Katalog

CUMHUBÎYET 29 Eylül 1974 naya»*rmzın yarp re yargıçlar fle flgili '.]>e ve kırallan yalnız, bundan ör.ceki yazılan.mda sayılanlardan olusmus degıldir. Bıı en nnemlilerine işaret etmeklB yetındik. Hâkim ve mahkeme, Anayasamızm temehnde yatmaktadır dersek, bunun bir abartma olmadığı Anayasaya şöyle bir göz atmakla hemen anl.v şılır. Öncelerde bir kes daha ısaret ettigimıa gibi. 14. maddede kisi dokunulmazhgının. 15. maddede özel hayatın gizüliğinin, 15. maddede konut dokunuîmazlığının, 17. maddede naberlesme özgürlügünün, 22. maddede basın özgürlüğünün, 2fl. maddede dernek kurma hakkının, 80. maddede kişi güvenliğinin yargı giivercesi altında bulunması ve bu hak ve özgürlüklerın özünü yok etmeyen bir yasasa göre ve zorunlu nedenlerle sınırlanmasının ancak yaraıç karanyle mümkün olablleceginin Anayasada belırtilmcsi, Ansyasamızın vargıçlara ne geniş bir yetkı ve aynı zamanda ne denli genış bir sorum luluk yükled:gin:n başka örnekleridir. Bilınen. ama tekrnrlanmasında her zaman yarar bulunan bir noktayı şuracıkta ısaret etmek isteriz: Yasalar ve Anayasa, ö7üne uygun biçirr.de uygulanmak iqm yapılır. Sosyal ve pko norr.ık koşuüar gerektirdigi zaman bunlar degişikligo uğrayabilirler. Ama sosyal ve ekonoırrk kosullar hemen bu?ünden varına degismeyeceğine göre devletin temel yasası olan Anayasanın B;rf bazı kurallannı ııygulamamak için sık sık de gist'.rilmesı, doğrudan dofruya siyasa! bır nıtelik rasır ve bu nedenle devlet yapısında ıs'ıkrarsızlık, toplum yapısında huzursuzluk dijjrur. Hele Anayasamn reformcu ve sosya] kuraP.arının uygıılamasız bırakılması vüzünden doğan huzıırsuzluklan ve karışıklıkları önlemenin çaresmi, o Anavasanın şiddet tedbirleri dogrultusmda değıstirilmpsinde aramak, devletin siya«al, »osyal ve ekononr.k yasamını sarsıntıîtra ugratır, vatar.daşlan umutsuzluğa, kinlere, düşmanlıklara, hatta zulme sürükler. Şu halde Anayasalarda dikkat edilecek en »nemli iki noktadan biri istikrar, öbürü tam uygulamadır. • İsnkrar, Anayasal Jcuralların vatandas yicdanına yerleşmesini, Anayasal haklann geniş halk yı{hnlannca biünçie benimsenmesini sağlar. Gerektıgi zaman devlete karşı. daha dogrusu devleti yönetenlere karşı vatandaşta hak arama bilinrinı yaratır ve güçlendirir. • Eksiksiz uygulama, idarede keyfiliği, kanunsuzljgu o'nler. Vatandaşta devlete karşı güven doeurtır; devlet va'andaş bütünleşmesmi sağlar ve böylece Anayasaya can verir. Anavasanın fksiksız uygulanması, idare başındakı kisi veya kurumların her istedigi kuralı «vasa» adı altındr yürürlüğe koymasma engel olur. Yakın terihimizde bunun olumsux va olumlu örnekleri vardır. Anayasads istikrar ve eksiksiz uygulama »gelerl birbınnden aynlmaz. Bunlar birbirinin biltünlevıcisıdir. Biri olmadan sadece öbtlrüniin bulunması. devletin Anayasadan yoksun olmasıyle b:r demektir. â Olaylar ve görüşter Anayasalarda sanın yedinel maddesine ptfre: «Parlarrenfonun toplantıya çagnlması, tat.l edilmesı veya büsbü'ün feshedihp yenı seçımiere karar verilmesi yetkısi» padişahmdı. Padiçah bu verkıden yararlanarak Parlamentoyu tatil ettı ve tam 32 yıl bir daha toplantıya çağırrnadı. Tekrar edıyorum: Görünürde Anayasa vürülükte idı ve Anayasa istikrarı vardı ama tam uygulama olmadığı icin devîet Anayasasız demektı. • 1908 Meşrutiyet dfineminde, 1S76 Anayasası padişahın yetkilerinı kısıp daraltan kimı de gıçikliklerle 5eniden vürürlüğe konduğu halde, btr süre geçınce, hele 19I4'den sonra. Anayasava raban tabana aykın yasa vp kararlar cıkanlarak vatandaş hak ve özgürlüklerı ma! ve can püvenl.gi sadece Anayasamn maddelen içinde tcald:. Sankı Anayasa normal vasalarla değisiklığe uğr.