Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET 17 Ocak 1973 ean Jarque« Rou ==eau nun U' garl ğs vp. ren sozlerını aklıma ge'lrıyorum da, lçerığîne katıhak bıle buRdn kolav kolay sov]eneıre\eceğı kanısına van\ orum onlann. Içer:ğine neden katılahm, dneceksinız. soylıjeyım. uygarlii dedığimız se>, sadeee aıaçlara, gereçlere ınriirpenecek riuruma getmlır.ee daha?ı eski zamardarın tanımadığı bır takım korkula;' «ııvenizlilden tümden vok olma tehlıkelerını de yanında aetırr. orsa, ava gldebılnıe başarısı. mutsuzluğumuzu ortecek guçta sa>ılamaz. Kırsal .a^amın erincinı (huturunu) hançımiz zaman raman düslememisizdir! îşleyım (ssiaı.ı 'oplumunun buvuk kentlen \e bunaltıcı yaşamı, şurasından burasmdan hangımizi tedırRİn etmemiştir I Olaylar ve görüşler lçin gerekli bu en llksel gereksemeler, uygar Iığa vakışma\ acak bır bunalım durumuna gel miştır. Toprak, ağaç, kır nedır bilmeyen yen kuşaklar yetısmektedır. TOKGÖZLÜ BÎR DÜNYA Melih Cevdet ANDAY ksrçı karşıya geldigi, olayı derlnhğine izleyen bilım adamlarının dediklerıne bakarsak, kolavca söylenemez. Japonya'nın bu durumda daha yakın bir çdküşe hazır bulunması, Bırleşık Ame nka'nın ısine gelmis bile sayüabilir. demıstı. Işte şımdi, toplıımculuga ksrşı ol?n dunya parçasımn >uzyuze geldiğı bu «barbarlık»'ır. Evet, «ilerleme» dlye büinegelmıs kapitalist işleyim toplumunun bugün barbarlığa donuş tehlikeai ile karşı karşıya bulunrnası, msam, tanhın garıp oyunlan üzerinde duşündurecek bir olay niteliğindedir ve bu olay geç. mışin mutlu bir anı olarak düşlenmesinc yol açabilır Yalnlzca bunalımlardan onceki kapitalist döneml dtefil, büyük paralılar o gunleri tatlı tatlı anarken, oteki insanclkların btr takımı, Ortaçağı bıle ozlemle duşlevebilirler Tuketımin bunca hızlandınlması, irvsanın mııtluluğuna mı yol açmıstır sanki"1 Gelismevı sıfıra indırmek, çarçura «avaj açmak. luksü ortadan kaldırmak, gereksemeleri en azında tutmak onerılen, eskı basit yafamın rahatiığına, iyılığine vönelik bir tutumu içermiyor mu? tnsanlar kendi yarattıklan bır devin karçısında şımdl tir tır titremektedırler. Bunu görup de kapitalist ışleyım topl'imunun bir vanılma olduğunu, bir yoılajma nlduâunu dusunmemek elde mi' O voldan u!u«al grlir ırttıkça, ksn'Prin de coSaldıfır.ı «nlevpnlpr ^aka etmıvorlar Antibivotıklerın ınsan yasamın: uzatm»dıgı anla^ılmiîtır. Çevrebıllm. riunvamııın yaşanamavarak duruma ge mek üzere oldugunu soyluvor Besln. konut sıkıntısı. tnsan yasamı Geri Kalmışlar Az gelişmış ülkelerin. bu yıkıcı bunalımdan daha az zararla kurtulabıleceklerıne ılışkm duşunce, bızı bu durumda en çok ılgılendırmesi gereken bır tanılamadır (teşhistir). Bilim adamları buna onemle parmak basıyorlar Kapitalıst Mevim toplumunu örnek alan. fakat o toplumun gellsme kosuMarını yaşamamls. vasama^ına da olanak buiunma>an az gelışmışlerin şımdt. gerı kalmışlıklannı bır tvimet. bır fırsat o* larak değerlendirmelen. garıp olduğu kadar uvar't'i Hıı oleuriur Kapitalist ışleyım toplumunun, bunca duşunürü ve bllım adamı ıle, görebilecels ıken goremedigl. (\a da görmüş olanların dınlenmedıfı) bugünku çıkmazlan, az aelıjmış ulkelerın vaktınde kavrsvıp