Katalog

1 DAKTILO YAZMAYI I>ERSLI:H! Hatasız Vc Çabuk 0}( PARMAKLA KENOİ KiNDlNE öfrenmanin Bir f i a t l 25 l i r a d i r . Mctlok Edinmonln PoıU bitmtM Mndcrifir.l TAM ZAMANIDİR Tiearethan» Sok. 33/11 Sultınihmet İstınbul Cumhuriyet 51. yıl, sayı: 179S8 Kurucusu: YTJNTJS NAOt 28 Afustos 1974 Çarşamba c J PIERREREY 1 bir.bir türlü dalavere çevırerek nasıl zngin oiduğunu. Arap petrolur.ü ehne gecimek içm başvurduğu hileierı. Amerikan Curr.hurbaşkam'mn seçırmndela rolü"ü. eldürülen Başkan'ın karısıyle hangi koşul'arda evlendığir.i olayiara dayâcaıak açıkiayan buyu.c roman. 2 cilt. Her Ciit 25 Lira , SANDER YAYINLARI/İ5t.| Kıbrıs'la ilgili gezisini dün tamamlayan Kurt VValdheim, «Ankara ile Atina'nın görüşleri çok farklı» dedi Dışişleri Bakanı Güneş tarafından Groubyakov'a bildirilen Türk görüşünde Kıbrıs sorununa çok sayıda devletin karıştırılması yolundaki önerinin ihtiyatla karşılandığı belirtildi Sovyetlere; Kıbrıs sorununa 3 garantör devlet, Türkiye; Yunanistan ve İngiltere ile iki toplum liderlerinin katılacağı görüşmelerde çözüm aranmasının daha uygun olacağı bildirildi SOVYET ONERİSiNI OLUMSUZ KARŞILADIK (Cnmhnriret Haber Merkeri) Türkiye "nin, Kıbns sorununa çok sayıda devletin karıştınlması yolundaki Sovyet önerisini, «İhtiyatla karşıladıgı» açıklanmış tır. Dün Sovyetler Birliğine verilen Türkiye'nin görüşünde, «Tür İngiliz üslerindeki goçmen Rumlar gerilla savaşı ii için gizlice silâhlanıyor Türklere karşı gerilla savaşı vermek üzere Kıbrıs Kurtuluş Ordusu (CLA) adlı bir örgüt kurulduğu açıklandı Gözlemcilere göre Rumların amacı, Türk Ordusunu kışkırtıp dünya kamuoyunun haksız bulacağı eylemlere zorlamak DIŞ HABERLER SERVtSİ IONDR* «The Times» gazetesinin Lefkoşe munabirınin bıltiirdigine göre Kıbns'ta binlerce Rıım eöçmen politik gruplar taralından, Türklere karsı gerilla SBvaşına başlamak üzere. girlice silahlandınlmaktadır. Bu arada, Kıbns'ta Türk Silâhlı Kuvvetlerine karşı. gerilla savaifinı vermek ü^ere Kıbrıs Kurtuluş Orduiu (CLA) adlı b:r örgütün kurulduğu açıklanmıştır. örgüt sözcüsü Alkis Stavropu los, bu konuda yaptığı açıklamada, amaçlannın Türk kuvveu lerini Kıbrıs'tan çıkarmak olduğunu söylemiştir. Daha önce Rum Ulusal Muhafız Birliginde subay olan Alkıs Stavropulos, taktıklerinın Ada'da Türk hedeflerinı içten vurmak oldugunu da bildirmis v9 kurulan örgütün meveurl nun Vtf) kişiyi aştığını öne sürmüştür. Öte yandar binlerce Rum göçmenın sıgıomış Dulunduğu tngı\ıı Dıkelia Üssüne sıren Kıbns Rum arabalarında \rapılan araştırmada üsse gızJıce sokulmak istenen çok sayıda silâh bulunmuştur. tngiliz üslerinin dışuida da. gerilla egitim kamplannm kurulmakta oldugu verilen haberlpr arasındadır. Halen Kıbrıs'taki ild tngilia üssünde 6ü binden fazla Kıbnsü Rum göcmeni bulunmaktadır. «The T1niw» Raeetesınin muhabiri Rumlann bu venı davranışının tngilizlen çok gtlç durumda bıraktıgını ve tngiliz askerlerinin dışardakl Türk bırlıklen ile ıçerde gizlice silâhlanan R'im'îar arasında kaldıSını