. Demek ki bazı güçlukler w . Sır küpü glbt görünllp de agzından kaçırdıgı ikl kelime, dSrduncü Müsteşann b a a güç aorunlarla karşı karşıya oJdugnnu gtSsterlyordu. Keskin adaırun koridora çıkıp havayı koklamaya baslamasından, bazı şeyler sezlrüedJk. Dördüncü Müsteşar Jcararlannı Örgütün egllimlerinl gözeterek rerecekti öyleyse. BOj]» oldu nitektm. Saat 17'den aonra geç vakitlere kadar süren toplantılar yapmayı huy edindl. Mutlu, toplantınm yaruında lçeri ğlriyor, çok Cnenül Wr kâgıdı lmza etörecekmi? gfW »aygıyla Müst*»ara yaklaşıyordu. Müsteşar da inadına blr kereslnde kâğıdı alıp masasından bir yana attı. Mutlu, kızardı, bir süre beldedikten »onra oturup konusulanlan dlnlemey« basladı. Dlnçer bisküvit yemekten artık TazgeçmlşÜ. Sık «ık lzin lstejip dısan pkıyor. her halde bisküntinl aışarda ylyordu. Toplantüar tartısmaü geçiyordu. Dlnçer'In btr gün toplantının »onun* dogru söı alarak konuşulanlan özetlediğinl fördük. Bunun MU»t«sar yönünden çok beg»nüdlginl anlaymo», jnenl blr teknolojl gelistlrdl •n toplantı »onuçlannın Ozetleylclsl oldu. G«rçekten basanyla yapıyonlu bu lçl. Atolh adanv dı Dinçer. Bir gun Müstesann odamnm blr karatahtftnın getlrillp yerleştirildiğinl görduk. Dinçer'ln ustaJıkla becerdigi özetleme lşine Onal ayn blr katkıda bulundu re karatahtaya Müsteşann hayranlıkla lzledigl egriler çizmey* ba?ladı. T«besirl karatahtanın üzerlnd» dolaştınyordu. Egriler blrbirine tegetti. Toplurmm refah egrüerl dly» bltlrdl *&*• lerlni. Toplumun refahı çok önemü, dadl Müsteşar. Utllity function, dedi Onal. EUerlnln tozunu aillctp yerlne orurdu. Tltreyen parmaklanyla sigarasıru yaktı. Müsteşann ilgisınj çekmenin mutlulugu içinde dumanlan havaya Ufledl. îngillzce ders kitaplanndan aktanlan egrilere bfr stire bakjp durdum. Bunlann ne anlamı rardl. Şimdiye dek klm toplumun refah eğTÜerini çiz«bilmişö. EJçın, ufacık parmağını havaya kaldırarak •öı aldı o gün. Gozlüklerlnl yukan dojru itti: «A. Hı. önemll olan WeLfare, şey toplumun refahıdır» dedi. «Toplumun refahını en yüksek düzeye erlştirmek.» Müsteşann gözleri ısüdadı. Elçin konuşmasıru sürdürdü. ör?üt yenl kuru!du£unda institunlol n«denlerle, (bana baktı) bazı arkadaşlar gtlcenmesın, refa'a. hı... Welfare function tarumlanmarruştı o lamanlar . Müsteşar nasıl olur glbilerden çevresine bakındı. Refah fonksıyonu tarumlanmadan hasap yapılır mı demek istiyordu. Emine lnc«cik çenesıni uzatarak küçümsedl. Refah fonkslyomı tanıınlanmadı, efendim. Ya.. Uzman yardımcılan bajlannı salladılar. Elçın umursamadı. Biz yenillk getirmeliylz dedi. Müsteşar yenilik peşlnde koşan biriydl anlaşılan. Bu yenillk ancafc tutarlı bir refah fonksiyonu olabillr. Hesapta yer alacak Ukeleri, refah hı, welfare.. şey, asıi olan ekonomtnin biçımine göre .. Emine inee agızlıgından dumanlar Uflüyordu. Dinçer, Cem, Emine, Elçin, Ünal, ns olmuştu bunlara. Hepsi daha önce saptadıklan rollerin gereglnl yerine getlrlyor gibiydi. Nesim Be>in sesi bile çıkınıyordu. Kendl aralarında konuşmuşlar, bır şeye karar vermişlerdi. VAR) CİA GÜNLÜGÜ PHiLIP AGEE Dünya gazeteciler kongresinde başrolü CtA oynadı CİA, Amerikan 20. Komünist Partisi