vollarını ona göre venıden çîzmelen, denecek kı, bekleneme/dı Ama kazanç hırsı yerme ınsan^al ılışkılerı gehstirmek olanaîına onlar çok daha vakınrlırlar: henüz tumden yitırmedıklerı sade ve alçakgonüllü bır yasamın Tdemlerını, kendı Kendisinı vıkmayan bir uysarlık ülküsu uğrunda gelış'irebılırler. Kapitalist tslevım toplumunun bir Ortaçağ va^amına donusre=ı o tur toplumlardaki ınsanlar ıçın çılgınlık gerincı bır düsüs olabilır (bu çılgınlık her seyı eöze alan bır sava= hıçımlnde ortava çıkabıllr), arr.a tuketım ekonom'sinın sarhoelnğuna. kor edioı «aplantısına henuz kapılmamış olan az geli«mış toplumların, kurtulma ve doğru volu bulma şan«lan vardır; veter ki vaşamın, çok kazanma ve çok harcama tutkusu ıle elde edilemevecek denli ustün mutlulukları bulunduğu gerçeği benimsensin «ınırsız ve gerek'iz nfSie uretimi. verini kpf üretırr "" ^ı>,Tk«,r ' tlkel tophırpları kücumsemevelim, nnliT vaşamı bl?den daha ıyı değerlend'ınyorlardı. Kırlı bir dunyadan temiz bir dünvaya geçl; üİKÜstınde bizim onlardan oğreneceklerımiz olduîunu düşönüvorum. doğaya daha vakın, gözu tok bır yasam ulkusunde Bunun temelleri Gizli Örgüt! eyrek yüzyılı aşkın blr süreden beri ülkemizde sözde çok partllı rejım vururluktedir. Ne var kı bır vandan görünüşte çok partilı rejim yururlüktevken gazetelerde sıksık bazı haberlere rastlarız. 1940larda. 1950lerde, 196U'larda ve 197U'lerde okuduğumuz bu çeşit haberlerin nıtelıği hiç değismedi Bazı kımselpr gizli orau» kurduklan iddiasıyla gözaltına alındılar Babıâlı ba<=ını bu soy haberlerin aynntliannı verirken, gözaltına alınan, va da tutuklanan kışilerin kimllklerinı bıldırir, Tuk Ceza Kanunu 141'ıncı maddeve avkın davrandıklarını llen surer. Savcılığın kovuşturmavı rterınlestirdığıni vazar Ö/etle sıvasi poltsımiz. bır gutlı komünist orgutu mevdana çıkarmıstır. Olav va eerçekren açıklandığı gıbldır. va da «ıva=al ortamda ovnanmak ı«tenen blr oyunu lezEİhlamak ıçın bır guli orgut masalı ortava atılmıştır Sonuç bak'mından ıki olav da eşdeğerlıdır Bırtakım «yasa kaçkınlan, vatan halnlen, komünıstler ülkenin güvenlıSini ve kurulu düzenı kun(iaklamak için gızll örgut etkınlıgim elaltından surdürmektedırler. Okuvan'ar: Eh, derler, cezalarını bulsunlar. , . Ç Ama bugun bunlan soylemek yıne de Rousstau'nun gunündekı gıbi kolay degildir O, sadrce Batı toplumunu gozunün dnune alıyor ve bu toplumu lierleyen dunvanın sımgesi olarak goruycrdu. Orada insamn yasamı değişivorsa, insanlığm yasamı degisıyor demekti bu; orada insan mutsuzluğa düsuvorsa. bütun dunya mutsuzl'iîa düşmüş sayılabilırdi. Bugünse durum. boylesi blr konusmaya hiç de e venşlı degildır Yeni ekonomik bunalım, b?şra Italya olmak. ardından înjıltere gelmfic uzere bir takım Batı Avrupa ülk'Ierinl tehtflt edi'orsa, ekoıomlk bunalımın nedenı olan kapıtali't tüketım riüzenini. biitün dünyaya özgü tur vapı biçimı olarak görmek olanaksızdır. Gerçekten de, bugun, Arap ülkelennin elindeki petrolun pahalıva satılması olan ıle açıklanmak ıstenen venı ekononr.k bunalım, bu bunalımın etkı«ı altında kalan kapitalist ulkele.in kendı ekonom'k yapılarından doğmus bulunmaktadır: bu açıdan dunya çapında genelleştirilemez. Yok«a bütun suçu petrole ve bu bakmdan Araplara yüklemek, kapitalist toplumun nitd'.