Katalog

DÖRT CUMHURÎYET 8 Haziran 1975 ABDULCANBAZ »Ntfi RAZİYE Yazan: Melih Cevdet ANDAY kaplamıytı içimi. Bir an önce gelsin. dikiisin kar?ımda, bir yapragı inceler gibi bütün ayrmtüan ile göreyim, seyredeyim onu. Ba^ımı kaldınp eve baktım. Erden bir türkü sesi geliyordu. Vedia söylüyordu bu türküyü, hep öyle, kimi yerlerde sesi çatlayarat:. Baîinı denixden çıkanyordu sanki o yerlerde, boska bir dünyaya bakıyordu. Bu sezgilerimin nasıl da dogru çıktığınt çok sonra anladım. Yaşamın kanatiı olduğu bir dünyanın kmydı o. Ama VediaYım beni o sabah ilgilendiren \ani yalnızca bu degildi: bir deglşlklüc olmuçtu onda. »anki uykusunda olmuştu bu degişiklik. Uyumadım demesi de. belki uyandığı zaman kendisinde gordüğü bu degiîikliktendi. Böylesine kararl:, atıl?a.ı ve gözüpek davranıs başlca türlü yorumlanamazdı. Tü/künün kesildigi bir an eve dogru seslendırn: Hacı gelmedi bu sabah, de'îim. Kısa bir süre sonra Vedia balkonda göründü, sanki beni duymanuş da, içerde çajışırken görecegi gelmiş gibi. dirseklerini parmaklığa da;rayıp içten bir sevecenlikle, başını yana eğmiş. baktı bana. Bir kez de bahçede traş olurken görmüş*üm bu bakışınt. O sırada dünyada başka bir şey görmtiyor izlenimini uyandınyordu. Gerçekte Vedia, birkaç isi bir arada düştinecek. yapacak yetenekte insanlardan degildi. türkü söylerken türkii söylerdt sadece, sonra aklına diyelim ben geldimse. türküyü bırakır. hanrladıjiı tepsiyı de unutur. çıkardı balkona. Onu belki de bu yüzden yitirdim. Vedia balkonda öyle bana bakarken, corumu yineledim ben: Hacı gelmedi bu sabah. dedim. Babamla gitti kasabaya, dedi. Bunu sttyledikten sonra da bana beîli bellisiz el sallaoı. Neşelendim. Az sonra kollarında. omuzlarinda. basının üstlinde yastıklar ve örtülerle göründU merdi\enin bajmda. tnerken yastıklardan birlni dtişürdü aşağı. Ben de yerimden fırlayarak ona yardtma koştum. önce yere düşen yastıgı, sonra eMndeki örtüyö aldım. Gülüyortn^Ta»^. Sen yorulma. dedi bana. Agacın gölgesine yastıklan «ttı, örtüyti füzclce serdi. (DF.VAMI VAR) BİR TUHAF YAŞAM Nevzat ÜSTÜN 29 Cabuk mu dönersin? diye sordu. Pek degil, dedim. Ne zaman yani? Bilraiyorum. Yanımdaki küçük transistorlu radyoyu susrurdu. Dönmesen olmaz mı dedi. Bunu söylerken kaşları çatılmıştı. Çatılt lcaşü yüzUnün de çok güzel olduğuna dikkat ettim. Konusmamn nereye varacağını bilmiyor ve bundan ötürü de anlaşılmaz blr çekingenllk duyuyordum. Çünkil bu duygum gerçekte konuşmanın kendinden değil. benim içimden doğuyordu. Iki insan arasında çok olagan sayılması gereken bu konuşma, onun için duyduğum heyecan yüzünden olacak. bende takıncalı bir gidisin başlangıcı izlenimini uyandınyordu. Aou sö* insaru akarıu gibi sürükler götürür. İstersen kalayım, d«dim. Kalamazsın sen, dedi gözlerımin için» b&karak. Nedenmi* o? Boyuna, radyoyu dmliyorsun. Ben bilmiyor rauyum. Ne var radyo dinlij'orsam, dedlm, herkes dinlemiyor mu? Haber bekliyorsun sen, dedi. Ne habert, dedim sasırdığımı belli etmemek ısteyerek. Bir an daidı, sonra yerinden