ıyor gibiydi. O dönemın diktstör yetkı>ine sahip. Harbiye Nszırı Enver Pasa bir gün ya=aya avkır: hir emır vermis. Adalet Bakanının. •Pasan hu hufusta kanun yok. Bu emrın y r ı n e gctirilmesi kanuna aykırı olur» cevabına kar=ı da öfke ile. «Yok kanun, yap kanun» tfemiş. Bu «öz, <Ben.m buyruğumu fcrmalitesire uvdur, ya?ı haline £eıir» demektir. Bu olavı bana e.«lci Adliye N.i7irı Necmeddin Molla Beyin tiamadı rahmetli Prof. Ebül'ulâ Mardin hocamiiî anlatmi'tı. Diktatör durumunoaki bovle yor.etic:l?rin eePTrıen oldugu bir ülkede, Anayasa egemenlijtincicn e.lbette söz edilemez. ÇCnkü orada Anayasa i=<ikran ve Anavasa uygulaması diye bir şey elbette söz konu.«u olamaz. 0 1946 seçimlerinde Parlamentoya bir m'JhaWet grubunun, yani o zamanki Demokr»t Pirınin girme:i ve IS.'n seçımleriv'.e ilk kez iktirfanr. demokratik yolrisn el deji'tirip Demokrat Partinin iktidara, Cumhuriyet Halk Parfi»inin muhalefete geçmc«i Parlamertova £r,r?c»H fni«bi) blr siyasa! denetim al!'=kanlığın] sok tu l«e de, eskl tek parti egemeniığinin rahat idare yonteminden ve kotu alıskanlığlndan ülkcmij hir türlü kurtulamariı: Anayasaya aykırı yacalann, güya üzerinde çok durulan avıklanması sorıınu çöyl? dursun, bu aykırılıkt» yeri yeni yasalar çikar;lma«ında bir <akınfa grirülmedi. Tnprak mülkiyetinde feodal s i ' temrien, ticaret ve saray: alanınHa da büyıik .«rrmayeden yana olanlsr Demokıat Parti vrircsinde jittıkçe yoğun bir bıcımrTc yuvalanriıkça ve yerii sermayenın >abancı «ermave çevrelenj le ışbirlîgi arttıkca, Petrnl ve Maden Kanunlarının Parlamentoriaki tsrtışmalarında goru!dügu gıbi, muhalefPt partisı olan Cumhurivet Hî"lk Partisinin itiraziarı ve rr.uhalefetin Parlamento denetımi yoğunlaşıyordu. Ne yazık ki, buna karşılık iktidar partisl liderlerinin sinirîiliği vp sertügl de, Demokrat Partı çoğunlujunu Rittikçe Anayasa dışı kararlar »lmaSa, Parlamento icinde tahkikat komi";yonları kurarak yargı yetkistnln Parlamentoc» gasbı, yani Anayasan:n «çıkça ihiâli doîrultu istikrar Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU S'ina siin'iklüyorHu. B*y!ee«, fonra, Anayasa âdeta askıya alındı. P»r »mentoda bir çoğunluk istibdarfı huküm sürmefe bsjladı. 27 Mayıs'a Geliş N'asıl ki. 24 temmuz 1908 Mesnıtîvetl. Ov manlı Anayasasını uygulama »!ar.ınd»n ksldıran Abdinlıamit'ın ıstıbdariına son vermı«5P, 27 Mayıs 1960 Devriml de, 1924 Cumhuriyet Anı•asa = inın rizanü ve sozıinü ihlil eden Demok>jt Partinin çojunlulc istibdadına «on vermijt:r. 27 Msvn müdahalesinl devrfm olarak nifeliyoruz, çitnkü bu müdahale, herhanci bir cuntanın ikfidarını kurmak amacıyla deâıl. \nzlaştirıian ve çoğunluk i=tibdadlna dönü.ştürülen rfe mnkra«ıyi kurtarmak ve bir dah» aynl • oz!a<=tırma voluna sacılmamayı ı.çin Anayasal ^rirantiler koymak amacıyl» girişilml? bir tmniahai* irii. Nitekim bu devrim sonucund» hazırlanan ve Türk halkınca kabul olunan Anayasa ile ülkede demokratik ve «o«yal hukuk devİPtinin, bütün hukuksal garantiteri İle. temellerl at.ldı. Ne yazık ki, 1961 ve özellikle 1965 ve 1P«9 «eçimlerinde ülkede gittikçe çıkmazlasan bir kısır döngü'e eirildı. tktirtara glren tutucu güçler, daha ilk andan başlavarak 27 Mayıı Atıayasa^ının hak ve ö?