ğıni. çelıskılerini anlamama'< olurdu Doğru*u s'jaur kı. yeni ekonomik bunalım. kapitalıst ulkelerın icıne dustuüu blr bunalımriır ve «Dunıamu ne tfuruma geldi!» benzeri bır genellfr.ee hiç de elverisli degıldT. Gıderek, ısı, elınde prtrol bulunan Arap ulkelrrım tehdıde dezın vardıran Birlosık Amenka'n n bıle bu tehlike yüzünden yıkım ile Ötekiler Kaldı kı, sosyalist ülkelerden bu bunalımla ılgılı hiç bir yakınma gelmemesi. tfunyamn bu gibi olaylarda toptan bir tamlamaya (teşhise) artık hiç uygun olmadıgım gosteıir. Bundan oturu, yazımın basında degındiğım, uygarlık ve ınsan mutluluğu ilişkısi, Rousseau'nun günundeki gıbı değil. çok baçka bir yaklaşımla ıncelenmelidir Gerçi bu bunalım yüzünden patlayıverecek bir dunya savaşı, yalnızca kapitalist ülkeleri degil. bütun dünyayı etkileyebilir ve bu bakımdarv soruna ügisiz kalınamaz Aynca dün\ a kapitalizminin baîımlı psrcalan durumunda bulunan bir tskım kuçıık ulkclerln. bir dunya «avaı çıkmasa bile, bunalımdan etkılenecekleri apaçık ortadacTır; ancak uvgarlık ulku^u, artık kapıtalizmin koşullarına ve basanlanna baglı fp< ulke olmaktan çıkmı = tır. Bu bakmdan «umut> ya ria »nmut'uz'uk» kapıtalızmm alınyazı<ma baglı desrildır. Bueunlf»n çok nnreden goren Marx, «Ya toplumculuk va barbarlık> 46 RUHUNUN HAYALETLERİ OKTAV AKBAL Evet Hayır Iki Yaşlı Savaşçıdan Sonra Çin ekin'den zaman zaman Mao' nun veya Chou EnLaı'ın veya her ikisının hasta oldukları habertert yayılmakta va butün dunya bu haberler ılzerınde merakla durmaktadır. Çunkü bu ıki lıder, 25 yıldır, Çin'in kadenne aralıks» olarak von vermiş ve onu dünyanın en güçiu devletlerınden bıri hallne getirmislerdir Çin 8 milletlerarası kuvvet dengesinde bugünkü önemli yerini sağlayan da bu ikı yaslı savasçı olmuştur. P ULUSU TARAFINDAN TANRILAŞTIRILAN MAO'NUN ÖLÜMÜYLE ÇtN'DE ELBETTEKİ StYASAL BtR BOŞLUK MEYDANA GE ara«!i arenada «pary» devlet» muamelesl görmüş, ya yıkılması için uğrasılmış veya çökmesı beklenilmistir anıanla her sey degişir Çocuk büyür genç yaijlanır, yaşlı meyarın eşiğıne gelır. On yıl onbeş yıl. ylrml yıl önemli zaman parçalandır. Hep ilerıye dofru akar saatler, aylar, yıllar. Geriye döndüriilmez zaman kusaŞı Birbirı üstune çıkıhr basamaklar. Dünku ki?iliğinızle bugüne gelmlşsenız bo(a akmıstır zaman adını verdigimız bu değerli cevher. TV'de «Üç Silâhsorlerı» seyrettinız, sonra da o kahraman, gönıpek sılâhşorlerın «Yirmı yıl sonra»kitfurumlarmı.Hangısi gençlığinm safliğını, soyluluuunu korumuş? Değışraısler, tanınmaz olmujlar, kımi sarsaklamış, kimi dın adamı kisvesı altında tam bır üçkâğıtçı, kimı iktidarın baş uşağı . öyledir, yarın ne olacağı bilinmez. Yirmi yıl once yüreklivdiler, dürüsttüler, kahramandılar dıye o Athos'ları, Aramis'leri, d'Artagnan'ları baş tacı mı etmelı? Zaman »şındırmış, en iyi, en guzel yanlannı yok etmış Baska bır TV programında da bizim eski Demokrat Partilılerden bırksçını seyrettik, konuşmalarını dınledik Bır zamanlar, yanı 27 Ma\ıs 1960tan onceki yılların ünlülerıydı bunlar. 