bildirmektedır Muhabir «Rumiann davranışı bızı iki ateş arasında bıraktn demektedir. kiye Kıbns anlaşmazlıgının başlangıcından beri So\7etler Birliğince talunılan yapıcı tutumu şükranla karşılarken, Kıbns sorununa çok sayıda devletin kanş tınunası yolundaki Sovyet önerisini ihtiyatla karşüamaktadır. Bunun, Kıbns'ın bağımsızlıgının sınırlandınlması sonucunu verme sının kaçınılmaz olduğundan, Kıbrıs haJklannın iradesini ihlAlinden korkanz» denilmistir. Türkiye'nin görüşünde ayrıca, Kıbns sorununa çok sayıda devle tin kanştırılmaması ve iki özerk toplum temsilcilerinin katılmasıy la üç garantör devlet arasında gö rüşmelerin devam etmesi gerektiği bildirilmiştir. Öte yandan Kıbrıs konusundaki temaslarını tamamlayan BM Genel Sekreteri Kurt Waldheim, dün Londra'da düzenlediği basın toplantısında, Kıbrıs konusunda Ankara ile Atina'nın tutumlan arasında hâla büyük bir fark oldugunu söylemiş, sorunun kısa sürede çözümlenebilecefini sanmadığını bildirmiştir. Bu arada Yunan hükümeti. dün sabah Atina'ya gelen BM Ge Sa 1. Sü. 1 d*) Bizde Konuşacağız , ıbrıs konusunda bütün Tunan poütikacılannm ENOSİSten vana olduk'iarı iyi bilinmelidir. Cuntanın Makarios'u devirmesi, Karunanlisin cuntayı tasfiye islemine girişmesi, sağcılann, librrallerin şöyle, solculann bövle aüşünmesi kimseyi aldatmamalıdır. Çatışmalar, çekişmeler sadece yöntem aynlıklanndan dojnudrtmdır. Asbnda Megalo tdea'mn bir açaması olan KNOStS her Yunanlj politikacının v»z?eçemeyeceği bir anıaçtır. Kotnşumuz ülkeden kim kalkar da, «Ben ENOSİS istemiyorum» der ise Megalo İdea'ya, oüvük Ytınamstan ülküsüne ters düşmüş olıır. Kjrallıkmış. deroosrîv imiş, dikta yönetimi ımiş. ber rejim altında yıllar yıb sihdürülen propaganda kamuovunu öylesine etkilemiştir ki, ona karşı çıkmava kimse cesartt edememekte, vatan halni ilân edilmekten korkmaktadır. Kuşkusuz usta bir politikacı olan Makarios, 1967 den bn jana bağıtnsız ve bıoklar dışı Kıbns temaeını elt aîarak durumunu güçlendirmeye çalışırken, Ada'yı Yunanistan'a katma amac.nı bırakmış değıldi Onu daha uygun bir zamana, beLki kendisinin devlet başkanı olarak Atina'ya yerleşebilecefi parlafc bir geleceğe ertelemişti. Bunun saklı bir yanı yoktu. Züricb ve Londra AndJaşmalannı bozan, 1960 Kıbrıs Anayasasını uygulamayan, Türkleri ekonomik baskı altına alarak göçe zorlayan kendisi idi. Bu tutumunu. 15 temmuz günü darbecilerin saldınsı karşısında cübbesini toparlayıp Lefkoşe Baş kanJık Sarayının arka kapısından tatü cantnı zor kurtardığı dakikaya değin hiç değiştinnedi. Ne var ki, emperyalist bloka kar sı geçici olarak uyguladığı yan bağunsız politika Sovyet Rusyaya ve Ortadoğu ülkelerine görecc li bir rahatlık veriyor bu yüıden Makarios iki blok arasında bir denge saflayarak yerini koruyabilivordu. Ama At.na'daki akılsız euntacüar sabırsızdılar. Her halde emperyaUst blokun a ç ü p veçil ışıfı da fırsat bilerek (Urbeyi başarmaya kalkıstüar. Bizim müdahalemızle ortalık allak bullak karıştı. Ada'ya çıktık ve orada hakkunızı