Katalog

Göğü ısıtaınazsnz. Çatna İZOCA/VVla kaplatnz. Cumhuriy 51. rıl, sayı: 18144 Kurucusu : rUNUS NADt 5 Şubat 1975 Çarşamba OLAYLARIN ARDINDAKt M. MTJNIR RAŞtT OYMEN PStKOLOJİ SOSYOLOJİ VE PEDAGOJİ AC1SINDAM AHLÂK EĞİTIMİ ve Ahlaym I'estle Ölçulmesi Gözden geçirilmıj ve gkniîJetılmıs 3 baskı 208 Sayfa, 20.L:ra. P K. 416 Kadıkö? Cumhuriyet 88S Türkiye'ye yapılmakta olan Amerikan askerî yardımı kesildi BAŞBAKAN SADi IRMAK, «ABD KONGRESi VAHiM BiR TERS YANILGl iÇiNDEDiR. BU BASKI TAMAMEN SONUC VERMEYE MAHKÛMDUR» DEDi on günlerde dunya poütika»ını önem derecesi aynı olmamakla blrlikte ilplendiren iki olay tanık olduk. Olavlardan biri Sovvptlerle ABD »rasındaki ticaret anlaşmasımn reshidir. İkincisi de Türklye've Amerikan askeri yardımının ke•Umesidir. Birbirinden uzak fibl görünen bu İki olayın ortak yanlan bulaomaktadır. Şövle ki: Sovyetler, 1972 Urihll ticaret anlasmasmı feshetmelertne cerekçe olarak, ABD'nin Sovyet lçislerine kanşmasuu eSstennek tedJrler. Gercekten ABD'de 1» GERÇEK Tehlikeli Etkiler rafl yanlısi bazı çevreter, Moskova lle W"3Shtneton ara^ındaki ticaret Uişkilerinir Tofunlaştırılmasını bir sarta bsğbyorlardı. Buna göre, Korvetlerde yaşaran Yahudilere NraiPe RÖÇ olanakIan köklü biçimde sağlanmalıydı. Eğer bu koşul yerlne getirilmezse. SoTyetler'e Amerikan ticaret düzeninde «en elverisli koşnllara sahip devlet» statüsö verilmiyecelrtî. mlmsn KlMfogeri sçıfcs dü. Türkiye'ye Amerikan aakeri Tardtmtnın kesilmesi de aynı voldan reltşmiştlr. %BD Kongre«inrieki Yunantatan vanlısı iiyelerin baskılarıyla Beyat Saray1! asan karar röriirlü^f kotımug ve Dışisleri Bakani Kissinrer'in çesitli ayarmalanna raimen Tfirktve'Te Tardımm kesilmesf 5 mahntt» ke*inJe?mf?tfr. *merikan hnknraetinl aşan bu nln»ıım. B)rle«ik Dev'»*l»rı1rM Ynnın kolonisinin etkisini de sapUmaktadır. (Devamı S*. 7, Sö. « d») S ABD İLE IKILİ İLİŞKİLER YENİDEN ELE ALINACAK ABD'dekl tsrall yanlın üvelerin giderek afcır hasına«i üıerine. Moskova 1972 anlaşmasım feshetti. Bu olay Bafa • Do£u arasmdaki rmnog&nıs potltlksstnı tehlikfeve ve bc politikanın ANKARA. (Cumhuriyet Bârosu) Amerikan Kongresinin karannın yurürlüğe gırmesıyle bırlıkte ABD'ıun Türkiye'ye yapmakta olduğu askeri yardım kesilmiştır. Amerikan askeri yardımının kesümesı uzerıne Mılü Guvenlık Kurulu dun aksam Cumhurba*kanı Fahri Koruttirk'un b&skanlıgında iki saat süren olaganüstu bir toplanta yapmıstır. Toplantıdan sonra bir açıklama T«pan Başbakan Sadi Irmak. Amerikan askeri yardımının kesilmesiyle iki ülke arasındaki ibli 1 lişkılenn yeniden dUsenlenmesi zonmluğu ortaya çtktıtını ve bunun soromluluğtınun tamamen ABD Kongresıne ait