Katalog

CUMHURİYET 9 Eylül 1974 Portekiz ordusunun eski komandoları Mozambik'te özerk 30yaşındaki yönetim ilân ettiler Dünyada Bugün « komşumuz erıç'ın batı yakasında iki komşumuz var. Bırı durmadan bızımle anlasmazlık çıkaran Yunanıstan, otekısı, bızden ayn bır sıstem ıçınde jaşajan Bulgarıstan Turkıye kurtuluş savaşını verırken cephede gorunen duşmam Yunanıstan ıdı O zamandan bu yana Yunanlılarla bırçok kez savaşın eşığıne geldık. Bulgarıstan ıle ozellıkle 1950'lerde ılışkılenmız zaman zaman gergın aşamalara gırdı. Ama hıç bır zaman cıddî bır savaş tehlıkesı geçırmeaık Sofya ıle Ankara arasındakı gergınlık ıkı ülkenın degışık sıstemler ıçnde olmasından l e bu sıstemlenn, ıster savunma deyın ıs'er saldırı, askerı pastlarında jer almalanndanaı N LOURENCO 1MABQL~ES (MOZAMBtK) Portekız'dekı yenı yonetım tarafından emeklıye se\k edılmı; bulunan somurgecı Porte kız ordusunun bır takım mensupları, sılâhlı bır harekete gırışerek, buradakı rad>o ıstasyonunu «le geçırmışler ve Mozambık'ın «bagımsızlığı>nı üân etmıslerdır. Rad yoda yaptıklan bır açıklamayla Sedat, "Yeni bir Araplsrail savaşı çıkabilir,, BEYRLT Mısır Cuııurb»şkanı Emer Sedat Bevıu'ta ya>'rınnar >Er Nehar. n < v l « n u Yszı tşlerı Muduru vjassu Tun ıp verdığı mulâkat Sirahinaa btşıncı bır Arap Israıl gavasın'n >h* r^al dışı olmadıgını ano*1» DUnu ulu«larsracı şatlaın ^aptaja ca?ını so\lemıştır ' ı ddt bu konuda şjnldiı soy'e• ın ;TT «Dunsada bırçok keljşr°eler c^u^or Iraıllılcrın A gureoıieı eklerı bazj çartlar ortjya Ç i k.ib',\r» c J . " dat Mısır ıle Sovyetlor Ru1 EI arasındakı üışkıler hakkınd=ıki bır soru>a kaışılık, Sovye ±e rın artık Mısır'ın ısteklerne ce\ap vermekte olduklaııtu so>lemış, ancak bu ısteklerın neler ol duğunu belırrmcmıştır Tuenı'ye gore Enver Sedat, Mı sır Dışışlerı Bakanı Ismaıl Fehncı nm Moskrvava vapacağı zı^are tı memnunlukla karşılamak^pdır Mısır De\let Başkanı, Sovyetlerın Mısır'ın ısteklerıne «Karşıiık vermcje başlamış olduklannı. bıl dırmekle beraber ılerde bır Mısır Sovjet zırse gorusmesı duzenlenmeEi halınde bunun Moskova oa değıl, ancak Kahıre'de yapılabıleceğını belırtmıştır. Bılındığı gıbı. Enver Sedat son Mİlarda dort kez Moskova'ya gıderek Sovyet > oneücilerıyle goruşrrustu ıa a > somurgecı artığı süihlı gıiçler, beyaz azınlığın ırk aynıncısı yo netımlennın hakım olduğu Rodez j a ve Guney Afrıka'dan da yardım îîtemışlerdu. Havaalanı ıle postanelen de kont rollen Jtmda tutruklannı ıddıa eden sılâhlı guçlenn ıkı sağcı or gute mensup oldukları Amenkan AP ajansının verdığı haberler arasındadır. Yenı Portekiz Yönetunınin sömurgelere bağunsızlık verümesı yonundekı polıtıkasının taraamen karşi'inda olduğu bıldırılen ye nı darbenın, Mozambık'ı, Portekız'ın somurgecı pohtıkasına