«rürlükl*r, özellikle sosyal haklar s;?temine; düsünce özgürlüğünün, emekcilerin hakiarı doŞruItusunda ve vargı denptiminm de, icranın keyfî evlpm ve islemlerit»i önleme doSrultusıında işlemesine karsı olduklarını saklamadılar. Anayasamn sosyal reformiar ile İlgili kura.larırı uvEulama«;ız bırakarak bu temel yasaya ters düs^üklprıni smlprdiler. Bu tutum ve davranıştan ülkede bir klıır döngü meydana geldi. dogduğu kanısına vanlarak, vukanda örnekleriyle belırttiğıraız olumsuz degişıklıklere gldild:. Kışı hak ve özgürlüklerı, kışı eüvenllgi, yargı yetkisı kısıtlandı ve böylece ülkede birkaç yıl bır tür iceyfi uygulamaıar sıstemıne yol açıldı. Demokrasımiz bliyük bir yara aldı. $ündı 14 ekım 1973 seçimlerinden ben iilkemiz bu acı yaraların tedavısi ile meş?uldür. Kanımızca. 27 Mayıs Anayasası eskı durumuna getirll meden bunların tam tcdavisine pek olanak bulunmayacaktır. Eskı ve en yenı tarıhımizden vermis oldufumuz örnekler, Anayasamn aygulamasız bırak:lmas!iıın, ya da ters dogrjltuda uyeulanmasının ne g:bi olumsuz sonuçlar do^urdufunu posretmeğe ye'er sanırız. Daha öncPlcı vazılarıımzda da 4elirttığinuz g:bı, An&yasasmda ve öbür yasalannda. hukukun üstünluğü ılkesınin hâkim olduğunu gösteren kurallar.n ver alnnj bulunduğu bir devlette, en kd:u. en zararlı re en tehkkeh şey. vdneticilerin. bu kurallann ü . zerinden at!avarak bir takım kevfi icraata ıapmalarıdır. Örneglrt, iktisadl ve sosyal hayatın herket için insanhk haysıvetine yaraşır bır vaşayıs seviyesi saglanmasi amacına göre düzenlenmeai Anayasa gereğı olduğu halde ıktısadi ve sosyal hayatın zensrini daha zensm takıri daha taklr duruma getirecek ve eskiden cok sovlendijji gibi, «her mahr.llede bir kaç milyuner üremesine. olanak sağlayacak vöntemlere göre diizenlenmesi yurttaşlarda Anayasaya. hukuk düzenıne ve dolayı'sıyle devlete olan Rüvenı sarsar. Kısacası ulusu iç kavgaiara ve çöküntülere sürükler. Işte uysaj lnsanhğın, özellikle çagımırda, adalet kurımuna, adalet euveTice"=:ne. hukuk ve yasa denetımine, kısaca=ı Anayas» r« huJcuk devleti ilkesine dört elle sanlmMinın n«den'erinden biri ve baslıcası budur Bu durum, sivil olsun asker olsun, yargı yetkismi eylemli olarak kullanan her derecedekı yargıçlarımıza. düşen görevın öneuuni açıiça belirtmeğe yeter. Yanlış Bir Sanı K Sylerde bilge lhtiyarlar vardır. Okumasıı ya?m«nı bilgelerdir bunlar; evrenin yasalannı, lamanın gızlni, değısimin kurallannı; deneyerek, nnayarak, yasayarak, duyarak öğrenmislerdir. Doğadakl etkl • tepld zincirinin halkalan birbirine nasıl bağlanır, bilirler. Bendin ardında biriken durgun su, bent yıkıhnca rvasıl dalgalanır, coşar? Sakin görünen kişi, durup durup na*ıl parlar? Büyük umutlar gerçekleşmedigı zaman yıklhf neden ölümcüldür? Çatışmalar yumusatılmazta, patlama neden çaresizdlr? Köylü ermlşler, yaşlandlkçt Bğrenlrler bunlan... Kentli ermişlerio ise ellerinde öğrenim için daha etkili araçlar vardır: Kltaplar... Kitaplar doğadaki güçler arasındt uçurumlann derin» lesmesi, sınıflar arasındakl ktvganın kesklnlesmesi ıonunda patlarr.ay» dönüşeceginl yazarlar. Kitaplan okuyan klsiler, bu yasalan bildiklerlnden davranıslarını «yar» larlar. Eğer bu davranışlar geregi gibi ayarlanamazsa, «onuçlır beklendigi gibi olur. Portekiz'de kırk yıllık faşizmden sonrı bır darbeyle kurulan hCkümete sosyalistler. komünistler katılır. Yunanistan'da yedl yıllık cunta fıslzml ardından seçlmlere lolcular, komünistler hazırlanır. 