Katalog

Işçı kesımı yenl yıla geçmif yıllarda bmeıden Ancak büylik ekonomlk kanpiara rağmen Vazı&ca. gf>nı raeyen çok uzamıs grevlerle gınyor uzayan grevlerın hemen hepsındt laralmr fiüC IŞÇT n çalıştığı Elektroraetii grevı 9 ayını arasında tuın göruşmeler kes'lmi*. iuruTid'» 200 ışçmır çulıştığı Anadolu Dokum grevı 8,5 CHP Istanbul Mılletvekülen Engiıi Ün«al Vahit ayını, 86ı, ışçının çalıştığı Gıslaved grevı 3 ayını, Çahn, Necdet Öicmen. Metın l u z u i Hasan Basrı 115 n ç m r ça ıstığı Ömur grevı 3.5 avıru, J95 Akgray ve Doğp, Öztunç Ba^b&Kandan ıızavan îîÇının çalıştı^j AEG Etl grevı 3 aymı 256 ışçının grevlerde hukumetm aracı olmssınt ısteverek ealıstıjı Yiidi2 Porselen grevı 3. ayını 350 ışçınır uzayan grevleri «çağdaş ısıetmecıığı çalıştı*ı Cel'k Halat grevı 3. »yını, 350 ışçın'n anlayamamış ıs>erenlenn, vasai lakiannı çalıstığ. Turk K3blo grevı 2,5 avmı 2ü tşçının kullanan ışçılen cezalandırma ve sendıkacıhgı çalıştığı Kauşan grevı 4 ayını '05 ışçinın zayıflatmayı araaçlıyan gınşımlerı» olarak çalıştığı Dök'um Ay grevı 2 ayını 200 ışcının nıtelemışlerdır çalıştığı Keb?n Plastık grevı 1 avını, Istanbul Matba3sı grevi 2,5 ajını ve ışçılenn ısted'klen MılletvekıHer'nın Başbakan'a çestiklen sendıkaya yeJr verümemesı nedenıyle vapıUn telgrafta avrıca, «Ulkemızde hıç bır gucun 140 ışçmın katıldıgı Epengle cLrenışı 44 gununıl kendısını vasaların üstunde gormpve hakkı \oktur doldurmıı$ tfurunıda Işverenlenn normal olmıyan DU dırenmeler ıle hükumetın ılgııenmesı gerexır» denilmektedır Hepsı de pn azından bırkaç aydu suren 11 grev, süre açı«wdan TUrkıyedekı grev geleneSıne S°ndıkalar ve ışverenlerden aıdıgımız bılgıje aykırı bır eö"iınumde Uzayan grevler ışçilere gore, uzayan grcvlerın tumunde tar&flar arasında ucretlerı kadEr olmasa blle aıdat odemek avlardır hemen hemen h cbır eorusme olmuvor 7orunda kalan sendıkalan, maddi oıanaksızhklar Zaman zaman bazı K'şi ve kuru usların ıçme süruklersen ışyerlerinln bırçogu ıçuı kesın arabuluculuk ginşımlen ıse, geneliııcle taraflar zarar aniamını taşıyor. masaya oturmadan kesihyor. Geride bıraktığımız 1974, uzayan grevler yılı olarak da anılacak Grevlerde alışılmışa Tekstil aykırı gelişmeler... kolunda grev ve lokavt kararları henüz uygulamaya sokulmadı Grevlerin en uzunu tam 9 aydır sürüyor LASTİH KA8RIKASIHDA Şükran KETENCi Turk Metalîş Sendlkasının AEG Etı Fabrıkasındakı grevı 30 evlul tarıhınde başlamıştı Greve 395 ışçı katılmaktadır Aynı Sendıkanın 4 ekımde başlıyan Çelık Halat Fabnkasındakı grevıne 300 ışçı, 24 ekımde b?