Katalog

9 Sahibi: Cumhurlyet Matbaacıhis ve Gazetecilik T.A.Ş. adına NAZİME NADİ • Genel Yayın Müdürü: OKTAÎ KURTBÖKK • Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: BÜLENT DİKMENER • Basan ve Yayan: CUMHLRÎYET Matbaacılık ve Gazetecilik T. A. Ş. Cağaloğlu, Halkevi Sk. No. 3941 TELGRAF ve MEKTÜP adresi: CLMHLRİYET 1S1ANBUL Posta Kutusu: Istanbnl No.: t*S Tclefonlar: 22 42 90 22 42 96 •¥ 22 42 97 22 42 98 22 42 99 r*l I M I I I I D Î V C T BASIN AHLÂK Y.iSASINA o u ı v ı n u n i ı c ı UYMAVI rAAHHL'T EDER BÜKULAU: ANKARA AUtllrk Bulvan Yener Apt. Yenişenir, Telj 177477 255701 # İZMİH Hajıt /tya Bulvari No. 65, Kat 3, Tel.: 31230 24709 • GÜNEY Ulerl: Atatflrk Cad. Ugurlu Pasaj, TeL: 14550*19731 ABONE ve tLÂN 11 Aylık 6 • 3 • 1 » Xnrt IçJ 3ÖU. 180. 90. 30. tfnrt d ı p 83U. 315. 157.50 S2.50 Başhk (Maktu) 2 ; 3 ve ı Sayfa tijantiml) „. ... . 4.. b., 0. Sayta (Santimi) „ ö l ü m Mevlid l'eşekkür (5 Santim) Ntşan Nikâh Evlenme, üoguoı ... Yayın Hayati Keıımesi) . Kayıp (KeümesO . Llra İ4U m > *.Z2S a . SAYIS1 100 KURÜŞ Türklerin bulunduğu (Baştarafı 1. sayfada) su taşıyan kanalla, îngiliz yetkililerinden bırinin bürosu tahrip clmuştur. Bir grup Kıbrısh Ruroun da, üsse giriştiği saldırı sırasında üssün kapısı kırılrr.ıştır. Agratur üssü girişinde meydana ge'en olp.ylar sırasmda bir Rum ögrencı cimiiş, ayrıca Rum göstericilerden ve İngıliz askerlerinden 20 kadan yaralanrmştır. Agratur üssü sözcüsü yaptığı açiklamada, olayJarm 500 kadar Rumun üssün kapısında toplanarak İngiliz askerlerini taşlamasıy la başladığmı söylemiştir. Bu ara da bir Rum öğrenci, İngilizlere aıt bir aracın altır.da kalarak ezilmiş ve kaldırıldıgl Kraliyet Hava Kuvvetleri Hastanesmde ölmüştür. D r ş aa m ua m i n CHP'liler Bütçenin mestne başlanacağını söylemiştir. Baykara kamu lktisadi teşekkUUerinin ihtiyacı olan finansmanı karşılamak üzere bütçede 9 milyar liralık transfer önerildiğini bildirerek bu kuruluşların 1975 yılı yatırımlannın geçen yıla nazaran yüzde 35 oramnda artacağmı söylemiştir. Başbakan Yardımcısl aynca devlet borçları, hazine durumu ve vergi politikası hakkıntfa da açıklamala.rda bulunmuş ve uygulamada geliştirilecek yeni yöntemler ve alınacak idari tedbirlerle, yenl vergiler getirilmeden devlet gelirlerinin arttırılması olanağının mevcut oldu gunu söylemiştir Yeni idarı tedbirlerin ve vergi dairelerinde 1 marttan itibaren uygulanmaya konulacak olan tarh, tahakkuk ve tahsil usullerinin bu gelişimi sağlayacağını söyleyen Baykara, daha adil bir vergl politikası ızlenmesi bakımından yeni düzenlenmekte olan vergî kanunu tasanlannın da yakında parlamentoya sjnulacaklarını açıklamıştır. THY Kıbrıs ile (Baştarafı I. sayfada) den daba fazla görevli geîmemesini istemiştir. Kıbns'taki mültecileri taşımak içirı ücret almayacak olan THY, uçaklarını taşıçıa işlemi bitinceye kadar Milli Savunma Bak:<nlığına emrine verecektir. İîgililer, taşıma işleminde Boeing 727 uçaklannın kullanılacağını bildirmişlerdir. Ateşe verdiler Sözcü, Rum gösterıcilerin bir ara 10 kadar İngiliz askeri taşıtını devirdiklerini ve ateşe verdıklerini de bildirmiştir. Olaylar sırasında İngiliz askerleri göstencüere karşı basınçh su ve gözyaşartıcı gaz kuUanmışlardır. Limasol ılçeşı ile Uıkelya, Pis kobu üslerinde de büyük protesto gösterîleri düzenlenmiştir. Lefkoşe'deki gösteriler dün de sürdürülmü?, bazı İngiliz ku ruluşlarını ateşe verme girişimınde bulunulmuştur. Adana'da hazırhklar Öte yandan Adana Büronıuzun verdiği habere göre, Kıbrıslı Türk müitecilerin barındınlma işlemlerini yürütroek üzere Adana Belediyesı Başkanlığı, Yayın Bürosu aracılıgıyla sürekli olarak yaptıgı anonslarla. Adanalı aileleri, soydaşlarımızı konuk olarak ağırlama ve banndırma çağrsmda bulunmaktadır. Bildirildigine göre, soydaşlanmızdan 4000 kadarı Adana'da, geriye kalanlan da tskenderun, Antakya, Mersin, Tarsus ve Siliflce'de Uç veya dört hafta süreyle konuk olarak kalacaklardır. Soydaşlanmız ailelerin dışın da okullarla, Kızılay