Katalog

• Sahlbi: Cmnhurlyet Matbaaulık ı e Gazetecüık T A S ftdına N4DIR NADI • Genel Yayın MüdUrtl OKT1Y KURTBÖKE • Sorumlu Yazı Işleri Muduru ÇETIN ÖZBVSTUK • Basan ve Yayan: CUMHl'RIYET Matbaacüık \t Gazetecillk TJIJŞ. Cagaloğlu, Halkevi Sok, No. 3941 TELGRAF ve MEKTUP adrest. CU>nnjRİlET !ST*\BLL Posta Kutusu îstanbul No. 246 Telefonlar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 C2 42 98 22 42 <9 > CUMHURiYET L\MAY1 TAAHHLT EDER •• BÜROLAR: Arka'a, Atatürk Bulvan \ener Apt * Yenışehir, Tel: 177477 255701 • ÎZMIR Halıt Zıja Bulvan No 65, Kat 3, Tel • 3123U 24709 • GÜNEY Illen Atatürk Cad. Cğurlu Pasaj, Tel • 1450 19731 ABOVE ve tL\N Aylart 12 b 3 1 Yurtıçl 640 270 lib 45 YurtdısJ 810 405 ÜU 67 50 Ülke jruplarına ve eğırtığına gore uçak farkj okuvucu tarafından aynoa baenır. Başlık (MAKlü> ~ . ~ ~. 2 3 ve 7 bayta (S3ntimı) » 4 , S., 6. Sayfa (Santlmı) . . Olüm, Mevlıd, Tesekkur (5 Santımi) Nışan, Klkah, Evlenme, Dogum „ m , . Yavın Hajatı (Kelımesi) „..,«. Kayıp (Kelımesı) 550 Lıra 140 120 300 223 4 3 SAYISI 150 KURüŞ (Bastarab L savfada) Kıbns fconusunda herhangı bır tavız verilmesi söa konusu mu'> sorusunu şdyle cevaplandırmıştır «Amerikan yardımı ayn Dir iştlr, Kıbns konusu ayn bır ışar. tkısının bırbmyle hıçbır ırtıoatı yoktur, bızını zaviyemızden.. Aslında, Amerıkan yardımı namı altında yürutulen, şey, tek taraflı bır 15 değıldır. Türkıye ıle Amenka'non antlaşmalan vardır. Bu antlaşmalara göre, karşılıklı mukellefıyetler vardır. Karşılıklı sorumluluklar vardır Bırlesık Amerika yardımı kesmek, sılah ambargosu koymak suretıyle, aslında, tek taraflı olarak harek°t etmıştır Bu ayn bır iştır. Kıbns ıse ayn blr ıstır. Kıbns'ta ne yapacEgıroız hukumet programında gayet ıjı konmuştur, orta vere » DEMİREL olduğunu bılıyoruz Burada, Tıirk lıderlerıne, çok yapıa \e yarariı gorüşmeler yaptıgım Başbakana bu jhşkılen eski duramuna getırmek ıçın elimızden gelen butün gayreta sarfedeceğı mızı anlattım» demiştır. Daha sonra gazetecılenn çesit11 sorulannı ce\aplandıran Kıssınger, Temsıtaler Meclısınde, Türkıye'ye uvgulanan süah am bargosunun kaldınlmasına üıs kın karann çıkması konusunda Ijımser olup olmadısı sorusunu, «Şu anda hıçbır sey soylenemez NATO Zırvesınden dondükten sonra Başkan Ford bu konudakı tavsıyelerlni Temsücıler Meclısme sunacaktır» dıye cevaulandırmıştır Türk tarafının Yunanıstanla anlaşabılecek esneklifte olup olmadıgı konusundaîn b r sorui'a ıse Kıssınger, «Kanun ca. Turkıye, bır anlasmava doğu gıtmek ıstıyor Ancak bu ko^uaa ajTintıva gırmeyi gereksiz bulu yorum» demiştir OLAYLARIN ARDINDAKİ GERÇEK Kaynak i4Ankara,, ama (Bastarafı 1. MvTada) Ama bu cevabı, bem de bır çok avnntılanyla, va barcı meslekdaşlardan oğ renırsınız. Çuckü Kıssınger her ak şarrj onlara hem de aşa ğı yukan «u şekılae an latıyor Ben Caf layangıl e şun lan soyledım O da buna karşılık dedı kı Herhalde her ip»vı sovle m^jor Sov leaiKİennden bır kısmını doğrudan doğruı. a yazümamak, ancak yorum lada kullanılmas sartıvla sovluvor Ama adarnlar gelışmelenn en aztndan ana hatlannı îamanında oğrenıp, okuyuculanna vin sıtabılıyorlar Yalnız sanılmasın kı Turkıjede dış polıtıxa .»'a nmda çalışan sazetecı r r kaaaşlanmız, butün ou olumsuz koşullann doğal sonucu olarak, yanlış jazrnaya mahkum oluyorlar Hayır. Onlann büyük bır kısmı, Dışışlen Bakanlıpı mızın sessizhgiyle ve va bancı meslekdaşlannın h ç tanımadıgı guç.uklerle sa vaşarak gene ae dogru J buluyorlar. Bazen b^raz ge cıkmelı, bazen bıraz eksık de olsa gene de okuvucu lanna ulaştmyorlar Ama gereksızlığl besbelli bir su ni engelı asroak için uğras tıktan sonra Milletlerarası temaslar da kendı gaze'ecılerinı, en once ve genıs bıçımde av dmlatmak, demokratık her ulkenın Dışışlen Bakanlık lan ıçın artık en doğal gorev halinde . Gaısetecıler rahat etsın dıre değıl Onlan aydınlatmakla, kamuoyu ajTlınlatılmış oluyor da onun içın Ve kamuoyunu avdınlatırken de, dunvava karsı kend! görUjünü ken aı argumanlanyla açıkla rra olanagı doğuyor da onun ıçın Ben vurt dışında da çeşitlı toplantılan gazetecı olarak i'ledım Omegm NATO nun basına kapalı Bakanlar Konseyı toplantüannı «toan bızım gazetelenn son na ber saatı kaçıvor» dıje vanda kesıp koridora çıkan ve kendi gazetecüenm araMO, cNereye kayboldu bunlar» dıye