Katalog

DÖRT CUMHUHÎYET S Mayıs 1975 ABDULCANEA2 TURHAN SELÇUX HEHfiEHHtH1..,. B£M AMUTAVlM. ÖMCE U7AYIM. MfcA... SANIK 39 derleyıp toparlramıyordu.. Kulaklan ugulduyordu... Yuzünn. kulaklarım ateş basmıştı •Sana yardım ıçın söylüvonım bunlan . Artık perısi senin bılpceğın şey . İyi düşün ve karar ver...> Ayak sesleri birbırı ardından çıtetı, Kapı kapandı. Onbaşı şoziüğü aldı gozünden. Üzgün Rordü onu Yaşar. < Konvıs fcurtül...» «Ne konu^ayım? Bırşey b!İm:yonjm ki...* «Ne söyluyorlarsa kabui et . » Nevi kabul edecektı .. Yenıdetı bastan başa. yoğun. kendıne yabancı. ^enı oluşan bır korku sann sarrnaladı Yaşart... Tîtremesı de değismıştı... Nasıi b;r titremevdi bu böyle? «Dagıtma kendıni Yaşar... DA£itm& Yazan: Yılmaz GÜNEY Kcrku ve sevıncı aynı anda duydu. Falaka yemıyecegı ıç:n sevmdı dek:nkt€n korktu. Ffnisine ve ayak bas parmagına bagladılar. Kasıldı I s t us f e sorular som}orlardı. «ovüvorlardı. Pcnısmden çskartıp ky'ak mçmenne tsktılar. elınm baş parmagına taktılar. Ssrsüdı. Kalbı ays.fına. io?x\ karmna geçti Bütün or»!>nları yeı değ'ştirıyordu Fn kısa. fakat en sar'icı sorguyriıı bu. Yaşanıîan zamanın bel'ı oo!ümler:r.ı hıc ammsamıyordj Yaşar Örnegin as<ı orlas:na nasıl ge!dı. nasıl bajlariılsr. En k;içıık parca>mı bile anım'î'ı'nıyor sar.kı bır rornanın ?.f>dan flısnruzel riKartıImış bcş Sîtyfasniır bu zam?n ve '.aviaiar hıç yazılmamıştır . Hıc ya^anmamıstır... Yaşar da askı oda^ı ile sorRiı oda>ı a.fa?mdakı zaman parcasım sanltı hıç vaşamadı .. B'.lmıyor Kendıne geldıemde damia damla kan eördü yerdp. Avaklanna baktı. K<«nsmjyordu. Kpndi kanj değıld' Ince bir burer.nnn yüreğinın. bilincın.r. derinliklenne burula burula işİPdifeıni gördu... < Bır devrimcmın. yoksul halkım ıçm yüreliı carppn bir devrimcınin 'anj » Acüar vardır .. Oelir geçer Acüar vsrdır Doîer geı;er. Acılar vardır birıkır. rncrjı olıır ve kendinı yaratanı :ok etmeye yönehr... Layik DevJetLayik Toplum DIN, POLITIKAYA VE DEVLET IŞINE KARIŞMAMALI NURCULUK TOPLUMUMUZU DiNSEL GERiCiLiGE ENGEL Tur!t devrımı Atanrk'ün çızdı^ı "Oİda ılerlerken, ne yazıiî kı GERi GOTÜRMEYi AMAÇLAOLMAMAK, AKSiNE BU GERib:r giiiı, «Aydın denılen kişıler" larafmdEn g^rıye dondünjinrk YAN BiR AKIM OLARAK ORiften:n:ş, oy endişesıyle lajik devCiLiGiN PARALELiNDE YÜRÜ1P" ve İEyiît cumhuTiyet ılkesıncien bdünler \ enlmiştir. Bır zaTAYA ÇIKMISTIR. KLASiK VE YEREK ONU DESTEKLER DAVnanir.r «Tckke >. rZavıye» ve (Tıirbe»lenn kapfttılması ve rtB OLANA RIZA FELSEFESiNiN RANI$LARA GiRiŞMEK DE ha sonrn da layıkhk ılkesmın A nayasada yer alması. Bü:"ük MjlTiPiK BiR TEMSiLCiSiDiR. SiYASAL GERiCiLiKTiR l"t Mechsınö? oybırlip ile kabul edılmifken. 