Katalog

DÖRT CUMHURİYET 16 Mayıs 1975 ACAİp HA^KETLt ABDELCANBAZ RAZİYE 6 Hadi. dedı, şimdi içeri girelim. Sana evlmî gezdireyim. Böyle diyerek önüme düştü. Tahta balkonun doğuya bakan yanına döndügümüzde Vedia'yı <bu ad ne kadar yadırgatmıştı benı!) raayorj ile yere uzanmıs güneşlenirken bulduk. Evin o saatte güneşi tam alan yönü orasıydı. K;z sırtüstü yatmış, iki elini basımn altına koymuş, gözlerini kapamıştı. Hafifçe gıcırdayan tahtalardan bizim geldiğimizi duymus olmasına karşm. yerinden kıpırdamadı, gbzlerini de açmadı. Dayırn, onun ustünden bir sıçrayışta atiayarak öteye geçti, bense dolanarak izledim onu. Ama kızm bacaklanna, gögüslerine, koltuk altlarına bakmaktan kendimi alamadım. Bacaklan, yukarlara doğru hafifçe kıllıydı. Ayak tırnaklarını boyamıştı. Bacaklannı açarak uzattığı için bacak araîarı görünüyordu ve sol bacagının içinöe büyük bir ben ilk bakışta göze çarpıyordu. Ho!e giriş kapısı evin o yüzündeydi ve iki kanatlı kapı ardma kadar açıktı. Yere, sarıh kırmızılı geometrik desenlerle süslü uzun bir yol kihmi serilmişti. Ortada yuvarlak bir yernek masası ile arkahksız altı iskemle dunıyordu. Dışarda, oturdugumuz yerin arkasindaki pencereden gördüğüm odanın bu oda olmadıgını anladım. Burası evin ortasına düşüyordu. tik gözüme çarpan, karsı duvarın soluna düsen tüfeklik oldu. Namluları titan talıta kancalı ve dipçiklerin dayalı durdugu altlıgı ile, jyi cins bir afaçtan yapılmış olduğu belli bu cilâlı tüfekliktR on kadar tüfek asıhydı. Bumın da üstünde, duvardaki kancalara kıhflarından tutturulmuş bir o kadar tabanca vardı ve duvar diplerinde hep alçak sedirler. Bu sedirlerin üstüne, dışardaki gibi renkli örtüler geçirilmişti. Tüfekliğin yanından, yukan kata, dönen bir merdiven çıkıycrdu. Solda ve sağda, odalara açıldığı anlaşılan birer kapı vardı. Soldaki kapınm yanma, dört ağaç ayak üstüne konmuş. dar dikdörtgen uzun catnın üzerinde bn^yığın pipo, Ttileler, tesbihler, Ifceşitli AJâftâS ' lar?'irili ufaklı bir tatam anaht*rlar, birkaç hsykel başı. denizden çıkarıldıgı belli. eski tabaklar, kırık anfor dipleri, deniz rainareleri varriı. Yere. masalara konmuş vazolarda, yemişli zeytin dalları ve taze çam dallan vardı; öyle ki oda, dışarda ağaçların altındaki bir yeri andırıyor, ya da bahçenin devamı irienimini uyandırıyordu. Duvarlara fotoğraflar asılmıştı. Bu fotog Yazan: Melih Cevdet ANDAY raflardan birinde sapkalı. yere çökmUs. basmı topraktaki bir şeylere uzatmış bir adarn görürüyordu. Bir başkasmda. iki adam bir masada karsı karşıya geçmiş, onlan merakla seyreden bir kalabalık önünde bilek yapıyor'.ardi. Bunlardan birinin dayım oldufcunu sakallarındftn tanıdım. Gözlerini birbirlerine dikmi«lerdi. iç içe geçmis elleri ikisinin tam ortaşmda duruyordu. Bilek yapmaya yeni bajlamadıklan. güçlerinin denk geldlgi için iki bilefcin ortadan titreyip durduğu yüzlerinin gerginliginden »nlajılıyordu Bu fotografın önunden geçerken dajnm yavaşça: Ben yenmiştim, dedi. Başka bir fotoğraf. kapısının