Katalog

Amerika, 2 Kasım I945'de Montrö'nün de değiştirilmesini istemişti TÜRKAUERİKAN İLIŞKİLERİ ÜZERİNE... Ali SiRMEN Washington, 1945 haziran'mda Londra'ya, Türkıye ıçin Moskova nezdınde pıotesto hareketıne geçılmemesını resmen bıldırdı Amerika 1945 yılında Ankara'yı Sovyetlerin talepleriyle başbaşa bırakmıştı MULOIOK t h ^aı ılu ı 'U " ni' m i:'4. «unü Moskovi B UM.I, 1H7 b«ı nı ^arptı ı na^aıı ra a» et ecier ve KE:S. Ardahan • e Ro^azlaıoa as talep cder bu \ac,> n.b z istekieri AnjtRra cerhal reddedfr. 9 temımtz 1941 günii SEF.FALK.E gpmıs: Bogarîar'dan geçere* Küradenız'e çıkar. SEEFALKE Aiman sahil muhpfaza gemis:dır. Aradan bir ay dahs geçecek ve bu kez TARVİSO Karadenız'e açılacakt'.r. İkır.e: Dünya Savası sırasında riaha bsşka Aiman sava.ş gem:ierj de geçm:s'.;r Bogaziar'dan. Bunlann sonunculsn. 1944 mayıs ve ha7iran avlsnnda olnıuş EMS tio: 8 tane. KRİEGSTRANSPORT tipi 5 tane muheiıf tonajda Alman savaş ve savaş musYİni gemısi o'muş'ur. Bu ker. Sovyetler Ankaraya b;r nota v?:eceJcierdir. Ankara. gen::ier:n ticare* gerrnsi olduği.mu soyieyecek, lakat bu geçis ısine karişan Dışişlerı Bakanı Menemenc oğiu sonunda ısîıfa etır.ek zomnda ka'acaktır. Ar.cak olay bununia kalmayaraktır. Bogaziarâan geçen Alır.an gemi.en ve Mareşai Çakm<<k'ın da dshii oidugu Nszi yan'.:ların savsç donemlerındek: faalıye''.ennin Kremlin tarafmdsn ne şekı^de yonımlandığını Türkiye'n.n Sovyeler Bırligi Büyükeiçisi Selim Sarper 1P4.Î yıimın 7 ha.'irar.ır.da öğrenecek'ir fKl M \ \ 1 eııın uz < 1 a,ll. u^ 1 ıJ <)ı * ıcid P • . ferarı>; tıplarnr. AKD BKkarıi Trun.iiı, Sovyet taleplf""v I kayi'5.z tpvnnı siudürü:. Bu knnunun yalruzca Ankaıa :.e M va ar&s.nda bır çözume ul&ştırılmasını ıster. Sovyet talepieri Se'.im S«rper'e Molotov'la iki buçuk ay once i mar: 1945de r» yzptığı sorüşmede, Sovyetler'ın 17 aralık 192.' tarihh Türk Sov yet Dos:luk ve Tarafsızuk Anlaşnıasm: feshett.gi bildiri'.mişti. Haber ku^ku verlciydi. Çünkü söztı geçen ar.kşma 7 kasım W?rı de Ankara'da devnn Dış:?!e:i Bakanı Tevfik R'.iş.tü Aras ve So\"\'e" Büyüke ç'!si Karahan arasında yapılan gorüşmeden SARAÇOGLV Sovyet talepieri grtdiğinde Baçbakandı. Tür.<iye"y. yalıvz b'.raktığım görünce, 2 temüiuz lS45"te Büyukeiçısı VVılson'a •teessül ve hayreti»ni bıldirir. i sonra. 10 yıl süreyle uzsftlıiîişn. Sovvetlerin bu erken fe'üı bîldirim:nin nedeni neydı? Molo'.ov. b'.ı soruya anıaîmanm ^ttnün şartlarına ve savaşm gerird:gi değıştkliklere uymad'.ğı gerpV.çesir.i ileri siırerek cev?p veriyordu. A\iıı zan'anda. Türkiye'nin sav?;. s'.ravncîa Sovyeilere karşı olan tufunnınrian hoşii'.