Katalog

«ınsarıiık, bflglsizlfgin vadlsinde rmrtlu yasıyordu..» HF. Van Loon, «Insanlığın Kurtuluşu» adlı yapıtına Doyıe başlar. Gerçekten insanlık, çok eski 2amanlarda bılgislzhğın çüurunda bılgısızliğın karanhğmda mutlu yaşamaktaydı. însan msanı suçlamazdı o zamanlar. însan insanı öldürmez, insan ırısana kotiıluk etmezdı. Doğadan ve yırtıcı hayvanlardan korkan ınsanlar, bırbırlerinı severler, sayarlar ve dayanışma içınde yaşarlardı. Bu dayamşma, sevgıden çofe korkunun yarattığı bir dayamşmaydı kuskusuz. Ama, «Korkunun bulundugu bır yerde aklın bulunmıyacagı» gerçeğını bılrr.edıklen ıçm, mutMuk ıçmde yaşarlardı gene de. Uzun yüzyülar taşlarla ve sopalarla yaşam kavgası veren ınsanoglu, gün geldı mızrak gıbi, kılıç gıbı, ok ve yay gibi süahlar yapmayı becerdı. Ve yırtıcı hayvanlardan korkmaz oldu eskısı gıbı Çağ geldı; bannaklar. evler yapmayı öğrendi. Doğava egemen oldu. Yagmurdan, kardan, şimsekten, yıldınmdan korkmaz oldu böylece Korkusuz yaşama olanağına kavuştu bir bakıır.a. Korkusuzluğa ulaşan Însan, ne yazık ki ön^o soydaşını korkutmakla başladı ışe. Soydaşını suçladı, soydaşını bldürdü, soydaşına karşı inssn pibı davranmadı ınsan. 17. yuzyüda İngıliz filozofu Hobbes, Homo homini Lupus «însan, insan ıçin bir kurtrurn dedı bu yüzden. Aynı yüzyılda Fransız düşünürü Fenelon, etîyı ınsanın azlığı insanlık lçın yüz karasıdır» diye haykınyordu ote yandan. Demokrasinin büyük kuramcısı J. J. Rousseau 18. yuzyılda «Bılımîerin ve sanatlann ilerlemesl İnsanı kotüleştırmıstır» tezıpı savunm»ktavdı bu nedenle, 20. yuzyılın ünlü düşünürü B. Russell ise, «insan, bugun ınsanın en büyuk duşmanıdır» diye yazıyordu yapıtlarmın birınde. OLAYLAR VE GÖRÜŞLER SEÇİM ve ÎKTÎDAR M. îskender ÖZTURANÜ ve daha çekillr bir toplura düzenl isteyen, böyle bır düzenın gerçekleşmesı ıçın çaba harcayan kısüerdi. Ama ne var ki, çağlannm gerçeğını dılo getirmekten çekinmemişler olaylann çırkinlfgi karşısında kendılerıyle birlıkte türn insanlıgı da suçlamıslardı Bır kışının naksızlıÇa uğradığı bır toplumda ttim ınsanlar suçlu sayılırdı çünkü. Günümüzün uygar dünvasında çözüme kavuşmuştur bu sorun İnsan insanı haksız yere suçlamaz olmustur artık. Politikacılar birbinne camur atmaz ve partiler birbinne dtişman gözüyle bakmaz olmuşlardır. Bazı ülkelerde ıse ulaşılamamıştır henuz bu düzeye. Bu Ulkelerden blri de Turkiye'dır. Kısa oır süre önce yayımlanan bir yazımda bu konuya bır parçacık değınmış ve şunlan sdylemıştım karınca karannca: «Demokrasi sıyasal partıler olmaksızın yasayamaz. Ama sıyasal partiler yuzunden olebıhr de. (Vedel) . Bu nedenle Ülkeyi yoneten ve yonetecek olan politikacüanmızdan güzel sesler işıtmek tstiyoruz seçim sıras'r.da. Her türlü pohtık oyunlardan uzak dtırmalannı ıstıyoruz Çunku polıtıka bır oyun değıl, bır bılımdır. Bır hokkabazük sanatı değıl, yıgınlan yonetme sanatıdır. önumuzdeki gunlerde tüm siyaset adamlanmızın güzel dlîle konuşmalannı beklıyoruz bu nedenle. Düşüncelen, sözleri ve davranıslanyle tutarlı olmalarmı dibyorua kendilerinden. Türk ulusunun mutlulufunu ve ılen toplumlar düzevme ulaşmasını amaçlıvorlarsa vakıt geçırmeden bu vola vönelsmler . • Butün sanatlar hankalar yaratmıştır. Yonetme sanatıysa canavarlar yetiştırmiştır) sbzune