ve diğer kurniuşlarca da agırlanacafctır. Türkiye'ye taşîma işlemi tamamlandıktan sonra bu kez muh temelen Mersin Limanından hareket edscek gemilerle soydaş'.anmız kafileler halinde Magosa'ya gönderüecekler, oradan Türk kesiminde yerleşecckleri yerlere dağıtılacaklardır. İngiltere hükümeti ile vanlan görüş birliğir.e göre, üsîerde bulunan bütün Türkler üsleri terkedene kadar. hıçbiri Kıbns'a gönderllmeyecek l?rdir. Hum tarafınm her hangi bir engel çıkartmaması için bu sekilde b : r görüş blrlığıne vanldığı ögrenilmiştir. Rum göçmen kamplannda Rum göçmen kamplannda da aynı amaçla gösterüer yapılmış tır. Piskobu İngiiiz üısüne dcğru yürüyen binierce gösterici, Ortadoğu ingiliz Komutanlığına bir muhtıra sunmuşlardır Rum lar. bu göstenlert, İngiliz hükü metinln Türk mültecileri hakkındaki karar değiştirilinceye kadar sürdüreeeklerini açıklamışlardır Göstericiler, cîngılizler, Türkler ve Amerikahlar dışarı» gibl cfövızler taşımıslar ve gene «İn gUizler Türkiye'ye gldinlz» gibi sloganlarla bağırmışlardır. Makarios Bu arada Rum Bakanlıklann Genel Müdürleri, îngiliz YükseK Komiserinin bir tanıtma partisini boykot ederken, Makarios, Sovyet Rusyanın Leflcoşe Büyükelçisi ile uzun bir göruşme yapmıstır. ABD Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Brown'E da yazalı bir protesto veren Rum Dışişleri Bakanı Hristofidis ise, îngiliz Yüksek Komiserine sözlü bir nota verdikten sonra yayınladığı Diidıride, «İngiltere'nin yeni kararlarla oldu bittiler yaratarak, Türxiye' nin taksimci plânlannı stlrdürme ye yardımcı oldugunu ve Kıbn s Cumhuriyett Anayasalannm çiğn?ndi*ini)i ileri sürmüştür. İngiliz (Bastarafı 1. savfada) Başkanı Elçi Ecmel Barutçu'nun Adaya gideceği öğrenümiş:ir. Dışişleri Bakanlıgından bir yet kili. soydaşlanmızın gemiyle getirilmesi yoluna neden gid'.lmediği sorumuzu şöyle cevaplandırrruştır: «Biz onceieri toply aJuc için de niz yolunu düşünmüstülc Ancak daha sönra yaptıgunız incelemelerde bu yolua uygıüanmasının zor oldufjnu ve bazı tehlikeleri de beraberinde getireceğini tespit ettik. Akrotiri'nin deniz limanı yoktur. Sahil uzuıı bir kumsal şeklinde uzanmaktadır. Bir ara gemilerin açıkta durmaları ve filikalar yoluyla soydaşlanmızın taşınması düşür.üldü ama bunun imkânsızlıgı anlaşıldı. Hepsinden önemüsi de Akrotiri'nin Rum böl gesinin içinde kalması. Rumlar izin vermediği sürece Limasol limanmı kullanmai: mümkün değil. tzin vermiş olsalar dahi önce ki akşam Akrotıri Ussüne saldıran Rumların lunana gidiş sırasında ne yapacaklan belli olmaz. Bütün bunlar gözönünde tutularak soydaşlanmızın uçaklarla taşınması uygun görüldü.» Örek'in demeci Buna karşıUk özerk Türk Yönetimi Başkan Yardımcısı ve S3vanma Bakanı Osman örelc, Cumhuriyete verdi»i demeçte : «Rumların tepkisinin yersiz oldugrınu, insancıl bir konuda alınan .carara karşı çıkmanın yaratacağı k o tu sonuçlardanJRunilann sorurnlu olacağını» Belötrniş." Diteö?B' daki Rumların dS Yunanıstan'a gönderilmesine Türk tarelından bir itirazda bulunulmayacagım duj'urmuştur. Baf'ta sıkıyönetim Öte yandan Kıbrıs Rum tfdnetimı, kurtanlmış böİRelerde kalan Türklerin îngiliz üssüne sığınmalarını önlemek amacıyla Baf ilçesinde Sıkıyönetim ilân etmiş, yoilarda sıkı polis tedbirleri ilarak barıkatlar kurmuştur. Sampson'un gazetesi bu tedbirlere karşı «Birçok Kıbnsü Türkün geceleri dağ ve tarlaları asarak Çayönü (Paramal) mülıeci kampına sığındıklannı» biidirmiştir. Üslerdeki Türklerin Türkiye'ye aktanlma kaıan üzerine üslere son üç günde sığınan Türıc lerin 3 bini buidugu bildirilmsktedir. Numan Esin EYnekli Orgnl. Faik Türün'ü mahkemeye verdi Istanbul eskl Sıkıyönetlm Ko mutanı Orgeneral Faik Türün'ü, 27 Mayıs devriminl gerçekleştiren M.E.K. üyesi Numan Esin' in mahkemeye verdiği öğrenilmiştir. Numan Esin, 12 Mart muhtıraıından sonra kamuoyunda «Bomba davası» olarak bilinen dava nedeni ile tutuklanmış ve 10 ay tutuklu kalmıştı. Esin bu davamn ilk celseslnde, gözaltı süresi içinde Erenköy'deki kontrgerllla merkezlne götürülerek kendisine işkence yapıldığını ileri sürmüş, ayakkabılarını çıkartarak ayağındaki yara izlerinl göstermişti. Çeşitli suçlar yar.