telâşlarsan Avrupah Bakanlar gordum. Bızımkilerden ıse. Avnıpa Konsevi gıbi gızlılıgi sadece lâfta toplantılardan sonra bıle, peşlennden koşar, «Yorum yok> gıbı Amenkanvan cevaplardan başka bırşey alamazdık Bunun sonucu, sımdi gaT ze ecülğın dış pohtıka dahnda artak kural halındedır: Turkive ıle ılgılı bır dış polıtika olaymı izleyeceksınız, bızimkılerle vakıt kaybetmeyıp, doğrudan doğruva yabancılan arayacaksın r . Sonra da onlardan aldıgınız bılşıvi. kendı açılam d a n şışirümış olması ırtı malıni gozonunde tutarak sjzgeçten geçireceksıniz Ya bancı Eazete yorumlannm kırşılastırmalı tahlüı sjret^le edinmiş oldugunuz temel bügının ışı*ında, otunıp bunlardan haber ve vorum çıkaracakMnız Bu sadece Turk ga'etelerıne vazan Turt gazetecıle rı ıçın kural olsa hadı bıderece Ankara'da jabancı ajars ve gazetelere haber ve yorum gonderen bırçok gazetecı de var Onlar da baberlenne «Ankara» ka> nağını kovuyorlar ama. o «Ankara»nm, adı «^nkara» aslmda bunu değıştinp «*n kara'daki yabancı buyjk elçılıkler semtı» deseler da ha doğru olacak . Cunkj haber dılinde «Washıngton'un 1 gbruşu», «Parıs*ın tutumu» gıbi de vımler kullanılırsa bu ^ merıkan Dışışlen Bakanlıfının goruşu», «Fransız Dışişleri Bakanlığının tutumu» anlamına gelır Ankara kaynak 1 haber ler ıçm de, bılmevenler, «Turk Dışisleri Barsan'ığı nın tutumu» anlatıli'Tor sa nnordur Bılmıyordur ki habercılikte «Ankara» denı 1 nce, aıcla sadece Tahran caddes^dekı Amerlkan Bu \ukelçısı ıkametgâhından Araturs buHanndakı Belçı ka Buyukelçılığıne kaaar olan semttekı sefaret b na lan an.ıa gelmek gerelır Ecevit: Hükümet Kıbns (Bastarafı 1. •syfada) kım eğılımler sezıyoruz. Devletın dış politikasına kendımıı yon vermeye çalısmak yenne, hükümetın bu alandald yonu nun bellı olmasını bekliyonız» demiştır. ce, blrbirlenmlze muhtehf konular Uzerınde gorüslerımızl soy ledık. Tam bır açıklık içinde geçen bır göruşme oldu » Neler görüşüldü Makarios'u tanımıyoruz Ba^bakan Suleyman Ddnurel, «Baspıskopos Makarıos'un Aıap Uikelenne yaptığı gezıde yaratabı lecegı menfı propagandaja sarsı hukumet gerekll tedbırleri alacak mı'» sorusu üzenne şunlan soy lemıştır «Arap ülkeleri bızırn dotlan mızdır Kardeş ulkelerdır. Makarıos, geçen 12 sene zarfında hep Kıbns Anayasasını bozmaK sure tıyle esasen kendi kendısıni gayrımeşru duruma düşürmüştur. Ve Makanos dıye bır resmı şahsıyetı Türkıye uzun zamandır ta nımıyor Bugtın de tanımaz Ama Kıbns davâsında, saruvo rum kl, clost ve kardeş Arao t memleke lennın bır çoklan bu samana kaaar bızı çok ıjrî anlamıs ve desteklemışlerdır zm n lennı bozmayacaklannı ve b n ınlamakta gecıkenlenn de atılava rağını ümlt edlyonım » Demırel, «Kıbnsta Maras bol gesınden çıkmamız soz konusu mudur'» sorusunu da «Kıbns ta hıçbır yerden çıkmamız soz konu 5a değildır» dlye cevaplandırmıstır. Demlrel'in sözkri Başbakan Suleyman Demlrel de, görüşmej'le ilgıli olarak, ABD Dışlşleri Bakanıjla. Türkive ıle Amerika arasındakı sorunlar \e dığer dünya sorunîan Ü7enade goruştuğunü soylemıştır Amenkan vardımı konusunda neler gorüşüldugune ılışkm bır soruva karşılık Demırel, «Amen kan rardımı Turkive'ye bır a*ı fet olarak verlmemektedir. Karçılıklı mukellefıvetlenn sonucu olan bır vardımdır ke<:ilmıs 01 masına ilaveten üstehk hıma. ambargo da konulmuş olması dos tane değıl&r Bızım duşunce mız budur ve bu düşüncenvzı bır çok kere tekrarladık» demıstır Demırel, Senato'nun yardı mın jeniden başlamasma ılışkın karan konusundaki bır soruva i^e tKecdıslne sorsavdımz» cevabmı vermlştır Demırel, oncekı gun çıkan gare^elerden bırınde, Kıbns'ın Ma raş bolgesinm Rumlara venlece gıne ılışkın bir soru üzerıne, bır karış bıle alamaîlar cevabını w r d ğmı ve bunun ne anlama geldı£'mn sonılması uzeruıe, cevabının vanH? anlaşıldıgım soylemı^, «Şu anda hıç birsey vok» dedıgı nı öne surmuçtur «Şu anda %eremeyeceğız, ilerde verecek mıvız''» sorusunu ıse, Demırel cevarsız bırakmıstır (Baştarafı l. sayfada) olavları (lıkkatle izleriıçi bilıomektedır. Iste hn noktada bir hesabın cok irl japılması îerekmekted'r E;e \e Kıbns takı sorunlarda Tnrkı>e \unanı^tan ıle ılı?lu!eri ni «enıden duzenlerken bj.nk devletlerın harsı çıkmnacaçı \e çağdaş duma koşuJlarına ayKın dusmıvecek faır tutum almak 70rundadır. Bu zorunluğan dı>ına cıkılarak atilatak her