Katalog

CüMHURİYET 8 Haziran 1975 Fransız generalinin, Northrop şirketinden para aldığı açıklandı FARİS Asnn kontratı için Fransız yapısı «Mirage» uçakları lle Amerikan uçaklan arasrndaki çekişmenin doruğuna eriştiğl bir dönemde, Amerikan uçaklanmn Fransız MirageTarından üstün olduğumı ifade ederek büyük bir skandala sebebiyet veren ve bu yüzden görevinden istifa etmek zorunda kalan, Fransa'nın eski Hava Kuvvetleri Komutaru ve Meclis Başkan Yardımcısı General Stehlin'in, 1964 yılından beri Amerikan «Northrop» firmasmdan para aldığı açıklanmıştır. Bu konudakl açıklama, Amerika Parlamento Alt Komisyonuna «Northrop» firmasının faaliyetleri ile ilgili olarak sunülan bir raporda yer almaktadir. Öte yandan General Stehlin önceki gece Paris'te esrarengiz bir trafik kazası geçinniş ve ba j şmdan yaralı olarak hastaneye j kaldırümıştır. i Doktorlar General Stehlin'in bir kafatası trauması geçirdiğini ve durumunun kritik olduğunu bildirmişlerdir. ! ABD Savunma Bakanlığının' asnn kontratı için henüz «YP I 16»lan seçmediği sırada General j Stehlin taralmdan yapılan açık1 !ama. bir skandala sebep ohnuş ve Stehlin Fransa'da adeta «VaTan haini» ilân edilmişti. O ta', nhlerde General Stehlin'in, ken j di adtnı taşıyan başlıklı kâğıt j larla. (Starfighter) uçaklan ye! rine yeni uçaklar almayı düşü1 nen Belçika. Norveç, Hollanda ! re Danimarkalı yetküilere yazı1 lar yazarak, (Northrop) firması'. tarafından yapılan «YF17Cob i ra» uçaklannı almalannı tavsi' ye ettigi öne sürülmektedir. Amerikan Hükümetl kısa siire sonra «General Dynamics» firması tarafından yapılan «YF 16» uçaklannı, «Cobraalara terrih etmiş ve asnn kontratı için «YF16» uçaklan Pentagon tarafından aday gösterümiştir. • General Stehlin, Amerikan uçaklarının «Mirage»lardan daha üstün olduğunu ileri sürerek büyük bir skandala yolaçnuştı. Ancak General Stehlin'in, «YF16» uçaklarında kullanılan radarlann yapımcısi «Hugues Aircraft tnternational» firmasının temsilciliğini de yaptığı daha sonra gün ışığına çıkmıştır. Askerlikten ayrıldıktan sonra siyasal hayata atılan General Stehlin, skandala sebebiyet verdigi sırada Pransa Millet Meclisi Başkan Yardımcısı bulunuyordu. Ancak açıklamasmdan sonra meydana gelen olaylar yüzünden Başkan Yardımcılığı ?'6revinden istifa etmek zorunda kalmıştır. Öte yandan, ABD Kongre Alt Komisyonuna sunulan raporda, «Northrop» finnasının, «Teodor Rooseveltnin torunu ile bazı Avrupalı parlamenterlere de «para dağıttığı» gerçeği ortaya çıkmıştır. Bilindiği gibi (Northrop) firması yetküileri, üç gün önce de, iki Suudi Arabistanlı generale, bu ülkeye kendi yapımları olan uçaklardan satabilmek için 450.000 dolar (65 milyon TL.) rüşvet verdiklerini açıklamak zo runda kalmışlardı. Northrop firmasmdan para *• i lan, eski Başkanlardan Theodor | Roosevelt'in torunu Kermit Ro; osevelttir ve Kermit, Northrop i firmasmın y p g uçaklan sat : yapögı ç mak için İran Şahı ve Batı Almanya Hükümeti nezdlnde girişimlerde bulunnruştur. Federal Almanya parlamento üyelerinden Dr. Bach'm da Northrop'dan para alan Avrupalı parlamenterler arasmda adı geçmektedir. Gözlemciler, Northrop finnasının. uçak satmak için yabancı ülkelerde kllit noktalarda bulunan kişilere para dağıtması olayının gittikçe genişlemekte olduğunu ve önümüzdeki günlerde