ında işkence suçları da af kanunu kspsamına girdiğind'en Esin, Türün hak kında ceza davası açma olanağmı kaybetmiş. bu nedenle hukuk mahkemesine başvurup 1(10 bin liralık marevi tazminat davası açmıştır. Dışişleri Bakanlığı (Baştarmfı 1. sayfada) evlerine dönmeleriyle yenl bir yol açılabilir.» Toplantıdan sonra yayımlanan bildiride, insancıl sorunlann görüşülmesi için vanlan karar gereğince tarafların dörder kişiden oluşan Alt Komitelerin kuruluş şekli ve yetkısinin ele alındıgı belirtilmiştir. Alt Komiteler, Pazartssi günü toplanacaktır. Alt Komitenin Türk üyeleri, eski Tanm Bakanı Avukat Fazü Pülümer, Limasol Milletvekili Avukat Çağatay Ali, Kızıihaç'la irtibat görevlısi Mimar Hüseyin Ateş ve BM'le irtibat görevlisi Merih Hasan'dan oluşaraktır. Dışişlerinin açıklaması «Aydınlık» sanıklarından 10'u daha tutuklandı İstanbul'da gizli Örgüt kurmak, bu örgüte llye olmak ve yayın yo luyia komünizm propagandası yapmak iddiaları üe gözaltına alınan «Aydınhk Dergisi» mensubu 14 sanıktan 13'U tutuklanmış, biri serbest bırakılmıştır. İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesince sorgıüan yapılan sanıklardan Gun Zileli. Mine Haksal ve Meriç Özerler önceki gün tutuklanmıştı. Dün sürdürülen sorgu sonunda da Bülent Boyer. Erdogan Kaymaz, Salih Aydofar Büyüközden. Celâl Canderiş, Or han Bursa. î.Iehmet Canpolat, Ali Lütfü Tinç. Mehmet Nuri Çolak oglu, M. İlker Gürkan ve Ceîâl Kaçmaz adl^rındaki 10 sanığın <Jaha tutuklanmasma karar veril miştir. Hüseyin Doğan ise serbest bırakılmıştır. (aa) Türk Dışişleri Bakanlığının, yabancı basında çıkan bazı haberlerle ilgili açıklaması şöyledir: «Daha önce başka. bir vesüe Ue açüdanmış olduğu veçhile, aralık ayında Brüksel'de Kıbns konusunca yapüan temaslar sonucunda varüan mutabakat, Kıbrıs'ta toplumlar arasmdaki görüşmelerin son defa kaldığı yerden baslaması ve Türk ve Rum cemaatleri temsUcilerinin insanî sorunlarla birlikte, Lefkoje havaalanı ile Ma gosa limanının uluslararası seyrü sefere açüması gibi bazı pratlk ko nularda görüştükten sonra bu konularda vuku bulacak gelisme lerin ışığında müstakbel Federal Kıbrıs Devletinin merkezl organı nın yetkilerini de müzakere etme lerinden ibarettir. 14 ocak 1975 tarihinde başlayan Denktas Klerides görüşmelerinin temeli bu mutabakata dayanmaktadır. Ve müzakerecilerin ko nuları yukanda çizilen çerçeve ıçinde ele almaları takarrür etmiş tir. Hal böyle olduğu halde bazı ya bancı basmda, Brüksel'de vanlan mutabakstın dışında başka ba zı anlafmalar olduğu ve bu cümleden olarak Magosa'nuı Maraç kısmınm Rumlara geri verilmesi, Türk askeri kuvvetlerinin eski Lef koşe Magou yoluna kadar geri çekilmesi v.s. gibi gerçekle hiç bir ilgisi olmayan haberlerin in tişar ettiği görülmüstür. Bu haberler tamamen asılsııdır. Kıbrısta yapüan görüsmeler sadece Brüksel mutabakatı çerçevesinde yürütülmektedir.» â (Ba^tanh 1. caytada) (Baştarafı 1. sayfada) yetkisinin Cevherİş Sendikasına verilmesıne karşı çıkmışlar komisyona sunuluşu için yaptığı konuşmada 1974 yılının dünya ve dır. Uyuşmazlığın Bölge Çaiışyurt ekonomisine getirdiğj yenima Müdürlügünce çözümlenelikler ve dünyayı saran ekonomemesi üîerine, Madenlç Senmik kriz hakkmda açıklamalsrda dikası avukatları ışçiler arasınbulunmuş, daha sonra, 1975 yılı da oylama yapılması için dava bütçesi hakkmda bîlgi vermiştir. açmıştır. Dün 8. İş Mahkemesinde gorülen davaya kadınlı er Baykara konuşmasmda 1975 yılı kekli 300 kaa*ar işçı de katıl bütçesinin büyüklük ve kompotisyon itibariyle ekonomik istikmak istemiş ve sabahın erken saatlerinde Adliye önünde top rann sağlanması amacına dönük lanmışlardır. Olay yerine gön olduğunu söyleyerek, «Bütçenin derilen toplum polıslert l|çilere ülkemizin güvenligi ve sosyal ve iktisadî kalkinma hedeflericopla saldırmışlardır. miz yönünden gerekli her türlü Birkaç kadın