ülkemizde geçerlik kazandırmasmlar.» (*) Bu y&zanın henüz mürekkebı kurumadan türlü olaylar çıktı karsırm^a Bırakni7 arüze! snz ve tatlı dllli kara çalmalar, saldırılar ve öldürmelerle karşüaştık bu arada «Varakı mıhr'ı vefayı klm okur, kim dinler» diyeceksınız Bır bakıma haklısınız. Seçım ortamının en heyecanlı gunlerinı yaşıyoruz şimdı. Daha r.e gıbı olayların meydana gelecegı de bellı değıl. îşın en acıklı yanı, bu olaylann hemen hemen tümünü iktıdar kanatlannın yaratmış olmasıdır. Bugüne kadar hıç bır seçımde (»ormediğimız olaylara tamk oluyoruz yurdumuzda. Her türlü yasa dışı davranışlan onlemekle gorevli oîan devletı ve devlet kuvvetlerini saldırganlann yanır.da gnrmek, bır kaf daha ünıntü veriyor ınsana. tktıdann yaktığı yeşıl ısıkla kahraman ana muhalefet partlsinin sayın lideri Ecevit. Ve muhalefet partisi milletvekilleri, sırtını iktidara dayayao bu militanlann silahlanna hedef oluyorlar. Taşlarla saldınyorlar, sopalarla saldınyorlar. sllihlarl» saldırryorİBr. Canavarlar gibi saldınyorlar. Gençler öldürülüyor, lsçiler öldU rülüyor, emekçiler öldürülüyor. Ve devlet fcuv vetleri göz yumuyor bu saldınlara. Devletin başı olduğunu iddia eden sayın Basbakanımızın ne bır tepkisi görülüyor dogru durüst, ne de üzüntüsünü behrten sözlen duyuluyor. Aksıne cesaret veriyor salaırganlara. Sözlenvle cesaret veriyor tutum ve davranıslanyle ces?ret venvor. Hukuka saygısı olmavan. mahkeme kararlannı uygulamamak suretıyle huknk devleti ilkesınden saparak kaba kuvvetten medet uman bır ıktidardan ve o iktidann başından, bir baska davranış beklenemezdi zaten. Aklın almıyacagı bıçımde bir memur kıyımı, ögretmenfcıyunıve işçi kıyımı beklenirdt Bu viizden de sayısız dırenis'er. eereksiz nıti'klamalar ve cezalandırmalar kaplardı ortalıgı. Suçsuz olan suçlu kışilerle dolar taşardı cezaevleri. IBŞ131 Kumuuıuivuı eıuuırısLiıa ugıuyuı Bu Seçim Ne Seçimi ? 19601ann ortasın» doSnı Ud caml armsında beynam«ı kalmı?tı. CHP; va sola kayacak, ya da nfalacaktı. Toplumsal defişimle birlikte yenl bir muhalefertn tohumlan saçıüvonJo TOrtdye topragına .. Avdtnlardan baslıyarak emekçiler arasioa vayılan sol akım. gelecegi vurgnl'iyordu. CHP Ise 1950nerden kalma sovutlamalar Içinde balk yıçmlanna hiç blr şev söylivemivordu Çok partill düzende semıave sınjfmm has partisi AP Idi. CHP vedek lastik lşle\1ni sürriürmeve eabalıvordu. Ya bu kısır çembert kıracak va da veni mııhnlpfet dalealan Halk Partlsinin astünden asarah fincfltlenerekti. Eninde ^onanda CHP, çalkantılar ve sarsıntılarl» «ola kaydı. Kendlsrtne blr raşam alanı buldn EsW CHP'vi «Irneeleven CGP lse vok oldu. Bövlece cofn a? »pllsmis ülkelerde görületı toplnrn topofrafvasi biwie de olusta: Satda sermavenfn fn partld AP: kırsMtnda CHP; her Udsinlo İM ranında daha kflcük partüer. • Ne var Id, bn velnazevı sanavilesml? ülkelerln sivasal yelpa7«siyle esdeierli «avnıah cok vanlıs olur. Bu rerçefce önemle parmak hasmah torundavıı. ö^endifeimİT Baö demokrasllerinde refimin temell Hkir 5zefirlü*ane dayanrr. Türkive'de hövle bir şev ynktur. Batı demokrasilerinde komünist ve sosvallırt partileri parlamentolarda ve toplumsal yaşamda agırbklannı duyurnr Ülkemlzde lse komünist par. tisi vasaktır; »osvallst parti yöneticlteri *t\r