ı* olmadıkiarını ds ima edıyordu. Şimdi. Sarper Ar.kara'dan döniKünde Snvyerier'e yen bir an'ssırj im •alanmasmı öneriyordu. Molotov 7 haziran göriişmestn de, T'jrkiye'nin öjıerisine o!um FHKC LİDERİ HABBAŞ, FKÖ LİDERİ YASER ARAFAT'A ÇATIYOR (DIŞ HABF.RI.FR SERVİSt) Filistin Kıırtulu? örjfiitü ,*atı<n altınria taılunan nrjcütİPrripn, liflerlijrini Dr. Habbaş'ın rapııcı Filistin H»lk Kıırtuluf C ppheRİ. Ahmrt ('ib ril'in <îııderliğincieki G^n^l Knmandanlık ve Ir»k'ın de«tckledigi Arap Kurtnlujj t>phfsi. Filislin »orunnnıın föriişmcl^r voluyla yözülrm?»erpçini ilcri siirrrek. (teçen r? Iu] avında nrfntün vürııtm» kurulıından ayrılmışlar T« FKft içindp bir «red crphfsi» oluşturmuşlarclı. Aşapıda «red erpb««i>nln lrifolocu olarak kabul rdilrn 48 va<ıındaki Hahba^l» onu çnk (ökmüş buldııjnınu belirten 'IA Mondp» rnnhabiri »r» uındaJd jcirıiMtıeden bolümlfr bulacAksınız. (( « n A "C" A T* "t> f T> KUKLA DEVLET KURMAK İÇİN ÇOK ŞEYİ FEDA EDIYOR,, • HABBAŞ'A GÖRE, FİLİSTİN KURTULUŞ ÖRGÜTÜNÜN CENEVRE KONFERANSINA KATILMASI. SİYONİST BÜTÜNLÜĞÜN KABULLENÎLMESt ANLAMINA GELİYÜR. gllflerle oniuz omııaa tie\rrlni' so nurıa kadar sürdürme volumı segeri/. Ve :>*e o /amaıı F.lissfin halkı hairürre hak «tıikler: cezayı verecektir. SOKl : UluMararası te< rit olma trhlikr.si ilr kar^ı karşna hulunuvıırsunıu. •Sovyctler UiıiİRİ ıl«, Amerika gibi Ortadognı'da barışın siilannıamnı s'jı cevap vermedi. Ancsk Türkiye bö;ie bır anlafma istiyor«a karsrüjır.cia Moskova ya bazı şeyier vermel^ydi. Sarper bunUrm neler oldugunu sorriugunda. Sovyetler'in 19',8'de Türkler tarafından aimraış olan Kars ve Ardahan'ı gerj istedıklerinı öğrer.di. Moskova bır de Boğa/lar'da üs istiyordu. Tabii ki. bu yakışıks:z isteklerın kabulü olsnaksızd:. Tdrkıye bağımsız, haysiyetli b : r devle'e vakışanı yapacak, Sovyet tsieplerini flinin tersiy1« iıecekti. Ankara bu arada, SO'.Tetler e karşı yeni müttefikler bulmaya çalışacaktı. Ancak Ankara'nın o sırada bünT>d:gi birşey vardı: Yalta da. Staün'in Montreüx'nün değiştırılmesi 'ikrine ne Roospvel:, ne de Churchül karşı çıkmı.ştı. Türkive ile İngiltere srasmdaki 1W9 yılaıda im?alanmış it'lfik anlasmssı vardı. Ankara, Londra'ya başruracaktır. Londra W;,shıngton'un fikrin". soraraktır Bvırunl» birlikre, Sovyet •Hieplerne karşı çıkılmasmdan ve Tiii'kiye'nin desteklenrnesmden ysnadır İnsrilterP. Snva= sonıas'.n'.r. büyülc dev!f: ABD':ıe başvurnıayı da ihraal ermeyecektir Ankara. Dışışier: B?.kan Yardımdsı Nurullah F^at Sıimer. ABD nin Büyükpiç:s:nL çp.gıracak ve Sovyet ta•eolerı hakkmds Washington'un nüsüncesin; öğrenmek istediğtni söyîeyecektir. 12 sür. sonra, Ed\vig 'v\'ilson Nurullah Esat Sümer'den göv : isn".e istejinde bulunacaktır. der.iz'e kıyıi nl?n iilVe?«r» S^TIC lıklar •anınmaii ;çın. Türkiye'» 2 k?s:m 1945'de bir rie nota ver< cekt:r. İşler değiş.ivor Ancak bıond.