olacağını soylemiştir ABD Kongresının a^ır bır yamlgı ıçınde bulunduğunu belırten Başbakan Sadi Irmak, Türkiye' nın her koşul altında Kıbns Turklerinin meşru haklarını sonuna kadar sa\unmaya kararlı olduğunu söyîemiş ve «Bu baskı tamamen t*rs sonuç vermeye mahkumdur» demiştir. Başbakan Sadi Irmak, Milll Güvenlik Kurulu'nda hazırlanan bildırinm ayrmtılı biçimde Amerika'ya bir nota halinde en kısa zamanda ulaştınlacağını da sozlerıne eklenıışfır. *+* Ecevit: 'Karar, NATO ortak güvenlık kavrammm tümüyle yeniden ele almmasmı gereklı kılacak, ANKARA, (Cumhnriyet Bürosu) CHP Genel Başkanı Bulent Ecevit dün Kıbns sorunu ve Türk Amerikan ilişkilerı ile ılgılı olarak verdığı demeçte Yu nanıstan'ın ve Amerika Bırleşık Devletlerırun rutumunu e.es. tırmış' «Ada'dakı Türk birlıklerının .\z\'ltUmalarının âerhai durdurulmaSkim» önermiştir. Ecevıt Amerikan yardımının kesılmesıyle ortaK güvenlık tedbirlenne rurkıve'n>l katkısının onem lı b:r sorun halı^e geleceğiriı belırtmış «Bu sorun üzerıne yainız Türkıye değıl NATO na egılmek zorunda kalacaktır £öyle bır eelışme Türkıve'nın «uvemilt tertıplerının vanı sıra NA?p ortak güvenlık kavramımn d* tümüyle venıden ele nlınmasını ıfereklı kılacaktır» demiştır. Ecevit'in demecı aynen şöyiedir Bu arada Dışijleri Bakanı Melüı Esenbel, Kıssmger ıle Kıbns sonınunu görüşmek için plan lanan Bniksel gezisini iptal etmıştir Öte yandan Amerikan askeri (Devamı Üa. ". Sii. 1 de) Almanya Türkiye'ye askerî yardımı başlatmak için henüz karar almadı BONN Associated Press , Aıansının bild'.rdıgıne gore, Batı ' Alman hukumet sozcüsu Klaus Boellıng. Bonn hükümetınin Turkıye'ye sılâh gonderme konusu ' nu mceledığını soylemıştır. Sözcü, henüz Türkiye'ye sılâh sevkıyatı konusunda hıçbır karann alınmadığını belirtmıştır. ' Sozcu şoyle devam ermiştır ' • Fakat silâh sevkıyatına devam edılıp edılmeyeeeğı konusunda < karar, gereklı zamanda ve tamamen Alman hukumetınm hukumranlığı çerçevesı ıçmde alınacaktır.» Öte yandan. Dışışlerı Bakanlıfı sozcüsu de ABD Turkıye'ye sılâh yardımını kesnğı takdırde bu boşlufun Batı Almanya tarafından doldunılacağı yolundakı haberlen yalanlamıştır. Bu haberler b;r Yunan g&zetesı tarafından ortaya atılmıştı. Sozcu ozetle şoyle demiştır: «Bu haber tamamen gerçek dıçıdır. Bız sılâh yardımı konusunda ABD'nin yerını mç bır zaman dolduramayız » Sozcünun belırttığıne gore, Bonn'da halen gorusülen sorun şudur: Turk Yunan gerginliği acaba B. Almanya'nın Türkiye'ye sılâh sevkiyatına devam etmesine izın verecek kadar azalmış mıdır' Daha once sona eren silâh sevkıjatı anlaşması gerefınce Batı Almanya Türkıye'ye 40 mılyon dolarhk silâh gondenrustır. Bu iki