Katalog

CUMHITRtYET 2fi Ağustos 1974 ürkiye, çağımız tarihintn çok değerü bir aşsmasını oluşturmada. Bunda şaşılacak bir şey yoktur. Zulüm altmda ezi'.en toplumlara bağımsızlık yolunu da yine Türiıiye açnııştır. Milli Kurtuluş Savaşı olmasaydı bugün Afrika olmayacaktı; Uzakdoğıı hâlâ emperyalizmin baskısı altında inleyecekti. Türkiye'nin özelligi. akıp giden zaman ıçinde tarihte yeni bir çığır açma önderliği yapmasıdır. f Olaylar ve görüşler zirlanması zorunludtrr. Temel ilkeler saptanırsa teknik noktaları çözmek kolaylaşır. Yeni Düşünüş Kıbns olayı ile Türkiye mllletierarasi lerin düzenlenmesi alanına veni bir görüş açısından bakılmasını sağladı. Artık hiç bir onurlu devlet bir büyük devletin koltuğu altina sığınmakla kendi ana davasını vürütemeyace^ini bilecektir. Amerika Birleşik Devletleri ?öz söre göre taraf tutup Yunanistan'dan yana aüreşe katılmıvor diye bu tarafsizlığı ve obıektifligi kendisme karşı düşmanca davranış sanmaktan Romşumuzun vazgeçmesı ioabeder. Dosrumuz Fransa Pasifik'tp KaçaK olarak sürrîilregeldigi nüklepr denpvlerle ınsnnlısrı gelereİini kaarrırken Yunanistan'a vpni silâhlar satma Dazarlıgını sonura bailıvorsa aeleceği bununla siivence «Itına alınmıs «avrnamalı Bnkmız. b'rkac sünüik ai'fpri harpl.etle bütün d'invaya İnsancıl Hukıık'a nlan savsımızı ?ö<>terriik Hic bir îavasta savasrı devlptiprden hiri. va da ötpki kancılanalsnn kanılannda nayarlık diye asılı duran Oenpvrp Anls'malanna Türkiyp k?dar irten uvmus deiildir Bu davranısımızla da anla>=rnslara iMbsr ve sayjn kazanHırmisızdır. Her)«;'ndpn Mtede uvesrlık rtiinvası Vun?nistan'ı «ne«in beâPnmp» riuv2"!tollı*Tn'1an kurrulma VP olavlan re milletl»ri. rip<*prlprince ıtibar sahib' kılma olana|ını elde etmiş o'ıdu. Haf tamn raporu MASA BASI Bülent Nuri ESEN hayli gecikmiştir. Bir başka inatları, dış güvenlık anlayışında görülür. D15 güvenliği sadece tekbaşlarına saptamak fsterler. Başkalarının da b'j konuda diyece£i olabilecegint farketmezlikten gelırler. Ama, bakarsımz. bir Dom Mimoff duvanna çarpma Malta adasındakı üssü. astan yüzündpn pahalıya mal etmiş. TürkJer içinde tnsri'ızleri se venler bulunduğu gibi, sevmeyenler de vardır. Fakat, bütün Türkler İngılizleri takdir etmeV; hakseverliğini göstermekten çekinmez. İngılizler demokrasinin bilinçli temsücileridir Özgürlük âsığı insanlara örnektirler. Bir yandsn da karşılığında canlannı vermiş olduklan o 072ttrlükleri başkalannda görmek istemezler. Onun için, tnjriltere toprağında yaşamayan adamın kendisini îngilize zorla kabul etürrnesi gerekır. 1974 Türkiyesi böyle yapmak zorunda kalmıştır. îngilizler bümezlcr mi ki her havsıyet sahibi insan kendi onur davası için ölür. Öyle iken, yine de N'epalden kiralık savasçı ararlar. Oysa. İngıliz diplo rr.asisi pek iyi bilir: Türk Milli Kurtulujunu yaratan insanlar buşrün Türk Ordusunu oluştursnlardan larklı değildi. Biz, înfciltere'yi hep şanıns yaraşır riurumda ve tutumda sörmek isteriz. însriltere. and'.aşmaların yükledi.M görevieri lâyıkivle anlayamamıştır. Kıbrıs drami karşısmcia Luna Park'ta pazar gezmesine çıkmışcasına davran.lmaz. Türkive için de, İngiltere için