ın sonra işier rî^Ş nıeye ba<;!ayacaktır. 1946 yılı r>ca ayında Truman. Dışişleri Bakaı Bymes için hazırladığ; bir notı «So\ yetler Biıliâi'nin Türkiye': istilâ ederek. Bnsaztan ele geçiı mck isîcğinde arîık şüphem ks nıadı. Eğpr bu gidise drn.irdf bir yuınruk gostererrk dıır dı mezsek ycr.j bir savaşın çıkacsğı aaa şüphem kalmadı» d:yordu. ABD'nin tutumu değismışt Hem de So\yetler'in :s;ek!enn: jrerçekleşrresi için sılâh zorun başrurmayacaklarının anlaşıldıı bir sırada, \Va;hinşrton birde Arıkara'ya arka çıkıyordu. Peki ne olmuştu? Arada nei( geçmışti ki, Washmg1on tutum; nu değiştiriyordu? Sorunun cevabını kuşkusu Polonya dolayısıyla iki ulkenj arasuur. açılrrjasında ve .^BDn' Snvyetler't karçı sert bır pn]ıi ku izlpyeres soğuk savaş donen ni baslatmasında araraak CEici Truman. Sovyet ler'i çe;nı icme almayı Rir.açlayan po'.ırık sının uygun bır parçası ola:s görüyordu p.rtık Tiîrkıye'rı. Truman doktrini Misouri zırhlısınm nısan İM da Türkiye'ye pelmesı ve Tv man'm özel temsılcisı A;exandı Weddel'uı Ankara'da Turk ye:> lileri ile görüşmeleri Ttirk Am rikan yakınlaşmasında yeni b aşanıa oluyordu. Ama asıl büyiik gelişrce, mart 1947de Truman'ın Sena ve Temsüciier Meclisvnin ortf toplantısında PJrkiye ve Yun nistan konusunda yapüğı konu madır. Truman bu iki üüce 1 ilgili açıklamasında çunları sö lüyordu: Amerikan dı? politikasını kendjlerini boyunduruk altına t mak için silâhh azınhklsrca h; canan çabalara ve dış baskıla: karşı koymaya azimli hür mill! leri desteklemeleri gerektiği k nısmdayım. Tnıman, Kongre'den Türld: ve Yunanistan'a yardım için 4 mılyon dolar lstiyor, aynca s zü teçe,n ülkeler istedikieri ta dirde bu ülkelere askeri ve sr personel gönderilmesine, bu ü kelerden gelecek personeiin AB de eğitilmesine izin verilmesi önenyordu. TTuman'ın kendi adıyla anıl cak doktrini tartışmalardan so ra Senato'da 23'e karşı 67 oy Temsilciler Meclisinde ıse 107"; kar>ı 287 oyla kabul edildi. ABD ve Sovyet talepieri WiJson'un cevabı. Türkiye İçin urr.ut kırıcıdır. Büyiikelçl Mokuov ile Sarper konuşmasım GKOKCil. HAllKVS Fiiistin Hali: Kurrulus Ctpnetrnın lideıJ., »Siyonis: :• . .: . «dostane bır gorüşme» olarak l:.«iıi bınıkınan.iLkıa kararhyız» dıyor. nırelemekteydi. Washıngton, Mos kova'run Türkiyeye istekierini bildirirken, tehdide başvurmsistivor. k?.t bu far'slılıkları sürekli bir dı*ı Çin tle de, aynı şekiide sü • CKVAP : Devıimci £üç>r diyalog aracıhğı ile sidermeye rekli bir diyaloğu sürdürmekten , dığmı da ileri sürrnekte ve bu arasmoa çıkması çok doğp.l olan çahşacağız. Henüz mücadelerr.i yanayız. Her durumda oiaylar ve ! davraraşın menınuniyet Terici oldugunu