Katalog

DÖRT CUMHURİYET 26 Ağustos 1975 p"i| o ••••mı, ı ^»«UH|V »r>iLi| Dlfs rMîl l/CüILiril/ll^ >ii Nf DîyORMlZ?/ AMI., Bü ÇA^IM İN^NIM» RENKSfZ. ^ BULPÜM,,, ^özaü^îMiıl,Î^MA^' 1 M i N i l i VîTİR.Mi$Sîıy/îl. YA^AMA 2£Vf< KAlMAMi*., YcHcK YEMt Z£Vh' VöK, KONU Di5ıMA Ç F£7TAH. IO0O V L ^ iNMU»!U>EfrLîZ. ty îçfN ÖZK /BiLıMuNİZ YlL uNtf VA<ASAYD<M foftA MUı>ıN Bı/Nif İ?ANA... IOOO ABDÜLCANBAZ TURHAN SELCUK ç LAMI İYİNİM AW y<JK DEVLET YOKUŞU Ali Nejat ÖLÇEN 24 Uhnda ne lçin çalıştığı Duran't pek fazla 'ndırmıyordu Onun görevl, görev sahıbl Jıtı Gorevi kim, nasıl, ne saman verirse n, kendısıne iletilen yazıl&ra oevap hazırkla yetinır bundan biraz da mutluluk duı Cevap yazacak başka hıç blr yan kalnca, Tarını uzmanı masasının çekmeleıitler, anahtarlan cebıne koyar, meşin çsnı «lıp odanın ışıgını söndürdükten aonra, ıvenlerden usul usul asağıya lnerdL lu hep böyle •u'rUp gldiyordu tekurt, kagıt sektdrüne baktıgı lçin karmukavva gibl üretim türlerine meraklıyani bunlan biriktiriyordu Renk renk bojr lunta, marley, duvar kagıdı ömekleri rarf;inde postayla gelir, o da bunlan duzenll ıçimde dosyalara koyardı Blr gün zarfın • çıkan karasel sunta parçasında düzgün n lı kUçük delikler gördlik. O yülarda bu, keşfedıl°n bır süsleme aracıydı Cem bır ı «bu delıklerl bız delmedık» dıye yazdı asasına bıraktı özkurt geldıgi zaman ka:ordu Sunta parçasını alıp baktı, hiç bır bylemedı Dosyalarını alıp odayı terketti. slne gelmis olan sunta parçasını delmıs nı«a çok kızmıştı Neden »onra bu tür menln piyasaya çık'ığım farkedlnce, tekönüp masasına yerleştı »nl odada her g\in bır yenilık oluyordu. ISTEBt r gtln uzak ülkelerden Doğu uzmanlar nun örgütümüzü ziyaret edeceği haberl tı yeniden kanştınverdl Gruba göst«nne bir hesap ne de grafik rardı Hepslnl cekl dbnemden kaldıgı lçin yirtıp atmışBu gıbl güç durumlarda pratik çözüraler kla Un yapnuş Müsteşar, beni odasına rak, ılımlı bakoşlanyla durumu anlattı All bey blze blra» graflk çlzlver. Duvarsahm. Hesap yapmadan graflk çlzmek olanak7e karşüık verdım All bey çok güzel grafik çlriyormuşsuHesaplar olmadan.. Sen grafiklerl çizlver, sonra ben lstedlsabı yaptınrım. ısteşarın buyruğu üzerlns gnlik. çızmıje nca brgUtün en gözde adamı oluveımlşzman yardımcısı hanım kızlar beni sübır gün evlenir de çocukları olursa, graen turden olması için besbelll dua bıle ardı önce çızdığım en gerçekçı grafıkıseyl llgüendırmenu?, bır yana atılmıştı imdi Musteşarın güvencesi altında çız•nden otürü saygı değer kişl olUTermış>durma oluşu kunseyı ilgılendlrmlyordu. steşar «ık «ık gellyor, çizmeyl sürdürdüralıklere havranlıkla bakıp gidıyordu. rda, etrafma emırler rerdığıni duyuyorAll Beyn çinl murekkebi bulun çabuk. In kartonlan bıtraek üzere yenlsıni »lın. ım uzmanı Duran'a gun doğmuştru Yanım