Katalog

Balkanlarda Bir Gerillacı HOrrtyet Kabramanı Kesneü Mvazi Beyta Anüan Tafan tarthimızın eo aiKKaıe deger oiaylan ve eylemıen oürrtyetlT uâm tstenıe Adresi: ÇAĞDAS Î A Y I N L A R I Cağaloğlu Halkevı Sok No. 39/41 ISTANBia Cumhuriyet 52. yıl, sayı: 18336 Kurucusu : YUMJS NADÎ 16 Ağustos 1975 Cumartesi TEMELDETKİ ÇATLAK Yazan: Cavit Orhan Tütengil ÇAĞDAŞ VAVINLAR1 Sokak 39/41 Cağaloğlu, Halkevi Ecevit, Demirel Hükümeti ekonomimize verdiği Org. Ersöz 1., büyük zararın acısını köylüden çıkarıyor,, dedi Org. Olcay 2., Demirel'i «aklın almıyacağı birvurdumduymazlık» ile suçlayan CHP lideri, Cepheci partilerin elbirliği ile ekonomiyi yıktıklarını belirtti Ecevit: «Gerçek sanayiciler tehlikeyi görüp feryat ederek hükümeti uyarmaya çalışıyorlar, fakat Demirel'in kulakları bu feryatlara tıkalıdır» Dört parti elele devleti yağmalıyor,. ANKARA, (Cnmhurfyet Bflroen) CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, dün Cephe Hükümetinin ekonomi politikasını sert bir dille eleştirmiş, «Dört parti elele devleti yağma edip ekonomiyi yıkmaktadır. Öyle anlaşıhyor ki, Hükümet Senato seçimlerine kadar durumu ağır aksak geçiştirebilmek uğruna, ulusal ekonomınin birkaç ay sonra tam çöküşünii göze almıştır» demiştir. Ecevit, şöyle devam etaniştir «Tahminimiz odur kl artık tefeci yardımlarıyle, iğreti yamalarla da çöküşün gözden saklanamayacak noktaya gelmesinin eşiğinde, sayın Demirel erken seçim istemeyecektir. Böyle bir «seçimden sonra tufan» anlayışı, sayın Demirerin siyasal mizacına çok uygundur. O aşamada erken seçim için de herhalde Cumhuriyet Halk Partifii'ain sorumluluk duygusuna güvenmektedir. Buna güvenerefc ekonomiyi yıkmakta, dövizimizi, kaynaklanmızı kaygısızca ve sorumsuzca savurmaktadır.» Ecevit, ekonomik durumla ilgili demecinae şunları söylemiştir: «Demirel başkanlığındaki cep he hükümeti 4,5 ayda Türk ekonomisini çökme noktasına getır miştir. Bugun bu konuda bazı genel bügiler •ereceğiın: Genel Sejcreter Yardımcısı arkadaşım sayın Deniz Baykal da yann (bu gün) daha ayrıntıh açıklamalar da bulunacak, bu 4,5 ayda sanayileşme hızı ve üretim, kaygı ve recek kadar düşük bir düzeyde kalmıştır. Yatırımlar büyük ölçü de aksamaktadır. CHP'nin hükü mette iken başladığı veya kaynaklannı sağladığı önemli yatı(Devamı Sa. 9, Sü. 1 de) Org. Esener 3. Ordu komutanı oluyor; Org. Evren genel kurmay ikinci başkanlığına atandı Turgut GÜNGÖR ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türk Silâhlı Kuvvetlerinde önemli mevkilerdeki komutanların yeni görev yerleri belirlenmeye başlamıştır. Dün, Genel Kurmay İkinci Başkanı Orgeneral Adnan Ersöz bir törenle gö(Devamı Sa. 9, Sü. 1 de) Bangladeş'te Rahman'ın G.durulduğu darbeden u sonra İslâm Cumhuriyeti, ilân edildi DAKKA Bangladeş'te, dün sabah yapılan bir hükümet darbesiyle Devlet Başkanı Şeyh Mucibür Rahman devrilmiştir. Silahlı Kuvvetler tarafından gerçekleştirilen darbe sonunda 55 yaşındaki Mucibur Rahman, Hindistan Basın Birliği'ne göre Cum