de önpmli olan. güvenceci devlet oluslandır. Yunanistan bu sıfatım çoktan yitirmiştı. fnpiltere'nin lse, güvenin saglanmasına gecikmeksızin yardıma olması, katkıda bulunmas: beklenirdi. Oîmadı! Olmayınca da. bunalıma çare. Türkiye'nin davramşına bafilı kalmıstır. Biz yapacağımızı yaptık. Dost ve düşman ondan dersler çıkarabilir. Bugün için çozümlenecek baş sorunlar İnsan Haklan ve Toplumlann Özerkligi sorunlirıdır. Özerklık demek, kendi uyacagı kuralı kendi kendine yapmak demektir. Özerklik sayesınde sayıca az olan. kalabalık olana yedirilmez Zaman zaman «Türk azmlığm, «Rum Çosunlıığ'j» terimlerinin kullanıldığı görtilüyor. Bu, Kıbns için yanhştır. Kıbrıs'raki durum Birincı Dünya Savaşı ertesınde imzalanan Banş Andlasmalarında ele alınan «azınlıklannn durumuna benzemez. Kıbns'ta, ikı toplum. bireyl»rinin sayısına bakılmaksızın. bir arada. devleti oluşturmaktadır. Orada, iki parçadan oluşan bir bütün söz konusu. Savaşsız Yaşamayı özlerim SADUN TANJU «Andrea* «Snvleyın. yuksa hppiniri eebertiriı, Andrea* neredf?» «Hu evden bir yere gidemez. Andrea» nerede?» Kvın Kirıe dolmuş sunaylür ve ajkerler hprjeyı Kinp doküyorlar, dolaplan, masaları. karyolalau devırıvorlar ve ev halkınm kuıku ile tıtreştigı odaya hışımla gınp aynı soıuyu yinelivorlardı: «Andreas neredeV» Andreas evın damınria>dı. Gece yarısı siiâhlar patlayıp kapılar ve pencereler kırıl'.rıca. onu alrr.aja geldıklerını aniamıştı 12 yaşindaki kuına. 14 yaşındakj oj!usıa. kaıısına, özel koruyucusu ve hi/.metçilerine ezıvet ettiklerını duyuyordu t v sarıimı?tı, kurtuluş umudu yuktu. İlk anda bır umutla fırladicı riamrta tek çarenın n>nâı inmek ve teslirrı nlmak oldusunu görüyurdu Çatı kenarınrian fHrktp balkona atlamak ısterken dizıni sert bır cı«me çarpıp acı\la bajırdı Askerler onu çördCler ve ü/erine atıldılst. Eski bastıakaııın oğlu. iki yıl önceki Merkez Birliçi Hükiimetinin hakanı. Amerika'da Berkelfy ( niversitesi prntesörü. hir av sonra vapılacak seçimlerdr kazanarağına krsiııliklr hakılaıı Merkrz Kirlifi Partımnin en sözde adamı. Yuııanistan'ın sol iktitlann» ruh veren adam. Andreas Papandreu. il nısan 1NS7 eecrsı sahaha karji Xl)fl'de dipciklenerck. köfür ve yumruklarla hakarete ujralılarak bir aükerî araca tıkıldı ve tolürüldü. O sanah aat b.Ufi'd'a radyo, ardunun. komüni'tler'.n iktirlara geçmesinı önlerr.ck için yönetime el kovdusunu Yunan halkına bilrtırriı Türkiye'yi Tanımak Bu özellik gözden kaçınhrsa Türkiy»'nin ilaili olduğu sorunlardakı tutumunu kavramak güo;leşır. Türk bağımsızhk sınavını yabancıların yakından inceleyip değerlendîrmesi gereklidir. Bunu ' yapmadıfcları sürece Türkiye ile karşılıklı ilişki kurmada yanlış adım atacaklardır. Kıbrıs Barıs Harekâtı adını alan olay, şimdi artık tarihin bir sayfasıdır. Birincı döneminde. olavın yaratılmasına sebep olan Yunanistan bıle Türkiye'yi haksız bulamamıştır. îkinc: dönemde, birçok yabancı basın orsranı Türkiye'yi temelde haklı bulmakla beraber ateşkesi bozırmş olmnkla suçladı. Ancak. bu. süzeyde kalan bir degerlendirme olmuştur. Türkiye. her şeyden önce. kendı kendisiyle çelişki haline düşmemek için askeri harekâtı