beiirtmekteydi. ABD baz; ayrıiıklar, bızi Sovyet müt zin bu evresinde, aranıizda önem somut gerçskler. ayrüıkları oraynı zamanda görüşmelerin aynı t.efikleıimizden &y;rmaktadır. Fa li aynlıklarm söz konıısu olmatadan kaldıracakt:r. dosıluk havası içinde gelişeceği umudunu da belirtiyordu. Nurullah Esat Sümer gerçegi »niamıştı, ABD Sovyetler karşısmda Ttlrkiye'yi yahrn bırakıyordu. dlr? • CEVAP : Frar^a Franaızların oldugu kadar, F'lisun de Kilisr.nlt Araplarindır. S'.ratejık hedefimiz ki direoı? içindekı örgütler arasmda bu konııcia bir *>Tilık yoktur ü'.kemizın. bıi'iiu lügünü Sağlamak. ülkele; uıden kovulniUş olanları ys:ı:d?n aiia'>'ı>' tarüanna döndurniek ve cküiı.ik j ratik bir üîke kurır.akf.r. Bunım farklı olarak sıyonist bii'iuı'.vıgu ! sa£lamla^tıracak her düzen'.ernenin :arafın^ızdan venlmış bir ftdün olacağını iieri sit'.üyoruz ve ' siyonist bütünlügü yokftmeden. i silâhı birakmarr.akta kararhy.z.. SORf: FKOıleki raki|>l<riaiy förüşnıeler stınııııda M>rıluai> bir düzenjemenüı deınokıalık lııı Filistin ivin ilk ^ a ı n ı olarnjtını llrri siirüyorlar .. • CEVAP: Ben büy * e'aietap izlenecek bir polirikaya iıkr p olarak karşı degılin; auıa bııs .ıiı btlsesel ve uluslararas; duycvüe püçler ilışkisi bızim aleyhınıvue dir. Bu yüzden de gürüsuıelrı ler himi;e şonuçlanamayacak \t ni görüşmeler sonunda i n ' a ı bazı Arap ülkelen ve \ü.j<tin püçler 'arafından garant a. ' a ahnacak bir Israil De\.eviiıiı varîığı kabul edilecektir l lu^lararası durum bize. tsraüie sıUhll rnücadeleye girebilecek bir devlet kurma olanagım verrneyecektir. \ r Allon: Fransa Ortadoğu'da savaş olasılığını arttırdı,, israil Dışişleri Bakanı Allon, Mısır Başkanı Enver Sedat ile «Ortak çıkarlardan ötürü görüşmemiz gerek» dedi. (DIŞ HABF.RLER SERVtSİ) Rir kihutz co<uğu olan ve 25 vaşmda generallik rutbe«ine yııkselen Yjal Allon. l«rail Hii kıimptindr Raşbakaıı Vardımrısı ve Dışişleri Bakanıılır. A?ağıda Fransa'da yayınılanan I * Point der^isi mııhabiritıin, Allon'la. .Sedafm Fran sa sezisi üzerine vaptıjn ropor tajdan bölümlrr bulaeaksmız: • SORl': Frauss'nııı Mısu'a »ilah satmayı kabul ptnıeıi konu«undaki düşünceleıiniz?... • CEVAP İsrail'i çevreleyen Arap ülkelerine verilen silâhlar ne kadar fazlalaşırsa. savaş olasılığı da o kadar artmaktadır. Fran sa ise Sovyetler tarafından fazlasıyla silâhlandırı!ar, Mjsır'a silâh sstrr.syı kabul etmekle. savaş ola süığının artrr.asına yardırncı olmsktadır. • SORl': Siz de mart syırnJa Fransa"yı riyaret etti|iniz<ie, bu ABD ve Sov>et elçilerinin konuşması Rakipler SORV : Hiçbir şekilde «ılik«maya varmak istpmevrn raJtiplcr »rasında da, bazı ilişkilrrin olma5i normal drçil midir? Israıl Dıji^Ieri Bakanı AUon. • CEVAP : Siyonistierie bizinı' aramızdaki çstışma herhangi bir diger çatışmaya benzenlemez. j Füistin halkı bir îsraii Devletinin varlıgını kabul etmemektedir i ve hiçbir zaınan da kabul etmeyecektir. Oysa Israillilerle baz; ; iîişkilere geçmek, bir anlamda onlann varhğını kabul etmek olacaknr. Aynı şekilde FKÖ'nün (DIŞ HABERI.ER SERVJSİ) Cenevre konferansma kitılması I Abba Eban İsrail diploma>ida, fiili bir duruni olarak siyo j lüst bütünlügü kabullenm«si de j sinin ustalanndan biridir. Halen 6 yaşuıtla vr IMti ocağı ile 1974 U mektir. nisanı arasınıla Israil'in DışişDaha da kötüsü görüşmelerin Ipri Bakanlığinı yapmı? bıılııgelişmesi ile, FKÖ Israil'in meçnan tşçi Partili Eban. Golda ruij'eti de kabullenmelc zorunda Meir kahinesinin düşmesine rajkalaeaktır. meıı hâlâ iilkesinin en etkin politikacılarınılaıı biridir. SORf : Fakat biz FiKstinliler Aşağida İsrairin eski Dişlşlerl »ra.sında yaptığımız bir ankettp. Bakanının. Le Nouvel Observahalktn FKÖ'nü desteklediçi ve teıır dergisl ile yaptığı röporta> bu nrgütiin Cenevre konferansıdan hiilümlpr bıılaraksınız: ıta katılmasını istrdiği kanısına SORl : Başkan Spdat 25 vılTardık. dan beri Ortadojru'da barışa hiç • CEVAP : Anketinizi yanhş bu kad.ır yaklasılmaını^ olduğııyürütmüşsürıüz'. Acaba soru sor DU açıklamış bulıınııyor. >i/in de dufiunuz kişiler, Filistin toprakdüşüncpleriniz bu yönde midir'? larının yiizâe BO'inden vazgeçmeDpçilsp. Sedat'ın iyimserlijini leri gerektiğini d^ biliyorlar rm? neyp yorııyorsıınuz? Arafafın Ürdün'ün batısında ve • CEVAP: Sedat'ın nereden Gazze'de bir kukla deviet kurkavnaklanarak bu yarsıya virınBk pahasma nelerden vazgeçtidığmı biîmjyorunı. Arr.a ben de ğınder. haberleri var mı? Herhai barıs;r. yakın olduğu kamsır.dade hayır. yım. Önce umutsuzluğıı ve karanhfc Eğer FKÖ konfpransa katıhrbırakB3. ısn rievlet tarafından ian>n düşiincelpr: bir kenara raar.m yararlı olduğuna inancın,&5ir.a raSmen. Filist'.n'i tCTnsıl etrrek nifeligıni yjtirtniş olur. Jım için sonra da Filistin'ın varîıgı ile İ>railın!<ini uzlf Bız de orgürten avnlarsk. bırm Abba Eban: Mısır Devlet Başkanı Sedat, Arap yöneticileri arasında en gerçekçisidir,, İSRAİL'İN ESKİ DIŞÎŞLERÎ BAKANINA GÖRE, ÜLKESİNİN, SOVYETLER BÎRLİĞİ İLE DOĞRUDAN DOGRUYA İLİŞKÎ KURMASI YARARLI OLACAKTIR. ya başladığını sezdiğim için, bu kanıya varmış bulunuyorum. Bu son eğiiim B'.rleşrnış Milletlerde de kendin: gös:ermiçtir. Her r.e kadar Avrupa'nm aldığı tavır Filistin'in vaanna ise de. İsraıl'ir. varîığı da tamnmaktadır. SORl: Fransız televizynnıına verıliği demeçte Başkan Sedat, bajtıniMZ bir İsrail devletinin vanında. bir Filistin devletinin var lı$ını kahul pttiğini belirtti . # CEVAP: Ben dışarıria