ulke arasındaki yedınci anlaşma ıdı. Sıkıyönetim bir ay daha uzatıldı, TBMM gizli oturumunda ABDilişkileri ve Kıbns sorunu goruşuldu ANKARA. (ANKA) Türkıye Buyük Mıllet Meclısı'nm Kıbns sorununun da ele alındığı gızlı toplantısı sonunda Sıkıyönetim 4 ılde bır ay süreyle yeniden uzatılmıştır. Başbakan Sadi Irmak' ın Sıkıyonetimin uzatılması ıle ılgıli hükumet teskeresı hakkında yaptığı konaşmadan sonra CGP ve DP sözcülerı gruplarının gorüşlerını açıklamış, daha sonra gizh goruşme ıçın verılen onerge oylanarak kabul edılmıştır Gııhük kararı alınmadan once yaptığı konuşmada Başbakan Irmak Hukumetın dış sorunlar nedenıyle Mılü Güvenlık Kurulu tavsıyesinı benım«ed'.ğını söylemış, «Yunanıstan'a son defa meselelenn hallı ıçın çağrıda bulunuyoruz» demıstır. Irmak ozetle şoyle demıstır « Hukumet olarak normal doneme geçılmesı ıçm çaba sarf etmekteyız. Izledîğımiı barışçı gayretlerın Yunamstan tarafından olumlu karşılanmadıgı bır vakıadır Turkıye'nın ne Yunanıstan'a, ne de Amerika'ya venlecek bir tek tavızı yoktur.» Irmafc, Yunan ve Kıbnslı Bum yoneticilerin Turkiye'nm iyi niyetlı girişimleTine karşı daima cephe aldıklannı. Klerides'in olumsuz tutumuyla ıkılı görusmeleri çıkmaza soktuğunu belırterek şunları soylemiştir: « Bu çalkantılar ıçınde, Yunanıstan'm Lahey'e gıtme teklıfıyle karşılaşrık. Bız adıl bir mah kemeye gitmekten çekmmeyiz, Yunanistan'a son kez meselelerm çözümu için çagnda bulunuyorur. Adalet Divanına gitme şar tı saklı kalrnak uzere masa basına orurup sonmlan görüsmeyi tekltf ettık.» • Türkıye, Filistin Kurtuluş ÖrgütüTemsılcisini Ankara'ya davet etti AVK.ARA. (Cumhuri.ret Bıiromı) Fılistın Kurtuluş Örgutünden yuksek duzeyde bir temsılcı, gorüîmelerde bulunmak üzere Dıjış leri Bakanlığı tarafuıdan r«»n«n Ankara'ya davet edilmistir. Ölrenildiğıne före. halen Sı? ilıfkUer gbrevini yürütmekte olan siy»d işler yöneticisi Farouk Al Khaddounıi, önümuzdekı junlerde Ankaraya j«lecektır. Khaddoumı'nin Ankara'daki gorusmelerı sırasında Fıhstın Kurtuluj Orgütunun Turkıyede bır daımi temsilcilik acması üzennc durulacafı behrtılmljiır. Fıhstın De\1ermin tamnması Iro nusunds Birleşmi? Mılletlere verılen onergede Turkıyenın de ımzası bulunması Arap dunyasında ve dolayısiyle Fıhstınlıler arasında olumlu bır havanın doğmasına neden olmuştu. Kararm Bırlejmiş Mılletler Gencl Kurulundan geçmesinden bır sure sonra Fılıstınlı yonetıcılerden oluıan heyetler, Arap ulkclerindeki bazı Türk Büyükelçiliklerim ziyaret ederek memnuniyetlerini bildırmışlerdi. tlışkılerin bu şekilde gelismesi uzerine Dışışlerı Bakanlığı Fi listın Kurtuluş Örgütunden bır yetkıhyi resmen davet etmeyı