1P49 vıimda çıkarılan b'r yasa :1e turbeienn venıöen açüması karar altına aiınmıs ve açılacak tür'oelenn hstesını hszjr Omuzlanm oynatarak boynunu çevılaraak göre\ı Mslli Eftıtım Barerek kcndını jenı acılara hazıriama.'a •canlığına, bu üstelsrin onaylankoyuldu. p.ıası i.=ı de Bakanlar Kuruluna venlmısur. !lk hamlîcis 10 turbe t.alkın nyaretır.e açılrnışur 1ÎH9 n h aynı zamanda «I^T^lt «Nisanlını anlat bıze Yaşar Yvlr.at» ögrstım» ve hOgretım bıriıgm sıs«Nişanlım değü. sözlöm.» trmınin yozla^msja bsşltdîğı oır «Ker neyse.» y:ldır. ' Karayollannda stal vapar'sen tanış1950 yılında ıktıdsr defısmij, tık.,> Demokrat Partı büyuk bır ÇOJJJIhiiîla devlei yor.ethnını eUne a'. f'r. Pu sureti» unlu Turk duîü içern. «arravan bir ıdeoloıl ol şısmda geri akım, gencilık soz kaldırmak.. » Bu düşünce blçimi«Sendikada ne anyordu peki? > nııştır. Zamanın Başbaian;, 29 nuru Zıya Golcalp ın: Sendikaya gıtmek yasak ve sıu; .1eduğundtn, «Layikliğin korurv konusu olur. Dının hıs ve kalp ran, «Devlet hayatına ve sosyai • Bıriken her acı. kîynagını vok eder Mayıs 19.50'de okudufru hüktımet «Bir üike kı camunde Türkç« ması, alında kişisel özgürluk alanır.dan çıkarak poluik alana hayata müdahelesinı onlemek. ğıldır. Bir ya da ıiti sefor ışçı arkartoşprogrammda, dernreierı «Mülelenn korunmasından» başka b:r taşması dmsel serınlıkten bas «lşte din özgürlüğünü sınırlamak ezan okunur larla ayak üstü sohbet ettik. Bu solib^t:e ITIBI olmus devnmler, millere Şfv dejrıldır. Bu nedenledir kl, ka oir şey degildir. Orta çağlara zorunluğtınu gerektıren en önemKan... Kan acı vp öfke ve knı... Ve Koyiü anlar mânâsını namazdalerin ideolojik bır çalışrrsavla ügisi yokmâl olmamı^ ctevrimler» diye b;r 1P51 Anayasa?ı. kljisel ozgürlük donuş. karanhk çağlara dönüştür lı neden budur. Turk devrımi onün'» geçürnez utanma duygusu... Fala r. kı duanın» ayınma UjrranTîiştır MUJete m?l tur...» ler: ve bu vcldan da layıkhk il bu, uygarîıktan vazpîçıştir. Dın ıçın bu yolda davranmak bir r o kava y»tmlsa.vdı. direncinin bittİRÎ yer ' olar. devnmler bwiftîisen*c?k bayaUeri tânrıe laınîinjşur. Ezakesini her türl'J tehlikeden k o sel çertci'.ıge engel olmamak, alt runlülukaır. Bu zonınluluA, «Ne «Pcki... Buna da pekı... Ya tablo cdanıâl olmayanlarRtılac«ktjr. 1952 mn snianr tft^duarun anlaını da, rjmak ıçin bir sınırlama ge sıne bu gerıcüiSin paralelinde yü dın düşmanhğı, ne de materyade «durun» diyecektı Yaşar Herşeyı. heı sı?» yıhnda da. «Inkılâp ksnurJarı vicdan ozgürlügünün ve miliet nc söyienirse ka'oul edecelîtı Yf>ralı p.yak rüyerek onu destekler nıtelikte list b;r doktnn uyçulamasıdır.» firmiîtıı Bu sınır'ama. Turk haiic taraiındin bcnımsenıııcmıs ırsriesinın yanlış anlaçılması s o ş°y anlamıyorum tablo otiaBu sözler kuşkusuz rtogrudur. davranışlara gırmek de sıyasal :3rı artık taşıvamazdı <'Ziîan . K?n. ulusunun çektiBı çilelerln goz gencılllctir düpedüı. Bu nederle Gerçekçı