yapılan açıklamalardar. <;ok. gerçek po'.ink perspektiiler üzerine vıv rum vapma eğilimindeyim. Fakat yine de Scdat. dijer Arap yönetüMleri arasında en gerçekçisi. en az hayalperesfidir. SORl: Sedat avnı zamaıifla işgal altmdaki Arap tnpraklarının boşaltilması karşılıijınria. tsraII> hir hari5 anla«ması iinprdiİrini h*»lirtti. m CEVAP: Iseai topraklar'n başaltılması İle banş arasmdaki bağ, hemen hemen biitiin uluslararası belgeierde yer airr.akradır ve bir geçici anlaşma için yapılar. görüşmeler ae. bu bag sor.,utlaştırumak istenmektedır Ben. kişisel olarak, bu konuda değişık bir kanıya sahibirn ve bu tür bir anUşmanın gerçeS'.ieşme şansı konusunda kuşkulu\iım. «Gerçek barışa» karşılık topraklann boşaltılması dendiğinde, bu. bizim toprakları bosaltmamı^la göze alacağımız r:s;:!erle, bfırıs konusiinda bize taahhüt edCenle. arasında bir eşitlik, bir alış'eriş var^ayıldığına işarst ermek'edır. Bu kadar farkh iki porüşme V.onusu. nas.l bir arada d'işiıriülebilir? «Tnpraklarm jüzd> virmi'îini bo=slr:n» demek ko* îavriır. Paka* <KarpilıSinda sire ru^n» T*i":n: nar'.s vaari eriıyoruı» denuk nevi ilAdt »decektir? Şu haîde ben diğer bazı arkadaşianmm aksine Israü'in kısmi a!i!aşmalardan •iazgeçerek. Cenevre çerçevesine girmesinden yanayım. îsraii'de sık s:k So\Tetler"e karşı karşıva bir görüşme masasma oturmanır. tehlikelerinden bahsedümektedir. Ben bu tehîikenin nereden çıktîğım pek anlayamıyorum; her durumda Sov yetler, her görüşmenin arka planında ver a.:n:yor mu? O halde neder Sovyetleri doğrudan doğnıya muhatap olarak kabul etmeyelır^'' Cenevre'de Gromiko ile gorıiştüğüm zamar. ararr.ızdaki uçurum derınleşmedi, ha^ ta tam tersi >ldu. SORV: Cenevre'de Filistinlilerin dişmda. va da FKO'süz toplanmanın p*"k anlarm «ilmayacak. Fakat hu durumda siz Arafat ile Uarsı karşıva nturabilecek misiniz? • CEVAP: tsraiVin Eger tsra:l oevlerinin varhğını kabul pdiyorsa her hangi b:r Filistınli ils görüsmesi gerektiğine ir.anıfa yanjm. Zs n Arafat'ın Cenpvnr» srpji': V!». irJ»n!ii:s;': rie kaaıtı i e i ü mı? 28 haziran gunü, Sovyet Büırjkelçısı Vinigradov ile ABD Bü yükelçisi Wilson Ankara'da bır yeraekte bir araya geldiler. KoHir np«ri;ler yapmajı diiyününuşma konusu tabiî ki, Türkiyor mujnnuı?. ye uzerindeki Sovyet tslepleriyVinigradov mesiektaşina, • CFA'AP: Bu gpziden çok şey di. karşı beklsyorum: fakat mutlaka süah Türkiye'nin Sovyetler'e İngiltere ve Amerika'dan yarjatm almayı düşünmüyorum. Kal ıiı ki bugünkü koşullarda silâh el : dım tstedığini haber aldıklanm de etmek o kadar kolay da değil. ı söyledi. Bizim petrol karaayarımız yok. Wilson. Sovyet Elçisinl hemen Ayrıca Fransa kredi ve peçin pa | yatıştirdı: "a konusunda çok kesin