nlmıyor, kartonlann uzerme egıiip tlstad, dlyordu. Bızim havale kâgıtlan le büyük kartonlardan olsaydı n« yaparıkler o denll uydurmaydı ki, bazıla2erıne ne yazmanuz gerektıfini saptagtıçluk çekıyorduk Kâgıt tuketımı>le gelır arasındakl ilişkiyı yazdık bazllarısteşar grafıklerl gördukten »onra ehni na kojdu «Kusursuz» dedı dostça Sonbasıp sekreterı Dane hanımı çagırdı fıklerı saygıyla gostererek «Kartonların ıst kenarlanna en degerlı agaçtan çıtalar k» dedı «Toplantı salonuna asarsınız » • unnanlar grubunun onuruna verılen u f ı ((<ok ejlı>nden onb»ş dakıka onre, jra/ıkler davarlara asılıvermışti. G*niş •âlonun dUT»rlan Uvana kadar maun kaphydı. Müsteşar k*mu maiının Uzenne çin çatalıp grafiklerin agümasını uygun bulmadı Hademeler, çıtalann ortasındakı askı iplennl saydam bandlarla duvarlara yapıştırarak sorunu en geçerh türden çezümleylverdıler. Kartonlann çıtalan pabalı gürgen agacuıdandı. Onurlu gdrunüşlerl vardı. Salon, gelenlerle dolmu?, uzun toplantı ma»«sına serilen llmonatalar, bisküvitler, paatalar »lıskın ellerle migdelere mtneve baslamıştı. DuTardakl grafikler kokteyls bilimsel bir hava veriyor, ülkemlzln bu yolda ne «elışmeler lzl«dıgınl kanıtlıyordu Llmonatalar tükenlrken agızdan dumanütt jrukselmeye ba?ladı Avlzenln mklan duman bulufunda asılıp kaldı Bu «ırada, gılâh patlamasuıı andıran bir »es duvuldu Herkes korkuyla ^ıçradı Cgultu bir anda keslldi vs avlze sarkarak denn blr nefes aldı, ısıklanm gönderıne olanağı buldu Salonun ısman havasına davanamıyan yapıstıncı kâgıt gevjemiş, graflklerden birini serbest blrakarak yere düşUrmüştü Müsteşar koşarak yanım» geldl. Alı bey grafik dustü, dedi heyecanl» Örgütün duvarlan grafiklenn ağırlıgm» «Jaymnamıyor dedlm Yanımdan hısımla uzaklastı. Bu gırad» lklncl graflk de gUrültUyl» yere yıkılmısti. Kokteyl boyunca Elçln yanımdan ajmlm»dı, elınde llmonau bardagıyla GUneyin nasıl kalkınacagını anlatıyordu Bumunun ucuna dü#en kalın çerçevell gözlüklerini iik sık elıyle yukan kaldınrken, Türkçe konuşmanın sıkıntısını duyuyordu örgüte uanan vardımcısı olarak glrmi», dokus ay lçin Amenka'y» gitmlşti Dolcuz ayda türkçeyi unutacak kadar îngılizce öfrenen ötekiler arasında Elçın vardı. «Güneyde uzmanlann executive olmalan ola naksız Herifler instructiv» defiller Gider gıt mea derhal meeüng yaptım. Welfare economıde «tructural change'in saptanmasıyla lşe başlayınız dedim Propensity to consume düşük dlyorlar, an» hangl sosyal katlarda Adamlar bilglslzce yürüme baktılar Oturdum yirmi say falık paper yazdım » Kendlslnl dinler görünürken öte yandan yere düşen grafiklerin kaldıhlıp gotUrulüşunü »eyrediyordum MUsteşar yabancıların grup baş kanına ülkenm ekonomık olanaklanndan bah«edlyordu Grup Başkanı kısa boyluydu Elınde limonata bardagı vardı Gülümsüyordu. ötekl köşede