15 • 20 yıl oncenin »teşli politikacılan, milletvekiüeri, bakanlar . Saatleri sankl 26 mayıs 1960 akşamı durmuş. Şimdı ışlemeye baslayacak sanıyorlar. aradaki onbeş yılı yok kabul edıyorlar! Onbeş yıl once on vasındakı çocuk ?ımdi ünıversıte son sınıfta Kltaplar çıkmış, okunmuş, olaylar birbırıni izlemıs. her şey değişmlş, daha neler neler olmuş1 Şıradı kalkıyor «46 ruhu.udan, 14 Mayts aylemindan söz e^iyorlar .. Butun bu kışıler zamanın gerılerinden kalkıp gelecek bırer hayalet »İTndi. . 46 ruhu otuz yıl once var mıydı? Orası da kuşkulu. Neydi, ne değildi! Tek parti yönetimine karşı o partinin içindeki bir hizbin başkaldırışıydı gerçekte. Yurttaki bütun muhalelet gücunü çevrelerinde toplayabilen bir eylem oluverdi. Ne getirdı, ns kazann"ırdı topluma? Bir atlama, bir sıçrama, bir a«ama mıdır 46 ruhu dedikleri, 14 Mayıs Devrimi adıru verdıklpri' 1950de ışbaşına geçen DP ıktıdarı 1960'ta batağa gömuluverdı. Turk ulusuna katkiH nedir, yararı nedır, sağladığı nedir? Incir çekirdeği doldurmaz seylerdır bunlar. Hera aaha o günlerde, yirmi o'uz yıl oncelerı. . 1950 60 arasında basarı^ız kalmıs. >arar«ız olmus. devlet gemısıni karaya oturtmus ınsanlar zamanı dondurduklarını samiıkları için, kendilerını vazgeçllmez birer «kurtarıcı» kabul ettikleri için enbej \irmi vıl sonra yeniden «baş tacı« edileceklerı umudunda, ınancındadırlar! Zamsna ters dusmek, ulusa ters düşmek, akla, mantığa, sağduyuya ters düşmektir bu. Gerçek difi bir şeydır... Z LECEK. FAKAT DEN SONRA TANRILARIN ÖLÜMÜN KIYAMET ORTADA. Tannlar Ölse de... Kabul etmek gerekir kl, Çin' in yeni yönetidleri devleti yeniden kurmus, ulkede siyasî bırliği gerçekleştirmıç, Çm top lumuna kendine güvenme olan.ağını verebilmiş. ülkenin onarımına gırışmış, ekonrmık gelısmesinin atılımlannı planlamtş, açlığa ve sosyal sefalete son vermişlerdir Yıne Pekın'ın bu yenı liderleri Çin'ı kendı sınırlı olanakları ile de olsa. nükleer guç hahne getirmesinı bılmı? ve ülkeîerının milletlerarası dengede yerini almasını sajlamış ve onu çağ'mızın uç guçlu devletmden biri yapmı»lardır Çın'i, 1949 yılında ıçlnde tnılunduğn bir sefalet ortamından alıp bugünkıi durumuna ulaşüranlann başmda. hiç şupnesiz, ulusunu harekete getiren Mao ve onunla birhkte yıllardır devleti yoneten Chou EnLai celmeine.dır Yalnız, bu yaşlı liderlerin naleflen henuz belli değildir ve ölumlennden sonra Çin'de siyasi bir boslugun meydana gel»bileceğı sanılmaktadır. Onlann sağ hkları konusunda Pekin'den vansıyan haberler üzerinde onemle ve merakla durulmasının nedenı de budur. ülusu tarafından Tannlaştınlan Mao'nun ölümunden sonra, Çin de, elbette kı siyasî bir boşluk meydana gelecek ve bu boşluk pek kolay doldurulamıyacaktır Fakat, Tennlartn ölümunden son ra kıyamet kopacagı efsanesi. oir çok ülkede oldugu gibi, Çin'de de geçerli olmayacak ve Çin yenı yöneticılerini büyük bir sarsıntı geçirmeden bulabılecektir. KOPMADIÖI Turgut AYTUĞ BÜYÜKELÇÎSÎ Bakıvorum, birtaklm partilerin sarüdlklan tek umut bu eski DPliler! Devnmci bır atılım'.a Adalet bnune götürülüp, turlu ağır suç'.arla mahkum edi'.en. suçlarının cezasını bırkaç yıl çeken, sonra ulusun bağışı ıle ozgurlüğe. giderek siyasal haklara