Usründe «veni hayat meyhanesi» yanlı bir duickânın önUnde dayımı. şaha kalkmı? bir atta gösteriyordu: sol eliyle dizeinleri kavramış. sağ eünin işaret parmağı ile ilerde bir yeri gösteriyordu. Bu resme bakngımı görüncj dayım, işaret parmağı ile gökyüzünü gösterir Ribi yaparak: Irerdekilerin hepsini kovup siirnıüştüm. diye açıkladı. Bunu yapamayacağımı sanarak benimle inada giren bir arkadaşım çekmisti fotoğrafı. Meyhanelerin aleyhinde misiniz? diye sordum. O şaşarak: Yok canım. ne diye aleyhinde olayım meyhanelerin, dedi. Ama o kasabada meyhane meyhanelikten çıkmıştı, gece gündüz çalışan bir kumarhane durumuna gelmişti. îşini gilciinü bırakan oraya koşuyordu. Hatta mah mülkü olmayan. ötekinin berikinin yanında çalı?an yoksullar bile islerini bırakıp bırakıp kapagı oraj'a atıyorlardı. Kasabsnın okulunu yapıyorduk, usta ba?ı bendim, bir gün yanımdakilerin tümden ortadan kaybolduğunu görünce ata bindiğim gibi bastım meyhancyi, içerde kim ar kim yok, işinin ba?ma yolladım. Ben: Ya su şapkalı? dedim açık havada yere efümis adamı göstererek. Dayım: Üşlü bir böcçk bilginidir.,d«41, f Onu, "Japk'a giymemizden örice bulundugum bir kasabada. öğretrnenler lokaünin duvarına asmıştıtn da. gelip bana bu resmi kaldırmamı soylemişlerdi. Ne imiş? Adam şapkalı oldugu için geleneklerimite, ahlâkımıza aykırı imi? bu resim. «Ulan» dedim heriflere, «Adam sizin gelenekleriniz yilztinden güneşin alnında ba? açık mı çalıçsın!» Ora halkı beni idama mahkfım etmişti bundan ötürti. Nerde. eörülürsem vurulmarnı kararlaştırmı?)ar. (DEVAMI V,tR) Olaylı Yıllar ve Gençlik Harun KARADENiZ I1AZIRL1K DOLMABAHÇE CAMtİ ÇEVHLSİNÜE BAŞLAMIŞTI 11 ştıbat tarihinde tstanbul Üniversitesinde forum yapıldı, vangın kulesine Vedat Demircioğlu bayragı çeiuldi. Beyasıt'tan Taksün'e kadar yüriiyüs yapıldı ve Taksim d« polisle çmüşma çıktı. Hukuk Fakültesinde yapılan toplantıdan sonra, tarafımızdan haarlattınlmıs olaiı Vedat D«mircioğlu bayragı birkaç arkadaş tarafından kulenin tepesine ç«kildi. Füonun bir önceki gelişinde Vedat'ı kaybetmiştik. Vedat bizim için hem ilk sehidimiz, hem de filoya karşı direnişte öldüruldütü için gerçekten bir bayraktı. Biitün konuşmalarımızda, bütün bildirilerimizde ve bütün bez afişlerimizde Vedat vardı. Nitekim tstanbul Vilâyetinin kapısına astırdıgımız büyük bez afişte de; tstanbul üniversitesi dıs kapısına astıgimız afistede: «Vedat Demircıoğlu'nu unutmadık 6. FÎLO DEFOL» yanlıydı. Vedat Demlrcioglu bayrağının Beyazıt kulesiDe çekiknesini biz planladık ve bu bayragı biz harırlattık. Bu eylem bize gelen elliye yakın öneriden biriydı. İstedigimiz an uygulanabilecels olan ve sakh tuttugıımuz bir eylemdi. Evet ürerınde Vedat'ın resmi bulunan bayragı biz hazırlStfk 'Ve" birftaç' arkad'aş 11 şubat »ünü kuleye isteğimiz üstüne çekîi. Tüm sagcı basının bu bayraga «Kızı! Bavrak» diyeceğini düşü.nmemişt:k. Esasen bu basm, bi^e ne vapsak aleyiıimize yazacagı için. bi^ce çok önemh degildi. Üzüntümüz o olduki bazı