şlıyan Turk Kablo Fabrıkasındakı grevıne 350 ışçı katılmaktadır Bu grevlerde de ışverenlerle Sendıka arasındakı göruşmeler tamamen kesılmif gıbıdır. TEKSÎF SEVDIKASI tLE TEKSTÎL tŞVEREN DIK\SI ARASINDA 20 BtN İŞÇİYÎ KAPSA\AN ANLAŞMAZLIK SONUNDA TARAFLAR K\RŞIL1KLI GRiV VE LOKAVT KARARI ALMIŞLARDI. geçen sendika İle de anlaşmazlıga duştuğu belırtılmıştır Son çunlerde alınan bır dtger onemli grev karan ıse 1200 isçınln çalıstığı Kocaelı Sumerbank Por«elen Fabrikasınöa. llgılıler araya bavramların gırmesi nedeniyle Sumerbank'takl gelısmelertn hentiı belli olmadıSını. ancak vakın bir tarih'e greve gtdllebıleceğmı bellrt mışlerdir Epenele Fabrikasında işçilerin ıstedıklerı sendıkamn dışindaJd bır sendıkanm toplu sozleşme yetkısım alması uzenne baslıyan dırenış 44 gundar devam edıyor Adı geçen ışyerınde, isçiler Üci kez Teksıf Sendikasından istifa ettıklennı belırttüclen halde iş yerınde yapılacak tophı sözlesme ıçm yetkı bu sendıkaya verümiş tir. Bunun üzerme fabrikada çalısan 140 ışçı, üyesi oldukları TumDokuma Iş Sendıkasına sozleşme yetkısı tanınıncaya kadar direnıs kararı almışlar ve fabnkayı terk ederek onunde ndbet tutmaya bas lamışlardır Uyuşmazlık mahkemeye yansı tümış, davânın goroldügü 9 Iş Mahkemesı Teksıi Sendlkasının aldığı sozleşme yetkısi karanra tedbır koydurmuştur. Boylece Bolge Çalışma Müdürlügiiiıden sozleşme yetkısı alınarak ışverenle Tcksü Sendikası arasında sürdürulen sozleşma müzaserelen durdurulmuştur. Elektrometal işvereni ile Maden fş arasındaki anlaşmazlık üzerine 600 işçi geçen yıl 5 nisanda (Fotoğraf: Alı ALAKt'Ş) 88 gündür devam eden grev... G.slaved Lastık Fabrıkasındaki 850 ı>;çınln katıldıgı grev, ıs%ere nın Lastık tş Sendlkasının yaptı ğı toplu sozleşme çağnsına gelme mesi uzenne baîlamıştı 83 gun dur devam eden grev suresınce, işveren arabuluculann çagrısına ujTnamış mahkemeye baş vura rak grevln olduğunu ılen sürmüş tur Bu arada fabııkadan grev on c e s ı üretilrrnş malların çıkanl ^ m a s ı i ç m lehıne sonuçlanmıştır Gıslaved fabrıkasmda ışveren bundan onceki toplu sozleşme drtnemınde de DISKe bağlı Lâstıklş Sendı sasını tanımak ıstememış, yetkının Tanş İş e bağlı Kauçuk tş Sendıkasına verılmesı Uzenne ışçıler fabnkavı ışgal etmıslerdi. Legal pohsin kanîı müdahalesı, bır ışçının ölümü, bırçok ışçinın agır yaralanması ve yUzden fazla ışçınin işten çıkanlması ile sonuçlanmış, söz konusu iş yennde toplu sozleşmeyi Kauçuk Iş Sendlkası ımzalamıştı Ancak yeni toplu sozleşme donemınde işçıler yenıden Lâstik İş Sendikasma h ye olunca, ışveren bu sendıkaran sozleşme çagrısuıı kabul etmemiş ve grev başlamıştır Grev halen olaysız surmektedır ve en son tstanbul Beledıye Başkanınm a rabuluculuk teşebbüsü de bır sonuç vermemıştır. Tok^if Send'kası ıle TekMıl Işveren Sendikası arasında 54 işverı ıçln «urdurülen ve 20 bın işçıvi kapsavan toplu sozlesme muzakerelennln anlaşma2İık.a kesılmesınden sonra. taraflar karsılıkh grev ve lokavt kararı almışlar ve llâmlannı kapılara asmışlardır Istanbul'dakı 120 i^çivi aşkın işyerı Içın avnı donemde sozleş melerını surduren Isverenler Sendikası ıle Tekstil Işçı Sendikası arastndakl muzakereler ise henuz devam etmektedır. Ancak Turk Iş'e baglı Teksif Sendlka^ı ıle baSım«K ve DİSKe baglanma karan olan Tekstil Sendlka«ı ıle avnı kosul larla sozleşme masasına oturan îşverenler Sendlkasının adı Üç bayram sorunu 1974 yılı Içinde Kurban Bavramının ikı kez kutlanması Derl • tş