kavusan bırtakım ünlu unsuz polıtlkacılar . Geçecekler liste baslanna, DP'vi ya da AP'.M büyuk çoğunlukla iktıdara getırecekler ilk seçimlprde' Inanılır şev midir bu, olacak şey midir? Boyle bır şe\ ulusumuzun zamana karşı koyan bır topluluk olduğunu saptamaz mı? Demlrelci AP, Bozbeylıcı DP boyle bir ola'ilığa ınarvmıslar mıdır sahıden? Yoksa politik bir ovun mu «ayıyorlar bunu, bir aldatmaca, bır kandırmaca, hem halkı, hem kendılerıni''. Uç Silâhşorler yırml yıl sonra ne hale gelmışler, TV'deki fılmde butun canlılığıvla gordunuz. Zaman ezmiş kisiliklerinı, yok etmış, tanınmaz hale getırmiş onları. O yurekli, bajarılı, gozupek lnsanları... Ya ger.çhklerınde, en basarılı, en dınç, en venmli çağlarında bile hiçbır şev beceremeyenler, en küçuk bır yararlı ı? yaratamayanlar, yüreklılığın, gözupekliğin, ınandîrıcılığın en kuçuk bır örneğinı bile verememış olanlar:.. Onlar ezilmıs gıtmişler zamarvm acımasız dıslilen arasmda Geçmışte kalan bir tatsu hayal olmuslar, birer eski hayalet .. Şımdi o havaletler gen dönecek, işbasına geçecek, kaldıkları yerden surdürecekler iktidarlarını! Durmuş saatlerını onbeş yırmı \ıl sonrava ayarUyarak, el çabukluğuyla. hemencecık .. Sonra da atlayarak o uzun zaman parçasını, gorme>erek çağın gerçeklerinı, cepheler kurup iktıdar olacaklar! Bu, duş bile değıl, olsa olsa korkulu bır karabasandır. ATia daha çok kerıdılerl ıçın!... Eski ve büyük bir uygarlıga ESKt TOKYO sahip olan bu «Merkezi împaratorluk» 19. yüzyıhn sonlanna doğru «Aiyon Savası» İle gucunden ve görkemınrfen çok sey istiyordu. Fakat olaylar bu teşyıtirmı? ve 20 yüzyıhn Uk ya hisi doğrular jekilde gelifmia, nsında yoksulluğun, sefaletın Mançu hanedanırun sahncden çe ve açlığın egemen oldugu bir kilisinden sonra, Çin'de, «merulke manzarası göstermıs ve kezl bir otorite» kurulamamıı, eya milletlerarası siyasal edebiyatta letlerin komuUnı generaller 5z«açllk topragl» olarak adlandı gürlük ve yan bağımsırlıklannı rılmıstır. Sonsuz dogal kaynak ılln etmişler. ciyasl birlik gerçek lara sahip bu «kıta»ya, 30. yüzlejtirilememiş ve Cumhuriyetin yıhn baslarında, Uzakdoguda ilk be« yılı sorumsuzluklar ve a* yukselea ve güçleneo Japonya " kert darbeler dönemi olmuştur. büyuk bir istiha ıle bakarken. Çarllk Rusya'sının sttıır <«nılç Savaş Döneml mayan genişleme emelleıi ve Batılıların sömürü oyunlan oBu askeri darbeler dönemi «Sun nun uzerinde toplanmıstır. Bu Yat Sen>in Şanghay'daki sürgun donemde, Çin, çok çetın siyasal hayatından tekrar Kanton'a dönve sosyal ko;ullar içindedir. Çin mesi ile sona ermijtir. Fakat, bü mılleti devam etmekte, fakat yük kijiliği olan bu •hümanist Çin Devletinin varlıgından sup milliyetfi. olaylara hükmedebile he edilmektedlr Pekın'rfe ege cek, gerektiğinde onlara yön vemen olan birkaç yabancı ülke rebilecek lider niteliklerinden yok nın büyükelçilikleridir. Çınli sundur. Bu nedenle, Çin'de Sov. kuçumsenmekte ve İnsan mua yetler Birliğinin çıksr oyunlan v« melesi görmemektedir. Gururlu müdahaleleri dönemi başlatılmııÇin milleti yüzyıllar boyunca sü tır. Sovyetler Birligi Komünıst rup giden sulistimallerirv ih Partisinin önde gelen kisilerinden mallerın