tartışmalarda bu eylem bazı derrimci arkadaşlarda da eleştirildi. Sadece eleştirilmek degil bir suçlama sebe'oi olarak sık sık tekraıiandı, sonradan. Polis, yasalara uygun olarak düzenlenen yürüyüşü dağıtmış ve sağcılar Taksim Meydanında diledikleri gibi miting yapmış, sonra da yürüyüşe geçmişlerdir. MTTB ve Komünizmle Mücadele Derneğinin 14 şubat'ta düzenlediği miting, «Komünizme cihad açtık, pazar günü Taksim'de buluşalım» sözleri ile sona erdi. KANLI PAZARIN SONUCU: 2 ÖLÜ, YÜZLERCE YARALI Tarih İS şubat 1969. Çemberlitaş Ku Öğrenoi Yurdu bir yiirüyü$ düzenlemiş. Biz de o gün baş ka yürüyüs yapmama ve kızlar yürüyüşünü destekleme karan aldık. Tezer Eraslan bu yürüyüşü düzenleyenlerden. Esas olarak Çemberlitaş Kız Yurdu men supları yapıyor yürüyüşü. Sonra diger kız yurtlan ve halktan bazı hammlar da katılıyorlar. Yüriivüş Beyazıt'tan Sultanah mede kadar sürüyor. Zaten böyle planlanmış. Kız arkadaşlar el lerinds büyük bir flâma tasıyorlar. Bu nâma yaklaşık 5 metre. 7 metre ebadınd*» siyah bir bez. üzerine bayrağımızdaki ay yıldız. be^'az olarak işlenmiş ve • Yk ÎSTtKLAL YA ÖLÜM. ya nlmış. İlk konuşan Çimen Keskin: • Halide Edibin açügi kara bay rzfeı tekrar açmak gereğini duyduk. Türk kadını gerektiği zaman erkeği ile omuz omuza savaşmasını bilir. Doguracağımız cocukları antiemperyalist savaşa adadık.» labalık blr grup, cami çevresinde toplanmış namaz kılıyordu. Saat 10 suiannda durumu birzat görmefe gittim. Topluluğun ç o ğunlugu sakallı, bereli kimselerdi. Bize saldıracak olan bunlardı. Şehrin yabancısı olduklan anlaşılıyordu. Evet, çoğu şehrin yabancısıydı. garip bir s«ssizlilc içinde ve merakla çevrelerini seyrediyorlardı. O an düşündüklerimi anlatmadan geçenıiyece • gim. Bunlar, bizim insanlanmız ve sömürülenlerimiz. Yani 6. filo ve müttefiklerinin sömürdüŞü fa kir ve dindar insanlar. Bu insan lar, kandınlıp bir araya toplanmış, bize saldıracak zamanı bekliyorlar. Samimiler. inanmışlar sonuna kadar ve ölümü göze alarak kalkap gelmişler buraya. Dini ve vatanı kurtaracaklar, can pahasına da olsa yapacaklar bu işi. Onlara böyle söylenmiş, baskaca bildikleri yok. Sömürü ne demek duymamışlar, yapacaklan işin kime yarayacagını kestiremiyorlar. Dünyada olııp biYürüyüşteki pankartlarda şuntenleri ve 6. (ilonun gerçek vülar okunuyor: «Türk kadınını 6. zünü göremiyorlar. 6. filoyu o liloya bir esya gibi sunan iktikadar göremiyorlar ki. Dolmadan istemiyoruz», «Türk kadını bahçe camiinin Kabataş taraün onurur.u koruyacaktır», «Türkidaki çimenlerde namaz kılarken ye 6. filo'nun genel evi değildır», bütün Kıbleyi kaplayan filonun • Demirel ya istifa. ya da sehpa>, gemilerini bile göremiyorlardı. •Yeni Fatmalar geliyor, yeni Ka An şu insanlar, filonun gerçek lide Edipler geüyor». <Bagımsiî vüzünü bir görebilseler. sen o Türkive., .Amerikalı it evine zaman seyreyle gümbürtüyü. Dıgit. vb. yorum ya, hazin bir manzaray • Bir Eün önce Taksim'de polisdı gördüklerim. Esas sömürücü lerce dövülen Nuran Kurtuluş ler ve