Katalog

CUMHURİYET 28 Eylül 1974 Dünyada Bugün Batı'da, petrolcü Arap ülkelerine karşı birleşme eğilimi güçleniyor WASHJXGTON Siyasi gözlemciler, petrol üreten bazı ülkelerin, özellikle Basra Körfez: çevresinde bulunan petrolcü Arap ülkelerinin (Arap petrol karteli), petrol fiyatlaıını üüşürmeme konusunda gösterdikleri kararlılığın, sanayici ülkeleri bir. leşmeye iteceği görüşündedirler. Siyasî gözlemcilerin kanısına gö> re. petrol fiyatlarına sürekli şekilde zam yapüması veya bugünkü fiyatlarda indirime giöilmemesi halınde, sana>ici ülkelerin kendı ürünlerinin fıyatlannı büyük ölçüde arttırması ihtimali lirler. üzrnanlar bunun çok etkuvvet kazanmaktadır. Gözlemcikili bir silâh oldugunu ve şımdiler, şımdilik sanayi ülkeleri arasmda, petrol karteline karşı bir ye kadar kullanılmamasına da, Amerikaiı bazı yetkililerin itidal lik kurma likrınm yaygm olmaönerilerinin yolaçtığını belirtdığını belırtmekte, ancak bu. mektedirler. Amerika ve dığer günkü koşullarda b:r değişiklık olmadığı takdirde böyle bir bir sanayi ülkelerinden silâh ve sanayi mallan alan ülkelenn balik kuruimasınm kaçmılmaz olaşında İran, Suudi Arabistan, Kucağır.ı belirtmektedirler. veyt ve Basra Körfezj petrol Uzmanların kanısma göre, başşeyhlıklerı gelmektedir. ta Amerika olmak üzere difer sana^ı üikeleri, petrol zengini Siyasi gözlemcüer Başkan Ford ülkelerin hesapsiz şekilde almak un, petrol fiyatları konusunda ta olduklan modern silâhlann Detroifte toplanan Dünya Enerve d:ğer sanayi malİ8nnin fiyatji Konferansmda yaptığı son larını ölçüsüz şekilde arttırabikonuşmaya da deginmekte ve bunun, uyarı niteliği tasıdığını söylemektedirler. i Ford'un komışmasınm Arap ülkelerinde tepki uyandırması ; üzerine görüşlerini açıklayan A i merikalı bir yetkili, «Araplar pet | rol satarken ve fiyat saptarken bir kartal gibi hareket ediyor, buna karşılık ithal edecekleri mallar konusunda serbest reka j bet ilkelerinin egemen olmasını ı istiyorlar» demiştir. Amerikaiı yetkili durumun bu şekilde devam edemiyeceğini de söylemiştir. (DIŞ HABERLER SERVİSt) ABü, yardımı kesecek mi? ABD Temsilciler Meelisi'nin Türkiye'ye yardimı kesme karan Washington'da özellikle Henry Kissingeri güç dunımda bırakmıştır. Dışişleri Bakanı çimdi bütün gayretiyle kararın uygulanmasını önlemeye çalışmaktadır. Kissinger'in çabaları bir ölçüde olumlu sonuç vermiş sayılabilir. Senato Ödenekler Komisyonu, tasarmın göriiçülmesi sırasında karan yumuşatmış, yardımın tekrar başlaması için «Türkıye banşçı bir çözüm için iyiniyetli çabalarını gösterinceye kadar yardımin askıya almmasına» karar vermiştir. Tasarı Senato'dan bu şekhyle geçtiği takdirde, Başkan'ın Amerikan Anayasasının yedinci maduesinde düzenlenmiş olan veto yetkisini kullanması düşünülemez. Nitekim Başkan Ford da, Türkıye iyi niyetini göstermezse yardım kesilmeli, deAncak yardım konusunu incelerken bazı gerçekleri de gözden uzak tutmamak gerek. Türkiye'ye yapılan Amerikan askeri yardımı, NATOnun ve dolayısıyla ABD'nin bölgedekı çıkarlannı korumak ve sürdürmek için yapılmaktadır. Son görüşmeler sırasında, Temsilciler Meclisi bu konuda gereken dikkati göstermemiştir. ABD'de Kongre'nin her zaman en akıllı kararlan konuyu enine b o yuna inceledikten sonra almadığı, yasama organının daha çok kamuoyunun ve baskı gruplannın etkisi altında kalarak hareket ettigi bilinen