acısım çekmekte. yö Yahudi asılh Borodin. Sun Yat • neticılerinin günahım «açlığı Sen'in müfaviri olarak, büyük bir yenmek kavgası» ile ödemekte askeri heyetle, Çin'de, sahnededır. dir. Bir yandan •Kuomintang>m (Milliyetçi Partil Çin Komünisüe Iste, yüzyılımızın baslarında, geçmesinin zeminini, Çin boylesine urauUuz bir du rinin eline Çin Komünlst Partijirumdadır Pakat bu ülke son öte yandan 25 yıl içinde dünyamn üç bü nin örgütlerune ve stratejUini hayuk imparatorluğundan bııi tırlamaktsdır. Milliyetçi Ordu ise haline gelmış, Asya'nın kaderi Sovyet Askeri Müsavirlerincc dU nı elınde tutan ve mllletlerırası zenlenmekte ve egitilmektedir. sorunlarda önemli igırlıgını duFakat bu de uzun yurabilen bir güç olmuştur. Pa memis, Sundönem Sen'in sUrYat Ö1Ukat bu döneme büyük yoksulve yerme luklardan, mihnetler ve çileler mü gelmesiyle Cbiang Kaı Shek müliyetçilerle koden. ıç savaslardan, Çlr • Japon In çatısmalar sava;ının tahribatından ve ağır münistler arasmda «ıç savaslar boşlamıç, dış kosullar ve müdahalelerden dönemine» böylece Çin Komügirilmiş, geçılerek çelınmistir nıst Partisı ve onun liderleri Gerçı. 12 {ubat 1912'de son Man ıçın ufukta güç günlerin belirçu împaratoru tahtından feragat tileri görülmtistür. Bu durumda etmi;. Çin'de Cumhuriyet ilân edil Mao ve arkadaşlan kırsal bölge rm^ ve Çm ulusu ışıklı günlere lere çekilmış ve «Köylü ayaklan gelindiğını sanmıştır. Fakat za masısnın hazırlıklanna glnşmışmanın Rus Dışişleri Bakanı Sa lerdir. Sosyal devnmin tabanla zanofun da dediğı gibı Cumhuri birleşrnek ve Çin toplumunu hayetın Çin'de kanun ve nızamı ege rekete getirmek suretiyle germen kılacağı şuphelıdir. Elbette çekleşebılecegı ınancindadırlar. bu açLKİaması ile. Sazanof ülkesı Anrak Kanton'da Ririşılen «Com nın oilemın: dile getınyor ve rnun» denemesı 7000 komünıst Çin'de devletin guçlenmesinı Rus mihtamn ölümü Ue somıçlanmış çıkarları yönünden zararlı buldu ğunu dolaylı sekilde ıfade etmek ve bunun Uzerine Çin Komünist Partisı önctileri 1935 ekımınde Güney Batı'daki Kiangsı eyaletıne çekilmışlerdir. Bugünkü Çm liderleri ıçin açlıgm, hastalığm, «uzun yürUyUs»ün yoksunluk ve dertli yıllan oradarı baslayacaktır. Çin'in ıçlnde bulunduCu bu güç kosullar, Japon Militanstlertaı harekete getirmıs ve 7 teramuz 1937'de Wanpmt;'de Japon nöbetçilerı Ue Çin nöbetçılen arasında meydarm gelen çatışma sonunda Japon Silahlı Kuvvetleri Kuaey Çin'de ilerlemeğe başlamış, 13 aralık'ta Pekın işgal edılmis, îngiltere ve Almanyanın girıştikleri banş çabaları sonuç vermemış ve 23 aralık tarıtıli Japon Ultımatomunun reddedilmesı ucerine, 14 ocak 1938de Japonya Çin'in istillsı kararmı almıs ve böylece 6 yıl sürecek Çm Japon savası başlamıştır. Sarasın ilk yıllancda Şanghay ve Nankın Japonlann eline duş müş, milliyetçi ordu btltün cenhelerde bozguna ugTamıs ve bu durumda Mao ve arkadaşiarı «Tek Cephe» çagınsına ve bu zorunluS'u ile kar&ı karşıya kalmıs ve savasa katılmıslardır. Fa kat »avasın bltmeatnden hemen sonra bu tek cephe anlasması bozulmu» ve 1948'da «ıç savaş» bütün sıddeti ile bir kerre daha b*slatılmıs ve yıllar boyu insaf•u ve amansıcca devam ettınlmistir. Amerikc