konımak iizere söz sahibi olduk. Şimdi durum nasıl düzeJecek, sorun nasıl çözülecek, onun çabaları içine girilmiştir. Emperyalist blok Kıbns'ın Doğu Akdeniz ve Urtadoğu'daki stra lejik olanaklanndan yararlanma umudunu yitinneıniş olmaüdır. Bunu gerçeklestirmek Içın ne yajjacaktır? Bizim Ada'da ele geçirdiğimiz üstünlüğü hesaplayaıak «Yunanlılar olmazsa Türklere yanasınm» mı diyecektir. Oysa bizim pohtikamız açıktır. Biz ENOSİScı değüiz. Tam tersine her türlü ENOSİS'e karçıyız. Kıbns'ın tümünii hatta bir bölümünü ülkemıze katmak Eİbi cmeller de beslemıyoruz. t»tedipimiz, Ada'dafci soydaslarunızın mutlulngumı ve devlet olarak ülkrmiıin ıriivenlığioi sağlavacak esit haklı iki otonom toplumdan oluşan federatıf bağımsız bir Kıb rıs Cumhuriyetınin kurulmasıdır. Bloklar dışı böyle bir Cumhuriyet, öyle sanıyoruz ki. Ortadoğu dengesini korumak bakunından en uvgun bir çözüm yolu olacak, hem Batıyı, hem de Dofeuyu noşnut lalacaktır. ENOSİS döşünü hic bir laman nnutmayaa bunu tek başına gerçekleştiremeyeceğini bildiği için de şimdiye dek hep empervalistlerin dümen süyundan gıden *unanistan, buüün Uıiutsuzluşa kapılarak 180 derecelıi: bir dönüşle karşı yana geçer ıni? Atina Hükümetinin son zamanlarda açığa Kıbrıs Anayasasına göre Klerides'in Devlet Başkanlığına vekâlet süresi yarın sona eriyor Orhan APAYDIN Bir devletin var olmasının vaz geçilmez unsurlarmo*n bir.nin de siyasal örgüüenme ve otorite oldugu kimsemn inkâr edemeyeceği bir gerçektir. Bu esas unsurdan yoksunluğu acık olan ve bir otorite bunalımıyle ortadan kalknuş durumda bulunan Kıbns Cumhuriyeti ise, uluslararası ilişkilerde varsayılmaktadır. Nitekim, gerçekte Rum top lumunun temsilcisi olmaktan öteye bir sıfaü olmaması gereken G. Klerides, Kıbns Cumhuriyetinin geçici Cumhurbaşkanı unvanını taşunakta devam etmektedir. Bay Klerides bu Rörevi nereden almıştır ve geçiciliğinin sıaırı nereye kadardır? Bu. tartışılması gereklı bir konu ve çözülmesi zorunlu bir sorun durumundadır. Türkiye'nin müdahale yapün m teminatı altında yürürlüje konan 1960 Kıbns Anayasasının, Ada'da yaşayan Türk toplumuna tanıdığı hak ve yetkileri düzenleyen hükümleri 1963 yılından bu yana fiilen yürürlükten kaldınlmış olmakla beraber, 15 temmuz 1974 faşist darbesine kaoar, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin devlet başkanı Anayasa hükümlerine (Devamı Sa. ?, Sn. 5 de) Adem Yavuz köyünde toprağa verilıyor Türk Gazetecilere uyguiadıkları yöntemlerie Rumlar insan hakları ile ilgili tüm anlasmaiarı çığnedı Şehit gazeteci Adem Yavuz'un cenazesi önünde saygı durusunda bu lunan başkenüiler... Şehit gazeteciye başkentliler olağanüstü saygı gösterdiler ANKARA, (Cumhuriyet Biirosn) Kıbns'ta, uluslararası anlaşmalann güvenliğı altuıda görev yaparken Rumlar tarafından tutsak edilen, elleri ve gözleri bağlıyken de makineli tüfekle vurulması sonucu öncekj saoab hayatını kaybeden gazeteci Adern Yavuz, dün Ankara'da düzenlenen nazin bir törenle doğduğu kent olan Sivas'a gönderıl. miştir. Adem