kolunda uyuşmazlığa neden olmuşlur. Deri U Sendikası yetkilileri binı aşkın ışçıyi kapoyan uyuş mazlıkla ılgıli açıklamalarında işverenlenn dinî bayramlarda orfenen ikramıyelen son Kurban Bayramında odemsdıklerınl beUrterek. »1975 yılında tek dint bayram olacagından. bır yıla ikı Kurban Bavramı geldi gerekçesıyle ikramıve odemeyen ışverenler, ıkramıyelerm bır bolumunden kurtulmak ıstemektedırler Sozleşme ıkı vıllıktır ve isverenler 108 gundPİık tutarındaki Ikramıvelerin toplamını ödemek torundadırlar. Göruşmeler «onunda anlasma?lı ğın çoiulecegıne tnanı>oruz> şeklınde konuşmuslardır. VVatergate davasında jüri kararını açıkladı VVatergate duruşması geçen yıl 1 ekimde başladı; 80 tanık dıntendi Yargıç John Sirica, suçlu bulunan sanıklara verilecek cezanın saptanmastnı ileri tarihe bıraktı Reddi hâkim Mahkeme aynca duruşm&ya gelen ışçilerden sozfti olarak hangı «endlkaya ttye olduklannı sor muş ve ışçüerın Tum Dokumalş üyesı olduklannı saptamıstır Ancak daha sonra karsı taraf «reddı hakım» ıstemmde bulunmustur Konuyu görüşen bır üst mah keme reddı hakım ısteminı gorüs muş, karsı tarafın ısteğını uvsun gorme>erek temyızı «çık olmak üzere 250 lıra para cezas vermıştır Duruşmalar lerden oıuşan rı temvız edıp olarak devam Teksıf ve isverenkarşı tarafın karaetmemelenne baglı edecektır Referandum kampanyası Onsckız «endlka ve rfemo/kraUk kuruluı 15 ektnf ISrıhinda başlattıklan referandum kam* panyası surdurulmektedlr Yururluktekı 275 gavılı yasanın san sendıkaların «ahte belgelerle sozleşme vetkisı almalarına olanak sagladıeınl belirten 18 kurulıış yasanın degisiirılmeii ve lşçiye referdndum hakkı tanınması ıçin açtıklan kampanvava baglı ularak bir de vasa tasansı hazırlamışlardır Referandum Için vurutulfn kampanvayı du?enleven vurut me kurulu hazırlanan vasa tasansının, «san senrilkaların re lşverenlerin, ışçılerın keidl sendıkalarını özgurce seçınelernl onleyicl oyunlarını boorak, toplu iş sözleşmesl ve grev mekanızmasına emekçıler lehine, demokratik bir ISIPVİS getırecefiını» belırtmislerdir Öte yandan isçıler reahkemeler sonuçlaruncaya kadar dırenislerinı surdürerek çalışmavacaüannı bıidırmışlerdır. JOHN EHRLiCHMAN H. R. HALDEMAN Adaletın yerme getır lmesını engelleme çabplanna katılmaktan adaletı enRellemckten ve Senato Watergate Komısvonu onunde uç kez valan yere jemm etmekten suçlu bulunmuş'ur. 9 ayhk grev Uzayan grevlerın en eakasi 5 nisan tarıhınde başlıyan Elektrometal Fabnkasındata grevdir. DISKe bağlı MadenIs Sendikası ıle Elektrometal ışverenı arasında sürdürulen toplu sozleşme mü »akerelennın aniasmazlıkla sonuçlanması uzenne adı geçen ış yerinde çslısan 600 ışçı greTe baş lamışlardır Maden Iş vönetıcılerının verdık len bılgıve gore grevın başlama sından bu yana Elektrometal ış verenı ıle hemen hemen hıçbır gönısme yapümamıştır Maden Iş yonetıcılen, ışverenın bu tutumunun ışletmecılık aruayısı üe bağdaşmaaığım ve işverenin Sendı kayı vıpratmak pahasına iş yerıriı kapamavı goz« aldıfını ilerı