baskıUr »Itmdadır; knmSnistinı suçlamasıvla mahkemelerdedir; y» «la ağır cpzalarla demir narmaklıklar ardında Batılı demokrasilerle Turki»e siyasal reflml ansındakl oçurıım bu kadarla da kalmıvor. AvTupa'da sosvalist va da sosyal demokrat partnerin çofu Amerikancıdir Alman Sosyal Demokratlarmın Amerikancıheı damçalanmıştır. Porteklr. Sosvalist Partisine ClA'nın vardım ettiçl de çeçenlerde acıklandı Az eelismis nikelerde sosval demokrat partlleH «rtı istersenlz hunHra nrtanın solu veva demolrrarlh sol diych«tr<dniı varlık nedenleriıd sürdiirmek Için antlemDervnlNt olmak zortındadırlar. Bövlece mazlıım Rlkelerde. ue&\ sosvallst. ortanın aolu akımlnr bile ABD ve CIA lcin tehltke çanlannı çalarlar.fiünevAmerika'da. Asra'da Avnıpa"nın Yananlstan dM az reHsmlsİprinde, ortaTOIakımlar halk katlannda rflçlenlp Iktidar» vöneldikleri zaman. CI Vnın tezethladıji bir darbe Ile «llShh Inıvvetler sahneye çaçrılır ve çok partiH rejime blr süre paydos denir. $imdi bn tablo İçlnde TÜTİdve »tvaral relimlni Batı demokrasilerivle esdeierde tutan ve fistüne DemireH vaktl». le lihoral savarak simd! saga kaymakla suçla*an avdınlan eörmek şaşkmlık vericldir. Demirel ne l!Wnarda llberal dflşünceli ve hosjçöru sahibivdi; ne de 19'Oierde saga kavmıstır. Hızh sömürüye daysnao blr ekonnmik duzende, rikir flıirfirluKinu savunmayan blr slvasal Iktidann basını Hberal dîlsünceli savmak en azından hafifliktir. Demlrel parlamenter faşizmln yaman bir pollttkaci'n oldu bütün ömrflnce . • Türkive Iste ba Ublovla secime «Idfvor. M ekim seçlmlert si\a<îal iktidarı doçrurtan dnçruva saotamavacaktır. Ama sonurları bakımmdan hir genel ^eçim ölçösiinde önemüdir. Bu seçimde ov verece'< bir kisinln Batı demokra«ıilerinde yaşıyormnş cibl hlr lerclhe vönelmek olanaîı var mıdır? Batı'da kurulu diİ7en lolnde va«avan vatınrla? ovunn Iv ter komüni't partisinr. iîtpr sosrvalistlere, tsterse sae kanat. ta be^endiğl baska bİT parrl»e vrrebilir: bn terclhte Hkir özRfirlüklerl. cok partili demokrasi. tnsan haklan konnsuncla bir de^ışikliçe katkı söz kona«sıı defcildır tktidarda ister bö>ük sertnayenln Bı partlsl, Ister losval demokratlar. Ister komünistler. ister s a | ve sol koaltevonlar hulansun: fiklr fiıjrürlükleri ve çok partiH demokrasinîn eiHencelert kapitalist düzenin koşullanna ç3re devam edecektlr. Türkiye'de dururn b5vle midlr? 12 ekünde yurttaş, Fikir öz^ürlüğüUe karanlık, Demokrasiyle faşlzm. tnsan haklanyla zulüm, arasında bir seçim vapmal; zorundadır. O\umuzu, bu kosullarıa tnantığma jöre kullanmak zorundayu. Saldırgana Yeşil Işık Bilindıgi gibi devlet, gücünü eline geçiren iktıdar ıse. ülkeyi aklın ve bilımin kurallanna göre yönetmek zorunda olan bir otontedır Bu nedenledır ki iktidar. saldırgana veşil ışık yakamaz. Saldırpanm yanmda yer alamaz. Suc t?lıyenlerle ortakiiK kuramaz Ve suçlulan koruyamaz. Koruyacak olursa, anarşı ortamıru fcendı ellerıyle yaratmış, ulusun mutluluguna gölee düşürmüs olur. Mutluluk düsmanı bir iktidann ülkeyi yönetmeye çalısı.