12 Mart fasizminl Türkiye'yi topyekun kapsavacak bir planlamaya dönüftürmek isteven fbislerin sonu da hıç kuşkusut doğa yasalannın öngördüğü gibi »onuçlanacaktı Bereket versln kl böyle bir ndise olanak verılmedı va Ecevit önderliğinde bir demokratik cephe ülkenin yaşsmına ağırlığım koydu. Eeevit başlangıçta «İÇ ban*» bayraftım dalgalandıra* r»k yürüdü. «lç banş> demek, «nıflararaıt ban» demek» tir. Bir dereceve kadar bu amaca yaklaşıldı. Ama son günlerde olan bitenlere baktıkça, Ecevit CHP'sinin lktidaı^ dan cekilmek İçin tam zamanı ieçtigine Inanmak cerekiyor. Bugün Turkive'de h»klı lşçl eylemîerinin üstüne tank» İar ve coplarla yürünmekte, fikir »uçlanndan fitürC bl* ömür bnvu hapis cezalan ekspres hızıyla mahkemelerden çıkarılab.lmektedir. Fiyatlann yükseli><i ve hayat pahalılıgı it« yakında kentlercfen kSyler» dojru acınnl duyuracaktır. Böyle b!r *;amada Ecevit CHP'sinden beklenen açık blr tutumdur. Bir kez CHP 1leri gelenlerl haltan gözünün içlne ba>!.rak gerçekleri söylemek zorundadırlar. Bugün sorumlu koltukta oturan bir yetkili: Biz geldik, enflasyonu durdurduk... divebillr mH Böyle birsey söyliyene kimse Jnanmaz. tnançsızlık baslcdı mı bir kez, salgın gibi yayılır. Enflasyonu duıourmalt eger parasal ve yüzeysel tedbirlere baflı olnaydı, bu MKİbırleri CHP'den önce alacak iktidarlar ve hUkümctleı vardı. Bir vakitler CHP tadkınmanın bir düzen uegJşikllgi oldugunu söylerdi. : Ve dofru bir sBzdü bu... Ecevit CHP'si geçrniş iktidarlardan bozuk d(iz*ni kfllıfcm yoluyla devralmıştır. Bozuk düzen sekiz ayda degısmez; ücretleri ve maaşlan arttırmakla enflasvon durmaz; sınıflararası barıs sermaye smıfı çevrelertne vaKİasaTak gercekleşemez. t.ğer bir toplumda işçı sınıfı ıdeoloıısı su<j sayıhyorsa, ve olağanüstü mahkemeler avdınlara (iltırlennden ötürü 36 yıl ceza verebiliyorsa, o topl'imda demokrasl o.madığını söylemek en başta CHP'lilerm görevidir CHP, bugün Iktidarda degildir. ve bir muhaletet flbl krr.uşmasını bilmelidir. Parlamentodan ıstectıği Kammlan peçıremiyen, halka vadettigi programı meclisierdekı sayısal çogtınlugu bakımından ytirürlüğe Koyamıyan bu ptırtımn, kendisini iktidar sanır.ası ve bu sarııya kapılarak ^erçeKler dile getirmeJtten çekınmesı yanlış va ters yankıı&ı do» gurmaktadır. Hukuk tçin Savaşmalt Hukuk Fakilltesinin 1 1 sınıfmda derslerl1c me başlarken lıseden henüz gelmiş öğrencilarime, tam 4 yıldan ben hep sunu söyleritn: H «Bu Fakülte\1 bitirenlerrien bir kısmı y»rfiç, bir kısmı avukat olacak, ülkede hak n hnkukn saıtınarak. en taıtsal vartık olan adaIrti üağlamakla görevli olacak Ne hekimlikte, ne öfcretmenlikte, ne mühendifilikte. o* de bas ka bir meslekte. gerektiği zaman bir inaanjıı hayatına son verme. vani idam karan verme yetkisi yoktur. Hiçbir meslekte, hir Idjnoenin reya kurumnn baskasından olan ve b u ı n yflı binlere, milvonlar» hatta milyarlara v»rsn alacsfinı borçludan zorla alıp %lacakbya 5demeye karar verme yetkisi yoktur Hiçbir meslekte Parlamentomın ve hükömetın erlen» Te islemlerini denetleme ve gerekirse iptal edip ortartan kaldırma >etkisi vokiur Bu vetkiler anrak re ancak vartrıca taiiınmıştır Ru eörev çok ferefii. kutsal fakat aynı zamanri» büvük sorumlulnk ta!şıv«n bir gorevdir. Kğer aranızda vicdanta. karâkterre ve hil;ıre bu sonunluluğu «iiklenmek için çalısın veti^meyı (ö?e alnmayanlar rarsa, vol yakınken mrslek dtgiştiriniz, başka bir fakiilteye geçiniz.» Oğrenc:ler:me daha ilk aciımaa bunlan söy lemenm nedeni: «Adalet mülkün temelldir.», «Uluslar adaletle yiıcelir, adaletsizlikle batar» ötdeyislerinde vatan )jerçekl<>rdir Hnktık ve adalet ancak onnn ntrnnda *arasmakla elde fdilir ve hukuk devleti böyle ayakta kalır. Amaçtan Sapma îyinlyet taşımayan ve •ar«nın p»rcalanmasmı isteyen birtakım kişiler bu kısır dongunün