surmüşlerdır Uzun grevler ıkıncılık rekoru yme Madentş Sendlkasının bur başka ış yerinde Anadolu Dokum Fabnkasmdakı grev, goruşmelenn anlaşmazlıkla sonuçlanması uzenne 26 nısan tarıhınde başlamıstı 200 ışçının çalıştığı bu ış yennde de grevın başlamasından bu vana ışveren ıle sendıka ara«ında hemen hemen olumlu hıç bır goruşme vapılmamıştır. Maaenîş Sendıkasının bu dığer grevı, dığerlerıne oranla oldukça yenı Dokum Ay Fabnkasmdakı grev 8 kasım tarıhmde başlamıştı Bu grev 230 işçıyı samaktadır. Adaletın yerıne getırılmesıni engelleme çabalarma katılmaktan ve bır soıgu yargıcına ıkı valan ıfade vermekten suçlu bulunmuştur 20 yıla kadar hapıs ve 35 000 dolara kadar para cezasına çarptırılabılır. Bereç'te oylama Nixon yönetiminin üç güçlü adamı suçlu ilân edildi WASHINGTON Watergate davasında ıun oncekl gıin karannı açıklamış ve eski Adalet Bakanı John Mıtchell H R Haldeman, John Ehrlıchman ve Robert Mardıan ı «suçlu» ilân etmıştır Nıxon yönetiminin guçlu Uç adamı Mitchell, Haldeman ve Ehrlıchman kendılerıne yoneltnen bırkaç suçtan suçlu bulunmuştur Robert Mardıan, eskı Aoalet Bakanı Yardımcısı ve Nı\on'ı ven^den baskan scçtırme komitesi siyasaı danışmanırdı Beraat eden tek sanık ısc aynı komıtenın avukatı Kenneth Par kınson dur Yargıç, John Sırıca suçlu bulunan sanıklara venlecek ctzalaruı saptanmasım, bu konuda gelecek bır raporun ıncelenebılmesı ıçm dana sonr&kı bır larıne bırakmıştır Mardıan'ın 10 vıla kadar hapis cezasına çarptırılabıleceklen be hrtnmektedır Dort csuçlu>nun avnca ağır Dara cezalanna çarptırılacaklan sanılmaktadır Jurının kararı açıklandığı sırada kocasından ayrılan Martha Mıtchell dışuıda saniKİann eşlen de salonda bulunuyordu Karardan sonra kendisme ne yapmavı düşundugunü soran bır gazetecye John Mitchell, «Av a g.tmeyı du*unüyoıum hn lyı jer orası> cevabını verpiiŞtır tay« koyuyor Fatot halcfı Ford Nıxon ı affetmıştı ve geçenlerde bır amelıyat «ecırmıs olmasmdan oturü vargıç İMrica Nutonı tanıklık etmeye oagırmadı. San'klar, «suçlu» bulundukları takdırde tem\ize ba?vuracaklarını duruşma sırasında belırtmışlerdır (a a ) 120U ısçlnln çalıştığı Beree Pıl Fabrıkasmda sendikalararası mucadele ve Işverenın bu mücadeleye aktil olarak katılması çeşıtli huzursuzluklara neden olmustur. Halen Petklm t ş Sendikasının işyerl sozleşmesinın surduğu işvennde ls kolu sözleşmesl içın Petrol İş Sendikasının başvurduğu grev oylamasl sendıka aleyhıne olumsuz sonuç vermlştir. Petrol • tş yoneticıler) tşverenm Işçilere baskı yaptığını ve 11 işçlyi attıgını ıleri surerken, veni kurulan Klc.san î| Sendlkasının da faşıst olteliktekl baskilarla bu işyerinde soa sahıbi olmaya çalıştığı öne surulraüştur. NiXON Konuşmayan kalmadı!.. VVdtergate duru&masında yokluğu en çok duyulan kisı eski Başkan Rıchard Nıxon'dı Beyaz Saray'a aıt ses bantlan, Nlxon.'ın VVatergate olayının ortbas edılmesı çabalannm yönetıcısı oldugunu orta\a kovuyor Fakat halefi Ba«kan Ford, Nıxon ı affetmısti Avnca geçenlerde bır amelıvat geçirmiş olmasından öturu Yargıç Sırıca, Nlxon'ı tanıklık etmeye çağırmadı. 