hurbaşkanhğı Sarayı'ndaki çalıştna odasında muhafızları tarafından öldürülmüştür. Pakistan Rad yosu da darbe sırasmda Bangladeş Başbakanı Mansur All ve Şeyh Mucibvlr Rahman'ın iki yegeninin de öldürüldüklerini haber vermiştir. Darbenin gerçekleştirilmesinden sonra, Bangladeş'in adı «Bangladeş İslâm Cumhuriyeti» olarak degiştirilmiştir. Yetmiş beş milyon nüfuslu ülkenin başına eski Dışişleri ve Ticaret Bakanlarından Kondakar Muştak Ahmed'in getirildiği açıklanmıştır. Bangladeş radyosunun Yeni Delhi'den dinlenen bir yayınına göre yeni Devlet Başkanı Kondakar Muştak Ahmed, 16 üye li yeni Bangladeş hükümetini kur muş, ayrıca Muhamedullah'ı da Cumhurbaşkanı Yardımcılığı'na atamıştır. Kıbrıs Barış Harekâtımn toplam olarak 15 milyar lirahk bir gidere yolaçtığı hesaplandi ANKARA (Cumhnrlyet Bflrosa) Kıbns Banş Harekâtı'nın Türkiye'ye toplam maliyetinin nesap landığı ve bunun 15 milyar Ura dolaymda bulundugu ötrenilmıs tir. Aynca, Türklye'nin Kıbns Türk Federe Devletine yapmayı öngördüğü yanm milyar liralık yardımm ilk bölümünü oluşturan 70 milyon liranm önUmUzdeki günlerde Kıbns'a transfer edil rnesine karar verildiği saptanmışbr. Gecen yılm temmuz ve ağustos aylannda, Kıbns'ı d e geçirmoye yönelik faşist bir darbenin so nuçlarını önleraek amacıyla gerçekleştirilen Kıbns barış harekâtınm Türkiye'ye toplam 15 mil yar liraya mal olduğu hesaplanmıştır. Öğrenildiğine göre, 15 milyar lira içinde her rürlü nak di masrafm yanı sıra harcansn benzin, cephane, gıda maddesi, sağlık malzemesi, lâstik ve diğer masraflar bulunmaktadır. Belur tilen maliyet her iki harekâtı da kapsamaktadır. Öte yandan, TörJdye"nla Kıb rıs Tilrk Federe Devleti'ne hibe etmeyl öngördüğü yanm milyar liranın İlk diUmini oluşturan 70 milyon liranın önümüzdekl günler İçinde transferine flişlün ola rak Maliye Bakanlığında hazırlık lar bitmis, sncsk durum ttenüz Dışişleri Bakanlığma iletilmemış tir. ÖngBrülen yanm milyar Ura ile Türk Federe Devletlnln tasar ladığı yatınmlann gerçekleştiril mesine çahşılacaktır. Edinilen bilgiye göre, bu arada Kıbns Türk Federe Devleti"ntn bütçesl, Kunıcu Mecliste kabul edilmiş ve bütçe 1 milyar 50 milyon lira olarak bağlanmıştrr. Federe Devletin bütçesinde (Devamı Sa. 9, Sü. 1 de) 1 İ "~* 5, I j 1 f AP ÖRGÜTÜ, KENDİ PARTILERÎNDEN CGP'LÎLERtN ADAY GÖSTERİLMESİNÎ TEPKÎYLE KARŞILADI (Cumhuriyet Ilaber Merkezi) CGP'U Gümrük ve Tekel Bakanı Orhan Öztrak'ın, 12 ekim kısmi senato seçimlerinde AP Genel Merkez kontenjanından, Tekirdağ AP listesinden birinci sırada aday gösterileceği haberleri AP Tekirdağ örgütünü kanştımuş, aynı şekilde AP Kayseri örgütünde aday yoklamasınm AP Genel Merkezince yaptırılmayacagı ve listenin ikinci sırasına bir CGPIinin konulacağı karan geniş tepkl görmüştür. 