bir gerçektir. Ancak yönetim, aynı (îavlanış içinde değildir. Washington'da Amerikan sermayesinin jıkarlannı en ince ayrıntılarına kadar inceleyip, bunların korunması İçin silâhlı müdahaleler, faşist darbeler de dahil olmak üzere gerekli tedbirleri düşünen ve gerçekleştinnek üzere harekete geçen, bir sürüuzman ve uzmanlaşmış kuru luş vardır. Yönetim bu kişi ve kuruluşlardan elde ettiği bilgiyi değerlendirerek hareket etmektedir. Bu yüzden Kissinger, Türkije'ye askeri yardımın kesilme sintn ne gibi sonuçlar tfoğurabileceğini gayet iyi hesaplamaktadır. Ancak yardım kesilince, Tür kiye'nuı dıs politikasında ve özellikle Türkk^Ajnenkan ilişkilerinde meydana gelecek değişikliği önlemeye Saym Ecevit'in dahi gücü yetmeyecektir. O zaman NATO'nun Güney Doğu kanadını kurtaranayı kimse başaramaz. Kissinger bu gerçekleri çok İyi bildiğinden, Tiirkiye'nin ba rışçı çabalarını Başkana kabul ettirmek isteyecektir. Durum aslında süper diplomatm pek hoşlandığı bir şekilde gelişmiştir. Kissinger, bir yanrîan, Başkan aracıhğıyle, Türkiye'ye yardımın sürmesi için girişimlerde bulunurken, öte yandan d"a, bu çabalarım Türkiye'ye karşı politikasında koz olarak kullanıp, Ankara'yı Kjbns konusunda ödünler ver meye zorlamak için baskı yolunu tutacaktır. Sanınz Türk yöneticileri, teslimiyetçi sağ iktidarlann düştükleri hataya bir kez daha düşmeyeceklerdir. Onlar da, Ba yar Menderes, ya da Demirel iktidarları gibi, Amerikan askeri yardımmı Türkiye'ye yapılmış bir lütuf olarak görmeyecekler, bu yardımın Türkiy*"nin NATO içinde oynadıgı rolün ön sartı oldtığunu ve Amerikan restini rahathkla göreceklerdir. Nitekim, Millî Savunma Bakam Hasan Işık'ın konuşmastn dan çıkarılan sonuç, Ecevit y ö . r.etiminin bu gerçefi iyi kavradığını göstermektedir. Kısacası Amerikan askeri yar riiTnımn kolaylıkla kesilmesi soz konusu olamaz. Yasama karan ne olursa olsun, Kissinger başkan aracıhğıyle baskı yaparak yardımın sürmesini sağlayacaktır. Senato'da. karar yumu satUarak, yardımın sürmesi için gerekli açık kapı da s&glanmıstır. Kuşkusuz Kissinger yardımın sürmesi için bu çabalan Türkiye"nin kara gözleri için değü, bu yardımdan en büyük faydayı sağlayan ABD'nin çıkarlanm korumak için istemektedir. Ancak Amerikan askeri yardımının kesilmemesi, Türkiyenin savunma ve sılâhlasma stratejisi ile dış politikasını eski doğrultuda sürdürmesi için bir aeden de olmamahdır. Waldheim 46 zengin ülkenin temsilcilerini olağanüstü toplantıya çağırdı BtRLE$MtŞ 1HİLLETLER B.M. Genel Sekreteri Kurt Waldheim, dünya çapmdaki iktisadi bunalımdan en fazla etkilenen kalkmma yolundaki ülkelere yapılacak olağanüstü yardımı görüşmek üzere aralannda zengin petrol ülkelerinin de bulunduğu 46 zengin ülkenin temsilcilerini toplantıya çağırmıştır. Geçen ilkbaharda B.M. Genel Kurulunun olağanüstü toplantısında kurulan BM. âcil yardım harekâtı (UNED), 32 ülkeyi iktisadî bunalımdan en fazla etkilenen ülkeler olarak saptamıştır. Listede yer alan Hindistan, Pakistan, Bangladeş ve Tanzanya'nın gelecek iki yıl içinde yapılması öngörülen toplam yardımın •• 65'ine ihtiyaç duydugu kaydedılmiştir. (a.a.) "ABD'de nükleer silâhlarla ilgili yeterli bir güvenlik sistemi var,, W ASHİNGTON ABD'nin nük leer silâhlann. gereksiz kişiler tarafmdan kullanılmalarmı önleyecek güvenlik sistemine sahip oldugu açıklanmıştır. Bu konuda açıklamada