adıtıın Tanlışlifi ilerde daha karmasık sorunlar \e çozumlenme«1 zor problemler varataoılir. lunanıstana odun verirken, hn oılunlertn" valnız icınde bulumincumuz blokuıı çıkarlarma 1 lus.il cıkarlarınn/a \e dLn\ata uvumln olmasuıa dıkkat edllmelldir. Ne vazık ki, b'i konuda Turk k&muoyu fazla hirşev saylivecrk darumda deçlldır Çunku pi7<ır lıklar fizli vapılmakta. karyhklı lfcs.klleruı niteüt' ce\resınde öt hs çok sojlentı'er du^ulraakta» ı'ır Dıleriz ki hu ortamda sonradan donulenmprpk bır %JII'H adım atılmasın. Kıbns Rumluğuna \e Atina3"a Ada nın kuzennde efconomik egemenliğl «ağla^acak köpnıbasılar terilmesin. **• Ecevit . Kissinger Başkent Ankara'da dun dıp'o matak kulısın ağırlıgım CHP Genel Baskanı Bülent Ecevit ile ABD Dışisleri Bakanı Kıssınger' in yaptıklan görüşme olusturmuştur. CENTO Bakanlar Konieyının yıllık toplantısına katılmak U/ere Ankara'ya gelen ancak bu toplantıdan çok Kıbns ve ulkesının Tur kıye'ye uyguladıgı sılah amoargosu konulanyla ilgılenen Konuk Dışışlen Bakam Kıssınger, dun sabah saat 07 45'de Bulenc Ecevıt'ın Ankara'nın hemen dışınoa Oran Sıtesındekı konutuna gıtmıs tır. Berabermde Bakan Yardımcılan Joseph Sisco ve Arthur Hartmann ıle ABD'nın Anısara Büyükelçısi Macomber'm Dulunougu Kıssınger, Ecevit, Denıa Baykal ve Haluk Ülman'dan ! urulu CHP heyetı ile bızzat Rahşan Ecevit ın hazırladıgı kahvaltı sofrasma otunnuştur Kahvaiuda çeşitlı çorekler ve meyvalar jerümış, sut, çay ve kahve ıçumıştır Bu sırada, gazetecıler de «part mana davet edılmışler ve Ecevit ıle Kissinger e çeşıtb soruıar joneltmışlerdır. Kissinger . Demirel Başbakan Suleyman Demırel, bğleden sonra saat 15'de Kissın gerle iki saat süren bir goruçme yapmıştır Başbakanlıkt<jkı gönlşmeden sonra Kissınger yap tığı açıklamada, ABD'nın bır arabuluculuk görevl vuklenmedıgını, Türkiye'yi yakm bir dost olara< gordüklerıni sbylemls \e «Amerikan Hükümetmin karşı oldagıı bazı güçlüklerın meydaua gelmış Baskan Ford, Türkiye ile Yunanistan arasındaki sorunlarn çözümleneceği inancında « ASHÎNGTO.V ABD Başkanı Ford, Turkıje ıle Yonanıstan srasınaakı sorunların çozumlenecegıne ınandıgını soylemıştır W ashington da A\ rupalı gazetecılenn sorulannı cevaplandıran Eaşkan Ford, Türkıje ıle Yunarıstan arasında Kıbns uyuşmazlı gı nedenıyle bazı sorunlann bulundugunu beurtmış, NATO uyesı ıki ulkenın arasının bu şekılde açamasını «Trajık bır gelışme» o larak nıtelemiştır Ford, bır soru uzenne, Turk ve Yunan Başbakanlarının jakında bır gorusme yapacaklannı bunun onemlı bır gelışme oıduğunu ve kendılerı>le Buruksel'dekı NATO zırvesı sırasında ayn ajn goruşecegmı sovlemıştır Başkan Ford, Amenka'nın bütun uluslararası taahhutleruıe sadık kalacagını ve hıçbır meydan okuma\ı cevaDsız bırakmayaca^ını bıldlrmıştır Sorular ve cevaplar Ecevit ve Kıssınger ıle gazetecüerm arasmda şu konu^malar geçmıştır Soru Başbakanın son deme cmın Bruksel'de Karamanlıs ıle yapacaklan gorüsmelere zarar v ereceğını tanmın etmıyors>unu* 0 herhalde . Kıssınger Kanaatımce bu ılgılı taraflarca karar altına aimmalı, onlar karar vermehdır Karunca, Turkıye cıddî mtizakerelere girişme konusunda kararlı cLr. Soru Bu seferki gbrüşmeier, Romada japılan goruşmelerden daim başanlı mı olacaktır13 Kıssınger Bu konuda neruan gı bır mutalaada bulunmaK ısle mem takat, umıtlıyım BrüKsel den. Soru Türkıye'deki munalefet partılerı Kıbns konusunda muşkülat mı çıkarmaktalar, bugunlerae sızın kanaatınız nedır 9 Kıssıngeı Savın Ecevıtle bu konuda gorüşmedım. Fakat, Turkıje'nin menfaatlenne ajkırı bır tutum lçınde olabüeceklenıu Kan neımıyorum. Ecevit Bır parti ıktıdarda degüken, bır ulkenin dış polıtıkasını yurütemez. Yurutmeye kalkışrnası, hem yanlışlık olur, hem de fazla ıddial» bır davranıs olur. Kaldı kı, Kıbns konusunda bükumet etraflı bır açıklamada, poUtıka açıklamasında bulunmus değıldır. HukUmet kendı politıka sım açıklamadan önce, veva muhalefete bunu bır blçüde aynntıla nyla anlatmadan önce, muhalefenn kendı kendıne öncelık tanıvıp pohtıka açıklaması, yanlış olur ve hıçbir ulkede gorülmdş bırşev degüdır. Onun ıçin bır hü kumetın nasü vanyet alacağını gormeyi beklıyoruz Soru Necdet Ugur'un Amer»ka va gondenlmemesmın sebebl Kıssınger goruşmesmde ABD Dışışlen Bakanınm sureklı olarak Kıbns ıçın bulunacak süratlı bır