karşı jıllardır başımsızlık sa\aşı veren Frelırro oıgutunun sıyasal egemenlığıne bırakan Lusaka anlaşmasını da tanımadığı açıklanmıştır (D1Ş H4BERLLR SERVtSİ) Başkan Ford, Nixon îçin tam ve kesın ai çıkardı WASHINGTOV Başkan G«rald Ford, Watergate skandah sonucu ıstıfa zorunda kalan ABD eskı Başkanı Rıchard Nıxon ıçm Anayasa'nın kendısme verdıgı yetkıyı kullanarak, Cumhurbaş kanhğı suresınce ışledığı j a da ışlemış olacabıleceğı suçlar ıçın, «Tam \e kesın bır af» çıkardığım açıklamıştır Başl^n Ford, bu konuda, «Vıcdanım, kapanmış bır sayfayı yenıden açtıracak kotu bır düşun surdurülmemesı gerektığını bana sojlüyor Vıcdanun, aynı zamanda. Cumburbaskanı olarak, bu sayfayı sıkı kapatacak yetkinın yalnız bende oldugunu da soyluyor» demıştır. Eskı Başkan Nıxon'ın, son gunlerde ıçınde bulunduğu durumun sağlıgını tehdıt edecek bır nıtelık kazandıgım da belırten Ford, şunları söylemıştır: «Cıddı iddıa ve suçlamalann, eskı Cumhurbaşkanımızm başın da bır kılıç gıbı asılı durduğu kamuoyunca bılınmektedır. Bu durum, yaşamma jenı bır bıçım verme>e çalışan eskl Başkanm sağlıgını tehlikeye atmaktadır Cumlıurbaşkanınııj, ömrunun bu yuk bır kısmını. halktan aldıgı >etkıjle bu ulkenın hizmetıne verdığı unutulmamalıdır » Başkan Ford, daha sonra Beyaz Saray'dakı çaJışma odasında, gazetecılenn onunde af kararnamesını ımzalamıştır. Türk basınında yeni bir dönem Bursa'daaçılıyor Türkiye'nin ilk büyük şehir gazefesi HAKiMiYET Yunanı=tan faşıst bır yonetım altındadır Bulgarıstan ıse bu donemı otıu >ıl once gerıde bıraktı Bulgdnstan da ozel ıkle ıkı şe> tenlıkslıdır Sovjetlere karşı olmak \e sosjahst sıstemın geçerlı olmadıgını ıddıa etmek. Turkıye de de geçmışte tam tersı ıkı şcy ınsanı surundurmek ıçm yeterhydı A B D 'ne karşı olmak \e kapıtahst sıstemın ülke ıçın yararlı olmadığını, kalkınmanın sosyalıst 50Ila gerçekle^ebılecegını uerı surmek Bugun A B D "ne karşı çıkmak eskısı kadar tehhkelı değıldır Dıledığınızce eleştırebılırsınız VVashmgtonu Ama ulkenızın kapıtalızmle kalkınamajacağını, tek çıkar yolun sosyalızm oldugunu, ınancıniz bu olsa dahı, soylemezsınız Bırakın boyle bır şey\ ılerı sürmeyı, Kuba'mn Sovyetler ın >a da Bulgarıstan r ın s o s yalıst yontemle kalkındığıni yacsanız 142 maddenın son fık rasma dayanarak savcılar jakanıza yapışıverırler. Suçun tanunı «komunızmı ovmek»tır Onun ıçın bız 9 Eylul 1944 de fasızme karşı ayaklanan Bulgarıstan'ın bu ulusal bayrammda, komşumuz ıle ılgılı rakamları verırken, kalkınmalarının sosyalıst yontemle olup olmadıgını kesınlıkle tartışmıyoruz Bulgarıstan kalkınmış, bu kadannı büehm yeter. Gensı ne bızı ılgılendırsuı ne sızı Nasıl kalkınmışlarsa kalkuuruşlar. Onümuzde bır surü rakam \e ıstatıstik bilgı var. Bunların bır kısmmı vermekle yetıneceğız. tkinci Dünya Savaşı oncesı Bulgarıstan ozellıkle tutun ve gül yagı satan bır tanm ulkesıydı. Nufusun büyuk bir kısını <~o75ı tanmla ugraşir, gerı kalan Oo20 hızmet sektorü ve tekstıl ıle tutün ışlemeden ıbaret olan sanayı dallarında çalışırdı. Bugün, Bulgarıstan nüfusunun ^ 8 0 ] sanayıde çahşan bır ulke olmuştur. Bulgar makına sanayıının 1960 . 