10 25 yıl hapis cezası Mıtchell ıle Haldeman'ın 25 vı la Ehrüchman'ın 20 vıla v 200 bin dolar katkı Alu sonuda suçlu oulunan John Mıtchell, daha once tnalıyecı Robert Vesco'nan Nıxon ı yenıden baçkdn sectırme kampanyasma gızlıce 200 000 dolar kutkıda bulunması ola^ında ada Ietı engellemekle suçıanmıç ve nısan aymda Nsw York'ta bera&t etmıştı John Ehrlıchman a geiınce, Sa vunma Bakaniığı belgelennın çalınmasından sorumlu Danıel Ellsberg'ın ruh doktorunun muayenehanesıne gızlıce adam sokulması olavında ışbırlıgınde bu lunduğu, geçen temmuz'da mah kemece kabul edumıstı Beyaz Saray eskı genel sekreterı H R. Halaeman ıle Robert Mardıan ıse mahkerae önüne lUc kez çıkrnışlardır Çocuk dergi ve kitapları eleştiriliyor: Küçüklere pembe rüya alemi sunulmakta.. Kuçuk çocukların oktıduklan kitap ve dergıler genelhkle kendılenne bır şey danışılmaksızın büyuklen tarafmdan seçılmekte. eleşünlmekte ve açıklanmak tadır Oysa bu yavınlar çogunlukla ıyı niyetlerle doseli bır cehennem gorunumündedır Nıtekım Fransa'da yayınlanan «Le Monde» gazetesj bu konuva değjuyor KUçıik çocuklara sunuıan hikâ yelerm oldukça etkılı oldugu ve çocuğunun tavırlannı belirleyicl onemli bır rol ovnadıfeı pedıyatn uzmanlarınca da doğrulanmaktadır. ömegın annesı tarafmdan tıka basa yemek yemeye zorlanan bır kuçuk aslancığin oykusü çocuklan genelhkle ıştahsızlıga ıtmektedir ÇOCIK M4SALLARI.NDA DİKKATİ ÇbKEN BİR H l ' S l S OA tTAATKAR TKBASINI AŞAGILAYAN GÜÇLIJ KRAL TASVIRtNtN ÇOCl'G* BtR StYAS\L SİSTEM HOOELt AŞILAMAKTA OLMAS1DIR. gdruntüleri de ÇOK özenıe seçflmeudır. örnegin tjazı Bdnıntiiıer kımi çocuklarda birtakım komplekslenn bastınimasını sağ larken kunılennde de bu komplekslerin do£masına vol açabilır. Fakat somut oiavlara da çagındavranmaktadır Oysa cokça ço şım yoluyla bir vakJaşım sağlayabılecek sorfcunç eorüntüler cugun kuçük kardeşlenni oldurçocuk uzennde daha etkıli olame ıstetı Oesledıgı annesı ıle bılır örneğiD apzınuan çıkan «evlenmek» ıstedıgi bır gerçek degil mıdır' Parklarda ölu kuş alevlen oır kentia eneriı ihöyacmın karşılanması ıcin kullanlan parçalayan bırbırlen ile kıdıran evcilleştirllebüıı bir koryasıya kavga eden çocuklara rast kunç canavar tasvlri bu konuda lanmamakta mıdır"' etkın olabılir Bu egılımleri Köreltmek tçın çocuğa kendı ıcınüeki yıkncı RUErken politize olmak culerı hayalı bır şekılde de olsa gostermek ve Döylece çocuöun Bır de çocuğun erken nolitlze kendı kendıne keşfedeceğı kotü olması korkusuvla gerçek yaeğılımlerıne eçeTiPn olmaya çaşamdan uzak masallan tercıh lışmasını saglamak »ereklıdır eıme eğılımi söz konusudur OyBu tür blr yayına örnek olarak sa çocuk nerseye ragmec çevOıgunluga erışmeden once suçük resınde blr serl slvasal olayla kardesmi vemek ısteyen Oır ço karşılaşmaktadır cuk teması gosteriİPbılir Çocuk örneğın gördügü bır yürüyUs, luktan olgunluga geci'ş bır sürec Kiev catışma v.s eıbi olaylar ıçinde masallarda