bu alands» yeni gelişmeler beklendiğlni ifade etmişlerdir. (Ajanslar) Portekiz'de sosyalistlerin gazetesi Republica,, tekrar çıkıyor LİZBON Portekiz'de askeri makamlann sosyalistlerin isteğini kabul ettikleri ve sosyalistlerin organı olan «Republica» gazetesi nin, gerekli miiracaat yapüır yapılmaz yayınlanmasına izin verile ceği bildirümektedir. Öte yandan, Portekiz'de Republica» olayından sonra bastn kanununun. devrimci sürece uymadığı gerekçesiyle değiştirilmesi yoluna gidileceği de alınan haberier arasmdadır. Bilindiği gibi, Sosyalist Partinin organı olan 'Republica» gazetesi. gazetede çalışan işçilerin greve gitmeleri üzerine. askeri makam lar tarafından kapatılmıs, ancak hükümette görev alan iki sosyalist bakan, gazetenin tekrar yayı nına izin verilmemesi halinde is tifa edecekleri tehdidinde bulun muşlardı. Gazetenin idarenin müracatmdan sonra yayınına izin verileceği ni açıklayan askeri makamlar, iş çilerin, gazete yöneticileri arasın da bir tasfiye yapılması yolunda ki isteklerinin kabul edilmediğini ifade etmislerdir (a.a.) DÜNYADA BUGÜN Kıbns'ta Oylama Ali SiRMEN ıbrıs Türk Federe Devleti'nin Anayasa'sı bugün halkoyuna sunulacak. Referandum sonucunda «evet»lerin çok büyük bir çoğunluk sağlaması bekleniyor. Çünkü hem Denktaş. hem de muhaliflert halkı bu yönde oy kullanmaya çağırmışlardır. Kıbrıs sorunu, yalnızca iki toplum arasındaki sorunlann çözülmesi ile düzlüğe çıkanlamaz. Aynı zamanda, Kıbns Rum toplumuyla serbestçe rekabet edebilecek, ekonomik politik ve idari alanda onunla eşdegere erişecek bir Türk kesiminin yaratılması da gereklidir. Bu yüzden, Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin politik idari ve ekonomik bakımdan yeniden organizasyonu sorunun sağüklı çözümü için gereklidir. Bugün halkoyuna sunulan Anayasa, Federe Devletin temel yasası olmak bakımından, sözünü ettiğüniz gelişmelerin gü^'encesi olmalıdır. Kıbrıs Türk Federe Devleti Anayasa'sının ilk taslağı bu konuda çok ciddı kaygılar uyanduacak nitelikteydi. Kurumlan oturtup, her türlü gelişme için zorunlu olan özgürlüğü sağlamaktan çok Denktas'ın kişisei ücüdanna kılıf hazırlayıcı bir metin niteliğini taşıyordu. ilk taslak. Nitekim, Kıbnsta özgürlükçü unsurlar olduğu kadar Türkiye' de de CHP taslaga karşı çıkmıstı. Sözü geçen itirazlar ve özgürlük gnıbunun ağrrlığını, duyurması ile taslağın ilk biçimi oldukça önemli değişilrliklere uğramış ve 6 bölüm, 45 maddeden.olusan son biçimini almıştır. 1958 tarihli Fransız Anayasasının 16. maddesinden alınan ve Başkan'a olağanüstü durumlarda bir diktatörün tüm yetkilerini tanıyan 25. maddenin 3. bendi kaldınlmıstır. Bundan başka Federe Devlet Başkaruna, meclisin zararına tanınmış olan yetkiler de kısılmıs, veto dengelenmiştir. Yargıçlann bağunsızhklannın güvencesi de sağlanmısür. Ancak bu degisiklikler, Kıbns Türk Federe Devleti Anayasa'sı taslağını tam anlamıyle özgürlüklerin güvencesi dunımuna getirebilmiş midirt Ne yazık ki, bu soruya olumlu bir yanıt vermek son derece güçtür. Nitekim Anayasa taslağmın 6. maddesi temel hak ve özgüriükleri bir anda yok edebilecek bir hüküm getirmektedir. 