Kongresinde Krushchev'in yaptı ğı gizli konuşmanın, Sovyetler açıklamadan önce kamuoyuna duyurulması Batı yarım küre bölümünün sayesinde olmuştur. Federas/onu ICFTU, Avrupa, Uzakdoğu Afrika ve Batı yarım küre sinde komünist olmayan ulusal işçi sendikaları mer aracılığıyla kezlerini bir araya toplayan bölgesel örgütler kurmuştur. diğer ülkelerdekî işçi örgütlerini de denetler tılam lrln vermemek lçln yapılnn ter çalışıyor, simdl de ben. Bia, Bana verllsn e^revin hnşuma çalışmalara ek olarak, CİA. hür Batı Yanmküre bölümünün Ve gıttlğini »öyleyeme.ıı. Gele gelfl dünya Ulkeleri gazetecılerimn nezuella, Kolombıya, Ekvator, yjgınlar bslinde blrlkmis ve kimtldncl bir uluslararnsı örgüt kur Peru ve Bolivya'yı içine alan 3. senln el cürmedigl rapor ve telCTA OgTenci ve gençUk faallyet malannda baş rolü oynamıçtır. Şubesıne bağlıjrı*. Aynca Hollan graflan leri gibı iş ve ışçl çalışmalan da. tşlema tab) tutuyorum Amerikan îşçi 1946'da Uluslararası Gazeteciler da adaiarı, Aruba vs Çuraçao, ama, hiç bir şey anlamadıjhm Ikincl Dünya Savaşı öncesi SovFederasyonu örgütü kuruldugunda kapatılan yet Komünist Partisinin uluslarIngiliz Gine'sı ve Surtnam'la 1 içm çok zor oluyor. lşaretlerdon 1 arası bırleşik cepheler kanalıyla ICPTU, bölgesel merkerier v« ve ılk 1926 yılında kuruıan Ulus gıli ışlere de bakıyoruz. Meksi bir $ey çıkararnadığımdan kft&ıtpolitikasını yavma ve genişlema ulusal merkezler. Uluslararası dü lararası Gazeteciler Federasyonu ka ve Orta Amerika 1. Şubeye, larm nereye gondenlecegini. klFederation of çalışmalannın sürdürülmesine Karayipler 2. Şubeye, Brezdlya 4. min ae uzerinde çalıştıgını, neyin reyde CİA İşçi kesimi çalışmaJa (Internatlonal karşılık başlamıstır. Ingiliz İşçi n, hepsl de giiçlü ve akillı kişiler Joumalists) 1952'de Dünya Ga Şubeye, Uruguay, Paraguay, Ar daha Onemli oldugunu ttSrenmek leteciler Kongresi adı altında jantin ve Şili de 5. Şubeye bağ için başkalannı rahatsız etmelc Sendikaları Konfederasyonu olan Amerikan İşçi Federasyonu (TUC), Amerikan Sanayi Örgiltlı. Kiiba jçın özel bır şube ku zonında (AFL) Başkanı George Meany, yeniden faalıyete geçmiştir. kalıyordum. tşim, ralert Konfederasyonu (CIO) ve Kongrenln kurulmasıjia, CİA, rulmuş ve ordu dısı dolaylı aa porlan lşleme Dıs îllşkiler Şefl Jay Lovestone, tabi tutmak ve Sovyet Işçl Sendıkalan KonseyiAvrupa Temsücisi Irvlng Broıvn propaganda ajanları olarak kui vaş harekâtı (Guatemala'daki ha haklannda bilgi istenen klşilerin rıın desteği ve katılmasıyla, Dün tarafmdan gerçekJeştlrilmektedir. lanılacak kişilerl ve 1lerde görev rekâtın aynı tekrarlanacak gıbi kimlik kontrollarmı yapmak. ya tşçi Sendıkalan Fecerasyonu Bölgesel düzeyde de CİA deneti verme olanaklarını elde etmıştır. göninüyor, ama ayrıntılardan na (World Federauon of Trade Bır düzeltici 0b1 raporlardfikl mi uygulanmaktadır. örnefin; Aynca, Kongre iiyesı olan bır ga berım olamıyor) yuarters t y e ' Unior.s, WFTU) 1945 yılında Pavardımını da hazırlanıyor. Küba bölümünün gramer, yazı ve noktalsma yanFederasyonun Lâtln Amerika zetecilik derneğının rıs'te kurulmuştur. Federasyonun geri Kalanı Ohio Dnve ıle Poto hslannı düzelterek fircüt içinde temsücisi Serafıno Romualdi, sagiayan bır merkez o ülkecieia amikapitalıst yetkilenyle fedemac yakınmdakj Batton Hall'da bütün bürolara ve tlsüpnebilecek Mexico City'de kıırulu Amerika komünıstlere. komimıst eğılimii rasyon çalışmalarmı ekononuk gelişmenıış yer alıyor. devlet dairelerine eflnderiimeierl Devletlert Bölgesel İşçi örgütü' basına ve ozellıkie konularda surdürrnek jçın direEa.