yarattığı toplumsal hıızursuzluktan yararl«rsrak. «o=yal adalet yanlm ma.'um gencleri kanflırıp ülkenin şura'inria burasınria kareasalar çlkarma yolunu tuttular. Zamamn Iktidarı AP, bütün bunlann. Anaya=anın sosyal kurallanrıln u'ffulama^ız kalma^ıncfan dnğan smıf çatışmalarının ciridetlenme5inden ılpri geldlâıni grirerredı. Çatışma ve yüniyüşlere önern vermedi; «Yürümekle kaldırımlar asmmaz» dedl. Toplıım=al bır «ivtlce iken önlenebilecek olaylar, büyuk yapısal yaralar durumuna geldi ve tehlike eetıisievince 12 Mart 1971 müdaha'e.M oldu. Ne yazık ki. bu müdahale kısa zamanda. 12 Mart Muhtırasındaki hedefîni vitirdi 19«1 Ana yasası iilkemiz için lliks sayıldı v» bütün uygunsuzluklann bu Anayasamn uygulanmamasından değil, doğrudan doğruya bu An&yasadan Yakın Tarihten Örnekler • Abdülhamıt donemınde kabul re iîân edilen ve 93 Kanunu Esasısi adıyle anılan 1ST6 tarihlı Anayasa kıs* bır süre sonra uygulamadan kaldınlmış ve 30 yılı ajkın bir süre kSğ!t uzerinde kalmış'ı. Ama her yıl çıkanlan Devlet Salnamesi fyani resmi devlet nlhğı)nın en bagında. hiç dfğisiklik görmeyen bu Anayasa yer alır, böylece istikrar öğesi sürer tfderdi. ÇUnktl Anayasa degiştirilmfyordu ve yüriirlükten de resmen ka'.dınlmamıştı. Ama uygulanmadıgı içm, varlığıyle yoklufu birdi. 1 7 tarihll bu AnayaK6 BİR POLİS KONUŞUYOR Oktay AKBAL Evet Hayır DERHAL SEÇİM MSP ve liderı, CHP ve lıdennın halktaki itibannın artmasma katlanamayarak, Kıbns konusunda gerçek dışı karalamalarla ortagını yıpratmak yoluna saptı ve bunda direndi. Böylebir tutuma, hıç bir ortak razı olamazdı. Zaten ilişkiler bu kerteye geldikten sonra, o hükümetten ciddi bir ış beklenemez. Sag partilerin bır koalısyon kurabilmeleri de, olanaksız dır. Liderleri arasında gerekll güven ve saygı en küçük ölçüde bile yoktur. Hele AP ve DP liderlerinin birbirı hakkmdakı (gazete sayfalarında ve Meclis tutunaklarında durarO yargılan öylesine kesindir ki, bu yargılara sahlp kişilerin ve partilerin bir araya gelmeleri is yapmak için dejjil, ancak CHP'ye iktidan vermemek amacıyla gerçeklesebilır. K oalinon daha fari. rtir* «Size kendiml tamrmak lsterdim, ne yazık ki adtmı bile Termeyecegim için Uzgünüm. Çünkü öyle bır ortamdayu Itl okuduğum gazete içinde bulundugum toplumun tutucu bireyleri tarafından tenkit konusu olmakta. daha ileri giderek insana ku!p takılmaktadır. Bu kulp stzin günlük yazılarınızda lçerdiğıniz şeylerdır. Herbangi bır bireyın güncel yaşantısında uğradıfı haksızlıgı içtenlikle kamuoyuna üetmenizi sajgı ile karşılıyorum. Dilersemz bir değil, elli bin kişıyl ilgilendiren polis örgtitünün öyküsünü anlatayım size.» İzmir'den bir polis okurumun mektubu böyle başlıyor. Pnlıslik görpvinin önemıni. değenni belirtmek için Atatürk'ün şu sözlerini aîmış mektubur.a: «Herkes biliyor ki ve bilmelidır kı polis ile jandarma kuvvetleri vatandaşlara huzur ve sukunu temin eden cumhuriyetin kanunlanna ve medeniyet düşmanlanna karşı kuüanıldıgı bir kalkandır. Binaenaleyh cumhuriyet kanunlan memleketin huzur ve asayişine karşı gelebilecek vatandaşlann hürriyetine tecavüz edebilecek her çeririn kafası behemehal bu kalkana çarpmah ve psrçalanmalıdır.» Cumhuriyet yasalannın kalkanıdır polis T« Jandarma. Herseyden önce yasanın buyrugunda, yasanm gerçekleştirilmesi yolunda, yönünde yapacaktır bu görevi. Önyargılar. bir kaç kotü kışınin bu topluluga sızmıs olması, bazı yanlış hareketlorin kamuo\una yansıması polisı, polisligi zaman zaman sevimsiz bir kılığa sokabüir. Örnegin karakola düşmek korkutucu bir ış