bulunan Pentagon sözcüsü VVilliam Beecher, yetkili kişilerin emri dı şında bu nükleer silahlan patlatmanın imkânı bulunmadığını ifade etmiştir. Sözcü, mevcut emniyet sistem leri sayesinde, Amerikan nükleer silâhlannm, Başkanuı emri olmacan kullanılmalarının söz konusu olmadıgını da kaydetmiştir. Öte yandan iyi haber alan kay naklara göre. halen Avrupa'da bulunan Amerikan nükleer silâhiannm sayısı 78.000 civarındadır. Dünyanm başka kesimlerinde ise birkaç bin nükleer silâh bulunduğu da aynı kaynaklar tarafmdan ifade edilmiştir. Beecher. Pentagon un en büyük endışesinin, nükleer silâhlarm tedhişçilerin eline geçmesi konusu oldugunu belirtmiş, nükleer silâhlann bulunduğu ülkelerden herhangi birinde tedhiş Filipinler'de Müslüman ayaklanması şiddetleniyor MANtLA Filipinler Hükümeti, ülkede yıllardır sürmekte olan Müslüman aj'aklanmasının son günlerde şiddet kazandığını, bu arada komünistlerin kurduğu Yeri Halk Ordusunun da saldırılara başladığını açıklamıştır. Filipinler Hükümeti adına yapılan açıklamada. komünist gerillalann yer yer ordu birliklerine ve polis mer kezlerine baskınlar düzenlediği bildirilmiştir. Sözü geçen açıklamada belirtildiğine göre, komünistlerin amacı Başkan Marcos yönetimine karşı olan bütün siyasi grupları birleştirmek ve bir ulusal cephe tuluş Örgütünün yönetim kurulundan çekildiğini açıklamasından sonra, iki gerilla grubunun daha kuruldan çekileceği bildirilmiştir. Filistinli bir sözcü, örgüt içinde görüş ayrıhklannm büyümekt« oldugunu açıklamış i tır. önceki gün bir basın toplantısı düzenleyen Halk Kurtuluş Cep hesi sözcüsü Ahmet Yamani ise, Filistinli liderlerin devrimci siyasetten sapüklannı ve Filistin halkını Ortadoğu'da daha fazla Amerikan yayılmasma yol açacak ve İsrailin ileride daha fazla güvenlik ve denge içinde bölçilerin duruma hâkim olmalan gede yerleşmesinı sağlayacak bir halinde, nükleer silâhlann başka ülkelere nakledilmeleri ya da pat Ortadoğu banşı için koşul olarak öne sürdüklerıni ifade etmışlatılmalarını engelleyecek şekilde tir. fünyelerinin çıkanlmasınm bugün artık mümkün oldugunu ifaÖrgütten çekileceklerini bildide etmiştir. (a.a.) ren ve marksist eğilimli Filistin Halk Kurtuluş Cephesinin izinden giden diğer iki örgüt ise Filistin Halk Kurtuluş Cephesi Komutanlığı ve Irak'ın desteğindekl Arap Kurtuluş örgütüdür. (THA) I Filistin Sovyetierin Libya'ya genîş Kurtuluş çapta silâh verdiği bildirilıyor örgütü BEYRtT «En Nehar» gaze da gelişmiş savaş uçaklan ve yer tesine göre. Sovyetler Birliği, kı den yere füzeler de bulunduğunu bildirmektedir. «En Neharsa gösa bir süre önce Libya'ya geniş ıçındeki çapta silâh sevketmiştir. Gazete, re, Libya'da açıklanmayan sayı* iyi haber alan kayr.aklara daya da So\yet askeri personeli ve uz•• •• man bulunmaktadır. (aa) narak, gönderilen silâhlar arasın goruş ayrılıkları BEYRUT Filistin Halk Kurbüyüyor Filistin Kur tuluş Cephesinin YÜZ/IR kurmaktır. Bundan sonra komü i nıstler bu cephe perdesi gerisin1 de mücadelelerine devam edecek; ler ve gerektiğinde Müslüman is' jancılardan da yararlanacaklar Aktör Peter Sellers 3. eşinden bosandı LONDRA Ünlü îngiliz sinema oyuncusu Peter Sellers ile 27 yaşmdaki üçüncü eşi Miranda Quarry dün boşanmışlardır. Boşanma davası Cunard Denizcilik Şirketinin Müdürü Lord Mancroft'un üvey kızı olan Miranda Quarry tarafmdan açılmıştı. 