çozum volumın ana muhalefet partısı tarafuıdan kabul edılrp edılmejecegını arastırıcı sorular sordugu ogrerulmış tır Buna karsılık Bülent Ecevıt, îsmet Inonü'nuT kendılerme buvuk bır mıras bıraktıgını, bunun en onemlı derslennden bırının muhalefettekı partmın muhalefet vaparak polıtık yaşamını sürdürmek olduğunu, onun ıçın muhalefetin doğrudan ıktıdarda bulunanların kararlanna «Icracı gıbı» katılmasının soz konusu olmavacagım soylemıştır Kissınger'm, Ece\ r ın ne gıbı «Angajmanlara» gırebıleceçmı 1 malı sorularla ogrenmei ıstemesı uzenne CHP Gerel Başkanı, partısının kesınlıkle peşın bır «\ngaımana» gınnıvecegım gene 'malı olarak beUrtmıştır Goruşme sırasmda Kıssınger'ın AP' lı yonetıcılerle yaphğı temaslara ılışkın olarak liiç bır bılgi vermedıgı ve sorunları doğrudan Ecevit ıle goruşme eğılımınde ol duğu oğrenılmıstır Baskenttekı d plomatık çe\reler, Kıssmger*in, Ecevit m daha once Türkiye'yi zıyaret etmış olan Hartmannia yaptığı goruşmede belırttığı goruşleri bıldığı ıçın fazla umutlu olmaktan ÇOK, CHP lıderiyle bır «Dıyaloğ» kura bılrrek amacıyla kendısıyle goruş tuğünü dıle getırmışlerdır Dıplomatık çevreler ajnca, Kissın ger'ın Bülent Ecevıt'e kesm bır taslakla gıtmedığıni ve goruşme sırasında somut çozüm yolları uzennde tartışma yapıldığını, Ecevit'in tutumu ve peşm sozleri uzerinde Kıssinger'ın somut onenlerde bulunmadığını belırtmışlerdır Ecevit TMMOB'de CHP Genel Başkanı, bu arada konuk olarak katıldığı TMMOB toplantısında da bır konuşma yaparak, dış polıtika konusunda daha geniş açıklamalarda bulunmuş ve bunun janı sıra çeşıtli yurt sorunlanna da değınmıştır. CHP Genel Başkanı Bülent Eceut konuşmasmda, bir sure önceye kadar solun beynelmilel cılığınden soz edılırken, gunu muzde sağın, soldan çok da^ıa ilerı olçude ve çok daha olumsuz arüamda beynelmılelci olduğunu soylemiş, dünyadaki büs^ık sermayenm çok uluslu sermava adıyla bılindığıne dıkkaö çekerek «Aşın özel teşebbüsçü bır yonetun, çok ulusçuluğun kurallanna, koşullanna, sartlarına boyun eğmek zorundadır. Kendi destekledıği özel teşebbusün çok ulusçularla özdeşleşmesine boyun eğmek razî olmak, natta bu nu teşvık etmek durumundadır. Aşın özel teşebbüsçü olan iktıdarlar, ozellikle gelişme halınde Odalar Birliginin (BaşUratı 1. sayfada) kalarınca pa> laşümasına taraf tar gözükmemektedır «Hur teşebbüs» deyımi, Oda lar Bırliği Başkanı Sezai Dıblan tarafından geçen yıUarda or taya atılmıs, «Halk Sektoru» deylrrane karşı kullanıhnak istenmıştır Dıblan'a çöre, bu de vm butün Türkrje'M kapsa maktadır. Adana sanayıcı ve tuccarlannın, Erbakan kanadmın gorüslerinl paylaçügı soy lenmektedır Odalar Birliginin 3n. Genel Kuruluna yurdun çesıtli verlennden gelecek 13001i aşkm de lege katümaktadır Kongre De deman Smemasında vapılacak t.r Olumlu sonuç alamadı ABD Dışisleri Bakam Henrv K.ssınger, dun akşam uçakla vur dumuzdan aynlmıştır. ANK\ AjansTnın haberine göre Kissmger Kıbns ve Ege sorunlan üzennde somut bir sonuç elde edememış, ne ıktidar, ne de muhalefet çevrelen, Kıssınger e açık goruş belırtmemıslerdir. ABD D'şıslen Bakanı gerek fttıdar, gerekse muhalefet tem sılcPerJTle vaptığı «Nabtz yoklama» gbrttşmelerınde, sılâh a*nbargosunun kaldınlması konu sunda ner tırsatta «tyl myet» belırtmış, Başkan Ford ve kendısımn bu konuda Türkıje'nın vanında oldugunu söylemis, buna karşıhk TUrk yetkililerinden Kıb n s ve Ege sorunlan tizerinde goruş açıklıgı beklemiştır. Ancak, Kısslnger'ın umduğu olmamjş ve ABD Dışışlen Bakarı, bu konularda elle tutulur bır vaad sağlayamamıştır Kissmger"in go rusmelerde daima, «Sorunlann çozumunde ılk hdımı Turkive nın a*ması» temasını ışledığı beıırtilmektedır Amerika NATO'nun (Bastarafı 1. davanmaktadır Bu uçaklar, muhtemel duşmanın sınırlanna vakın bolgelerde uçacaklar ve muttefıklere aıt bolgeje, duşman ca bır nıjetle geçen bır tavşanı •faıle tespıt edebılecek hassasıyet» sahıp olacaklardır •Vncak yetkılıler, Doğu ıle Batı a'asmdaid genis sınırın tamamırı denetle\ebılmek ıçın bır uraf n veterlı olmadıfmı, avnı anda 3 4 uçağın havada bulunmasının şart olduğunu behrtmışler dır Ivı haber alan fcajnak'ardan sızan haber'ere gore, bu tıp u çaklann tanesının fıyatının & 0 mılyon dolar (yaklaşık olarak 700 mılvon TL) oldugu anlaşılmıştır Bu arada Türkıye'deki en bnem li