ıası ise, blr ulus içın mutsuzluklann en büyügüdur Turk ulusu 12 ekim seçirrlprinde. aklım basına toplamasını bilmeven bö^ Ipsıne bır iktidara gereken dersi vermelıdır ve hıç kuskusuz verecektir de. (•) Cumhuriyet. Seçim ve Polltika, 15.9.1975 Haksız Yere Suçlama Bu karamsar ve dogrulugu tartısüabUecek dlişunceler nerden aklıma geldı? Yıllar ve yuzyıllar öncesınin gerçeklerl nıçın takıldı kalemimın ucuna"> Hiç kuşkusuz Hobbes, Rousseau ve Russell gibi düşunurler, daha guzel bir dünya İnsan hakları önce gelir... OKTAY AKBAL Evet YAKT1RILAN ORMANLAR on aylarda, dikkatU bir gazete okurunca da kavı^nabılecek olaylar oluyor dünyamızda. Öyle ki, kımi verlsrde kış aylannda alışılagelen soğuS havalar yenne sıcak sayılabılecek günlenn geçmesi yarunda, temmuz agustos aylannda görülen alabıldığıne soğuk ve vagış lı havalar şasırtıcı olmuvor artık. Genel1 toplumsal ve ekonomik yapıs vanında ıklımnle rie de^ısıvor dunvamız. "ınca1: aeç mıse gore çok daha guçlü rmlem lere karşın bu tür ıkhna 'tcgısik hklerinin beraberinde ee'irdigi doğal dengenın yıtırümesıyle bırlıkte doğal afetierin tumdyle onlenmesi söyle dursun bu tür afet ler gıderek daha da artmakta ınsanlığa daha fazla kayıplar verdır mektedır. Ne denlı gelıştinlmiş olursa olsun mekanik onîemlerle anmda onlenmesi olanaksız olan bu âfetler içınde seller ve taşkınlar hiç de depremleri aratmsvacak önemlılik taşır. Bu nedenle, daha çok gerl bıraktınlmış Ulkelerde görülen ve bu ülkelere büyuk toprak ve insan kayıplan verdıren seller ve taşkınlann temel nedeni olan ormansızlaşma olgusu şimdılerde gittıkçe karmaşıklaşan evrensel sorunlar ıçinde yer almaktadır. Ne var U, günümüzde bu gerçekliğe gereken önemın verildığı sovlenemez. S Y urttaşhk Yasası tam elll yıldır oiduğu gibi duruyor. Çağın gensınde kalan bir çok maddesi değiştırildı degiştirilecelı söylentileri bir çıkıyor, sonra unutuluyor. iktıdar partilerl kendi çıkarlanna, sıyasal hesaplanna göre kor.uyu ele almaya kalfcşıyorlar, bakıyorlar ki sert tepkıler gelıyor bırakıvorlar. Oysa konu siyasal bır sorun değil, toplumda durmaksızın kanavan bir yara Yurttaşhk Yasası, e=kı adıyle Medenı Kanun depıştırme tasansı yıllardanben Meclıs Kornısvonlarında uyutulmaktadır. Yaşam uyutulamadığı ıçm, msanoglu vanlış, gerçeklere te:s yasalann maddelenne gore yaşamını duzenleyemedığı ıçın, herşey oluruna vanyor. Ama nıce acı, sıkıntı, ıstırap karşıhğınaa'.. HER SEÇİM DÖNEMiNDE YENİLENEN BU SOMUT VE ACI GERÇEKLİK KARŞISINDA KILI KIPIRDAMAYAN, FiLDiŞİ ŞATOLARI iÇıNDE TOPLUMDAN SOYUTLANMIŞ BiLiM ADAMLARıYLE HER RENKTEN POLiTiKACILARDAN GELECEK KUŞAKLARININ SORACAK ÇOK ŞEYLERi OLACAK gösterilse bile bu dunımım düzeltılmesine yonelık önlcnılenn alınmamasmm temelinde de vıne dar pohtık çıkarların yattfj gızlenemez. Avnca, toplurrsel bilinçlenmenm çok daha cüfcsek ol dugu kentlerde gerçeıt vtizti orta ya çıkmıs olan cirkın p.u;tıkanm devamlıhgı ıçın. okurm va7ma oramnm genel vun ırtalanıa sımn çok altında olduiru orman kovlerınden başkaca bir olanak kalmamısür. SONUÇ: En son rapılan çahşmi.'.ara gö re ?0 170 196 hektar olarak saptanan ve fakat % €0'ı bf^uk ve vonm gucü düsük va da tu'rriyle vertmsız olan ormaıfanmıa bövlece vozla'jmakta ve gırterek yok olmaktadır. Eu şekiıde ormansızlaşma sonucu, Prot Baade"nin anlatımıyla. 