6. madde şöyle dryor: «Temel hak ve özgürlükler, özüne dokunmadan kamu yararı, kamu düzeni, genel ahlâk, sosyal adalet, ulusal güvenük, genel sağhk ve klşilerin can ve mal güvenliğini sağlamak gibi nedenlerle ancak yasalarla kısıtlanabilir.» Denktaş rejiminin bundan önceki uygulamalan ışığında madde okunduğunda, Kıbns Türk Federe Devleti bireylerinin temel hak ve özgürlüklerinin çıkanlacak kanunlarla sınırlanabilecegi, anayasadaki hak ve özgürlüklerin kâgıt üzerinde kalabileceği konusundaki kuşkular haklı olarak artmaktadır. 6. maddedeki görüşü yansıtan bir diğer hüküm de «Dernek Kurma Hakkı» başlığını taşıyan 25. maddede bülunmaktadır, 25. maddenin 1 bendini okuyalınv. «Türk yurttaşlan önceden izin almaksızm, demek kurma hakkına sahiptir. Bu hakkın kullanılışında uygulanacak şekil ve usüller yasada gösterilir. Yasa ulusal güvenliğin, kamu düzeninin ve genel ahlâkm korunması amacıyla suurlar kojabilir.. Görülüyor ki, birinci cümledeki özgürlük ikinci cümlede getirilen sınırlamalarla büyük ölçüde zedelenmiştir. Aynı maddenin üçüncü bendi ise, •Demekler Yasanm öngördügü durumlarda yargıç karanyla kapatılabüir>, derken özgürlükçü görüşle çelişmeyen bir ilke getirmektedir. Ama hemen ardındarj, «Ulusal güvenliğin, kamu düzeninin ve genel ahlâkm korunması bakımından gecikmede sakınca bulunan hallerde yargıç karanna kadar yasanın açıfcça* yetkiH kıldıgı merciin emriyle faaliyetten alıkonulabiür> denerek, ilk cümledeki demotaratHc ilke gene : ciddi sekilde zedelenmîştli'. ' •••>*... Üstelik, Denktaş yönetimi daha Anayasa referandumunda, Anayasa'nın özü ve sözü ile çelişir bir duruma düşmuş, kendi getirdiği taslağı çiğnemiştir. Ada dışında yaşayan Kıbnslı Türklere gönderüen Anayasa halk oylaması pusulasında oy verenin adı ve soyadının, yurt dışmdaki adresinin beUrtilmesi istendiği gibi, Kıbns'tan ayrılış nedeni de sorulmaktadır. Bu durumda, hangi Kıbnslı Türk yann Ada*ya döndüğunde Denktaş yönetimiyle başrnın derde girmesinden korkmayarak bu Anayasa'ya «Hayır» diyebüir? Denktaş yönetiminin bu davranjşı «Seçme, Halk Oylamasına katılma ve Seçilme Hakla» başlığını taşıyan ve seçımlerin de halkoylamasının da serbest, eşit GÎZLİ, tek dereceli genel oy, açık sayım ve döküm flkelerine uygun olarak yapılacagını belirten 54. maddesi ile çelişmektedir. Denktaş yönetiminin bu davramşı ortaya çok garip ve hukuk açısından son derece tartışmalı bir durum çıkarmıştır. Gerçekten bir Anayasa referandumu o Anayasanın özü ve sözü üe çeliştase acaba ne ölçüde geçerli olur? Unutrnayalım, gerçekten demokratik ve özgür bir Kıbns Türk Federe Devleti yaratalamadığı takdirde, savaş alanında görüşme masalannda ne sonnç ahmrsa almsm, Kıbns sorunu geroek: bir çözüme ulaşamayacaktır. K Etyopya ve Somali'de kuraklık sonucu 50 bin kisininin öldüğü tahmin ediliyor NAÎROBt (Kenya) Yardmı gbrevlilerinin tahrninlerine göre sekiz aydan beri Etyopya ve Somali'jT kasıp kavurmakta olan kuraklık tahminen 48.000 kişinin blümüne yolaçmıştır. Etyopya'nm Ogaden ve Somali'nin Etyopya sınınna yakın kesimlerinde 800 bin kişiyi etkileyen kuraklığın ardmdan gelen kıt lığın ise, 1973'te Etyopya'da binlerce insanın ölümüne yolaçan kıüıktan da müthiş olacagı anla şılmaktadır. Yardım görevlilerine göre kayıtlar 1974 ekimi ile 1975 yılı mayıs ayı ortalarına kadar sadece Somali'de kuraklık kurbanlannın banndınldıklan kamplarda 16 685 kişi ölmüştür. Kamplarda gün de ortalama 50 kişi ölmektedir. Somali'de