Amenkan uslen «Nadge» sıstemıvle donatılmış «Erken uvan» gorevı yapmaktadırlar. \em sıstemm benımsenmesı haljıde, bu uslenn onemı de büyuk oi çude azalmış olacaktır NATO nun Avrupah müttef'K lerı, bu >enı sistemı benımsedıklen takdırde, başlangıçta bu uçaklardan 24 tane ısmarlayacaklar ve bu ış ıçtn Amerika'ja 12 nuljar dolar (17 milyar TL.) oasyeceklerdır Aııcak ilerde A\rjpalüann, bu uçaklardan daha fazla almalan da gereKecekfir. Sımdı A\ rupalı NATO rmrtefiiClennı kara kara duşundüren baş lıca konulardan bırı budur zi^a, Avruoalı NATO rnuttefıklerı, daha once ABD tarafından onenlmış olan «Nadge» sıstemi ıçın 0 Odalar Bırhgı Yonetım Kuro lunca hazırlanan 140 savfalık çalısma raporunda ılglnç bo lumler bulunmaktadır. Raporun 9 sayfasında adı açıkça konmamakla birlıkte enflasyon baskısına değınllmekte. dovız rezervlennın tükendıgı Ima edılerek. buna rağmen itha latın kısıUanmaması goru^ü sa cunulmaktadır. Raporda bu konuda şoyle denrnektedır: «Odemeler denğemızde gönllen rakın tariiıli ve olumsuz gelışmeer aktuel sorunlanmızın tekrar aaşında yeralmıstır. Geçen yılın iınci yansında ve bu yılın ilk lylannda ithalâtımız hızla artarcen Ihracaümız öncekl yülardakl çelışmeyi gostennermştir. Bu neienle kısa surede rezervlerimlzde jnemli düsmeler olmuştur. Ekolomık gellsmemlzl sürdürmemlz » fıyat istikrannı saglıyabıltnemix ıçın ithalâtta kısıtlamaya gldıimesl de, alınacak tedblrlertn iby\x gellrlerl artışına müteveosıh olması K3run!<dur» Raporun aynı sayfasında «Savas sanavünln Bata modelmde oldu• glbt »jsel sektör Ue lşblrlıgl u îalınde vurUttilmesinde büytik ya rar rardır. Yapüan arastırmalar, jugün dahl özel sektör teslslerlrin savunma sanayılne büyük tatkıda bulunacagını göstennekedir» demlmektedir Çalışma raporunda neler var? Ortak bildiri CENTO Bakanlar Konseyirın Ankara'da lkl gün süren 22 d o nem toplantısından sonra dun \ayınlanan ortak bildınde, «^a kanlar bolgeye yoneltılmeye aevam eden yıkıcı tehdit konusu' u gonlşmuş ve hükumetlennın bu tur her tehdıde, ellenndekı butun olanaklarla karsı koymsk konusundaki kararhlıklannı belırtmışlerdır» denilmıştır. Konsey çahşmalannın samtmi ye dostluk havası içinde geçt'gı dıle getırilen ortak bildınrle, dunya banşuıı t«hdıt eden bır çok soruna, henuz çozüm getı nlememesmden duyulan tizuntü belirtilmistir. Ortak bildirlde, Iran, Paklstan, Ingütere, Bırlesık Amerika, ve Türkiye Dışisleri Bakanlanrun konsevin geçen yılki toplantısından bu yana meydana gelen gebsmeleri gözden geçırdıği ve bolgede barısın korunmasından memnunluk duyduğu da kaydedılınıstır. (Baştarafı 1. tavfada) TGS Yünitme Kurulu bıidıneınde çeşitlı yerlerde bazı gazet«lenn toplandıgı, bu gazeteleri okuvanlara baskı vapıldığı, aynca gene, Milliyet, Günaydın, Cumhuriyet, Yeni Ortam ve Saklambaç gıbı gazetelere ilân verıımemesi ıçin ımzasız baskı meKtuplarımn gönderildığı yolunda basında haberler çıktığı belırtılmış, soyle denılmıştır«Sorumsuz kışıler taraîından ortaya konulan bu tıp baskı yol larına karşı, Turk basını öer zaman genış bır mücadele veımıç ve bu mucadeleden kaçınmaoığı nı geçmıs yıllardakı orneklerıyle ortaya koymustur. Fıkırlen susturmanın ve de ortadan Kaldırmanın mümkun olmadıgı yuzyılımızın en belırgın olayıdır Soıum lu kuruluşlann bu konuda ta yayınlan ıhbar telakkı eder^ıt gereklı gınsımlerde bulunmasuu ivedüıkle ıstenz » TGS borçlandıkları parayı kısa sür« once odeyeb'lmışlerdır Şımdı Bruksel'dekı NATO Konferansında, cevaplandınlması gereken bır serı soru orta\a atHmış tır Bunlar şu şeiulde sıralanabılmçktedır Yenı sıstemden butun NATO müttefıklerı mı, yoksa bazı ülkeler mi jararlanacaktır 1 ' Yenı sıstemm harcamalarını han gı ulkeler ve ne şekılde odeyeceklerdır* uçakların murettebatı hangi ulkeden veva ulkelerden olacaktır ve bu uçaklar nerelere ınıp kalkacaklardır'1 uçaklar ıçın ver usleri nerelerde kurulacaktır"* gerçek bır denetleme ve ıkaz sistemı ıçın kaç uçağa ıhtljaç vardır'' N ^TO ulkelennın bu veni sisteme başlangıçta tepkı gosterdıklerı ve tepkınm ozellikle sısteıriin kuruluş ve çahstırma gıderlennın vuksekhgınden ılen geldığı Bakanlar toplantısından sızan haber lerden anlaşümaktadır Bir başka sorun da Boeing707. tıpı buvuk uçaklann, yerden atılarak fu3elere kolayca hedef teşkıl edeceklendır NATO Savunma