Nesim bey, uzun boylu, çıplak kafalı bir dogulu uzmanı vanına almış, yere düşmemiş olan grafıkler üzennde açıklama yapıyordu Kısa sure sonra bunlar da yere yıkılıp Neslm beyln elinden kurtuldular Elçln konuşmasını stirdUrtivordu «All bey slzln chartTar çofc ilgınç, özellikle bır bırıne paralel curvelerin 1957'den sonra honzontal duruma gelişi» Bu grafıkler ujdurmadır dıye medim «örgütü ancak scientıfıc çalışmalar kurtarır Fakat ülkemizde çok kotü selection var» Tanm uzmanı Duran'la goz gdze geldlk GülUyordu. Cem, Hollandalı kütüphane uzmanıyla konuşuyordu Elçm «Amenka'da istatistik dersleri aldım» dıyordu Kalın gozluklennin gerisınde bakışlan kararsız ve ıhtiraslı>dı Saç lan dokulmeve vüz tutmuştu. Kısa boyluydu Limonatasını yudumladı «Bizdeki hocaları toplamp hepsinı bırden » Konuşmasını surdur mesıne olanak tanunadan Neslm bey hanç, dedlm Bıigiçlik taslıyarak suratıma baktı Onun nıjetı polıtıkaya atılmak, dedf ör gütü basamak olarak kullanıvor Uzakta dogulularla konuşan Müsteşan gösterdı lımonata bardağıjla, Yonetıcıler başarısız adam seçmı? ol duklarmın ortava çıkmasını ıstemezler Nesım beyi bır yılk gıbi taşsyacak, ronınlu buna Çunkü kendi getırdı daıre baskanı yaptı Bu nedenle Nesım beve hucum etmenin geregı j'Ok (Bur nunun uzerme duşen gozlugünu yu^arı ıttı ) (DEVA.M1 \AR) CÎA GÜNLÜCÜ Agee OnsözllnU daha sonra sdyle sürdUrmekt«dır «Ülke dısında bir merkezde görevll CİA memurla n, genelllkle blrbirinden farklı çalısmalarda bulunur \e gayılan oldukça kabarık verll ajan ve aracılar kul lanarak ekipler halinde çalışırlar. Yabancı bir tılkedeki merkezin çalısmalan ayni amaçlara hizmet ettiftınden, sadece kendimlnkinl degil, bUtün eklbin faaliyet lerinl anlatmava çalıştım Tek blr görevli ve merkez ekıM tarafından ayni zamanda yerıne getınlen çalısmâlan snlatmak sıkıcı olurdu. Bu nedenl*. çeşitlı fa< PHiLiP AGEE BAŞLARKEN Bu yazı dizlsl bir CİA gizll harekât görevllst Olan Fhilip Agee'nin 1989'da sona eren 12 yıllık meslek ya•amıru kapsayan anılanndan derlenmistır. ötgtia adı «Inside The Company» olan kltabınm ön«ozUnd« Agee, anüannda geoen klml adlann takma olduğunu belirtmekt«, anılannı yazmaktakl amacınm da «Amerikan Hükümetınln, ÜçUncü DUny» ülkelerınde Amertkan ulusal eüvenlift adına glrlştigl çesltli gizll faaliyetlere yeterll olmasa da ııık tutmak» oldu gunu •oylemektedir. aiiyetlerln gelişiminl aydınlatmsk te dahft terçekçi bir anlsm vermek lçin günce sekllnde (sağlam bilgı vertbilmek ıçln 197S ve I974"te yarılmıstır) kaleme al mayı yeğl«dln». Bu durümd». okuyucu. bırbirtnden farklı Oliylan teleyeolime» lçin günlUgun bir bölü munden öteltıne atlamak «orunda knlacaksa da, bu şeklin yftptıklarımı» ânl«tâ«>ilm#lı içln en etklll yol ol dufuna ınanıjorum • (CoprrUht: E TayınJan ONK) Amaç, bılgi