kararla$urmiftır. Alman karar gere ğince Filistin KurtulUf Örgurünün önemli kijilerinde Fırouk Al Khaddouml'nm çağnhnası uygun gorülmüf ve Beyrut Büyükelçilt|ı miz kanalıyla kendisi Ankaraya davet edümijtir. Önumözdeki «ünlerde Tfirkiya ye gelecek olan Filistin Kurtulu» Örgütü temsilcisi ile yapılacak go rüsmelerde, Türklerle Filisriniıler arasındakı ilı;kilerın gelıstırılme si, Türkiyenin Filistin devletinın kurulmasımn gerçektejtırilmeai için ulualararası alanda oynavabıleceğl rol. Filistin gerılla örgüt lerinde egitim gören Türk gençle nnin durumu, Filistin Kurtuluş Örgütünün Türkiyede dsımi temsılcihk açması gibi konulann ele alınacagi bildirilmekiedır. Ortak güvenlik Atina ve Rum yönetimi Türkiye'yî Birleşmiş Milletlere şikâyet etti Kıbrıs'tan dönen tugayımız törenle karşılandı MERSİN. (Cnmhurijet) Kıbns Barı; Harekâtına katllan bırliklerimizden hava indirme tuga yı dün sabah saat 07.40'da donanraamıza ait Ertuğrul gemisiyla anayurda dönmüs. törenle karjılanmıştır. Dun sabah lımanunıza gelen Er tuğrul gemısınden men tugajımız, halkın coşkun tezahüratıyla karşılanmış ve bu munasebetle bir de tören ddzenlennıiştir. Cum huriyet alanmda saat 10.45'de du zenlenen törene Valı Bayram Turan Çeıin fi. Kolordıı Adana ve Hatay Sıkıyonetım Komutanı Kor general VahitGüneri.çıkarmabır lıklerı Komutanı Amıral Bülent Buğatekin ve Belediye Başkanı Kava Mutlu katılmışlardır. Tö(Devamı Sa. 7, Sü. 5 de) NEV» YORK Klbris Rum Yonetımı ve Yunamstan, Turkıye'yı Birleşmiş Milletlere şikâyet etmıştır. Bu arada, Kıbns Türk Yönetimi Başkanı Rauf Denktaş, Makarios'un «Türk tarafının toplumlararası görüşmeleri savsakladığı» yolundaki ıddıalarınuı asılsız olduğunu bildırmiştir. Amerıka'nm Türkiye'ye »skeri yardımının kesilmesl ile ı'.gill geli$melerln arefeslnde Rumlar ve Yunanlılar çeşitlı gırisimlerde bulunarak, dolayll olarak Türkıye'yi güç dunımda bırakmay» çahşmaktadırlar. Nıtekım, Kıbns Rum Yönetlmının BM'dekl temsildji Zenon Ro«ıdes, BM Genel Sekreterı Kurt Waldheım'a gonderdığı ve bır Güvenlık Konseyi belge«i olarak uvelere dağıtılmasınl istedıjı yszısında. Tur. kıye Dışışlerı Bakanı Melıh Esenbel'l, toplumlararası goruşmelere müdahalede bulunmakla suçlamıştır. Rosldes. Melıh Esenbel'in gazeteler v« radyolarda j'ayınla» nan demeçlerınde, «Kıbrıs tçın tek çozum seklınln coğrafi p«asa davanan iki bolgelı federasyon» olduğunu söylemesinl çdruşmelere müdahale saydlğını soylemış ve Türkiye Dısisleri Bakanının buna hakkı olmadığını ıddia etmistir. Yunanistan'ın BM'dekl datmi temsılcıss Denıs Karavanıs de, Waldheım'a gonderdığı ve üyelere dağıtılmasını ıstedıği ştkâye yetmde, Kıbns'ın Turk kontrolundakı