3 u arada CHP'nin, Istanbul'dan I boş bir senatörltik için Prof. Be1 sim Üstünel'i aday göstereceği i bildirilmiştir. I Kayseri muhabirimizin haberi1 ne göre, AP Genel Idare Kurulunun, Kayseri'de AP adaylarmın Genel Merkezce saptanması ve sıralanması, örgütte turlü anlaşmazlıklara sebep olmuştur. Senato seçimlerinde Kayseri'den seçilecek üç senatörlük için AP Genel Merkezinin, eski DP Kayseri Milletvekillerinden İbrahim Kirazoğlu'nun listenin birinci, CGP'li Senatör Sami Turan'ın kontenjan adayı olarak ikinci, AP eski milletvekili Şevket Doğan'm da üçüncü sıraya konmasmın, AP'nin Kayseri'deki seçim şansını zayıflatacağı belirtUmektedir. Siyasal gözlemciler, CGP' lilerin AP listesine, APTilerin de CGP'li kontenjan adayının yer aldığı listeye oy kullanmayacaklan ileri suriilmektedir. HARUN KARADENİZ ÖLDÜ 1971 öncesi gençlik liderlennden, sosyalist hareketin bilinen adlanndan Yüksek Muhendis Ha run Karadeniz dün Istanbul'da ölmüştür. Harun Karadeniz 1942 yüında Giresun ilinin Alucra kazasımn Armutlu koyünde dogmuştur. Orta eğitimini Samsun'da yapmış, 1962 yılında Istanbul Teknik tJlnıversitesine girnuştir. 1963 1:>64 yülannda öğrenci hareketlerinde ve öğrenci örgütlenmesinde adı duyulmaya ve tutarlı eylemleriyle kendini göstermeye başlayan Harun Karadeniz, çeşitli öğrenci derneklerinde yöneticüik ve başkanlık yapmıştır. Teknik Üniversite öfrenci Derneği ve Teknik: Üniversite İnşaat Fakültesi öğrenci derneği başksnlıklan da yapan Karadeniz, 19681969 yılındaki işçi ve öğrenci eylemlerine aktif olarak katılrruştır. Bu eylemler arasında 1969 boykot ve direnislerini, anti emperyalist eylemleri. yüksek okulların devletleştirilmesi için kampanyayı, montaj sanayiini protesto yürüyüşünü, îzmit ve Ankara yürüyüşlerini, 19681969 yılı ışçi direnişlerini saymak mümkundür. 12 Mart sonrası sıtayönetim dö neminde TKP ve DevGenç davalarından yargılanan Karadeniz, ilerlemekte olan ve kanser teşhisi konan hastalığına ve bu konudaki kesin raporlara ragmen pasaport alamamış, yurt dışına tedaviye gidişi uzun süre engell'în miştir. Bu dönemde 3 defa tutuklanan Harun Karadeniz'in TKP davası hâlâ sürmekteydi ve son olarak 27 temmiK 1975'de mahkemeye çağrılrmstı. Harun Karadeniz uzun çabalardan ve uluslararası af örratü ve benzeri örgütlerin de talsplerinden sonra nihayet yurt dışuıa çıkma izni alabildığinde, 1974 başında yabancı hekimler tarafm dan Ertık çok geç olduğu, âaha önce müdahale edilemediğinden ölümle karşı karşıya bulundugu bildirilmiştir. Karadeniz'in ctnazesi bugün Osmanağa Camiinden öğle namuzından sonra kalkacaktır. 200 kişi öldü Hindistan Basın Birüği'nin Bangladeş sınırı yakmında Tipura eyaletinden verdiği habere göre, darbeyi izleyen karışıklıklarda Mucibur Rahman taraftarları en aşağı 200 kişiyi kaybetmişlerdir. Bangladeş Radyosu'nun yayınla nna göre, darbe, Şeyh Mucibur Rahman ile çevresindeki birkaç (Devanu Sa, 9, Sü. 8 de) Onu öldürenler Anayasamızı halkımıza lâyık görmeyenlerdir,, Harun Karadeniz'in ölümü dolayısıyla devrimci kuruluşlar yayınladıkları bildiride, «Faşizmi bu olayda bir kere daha lânetlemek isteyen tüm ilerici ve yurt severleri bugünkü cenaze törenine» çağırmışlardır. 