değiştokuşu yapmak ve servislere sızmak Komünizm ve Sovyet dış politikası Sonth Bend, tndlana nUftn 19S8 Bır görev vermek amacıyla, yüzlerce sirketln temsilcileri 6grencılerle gönismek içın kolej» feliyorlar Ben herhangi bır gorUşma içın adınu yazdırmadım, «na az once ilk, belki de somıncu is gönlsmesinl yaptım Egitim programına katılmam konusunda benımle gorüşmek içın blrı nın \Vashmgton dan kalkıp buraja gelmesme şaşırdım doğruiu Beni, Vırgınıa Pılg'ım salık vermış olacak Geçen yıl Tampa' da, bızde kaldığında boyle Dlr programdan soz ettığınl unutmuştum, en eskı dostlarının oflu CIA'de görev alırsa çok mem nun olacağını soylemıştı Vırgın^a, sanırım CİA de gorevlı en kıdemli kadınlardan bın Hoo ver Komısyonuna bağlı CİA hak kında soruşturma yapan Clark Komitesınde gorev almıştı Benımle goruşraeje gelen G ıs a, hukuk fakultesme kabol edıldıgımı sojledım Şaşırdı Virgınıa nın beııım planlarımdan haben yoKtu tabii Gus, Eğıtim programının altı ya da dokuz av, bazı durumlarda da bır yıl sür duğtınu ve yüksek okul duzeyınde uzmanlık dalı olduğunu anlattı Kurstan sonra analız, araş tırma, ozel dersler, rapor jaz ma, yonetım ya da gıziı harekât uzennde çalışmalara başlanıvor muş Hepsı sınıflandırıldığı içın, kurs ja da ış hakkında daha faz la bır şey soyleyemeyeceğını be lırttı Bilgi değiş tokuşunda genel kurul, gerekmediği sürece karşı tarafa hiçbir şey vermemektir. ikinci kural ise, tarafında alısverişte ağırlıgm CİA kalmasıdır. kursunu tamamladık. Yakında ulusal güvenlik konusunda, CİA ve Genel Merkezinin bürokratik örgütlenmesi hakkında yeni bir kursa başlayacağız. CİA, yabancı ülkelerin güvenlik kuruluşları ile birlikte çalışır Gus hakkjmda çok sey blliyordu Oğrenci bırlıglndekl çalışmalarım, okulda kazandığırn başarılar ve otekıler En hosuma glden gdrevin, General Curtıs Lemay e Vatanseverlık Odıilüntl verdıfımız, fubat ayında vapılan Washington'un Doğum Günü Toren Komitesının başkanlığı olduğunu soyledlm Bu toremn, Notre Dame ilkesindekı (Tann, Vatan ve Notre Dame ıçln) Vatan sozunün en belırgın anlamı olduğunu belirttım. PlanJanmı degıştırırsem CIA yı hatırlamamı ıstedı Askerlığimi anlattığı sekılde yapabılirsem CIA ya baş\uracağımı bildırdim. Gus, bu olanagın sadece ClA'da meslek hayatına »tılmaya hazır olanlara tanındıgını belırttl Bu da benım ışime gelmez Kanımca CIA, General Lemay ve onun Stratejık Hava Komutanlığıjla yakın lşbirlıği halinde. Generalın tdrende yaptığı konuşmanın en önemli bölümü şoyleydı «Vatanse\erlığımla bılınçll bır vatanseverlık olmalıdır Kotü bır mıllıyetçilikten ve ytızeyde kalan vatansever duygulardan daha dennlere in melıdır Dunya'daki defışımlerı devamlı ızlemek ve anlamak zorundayız Bu anlayışla hareket ederek, sağlam an laka sonuçlara varmahyız. Ve bu sonuçlann guttuğumuz