olmamalıdır. Ancak gerçek suçlular korkmalı. dırlar karakoldan, polisten. Yurttas ise karakol, polis, Emniyet sozcükleri karşısında tam bir güven duygusu beslemelidir. Oysa bbyle olmuyor. birtakım nedenler, anılar. deneyler sonucu bu sozcukler hıç bır suçu olmayan insanlarda bil« bir ürkme yaratıyor... îktidarlar zaman zaman kendl yararlan için polis gtScünü araç olarak kullamyorlar. Bir îçişleri Bakanı, bir Emniyet Gene! Müdürü. bir Vali çıkıyor, polise yasalara uymayan bir isi, bir davranışı yapmak buyruğunu veriyor. örneğin 1960'da Üniversiteye gırip, Rektörii yumruklayan görevliler gibi... Buna benzer nire olay 'lepinizin belleginde canhdır. Birkaç olay, birkaç kötü örnek diyebilirsiniz. ama bir toplulugu küçük duşürenler de bunlnr olur her zaman. Bır gazetecinin kasıtlı yalan haber vermesi, bir yazarın çıkar uğruna yazı yayımlatnası vb davranışlar nasıl bütün gazeteciler. yazarlar için de yaygınlaşrırılırsa, bir polis memumnun yasa dışı davranısı ötekileri de kapsıyor ister istemez. Özellikle tamu görevi yapanların böyle yasa dışı davranıslan kamuoyunu daha yakından ılgilendıriyor. Izmır'lı polis okurum şöyle yazıyor: «Bu denli önemli görev \uklenen polis neden toplum tarafından hor görulüp üçunru sınıf msan muamelesı gorsün? Tüm toplum dertleri ile uğraşan sızler neden poiis örgütünün dertlennı araştınp hiikümet kesımıni uyarmıyorsunuz? Bır kışiyı ya da belirli bır tOD'.r.mu ter.kıt etmek perçekten koiay, fakat önemli görevler yürdenen polise gerçek degerini vermek niye bu denli zor? Tekjar behneyim kı size gerçekten çok saygılıyım. Belki şimdî. bu yurttaş sanki suçlu benmişim gibi yazmış, dıye düştinüyors'inıızdur. Şirndıye dek her konuda tüm yazılannızı dıkkatle ızledim Köşenizde polise ait yazılar çıkmasını o kadar istedim ki! Poliste ıvı muamele gdren hıç yok mudur? A? da olsa bu ydnüyle de anlatın polisi. Bır gün semt karakoluna ugrr.yıp yirmi dört saat görev yapan karakol polısıyle bulunin. Ik:nci gim on!ar gibi isrirahat edın ve yeniden s:dın karakola. Onlan daha ıy< anlavacağır.ızdan emınim. Her s;ün öteki memuriara orania dort saat fazla çalışan (ayda 120 fazla saat) pohs:nızı görün. Onları dış görunüşüvle değıl ıç dünyasıyle tanıyın. Cumanesı, pazar, bayram bilmeyen, gecesı. gundü7ü bırbınne kanşan polisinm görun. Daha da öteye sıdpret: ev vaşantısım ara=tırm. Görkemli vaşantısını tanıyın! Ancak o zaman polısınızın ne oldugunu. ne olmadıgını göreceksmız. Aldığı maasla tam bır yaşam savaşı veren. bu vetmıyormuş gıbı katılının va da kaçakçısınm namlu ve bıçagını cnsesinde hısseden polisinızı görün. Zaman zaman bunlara jr^tus serıp. hedef olan polisınızı tanıyın. Ger:de fcıraktığı çocuklarınm ve karısının durumunu ınceleyın. Ülkesi içîn durust gorev vapan. ülkesi ıçm vararlı olmaya ç&lışan polisir.ızin sürulme kaygılarını ızleyın.» E'et, «polisimiz»in dertleri pes çoktur. Her alanda, her lste ve meslek tooluluğunda oldufj gıbı... Halk yaranna çalısan, gerçekt^n halkçı bir ıktıcann ele alaragı ilk ışler arasında Emniyet örgutüne yenı. saglam. çagfiaş Sır anlam ve bıçım vermek gelmelıdır. Bu ötşrütte görev alanlann toplumsal vasantılarının belırlı koşullara erumelen. Kullür duzeylerinın de çagdaî uvgarlık ve demokrssı Koşullarına eşıt oır duruma getırılmesını sağlamak bır gereklılıkrır. tzmır'lı polıs goreviısı okurum bu kon'idakı 2erçek>rl tam b.r açıkyureklilıkle belırtmıs. Boyle Kişıleroen kurulu bır emniyet örgütüne karuşn.arnız dıleğıyle... SAĞCI PARTtLER. ECEVÎFİN 4KTÎDARA İÇÎN DEMOKRAİ T ^ m ^ELME§İNİj9NLEME'fC SÎNÎN FELSEFESİYLE BAĞDAŞAMAYACAK BİR KAÇIŞ ÎÇÎNDEDİRLER. CÜMHURBAŞKANIMIZ, TARÎHSEL SORUMLULUĞU OMUZLAYARAK PARTİLER İ * DERHAL SEÇİM» E YÖNELTEBİLİR. Oysa, hele bugün, gerçekten devam edecek ve cesaretle iş görecek bir hUkümete muhtaciz. O halde derhal seçime gıtmek İçin ne bekleniyor? Parlâmenter sistemi benımsemiş bir ülkede, seçim sonuçlannın iş görecek bir Hükümet kurulmasına elverişli olmadığının açıkça anlaşılması halinde «derhal seçime gidilmesi için ne kadar neden düşünülebilirse», bugün TUrkıya için bunlann hepsi de söz konusudur. Son olarak, kendisi ile büyük uzlaşmazlık içinde bulundugumuz Yunan:stanın seçımlere gitmesi gibi pek önemli bir etken daha bunlara eklenmiştir. Yunanistan bu seçımlerden güçlenerek çıkacaktır. Böylece hem demokrasısinı dünyaya tanıtacak, hem de Kıbrıs konusun da adımlar ataeak venı hükümetını, trı.kın ıradesıyle donsimış olm?nin verdığı güce de sa h:p kılacaktır. Buna karşılık, Türkiye'de yıpranmış bir Hükümet. Kıbrıs anlaşmazlıgindan sonra nalkm huzuruna çıkarak onun ıradesıni saptayamamış, vekaletmi tazeleyememış bir iktidar bulur.acaktır. Niçin Derhal Seçime Gidemiyorlar? Kuvvetîj bi r hükümete kavuşmanın zorunlu olduğu bu dönemde. sççımiere gıdıldigı IH&d:rde CHP'nin yalnız başma iktidara gelmcsı oianağı daha agır basrnjktadır. Bugün pjrlamer.to dişmdakı oy dağılımı ile parlemento ıçmdekı s«ndf.lya dağılımı bırb:r:nden çok larkl hale gelmıstır Bö'le hallerde ise, seçime sıdılmes:, denıokraiık ciuzenın mantığına tan.amen uygıın düser. Buna karşı çıkınak ise. demokrasının feisefesiyle bagdasmaz. Kıbrs »nlasnıazıijı. «panamento ıçındekı goğunlukia parlemento dıçındaki çogunlugun başkalaşmasi!>nm jterçek ne denı değ1 sadece ha/irlayıcısı (vesılesn olmuştur Gerçekten Demırel ve Erbakanın ıddıa ett:klerı eibı. «Kıbrıs U7ismazlığının Tüık:ve rarafın<1«n Oupıre kadar başarıyla vurütülmesını, Ecev:t'm sömurmesı ve ova f»h vıl etmesTi) söz konın'i n»jnid'r. Kıbrıs olsylanndari sonra Ecevıt'ın itıbarının artması, Kıbns mektır' "Şu halde oteki partilerin, «derhal seçime gitme halinde, seçmenm CKP ye ve Ecevite oy vtv receginden korkmalan»nı şöyla nıtelendirmek gerekır! Sağ parDERLETEVLER tiler demek istemektedırler ki, «Biz yıllardan beri çalışarak sağDr. Süheyl DONAY Dr. Erdener ladığımız yalanlara ve iftıralara dayanan aldatma ve yarultma Kanunlar, Tüzükler, Yönetmellkler, Karamameler çemberinın yanldığı ve seçmenin ArJasmalar, Çok Taraflı Anlaşmalar ve Bibliyos»rafya iradesinin artık bulanmadan ortaya çıkabilme olanagınm safProf. Muammer AKSOY tsteme Adresl: SERMET MATBAAS1. landıgı bu günlerde. seçime müsade edemeyiz. Gölgelenmemis Cigaloğlu, Şeret Etendı Sok. No. 28/2. Tel: ^2473827619* bır seçınıde yenilgıyi peşın olaCumhurlyet 7874 rak kabul edemeyiz. Yeni bir alolayları. yalnız «Ecevit'in enerji datmaca buluncaya kadar seçimbaşansınm Ecevit'in aktıf hanesini, cesaretinı, süratle karar ver lerın yapılmasını önlemek zorunsıne yazılması sayesinde olmamıştır. Ne Ecevit, ne de arkadas. me ve uygulama yetenegını ve dayız. Bugün derhal seçime gitlan, bu anlama gelecek bir sözU vatandaşlarını hayran bırakan mek, guçlü bir hükümete kavuş bJMH0CKH»OOOOOOCH9O:KHXH3O<KKH»>O<KKK>OOO<KKKKKKKKH^ uzaktan bile sarfetmemişlerdir. Türkçesınden başka dış diınyayı manın tek çaresi olabilir; fakat Tam aksıne, «bu zaierin tüm hayran bırakan insılizcesı ile seçmenı bugünkü koşullarda koTürk ulusuna ait oldugunu va dünyayı da ikna eden bir hatıp münist Ecevit slogaru ile artık