ı yarunküresı BölürnÜ, İçin basım ve daSıtımı vaoıvv nü yönetmektedlr. ülusai çapta ülkelerde İOJ sızma çnbsîarına ten hür dün.va yetkilileri arasınkarşj koyma olanajı buluı. Reflecting Pool sırasındakı bina rum. Metinlerin yazılışı üzerındaki anlaşmazlık, sonunda, 1949 da CİA merkezleri, özellikle gerl ların içinde yer almsyan DDPye de ugra^tıŞim İçm c!a alınan kokalmıs Ulkelerde ulusal işçi kuyılında Federasyonun. Marshall Eğitim ısıttı baglı tek alan bölümdür. DDP' nulan sinflıre Planını destekleyıp destekleme nıluşlannı destekleme ve yön sindıre oku;nava nın örefcı bdlümlerı Batı Yanm mesı sorunuyla su yüzune çıktı. verme çalışmalan yaparlar. Geraktlm olmuvor. Raporlardan vFaşhlngton D.C kuresıne tepeden balayorlar gınel Merkezde İş ve işçi çalışm3Fransus, ttalyan, Lâtin Amerika Tenunıu 1S6Q bi geliyor bana. ötekl DDP bft bir anlam çıkarahiimelt lçln Veve Sovyet temsilcilerinden olu larınm kapsamına giren yardım, nezüella hakkında uyEiılannn En sonunda egitım programı lümiennden ayn tutulması, Daş program] lncelemem gerek. Bilşan komünistler, Marshall Plaııı yon verme ve denetlm çVüışmanın Federasj'Onca kabulüne kar lan UluslararB« örgütler Bolü bitti iste. Haziramn son hafra lannın üzeruıde bu bölümün Al ttin Lâtin Amerika'da yapılan çaşı çıktıklarında Ingiliz ve Ame münün Ij ve lşçj jubesinde tap sını Baltimore'da yapüan gözet bay J. C. Kıng'uı öttügU çöplli lışmalan da bilmek zorundayım. birkaç lanmıştır. rikalılar cekildiler. Aynı yjl içinleme uygulaması nedemyle efi gu iMenımıni bırakmış sadece ABD Bu çalışmalarda güdülen poll tim görevlilerini bUjTik mağaza yıldır Batı Yanmküresınin şefli Simdi bildiklerım de de, TUC. CtO, Amerikan tşçi dolann sevildijji ve ğını yapıyor. Bölümıin nor g V nin depil, cFederasyonu (AFL) ve öteki ulu tika, gençlık ve ögrencl faalıyet lann içinde ve dışında kovalarulmesinin bir başka nedeni de daha fince Havana ve MeksikaVa s.ıl kunıluşların katılmasıyla, lerınde oldugu gibidir. Başta, makla geçırdık. Daha önce Vir(Ben onlan ötekı bölütnlere ata yaDtıfım ki"=a ep?'lerımde edindiWFTU"ya karşı, komünist olmaWFTU ile onun böîgesel ve ulusai gtnia kentleıinde yapfıgımız uyna:ı bıriikte eğitim gördtiğüm ar pim irlenimlcr kl. bir harekSt yan uluslararası Özgür tşçi Sen şubelerl Moskova'nın kollan ola gulamalardan farklı yaru, gete dıkalan Konfederasyonu (lnter rak tanımlanır. Ikincisi, merkez gündüz devam etmesı ve oıei o kadaşlardan öğrenıyorum) şube eflrevlisf için yeterli büsiler donational Confederation of Free çalışmalarında amaç, komünist dalanna mikrofon yerleştirıne.i, şefleri ile dışardaki rnerket ?et gil. tabil. p Traöe Un;ons, ICFTÜ) kunıldu. ve aşın eolcuların Üstünlük s»g beürli yerlere mesaj ya da pa lerir.