polıtıkalara yansımasım sağlamahvz. Tanrı'va olan bağhlıgımızı özgurluk tutkumuzu \e hav& ustunluğumürü koruvabıldıguruz takdırde samrım geleceğe guven lçmde bakabılınz.» ra aynlarak Peter Oeriablnia gO b harekStı adı verillr ve amacı rüşttik, timdiye dek Batıya sıgın bılgı değış tokuşu yapmak, ortak mıs en yüksek mevkıll blr KGB harekete glnşmek ve bu servismensubu. Gorüsme, bizleri gore lere sızmaktır Bilgi degış tokumemesl lçin kapalı devre televız şunda genel kural, gerekmediği yonla yapüdı, (güvenlıglmısl ko sürece karsı tarafa hiç bir sev rumak amacıyla) Deriabın de, vermemektir Ama yabancı naber kılık degiştırmlş olarak tercuman alma servisleri bilgi alış venşi aracılıgıyla konustu. (Washıng içın baskı yaptıklanndan ve gelışton'da oturdugundan onun gü memls ülkelerde servisler kendl venlıgınl konımak için). başlarına çok az yararlı bilgi topIlk başta Sovyetler ın dünva ladıklanndan, ikinci kural, alı; verişte agırlığın CIA tarafında da diktatörlukler kunüması konusundaki gırlşımlerinin, aslında kalmasına dikkat etmektir Değıs ulke içinde Komünist Partisinin tokuş edılebılecek bllgiler ve (rucünü korumak amacıyla ken tutulacak kayıtlar rürlü ydnet dinı gösteren genişleme polltika mellklerde bellrtilmiştlr. «ÜçüncU örgüt Kuralı» d», baglantı harekâtında önemli bir ilkedır Bir örgütten ötekine verilen bilgi, ikinci örgüt tarafından blCIA askerliğini yapmamış memur rinoinin onayı ahnmadan Uçüncü bir Orgüta geçirllemez. Bu adaylarının Kara ya da Hava Kuvvetkuraldaki amaç, kolayukla anlaşılacağı gıbl çalışmalann güvenlerinde, aslında CIA'nın denetimi al lıjınl ve sözkonusu bügilerle Ilk ikı servis arasındakl üışkinin piztında bulunan özel bir kursa göndelılığml konımaktır. ömegin: CIA'nın îngiltere'deld karşılığı rilmelerini sağlıyormuş. MI 6 Londra dakl CIA merkezine bır bılgı vermışse, bu bilgıyl Hol landa Haberalma Servısıne geçiremes Bu durumda, Londra merinanılır bır şey defil Komintern sı oldugu bellrtıhyor Buna rağ kezı va bılgmın dogrudan doğruve Komınform gıbı kuruluşlar ya MI 6 tarafından HoUanda'ya men, asıl hedefleri bızım ülke zamanında bu amaca hizmet et mız \e Sovjetler, ABD mağlup venlmesıni önerır (kı, zaten bu mışler Ojsa şımdı ana organ edılene dek bansın mumkun ola sure içinde venlmlş olabılir) va KGB Çeka dan başlayarak Sov mayacagını sık sık tekrartamış da CIA bılgıyı bızzat geçirmek jet guvenlık orgutlerı üzennde lardır Şımdı, hukümetın ve özel içın MI 6'dan Izin ister Bınnci de onemle durjvoruz lıkle CIA'nın Sovyet tehdldme servis, bılgı>T Uçuncü servıse genasıl karşı koyduklarını ögrene çırmes! ıçln ıkincıve izin verdlBatıya sığmanlar ceğız ğınde kavnak olarak kendısınin En İlgınç o anlar ıse Batıja >;ı gosterılmesmı ıstemezse gerçek Birlikte çalışma ğınanların yazdık'an