14 kuruluşun imzasıyla yaymlanan bildiride, Karadeniz'in öldügü haber verildikten sonra şöy le denilmektedir: «Bu olaym altında yatan gerçekleri kamuoyuna açıklamajT ve bu ölümün sorumlusu olan fasizmin insanlıga karşı tavnnı bir kere daha sergilemeyi görev biliyoruz. (Devamı Sa. 9. Sü. 6 da) y/ Cephe Hükümeti, pamuk taban fiyatını geçen yılki düzeyde tuttu ANKARA, (ANKA) 19751976 ürünü pamuk taban fiyatları, geçen yılki seviyesinde, 760800 lcuruş arasmda açıklanmıştır. Destekleme alımı için görevlendirilen Tariş, Antbirlik ve Çukobirlik'e, 6 milyar lıra reeskonUbl kredi sağlandığı da bildirilmiştir. Aynca, ihracatta gelişmeyi sağlamak amacıyla çırçırlünmış ve balyalanmış pamuk ihracatma yüzde 15 oranında vergi iadesi getirilmiştir. Bakanlar Kurulunun önceki günkü toplantısında pamuk taban fiyatıyla ilgili olarak alınan kararlar, dün Devlet Bakanı ve hükümet sözcüsü Seyfi Öztürk aracılığıyla basına açıklanmıştır. Öztürk'ün açıkladığı hükümet tebliğinde şöyle denümiştir: «1 Ege bölgesı standart !. beyaz kütlü pamukları beher kiloSU 800 kuruş; 2 Antalya standart 1. beyaz (Oevamı Sa. 9, Sü. 5 de) Gümrük ve Tekel Bakanlığı'nda AP'li Arıkan ve bağımsız Bodur olay çıkardılar ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Gümrük ve Tekel Bakanlığı'na İş takibine gelen AP Siirt Milletvekili İdris Arıkan dün saat 17 sıralarmda, Tasfiye Şubesi Müdürü Hasan Ergen'e «Ben milletveklliyim, benim işim neden yapılmaz?» diye sormuş, cebinden çıkardığı milletvekili kartını da sert bir biçimde masaya koymuşrıır. İdris Arıkan, Müdür Hasan Ergen'i, yakasına yapışıp san dalyeden kaldırarak köşeye sıkıştırmış; yanında getirdiği bazı APli Belediye Başkanları ile birlikte müdürü tokatlamıştır. İdris Arıkan'ın bu arada tabanca da çektiği ileri sürülmüş, Gümrük ve Tekel Bakanlığı bir anda kansmıştır. İdris Arıkan ile arkadaşları sonra oradan uzaklaşmışlardır. Yengesiyle yasak aşkı ortaya çıkmasın diye 7 kişiyi öldürdü İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) İzmir'in Karabağlar semti Çam lık Mahallesi'nde 19 yaşındaki Metin Çiftçi, yengesiyle kurduğu yasak aşkın ortaya çıkmasından duyduğu korkunun etkisiyle 4ü kadin. 3'ü kız çocuğu olmak üzere 7 kişiyi birden öldürmüştür. Katil, seri cinayetlerini bir ban kada gece bekçisi olan ağabeyi Kadir Çiftçi'nin (30) görevde olduğu sırada işlemiştir. İlişki kur duğu yengesi Bersay Çiftçi (25) ile birlikte aynı gecekonduda oturan Metin Çiftçi, küçük kardeşlerini sinemaya gönderdikten sonra, önce ağabeyi Hakkı Çiftçi nin kendi gecekondularından 400 metre uzaklıktaki gecekondusuna gitmiştir. Katil burada yengesiyle yasak askını ögrenmiş olan Hanım Çiftçi (23) ile birlikte, yeğenleri Hatun çiftçi (6) ve Altun Çiftçi'yi (4) tabancayla öldürdükten sonra, kendi oturduğu gecekonduya dönmüştür. Burada da annesi Zeytin Çiftçi (50ı, yengesi Bersay Çiftçi (25) kardeşi Bersay Çiftçi (18) ile birlikte üvey kızkardeşi Nezahat Çoban'ı (7) kurşunlayan katil, evi terketmiştir. Katil, tabancayla öldürdüğü an nesiyie. üvey kardeşleri