Yavuz'un na'şı Hafik ilçesınin Çınarlı köyünde topıaga verüecektir. sın Yayın Genel Müdürlüğü önünde kurulan kataialka yerleştirilmiştır. Katafalkta saat 11.45'e kadar kalan tabut önünde, meslekdasları. sendikacılar. arkadasları ve yurtdaşla r saygı durusunda bulunarak şehit gazeteciye karşı son ödevlerini yerine eetirmişlerdir. Haik, katafalkın önünden dalga dalga ve göz ysşlarıyla geçmiştır. Adem Yavuz un cenazesi bundarj sonra çalıştığı kuruluşlann, ANKA Ajansı ile TRT Genel Müdürlüğü'nün önüne getirilmiştir. Buralarda da Adem Yavuz için birer tören düzenlenmıştir. Şehit gazetecının na'şı bundan sonra basın mensubu ar^sdaşlarının eşliğinde doğduğu kent olan Sivas'a gönderümiştir. Bu arada Gazetecıler Cemiyeti'nin çagnsına uyan basın emek çileri dün saban saat 10'da gazetelerincie çalışmalaruu durdurarak Adem Yavuz için saygı duruşunda bulunmuşiardır. Üslere giren Rum arabalan ıCinde silâh bulunması üzerine tngiliz askerleri sıkı bir aramaANKARA, (ANKA) Kıb.ıs taramava haslamışlardır. Son bır Banş Harekâtım ız!enıekl« ncxaç 2ün tçin otuzdan fazla otorevli Türk gazetecilere <=ırşı uvmatik tüfek ve ei bomhası buguladıkları insanlık dışı yönttmlunmuş, bunlara el konmuşrur. lerle Rumlar. tüm uJuslararat) ın j Göçmenler arasında faaliyette san haklan ile ilgilı kar=lsn ciğ > nemişlerdir Savunmasi2 Tıir< Ex ' Oulunaıak Minlan silâhlandıranzetecilerin aracım ateş vsğmuru ' lar sadece EX5KAB öreütü menna tutan. onları tutsak cden. »on ' supları dpeildir. Komünistlerle, Makanosçulann da tngiliz üslera da çeşitli baskılaı uyg'jipyîr. rinin cevresinde eerills e&itimi Rumlar, ANTKA Ajansı mııtiffhiri ıcin kamo kurduklan göze çarpAdem Yavuz'u öldüımek. Gıinavmaktadır. dın Gazetesi muhabırî Erkın Kcnuksever'i yaralamakla insan hak (Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) ları yasasını da hiçe saym!$iaro!r Rumların gazetecilerimize uygu ladüdan insanlık dışı ^slsmleı, insan haklarının esirlerle ilgili ko nulannı kapsayan 12 ağustos 1942 tarihli Cenevre Sözlesmesine tümüyle ters düşmekteedir. Örneğin, Rumlar tarafından tut sak edilen Türk gazetecileri konusunda günlerce haber alma* mümkün olmamıştır. Ayrıca Cenevre Anlaşmasınm konuya Uişkin maddesi aynen şöyledir: «Her harp esirine, esir alınmasını hemen miiteakip. veyahut en geç bir kampa varmasından bu hafta sonra, bu kamp bir transii kampı olsa dahi ve keza hastalık veya bir tehaffuzhaneye veya di ğer bir kampa nakli halinde. bir taraftan dosrudan doğruya esirin ailesine. diâer taraftan 123. msddede yazılı harp esirleri merkez ajansı'na. mümkünse isbu sözleşmeve bağlı nrnrğine göre tanzirn edilmiş ve onları esirin esaretinden. adresinden ve sıhhî vaziyetinden haberdar edeeek bir kart göndermek imkânı bahsolunacaktır. Btı gibi kartlaT mümkün olan bütüii süratle yollanacak ve biç bir veçhile geciktirilroeyecek j tir.» Ancak Rumlar. Türk gazetecile Denktaş, Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasasının hazır olduğunu açıkladı