ordumuz sayesinde sağlandıgını» oldugunu» ortaya kovmamıs da aldatamayacağımızdan, CHP'nin tekrar tekrar dile getırmişlerha önemli bir gerçeği de tartışıl yalnız başına iktidara gelmesinın dır. maz bıçimde kanı'îamıştır: Ece çok kuvvetlendıği bir donemde Eger Kıbns olaylanndan son vit'in nasıl bir yurtsever oldugu Hükümet bunalımınm bu çıkış ra Ecevit'in ve partisinin itiban nu ve Türkiyenin çıkarından baş yolunu tıkamaya mecburuz». Kıdaha arttıysa ki öyledir bu ka bır etkenın etkısi altında kal sacası sağdakı partiler, «Biz hile 5 Yük«ek Primle büyük paralar aranıyor. 45 62 74 siz seçime gitmeyi kabul edemenun nedeni, olağanüstü bir olay masınm düşünülemiv(>'e*ini. ke yiz; şu anda ise hılemiz işlemes sonucu «Ecevit'in ne olduğunun ainkes ispa'lamıs'ır. Buria«Ko(Devamı 7. Sarftdı) ve ne olmadığının iyice ortaya münist Ecevit, Komünist CHP te(Reklâmeüık: 1736) 7675 çıkması»dır. Burada, gerçek anlamıyla aneden sonuç ilişkisi» yoktur. Nasıl tomusol kâğıdı bir sıvıyı asit yada alkali (kalevi) duruma getirmez, fakat onlann n« olduğunun ortaya çıkmasına yararsa. Kıbns olayı da «siyasal bir tomusol kâğıdı» gibi, CHP' nm ve Ecevit'in gerçek nitelik* lerinin ortaya çıkmasını saglamıştır. Daha doğrusu, Ecevit ve CHF'nin ne olmadığmm kesin biçimde belirmesini sağlamıştır: Renkh\ Kıbrıs olayları, yıllardan berl ülkemızde yürütülegelen ve seçmeni yanıltan «hıleler ve iftıralar agının parçalanması» olanağını hazırladı. «Komünist Eeevit, Komurust CHP» tekerleme ve iiOkjlda b»5arı ARJANTİN'tt tiraları, yurdumuzda seçimleri ButUn okullara giri; irtinjnljrnd* ALMANYA'DA solgeleyen 'birçok seçmenm gerbaşarı KZlYA'M Tl.ıtı veli'er slze,çocul<la»ın]zın çk oyunun, âdeta bloke edilmebaşarısını sürekli «racık dcv sine, ipotek altına alınmasına ftAKy'DA bir ANSİKLOPEDİ sunuyonız. seoep olan» ve demokrasinin ruİNGLTEK'M hu ile bafdaşmaz. gayrı mesru (TUYADA bır silâh olarak kullamla gelmişJSPANYA'OA tir. Programına sözlenne ve davReaimli Bilgi Yayınlanmakta olan ranışına bakarak, CHP'ye ve Ecevit'e oy vermeğe gönülden haRenimli Bilgi Bundan bcyle çoc>i(l<rmızm kıl JVJIU Ona dırışâcaklar bilgi ednrek zir yüzbınlerce, hatta mılyonun istediklerı htr konuda YHIJKNrlJIKİYE'K üstünde seçmen, sırt içine düstuklerı bır kuşkudan o'ürü (sırf «ya ıddialar doğru ise, Ecevit ve CHP Türkıyenin çıkarlarını belli bır varjf.ncı Devirt'.n. Snvyetlerın çıkarlarına feda ederse» korkusuyla • oylarını bu seler dahi Ecevit'e verememi'ler. nonun bır sınavdan ueçmesır,ıı> tercıh etmışlerdır. Aslında Ecevit'in ve CHP'nin prosramını tercıh eden milyonun usmndp v n s n . bu ıftira ve hilenın etkısiyle, gerçek ıradelerını afiklayamamışlardır. Sevdieımız bir deyimi kullanırsak. sa*dakı partıler. feçımlerde bu hıle ve ıı'tıra sayesinde «ofRetimll Bilgi sHyitsn gn! atma basansma ulaşmıslar». seçimı eölgelemî^lsr, BASKAN Ya'yınları A.Ş.'nln ytni bir yayımdır. redelemışlerdır. Işte yüreklere I I ' fnlkUl I EKlfc"d( baylmzde.her hafta blr faslkul düçürjlen bu kusku nedeniyle, BATEŞ DaŞıtıyorlstanbui:27 61 IO),Ank»j<l7 9 9 4 6 ) ,j:çek iradesmi o\ıı ile dile g > «( 3 2 6 3 9 ) Adana(ll3 4 7) tırememiş (aldatıian) seçmen. kerlernelrrtnm Iflfts erm»sl» d». ( /Markalar Kanunu ve ilgili mevzuat I j BANKA KEFALETLİ Öğretmen ve ders araçlan ile birokul Resimli Bilgi Kıbrıs olaylanirinn sonra artık lörmüstlir kı. bu antalca tekerlemçler ve virdansızca karalamalara inpnmakla «hıleve ve siyasal alilak^vlığa nr'm vernnsıtir; a!danmısnr, kandmlmıştır. Kıbm (Bıte? Rek. i 19C) 766J