Loms Bu kaynak uygun bır bıçımde gız'ı denz, Howard Fast Mağlup olan Hür dünyada çok rastlanan baş tutulur Bazan da işler arap saılah, Kravchenko Gouzenko, Pet ka bır Dış Istıhbarat çalısması çına döner rov. Lenmıst partı doktrınını da, CIA Ue jabancı uİKelerın gu eleşürmesiyle So^yetler'ı iyıca verlık ve haberalma senıslerın n YARIN: Llkelerin CIAya yerın dıbıne batıran da Milovan birlikte çalışmasıdır Yabancı ser Djüas Geçen gün küçuk grupla vardımlan vıslerle ılgı kurulmasına bağlan uzerinde Sovyet ttotünlüğü kurmak, NEP, buton uretım araçlan nı toplumun malı halıne getlrmek, birleşik cephe doktrıni (Molotov Rıbbentop Paktı gibi) tek bır amaçla iigill gösterilmek te So\7et UstünlügUnü sağlamak devam ettırmek ve fenisletmek Üzennde önemle durulan btr başka konu da, yabancı komünıst partılerirun Sovyet Komü nıst Partısine hizmet etmeleri Sovyetlerm açıkça, millıyetı ne olursa olsun, bütun komünistler den ılk olarak Sovyetler Birliginl savunmalarıru şart koşmalan Askerliğe çözüm Askerlık durumuna da değmdl Er geç askere gıtmek zorunda olduğumu sojledığımde, bunu da bır çozum yolu bulunabıleceğını ıleri surdu CİA, askerhgını jap mamış memur adaylamun Kara ja da Ha\a Kuvvetlerınde, aslında CİA ın denetımı altında bulunan ozel bır kursa gönderılme lerına saglıjormuş Bırıncı yılm sonunda subay olunca, bır >ıl da askerî bır gore^de bulunmak gerekrnış Sonra da Was>iung ton a donup Egıtım Programım tamamlavarak Washıngton dakı CtA Genel Merkezınde bır goreve ataimak olanagı \armış Gus' ın hesaplarına gorp, gızlı çalışmalara katümak ıstedıgım tak ri'rde UıK» d'şmda bır gore^e a ta"mam bes va da aıtı jü sona mumkan olacak BOND Kursu tamamladık rTashintrton D.C. Eklm 1959. Komünizm ve Sovyet dıs polıtıkası kursunu tamamladık. Yakında ulusal güvenlik konusunda, devlet kuruluşu olan CİA \e CIA genel merkezının burokratık orgutlenmesı hakkmaa ienı bır kursa başlayacağız Hepımız, ilerde atanmamız mümkun olan gorev Jerle Noel den sonra egı*ıme nerede devam eaeceğımız konusunda Eğıtım Da resı Danışmanlarıj la gorüşmeler yaptık Hemen herkes gız lı çalışmalara geçmek ıstıyor Bunun içın, Washıngton dışuıda • çıftlık» diye arulan bır yerde altı aylık ozel bır egitımden geçmek gerek Ferguson'a «çıfthğe» gıtmek istedığmi soyledım, ama kesın bir ce\ap vermedl Komünizm ha^kında dınledıgım konferanslar ve okudukları mız gerçekten ılgınçti Sov>etler soz konusu oldugunda, Eğıtı Daıresi felsefeden uzak kalıjoı DıalektM materj alızmın adı bıle seçmedı CU'ın karşı djrdugu So\yetler Bırlığı Komunıst Partısı (CPSTJ) tarafından yonetılen Sovyet yayılımı olduğundan, ko nu, uygulayıcı >önuyle ele alını5or Lenınist parti kavramı, ozel lıkle belirli bır zümreye açık olması ve gızlı yapısı, ldeoloji ve ujgulaması konusunda partinln NY JONES