öyle bir fırlayış (ırladı ki, şajırdım. Ayafa kalktı, ellerini bacakl&rının arasın* sokarak: K«hvaltıyı buraya. getlreylm, sen hıç kalkm» yerinden, dedi, olur mu? Olur. Bir keçi gibi sıçraya sıçraya merdivene doğru koştu, merdiven başında bir an durdu, dönüp bana baktı, bajmm Wr hareketiyle saçlarını arkaya «ttı. yüzüne dökülmüj olan. Ben bir jey söyliyecek diye bekledim. Bir adımı merdlvende, bir şey demedi, sonra hıria yıricarı çıktı. Bakışlanmdan bacaklanna, beline, g6güslerine sarılan telleri gere gere. '** Günes yükseliyordu. Gölgeye koydufum resirn kâğıdımı ışık kaplamıştı baştan ba$a. O dönünceye değin biraz daha çalışsam mı diye dUşiindüm, ama bunun olamayacajfını o an anladım. Dahası, onu beklemenin sıkıntısı Bizım gibi olan ülkelerde yasalar gereğince uygulanmaz Tahir Ue Ztthre, Aslı Ue Kerem. KıırAm Ue Evet. hep böyledır... Zorluklar çîicar. Canavarlar Mrer araya. Cadılar diKilir yol üâtüne. Düa ova'.ardr. daglar beiirir, yarlar a^ılır. Seller basar ortalıklan . Agustos ayında sular, balta kesnıez bui; olur. Birleşcnezler bir türlü. Ya k»tü yürek'i bir vezir \a da kıskanç bir kraUçc engeller 4er şeyı. Doğacak çocuklar dogmaz olur .. Bir îrün gelse de engeller Kalk sa bile, nerede ilk agızda umulaıı verimlilik? .. Dofmu? olan çocuklara artık blr parça kötü yürekli vezirle, kîskanç kraiice bulasmıştır. Dogmr.ş olan sev. bütünü ıle özgür. bütünü ıle sasBes va:;'&.]inda Suyun âÇinde nasıl yüzülür, \v\. ama h;ı, bilmezdim. Oysa ı:oo&man bir havuz vardı »özleriırin ön'inde. Anado'm çorağmın ıçinde. ctoganın püzeiim bir bağıs:. Bir kaynaktan relirdi suinn, sag yanı demir rengi kayalarla çeirili, sol /arîi bostan. Vıirmek 1s'.erd:m, tırr'lk u,lar:mdan sbzbebeklenme kartar «su» olr.ıak isterdim. Keslnü'Je yasaklannMştı suya •;i>;t!rnnem. Benim gibi tlç t»s cocuğ\ı rahstlıkla yut*»k kadar derindı su Günlerden bir gün. evimize hir öğretmen ?eldi. Akşam yeme fir.f çag^lı idi. Xp <ğretın»ni ıdi bilmjyorum. Bilsera de bir Anayasa'nın bir çok maddesi Anadolu toprağına bulaşmamıştır rey değışmezdi. Çünkü. bütün öğretm?nler benim ıçin avr.j ıdıler. Beden eğitimi tfretmeri ile tarih ögretmani arasında bir ayrını gözetemezoim. K.öyiiilerin kaymakamla yargıg aras/nda bir a^Tim gözetmedikleri gibi. Onlar için nasıl btltün «memurlar» hükümetin man idiyseler, benıır. için de bütün ögretmenler, öğretmek denilen işlemin mah idiler. Her ne ise, o bilgin kişi kimse. bana o gere yüzmenin kurallarıru bir bir Öfrettl. Sağ kol üeri a'ılırken, sol vanak suya gelecek. Sol ilerı an lırken sağ yanak suya gelecek. Sol yanak suda iken derin bir soluk alınacak ve sag ysnak suya değd'glnde alınmış olan solurt S=ri verilecek. Gövde elden geltiiğince, suya yatar turulaeak ve kesinlikle bacaklar unutulmavarak. dizler bükülmeden ama hıç bükülmeden aşağı yukarı durmadan oynatılacak . Vürmeyı öğrenmiştım'.. Hiç bir çey umurumda değıldi artık. Na jasaiîlar. ne yasaklarnalar! .. Ne <dur»lar. ne «durak»lar. Bana yürmeyi ögretmiş olan olan «Önder»p rtırekten