ışçınin el ve kol tedbirlerın almmasma olanak ianndan yaralandığı olaylar sı hazırlayacak bir yakınlaşma içm rasında 1. iŞube Başkomisen Ze de düzen'.endisinin belirtmiştir. kâi Ay da bir sopa darbesiyle Baykara, 1975 yılı konsolide başından hafifçe yaralanmıştır. bütçesinin 1974 bütçesine oranla Poiis. yasa dışı gösteri yaptıgı ilizde 28,1'lik bir artışla 107 m:lgerekçesiyle 18 işçiyi gözaltma yar 494 milyon lira oldugunu almıştır. Gözaltma alınan isçiler açıklayarak, bütçe ödeneklerinde den 15'i şunlardır: bir önceki yıla göre artış oranügur Büyüky:lmaz, Yakup Şelarını şöyle beiirlemiştir: nol, Mevlude Özbek, Agâh GUrCari hizmetler ftdenekleri: 47. büz. Bahattin Banşsever, Hüse 940.849.149 C'o 25.32), Saranma yin Ordu, Aysel Önen, Sermet özel yatırımlar: 3.018.343.500 (°o Yavaş, Bekir Kılıç, Ali Akosman, 1856). yatınm ödenekleri: 45.007. Hıdır Direk, îbrahim Alaş, Cen527.000 (Tt32.90), transfer ödegiz Köseogiu. Hasan Şengenç, nekleri: 31.388.380.157 (^29,31). Abdurrahman Erol. Zeyyat Baykara, 1975 bütçesinGözaHına alınan işçilerin pazar de cari hizmet ödeneklerinin betesi günü adliyeye verilecegi billirgin fiyat artışlanna ragmen oldirilmiştir. dukça düşük bir düzeyde tutulduğunu, yatırım ödenekleriMahkeme sonuçlanmadı nin sektörler ve kuruluşlar itibaBeko işçilerinin sendika uyuş riyle dagılımı yapılırken halka mazlığını çözümlemekle göre7li doğrudan doğruya hizmet ve fay 8 İş Mahkemesi dün referandum da götllren alt yBpı tesislerine konusunda bir karara varamaöncelik tanındığını, transfer öde mış, işçilerin kayıtiı bulunduklaneklerinde azami tasarruf ılkelen sendikalar konusunda bilgi rine sadık kalındığını bildirerek edinmek için duruşmayı gelecek savunma özel yatınmlan hakkın haftaya ertelemiştir. Daha sonra da da şu bilgiyl vermiştir: işçüer. akşam üzeri yeniden is«Son zamanlarda Ülkemizin dıs başı yapmıslardır. güvenligi açısından ortaya çıkan yeni koşullar bütçe açısından tiTürkler'in sözleri tiz bir değerlendirilmeye tabi tuDİSK Genel Başkanı Kemal tulmuş ve sonuçta savunma ihtiTürkler, Adliye'de dün sabab yaçlanmızm gerektirdigi ödenekmeydana gelen olayın referan lere ayn bir önem ve agırlık tadumun ne kadar zorunlu oldu. nmmıştır. Bu nedenle Milli Sağunu ortaya bir kez daha çı vunma Bakanlığı btitçesi 1974 yıkardıfını belirtmış. «İşçilerin lma nazaran yüzde 54, Jandarma bu konuda tek ıstegi gizli oy a Genel Komutanhğı bütçesi ise çık sayımla anlaşmazlıkların, yüade 22 oramnda büyümüş buya da tereddütlerin ortadan kal lunmaktadır.» riınlmasıdır» demlştir. Türkler, Bütçenin özellikleri Madenîş'in üyesi 700 işçlnin, sahte üyelik fişleriyle toplu Baykara, devlet memurlarının sözleşme yapmaya kalkan Cevözlük haklannda yeni düzenleherIs'i suçustü yakaladıjını, meler yapıldığını bildirerek gebu gerçekleri ve belgeleri en çici ve sürekli görev yolluklaiyi şekilde îs Mahkemesinın elnnın yüzde 1015 oramnda artbette değerlendireceğini belirttırıldığını, tfoğum yardımının mistir. 200 liradan 300 liraya çıkarıldığını, mahrumiyet yeri ödeneğıCevher İş'in açıklaması nin birincı bölgede 300 lira. ikin ci bölgede 200 lira olarak tesb.t CevherIş Sendikasmdan yaedildlğini ve bu ödeneğin verpılan açiklamada da, konu lf Mabkemesindeyken Mlden • İf giye tabı olmadan bu yıl ödenSenrjikası'nın, «Birtakım kışkırt macıların tahrikiyle» Adliye ötıünde eyleme geçtiğı ileri «ü> rülerek yasa dışı yollarla İJ(Baftarafı 1. tavfada) çileri kandıranlar kınandıktan lonra şunlar f bölgelertnl<^T3rr ^tuttsrtk geıl» yaptıkları öğretulm^isjliıs rBelır«Madenlş, tildigıne göre «turist» '"giJrunülerinı tek taraflı ve kötü nlmündekl ıltı uzman, Afyon lllyetlerine 4iet etmek oyunund»ne bağlı llçeler ve köylerde dır. Referandum, bugün ya»al halkla temaı etmışler, bilgı top bir hak değildir. Fakat. bütün lamaya çalışmışlardır. Türk sendikaları referandumun yasalaşmasmı UtemekteKimler var dirler. Ancak bu sekllde referandum bir tüm olarak deger Amerikaü uzman Jones başkantaşıyacaktır. lıgındaki