ve yeğenlerinin yüzlerini usturayla da keserek, cinayetlerinin başkaları ta rafmdan işlendiği izlenimini vermek istemiştir. Seri cinayetler, sinemaya giden kardeşlerin eve dönrnesiyle ortaya çıkmış, ve katil, şehrin çıkıs yollarım tutan jandarma tarafından yakalanarak gözaltına alınmıştır. Bu arada katil Metin'in; üç gun önce ortadan kaybolan ağabeyi Hakkı Çiftçi'yi (25) de öldürmüş olması olasılığı üzerine soruşturma derinleştirilmiştir. Ancak ilgililer, Hakkı Çiftçi'nin bugüne kadar cesedine rastlanmamış olmasınm, soruşturmayı güçleştirdigini bildirmişlerdir. Tekirdağ'da tepkiler Gümrük ve Tekel Bakanı Orhan Öztrak'ın, AP listesinde kontenjan adayı gösterilecegi haberleri, AP örgütünde sert tepkiler doğurmuşrur. Seçimlere katılacak olan AP Tekirdağ Senatörü Cemal Tarlan, bu durum karşısmda Genel Merkezle görüşmek üzere Ankara'ya gitmiştir. AP'den DP'ye geçen, bir süre önce de yeniden AP'ye dönen Tar (Devamı Sa. 9, Sü. 3 de) TSiP, Harun Karadeniz'in ölümünü «Faşizmin siyasî bir cinayeti» olarak niteledi Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP) Genel Başkanı Ahmet Kaçmaz, dün kanserden ölen eski öğrenci liderlerinden Harun Karadeniz'in ölümünü faşizmin siyasi bir cinayeti olarak nitelemiş ve «12 mart'ta her türlü insanlık dışı uygulamalan ve cinayetleri pervasızca işleyen fa şist güçler ve onlarm ardındaki egemen çıkar çevreleri bir devrimcinin ölümüne daha sebep ol muşlardır» demiştir. Cilt kanserinden ölen Harun Karadeniz'in ölümünün basit bir ölüm olmadığını belirten Kaç maz, özetle şöyle demiştir: «Karadeniz 12 mart faşist rejimi sırasında uzun yıllar hapiste tutulmuş, tedavi edilmediği takdirde hayatının tehlikeye gireceğine dair 10 tane tıbbi rapor almasına rağmen tahliye edilmemiştir. Böylece kanser türleri arasında en tehlikesizi olan ve tedavisi mümkün olan Sarkum hastalığı yayılmış ve iş işten geçmiştir. Bu nedenle devrimci kar deşimiz Karadeniz, 12 mart faşizmlnin kurbam olmuştur. Sosyalizme ve halkımızın kurtuluş mücadelesme hayatını adamış, örnek bir devrimci olarak yaşamış, sosyalist mücadeleden başka hiçbir amaç gütmemiş,; halkımızm demokratik iktidarı | nm kurulması için her şeyini fe ; da etmiş sonuçta faşizmin kur j banı olnıuş. Harun Karadeniz'in cenazesine tüm yurt severleri devrimci bir görev olarak katıi ! maya cafırıyoruz. > i Vedat Çelik: «Yeni Kıbrıs devleti Türkiye ve Yunanistan tarafından garantiye alınana dek Türk kuvvetleri Ada'da kalır» ANKARA, (ANKA> Kıbns Federe Türk Devletinin Dışişleriy le görevU Devlet Bakanı Vedat Çelik, Kıbns'ta bağımsız federe bir devlet kuruluncaya ve bu devletin bağımsızlığı Türkiye ve Yunanistan tarafından anlaşmalarla garanti alttna alınıncaya ka dar, Türk Silâhlı KuvveUerlnin Kıbns'ta kalacağını, bundan son ra da Türkiye'nin garantör dev let olarak Kıbns Türk Devletinde belli ölçüde askerî birlik bulun (Devamı Sa. 9, Sü. 2 de) İkinci olay Gümrük ve Tekel Bakanlığında ikinci olay, sabah saat 09.15 sıralarında olmuş; Demokratik