tüm çerçek açıklamasız kaldıjındp çocuğun janları ıle bırlıkte sergııendlğınkafasmda zararb ssplantılar de çocuğun DU surecı benımseoogmasına vol açabılir Bu yüzmesı mümkün Kilınabılır den çocuklara kendi sapasıteBunlann vanısıra çocukiarına korkunç oykülcr anlatmaktan ka çınmak ta dogru bu tavıı olmamaktadır AncaK bu korku leri çerçevesınde bell' acıklamaiar getırebılecek aerce va«antıYi yansıtan masallat sunnıakta jarar vardır. Ömür grevi Anlaşma umudu gorülmeven grevlerın başında Oleyıs Sendıka suıa bağlı ışçılerın katıldıklan Ömur ış yen grevı yer alıyor. 115 iççının katıldıgı ve 173 gundür su ren grev, Kıbns barış harekâtı sırasında Sendıkaların aldığı karar gereğınce ertelenmek ıstenmış, ancak sonradan vazgeçümıştır Sendıka yetkılılen Ömur ışve renınm başka ış >erlerındeld y^ tırımlarını yogunlaştırarak buradakı zararını kapattığını ve sendıkalan yıpratma aıaacı ılt dırendığını soylemışlerdır. dan çofe bir düş sığınak vermekten vana olduklan dıkkati çekmektedır Soru sormak Tamklar geçidi ve Nixon 1 ekim'de Da^iavan Watergate duruşması nlnsı, dokuz kadm ıle uç erkekten kuruluydu Bunların sekızi kara derılı dördü beyazdı Duruşma bovunca 80 tanık ıle 30 kadar ses bandı din lenmıştır Amenkahların çoguna göre duruşmada vokluğu en çok du yulan kişı eski baskan Rıchard Nixon'dı Beyaz c aray'a aıt ses bantlan Nı\on ın Watergate olayının ort bas edılmesı çabalarının yönetıcısı olduğunu or Gerçekler çocugu sorular sormaya joneltır Ve eğer büyükler C6vap vermekten acızseler veya kaçımyorsalar bu durum çocuk U anne veva babasına karsı bır güvensızlik duyma egilimı varatacaktır kı, boylece velinın otorıtesi sarsılmış olacaktır lşte bu yüzden genellıkle en kolay çozume tpdıımekte ve çocuğu duşUnrnekten uzaklaştır mak pahasına küçüklere aerçek dşı bır pembe rüvalar âlemı sunulmaktadır Buna Karşılııt çocuğun her raman hos oima >'an bır gerçegi kabııllpnebiıeceg! tezı ılerı surulmektedır Ve or neğin çirkın masal kahramanıannın varatılması dnenlmek tedir Siyasal sistem Yıldız Porselen Türkİş'e bağlı sendıkaların uzayan grevlerı arasında Ömur'den ionra ıkıncılık sırası Yıldız Porselen fabnkaümda 23 eylül'de baçlıyan sçrev 256 ışçıyi kapsa1 maktadır e taraflar arasmdekı ı goru«melc, tamamen keıümif durumdadır. I Adaletın verıne getırılmesıni engelleme çabslanna katılmaktan adaieiı engeH°melrten bır sorgu yargıcına ıkı kez vanlıs fcde vernekten ve yalan yere yeının etmekten suçlu bulunmuştur. 25 jıla kadar hapıs ve 37 000 dolara kadar para cezasına çarptırılabıhr. öte yandan, küçıık çocuk masallarında dıkkati çekeo bir di ğer husus da ıtaatkâr tebasını aşağılayan güçlü kral tasvırinın çocuğa bır siyasal sıstern modelı aşılamakta olduğudur Genellıkle çocuk masallarının kuçuklen zaman ve mekânın dıştna çıkarma egllımınde olduklan görülmeltte<lır Anne ve babaların da çocuklaıına dıkkatli bir yaklaşımla da olsa gerçek yasamı sunan masallar Bir başka örnek Genellikle masal'arda kuçuk çocuk kardeşıne karş şet^atlı