bir 1a • Türkiye'ye yardım edecegivır alıyor. Şurası kesin ki, petrol i miz asılsızdır. Türklerden geliîambaıgosu ditha çok Araplara ya ; meler hakkında izahat istedim. radı. | Kendileri de lütfettiler, dedi. ABD. TÜRKİYE'Yİ YALNIZ • SORl": V» Mı<ır'a vaad «dlBIRAKACAĞINI SADECE AXIpn nükleer santral?. KARA'YA BtLDrKVIEKLE KAL• CEVAP: Bu tür bir enerji i MIYOR TUTUMUNU MOSKOkaynoğını Muır gibi bir ülkeye! VAYA DA AÇKLIYOP.DU. soknıak için, zarr.anın henüz er j VVashingfton, tnçiltere'yi . ken olduğu kanısındayırn. Çünkü ı Mısır daha Asuan Bara.imın kenuyanyor dısine sağlariığı olanaklardan tam : Sovyetler'in Orudoğu'da nüfrız anlanııyla yararlansmamaktadır. I kazanmalarına karşı olan İngilteFakat ben asıl bu proje gerçekleş | re nin sinirli turumu. ABD'ni ratiği takdirde, Mîsır'ın bu sajıtralı I hatsız etmekteydi. N'itekim Wasbarışçı amaçlar için kulianmasıru j hingion 23 haziran'da, Londra'ya Fransa'nın nasıl sağlayacağını me •Türkiye için Moskova nezdinde ıak ediyorum. bir protesto hareketine geçibne• SORU: Sedat barış istiyor. mesi. görüşünü resmen bildireBunıı da her olanakta belirtiyor. rektir. fMehmet Barlas Türkiye ; Pazarhklar Istanbul Bu dımımda Mısır. sizin için en Üzer nde 1970. sayfa 81ı olunılu görii'me ortağı değil mi? ABD'nin bu ttıtumunun Türki• CEVAP: Bugüne değin iki Arap yöneticisi. barış isçteklerini ye'de yarattığı düş kırıklığı bübelirttiler: Enver Sedat ve Ürdün yük o'.du. Başbakan Sükrü Saraçuğlu 2 temmuzda, Wilson'a te Kralı Hüseyin. Fakat sunu belirt meÜyim ki. Sedat'ın üslubu ulus essüflerini ve hayretlerini bildire lararasî basma karşı konustuğu cektir. Savaş sonrası :?b!rliği koşujlanzaman başka. haikma karşı konu} •'jğu zaman başka oimaktadır. nı +saptamak için toplanraış olan Bir örn<k irter misiniz? Fransa Po sdam Konferansı <17 temmuz da Devlet Başkanı D'Estaing. Î.TaıT 2 ağustos 1945 ı sırasında ABD'de aynı tutumu sürdüirecek in de, Sölgedeki diğer devletler gibi emin smırlar içinde komşu tir. Roosevelt ölmüş, yerin* Truman geçmi» fakat Türkiye"yi yal larının tanıdığı, hatlâ etkili bir şekilde garanti ettiği smırlar için • nız bırakma yolundski ABD politikası değişmemiştir. Baskan Tru de yaşamaya hakkı olduğunu belirtti. Mısır basmının bu deme ; man yedinci oturumda yaptığı koci bütünlügü içinde yayıniadığı | nuşmada. Mrvnrreux'nün tadüine nı rm «onıyorsunuz? Hayır. cüm [ taraftar olduğunu açıklayacak. Bo leden İ«raii sözcüğünü sılmek yo ğazlar'ı her devlete açık îerbe«t lunu seç'.iler. Fakat yine de ken i su yolu haline getirecek olsn 5ta disi ile politik bir düzenlemeyi tünün konferansa katılan tarafiar görüş«>biliriz. Çünkü ortak çıkar ca garanti altın» almmasını önerecektir. larmnız