neyette, şu isimler bulunmaktadır: Madentş Sendikaıı, yasal Olav Johanbraender (Norveçyollardan yetki alır ve işçi arkadaslarımıza vaat ettigl saat li), Oliver de La Grarıdvüle tiranücretlerine 550 kuru» zammı a sa), Mervm Wynmanby (tngiliı) bayan Julianne Anna Hannan lırsa onlan ilk kutlayacak yine (Avusturyalı) ve Sir Harry Greenbiz olacajız.» field (İngiliz). TStP'in bildirisl Söz konusu uzmaniardan Norveçll Olav Braender, Birlesmls TSİP Başkanlık Kurulu dün Milletler Uyuşturucu Madaeier bir basın bildinsl yayımlsyaKomisyonunun yetkin iaboraturak, polisin ısçılere panzer, cop ve tekmelerle karşı çıkışını ıld var sefleri arasmda bulumruılcta dır. Hasha? çizımJ yasagırun uy«Jetle kınamıştır. gulanmasıyla llgill teknik «özıeınBildiride «tsçi sınıfımıı sendika seçme özgürlügünü sö leim hazırlanmasında, Braender'ke söke alacaktır. Beko Tek in önemlı rol oynayacagı oeıırtıl nik isçiJerinın de sendika «eçme mektedir. Heyetteki Fransız Oliözgürlüğü mücadelesi sonuçla ver de La Grandville ise, Cenevnana kadar omuz omuza müca* re Universitesı ekonomı prote6örü dele edeceğimızi bildlrirlı. Par dür. timizin baslattığı ve lürmekt» olan referandum kampanya«ının amact da budur» denilmektedlr. (Başurafı 1. sarfada) de 25'den yüzde 20'ye düsüren kararnamenin yürürlükten kaldırıl ması ve kftr oranlarının yeniden Türkiye »aptanması konusunda eczacıların uteklerine karfi Saglık ve Sos Öğretmenler yal Yardım Bakanı Dr. Kemal De mir. Eczacılar Birliği merkez tem Bankasının »Uciler heyeti bajkanJığına yazılı cevap vererek, kararnamenin yü 16. kuruluş rörlükter kaldırılmasının söz ko nusu olamıyacağını ve ıkınci bir yıldönümü kutlandı direnişe geçildiği takdirde, halkın ilâç ihtiyacuıın devlet ve di ANKARA (Cnmhuriyet Bürosu) ğer hastane eczaneleri kanalıyla Türkiye Öğretmenler Bankası karşılanacağmı bildirmiştir. (a.a.) nın 16. kuruluş yıldönümü dün kutlsnmıştır. Bu nedenle saat 18.30'da B. Ankara Otelinde kokteyl düzenlenmiştir. Kokteyl'de. Bakanlar, birçok devlet yetkiiigi, diğer bankalarra üst yöneticileri ve seçkin bir dâvetli topluluğu hazır bulunmuftur. 1974 yılmda, bankanın yalnız ta sarruf mevduatında geçen yılı oranla % 40'a varan bir artıa sağlanmıştır. Bu mevduat yükselişi yanında bankamn kredi ve plasman hacminde de büyük arüşlaı meydana l l i OLAYLARIN ARDINDAKİ CHP erken seçimi (Baştaratı 1. sayfada) ğı adma yapüan açiklamada, erken seçimi benımseyen partilerle seçim tarihinin saplanması içıo CHP'nin görüşmelere hazır olduğu belirtilmiştir. CHP, grup sözcüsü Balıkesir mii letvekil Sadullah Usumı tarafından Genel Başkanlık adına yapılan açıKlamada, çeşitli ıç ve dış, ekonomik siyasal olayiar üzerinde durulnıakta ve özetle şu gö rüşlere yer verilmektedir. # Dünye durtımunun ağırlastırdığı ekonomik ve soıyal »orunları mız karşısında hükümet bunaiımı nın dört aydır sürmesi büyük sakıncalar taşımaktadır Dünyadakı ekonomik bunalımın baslattığı ba zı yeni oluşumlar, üelişme süreoindekı ülkelerce ıyı i^gerlendiri lebilirse Du ülkelerdcn hiç değilse bazılarına. o arada Türkiyeye şüçlenme olanağı sağlayabilir. # Hükümet bunaljmının sürüp gitmesinın başiıca nedeni, zorunluğu açıkça ortaya çıkan erken se çime CHP dışmdaki partilerin he nüz kesin karar verememış olma iarıdır. Bu zorunlueu kamuoyu önünde kabul etmelerinin üstünden ikı ay geçtiği halde ve bütün çabalarına rağmen seçim dışında bu çözüm de oluşturamadıkları halde, erken seçim karan m bir türlü alamayan. hükümet kurmakla veya seçimle ilgili kararlarını, bir takım yeni bekleyiş lerle hâlâ gecıktiren partıler, bunalımın uzamasının ve bundan doğan ve doğabilecek olan sakıncaların bütün sorumluluğunu yük lenmiş olmaktadırlar. • CHP geçerli bir hükümet ku ruluşun» katkıda bulunabilmek içiB üzerine düşen her şeyi yapmı», fakat tonuç alamamıştır. Ba; ka partilerin hükümet kurabilme lerini kolaylaştırabilmek için de yapabileceği her şeyi yapmıştır. Ona rağmen, CHP dışmda da bir hükümet kurulamamıştır. venliğimiz açısından