kuraklığa karşı daha erken bir tarihte tedbir almması na başlandığını ve çalışmalann daha iyi örgütlenmiş bir biçimde yürütüldüğünü belirten görevliler bu durumda Etyopya'da kurakhktan ölenlerin sayısınm Somali'dekinden daha fazla olduğu tanmininde bulunmuşlardır. Türkiye OECD ülkeleri arasmda son bir yılda bakımından ikinci geliyor İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECDı üyesi 24 ülke arasında son bir yıl içtnde tüketim maddeleri fiyatlarındaki en yüksek artış Finlandiya'da gö rülmüştür. BuD ülkede bir yıl içinde fiyatlar « 53,8 oranmda artmıştır. OECD raporuna göre fiyat artışlannda Finlandiya'dan sonra Türkiye gelmektedir. Raporda Türkiye'de son bir yıl içinde tüketim maddeleri fiyatlarındaki artışın c o 25.9 olduğu belirtilmektedir. Türkiye'den sonra fiyat artışlan bakımından sırayla İrlanda, İngiltere ve İtalya gelmektedir. OECD raporunda ayrıca 24 ülkede mayıs ayında tüketim mad deleri fiyatlarında nisan ayına oranla °o 1,1 artış olduğu belirtilmektedir. Raporda mayıs ayındaki artışın bu yılın ilk dört ayındaki artısa oranla daha yük sek olduğu kaydedilmektedir. Mayıs ayındaki °o 1,1lik artışa karşı bu yıun ilk dört ayındaki artışlar binde sekizi geçmiyordu. OECD raporuna göre. tüketim mâfcelerl fiyatlanmn en az arttığljülkeler ise tsveç iie İaviçre' dir. Raporda artışlann en çok mey ve, sebze ve et fiyatlarmda gorüldüğü ifade edilmektedir. (Dıs Haberier Scrvisi) fiyat artışı Amerikan Senatosu, askeri kredileri kısmayı reddetti WASHtNGTON Amerikan Senatosu, Savunma Bakanhğı 'Pentagon') "na verilen kredüerin kısılmasını öngören bir tasarıyı reddetmiş ve Savunma Bakanhğı emrine 30.3 milyar dolar (yak. 425 milyar TL.) tahsis edllmesini B aleyhtara karşı 77 oyla kabul etmiştir. Senatonun bu karan Temsilciler Meclisi tarafından da onaylandıktau sonra yürürlüğe girecektir. Serwto Ot© yandan, lsmü'e Amerikanr askeri maîzemesi satılmasl İçin verilen kredflerin süre sini de bir yıl uzatmıştır. 31 aralık 1975'de sona erecek olan krediler, böylece 31 aralık 1976 tarihine kadar kullanılabilecektir. (Ajanslar) Arjantin'de ücretlere yüzde 65 zammı az bulan isciler, polisie çatıştılar i BUENOS AİRES Pezonun dolara oranla °o 100 oranında , devalüe edildiği Arjantin'de Devlet Başkanı bayan Izabel Peron, işçi ücretlerine de °o 65 oranında zam yapılmasını emretmiş, buna rağmen, yapılan zammı az PATRiCiA HEARST bulan ışçiler polisle çatışmışlardır. Olaylar sonunda 9 işçi yaraHONGKONG'DA GÖRÜLDÜ lanmış, birçoğu da gözaltına alın mıştır. Yapılan zamdan sonra Arjan16 ay önce «Simbioııez Kurtulus Ophesi» adlı tinde asgari isçi ücreti 3300 peörgüt mensuplan tarafından kaçınldıktan sonra zoya (yak. 1500 TL.) çıkmıştır. babasına bir mektup yazarak bu örgüte katıldiRiBu konuda TV'da bir konuşma nı bildlren ve o tarihten bu yana polis tarafınyapan bayan Peron, işçilerden üretimi arttırmalarını ve kendiledan bir türlü ele geçirilemeyen. Amerikalı Basın rini greve teşvik eden kimselere Kralı Heaıst'ın kızı Fatricia Hearst'in son olarak kapılmaraalarını istemiştir. Izaig'ö>, .görüldüfü ve hendisine e s t e t * ^ ir « b«J PeroiTİN^nİŞmasında, aşın eamelivatı yaptırdı|ı bildirilmiştlr. Hong Kone'da 1 .