LEFKOŞE Kıbns Cumhurba? kanı Yardımcısı ve Otonom Kıbns Türk Yönetimi Baskanı Plaui Denktaş, dün düzenlediği basın toplantısında, «Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasasının hazır oldu ğunu açıklamış, Kıbns Rum toplumu lideri Klerides ise, «Hiç biı raman bir ültimatom altında gorüşraeyi kabul etmiyeceğiz» demijür. Almanya, Türkiye'ye çıkarma sırasında durdurduğu silâh sevkiyatım daha sonra sürdürdüğünü açıkladı Saygı duruşu Gazeteci Adem Yavuz'un önceki gün Adana'dan Ankara ya getirilen na'şı. Türk bayrağına san b olarak, dün sabah 10'da Ba Adem'i gönderirken Turhan ILGAZ Adem Ya\/uz'a ateş ederek ölümüne sebep olan Rum, olaydan 12 gün sonra tutuklandı (DIŞ HABERLER SERVtbl LEFKOŞE Kıbns Rum ma kamları, kalleşçe kurşunlanarak öldürülen gazeteci Adem Yavuz un ölümüne yolaçan Rum'u 1". gün sonra tutuklamış ve soruş turma açtırmıştır. Kıbns Banş narekâtmı yennö' lzleyerek Türk ve dünya kamuoyuna gerçekieri yansıtmak üzere görevini yerine getirirken, Rum Dlusal Muhafı^ Gücü askerlerince tutsak alınan. ellen ve gözleri bağlandıktan sonrs bir araçla sevkedilirken kalleşçe kurşunlanan gazeteci Adero Yavuz'un yaralanmasından sonra seslerini çıkarmayan Rum makamlan ancafc genç ga/etecınm ölümünden sonra olayla tlgıh görülen bir Rurolın tutuklandı*ınj ve soruşturma açıldıgını açıSlamışlardır. Şimdıyp degin Ada'daki silâh(Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) Larnaka da Rum doktorlar iki Türk hastayı ölüme terketti LEFKOŞE Larnaka'riata Rum Hastanesı Başhekimı Dr Serp=nn ile bir R.um doktor, ümeliyat edilmesı eereken ık) Tark Uastayı ölüme terketmışlerdir. Türk makamlanna gelen haberlere göre : Rum doktorlaı barsaklanndan amelivat iinıals n gereken iki TUrk hastanın e linden zorla «Ameliyat olmalistemiyoruz» diye belge almıçlaı ve tedavilerını pngellemışlerdi» Türk hastalar bu vüzden nayatannı kaybetmış.erdır. Olayı haber alan B a n ş Gücü nün Avusturyab doktoru, yaptı*ı ıncelemeden sonra başhekımın iki rürk'ü kasten ölüme terkeitiğini anlayınca başhekim Serparin ile aralarmda küfürleşmeye varan bir tamşma olmuştur. Barış gücü doktoru, başbekime «Sen doktor degil, bir hayvansın» diye bajrırroıştır. (Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) Basın toplantısı Adem Yavuz'un cenazesi katafalktayken rürkıye Gazetecıler Sendikası Başkanı Semıh Balcıoğlu. İzmır Gazetecıler Sendika. inevamı Sa. 7 Sü 8 de) OLAYLAR1N ARDINDAKt (nevamı Sa. 7. Sü 7 de) 1 ya'nın Ankara Büyükelçiliği, Kıbrıs barış harekâtı sırasında Türkiye'ye yapılan silâh sevkiyatının. geçici olarak durdurulmasl hakkında dün bir açıklamada bulunmuştur. Açıklamada. «Almanya Federal Cumhuri vetinin, politik aerginliğin mev cut oldugu bölgelere orensip olarak silâh eöndermediği» belirtilmiş, bu arada, «Son ay. larda Türkiye'ye çok sayıda mo (Devamı Sa. 7. Sü. b da) ANKARA Federal Alman GERİLLA ./ ıbns Kum toplumu Başkanı « Klerides. Ada'da rürklere •• karşı gerilla savaşı başlatılaiğını açıkladı. Dün çeşitli ajans