bolgesınd yaşavan Rum lara baskı vapıldığını iddıa etrnıştır. Karavanıs. Rum bölgesinde yasayan Turklenn avlar(Dc\amı Sa. T, Sü fi da) «Kıbrıs sorununa goruşme voluyl» çdîUm bulma vrinünde atılan adımlara raSmen Amerikan kongresinin Türkıve'ye asker! yardımı keımekte Kararlj olduğu bu konuda Amerikan tıükümetınce beiırtilen R»ygılan dıkkat« almsdığı anlasılivor. Türkiye ıle Amerıka'nın dahıl bulunduklan ortak güvenllk tertıplennın Kıbrıs sorunu lle kanştırılmBması gerektigını daıma belirtmıştık. Pakat artik açikça bellı Olmuştıır kı gerek Amenkan kongrest gerek Rumlar Türkive'nin vapıcı vaklasımmı baskıya ve tehdttlere bovun eğdıJi volund» vorumlamaktadırlar O kadar kı Turk tarafından gelen bırçok uz lajıcı davTanışlara rağmen Kıbnslı Rumlar adadakı Türk mevzılerine ates açmaga baslamışlardır Bu durumaa Türk hükümetıne aşagidakı tedbirlen tavsıye etmeyı uysun göKİvoruz<DFvamr Sa. 7, Sfl. S de) TÜRKABD iLiŞKiLERi CHP GRUBUNDA GORÜŞÜLDÜ, GÜNEŞ: «YARDIMIN KESiLMESi ÇIKAR DENGESiNi ETKiLEYECEKANKARA, (Cumhnriyet Büroso) Türk Amerikan tlişkıleri konusu CHP Mıllet Mecüsl Grubunun dünkü toplantısında tartışılmaya devam etmıştir. Grup toplantısında konuşan Kocaeli Milletvfkılt ve eskı Dışlşleri Bakanı Turan Güneş «Yardımın ke sılmesı karşılıkh çıkar dengesını etkilevecektır. Bu nedenle de du dengenin venı baştan fcurulmasi serekecektir» demiştir. (Devamı Sa. 7. Sü. 2 de) ZAMLARA RAGMEN TEKEL MADDELERİ YİNE BULUNMUYOR Tekel maddelenne yapılan ve dun yurürluğe konan buyük olçüdekı zamma rağmen filitrelı sigara. %otka. rakı ve lüks kanyak gıbı tekel maddeleri yine piyasada bulunamamıştır. Bay.lerde bulunamayan filıtreli sigaralar karaborsacı tablalarında 8,5 ile 10 lıra arasında satılma>a başlamıştır. Tekel ılgililerı ıse pıyasaya bol mıktarda filitrelı sigara surulduğunü; darlığm devamına, bajılerin artan fıyatlar karşısmda fmansman güçlüğü çekmelerının yol açabıleceğıni soylemişlerdır. Oysft daha oncekı beyanlarında Tekel ılgılılen, zamlı fıyatlann ılânıyla bırlıkte piyasada gomlen karaborsacılığın onlenebılece ğını ve darlığın gıderılebileceginı bildirmışlerdi Istanbul'daki Tekel Genel Müdürlüğü yetkilıleri araya hafta tatilinın girmesıyle stok bırıkmesi olduğunu, bu nedenle zamlı satışın ilk gü.ıü birikmış stokun piyasaya venleceğıni soylemişlerdır. Ancak hıç olmazsa bırkaç gün piyasada bollaşması beklenen Tekel maddeleri dün yıne bayılerde bu lunmazlar lıstesınden çıkamamıştır. Notlar.. SAĞOLASIN SAM AMCA Ümit GÜRTUNA ANKARA Hemen anımsayacaksıniz, 1970'lerde ABD ıle ıkıh anlaşmalarla ılgılı yenı görüşmelerın başlayacağı »ıralarda Mıllet Meclısı'nde gızlı oturumlar olmuştu. Bu oturumlardan once rahmeth îsmet Inönü dahı zamanın Dışişlerı Bakanı AFh Ihsan Sabrı Çağlayangil'ı Osmanlı imparatorlugundakı Rum asılh bir nazıra benzeterek kendısıne çatmıştı. Aradan yillar geçmış. ıtali çerçeve anlaşmalan uyarmca yenıden gozden geçırüecek uygulama anlaşmaları ıçm her iki Ulkenin askeri yetkilıleri karsı karşıya gelmışlerdı. (Devamı S». 