^ilimli getİİU ijrgütlerinj, sanayi, ijrayıııılaıuİB «Soiıth CJiina Morninr'TBSt. : g â ü t e s î r U 9 1 D C ^ sektöründe kahşıklık yaratmak' Hearst'in Hong Kong'da görüldüğfinü ve kendini ve üretimi düşürmeye çalışmakla bnlmafc üzere buraya yollanan «Los Ançeles Tisuçlamıştır. mes» gazetesi muhablrleri ile adeta saklambaç Bayan Peron konusmasında, oynadığmı yazmaktadır. Fotoğrafta, Patricia HeArjantin'de ortaya çıkan duruarst âlü mun, dünyayı etkisine alan uluslararası enflâsyonun bir sonucu olduğunu iddia etmiş, «ülkenin ekonomik durumunu iyice etüd KUZEY ettikten sonra, gerekli tedbirleri, yapüacak eleştirilere aldınnadan ViETNAM'DA almak karan verdik» şekünde konuşmuştur. TÜM Bayan Peron, «Bu tedbirler baslangıçta hoş görünmeyecektir. YÖNETiCiLER Fakat ülkeyi kurtannanın başka yolu da yoktur» demiştir. 4 YIL SÜRE (Ajanslar) * HAZtRAN lVOi"r PAZAR Güneş Oğle Ikindi 5.27 13.13 17.13 Aksam Yatsı Imsak 20J39 22.40 3.12 TAKVîM yuvanızda detan giiveni etan Novositîi Detan, sinek ve sivrisinek gibiuçanîıaşereierihemenöldürür; vürüyen haşerelere d e kesin etk.ılidır.. Novosıtli Detan, yaşadığınız her yerde huzurunucu bozan. bütür. haşerelere karşı güvenle kullanacağınız tek insektisittır. İLE TEKRAR GÖREVDE KALDILAR ovosinl Kuzey Vietnam Parlamentosu, bütün Kuzey Vietnamh yöneticilerin 4 yıl süre ile daha görevde kalmalannı kararlaştırmıstır. Oörev süreleri 4 yıl daha uzatılanlar arasında Başbakan Pham van Dong (69) ve Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı General Giap da bülunmaktadır. 63 yasmdaki general Giap 21 yıldanberi Başbakan Yardımcüıgı ve 29 yıldanberi de Savunma Bakanlıgı yapmaktadır. Pham Van Dong ise C0 yıldır I Başbakandır. (a.a.ı I Angola'daki çatışmalarda ölü sayısı 33'ü buldu LUANDA Angola'ınn başkenti Luanda'da, birbirine rakip iki bağımsızhk hareketlerin mensuplan arasında meydana gelen çatışmalarda ölenlerin sayısının 33'ü bulduğu açıklanmıştır. Olaylarda 82 kisi de yaralanmıştır. Lizbon'dan yapılan resmî açık lamada, çatışmalarda 3 Portekiz askerinin öldüğü, ikisinin de yaraiandığı kaydedilmektedir. OLUM Merlmme Dürdane Akman*m agabeyi, Ayten Sirelin babası, Şazi Sirelin kayınpederi, Osman Sirel'ın dedesi, Meliha Ilısal'm agabeyi, Lütfü ve Fücret nısal'm dayılan OL İNSEKTtefe fe neicersiniz? R.: 1342) 4547 Osman Nurl AKMAN vefat etmiştir. Cenazesl 8 haziran 1975 pazar günü Şişli Caıniinde kılınacak öğle tıımannıiMi sonra Zincirlüuyu mezarügmda toprağa verilecektir. Kın ve damadı AERDSOLlNSEKiSfT % İ novosit (i H (Cumhuriyet: 4572) neicersiniz? ıRektaş R.: 1342' 454 Geziterinizde WANTED Office Engineer (vvith mechanical background) Piping Field Engineers (vvith practical experience) Inspectors for non destructive testing Quantity surveyors for piping All applicants should have good knovvledge of English in vvriting and understanding. Interested male applicants should contact vvith our İGSAŞ Istanbul Gübre Sanayiî A.Ş. Personnel Department at our jobsite at Yarımcalzmit every day betvveen 08 : OO 1 8 : 3 0 excluding Saturday and Sunday. MEKTUPLA ÖĞRETiM MERKEZr MÜDÜRLÜĞÜNDEN: eczacıbaşı ılaç sanayı ve ticaret a.ş. 1973 1974 öğretım yılında Yaz Okuluna devarr. edereK ortaokullarda görevlenairilen ve Mektjpla Ogretiras aktanlan öğrencüerin smavlan 2529 Ağustos 1975 tarinîerine ertelenmiştir. Basın: 16M>4557 Reklâm: 661 454i llânolılt; 3017/451/