var. Kar« ve Ardshan uzerindeki • SORT: Kissinger. İsrail ile Sovyet irtekleri konusunu ise Tru Mısır arasında yeni bir anlasma man, Ankara ile Moskova aranın gerceklesmesi için uğrasarak. i smda görüsülüp çözüm bağlana Fakat siz Sedat'ın önerilerini red cak bir sorun olarak görüyordu. Hpttieiniz icin. bu anl;>«ma olTürkiye Sovyeı talepleri karşıdukm ciıc olarak. Sedat l«rail'in smda yslnız kalmıstı. Amr. Anka iiç rephedp ır.olan. trdiin. Sina) i ra ı?rarla ve omırla Moskova'ya vp iiç ay irinrie seri çıkilm<«i/ıi karşı rturacak, bajnmsızhk ve top istiyorrtu. Size avkırı gplen, tanı rak bütünlüğıinü koruyaeaktı. nan 5iirp mi oldu? ABD bıınunl» da yetinmey^• CF.VAP: Bİ7 gnriifmr'.er önçe CP!<. Potçrlam'da iiç h «!nd» or'av, «atiar v*rd;eı karar ııiannrcuiüon desrıstirumfsi Askeri yardım başlıyor Kongre'run verciıği yetkı üze: 1 ne ABD Türkiye ile 12 temm 1947 de ürılü yardım anlaşması imzaladı. General Olıver ba?ka lıgındaki ilk Arr.erikan Yardı Heyeti Türkiye'ye geldi, ihtiya lar saptandı ve yardım başladı. Yardımm baslamasıyla birli te büyük bir urr.ut da suya 6i tü. Türk jetkilileri Amerila yardımı sayesinde millî savunn giderlerinde kısıntı yaparak kı kmma çabalarını yogunlaşt nıak istiyorlardı. Ne var ki kı bir süre sonra ABD askeri ys dımından gör.derılen malzerr nin baknn ve onar.mı için 4 milyon liralık bir ek. masraf g rektiği görüldü. Türkiye'nin \farshall planı dan yararlanma girişîmieri ı başlan^ıçta başan sağlayaına< Paris te 1947 temmuzunda 16 t ke temsılcısinin katıldığı topla tıda Türkiye Marshail planı çe çevesinde 615 milyon dolarlık y. dım isteyecek, ama bu istek Tü kiye'nin yardım için gerekli k şullara sahip olmadığı gereiç sivle reddedilecekti. Daha sonra Truman, uzmarti rınm aleyhte raporlarına ragmı Türkiye'nin yardımdan yararla masuıa karar verecekti. 4 teı muz îfMS'de Ankara'da imzaları! anlaşmayla Türkiye Marshf planı kapsarm içine ahnacaktıı 4 ni?an 1^4903 Wa«hinEtorfc imzalanan ar.laşma ile Batı ülk lerinin önemli kısmı, ABD'n1 önderliğinde ve yönetiminde! NATO askeri ittifakı içinde to1 lanıyorlardı. İnönü îktidarı NATO'ya girm yi çok istiyordu. Ne var kl ö gir böljeseldi. Tiirk Dışişleri Bakanı Np^me tin Sadak, ne pahasına olursa c sun Batı ile askeri bir pak1 gırmek isteyen hıikümetinin g1 rüşlerini ABD yöneticılerine ile mek için hemen ABD'ne uçtu. Necmettin Sad.ak 12 nisanda .' merikalı meslektaşı Dean Ach Fon. 13 nisanda da Başkan Tn rnan ile görüştü ve Türkiye'ni de katılacagı NATO'mm uzanıu olacak bir Akdeniz pak'i öner sindç bulıındu. Doğrusu öneri \Vashington'd pek de heyecsn y^aratmad:. ABİ bu istesi tuımamıştı. Kore ve NATO 1' A R I X : Demokrat Parti döneml ve tam teşlimiyetçilik