Bakanlan topİ8ntısında üzerinde durulan diger konu ıse, Avrupa \e ABD arasında, karşılıklı olarak japılacak sılah satıslannı duzenlevecek jeni bır ajans kurulması konusudur. Bu ajansın kurulması, ABD ı'e Avrupa arasmda yaklaşık 5 milyar dolarlık (70 mılyar TL) sfah satışı j apılacagının anlaşılmasmdan sonra kararlaştınlmıştır. Bu satışlar uç yıllık bır süre içinde gerçekleştınlecektır. Kurulacak olan ajans aynca, NATO ulkelennde kullanılan sılâhlarm standart olması içın de çahşmalar yapacaktır. Amertkan kaynaklan, soz konusu ajansın kurulmasından son ra Atlantık aşırı süâh satışlarınm hızlanacagı goruşündedırler. KATO Savunma Bakanlan Kon seyı toplantısmı meşgul eden sorunlardan bır dığen de, lspar ya'nın ve Güney Afnka'nın NATO ya alınması halinde Hollanda nın NATO'dan aynlma tehdıdmde bulunmuş olmasıdır NATO Savunma Bakanlan da bugun ıçın Ispanya'nın NATO bunyesme almmasına olanak balunmadıgı gorusunde bırleşmekte ancak bu ulkede ABD'ye aıt bıüunan uslenn kapatılmasının NATO içın çok zararlı olacagmı da kabul etmektedırler. (aa) ki ülkelenn başmda bulunan t şırı ozel teşebbüsçü ıktıdarla bugünün ços uluslu şırketler ge çegi karşısında isteseler de mıll yetçi olamazlar Mıllıyetçı ola mavacaklan ıçuı de, bunun ezıfe lık duj'gusunu duvduklan ıçm de mıllıyetçılıgın sadece ve daım sozünu ederlers demıştır. Ecevnt, toplumun kendı kend ni jonetebılmesı ıçın herkesu sıyasetle ugraşması gerektığır belırterek sozlerıne başlami! daha sonra hukumetın dış pc lıtıkasuıa ilışkm görüşlenni i çiKİarken şojle konuşmuştur: «HUkümetın dış politıka da n vapmak ıstedığını bıleceic dunm da değılız Bugünka hukume klasık dıploması dıvebılecegım kapalı diDloması ujgulanıakta dır Bu nedenle hükumetin dj politıkası konusunda açık bır ız lenım edınmış degılız Bu neden le, bazı onemlı dış sorjnlarda ozellikle Kıons sorununda CH1 nın adeta hükumetten daha or ce bır tutum açıklaması, bu nij kumet için bır tufum açıklams sı gıbı bırtaKjn eğılımler sezıy ruz Bujiık devlet adamı Inonu nun bır buyuk sozu vardı Uero kı Muhaleletteki bır partı, ül kenın dış politikESinı yürütmej kalkısamaz Dış pohtıka Ue ılgı lı goruşlerım, duşüncelerını soj ler, eleştırılenni vapar, fakat d politıkayı kendısı yonetmev kalkmaz Bu nedenle, devlet 1 1 dış polıtıkasma kendımız voı vermeve çahsmak yenne, once lıkle hukumetın bu alandakı yo nunun bellı olmasını beklıjc ruz J Ecevit, haşhaş ekımıne izın v yabana şıritetlere karşı kesu tutum alrna sorunlannı anlatüK tan sonra «Gerçi ilk raundda de gıl, fakat ıkana raundda Türkıye bu savaşta yenilgıye ugraıms gı bı gorünuyor. Fakat bu gerçes biT yenılgı değüdır Bu geçıcı bı jenilgidır. Turk milletı kendisin bu yenilgıye uğranuş gıbi goste renlerden, bunun hesabını demol ratik kurallar lçmde sormasın bılecektir» demiştir. Türkıye'nın demofcrasl yolundı geriye donülecek yolu aşmış bu lunduğunu belırten Ecevit, şun dı, hüktimetın himayesınde *ıd det, terorizm yonteminın uygt lanmaya başlandığını, karşılanr daki topluluğu silâhlı savunma ya zorladıklannı, boylece kend ıstedıklen rejıml gntırmek is*t dıklenni belırterek şunlan soj lemıştır. «Bız sılihın karşısına silâhsı olarak çıkmak istiyoruz Atesj sı lâhlardan çok, daha üstun siıal halkın desteğidlr. Hiç bır güç tertip, zorbalık zamanı gelen DI düşüncelerin toplumda boy veı mesinı önleyemeyecektir. Türki ye'de bazı düşüncelerln zaman gelmiştir. Artık çağımız sıyasa anlamda iktıdar olmanın devle vonetmeğe yettıği çağ olmaktaı çıkmıştır. Çağımızda blr büsüme mechs içinde yeterli sayıyı tut turup siyasal iktıdar our.aklı memleketi etkin bıçimds yona temez » Kissinger'e neler Açıkçası TUrk hükümeti, ülke mızdekı ABD üsierinın ve aske ri personelınin varlığını sağla yan 3 temmuB 1969 antlaşması nı dığer tarafça, ambargo ko nulması suretıyle ihlall nedenıy le derhal feshetmelıdır. 2 Pesih yoluna gidilmesi bt süreye bağlandığı takdırde 196! antlaşmasının ikinci maddesinıı verdıği yetkı kullanılarak ülke mizdeld ABD Uslerine el konmalı dır. Gerçekten bu maddeye go re, «Milll olağanüstu hallerdı TC. hükümeti milU olağanüstt hal devresınin bütün süresı bo yunca, iş bu antlasmanın amaç lannı gözönünde tutarak, mıll mevcudıyetinın korunması tçır ihtiyaç duyulan kısıtlayıcı ted birleri almak hakkına sahiptırı Türk Yunan ilıskılerımn ıçmdf bulunduğu kntik donemin jarat tığı olağanüstu durum bü yetki lenn kullanümasını ulusal güver lik açısmdan esasen zonınlu kıl maktadır. 