bağlıydım. O bana nasıl yüzüleceğini öğretmişti. Bol ışıklı, sımsıcak bir agustos sabahı, kafam edlndigim bilgilerle donanniış gövdem çırılçıplak kaldınp attım kendimı havııza. Güvenliydim. Eklindîğim bılgilerin kayığı ıle. havuzun öte basına btr solukta gidecektim. Suya atladığımı lyıce ammsıyorum. İlkin o tatlı serınliği duydum sonra bir aralık havuzun dibindeki kayahkları gördüm daha sonra hava ile aramdaki korkunç parlnklığı gbrdüm... Havuzdan nasıl çıkanldığımı hıç anımsayamıyorum. Havuzun bir bekçisi vardı. Sol bacağını Yetnen'de yitirmiş eski bir asker, uzakça bir akraba. Uyduruk tahta bacağı ıle zorluk!a dolaşan, sözlerı çökük, avurtları çökük. ümügünün altı çökük Topal Mehmet Dayı. İşte o, bastonunun kıvrık yamnı boj'numa geçirmiş de öyle "..i çıkarmış beni sudan yoksa çekirge ömegı zıplaya zıplaya kıyıya yanaşmışımda kolumdan mı yakalamış. her nasıl olmu$sa öyle olmus ve Topal Mehmet Dayı kurtarmış beni. Yıllar sonra, dusündüğum zaman anladım k:. bana oğretılmış oîanda bir vanhslık jok. İşin kuraırHa ilgili yam tamam, eksik olan yani uygulamada. Bir bacağını Yemen'de «yılancık» çıktıgından ötürü bırakan Topal Mehmet Dayı olmasaydı, ben şimdiye çoktan çürümüş topraklara kanşmış olacaktım. Ben ölümden kurtuldum ama, çok klsl kurtulamadı. Çünku, onların serüveni bir başka, oır özge serüvendi. Beş yaşlanndaki bir çocugun özlemlerınden ayrıydı. Peş^iyıjıek yasak edilınciî, çarşaf giymek de yasaklandı. Efkokler açısından sorun onemlı olmadı. Kadınlar kendi adlanna defcil. gelenekler ve din adına dırendi ler. Kayseri'de bir olay oldu. Bir yaz günü, çarsafını glyip peçesiçarşalı üstüne çıknus hamamüan daha evine varmadan da oianlar olmuş. Yasa'yı çıkararüar, candsnnaların sokak ortasında çarşai yırtabıleceginl hiç akıllanna getlrmişmiydiler acaba? Yasalar! Hemen herkes, özellikle sıilenler yasalarm yüceliğine sığırurlar, sığınmak isterler. Yasalann gereğince uygulanmadığından yalunırlar. Gerçektir bu. Çünkü, ya«alar gereğınca uygulanınazlar. Özellikle, bizim gibi olan «llbelerde. Neden mi? Nederu açüc ve ortada. Anadolunun dagiannda rtolaşan candarma, Anayasa'run düşünce özgürlüğü Ue ilgili maddesini bılmez. bilse de umursamaz, umursasa da umursatmazlar . Anayasa'nın bir çok maddesi Ana Fes giymek yasak edilince, çarşaf giymek de yasaklandı. Erkekler açısından sorun önemli olmadı. Kadınlar kendi adlanna değil gelenekler ve din adına direndiler DiSi BOND (OIP KULL4. ONUKJ OA , Emniyet Müdürüne «Poliste dayak atılır mı?» diye sorsanız cevap hayırdır. Ne var ki bugün mahalle karakolunda atılan dayağın sayısını atanlar bile sayamaz ni takan bir kadını candarmalar çevirmişler. Zamanın ilbay'ının buynıgu gereğince de, kadına çar şa£mı çıkarmasını söylemışler. Çıkarmamış kadın. Çandarmalar bu direnmeye çokça kızdıkiarmdan ve kendilerinl yasalan uıgulamakla görevli bildiklerinden (!), kadının çarşalıru yırtmıslar. Olayın bundan ötesi, gülmeli aglamalı bir şey. Kadının içırıde u«un bir dondan gayn hiç bir şey yokmuş. Iri memeleri ve şişnıan gövdesi ile sokagm ortasında cır pınıp durmuş. öylesine çıplak ol masımn nedeni yakmdaki bir hamamda yıkanmakta olmastymış. evinde unuttugu bir şeyi almak için glyinmeye üşenmiş geçırrr.