sözlerdir bunlar. Doğse. Jandamıa îorunn dayanacaic nucu bır yang •.tilmiçtir. »ından. îîedır tablo oda,«p\. Kana baktıkça kinı. ofkesı kabanvordu. önunde tutulması sonucunda ya dir ki layik e*itim önem ta«ı rudur. gerçskçidir ama, çaŞımızsa, tnilli v.cdan hilâtma olan bu Olaylar dizisi fcŞıır.dı görürsun tablo odasını > > pılan gerçekçı bir çınırlamadır kanunlan ka'^ırmak, deınokraTjic Brn dayEnık?i7 bır Korkağım» d^dı maktadır topkımutnuz ıçm. Çun da mç bir bzgürlugun kısıtlanYine koşyşnalar oldu.. Sandalyedfn 19. m»dcîenin «on fıkrasıvle ae kü layik öğretim ve e*itım. «düidarenin basta gelsn vazifesi olması dUşüntllemiyeceğine eöre, Daiıa sonrakı olaviar dızısı şöy Kenriını adamcian savıvordn <**••* ön rr.z'A ıcap edern demektedir ayıu tinlen vasak dlşınn çı^an veva devirdiler .. Ellenru gerdileı. ayailarmı şünoe ozeürlüŞi üsttoe lcurul ctDın özgürlüğüniın sınırlandırılIrdı: başkasını bu yolda kıskırtan mi"=turü layık diKüncPn'n bulun ması da düçünülemez» diyenler ceieri Korku. yaşanmadıkca yenılemezBaşbakar. ^at«n r>P ıktidara ge falakaya geçirdiler... Pijamasıru. donuAtatiirk çagı başta olmak (izelar «Kanuna göre cezalandırıla madığı bır ülkede düşünce öz haklıdırlar bir bakıma. çer gççmez. «V casn hümyet.ne re 1923'ten bu yana bütün sijadi. Şimdi anlıyordu... nu sıyırdılar. Su doktuler bacaklarının aykın» oldugu perckçesıyle Arap s»J ^kridarlar «Devnm yobazlıgı» cak, derr.ekler vetkilı mahkr gurluğü yoktur. Probleme teokratik olr dılnya arasına .. (DEVMVII VAR) melerce ve siyssi partılerrtcAça ezan vasağı kaldtr.lmış. cami ıie suçiandınlmıştır. TBMM'de, EBIÜŞÜ açısmdan bakanlann dın Dın'm poliuksva ve rle\l?t ısnavasa Mahkemesince temelll lerde Türkçe rzan y*r:ne Arapca «iayiKii* iuppeıiKten başka bır özgürltiğiiiıUn smırsızlığını tlen lerine karı^ması yuzunden çekti sürmelen dogaldır. Çünku bunkapatılacaktır » eran olcutulmasms inn verilmış sey değıidjr» diyen mılletvekıllelar, bu özgürlükten yararlanıp, rı görlümü? ve Atatürk"ıın konuş toplums dın yolu ile baskı yapaDiŞi BOND tu^u Meclıs'te. «Islâm dininın rak egemeD olmak düsüncesmde resmî devlet dinı» olarak kabul dırler. Dının ıktidara Eelmesını edıimesi yolunda yasa önergeleısteyenlercür bunlar. Onun ıçın n verilıniîtir. Daha sonra da, DiN KENDi ALANINDA KALMALIde, «Din narrıyetı sınırsız olmadevletin en sorumlu katında buiıdır» «Türk Ceza Vasasının 163. l'anan bir kişı, «Sız tstersenıı DIR ARTIK. ATATÜRK'ÜN GETiRmaddesi gereksızdir», «Bu madda hilifeü bile getirebilirsinız» dıy« jururluKten kalaırümaiıdır» üıseslenmiştır kendi Meclis Gruye konuşurlar. Gunümüzün buDiGi LAYiKLiK iLKESi Î A M buna. tun ummetçı ve Lnukaddesatçı dü Nur nsaielen kaplamıştır orşünce yandaşlan bu nokta üzeANLAMIYLE UYGULANMALIDIR. tahğı. Bu rısalelere göre, <tMüsnnde