ardaa gelen haberler. bu savaşın :k hazırlık eirişimlerinl duynruyorlar. Söylendiğine göre, Uumlar, ıster Makariosçu olsun, ıster AKKLci, ister EOKA'cı, rürklere karşı uygulayacaklan çerilla savaşında sırtlarını Ingiliz iislerine davavacaklar. ve vurkaç yöntfmini kullanacaklarmış. Gerilla savaşı özellikle Ikinci Dünva Savaşında ve sonrasında çok etkili bir muharehe yöntemi olarak görülmüştür. Bu savaşın hem teoride hem pratikte büyük ustalan olarak Mao Çe Tung ve General Giap, fin kazanmışlardır. tstilacı bir düzenli orduya karşı, dağınık düzen re cepbesiz bir balk savaşı olarak tanımlanan ge rillanın, Çin de, Vietnam'da ve Küba'da başanlı sonuçlan alınmıştır. Genlla savaşının tporısmı belirgtnieştiren Mao Çt Tung'a göre. temel yöntemler şöyle sap tanmabtadır: Bir kez, gerillacı halk içinde sadaki balık gibi olacaktır. Yanl bir istila ordusn, ve ba orduya karşı gerillacıdan yana bir balk kitlesi gerekmpktedir Halkın destegindeki gerillacıya ise Mao şu öğüdfi veriyor: Diîş man ilerlediği zaman cekil. düş mao durduğn zaman vur, düş man çekildiği zaman ilerleî Ge rilla. cephesizdir. Savas hattı de gil, savas sathı söz konusudur Gerillanın ikmal kaynaklan için gizli açık yollan; ve gerillacılann eylemlerine elverişli bir arazi Sr tüsü (dağuk, bataklık, ormanlık) gereklidır. ülaya bu açıdan bakıldığı zaman Kıbns'ta gerilla koşulannın varolup olmadığı konusunda kuş kulara düsülebilir. Bir kere Türk kuvvetlerini Rumlar ıslıla ordusu olarak tanımlamak isterler, ama Ada'daki Türkler için Türk asker leri kurtuluş ordusudur. Kıbns Türkleri. Türh askerlerivle birlik te Rum gerillasına karşı fluracak (ardır. Ayrıca bir savaş siirrsinde Kıbns'ın bir avuç nüfusu irinde .Yiaeosa, Lrfke hattıru bir cephe vapmak. Knzey Kıhris'a lüitünüy le Tiirk nüfusunu toplımak olanağı varclır Bunlann yaııı&ııa a*•• (Devamı Sa. 7, Sü. A de) NADİR NADİ <Dermmı S». 7, Su. 8 d*> ANKARA «Oiüm eskı biı şey. Ama herkes için yenidir» dı Denktaş'ın sözleri tor Turgenyev.. Bu «yenısyi kabullenmek, Sivas'a ugurJadığımız Easın toplantısmda, «Kıbns Türk Cumburiyeti Anayasası ha o gencecik ölünün ardından üy le zor ki... zırdır ve gerekirse bugün bile Ya Adem nasıl kabullendi bu yürürlüğe girebilir> diyen Denk«yenisyi?... tas, «Kıbrıs Türk Cumhuriyeti» Anayasasının hazırlanmasına özelYalnız Adem değil elbet, daha hkle Yugoslav Anayasasının tebaşkaları var, Mehmetier var mel almdığını, bu arada Isviçre daha.. Ama Adem'in ki bir baş ve Yugoslav Makedonyası Anays ka.. Elinde tuttuğu silâh degildı salarının da incelendiğüıi söyleonun, kalemdi, kâğıttı, fotoğral miştir. makinasıydı Görevi, özgürlük Denktaş. «Kıbrıs Türk Cumhuugruna, banş uğruna, insanca riyetinin ilânının Rumlar tara • yasaına uğruna ölümü göze ala ' fmdsn feri<"s! hir Kihrıs devleti | rak savaşmak değildi. Özgürlük kurulması kabııl edilinceye dek ugruna, banş uğruna. insanca gsçıci olacağını belirterek. (öyle yaçama ugruna bayatlannı orta (Uev jnı S». 7, Stt. 4 de) (Devamı Sa. 7, Sü. 7 de)