2530 vıl sonra Anadolu halkı ovur*\r»k toprak bulamayacak, sehfrle'ç ?5ç çözülmea bir sorun olarak ksrçımıza çıkacaktır. Butrün Tanmsal pkonomik ve toolumpal vanıya sahıp olmasma karşınfl<010 ^10 a ulasan nüfnsu peregi gibi bes levemeyen ülkemız, ormansızlas .rnanm do£ai sonucu olamk ner yıl ritirdiM 400.000 000 t<5^ topra fını tutabnmpsi için gerrklı oldŞ saptanan 9(1100 rrlh'arlık sahro degıldır r» bu gi dişin kaçınılmaz sdnucu doğa! dengenin bozulması ve açîıktır. Her seçim doneminde vinelenen bu somut ve acı ç«>rçek!iK karsısmda kılı kıpırdamavan, fıl dişi şatolan içlnde toplumundan soyutlanmıs bilim adamlanyla her renkten politikacıdan gelecek kusakların soracak çok şeyleri ola cak. (1) Talçın Anıl, Orman Mühendisliği Dergisi. Kasun 1973 Sayfa. 17. Tu^han'ın «Türk Usulü Boşanamamak» resimll romanını izlednspr.iz yozlaşmış bir kadmın karşı koym'sı yuzunden bır ti'rlü boşanamayan bir erkegın sonu olümle bıten a'ıklı oldürusüne tanık olmuşsunuzdır. Yurttaşhk Yasasmın y?man bır yergısıydi o roman. Bakıyorum bu jasadan herkes yakınıyor. Başta yargıçlar... Istemeyerek bazı kararlar venyorlar, gerçeklere ters düştüğunü bUe bile'. Sorarsınız, «Evet» dıyorlar. «Aile birligi ortadan kalkmış, kadın erkeğe. erkek kadına düşman kesılmiş. Bunlann bir arada yaşamalanna olanak yok. tşın sonu kotüye gıdecek. Adam aynlmak istemekte haklı, ama kadın direriyor. Parası pulu var. ışı inada dökmüş' Adamı huzursuz kılmak amacı, Uzmek. işkence Ptmek Ama ne yapayım kı bu yasalar varken boşanma kararı veremıyorum. Bakın kaç tanık var adama karçı' tstemeyerek de olsa boşanamamak karan vermek zomndapm. Bu Yarşntay'ın işi, onlar versinler kesin yargîyı. Ben bu koşullarda aynlmak karannı versem Yargıtav'dan geri döner. îyisi mi yanlış olduğunu bile bile bu karan vereyim, ne halleri varsa görsünler.» Yurttaşlık Yasasjrun boşanmavla ilgili maddelerinde küçük bir deŞişiklik yapılacak. Denecek ki, Uc yıl, dbrt yıl ayn yaşayan eşler mahkemeye başvurup aynlabilirler. Bu kadarcık bir sey'.. Isveç'te bu süre altı ay, Yugoslavya'da blr yıl, baska ülkelerde bir yüdan üç yüa kadar degişiyor. Yani uygar toplumlar katı kurallan yıkmışlar, insanca bir olanak sağlamıslar yıkılmiş evliüklerin enkazından kurrulmak istevenlere Bizde de yıllar önce böyle bir tasan h?zırlanmış. en büvük hukukçular tarafından Gazetemizde Sayın VeüdedeoŞlu bü"kaç kez buru yatfı, hep okuduk. Şimdi o komisyondan bir Velidedeoglu k a l ' MSFnin Adalet Bakanlan partllerlnin görüşüne, inancına uvarak Yurttaslık Yasasını kokünden değistirmeye kalkıştılar ikl kez Onlann niyeti başka. bambaska. Yıllardır sürüp gelen bu yaranın toplumdaki yansımasını bildikleri Için durumdan yararlanmak istivorlar. Kaduıı yeniden peçe altına sokrrck, kafes ardına kapatmak, erkeklere ikiüç kan almak olar'Şı tanımak, kısacası şeriat yasasmın hortlamasını saŞlamakST arraçlsn bunu hıç bır zaman gerçeklestirpmezier elbet. Boş">.a vakıt kaybederler. olumlu ışleri de bozarlar. Nitekim ">TS? Adalef Bakanlarmın Yurttaslık Yasasında yapmak istedl5i bırtakırn de?işikliklere devnmcılik adma karsı çıkanlar oldu. MSPiiler de konuyu bırakmakta yarar gördüler. Oysa konu başkaydı, bambaskaydı. Yurttaşhk Yasasmın bir ikı maddesmi defiştirmek yetecekti belki de. Kadın ya da erkek istemezse boşanmanın olanaksız hale girmesi gercegi ortadan kaldınlacaktı. Gericılere karşı çıtanayı görev bilen ilericiler bu kez ilericilik