Bırlesik Devletleri ve Sovyetler Birlıgmin banş çı çabalan sonuç vermemlş, bu yıpratıcı harp nihayet Chıang Kai Shek'in 1949 arahgmda Formoza'ya çekılmesı, Mao ve arkadaşlanmn 1 ekım'de Pekın'e yerlesmeleri ile sonuçlanmıstir. Ne var kt, yillarca süren kavgalar, hükümet darbelerl, iç savaslar, Çin Japon savaşı ülkeyı ekonomik vönden çökme noktasına getirmis, devleti zavıflatmıs. sivaii bırliBi temellenne kadar sarsmış ve Çin toplumunu gerçek manada sosyal bir sefaletin içıne sürüklemistir Yapılacak işler çok, dertler ve davalar sayısız, olanaklar ise yetersizdır. Işte. Mao ve arkadaşlan Çini böylesıne olumsuz ve çetin kosullar içinde devralmışlardır. Içteki bu zorlukların yanında dıştan gelen yoğun engelletneler de yer almıs ve PekinMn yenl yöneticilerinin görevleri büsbütün güçlesmlşrir. Nitekım Sovvetler BirUğinln, ancak 8 yıl süren destek ve yardımının dısında, Çin uzun yıllar «siya«î bir valnızlık» içinde kalnrn, Amerıka Bırleçîk Devletlerinın «Tecrıt Poiitıkası» ku$a|l ile çevrilmiş, milletler Ne var kl 1975 Türkive'sıncfe ve dünva«ınrla bu tür yontemler artık eskı geçerlilığınl ve ıslerligıri ynırmlştır Gazetelerde okuduğumuz komünıst örgutler üstüne oykuler ve serüvenler, lçerde ve dısarda tersine tepkller jaratmaktadır Çünku toplümumu?un ve dünyamızın bugunkü bilinç düzeyınde ikı nokta çaŞda? insanın ve detnokrat politikacının aklına takılmaktadır. Şoyle ki: 1 Basınımızda sıksık komani«t glzll örsutierın ortaya çıkanldıklarını okumaktdn bıktık Hiç olmazsa demokrası hamamının namu = 'jnu kurtarmak için blr adet faşıst orgutu niçın ortaya çıkarama/ sıyasi polisimlz? 141. madcıe>e gore «sosyal blr smıfın difceT blr «ınrf üıerinde Uhakkümlinfi kormava, vonelık örgut kurmak suçtur. Uçi smıfının sermaye sınıfı ustunde tahakkümünü kurmak isteyenler keşfedilivor; pekl ya sermave sınıfı tahakkümünü vurütmek ıstevenler çevrek vuzyıldan beri bır dernek, ya da siyasî partı kurmadılar mı' Geçenlerde bir siyasal cınayet ıslendi. Istanbul'da bir öğrencı. faşistler tarafından öldürüldü. Bu ögrencinin katili kimdir' Şircdiye dek bulunamadı. Yakın yülarda yirmlye yakm öğrenoi öldürülmüş, katilleri bulunamamıştı. Aslan polisimiz, öğrenci Şahin Aydın'ın katilinı bulamazken. gizli komünıst crgütünü nasü da sıppadak ke*fedip elliye yakın genci içerl alıveriyor? Bu ne şıddet, bu ne celâl? Oi&yın içeriye dönük yüzü budur. 2 Bir de olayın dışa dönük yüzü var. Türkiye, Avrupa Konseyine üyedir. Avrupa'da Komünisi Partisı bulunmayan tek ülke Türkiye kaldı. Yunantstan'da demokrasiye dönüsle birlıkte Komünist Partisi kuruldu. Portekiz Komünist Partisi, koalisyon hükümetınin ortağıdır. Avrupa Konseyindeki bir üyeye Türkıye'den gelen haberi okuyunuz, anlaünız: Gizli örgüt kurmak suçuyla elliye yakın sanık gozaltına alındı. Avrupalı soracaktır: Ne gizli örgütü bu? Komünist. Ya! . sizde komünıst partisi kurmak vaşak mı? Yasak. Ama bu yasak demokrasiye ve çajdas hukuka aykındır. Baska tür bir mantığı Batı demokrasilerinde geçerli kılamaz, Batılıya anlatamazsınız. Fikir özgurlüğünün bulunmadığı blr yerde gizli örgut suçlamasını çağdaş hukukçu kafası almaz. Batı bu tarihsei