Parti den aynlıp bağımsız kalan ve Bilgiç grubunda bulunan Ordu Milletvekili Ata Bodur, Gümrük ve Tekel Bakanlığına iş takibine gelmiş, gümrük tarife vergilendirme taksitlendirme dairesi sekre(Devamı Sa. 9, Sü. 4 de) OLAYLARIN ARDINDAKİ Ankara Notları GERÇEK ephe Hükümeti'nin göreve gelişinden bu yana filkemlzdeki ekonomik dunımun her geçen gün daha da kötüye gittiği yadsınmaz bir gerçek olarak ortadadır. Bu nedenle ekonomi çevrelerl de konuyu yalnızca «kalıcı» ya da «geçici» olduğu yönüyle ele alarak eleştirme gereğini duytnuşlardır. Ülke açısından büyük tehlikeler taşıyan dış ödemeler dengesindeki açık ve bu açığı kapatmak için alındıği bildirilen yüzeysel önlemler de Malive Bakanı Vılmaz Ergenekon dışındaki hiç bir yetkili tarafından doyurucu, inandıncı bulunmamakUdır. Ergenekon önceki gün düzenlediği tısın toplantısında dış ö Dış Ödemeler Üengesi demeler dengesini tozpembe göstermek gibi yanlış ve sakıncab bir tutura içinde görünmüştür. Şöyle ki, ihracatın geçen sene haziran ayına göre yüzde 5 arttığı ifade edilirken aynı ayın, yani 1975 haziranımn ihracatını hiç hesaba katmamıştır. Bu ayın ithalatı ihracatın beş mislinden fazla, yani 537 milyon dolardır. Aradaki açık. 433 milyon dolardır. Maliye Bakanı, bu rakamlan karsüıklı verseydl ödemeler dengesinin ve özellikle dış ticaret dengemizin ne tehlikeli yolda geUştiği daha iyi anlaşılırdı. Kaldı kl. sayın Ergenekon, ihracatın gefen yıl yaz aylarında dünya konjonktürü ile ilgili olarak çok büyük bir durjunluk geçirdiği dönemin ild ayını. bu senekl ihracat rakamlan ile karşılaştırarak çok büyük bir deferlendirme hatası yapmıştır. Döviz rezervlerine gelince; eğer rezenlerimiz 700 800 milyon dolar civarına inmediyse bu, Türkiye'nin çok ağır şartlarla yaptığı 700 milyon dolar civarmda bir borçlanma sayesinde olmuştur. Gerçekte, Türkiye, altı ay veya bir yıllık vade ile Cephe Hükümeti zamanında 700 milyon dolarlık bir borçlanma yapmıştır. Dövize çevrilebilir mevduat yoluyla gelen dış kredilerin yüzde 95'i altı ay veya bir sene vadelidir Ve faizler gayet ağır olduğu eibı kanşık emisyon prinıleri ile Türk parasımn değeri üzerinde a/ımsannıaracak büyüklükte ve önemde oyunlar oynan• •• (Devamı Sa. 9, Sü. 6 da) Gezi Notları «i CGP'nin başına gelenler.. M. EKMEKÇİ ANKARA Günlerdir sesi çıkmayan CGP Genel Başkanı Peyzioğlu, neden susuyor derken, mesele anlaşıldı. Nedeni meğer, CGP'nin bir unutkanlık eseri seçimlere sokulmayışına içerlemiş. Unutkanhğı yapan CGP'de bir arkadaşı tabii. 15 il6» önce seçmen listelerini vermesl jerekirken, 14 ilde veriverrruşler.. (Devamj Sa. 8, Sü. 7 de) C Gayret,, Muhribinde ikindi namazı.. Turhan ILGAZ ORDU Cumhurbaşk£.r.ına, Karadeniz gezisinde eşlik eden heyette MSP'ıi Karayollan «Umum Müdürü» Oılıan Batı da var. Devlet memurları paıtıli olmaz derler ya, sız kulak asnıayın bunlara. Karayollan Cephe Hüküıneunin devlet kapüuruu p&yır>ması sırasında MSP"nin pa( D c . u u Sa. 9, SÜ. 4 de) SANAT EDEBiYAT Bugün 5. sayfada