vapacagız derken ruruculugun, gericillğin, çağdışı davranışın göbegine düştüler. îsker.ce etmeyi kend'!crine amaç edinmiş birtakım yozlaşmış kadmlarla erkeklerin bu yasanm boşluklanndan yararlanarak kendilerinden ayrılmak isteyen eş'erine yıllar yıh iskence etmelerine, acı çektınr.elerine olanak tanıdılar böylece... Yıllardır bir türlü boşanamayan, yozlaşrros blr kadm yözünden başından çeçmedik serüven kalmayan bir okur, yurt dışmdan bana gonderdigi mektupta serüveninl anlaüyor ve şojle diyor. «O zamanki sosyal şartlar düşünülmedıği gibi, toplumun zamanla kaydettıği ilerleme de gözönünde tııtulmaksızın getirı'iD gelişigüzel yamanmış ve günümüzün şartlannın artık çok epnsirde kalmış, birtakım kanunlann yarattığı ıstıraplar herkesçe bılmmektedır Bu arada üzerinde durulmayan, belki de bılır.diğı halde tehlıkeli ve sakıncalı gorülüp temas edilmekten kaçınılan husus da bu eskımiş kanunlan uygulamakla görevll hukukçulanmızm, gereken kıiltür, anlayıs ve dunya gorüşünden yoksun olmalan, şu veya bu vesileyle önlerine gelmiş insanlr.rm hayat çızgilerıni degıştinp altüst eden birtakım kararları verirken aslında ne yaptıklannın pek farkına varamamaları dersem bılmem çok mu ıleri gitmiş olurum''» Yurttaşhk Yasasında yıkılmış evhlikîerin yasal yollarla sona erdirilmesini kolaylaşüracak değişikliklere karşı çıkan birtakım sorum ona ilencı kadmlar içın okurum bakın ne diyor: «Kadınlanmızın büyük çoğunlugunun yaşadığı Anadoludakı uyguîamajı ve kadınm sıfıra indirilmlş kişiliğıni görmezden gelen bazı önemlı kişi, büyük şehırlerde evlilıği bır çeşit istısmar halıne getirmiş bırkaç yüz şımank batun adına sorurr.suz ve Papa'dan daha katolik beyanlarda bulunuyorlar. Kadın haklarımn savunucusu olarak bunu yaparken de insan haklannın kadm haklanndan önce geldiğınm ya farkında değüler, veya kasıtlı ve hesaplı olarak öyle gorünüyorlar.» Okurumun düşünces'ne katılmamak elde değil.. Herşey değ.şıyor, yenıleşiyor, çağa uygun bır anlam ve gerçeklik kazan'yor, ama bizim Yurttaslık Yasası yanm yüzyıldır oldugu gıbı duruyor. Yaşama, insana, doğaya, toplum koşullanna bu denli ters düşen, avkınlı^ı bın kez kanıtlanan bu yanlıslıkta daha ne kadar dırenilecek, daha ne kadar? Yücel ÇAĞLAR ORMAN YÜKSEK MUKEKDLSÎ Günümuzde 4 mılvar dolaylannda olan ve 2000 vılında da 7 milyara ulaşacağı öngorülen dünya nüfusunun arttırdıgı iada mad deleri gereksınmesi yanmda tanma uygun sahalann lrtan şehirleşme nedenıyle gıttikçe daral ması, var olan tanm alanlannm venm güçlerinin arttınlmasını zo runlu kılmaktadu. Bu noktada ise, teknolojik gelişmeyle birlikte bırim sahadan nicel ve mtel olarak daha fazla Urün eldesıni olası küan kimyasal madde Uretüninin arttınlması yarunda; top raklann verim güctinü koruyan ve hatta arttıran, su duzenını dü renleyen ormanlann Snemlılıği yadsmamamaktadır. Bunun dışmda artan nüfusla birlikta kapl talıst ekonomılerin devamı içm zorunlu olarak çeşıtlendinlen ve kamçüanan tüketim, hammadde ve bu arada odun gereksiıırr.esıni arttırmaktadır. Birleşmlş Milletler Gıda ve Tanm örgütü' nün (FAO) birey başına tcritık odun tüketımi mlktannı 0 4? m3,. yeter mıktannın İse 1J0 m3 ola rak saptamasına karşın dünya or talaması sadece 0 77 m3. yuvarlak odundur. Ancak, ormanlann