3 Yeniden başlatılması dlişü nülen Amenkan askeri yardım 1947 antlaşmasına dayandınlmal istenırse, Turk hUkümetınin bu na hajor diyeceği şimdıden ABI hükümetine büdırilmelıdır. «Kar» Todori» politıkası izle nerek ABD Ue Turk ulusunuı onunınu kıncı pazarlıklara gınşı mesının sorumluluğunun çoi ağır olacağı yetkıli ve gorevlıler ce berhalde bıünmektedır. Basm toplantısı CENTX5 Genel Sekreten Halak BajTilken, CENTO Bakanlar Kon seyı toplantısından sonra duzenlediğı basın toplantısında, ABD' nın Türkıye'ye uyguladıgı sJah ambargosunun devamı halmde, bundan CENTO'nun da etkılenaceğinı soylemistor. CENTO Genel Sekreterl Haluk Bayülken, b a a çevrelerin CENTO'nun dagılmast yolunda demeçler vermelerml yadırgadığmı belırtmls, «Bu şekılde konuşmalann mutlak bir nedeni vardır Pekl ama neden once CEN TO da, başka bir pakt degıl7» d» mıştır. Kulislerde Odalar Birlıgt KongTesi toplsıırken, Odalar Blrlıği ıle ılgiü söylentller ve eleştinler de kulıserde dolaşmaktadır. Odalar Birigl Genel Sekreterl lken beş, al3 ay önce bu görevden aynlan •sld AP MılletvekiU Sadl Pehliranotlu"nun yerlne yenl bir geıel sekreter atanmaması ve bu ;örevi vetâleten yine eskl AP Mıl etvekıllennden Orhan Daufun riınıtmesi eleştinlere yolaçmakadır. (Baştarari 1. sayfada) retım öğrencılen sınav prograrnını dğrenmek üzere okul müdurlüğüne başvurmahdırlar. 3 Erkek Teknık Yuksek ögretmen Obulu öğrencılen 23 6 1975'W Türkçe, 25 6 1975'te Matematık. 26 61975'te Fızık, 27 60975 tanhuıde Kımya ve 28 6 1975 gunu de yabancı dıller dersler n aen sına\a alınacaklardır. Sınavlar Erkek Teknık Yuksek öğretmen Okulu'nda yapılacaktır. 4 Tıcaret ve Tunzm YuSsek öğretmen Okulu Lısans ve on lısans bolumü oğrencılennın sınavlan da, kendı okullannda 9 13 Hazıran 1975 tarıhlen arasın aa yapılacakür Ögrencıler, rrektupla ögretım rnerkezlermce onanarajî kendı ler ne gonderılen ve uzerınde «Mayıs 1974 ogrenci kimlıs kartı» yazılı kartlan, 250 lırahıt ıkınc taksıaı yatırdıklanna daır PTT ajndısıru, ıkı adet yumuşak kur şun kalem, sılgı ve kalem aça csğmı yanlannda bulunduracailardır» Mektuph Çağlayangil (Bastarafı 1. »ayfad») Saat 00.30'da başlayıp, bır saat ten fazla süren gorüşmeden son ra Çağlayangil, «Türkıye Ue Ingııtere'yı ügilendlren konular uzennde durduk» demiştır. Dışisleri Bakanı bır soru üz« nne bzellıkle Kıbns sorununun eıe alındığını belırttıkten sonra «Bunun dışında ıkı ulkenın bır lıkte bulunduğu kuruluslardakı ılışkıler gorüşuldtı» demiştır. Ivı haber alan kaynaklar, tn gıltere'nın, Kıbns'takı Ingılizler dolayısij le yaptıgı protestoya bır cevap bekledıgıni, ancak taz nıınatlar konusunda bır an once Turk hukümetınden bır kar sıhk geleceğıne ınandıgını da dıle getinruslerdir. Ösfor turizm LONDRA hoptümüfÜH 1100 TL. + 285 DM. Yolculuk ve Londra 'üakt 4 gecelık otel ucrelınız bu mınıcık >akkama dahıldır. İSTASUUL : Taksim, Mete Cad.N Tel. 15967*% 455155 .; AMCARA: Kuılay Çelikkaîe Spk.3/r. Tel. 1SI39H Xo:l Tel. 22226 ; {ZMİR : AkdeniZ Cad. (Bastarafı 1. savfada) tıren bır davranıs olur. Gerçek butun açıklıgıjla ortadadır AVV. NATO çeıçevesuıdekı karşılıkJi Ecevit Bıa kulıslerle mesele ıttıfak antlasmalarını hiçe saynin halledileceği kanısmda değıl makta, 1947 tarıhU yardım anlaşdık Nıiıayet, Turkıye'ye Karşl masını, Türkiye'yi kendisine bakonulan sılâh ambargosunun kal ğımlı kılan bır belge olarak goraırılması gerekttgmı bızim, bura mektedır AED'nm vürütme orşadan gıdecek parlamenterlenmız nmı temsıl eden hükümet, Turve eskı dıpiomat arkadaslanmız kıye'j'e yardım veva satış bıjıherhalde sayın Kissmger'den da mmde askerî araç ve gereç verılha inandmcı bir sekilde kongre mesınin sürmesıni, bunu kesmelt je izah edemiyeceklerdır. Bun tehdidı altmda Türk hükümetıdan bir yarar görmedıgımizı hu ne iradesını kabul ettirmek ama kümete sbyledık. cıyla savunurken, Kongre, anıSoru Kongre üjelerinm dı bargo koyarak aynı amaca »üasTalogun başlamasından memnun mak eğılırrunı ortaya koymalîolacağı kanaatınde misinız, anlaş tadır Temelde ve amaçta ABD Hukumeti ve Kongresı bırleşmeıtmaya varmak uzun bir «aman te, ancak vontemde aynlciak^amı alacaktır Kıssınger • Kongrenın ne yapa dırlar. Bu durumda ABD hukücagı konusunda herhangi bır be metınl dost, Kongreyi Turkıje've vanda bulunmak ıstemem Cum karşı gormek, gerçege kasten vehurbaşkanı \e ben kongreye bu va aymazlık bıçımınde göz yummak olarak cıtelendırılebilır. husustakı kuvvetlı mancımızı, ıfa de ettik. Türkiye"ye yardrmın bır ABD Senatosunun bır oy farlutuf olmadıgı hususundaki goruşlerimıza de tekrar ıfade edece kıyla ambargoyu kaldırmak kararım da gerçek vbnü ile yorumlamak gerekır. ABD Kongresmın Türk Amenkan llışkılertntn çalışma yonteml herhangı bir kogeleceği konusundaki gdrüşlen nuda karar almayı bır günde bımı kongreye tekrar ifade edece tırmeye olanak vermemektedır. ğım ve kongrenm de boyle düşü Senato karannın Temsilciler Mec necefi kanaatım tasıyorum ve hsınde görüşülmesinın temmuz onlann da bu kanaarJ taşıdıkla •yına ertelenmesi, ozellikle Kıbnra ümıt edıyorum • n s uyuşmazhgında Türkiye'yi, NATO'nun mayıs sonundaki Bruk Kissinger'in açıklaması sel toplanUsmda vapılabılecek Bir buçuk saat süren kahval ıkül gorüsmeler ile haziran ayıntıdan sonra ABD Dışışlen Baka da Kıbns TUrk "e Rum temsılnı Kissinger basm mensuplanna cıleri arasında yapılacak gdrüsşu açıklamayı yapmıştır: melerde ABD'ntn ıstediğl bıçim• Sayın Eoevnt'le çok iyi bir ko lerde odün vermeye zorlamak nuşma yaptık. b^diğinıı gıbı. es amacını taşımaktadır. kı dostlanz ve onun ıçın büvüfc bır açıklıkla meseleleri konuşabiBu durumda Türk Yunan uyuş hnz Suphesız, bu karar venle mazlığının çözümünden önce cek ortam degıldı. Hıçbir karar Türkıye • ABD ilişkılerinin gözalınmış değüdır. Ama uluslarara den geçinlmesi, hükumetin resmî sı meseleleri ve Kıbns problemı görusünün gün geçırümeden açık nı gayet ıyı bır şeldlde gözden lık ve kesınlıkle ortaya konması geçırdık » gerekmektedır. tki devlet arasınKissinger, «Muhalefetten? her dakl antlaşmalann tek taraflı hingı bır temlnat aldınız mı » sek ihlâll nedenıyle Türkıve devletlındeki goruya, «Muhalefetin Kıb ler hukuku ilkelerine dayanan n s meselesmde sorumlu bır rol haklannı ve yetkılenni derhal kul ovnayacağma inanıyorum» karşı lanmalıdır. Bu hak ve yetkiler şöyle özetlenebüır: lıgını vermiştir. 1 ABD"nin Türklye'nln saEcevit'in sozleri vunma gayretine katkıda bulunCHP Genel Baskanı Bülent mak yükürnlUhiğü, 1947 yardım Ecevit de gdruşme hakkında anlaşmasına değıl, NATO antlasçunlan s6ylemıştır. ması çerçevesınde yapılan 3 teın«Saym Kıssıngeri ve değerli mue 1969 antlaşmasının 21. madarkadaşlannı evunizde ağırlamak desıne davanmaktadır. Gerçelctan ben, eşim ve arkadaşlanm ten bu maddeye gore, «ABD Hubüyük muüuluk duyduk. Eski kümetl, Kongrenin hareketine dostum ve değerli devlet adamı bağü olarak, Türk savunma gayKissıngerie çok onemll dış ge retine münasip istişare ameliyesı yoluyla tespıt edilecek her hşmeîer sırasmda sık sık, teleseviyede destek saglayacaktır» fonla da olsa, gorüşme olanagı ABD Türkıye je uyguladıgı sılah nı bulmuştuk. Bu gorüşmemızambargosuvla antlaşmalara sav de de kendısıjle gerek Kıbns gı gostenlmesı (Pacta sunt sersorunu, gerek genel dünya du ıhlal etmıştır 1 ımu uzeıinde goruşmelerde vanda) ıikesını bulunman ülanagını elde etmıs Bır antlasmanın taraflardan bı o'dus Benım ıç^n çok jaraılı rince ıhlalı antlaşmayı fiılen (Ia so facto) kaldırmaz, öbür taraf J bır gorüsme oldu. Tabıî huku kaldırma yoluna gitme yetkıs'iı mette olmaaıgımız içın aramız Kissinger'i protesto gösterisi yapıldı Yurdumuzdan dun akşam ay nlan ABD Dışışlerı Bakanı Kıs smger'ın Türkıye'ye gelışı dur de protesto edılmış, bu arads Emmonü'nde bır Amenkan bay rağı yakılmış, Yeşılkby'de ıse Amenkalılara aıt askeri bır araç patlayıca madde üe tahrıp edJ mıstır. Eminönü'nde 300 kışılık b f o« renci grubu, ellerinde «Katil Kıs sınger, Kahrolsun Amerika, Ba ğımsız Türkıve» dovizleri oldu ğu halde Tıcaret Odası onunde toplanmışlar ve Amerikan bayra ğını yakarak, aynı sloganlarla ABD'yi protesto etrmşlerdır. Ton luluk dağüdığı sırada yetışen polıs, Naci öztürk, Zekerıva Mıl danoğlu, Ibrahim Yakut, Mukaıl Doğan, Haydar Ergul, Bektaş Bektas ve Ibrahım Demır adlı oğrencilen gozaltına almıştır Yeşılkov'de ıse saat 22 40 sıralannda Serbestı sokaçında bulunan «CB8274» pıakalı Amenkan asKerl aracı, patlayıcı madde ı!e tahnp edılmıştır. Pat'ama vore