ış gürlükler gelir. Aslolan hanglsidlr bilemezsiniz. Soka^ın çamur ları, yöneümin çamurltnndarj Uürü rr.U?. Didlnmeler ve beklenmeler. Ki mı yerde aklımızm îözlerj nör. Kimi yerde gözlerlmızin aklı yok. Emniyet Müdürü'ne «Polisl* dayak atılır mı?» diye sorR/samz, aiacağıruz yanıt kesinlikle «Hayır» dır. Ne var ki, blzim mahalle karakplunda atıian aayağın sayısını atanlar Düe sayarnazlar. Gelin konusmayı süraürelim. Polis'in görevl nedir sizce? Yasalarm ısığınoU oalkın yaranna çahşmaktır. Bilir rmsiniz, bu yanıtı kime götürdümse güldüler. Sonunda bir polis'e götüraüm bu yamtı. o da guldü. Oysa, benun aklım bu yamta yatmıştı, se'.ıniştım bcnımsemiştim. Kimseler ınanmadj ama, güldüler ncp. Emnı yet MüdUrü'nüri sfelen vrt'ar mı, gırçeK dışı mı, yoksa Emni >et Müdiiru raşka polısler Daşkfc m ı ? . Polis yasa dışı blr işîeme gırisjr m:? Hayır!.. Emniyet Müdürleri hep aynı yanıü veriıler. Poiisle konuşu ^o^Jın. Dayak olmadan >iirümez 1 « ler. diyor Oooo İ5i yasalara uygun bir biçimde yürütmey? dolu*nun toprağına bulaşmadjgın kulksak bir. işimız rar bey, yü dan, kentlerin arka sokakiannda rümez... Terslik nereden geli' gezinmedlğınden çok üst yüzeyde yor. Yasalardan mı, polislerdec ve belli sayıda insan'ın tartıştıgı mi?.. yararlanmaya çalıştığı bir ya&aEski kantolann dlzelerint dır. btnzıyor yaşamımız. Cygulama'da, yen azdır. Uygulama İle arasında nıce fcar«Jardenlcrde gezerim lı dağlar, niee cvezlr» taslakisn Mmlka.M dinlertm vardır. Eteyınj sık tutarak Bu y a a dizisl ne oir gezitien Ben promenad ederim..» arta kalan noUardır, ne de bir Çogu kez, ya bir kurşun sssi makaleler dizlsi... Belki de kendi JTI da bir komando saldınsi ıçımdekı bir gezıden arta calancrteynı» ?ık tutan harumın «prolardır. Izlenimlerle. gözlemlcr'e, r:'.enad»m; orafikta kesiveriyor bunalımlarla, anılarla yüklü oir geziden arta kalanlar... Y A R I N: • T ü Z L A R Tutuklamalann ardından öz Milyonluk Arsalar Alınacaktır İnşaatçılara faizsiz peşi para verilecektir lstanbul"un imar hudutları içersinde mümkünse ve tercihan 2.non dairelik toptan veya enaz 100" er dairelik Sosyal Mesken Inşaatına ünarlı arsalar peşin para 11e satın alınır. veya sosyal mesken olarak plaru yapılmış veya inşaatı başlamış veya bitmiş bu çaptaki meskenlerir. inşaatı faizsiz olarak finanse edilir. peşin para ile satın alınır. Bize satılmak üzere sosyal meskpn ınsaah vapacaklara istenildigi kadar kredi sağlamr, (Aracı hiçbir surette kabul edilmez. Şahsen vesikalarınızla müracaatmızı rica ederiz.) Organizatör Mukaveleli Komisyoncu Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Yaş Meyve ve Sebze Ihracatı Proje Müdüriüğü Atatürk Bulvarı, Ince Han, 103/9 K1Z1LAY ANKARA VEFATLAR Kıyımlll tıcali ve <tıh»1tr<ıı ımıtestkkı1 ctııı nvtim dUWıriî, bir telelsnlı tmmıitto. Sazele ılSn1 ve ',nım ımnmdK icm !