bırleşmektedırler lıimanlara Kur'an dışında bır Anca» probleme. «Sadece huAnayasa lâzım degildir.» «Devlet ANCAK BU SURETLEDiR Ki ViCkukı ölçüler ıçınde bakan» ve ozIslîmm siyasi prensiplenne gogurlükçıl bıt diışünce ile. «Antl re teşekkul etmelidır.» «Şenat DANLAR ÖZGÜR OLUR VE OZ• layık ve teokratik muhtevalı hulcunılerine ve ıslâmi esaslara ifadelerin» yasaklanamıyacagım gore duyerılenmış ve merkezi GÜR AKILDAN, OZGUR DÜŞÜNsa\unan özgür düsünceli yazarlar Mekke olmak üzere bır Islâm da vardır. Bu yazarlar: «Bır KeDe,letı kurulması ve by devletCEDEN. ÖZGÜR TOPLUMDAN re baştan Ifade edeüm kl, (layıkte Araplann hakım bır unsur iık nurnyet demektır, layikliğl hal.ne getirilmesi» gereklıdır. korumak da ferdî hürriyetJ koSÖZ EDiLEBiLiR. Bu nsalelenn sahıbı Saıd'i rumakür) tormülü, telseti planKursı. açıkça layık düzene karjı da şüphesiz dogrudur. Fakat sapeimektedir. Bazı «GelsnekçiD ve dece bu geneJ formül, anülayık «Mukaddesatç:» kisıler ve atamduşüncelenn yasaklanması ıçın lar. layıkhk kuralmın Türkiyedeyetertı bıı nukuki sebep sayılakı uvgularr.asır.a k&rşı olduklan ğımız acılar, çeitığimiz çt'.eler ma?» dedikten sonra, Datılı deAnak bu »orjn >a=akiarla, tıslde. Saıd'i Nursi ve Nurcıüar, sonsuz ve amansız olnıuştur bu mokratik düzende böyle bır sı«La\.k de. let düzenını tum ola sınırlarüırmalaria, ço;ume ka güne del< Din kendi alanında ka! nırlamanın mevcut olrnadığım vjşamamıştır ko.ay kolay rak reddeimekte» ve teokratik malıdır artık. Atatürk'ün get;r ve «Bizdekt TCK. 163. maddesi Bu ya«aklara aykırı davranış tljzenı yenıden yaratmag» çalısdıği layiklik ilkes: tam aniamıv niikmüne benzer bır nilkme de lan r.edenıyle kapatılan sıvasi tnaktadırlar. le uygulanmahdır. Ancak bu su rastlanmadığını» belirtmektedirpartiler aynı Insanlsr tarafınNurculuk. «Toplumumuzu ge dan veniden teurulmustur retledır ki viodanlar dzgür olur. ler Bu düsünceden de Anayasan götürmeyl» amaçlayan o:r Ve ancak vıcdanlsnn özeJr ol nın 19/ soa liükumünün. «Proakim olarak ortaya çıkmıştır. Din sorununun önemi ciugu bır yerde özsür akıldan. ozpaganda vapı'nıasını değil, dini Modern d'jsüîîiij ve anlayışı pur düsün'^erI'"i Hreür insandan veva dın duy^ulannı vahut dınco Neoen dit» suruuu memıeiieti \"e özgür topluredan soz edilebi Kutsal sayılan şevlenn ıstismareddeder, «Klâsık kadereı ve omız ıçm vo^ onemlı bir jorun lır. l»na nza felsefesm'.n lıpik b:r nnı ve kö'üye kTJİlanılma«ını yadiii1; Nıçın aın djvşusunun «otemsilcı«ı»dir sakladıgını» söylemekte ve buraDin özgürlüğü mürulmesı ağır ce^alarl8 yadan Q8 antılayık ve teoSratılc l'argıtay karan saklannustır? Bunuo en giızel üüşünce açıklamasının yasaklansınırb tnıdır'.' ve en kı%a cevabmı AnayasamıAtatur» nivuır.ı oaslangıçtan madığı sonucuna varmaktadırlar. !?