1970 ağustosunda evlenen çift 14 ay sonra ayrı yasamaya başlamıştı. 49 yaşmdaki Sellers duruşmada hazır bulunmamıştır. (aa) dır. i DOMiNiK'TE BiR KADIN DiPLOMAT KAÇIRILDI SANTO DOMİNGO Santo Domingo'daki Birleşik Amerika Biiyükelçiliğinden bildİTİldifine göre, Buyükelçiliğin Enformaîyon Bürosu Müdürü bayan Barbara Hutchison d"ün silâhlı beş kişi tarafmdan kaçınimıstır. Bu yukelçiliğin sözcüsü, 47 yaşında ki bayan Hutchison'un bürosundan ayrıhrken beş kişi tarafından yakalanıp zorla bir otomobile bindirilerek kaçınldığını söylemiştir. (»a) Bu arada Filipinler Hükümeti bir rapor da yayınlamış ve 1 eylül tarihinden beri 26 çatışmanın patlak verdiğini açıklamıştır. Sözü geçen raporda belirtildiğine göre, saldınların bir kısmı Müslüman gerillalar bir kısmı da Yeni Halk Ordusu gerillalan ta! rafından düzenlenmiştir. ' (DIŞ HABERLER SERVİSt) «Yazar mısınuT» diye soruısa, çoğu kişi cevet» diys cevap verir bu soruya. Oysa hepimlz bıliriz ki, yazar, gerçek yaiar ulmak ya da bulmak, kolay değildir. Azdır gerçek yazarlar.n sayısı. Bir reklâm ajansıyız. Ülkenin 8nde gıden bir reklâm »jansı. Ve Dilıriı değerinl gerçek bir yazann. Oiğer 1? kollanndan, ba;ka sanayi dallanndan çok daha fazla saygı duyaru yazara, yazıya. Çünkü, yazar ak bir kâğıt üstüna üç • bes sozcük yazana değin, carklar rfönmez bir reklâm ajansmda... Aıansımu bugün, ülkenîn en geniş «Yan Bölümü»ne sahıptir Ve bızler, yetenekü, güçlü yazarlara sahip olduğumuz için şanslıyız. Ama thtiyaçlanmız artıyor. îhtiyaçlarımız artıyor, çünkü müşterilerimiz devamlı gellşiyor, ç o ğalıyor ve onlara sağlamak zorunda olduğumuz hizmetln kapsamı öurmadan genışliyor. Işte bu nedenle, iki yazar daha eklemek lstiyoruz Yazı Bölümümüze. Ve nasü yazarlar aradığımızı da İyi blliyoruz. Gönlümüzdeki yazar oldukça gençtir. Düeğimlz, 30'un altında ve evll olmasıdır. Çok okur, sinema ve tiyatroya düşkündür. tnsana karşı rfoğal bir eğılımı vardır. Sorunları çozümlemekte, karmaşık düşünceleri yahnlaştınnakta ustadir. En sz bir yabancı dili İyi bilir (Ingilizce ya da Fransızca). Bizim aradığımıı klşl her şeyden Cnce, yazmayı «ever. Yazmak, zaafıdır onun... Tutkusudur. Yazmak yaşamanın öteki adıdır onun için. Çünkü, yıllar boyunca düşüncelerlnl açık, duru ve berrak bir dille söze dökmeyl, cümleye dökmeyl öğrenmiş, yazarak anlatmayı sevmlştir. Ama hepslnden önemlisi, çok çalışkantfır. îyl yazmak, gerçekten güzel ve etkili yazmak için, çok çalışmak gerektığinin bilıncindedir. Her şeyin terle yaratıldığını bilir. îyi yazının, genellikle % S esin, % 95 terden oluştuğunu bilir. Bu saydığımız nitelikler demetlne sahip olduğunuz kanısındaysanız ve hem maddl, hem de manevî yönlerden stzi doyuracak bir meslek peşindeyseniz, sizinle tanışmak, konuşmak blzi mutlu kılacaktır. AradıSımız siz Isenız, maddl karşıiığmı da hakça alacağınız çekicl bir hayat siTİ bekliyor. «Yazar, P.K. 123 • Istanbul» adreslne yann. özgeçmlşinizi olanca ayrıntısıyle anlatın. Mektubunuz yanıtsız kalmayacaktır. Cumhuriyet 7649 Akdeniz'deki Sovyet deniz gücünün ABD'yigeçeceği ileri sürüldü WASHİNGTON Amerikan Altıncı Filosunun eski komutam Amiral Daniel Murphy, beş ya da altı yıl içinde Akdeniz'de Sovyet deniz gücünün Amerikan deniz gücünü geride bırakabileceğini söylemiştir. Son Ortadoğu savaşı ve Kıbrıs bunalımı sırasında Akdeniz'de 60 gemiden meydana gelen Amerikan