1972 donemındekı artısı yaklaşık olarak %700'dur. Enerjı alanına da kısaca goz •tmakta yarar vardır Elektrık enerjısı tiretımı 1939'da 266 mılyon kılovatsaatken 1972'de 22 mılyar kılovatsaate ulaştı. Bulganstan'ın ulusal gelın ise 1939a oranla O oll00 artmış bulunmaktadır. Çehk uretımınde küçuk komşumuz 3 mılyon tonu geçen yil aştı. Btitün bu rakamlan Bulgan s t a n ı n nereden nereye geldığmı kısaca gostermek ıçın verdık. Turkıye Ile Bulganstan'ın karsılıklı ticareü de oldukça ılgmç rakamlar ve gerçeklerle dolu. ÎM komşu Ulkenın Ikıncı Dunya Savaşı öncesı de tıcaret ilışküeri vardı. O zamanlar Bulgarıstan Turkıye ye hububat, buyuk baş hayvan, hayvansal maddeler, odun, komur, aba ve baklagıller sat&rdı. Turkıye'den ıse narencıye, taze balık, zeytın tanesı, kuru yemıs, baharat, balmumu, palamut hulâsası satın alırdı. İkıncı Dunya Savaşı sonraSinda, ıkı ulke 1955 şubatında klırınge dayanan ılk ücaret anlaşmasını ımzaladüar Aynı yü karşılıklı mal mubadelesı 2 544 O O dolardı Bu rakam 1965 O de 8 mılyon, 1970 de 8 377.000, 1972 de ıse 19 müyon 342 bın dolan buıdu Ülkelenn bırbırlerıne s»*Mcları başlıca malların aurumu ıse şoyle Bulgarıstan Turkıye'ye, torna, fıreze, cendere, delme Sepıng makınaları, dızel motorları, telefon santralları, telefon ahızelen, eıeütrık sayaçlan, sodyum »elıtresı, amonyum bıkarbonat, soda kalsme, kımyasal gubreler, ılaçlar, elektroelfer, elektrokar, elektronık hesap makınalan, >azı makınaları, çeşıt» lı fhadenler satijor Turkıye ıse Bulgarıstan a, taıe balık, zeytın tanesı, narencıye, balmumu, knruyemış, hamderı, ıplık, pamuk, j'apagı, moher, cevızıçı, palamut hulasalan satıyor Son yıllarda bunlara cüzı mıktarda tuketım maddesı de katılmıştır Sanırız ıkı ulkenın karşüaştırmasından almacak çok ders vardır Nereden nereye geldığınıızı ıncelerken, komşulanmiz ortasındakı durumumuzun ne olduguna bakmayı da unutmayalım O zaman dogrusu tablo bızım açımızdan pek ıçaçıcı gorunmüyor. Dünya'Ha çiçek hastalığı, geçen yıla oranla yüzde yüz arttı CENEVRE 1974 yıhnın tık 8 ailık donemınde (ocak ağus tos), dunyada çlçek hastahğına yakalananlann sayısının, geçen yılın aynı donemıne oranla % 100 arttığı Dunya Sağlık Örgutu tarafından açıklanmıştır. örgut tarafından bu konuda yayınlanan rakamlara gore, 1973un ılk 8 ayında çıçek hav tahğına tutulanların sayısı 95 bın 886 iken, 1974'un aynı dcneminde bu rakam 195 bın 339 a yukselmıstir. Hastalığa yakalananlann 3/4'u Uınt altkıtasmda bulunmaktadır. 