>ı5 >ılnda Yargıta;. Sa;avi îtn gerekçe«tn3e bulabılirız lfl ben sınırsız bır dın ozgürlüpiı Gerçekten özgürltls telsetesı ı> tıukum sıyen Nurculuk. 1 6 MU maddenin gerekçesınde »unlar tanımamıçtır. Türbıvede sonsu? acısından bu düşünceye nak veryılından once Doliti^aeılarin oy va?ıl dır: «VıcdaD hurnvetinın ve sınırsız bir dir özcürlüğünün nıemek olanaksızdır Ama Türkitoplaraa kümkumasıdi: Dinko'ıj nulİBnılmiyacaâinı blı olmadığını sfıylıyenler ve sonsuz yede uygulama aksl doğrultudase! tiu\'S'j!ar flova = ıva somüTürkiye Zirai Donatım Kurumu )«ti«mar kaınagl hahne setırıl bır din bzgürlufu ısteyenier bel dır. Bu eörüşün Samsmda olanrülmekte. dın polıtikaya a et mıveccâını ıfa'ie erten Du maö fcj bu batamdan haklıdırlar An lar toplumumuz içln bdyle bır edllmek'eri;: Sspık duşünceistanbul Bölge Müdürlüğüne ne. T^emleketıml/ın gerırdifiı acı cak unutmamak serekir kı Turk ozgürlük düşüncestnın tıayâl oldJ ler. çağ d:şi cfüşünceler ujıs Ergani Bakır işletmesi çnSunluğu adına. demosra?ı s tecrübelere davanmakîa ve ha> devrımi din'e değ:!. dinsel tıısle ?vınu. bu Eilnkil rorj'um soranlan rin sömtirülrnesıne özçrAjrlük tam nuzın bzgürluk telsefesı ile çızıle fi:na prlitika pa?anna çıkanl yBtı 01' ıhtıvaca cevap vermek reaır. Dın ve vicdan hurrıyetmj mamıştır. Bu noktadan Türk dev meveceeını sfivîemektedırler. maktaaır Müessesesi Müdürlüğünden ammanın gavesı, hıc bır ?a riminın «Dın ö^atırluğünu sınırLavıu devlet ve îayı* 'ooum man nıni rt'jvgııların sıya«î a!?n laması» çeşitli fakat bepsı de ha Bolgemız îstanbul Teskiıâ'ı Muha^ebe ve GıimrüK YolY A RIN : 1 Müessesemız ihüyac. olarak oıubaras olunacaJc 4000 açıs.ncan, 2Î Mayıs bu durun da bir alianma ve aldatma va yati sebepîerin sonucudur Dın lama Semsierivle Bölserruze ba*îî Trakva rssKıü^nnde ça.t^n sonmemiş kireç'in yapılan birinci ıhalesinde teklrf edılen d? bulmu»tur Türkıye'vi Ve sıtası halıne çetırilnıesı ve perdesi altmda hukuku dondultştırıimait üzere veten kadar Persone! Kanurrj fıiıklimlen CEZALANDIRILAN fiyaüar haddılayikinde çörülmediginderı ihaleniD yenidsn 1%1 laMslık ilkesirı zedele.e riirın, rfın bez'.raanlannln elınds ran, modern bir inssn olmayı geregince ıstihnsm edilmek lizere sınavla mernur ^l'nacaistır. yapılması kararlaştınlniıştır. • e davıaiU'ları ya«aklamıçtır. •k DÜŞÜNCE k::ietılme=ı ımkânın! va'aîmsk önleven düsünrp tür^ını orta'irin ADAYLARIN : 2 8u ısm muvakkat teminati 115.000. TL. olup ns<;l Oviesın<" va«aklamıştır kı. ba$ olmadıfına »öre. bövle bir va1 Yuksett Oku! Use. Tıcare' Lisest Zıraat Lısesı. veya b&nka temınat mektubu veya Devlet tshvili halinde vezneka bütün vasaian Anayasava »ağl tanımamn din ve vicdan Ortaokul mezunu olmaiıdır. mize vatırüarak almacak makbuCTin teklif mektubuna eklenpvkTlİK nokta=ırrian vorurnhürnyetme avkırı olmadığı *n2 3') vasını geçmemıs öulunmaıan. la^D ıptaı etmekte tam ar.la lâkif, onu korumanm ve saâETİBANK GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN 3 Her tıangi bır kurums karsı mecburt hinnetle vüfcüm3 r<tüplerin tekltflenn: en geç 5.5.1975 günü saat 12 >e mı.'le ^erbel olan Anayasa Iamlastırm8nın en esaşlı bir şar ıu bulunmamalan. kadar Müessesemiz Muhaberat Serrisine »enr.?l?n vey» o Mahkemesı bjl? bu ".'a?aİ8T ko• Erkek adavlann «sUerllk «brevlenru vapmış olınalan. saatte Müesbesemizde bulanacak şeküde poît»Jsmaian şarttır. ru'unda bby'.e bır vetkıye sa tı olduğJ kabul edilmek gerek tir.» Sarttır. Muessese dUerse acık eksiltmeye « v 8 jâ2arlık suretiyle di hip deSiHır. Bu serfkçerien anlasılacagı 0Yanl> smavlar !5.5.1975 persembe KÜDÜ saat 09.30'aa mübayss'va t«vessül etınekte muhtaniır. ?.<»ıe Anayasamız. dinın bır vıoSelimıve clhetlndeki Bölge Müdürlufcunde Pdpılacatttır. Bankamızırı ç<?«ltli b'.rımlerirdekı ooj hekim kaurol»4 Daha faıla malumat a!m«k ve hiiirlanan farlnan;ey) Din özgürlüğü cian ts1 olduğunu. v1cdanlar!a Göreve almacakiar 657 Savüı Kanunun malı hükiimlerüıa rına Mütehasçıs ve\a Pratîsyen heklm atar.sraiî'iT gSrmek istiyenler her şrün me«ai sgstlerı dahılinde Müassesei'Eİli bulundutunu açıkça orts tabı o'acaklardır. Atandcak hekını'ere nnu''.'eseplennf vevw hı?m?t süremn Tlcaret Servisine müracast etjneıei v» kovmos. dın sorununun pı> Tarımıstu ama. din tMTtHASL* KATII.MAR ISTtTEMFRİV: l«r.re ç6re üs' narece'lsn »vlık ririenecPkiir nvrıc* so? ko5 Müessesemır 2490 sayıh kanu' iab:; d«s'>!d:.r. Htikava alet ea:!m?«i evleminl ») Dtrrtoma ası) veva tasd'.kli suretlen b;r totoîrai. s e te b r snr g tr t i ı el ncsıı peisone! 'umet corecegı bolgenin o/elliKlen uys14619 ?743 b) Askerlik terhıs vesıkaları ile btrl'kre en seç V2.5 197ü keMr o'arsk vs»aklarm5tır. mistır Pu sınır. «Lavlklik ükesi rıncı çefitlı H U ve 'stmlnattan da vararlanacafctu. pazartesı eünıi saar 17 (HVve ksdar B«1!ee Mtidürlun; zedelevece.; filan rfavranıslar Dınin hts ve kalp alanında tsteklilenn. «Etibank Her?one! MüdurlüSiı» ad'e?:ne «11STJ Persone) SefHSıne mtiracaar edereu v» !î"ik!;n ılkeslne »vkın <iü kalmafe Roş.uiu ile vaşaması baslekçe ile veva «ah'en müracsat etmeleri Ustek nalinde rfah" TÜRK OONANMA VAKF1NA vnoMrmalai n>?8 olunur. fjtıcHîrn p.iem ^Isnına ??çme ka. pcüfikaja ve derlet alanına dstayh bilEİ venlir ve edrfse sönrleriiır) ilân filunur. YAPILACAK HER TÜRLÜ BAĞ1Ş sıdtr.n Cünk'J iartkllk. >iril ee 5TİriTie5İ r>a«ka «^«r D'n biı »• iana sırdığı •"Tian laviklılt ıiv<>OONANMAMIZI GÜÇLENDİRECEKTİR. reğı Ki»ıve oağh ) 2712 sı zedeieniı ve ileri bır akım kar (Basın. o.Uid tiKB.a'i ou arn Anayasa din özgürlüğüne layiklikle sınır koymuştur GARTH ETİBANK Sınavla Memur Alınacaktır Hekirn Alınacaktır