ın çogunun CİA 1947 de FE1" Alanların kavıtianr.ı kontrol WTTU genel merkezinin 1951 yı ladıklan sendikalan zayıflatrp ye ket bırakıp almak, gizlı yaa tek yın Lâtın Amerika'dakı nabcıalhnda Pans'ten çıkarıJarak Viya nilgiye uğratarak komünist olma niglyle mesajlar yazmaK ve zor ma çalışmalarını ustüne aldı<;tn e'mpk. ranorları \*!emc tabi tutr.a'dakl So\T,'et kesimine, daha da Orgüte katılan esfu FB''oıiar maktsn sıkıcı. îlk nlarak Jose yan bir sendika kurmak ve des koşullar altında aıanlarla buluşsonra 1956'da Viyar.a'dan Prag'a olması ve bu adamlann birbır Dlaz adlı bırının kavitlannı lnteklemektir. Üçüncüsü, ICFTÜ ve mak gibi çeşitli çahşmalan cia celempm serekıvorrij ve bu adın taşınmasında kısmen CIA'nın pa lerinl tutması. onun bölgesel örgiitleri, CİA etki kapsamasıydi. Çogumuz geceieyı vardır. Komünist partilere sızma ça böylestne vavgın oldutunu bilmlsinde ya da denetimindekl sendl rl serbest kaldığımız bırkaç saahşmaiannda en fazla ba>arı Lâ yordum. Kayıt Bürünleme Brilükalar ve ulusal merkez birlikleri ti, East Baltimore Sokagındakı tm Amerika'da elde edılciigl r.aı münden gelpn lıstpde Jose Diazkurularak hem alt hem de Ust Oosis'de striptiz seyrederek geICFTU, Avrupa, Czak Dogu, de ötekı bdlümlenn oızı «galos iarın savısı bini a«!irordu. Hakdüzeyde desteklenir. Çlrdik. Afrika ve Batı yan küresınde ko ıster^n kisinm lular bölü'mü» diye adlandıiTiıaia kında reffans Gazetcciler münıst olmayan ulusal işçi senCamp Peary'den aynlırken ka n insanm camnı sıkıyor yoksa kaydınjn bulunahiimesi 1cfn dr> dikalan merkezlerlnl blr araya Kopenhag'da kurulan nşık duygular ıçındeydim. Ora 20. Komünist Partısı Konoresın Iram vert ve tarıhı ılp riii°r tatnuslararası Gazetecüer örgUtü da kaidıgımız sürece dısardakı de Knıshchec'in vaotı*ı giziı ko nıncı bıln'.erın verılrrıpsı gprpkı(İOJ) komünist ve komünist ol hayatla ılişkimız kesılmışu, anıa nuşmasını Sovyetler açıklamadan vor Kavıt kontrolür.ün büvik mayan üîkelerin gaıetecüerml bir barda oturup bir şeyler tçmek, önce Orgüt'ün kamuoyuna duyur bır kısmı Standart niıj'in V?nearaya g«lrmlştir. ÎOJ'nın genel pıng pong ve satranç oynarmk raas] Batı Yanmküre oölümü rüplla'dakı şııbesı İçin vapılıyor merken önce, Londra'daykerj, hoştu. En çok atletlzm egitimivnün «ayesinde mümkün olmuş. sirketın (rtlvenlik memuru 1947'de îkinoi Kongrenln yapüdıgı le o güzellm Jlmnastik salonunu bir FBI'cı oldtıgundan Prag'a taşmmasına karar verll özleyecegim. Guatemala'da olanlar kişllen şirkete sokmamak ıcin mlstlr. Amenkan, îngiliz re BelKısa bir tatllden sonra F'erVe herkes Guatemala'da oian içe alınacak VenfzüellalılaT hakçikalı gftzet«ci örgütlertnln önder guson'u görmeye gittiğunde, celiğinde komünist olmayan Uyele nl Baü yanmküresl Bölümünün ları bılir. Sorun, çok gizli ka kında CIA'den refprans istivor rln çogu 1950 yılına kadar çekll (WH) personel görevllslne grtn pakü çalışmalarda dana çok Doçaresine bakmlsler ve lOJ'nin faalıyetlerlni derdl. Adamm hiç de benl bek ğu Arrupa görevlilertnln Ber Bu sıkıcı işin lin ve Viyana'daki emektarlar mah; kayıt kontrolu ve raporyürütmek Demlr Perde ülkeleri leyen bir hall yoktu