da btlytlk önenı veren CHP. ıç barışı Oozrnağa ve hükümet bunalımınl rejım bunalırmna dönüştürmeğe uğraşanlara karşı uyancılık görevinı sürekli olarak yerine getırmeğe kararlıdır. • Hükümetçe ekonomik alan da alınacak kararlann uzun vadelı ülke yararlarına ve dar gelırlı tıalk toplulukları yararma uygun olması için de her dikkati göstermege ve zamanında uyanlarını yapmağa devam edecektir. Fakat CHP'ntn bu iyi nıyetll gayretı ve dıkkatı, ancak bunahmın zararlarmı bir öiçüde azaltmdğa yardımcı olabilır. CHP1 nin bu gayretı ve dlkkati hig kimseyi ve hıç bir partiyı bunalımın bir an önce sona ermesi :çm ner çabayı gösterme sorumluluğundan ve ödevinden kurtarmaz. Bunalımı sona erdirmenin tek yolunun da bir an önce seçimleri yenılemek olduğu artık: kesinlikle ortava çıkmıştır . GERÇEK "Teknik Arıza,, Nerede ? (Baştarafı 1. sayfada 1 malan, ortaya ciddl bir durum çıkarmaktadır. Bir hükümette herhangi bir Bakanlıfcın başına buyrnk bir politika izlemesi olacak iş değildir. Hele bir Bakanlıgın kamuoyunu gerçek dışı bilgilerle oyalamaya çalışmasi da bagışlanacak bir tutum »ayılamaz Bakaniıkiar arasındakl nvnmun satlanması. bükümetin politikasının belirgin bir çizgiye oturtnlması ulusal çıkarlanmız açısından ivedilikle gerekli dir. öyle anlaşılıyor ki «teknik arıza» Norveç çemisinde değil Kabinenin yapısmda bnlunuyor. Bu anzanın derhal tamirlne geçilmesj için geç kalınmammlıdır. ••• Bütçe sorunu • CHP'nın Anayasa ve demolt rası kural lan açısından bütça konusunda ısrarla behrttığı gorüşler başka partılerce benımsenmemiştir. Bu partıler, Meo lis'ten güvenoyu alamaınış bir geçici hükümetı adeta normal bir hükümet sayarak bütçe konusunda ona göre durum aımıslar dır. o Güvenoyu (Baştarafı 1. saytada) görevlisi hazı r bulunur. Ancak Bakanlar Kurulu herhangı bir sebeple çekilmesi halinde yeni Bakanlar Kurulunun güvenoyu alıncaya dek, Anayasa ve İçtüzük değişıklikleri harıç, kanun, tasarı ve önerilerinin komisyonlarda ve Genel Kuru/da görü şülmesi ertelemr. Bu ılke kuralın tek istisnası şudur: «Hükümetin çekilmesından önce görüşülmesine başlanmış olan tasarı ve tekliflerden Bakanlar Ku rulunca yazı ile başkan iığa bildirilmiş olanlarm görüfülmesine devam olunur. «m. 79» îçtüzük kuralının anlamı tartışma götürmeyecek kadar açıktır: Hükümetin çekilmesi durumunda Parlamento'nun yasa tasanlarını veya üyelerin yasa önerilerinı görüşmesı olanağı yoktur. Aksine davramş, Anayasa'nın 85'inci maddesine aykırı oiur. Yıllık Bütçe de bir yasa niteliğinde olduğundan aynı kurala baghdır. Çekilmiş Hükümetin hazırlamıs olduğu bütçe tasarısının Meclislerde görüşülmesi, İçtüzük kurallanna göre olanaksızdır. Bahis konusu ettiğlmiz kural, Parlâmenter sistemin mantığmın doğal bir gereğidir. Bu kuralı an lamı olmayan biçimsel bir hukuk kuralı olarak kabul etmek yanlış olur. Yasaları uygulama, görev sorumluluğunu yüklenecek bir hü kümetin var olmadığt bir durumda, yasaların görüşülmesi ve ka bulü Parlâmenter ilkelere uygun olamaz. Nitekim. 1.3.1973 tarihine kalaq eçki Mil e, bugünkü hüküm oîmamasma karşı, Hükü metin çekilmesi durumunda Par lâmento'ds yasa tasarısı ve öneri lerinin görüşmelerinin ertelenme si ilke olarak kabul edilmigti. T. BM.M.'nin 25.1.1939, 9.6.1948, 17.11. 1243 ve 2.12.1955 tarihli kararları bu ilkeyi açıkça belirtmektedirler: • Hükümet çekilmiş bulunursa T. BJtf.M.. yeni hükümetin kurulu şuna kadar kanunlann gorüjülme sini geciktlrir. T.B.M.M. dahili ni zamnamesinin 87. maddesi U« Ugi li 47 nolu not.» Klasik tanımı Ue bütçe, Hükü metlere malî yıl içersinde yapıla cak giderlerin ödenmesi ve gelir lerin toplanması konusunda yetki veren bir yasadır. Bu niteliği ba kımından, îçtüzük kuralına göre Hükümetin çekilmesi durumunda, Parlâmento'da görüşülmesine İçtüzük hükmü engel olmak tadır. Bütçe, içerik bakımından ma li ve ekonomik olduğu kadar, siyasal bir program olmak özel liğini de taşımaktadır. Millet Meclisinin güvenoyunu esirgeyerek siyasal ve ekonomik programını reddettigl bir