ya yılış ve varoluşlannı sağlayan ko şullann oluşması siyasal hudutlar bırlıkte ekonomık ı<el'şmışlı ğe bağlı degıldır. Bu durumun do ğal sonucu olarak da, her yjl •o 78 hk bir artışla artaa odun " kökenli sanayi ürün (kontrplok, yonga ve iıf levha, sunta v b.) ge reksinmesınin en ucuz yoldan karşılama zorunda olan ve fakat dogal dengenln bozulmamssı için kendı ormanlannı korum«ia alan geüşmış kapıtalıst ulkelerın daha önce emperyalist an>açlar]a ilışki kurarak gen bıraktıkları ormanca zengin ülkelenn orman kaynaklanna eğılmelerini kaçınıl maz kılmıştır. Bir yandan, emperyalist ülıcelerln etklleriyle, diger yaııdan da toplumsal. ekonomik ve dolayısıvle politik koşullan sonuru büyük bir hızla ormansızlaşan geri bıraktmlmıs Ulkeler.n yukanda deginilen türden dogal afetlerle çokça karşılaşTiası bır noktada olağan sayılmahdır. Ormanca zengin olan çeri bıraktınlmış Ulkelerin ormanralık ekonoml politıkalannın ercperyallst ulkelerin denetimleri Bİtındaki FAO ve IUFRO gibi sriz'le bılimsel örgütlerin önerilerıyle saptınlması yarunda bu Ulkelerin ormansızlaşmasının oır dığer nedeni de, küçük politik çıkarıar için voksul orman köylusünün or manlan yakmaga iteleıunesıdır. Gerçekten de; geri bırakrmlmış Ulkelerden sayılan TUrkıyede en sıcak aylardan sayılan temmuz ve agustos ve hatta eylül aylannda bile az sayıda olan orrnan yangınlannın son üd uç hafta ıçınde bızla artarak öneml: miktarlara ulaşmasmın bugünün po litık koşullanndan soyuılanarak degerlendirilmesi olanaksızdır. Esasen, bugiine değin yapılan çalışmalarda da bu gerçeifiA açık seçık kanıtlanmıştır. Orneftın, bu çalışmaların birinde; 1969 1972 dönemindeki ortalama nu\Y. van »ın sayısmm 567 olmasma karşıhk 1961. 1965 ve 1969 seçım yılla nnda sırasıyla, 620, 415 ve 714 yangın oldugu saptanmışnr.. <1J Yine en son seçhn d5neml olan 1973 ekimınden önce seçım ppopagandalannda bolca vaoılan 81 vaatlanvla orman yangın'an^ın sayısı bu yıl içınde 1208'e ulusmış ve toplam 17 002 hektar ormun yakılmıştır. Kuskusuz. sartpce po lltık çıkarlarla orman Kövlüsünün ormanlan yakarak U^la kazanmava tahrik edilmesi orman yangm'annın tek nedeni clarak sayılamaz. Ne var ki: Kırsal nüfusun yansından fazlasmı oluşturan ve fakat halkımızın eo yok sul kesımi olarak bilınen orman koylülermin toolumsa) ve ekono mık koşullan da orman yangınlannın bir diğer nedeni olarak VEFAT Merhum All Madt Karakaş (TOKAY)m eşl, merhume ŞEMSA Sandalcınm. merhum Osman Senat Tokay"m ve Adalet Tokay'ın annelert merhum Galıp Azml Sandalcı ve merhume îmge TokayTn kavınvalıdeleri, Emil Galıp Sandalcı ve merhum Dr Meün Sandalcı'nın anneannelen, Delne Behramoğlu'nun ninesı TÜRKİYE EMLÂK KREDi BANKASI A.O. GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN Bankamıza yeteri kadar tnsaat, MaMna, Eektrik Yüksek Mühendjs veya Mühendisleri Üe YUksek Teknikerleri alınacaktır îsteklllerin: 1 35 yaşını doldunnamıs bulunmalan. 