onların yardakçılan, bı ve Birgiil Akkoca da bu toplanyık altından güleceklerdl bir Kaç tıda konuşuyorlar ve hayat boyu saat sonraki halimizc. Evet bir mücadeleye and içiyorlar. Topkaç saat sonra bu insanlar bize lantı bitivor. saldıracak ve kardeş kanı axaAynı jtün Ankara'da bir göscaktı. feri yacılıyor ve 39 öğrenci neza Sözün kısası esas düşmanla sa rete ahnıyor. îzmir'de 9 öfrrenei vaşamıyacaktık. Düsmanın kanfilo (tidene kadar «Açlık ve kodırdıgı cahil bir kalabalık çiKanuşmama grevine başhyor. An caktı karşımıza ve bizim, «EMkara'da iki Amerikalı generalin PERYALİM ve SÖMÜRÜYE KAR ara*»ı*Ti tphrit) ediliyor. 51 ÎŞÇİ YÜRÜyÜŞÜ» arada Kay MTTB'nin «Bayrağa nayıp gidecek ve 16 şubatm adl: «KANLI PAZAR» olarak kalacak sajgı mitingi» tı... 14 şubatta öğleden sonra MTTB Bazan öyle kritik anlar olur nın Beyazıt'ta mitingi var. Miting ki, tnsanın tüm hayatı bir anda sadece bize karşı dmdar vatansinema şeridi gibi geçiyor katadaşlar. «din elrifn gidiyor» diye smdan. Benim de öyle oldu işte. harekete ffeçirilmiş. Neşem kaçtı temelli. Hele bir Mitingçiler önce kuleye bayrak kaç saat sonra olacaklan düşüçekiyorlar. sonra üniversiteye nünce, neşe adına bir şey kalbayrak astınyorlar sonra, «Kahmıyordu içimde. Aşagı yukan rolsun Komünistler», «Polis gireon giinden fazla bir z&mandır fi medi bir girdik» pfbi slo^anlnr loyu protesto ediyorduk. Pro • söyleyerek üniversite bahcesint«sto eylemleri pek başansız 6aden çıkıp Adliyeye kadar bir vüyılmazdı. Bütün basm filo olay r ü ^ 5 yapıyorlar Adliveye bavlanndan soz ediyordu on eün • rak astınyorlar. öncü Kitabevi'n dür. Her geçen gün filonun ve den kitsplan alıp yakıyorlar. Amerika'nın kirli çamaçırlan biMitin^p 5000 kadar insan katıhyor. ^J^^TB başkanı İsmail Kahraman cıkıyor kürsüye «Istanbul'un genelev haline Reldigini söyleyen'PT. kanlanna sahip olsunlar. Biz bnrava tarihî kararlar aımak için toplandık» dlve bashyoT knnıısmaya ve m i t i i s . Cinsi ve bulundufrı ytri (tKomünîîrme cihad açtık». «Pazar jrfinü tuk'îimde buluşalırtı» İtalyan Melezi Kavak Ağacı sö^lprivle bitiyor. Aj'akta Tavukhane civan MTTB'nin ve Komünizmle M<1Lojm"ı.lar Kuzeyinde csdele Dernejfi'nin beraber d'iMeyve Bahçesi Kuzeyinde zenlediği bu miting ile ilgili «ag sa^etelerin manşetlerinde şunlar vardı: «Kızıl emperyalizmin para ile rutulmu"' uşaklannı en ufak KıpırdaniFta gebertmek için anJ içildi..» «Kızıllan bogmamn vakti seldi..« «Ya tam susturacajız. Ya kan kusturacagız» Toplamı raz daha »ergileniyordu. Bu yön ca uzundu. Yürüyüşün önü Taksim "dekl Sular İdaresinin önunü leriyle başanlı sayılırdık. Fakat dönerken. bombalar patladı. Bom bir kaç saat sonra olabileceklerl baların çogu Ayazpaşa'dan meydüşünmelc garip bir acı venycrdana çıkan yerde patlamış ve vü du içime. rüyüşün büyük çoguniugunun Saat 14.00 sulannda Feyazıt'ta Taksün'e çıkması önlenmişti. toplandık. Yaptığımui çagnlar ve flelısmalar etklli olmuş ve gerçek Ben de tam meydana çıkıs noktasında tdim^ Patlayao bombnlar * n