•"< bir Dcrrt ıhıtnit, taaıt rslerını isl{l«mı; dtrulıre eH<, •. A D İ L A R A S L I > 'Rek'âmcılik: Gıda • Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Yaş Meyve ve Sebze ihracatı Proje Müdüriüğü Pazarlama Tesisleri inşaat işleri ihalesi ilânı Kükümetimizle Dt'NYA BANKASI <IBRDı srasmds skteci.len ikraz ve proje anlaşması çerçevesinde kurulması kararlaştınlan meyve ve sebre Tjaketlema evlerl. sofuk depolar ve mukana kutu fabrikası inşaatlan dosyasında belirtileu şartîarla ve anantar tes'.îml olarak kapalı zarf usuiiJ ile Dünya Bankssı üye ülkeleri müteahhitlerinin de ıştırs* ecp'oüece^i üzere ihaleye çıkanlacaktır. paketlerae evleri ertalama kr.şa ettirılecek tesislerden 2SÛÜ metrı>itare ve mukarva kutıı fabrikası s«00 metrekare clup, prefabrik betonFnnı» soÇuk depolar ise herbiri 3000 metrekare ve betonarme • çeük inşaat olarak ihaleye çıkarılacaktır. ihaleye ıştiral; edeceklerin yeterlık belgesı almak uzere 25.8.ifTö günü saaT 17.06ye kaaar Proje Müdürlüğümüze aşağıda belirtılen belgelerle müracaatlan gerekmektedlr. 1 1975 yilı tasdikli Ticaret Odası Bclgesi. 2 B grubu Müteahhitlifc Belgesi, 3 Malî Durum Belgesı, 4 Teçhizat Beyannamesi, 5 Teknik Personel Beyannamesi. 6 Müteahhidin elindeld henüz bifirilmemi? tşleri gösterir belgesi, 7 tş Bitirme Belgesi ve Müteahhidı ranıtacak bilgiler. S O'zel gartlar Proje MudürlUgümuzde göruşülecektir. Posta gecikmeleri ile kabul olunmaz telefon ve telgraf müracaatlan Tokatlıyan tşhanı Kat 2 No: 2 Beyoflu. Tel.: 47 20 06 İSLÂM CEHAZE I ? U « ' MI lllgıı m\ıme\t\f ısletncye iil ılmlı Bi..c urt ıcı. yur t'ii Bısırcfan vurda c»a<'t lukli Jstanbul Jandarma Satınalma Komisyon Başkanlığından Aşağıua clnsl, miktan. tahmmi bedell, geçici teminat! re Uıale kapalı zart usuluyle satın alınacaktır. Ihale Sirkecı Demırkapıdakı komlsyonda yapılacaktır. Evsal ve şartnamesı Istanbul, Ankara ve tzmır J Sat \\. tsteklılenn reklit mek'uolarını ihale saatinden mr saar önce Gecikmeler kabu) edilmez. KUnye levhası ve zlnciri oir müteanhlde thale edllebileregj gı tekiıye de ıhaie edllebilir. Tahmint |>e<1elf l.'ra Ar C I n s i Mi''an (Künye levhası ( Künye zıncın Künye levhası ve zınrirt (birlikte) 5 kalem saraciye rnalzemes İ OU O çilt Ü.O 100.000 adet s5^JUU.ıjn 310.noo.in 4.U12.UU günü yazılı 3 Kalem maizenae Kom. Bşk lıklannda eörUIebHtr. Komısvona vermelen sartur. tn ayn ctnsler nalınde tfcı ıs't*çirl temınal Lira Kr. IhaîP ?tino Saatt 1 temmu2 197i sail 1 temmu» 1976 saiı (Basın: II.U0 Müdürlügümü* 3490 sayılı kanun hUkümlerir.e tâb: olmayıp ihaleyi yapıp yapmarnakta veya diledığine vermekte serbesttır. AORES: GtDATARTM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI \aş Mejre ve Sebze İhracatı Proje Müdüriüğü Atatürk Bulvarı, Ince Han 103/9. Kızılay ANKARA (Basın: 18897,4558> ı'Cen A . : 1399' 4553 ÎSIM DE6IŞİKLİGI Daha önce Homail olan adım, îstanbul 20'nc) Asliye Hukuk Mahkemesinin 975/1263 yayıll karan ile Hale olarak değiştirılmiştlr. Hntnsıl lLK.4> Cumhuriyet; 4567 15.00 A3KZ