surecı yanm yuzyıl once kapadı. Vaktiyle orada da Komünist Partileri yasaktı Gltli ârgütler kunılur. msanlar bu yuzden tutulur, zındanlara atılırdı. Batı toplıımu gelişip ozgürlükler sağlanmca komünist partileri kurulup parlamentoya girdiler. hukümetlere katıldılar. TuTkiye komünistlik umacısını aşmadan. fıkir özgürlüjü ve demokrasiye kavuşarmyacaktır. Devlet Güvenlik Mahkemesı gibı Anayasa'ya aykırılıfı apaçık kunıluşlann giıli örgüt avına çıkmaları uygarlık dünyasmda Türkiye'ye bit şeref kazandıırnaz Bu tur suçlama içerde de etkisıni yitirmiştir. Kom«m?*Hk soçarKr«n 4çeri «tılanUra halk «rtık hakazlığa u«ramıs bir mazlunı gozuyle "bakıyor. "^ M^% ' »' DEMOKRASt ve tNSAN HAKLARI ADINA ViRANŞEHiR OLAYLARINI PROTESTO MiTiNGi 18/1/1975 Çumartesi 14.00'de Hürriyet Meytfanında TEBTİP KOMlTESt V EF A T MÜESSESEMİZ KtTRüCULARINDAN, DEĞERLİ İNSAN ZtRAAT TÜKSEK MÜHENDİSt H. Abdurrahman GÜLÇELİK 15/1/1975 günü Hakkm rahmettne kavuşmuştur. Merhum» rahmet, kederll allesine ve yakınlanna bassağlığı dileriz. ENKA HOLDiNG TATTRIÎVT A.Ş. (Akdoğu 772) 414 DUYtRÜ VEFAT Ştrketimizin saygıdeğer mensubu kıymetU rnüşavirimiz, ZtRAAT YÜKSEK MUHENDİSİ ALMAN HASTANESİ YÜZ YILDAN EERİ SAĞLIK HİZMETİNDE Mart 7975'de venic/en hizmefe a/recek olan Kadın HastaliKİan ve Doğum Kİiniği kadrosuna, üç iki iki iki iki uzman asistan, ebe, hemşire, bebek hemşiresi, yardımcı hemşire | = S 5 Ş i: Hasan Ali Yücel tlkokuiu ve öğrenoilerinı Koruma Demeği'nin olaganllstü yılUk kongresı 2 $ırt>« 1975 pazar günü saat 14.00'de okul bınasında yapılacağından sayın üyelerin teşnflen rica olunur. YÖNETtM KURÜLO Cumhuriyet 409 E IBDÜRRAIHAN GÜLÇELİK 15.1.1975 günü Hakkm rahmetine kavuşmuştur. Cenazesi 17.1.1975 Cuma günü oğle namazından sonra Şışlı Camiinden kalclırılacaktır. Azdz hatırasını kalbimizde yaşatacağımız merhuma rahmet, kederli ailesine başsaghğı dilenz. PİM\İ>, PLÂSTİK tKSAAT MALZEMELERİ A.Ş. iiıııııııııııııııııııııııııııııııııııııutıımıııııııııııınıuııııııııııııııııııııif TEŞEKKÜR " 1 (Akdoğu: 767) 410 ahnacakhr. İsteklHerin en kısa zamanda Alman Hasfanesincfe Başhemşire'ye şahsen müracaaflan reca olunur. ALMAN HASTANESİ ISTANBUL, TAKSİM SIRASELVİLER, I Âni bir kanama İle hayatı tehlikeye düsen esim MÜ = NEVVER TALAYOĞLU'n* geceyansı âcilen yatırdığımız E SSK Istanbul Hastanesinde rierhal müdahale ederek hs S yatını kurtaran Doğum ve Kadın Hastalıklan Mütehas~ sısı sajın Dr. Cevat GÜRALP Fatma ENGÜR İ VEFAT Değerli mesai arkadaşımi7, dostumuz, sevgıli ağabeyimiz. iyi insan ZIRAAT YÜKSEK MÜHENDİSI = = = = ~ 5 ve Ebe ile yakın llgılerini esirgemtyen Doğum ve Kadın Hastalıkları Mutehassısı sayın ~ = E H. ABDURRAHMAN GÜLÇELİK 15.1 1975 gunü Hakkın rahmetine Kavjşmuştur Meraleketıtnıze öüyük hiametier veren her kanş toprağma emeğı geçen merauma Tanrıdan rahmet, kederli aılesme başsağlığı dılerız. PtMAŞ Mensuplan TeK.45 4070 (Altin Reklâm ... / 398) NO. 119 1 Dr. Hulkiye TUftGAY 1 Ehe HANtFE AYNUR ve Hastabakıcı HATİCE DEDtRCt'ye ailece minnet ve sükranlanmızı bıidirlrım. HtSEYÎN TALATOOLU 'ıllIIIIIIIİIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIlB (Cumhuriyet 411) (AH.UUI;U wr> 4ir