büytflt btr kalabalık toplânrnıştı. Beyazıttan yürüyüşe geçti arasında yukardan tas ve sopa yagıyordu. Fakat bu noktada kftğimiz anda kalabalığımız 25 30. labalıgı gerı püskürten taslar bin civanndaydı. Bu topluluk yübombalar olmadı. Kaıkanlı tcprüyüs boyu daha da artarak 40 lum polısleri üstümüze saıdırdı bin'lik bir yürüyüs olacaktı. ve geri çekilmek zorunda Kaıdık. Yol boyunca çeşitli sloganlar söyleyerek ilerliyorduk. Sultan Aramızda patlayan bombalar, jstümüze yağan taşlar ve detışn ahmet, Sirkecl, Karaköy ve Top saçan yUzlerce toplum polisi, ve hane'ye kadar topluluğa tam ola aralannda bir kaç tane sagcı »lrak hskündik. Bir yandan yürüvil meydana çıkışımızı snsclleciı. yüşü yönetiyor öte yandan TakAra sokaKJsra dagıldık. sim'dekl durumdan sürekli haEvet aklımıza gelen thtımaHn berler alıyorduk. Salıpazan'na daha da kötüsü olmuştu. Biz rcv geldigimizde topluluğun heyecanı lisin karşı grupla bir olup bize son derece arttı. Yürüyüş bir kokarşı olacagmı tahmin etmfştik. şuya dönüştü. Kabatas yöresinFakat bızj polis btzzat dagıor.ışden 6. Olo göründüğü için potantı Anlaşılan üçbes bin lüşıntn otsiyel her an d&ha da artıyordu. ti dagıtamayacagını görmlij'.er ve Tophane'den Dolmabahçe'ye kabu İşi bizzat üslenmişlerdı. dar koşarak gidildi. Dolmabahçe' de yürüyüşe yeniden hakim olPolisin yasal görevi meydanı duk fakat bu hakimiyet tam debize teslim etmekti. Çünkü btgildi. zim yürüyüşümüz yasaldı. önTeknik Üniversite önünden geçerken Vedat Demircioglu'nun anısma saygı durusu yaptık. Taksim'den gelen haberler iyi değildi. Aralannda benimde bulunduğum beş kisinin fotograflan dağıtılıyor ve: •Punlan gördüpnüz yerde öldüreceksiniz» denüij'ormus. Yine yürüyüş boyunca gelen ha berlere göre: Taksim parkmda Uç araba oradaki geriei topluluguna sopa ve silâh dağıtıyormuş. Bu araba lardan dağıtılan silâh re diğer döfüş malzemesine polisin aldınnadjğı ve de bazı sivil polislerin bu dafıtımda görev aldıklan orada bulunan arkadaslar tarafından bize anlatılacaktı. Bizim yürüyüş konroyu oldukceden yürüyüş bildirimi yapara* irerekli kanunl formaliteyi yerine getiren bizdik. Fakat vasalardan üstün çıkarlar vardi ve o çıkarlar yasa filân tanımıyordu. Nitekim yasalar tanınmadı. Polis bizi daftıttıkun sonra sağcılar diledikleri eibi miting yaptı mey danda ve o da vetmedi. Taksim' den. Saraçhane'ye kadar gece yürüyüşü yapıldı ve de Saraçhane'de gece mitir.gi yapılaralc gösteri son buldu. Sonuç yüzlerce yaralı ve lki ölü: Duran Erdogan, Turgut Aytaç. DiŞi BOND PıLOT VAtt IÇİMDE...UMASAUTZ'U AYlBMA SANDOS VE VUBMt&A HAZ1B OL GARTH YARIN: DEV GÜÇ OLA¥I ANKARA ÇiMENTO SANAYii T.A.Ş. UMUM MÜDÜRLÜĞÜNDEN 1 Sirketimiz personelini Ankara şehir merkezinden ve Sincandan fabrikamıza getirme ve mütekabilen götürme işi yaptznlacaktır. 2 Bu ihaleye aıt şartname sirketimiz Ticaret Müdürlügünden temin edilebilir. 