doğrasu. başanlarının eöze carDmasınrian laria uğrasarak birknc vılımı ne kalmıştır. Birfcaç aaat bekledikten sonra doguyor. Castro Küba'dan hele harcavamam ÎOJ'ye karşı güduien pollökay Venezuella masasına yolladı. Bu bir atılsın. bize ne gözle baka rada sadeca bir gdrevîiyie sekrela Batı baskentlerindeki toplanYARI\: Hedof Ekvator c?,;:ar oakalım!.. toplayaa Mlgesel örgütler kur> muatur. örgüt"ün yardıro TB reh berligi üç kndeme yapılnuf ve hall da yspılmalctadır. DORDt'NCÜ MtîSTEŞAR Dördüncü MUsteçar yurauk gözlü bir adam dı. Seyrek saç)an, genlş alnından gerive doğru dumdüz uzanıyor, küçücük kulaklannın arkasında kayooluyordu. Uzun ve oldukça düagün bir burnu vardı. Her müsteşar gîbi onun da çenesı ufacıktı. Göreve baçladığı gün, kıss btr Jionuşma yaptı. «JBen sizlerle uzun süre çalişmak ıstiyorum» dedi. Bu söz etkiledi bizi. Eir kamu yoneticislnin klşlliğt masasından beUi o'ur. Masa, aslında kamu ybneticisinm aniamsız kışı oldujunu gizliyen bir araçtır. Maaayı ve de uzerinde hokka takımı, sümen, telefon gibı nesneleıi alınca, geride bazan boş bır çuval kal:r. Boyle yönetlciyi besbelll masa yönetir. Bazısı kendine o denli az güvenir ki, gerisınde oturduğu roasadan ürküyor «amrst ruz. T^lefon çaldıfı zaman ödü kopar, ahizeyl alar ve de baş ustüne efendim der, ya da gevrek bir kahkaha kopanr. «Sen miydin Üstad!» Klml yöneticl içinden pazarlıklı, kurnaz olur, arkasına yaslamr, a | ı r ağır kısık sesle ahizeye buyruklar gönderir. Ttirlü türîil olur yöneticiler re e.Jer tümüyle çalışıp deneyleri bol bir uzman oiımışsanız. masalarındaki kımıldamşından, bır el hareketinden ya da ses tonundan ne tür bır yoneticinm buyruğu aitmda çalıştığınızı anlarsınız he'ner.. Dördünrtl Müste?ar bunlann hiçbirine benaemiyordu. Ne masanın salıibıynıiş gibıydi. ne gurur duyuyor, r.e de küçumsüyordu. Kahn göz kapaklarının örttügü yumuk gözlerinden, biieğmm hakkıyla buralara geldiğl anlaşılıyordu. Kesim Bey artık erkencl olmuştu. Kendlsine sunulan rapor, ya da yazılan okumaya başlamıştı. Keskm adam koridorlarda dolaşıyor, koku almaya çalışır gıbi «Durum nasıl» diye soruyordu. Daha 1yi olacağa benziyor. Çok DiŞi BOND TiFFANY JONES DE BULuMAtf SlMDf TE£B.y BELL'ENE DEESİM Ankara iktisadi ve Ticari ilimler Akademisi Başkanlığmdan Aksdemimiz fstatistlk r e TatbUd Matematlk KürsJsünde görevlendirllmek Uze.*e; G«ne' Matemstik ve Yüksek Matematik ile Istatistik dersl lçln IM ETI B AN K Murgul Bakır isletmesi Muessesesi SUV'lM SUAtl AM PACl'S' Bfttl'Sl VAC Öğretim Uyesi Veya Yardımcısı Alınacaktır fsteklilerln 13.9.1973 Cuma günü mesai saaü sonuna kadar Akademl Baskanlıgına basvurmalan rlca olunur. 32150) 6754 İlânı 1 Mılessessjniz Hopa Burosu anoaruıda mevrut munîeiıf eb'edda tahmınen 2b tun nurda oto dış lasnk agık artirma sureuyle satışı vapılaeaKtır 2 Muvakkat temınat o.uını. l'L.dıı. 3 tnaie 1U.9.1'J75 günu saat l&ııo'oe Muessese SarmaJma ve tha/e Komısyonuncia vRpıiaı.aktır 4 Bu ışe aıt şartnsme Anknra'da ttıbank (reneJ Müdürlüfünde. I.«tanbıır<ia Enbank Aiını Satım !?ut>esl MUdürlüğiinde. Miiessr.spmi? Tiraret Müdürlügü ıle Hopa Bürosunda eörülebilir. (Basın: 21757) 6744