2 Eylemli askerlık görevlerlni yapnus olmalan, 3 îhttsas konularında en a» 5 yıllık tecrUbeleri bulunmalan, serekmektedtr. Atanacaklara, 857A897 sayüı yasa uyannca aylık ve T/9705 sayılı Kararname hUkümlerine göre ts GüçlügU ve Teminlndeki Güçlük Zamlan ödenecek, çalışma yerleri Genel Müdürlüğümüzce saptanacakür. Görev almak isteyenlertn «c geç 17 J0.1973 tarihin* kadar Genel Mudürlügümüz (Personel Müdürlüğünei şahsen basvurmalan rica olunur. Aliye TOKAY Çelenk göndertlmemesl rica olunur. Radar: 7. ekim. 1975 Bünt) Tannnın rahmeöne fcavuşmuştur. Cenazesi 9. ekim. 1975 perşembe günü (bugünl öğle namazından sonra Teşvüdye Camlinden kaldınlarak üsküdardaki aıle kabristanında topraga verüecektir. Tann rahmet eyleye. A t LE S î NOT: / 7937 mesleginizi DEVLETURARASl RADYO TELEVIZYoVKUBSLARINft K rtVnOI I JNt 17 •••••••••••••••••••••••••••••••••••••»•»••• TEŞEKKÜK Aüe büyüğüroüı • (Basın: 23776/7924) • KISA ZAMANDA BİR MESLEft ÖGREf^P MEMUR OLABİLIR, ATÜLYE ACABİLİR. DISMEMLEKETLEREGİDEBİLIRS1NIZ. Seneierce sıra bekiemezsimz. • Elektrlkci ve Elektronlkd olarak Devlet memuru olabılırsınız. Kurslanmıza llkolnıl mezunlan Kurslarmia yatıb vm ıle Orta ve Lıseden iasüknameliVitakhsne kslofıft'lntır. SABAHTAN AKŞAMA h er BELGELILER ve BEKLEMELİ. KAOAR DÇRS Modern o^tetım eih*ı!»n. • LER alınır. Yaş haddi vokrar, Prctık dersler trntü çakfır .Kurslanmaı bılırenler OteplınlıbırKjar* Tacrubdı öjretm Kadroau MİLÜ EGfTJMc^RESMİ rastOcli Kursumuzun teststerıntmiı h^fary«f kayıt olmaymg. bılırme beigea akiar... Kayrtlar doknâk uzereoV. Bugunkü Posta üe ucretsız Broşurumüzü isteyinız veya geftTiz, çalısmaiarırfta Izleviniz. ILÂN ERKEK TEKNiK YÜKSEK ÖĞRETMEN OKULU MÜDÜRLÜĞÜNDEN: ! + • î 4> • • Galip EGEMEN'in f ölümünden evvel ve sonra yakın Ugılerüıl esırgemıyen sayın <» dost v e akrabalarmuzın bu alâkalannı mınnetle fcarşüar, «• nepsine tesekkürlenmızi arz edenz. ^ A ILE S1 ^ > Cumhuriyet 793S < Öğretmen Alınacak 1. Okulumuz ögretim hizmetleri kadrosunda görevlendlrilraek Uzere 657 sayüı Devlet Memurlan Kanununa göre, öğretmen almacaktır. J. Adaylann, Türk Dili ve Edebiyatı, Devrim Tarihl ve Yabanct Dü derslen dışında, kendi alanlannda: a) Doktora veya Yüksek Usans öfrenimi yapnus olmalan veya, b) Lısans öğrenimi yapmıs ve en az 3 yılUk bir Yüksek öğreüm kurumunda 3 yıl başarüj olarak çalışmıs olmalan gerekir. c) Türk Dill ve Edebtyatı, Devrün Tarihl ve Yabancı Dü derslen öğretmenlıgi içın müracaat edeceklertn LJsans düzeytode ögrenim görmelerl yeterlldir. 1. îstekhlerin okuldan blzzat alacaklan müracaat fonnlanm doldurarak, istenüen belgeler ıle birlikte en geç 17 ekim 1975 günü saat 17.00'ye kadar okul müdürlUgüne müracaat etmeleri gerekir. ÖĞRETMEN ALINACAK ALANLAR: 1. Türk Düi ve Edeblyaü 2. Yabana Du • İNGÎIİZCE • FRANSIZCA 3. Ekonomı 4. Devrim Tarüü 5. Kimya 6. Makına EUemanlan 7. üygulanmış Mekanik fAkışkanlar Mekanigi, Termodlnamik İş ve Kuvvet Makineleri) 8. Genel Mekanik ve Cısimlerin Dayanımı. •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••<v okul dısı kalmış ÖÛRENCİLEFHE Her gün öğleye Kadar İNGİÜZCE DAKTİLO SPOR ve SOSYAL FAALİYETLER • AKSAM DERSLERİ < • • • • • INSİLİZCE FRANSIZCA ALMANCA MUHASEBE DAKTİLO ÖZEU • • • • SEKRETERLİK JUDO KARETE ve SOSYAL FAALİYETLER Ulus.Modem çarşı NQ408 (PoTrazlar: 2574/7923) KAYITLAR DEVAM ETMEKTEDİR ^ • . 1 VÜCEl DCRSflnESİ •>•• SULTANAHB«JET •'••."•' ', '^' : • , '• . Adres V • , Sultanahmet Al.tmdar.Cad. NöP. 23 "'•• '' : . ^;WTeî; 2 2 17 3 7 • ' " (Reklamcüık: 1130/7917) (Rekta«: 1572/7918) (Bektas: (Basın: 24392/7933)