3 Teklifler en geç 4 6.1975 RÜnü saat 15.00'e kadar şirketimiz Muhabera* Sefligine verilmiş olacaktır « Sirketimiz 2490 sayılı kanuna tâbi olmayıp ihaleyi yapıp j'apmamakta veva dilediğine vaomakta serbesttir. (Basm: 157303871) Ankara Elektrik Havagazı ve Otobüs işletme Müessesesi Genel Müdürlüğünden SUADİYE'DE SATILIK KIYMETLİ ARSA Suadıye, Çamlı sokağında kâin ve tapuda 122 pafta, 521 ada, 17 parselde kayıtlı 916.00 m2 vüzölçümlü dikdörtgen biçimli arsa kat veya para karşılığı satılacaktır. Imar durumu: Ayrık nizam, bina yüksekliği serbest, ön bahçe mesafesi 5 metre. yan ve arka bahçe mesafesi 4 metre, bina sahası emsali % 25, ınşaat sahası emsali 1.80'dir. Kat karşılığı almak isteyenlerin, teklıflerini kapalı zarf içinde en geç Î9.5.1P75 Perşembe günü saat 12'ye kadar Şişli, Halaskârgazi Caddesi No. 291 K. 6'da Saüs Komisyonu Başkanlığına vermeleri ve 250.000 lira teminat yatınmlan gereklidir. Zarflar aynı gün ilgililerin huzurunda açılacaktır. Arsanın para karşılıiı satışı, pazarlık yoluyla 29.5.1975 Perşembe günü saat 16'da Şişli, Halaskârgazi Caddesi No. 291 K. 6'da yapılacaktır. Satış peşin bedellidir. Pazarlığa girmek isteyenlerin 2.50 000. üra teminat yatırmaları gereklidır. Satış Komisyonu kabul veya «atış karan verip »ermemekte serbesttir. Ek bilgi için : 48 43 10 (Cumhuriyet: 38fi9) Seyyar Hava Kompresörü Satın Ahnacaktır 1 Müessesemızce, 4 adet seyyar hava kompresörü teklif alma usulü ile ve Türk parası karjılıfı satın »hn«caütıı. Jlglıler, DU ışe ait şartnameyl mesai saatlerl damlinde Müessesenuz İç Tıcaret Müdürlüğunde görebiluier. a İlgıliler, sartnamesine göre nazırlayacaklan kapalı teklif zart'larını T« 7.5 muvakkat teminatları ile birlikte en geç 22.5.1975 günü saat lö.uü'e kadar Kummumuz Yazı lsleri Müdürlügüne vereceklerdir. 4 Teklifler 22.5.1975 tarihinden ttibaren 30 gün op»ıyonlu sayılacaktır. 5 Postada vakı gecıkmeler nazan ıtıöare alınmayacağı gibi telgrafla yapılan müracaatlar da kabul edilmez. 6 Teklifie birlikte teslim müddeti öıldirilecek. îeslim müddeti bildirilmeyen teklifler nazan itibare alınmayacaktır 7 Müessesemiz 2490 sayılı kanuna tabi deSildir. (Basm: 15470) 38«5 Samsun Gelemen Devlet Üretme AJaç Tahmlni Adedi M3. 100 400 50 550 Çiftliği Müdürlüğünden Mııhammen Bedeli Lira Kurns 25.000. 65.000. 10.000. 100.000.Cecicl Teminah Lira Knruş Beher M3. Lira Kuruş 500.00 500.00 500.00 50 130 30 20P 6.250.00 TL. 6.250.00 TL. «Kanlı pazar» Dolmababce camünden geldi. K» I* şı.ıbat 19«9 r^invi i l k h a h ? r 1 Yukarıda cins, miktar ve muharnmen bedeli ile geçici teminatı yazılı 550 adet ttalyan Melezi kavak, 2.6.1975 pazartesi günü saat H'de Çiftlik raerkezinde açık arttırma usulü ile satılacaktır. 2 Taliplerin belirli gün ve saatte Ban^a tem.nat meKfııbu. Banka makbuzu veya tahsılât makbuzu ile Alım fhtım Komisyonu BaşkanlıSına müracaat etmnerı. 3 Satıs şartnamesi, Ankara'da Devlet Üretme Ciftllkleri Gene! Müdürlügii Ekonoml Şubesinde. İzmit Kavakçılık Araştırma Enstitüsii Miidürlügilnde, Samsun'da Ticaret ve Sanayı Odasmda, Çiftlikte mesaî saatlen dahilinde görülebilir. (Basın; 157053873)