donanmasına komuta eden amiral Murphy, beş ya da altı yıl içinde Sovyetler'in Akdenizdeki gücünü 130 savaş gemisine çıkaracak duruma geleceklerini belirt miştir. Savunma Bakanlığında düzenlediği basm toplantısında, son altı yıl içinde Ruslann sekiz su üstü ve sekiz su altı gemi tipi geliştirdiğini açıklayan amiral Murphy, ekim ayındaki Ortadoğu savaşı sırasmda, Sovyetierin Akdeniz'deki gücünün büyük kaygı uyandırdığını hatırlatmış, fakat Amerikan donanmasınm duruma hakim olabileceğine inandığını ifade etmiştir. (a.a.) onuncu Yil tnilyonluk para ve tahvil çekilişlerinden İKİNCİSİNİN VEFAT Tekirdağ eşralından ve tstiklâl Harbi gazilerinden Türkiye Muharip Gaziler Derne£i Istanbul Şubesi tkinci Başkanı SON PARAYATIRMATARİHİ Şakir YORÜLMAZ 25 eylül 1974 günü vefat etmiştir. Cenazesi. 28/Eylül/1974 günü öfle namazmı müteakip Şişli camiinden kaldırılarak ZincirUkuyu kabristanmda toprağa verileeektir. Istanbul Şubesi Başksm Mnb. Gazi. Emk. Kd. Alb. Seyfeddin Acar Cumhuriyet: 7856 30 EYLÜL Pazartesi'dir. \TÜI.KS D1ŞTİCARET BANKASI Çağdaş bankacılık anlayışı (Radar Reklâm: 867 • 7641) Portekiz'de bir boğa güreşinde aşırı solcularla halk çatıştı LtZBON PorteHı'in başkenti Lizbon'da düzenlenen ve Baçkan Spinola'nın da hazır bulunduğu bir boğa güreşinde aşırı solcularla halk arasında olaylar çıkmış, atlı polisler, gös teri sonunda meydana gelen ça tışmalan güçlükle önleyebümiş lerdir. Boğa güreşl devam ederken, stadyomun çevresinde toplanan bir grup, «Faşizme hayır», «Halk galip gelecektir» diye ba ğırmaya başlamıştır. Stadyumdan çıkanlarla göstericiler arasında yer yer çatışmalann pat lak varmesi üzerine atlı polis ve jandanna duruma müdahale etmiş ve kavgacılan dağıtmış tır. j dk5şedi Şa yuvarlak dünya dönüyor... Gerçekleriyie, olaylarıyla... Ama siz duruyorsunuz, kendi dünyanızla içiçe, başbaşa... Bir mutluluk köşesi olan evinizden yeni bir dünyaya bakröak istemez misiniz?.. Dörtköşe bir dünya bu... TELEFUNKEN Servo Elektronik dünyası... Bir dokunüşta olaylara açılan dörtköşe bir dönya... Kutuplardaru çöllerden, denizlerden açıhp yuvanıza giriveren bir dönya... dünya Ali SİRMEN Şili'de Radikal Partinin eski başkanı tutuklandı SANTİAGO Geçen temmuzdan beri evinde göz altında bulundurulan Radikal Parti eski başkanı Anselmo Şule, yeniden tutuklanmıştır. Şili yan resmî ajansı cORBE» nin bildirdiğine göre, Şule, Partisinin askerî cuntaya karşı tatumunu belirlemek için yaptığı gizli toplantılara katılması üzerine tutuklanmıştır. (aj) DIŞ TABİBI IftMffi lncılaf vt <n»«l»r> •ittttkkü ctMK «erıınrı ck.ibi•iz, lır U t l N l l nraıilMir. (ızttt ilki n I H I I RaamUt icia ıjıı Mr icrcl J..nıraz coaze ıji«riJi nJetnenü «rıklt e4n, Ui pâatcrnızı pıylasırır VEFATLAR İCİN Tel.: 47 20 06 İSLÂM CENAZE İŞLERİ «01 lclun mııam'lefer islttMrc aıt »Imık i«re ywt icı, w t * s ı . jtrt iıvnMıı «urta cnıze uHı mıhr. U*tt ker uatmft tmri TELEFUNKEN Turkiye'de ELEKTRO AKÜSTİK SANAYİ ve T1CAR6T A Ş. tarafmdan A/rupar«n en pahai Türtdyenfci en degerl tetevfevonu ORHAN TÜZÜN Saat: 13.30 • 19.30 Samatya Cad. No: 400 Tel: 21 « 82 l servo electrontc mal eöilrni^tir. Genet Dağıttnv; ÜBKA TİCARET A.Ş. .Büyükdere Cad. 8 5 / Mecidiyeköy T»l : 4 6 9 6 2 7 4 7 "! 4 6 8 ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; : ; ı ; * ; İlâncılık: 8282 7654 .Cenajans; 6814 7642 Cumhuriyet 7650