hükümetin hazırladıgı bütçe tasansmı görüşmesi ve bu tasanyı kabul ederek güvenoyu vermesi, Parlâmenter sistemi zedeleyen bir çelişki yaratır. Parlamenterler, kendUerini bağ layan hukuk kurallarına uymak yerine, bu kuraUan yorum veya defiştirme yöntemleri ile ken di davramslarına uydurmak yolunu terk etmeüdirler. Devletin bütçesiz kalma tehlikesjnin önlenmesi isteniyoraa bunun tek yoIu seçim karan ile birlikte güvenoyu alacak bir hükümetin getireceği geçici bir bütçenin kabulüdür. Hacettepe (Baştararı 1. savfada) temsilciligl seçimini hazmedemiyen bir grup faşist tarafından çıkanldıgını» öne sürmUştür. Bil diride aynca polisin silâhlı saldırganlara seyirci kaldığı da belirtilmiştir. Didi'nin (Baştarafı tporda) lerimize bırakıiması, tlzık Kondısyor. ve mücadele ruhunun arzulanan duruma getırılmesınden antrenörlerimiz mesul olmalıdır. 4 Teknik Direktörümüz, antrenörlerımızin kendisine vereceğl bilgiye dayanarak; 1 Takımın tertibinden 2 Sahada kullanılacalc taktıicden 3 Oynanması gereken maç adetlerinin ve bunlann 'ariblerinin tesbitinden mes'al olmalıdır. 5 Futbolcuıarımızın gerek hususi nayatiannda gerekse kamp, seyahat ve gece oayatiarında ve bu meyanda disıpuniermden Idarî Direktör mes'ui oimalıdır. Yukanda arz edüen hUiasların detaylarına girmeden sıraıadığımız görüsler ciddiyetle taıbuc edilirse takımımız randımanınuı yükseleceğine ve kulübümüze lâyık olduğu basanları sagiayacajına kanaatim tamdır.» NIS? VE DİRİMLİLİ NE DEDILER? Öte yandan Fenerbahçe antrenörleri Necdet Niş ve Basn Dırimlüi de 161.1375 tarüı ve Penerbahçe SpjB: Kiılübü Yönehm Kurulu Başkanlığına başlıgı ile şu sörüşleri sunmuşlardır: «Futbol Federasyonumuzca yayınlanan 7 numaralı «TEMEL ÇALIŞMALAR* adJı kitabın «Açıklanıa» bölümünde istenilen test üilgiierinin her a ; muntazaman Federasyon Eğitim Müdürlüğü'no gönderilmesi gerekirken bugüne dek bu testleri uygulama olanagını e'.de edemediğlmiz ve gereKii bilgilerı ilgili mercie yoUayamayı.şımız nedeniyle: Pederasyon Egitim MudürlügU' nün 18 aralık 1974 tarüı ve 0310/20571 sayılı yazısı ile ihtar almış ve Futbol Teknik öğretici Yönetmeliği'nin 7/C ve 22. Ceza Yönetmeliği'nin 44. maddesi gereğince hakkımızda işlem yapüacağı tarafımıza büdirilmiştir. Bu durum karşısında asagıda arz edeceğim testlerin yapüarak gönderilmesi ve elde edilecek fikirlere göre fiziki antrenman programlanmn hazırlanması g«rekmektedir. 1 Uygulanacak testler: a) Govde öne egiın gücü b) Pover (Kuvvet) testi c) Sımetrik sürat (saf) testi d) Asimetrik sürat testi (değişken topla) e) 20 m. Slalom (topla) f) Asimetrik sürat testi (topsuz değişken) g) 20 m. Slalom (topsuz) M Cooper testi (Her 15 günde bir yapılacak) 2 Yıllık çalışma programı.» SBF'de Öte yandan SBF Genel Kurulu, fakültede girişilen son boykot olaylarina ve öğrerıci sorun larina değinen bir bıldirı yayımlayarak, öğrencilerin boykota son vermelerini istemiştir. Bildiride, «Fakültemizi oluşturan öğrenci, ögretim Uyeleri, fakülte kurullan ve dekanlığı b'rbirine karşıt unsurlar olarak görmek yanlış bir düşüncedir. Bunlar her bakımdan amaçlan ortak olan bir bütünün parçalarıdır» denilmiştır. Kesin karar • Bu durumda partilerin, erken seçimle İlgili kesin kararlarını daha çok zaman yitirilmeden vereceklerıni umuyoruz. CHP gnıbunun bütün Uyelertnin imzaladığı erken seçim önerısiyle ilgili olarak Anayasa Komisyonunda başk bazı partıler temsllcilerinin snn gtlnlerde aldık' iarı tavır, bu umudumuzu bir ölçüde desteklemektedır CHP, bu ^nerinin Meclıs'te görüşülmeslnın. seçim zorunlulugunu kabuı eden başka partıierce de uygun görülmesının. seçim zorunluğunu kabul eden başka part:lerce de uygun görülebılecek bir erken seçını tarıhı gozönür.de tutularak vapılmasma yardımcı olnıaja hazırdır Bunu, CHP mıiletvekillerı Anayasa Komısyonunda belırtmışierdır. Grup yönetıcııerımiz de haftalardir bu yönde girijimlerde bulunmakta Turist Istanbul Üniversitesi Alt Komisyonu Üniversiteler yasasının bazı maddelerine çıktı dırlar