7, Sfi. 7 de) CGP ve DP sözcüieri Başbakandan sonra söz alan CGP Grup BaşkanvekiU Talât Oguz, aşm sol örgütlenn Turk (DeTamı Sa. 7, Sü. 3 de) BAŞKENT NOTLARI Bursa,, uçağının üç tekerleği Karacabey sahillerinde bıılundu Yeşılkbv HavaaJanına ınerken denize duşen «Bursa» uçagmı arayan Denıı Kuvretlerine baglı aramatarama gemileri dün geç saatlerde Ambarlı açıklannda 100 metre dsrinlıkte bir metal kütlesı saptarken, Karacabey'in Kurjunlu köyü kıyılarında üç uçak tekerleği ile büyük uçak govdesi parçaları bulunmuştur. Bu arada Erdek ılçesine bağlı Avşa Adası Yigitler koyunde de balıkçılar. Bursa uçagına ait olduğu sanılan birçok koltuk ile bazı alüminyum parçalar bulmuş lardır. Avşalı bahkçıların bulduk lan alüminyum parçaiardan bir: sinin üzerinde bir UıtBm kadın saçı da bulunmaktadır. da a\rıca bır uçak govdesinden kopmuş olduğu anlaşılan bazı alüminyum parçalar da bulunmuştur. Soz konusu parçalann tümu dun aksam. Bandırma Hava Us Komutanlığına teslim edıl mıştır. ;4 Karaborsa öte yandan, ılgısızlık ve kontrolsuzluk nedeniyle doğal hale gelen sigara karaborsacılığını sürdurenler satışiarmı dun semt lere gore 8.5 ıle 10 lıra arasında yapmışlardır. Tekel Genel Müdürlüğü ılgılileri, bu konuda yaptıklan açıklanıada, Tekel satış depolannda dün olağanın üzerinde filıtreli sigaramn satışa sunulduğunu, ancak bayılerin beklenen ilgıyı göstermediklerini söylemişlerdir. îlgililer, piyasada geçici olarak pörülmesı bek lenen talep daralması olanakları ve artan fiyatlar karşısında finansman zorluklarmm bayilerin ügısıni araltmış olabıleceğini ek(Devamı Sa. 7, Sü. i de) Tuza neden zam yapılamadı ? Fikret OTYAM Ord Prof Dr. Sadi Irmak'm bes kıyllık Cumhurıvetçl Güven Partisl Hükümetini yeni zamları nedeniyl» d* yürekten kutlanm. Nedenl açık... Bundan Sneekl hiçbir hükümet, hükümetler Tekel mıddelerine ıımmı yaarrfı N# v»r Id o hü(Devamı Sa. 7, Sfi. « de) Bulunan tekerlekler Bursa'nın Karacabey ılçesı Kurşunlu köyü kıyılannda dün buyük bazı cisimler goriilmuş. köylülerin bu cisimlerı denizden çıkarmalan sonucunda bunlann uçak tekerlekleri oldıığu saptanmıştır. Kurşunlu koyü kıyılann Ambarlfdaki aramalar Flona ıle Ambar.ı arasmda, denızde «Bursa» uçajının aramasını surduren Denız Kuvvetlerı Komutanhğına bağlı arama . ta(Devamı Sa. 7, Sü. 4 de)