1974'teki bu olumsuz gelısmeye rağmen, Dunya Sağlık örgutu çıçek hastahğının 1975 >ılı sonuna kadar tamamen onleneceği konusundakl yargısını değıştırmemıştır. Çıçek hastahğının en fazla gorulduğu ulkeler Hındlstan, Benglades. Pakı«fan'crır (aa) ÇARŞAMBA GUNU Dörf renkli ofset baskılı ve en son haberlerle \ixon affı kabul etti Öte yandan Başkan Ford'un kendısı hakkında af ılftn etbğını oğrenen Nucon, bu affı kabul ettığını bıldırmıştır. Watergat« olayında hatalı davrandıgmı soyleyen Nucon, şunlan eklemıstır «Bu affı kabul ederken, bu gü zel davranışın, yurdumuzu Wa tergate'ın yükunden kurtaracağına emınım. Bugun Watergate olayını ele alışımın hauUı elduğunu anlıyorum ve bu hatanın agırlığını omnlmun her gUnunde yenıden duyacağım. Watergate olaymı daha kararlı ve daha durust ele almam gerekırdı» HAKİMİYET Bursa'da çıkıyor VEFAT Dıkmenın dayısı, , YtKSEK \'ız« esraiından merhum Mehmet Hılmı Ile merhume Ifakat Atansay'ın ogullan, Lâtıfe Atansay'ın eşı Mu]de Akıalp \e Elkut Atansay'ın babalan, Kajra Akıalp ve Edda Atansay'ın kayınpederlen, Behice Başol'un agabeyısı, Ayşe, Meltem, Ozan, Mehmet, Hilmi'nin büyükbabaları, Furuzan Beklenen gazete M. TAHİR ATANSAY 8 Eylül 1974 pazar gunü Hakkın rahmetine kavusmustur Cenazesı 10 eylul 1974 salı (YARIN) gunu Şışlı Camnnde ıkındi namazını muteakıp, Ferıkoy mezarlığındakı ebedı ıstırahatgâhına t«\dı edılecektlr. Mevla rahmet eyleye. A t L E S t (Cumhurıyet 7147) TAKVİM 9 Eylül Şaban 21 Guneç Oğle İklndl Tf.tsı İmsat Humi 1390 A^ueto» 27 Hlcri 1394 «33 1100 13 11 5 40 16 «7 9 16 19 30 12 00 21 03 1 33 4 52 »20 HAKİMİYET VEFAT Merhum Hamıt Tunçomağ'm eşl lzmır Beledıyesı Memjrlarından Reşat Tunçomağ ve Prof. Dr. Kenan Tunçomaf'ın sevgüı annelen AN M A Hocam ve değerh eşım, babamız. Ataturkçu ve ulkucu Ayşe Tunçomağ 8 Eylül 1974 gunü îzmır'de Allah ın rahmetıne kavusmustur. Cenazesi 9 Eylul Pazartesı fbugun) Istanbul'da Şıslı Camnnde kılınacak ıkmdı namazından sonra defnedılecektır. Akraba ve dostlanna duyurulur. AILESİ Prof. Dr Emin Faik ÜSTÜN aramızdan aynlarak, blzım ıçın olmezhge geçışının bırıncı yılı olan 10 91974 salı gunu Bahkesır'de okunacak me\lıt ıle anüacaktır. Esi: Dr. Esm ÜSTÜN ve Çoculdarı : Cumhurıjet 7141 > .'IHII "!l!!l l . ,'' Bursa'nın ve Bursalıların övünebilecekleri bir gazete olocaktır. Cumrruriye* 7143 miliillilll. ,ı! Aîtm Kumbara ödülü kazanan küçük §ebnem diyor ki: Bîr koca kumbara var üsküdar meydanında Zamanı gösteriyor Bir koca banka var üsküdar yollarında Güveni gösteriyor Blr koca ümit var Küçücük kumbaramda Yannı gösteriyor Şebnem Akalırt YEDİDEN YETMİŞE HERKESİN BANKASI (Yenî Ajanns. 2143) 7117 AU StRMEN