Senatosunca kurulan ve 1750 sayılı Üni versiteler Kanununun bazı maddelerini değiştiren tasarıyı incelemekle görevlendirilen Komisyon, tasanda üni\ersitelerarası kurulun yetkilerinin arttınlmasına karşı çıkmıştır. Komisyonca hazırlanan ve görüşülmek üzere Üniversite Senatosuna sunulan raporda bu konuda şöyle denilmiştir: «Üniversitelerarası kurulun, tü zel kişillgi haiz üniversitelerin üzerinde olağanüstü yetkllerle do natılmış bir kurul haline getirilmesi asla doğru değildir. Ortak ilkeleri sapta>an, ortak kanun ve tUzükleri hazırlayar bir kurul haline getirilmelidir.» Raporda, hazırlanan tasannın docentük. sınavmda doktora ve tıpta uzmanLk dışında «Yeterlik» gibi bir usulün getirılmesinin üni versite kavramı ile bağdaşmadıgı da belirlenerek, gerekli şartları kazanmış doçentlerin kadroya bağlı olmadan profesörlüğe yükseltilmelerinin sağlanması istenmişür. İP İç barışın ^(orunmasma rejım açısından da ulusal gü 4 kişinin ölümüne (Baslaratı l sjyiada) 1975 günü ameliyat olan l& nas tadan Adile Korkmaz, Hauce Yolen ıle GUlbitti Ataş"ın, bir gün sonra da Sabriye Ozdemırın ölümü ile sonuçıanan narkuz o layına Ankara Savcılığı el <coymuş, öncelikie narkozda cuiianı lan tüpler mUhürlenerek 'ahlil için bilirklşi heyetine verllmı» ü. Saglık Emekli (Baştarafı 1. sayfada) köz 1914 yılında üstegmen rütbesi ile Erzurum'da tüm cephe savaşlanna katHdıktan sonra, Avrupa'mn çeşitli illerinde ordu ıstihbarat memuru olarak görev almıştır. Kurtuluş Savasında Garp Cephesj karargâhı ikinci şube müdürlüğü yapan Nurj Berköz, 1925 yıhnda Harp Akadeaıisıni bitirmiştir. Türk Ordusunun çeşitli kademelertnde görev alan Berköz, 1945 yılında Korgeneral olmus ve daha sonra Jandarma Genel Komutanlığına atanmıştır. 1950 yılında emekliye ayrıian Korgeneral Berköz, katıldığı Birinci Dünya ve Kurtuluş Savaşlan sonunda gösterdıği yararlılıklardan doiayı Harp Madalyasi, giimüş nıadalya, İstiklâl madalyası ve Tunceli madalyası almıştır. Çeşitli makaleleri ve Rusça'dan tercüme eserleri bulunan Berköz; Rusça, Almanca, Fransızca, İsveççe, Azeri, Tatarca ve Kürtçe lisanlannı bilmekteydi. Cenazesi bugün öğle namazından sonra Şişli Camiinden aluıarak Zincirlikuyu mezarlığuıda toprağa verilecek olan Emekli Korgeneral Nurı Berköz evli ve bir çocuk babası idi. Bllırkişi raporu dün açıKlannuş ve narkozda kullanılan azot protoksıt tüplerlnde oksıdan madde bulunduğu ve azot protoksit ga zının Avusturya Carmokopısıne uygun olmadığı tesbit ecüaniştir. Bilirkışı raporunüa aynca, tup lerda redüktör madde oıan azot diokdit gazmın bulunduğu da be lirtümış ve ölümlere Ou gaam sebep olduğu mldinlmıştır Rapor Jzerlne Savcılık, tüpleri nastaneye veren tskitıer Caddesı Seçırn Sokak ^0/4 nurnaradaKı Sanayi Gazlar Ştrketinin mUınB» süı ile mes'ul müdürü olan Nu rettln Sefa Eroflu, Lâtlf Mutlu ve Fatma Guzide Akfırat'ı tutuk lamıştır. Ote yandan, Sanayi Gaziar Şirketi tarafmdan hastaneye verilen tüpleri narkozda kullanan nasta ne personelinin tamamen suçsuz olduğu anlaşılmıştır. VtRANŞEHÎR OLAYLARIM PROTESTO MÎTÎNGÎ'ne katılalım 18/1/1975 cumartesi 14.00'de Hürriyet Meydanmda TSİP ISTANBUL IL ÖRGÜTÜ Cumhuriyet 439 Demokrssi ve însan Haklan Adına V EFAT Merhum tsmall Hakkı Bey ve merhume Cemile Hanımın kızları, merhum Dr. Ali Haydar'ın eşi, Rezzan Bayrak ve Ümran Şensezgin'in anneleri, Selâhattin Bayrak ve Sabahat Sensez'in kayınvalideleri. Haydar ve Serdar'm babaanneleri MELIKE ŞENSEZGÎN 16/1/1975 günti Hakkın rahmetine savuîmuş ve 17/1/1975 cuma günü Eyüp Sultan'daki kabrine miştir. Tann rahmet eyleye. canazesl defnedilAtLESt Cumhunyet 438 FAZİLET YERLt CENGİZ BAYSAL VE EVLENDİK ÇOK MUTLTJYT7Z BAŞSAĞLIĞI Şirketimizln kuruculanndan ve hissedarlarından NtLGÜN YtJRTEKtN Ue VAHAP YURTEKtN Evlendiler. 17.1.1975 Bakırköy (Artaı: 75«21) Daniş S. Somersan'ı kaybetmenin derln üzüntüsü içinde bulunmaktayız. Tanndan merhuma rahmet, kederli ailesine ve yakınlanna başsağlığı dileriz. SİNGER SANAYt ANONtM ŞİRKETt tDARE MECLtSt Moran: 87/441