yürütmek zorunda idi. İlk müdahale. andlaşma hükümlerinin uygulanması yoluyla v» îr.san Haklarım koruma uğruna yapılmıştı. Bu amaç ?ereekleşmedikçe ve karşımızdakilerce engeliendikce harekâtı sürdürmek akhn çızdiği tek yoldu. Nitekim. akhn zaferi görüldü. Artık, yapılacak şey, olması gerekeni saptamaktır. Geleceği Hazırlamak Buna göre, devleti yeniden örgütlememiz gerekiyor. Barış. bir gelecek işidir. Busün afacağınız tohum. yann ürün vereoek. Yanm kazanmak için. bedelini buetinden ödeyecek^iniT. Türkiye, iki formüi önerdi. Biri: T 1 R = K. Bu formülde T. TUrk toplumu; R, Rum toplurnu; K d» Kıbns Cumhuriyetidir. Öteki: (t + t+t4t) + (r+r+r^r) = K. U> ler çeşitli Türk kümeleşmelerini: 'r) ler de Rum kümelesmelerini «nlatır Yunanistan ıse: T +. R = Y f YunanistarO formülünü gerçeklest'.rme volunu tuttu. Yun»n uygniamasında fK). vani Kıbns Cumhuriyeti yoktur. Ve, T = R olacaktır. Türk öncrisindekı T R = K formülünün ENOSİS masalını hortlatmaması için feneratıf mekanizmanın çok akılhca kıırulııp işlemeye ha Sonuc Mara bnsı. Türkivp ifin bütiinlpsmp sıi'amısİ!*i ile havnılan Avrııoa'va VP d'inva«n vpnı m:!letlerara1:! ahlâk anlap^mı asıiamak fırsatını varatıyor. însanojrlunun iki icgiidüsel gpreksinme"!İ var: Ya«amını sürdürme VP rihpnlik. Bu. evrpnsel ah'*k görüsünün temelidir Analanmı* erlâflan için. erl*rimiz manea srk«ı1a«Un idn havatlnrım feda e'rneVten CPWrmP7İer f>ler*k kusaklann b«ns ıcinri» mııtlu vasnvprajh elmler inn «İPbOmek v»tenp«i'"iıı knnsnmak bizfm ahlâkımı.'riır. Bu. bize insanli*i!rli7r1an SPİir Anavasal düzenimiz buna etfrp dü"iniiirri'i«füT Milletlprarası Hu'nk\ın mpsnı «T.riıŞı vianPrrip sarnsa eir»riz yokta. ssvas »nnavız B'7p e^r? vasimak. bans içinde vsüarraktır. 't»»a ba«ınd» da bunları kar^'mtTdakiler» hatırlatarsSir Dfinvs katruoruna tn«an Haklan konıvurusıı oldırumtıztl »nlatarak hiTap Pd»fpfi7 VP vrnı fC''iH« F«"i»r!>*'f rum hr.rivpri örrütlenisini aplprofi hans r slmak amacivle hina ("i»rp«7 Sorunu İyi Bilmek Yalnız, bundan önce «Sorun»u iyice bilmelidir. Bizim kuşkumuz. İnsan Haklarının sayılmamasıdır. Biz. milletlerarası İnsan Haklan Belgelerinin tanınmasını, dogTulanmasını istivoruz. Teknik noktalar ikinci sırada gelir. Geleceği güvenük alnna almanın en etkin çaresı tnsan Haklarının tanıtılmasıdır. Demokrasinin şartı budur. Fakat, garipliğe bakımz ki. demokrBsınin imrenilen örneğim veren tngiltere bizi anlamazlıktan se'.di. Kpndisine özgii tutucıılujtım verdigi bir kanıksamışlık ve nasırlı bir inat içinde nrar edip c'urur. Bu inatt?n vazgeçmek İngiltere için zorcur. Sozgelişi. sömürgeler anavatanın zararma varoldufu halde: onlardan hıç bir varar görülmediğı ve tersine anavatanm yardımı olmaksı7in yajamlarını sürdürme olanagı kalmamışken lngiltere, sömürgelerine bagımsızlık tanımakta O KADAR ÇOK ŞEY ÖÛRENDİK Kİ.. Faşi=t cunta. 1974 temmuzunria Kıbns darbesivle Yunün halivina ucu? bir t N U S t S «athovlıığu tattınp slvasal ve ekonomik kotü »İrtlsı urıutturm«6» çahjırken Kcevit aKılcılığına Çürpını.a. ülke yenıripıı sıvil pollttkatıların ecemenliğine gectı Cuntanın elinrien havalını Kıl pavı ll» kurtarmış bulunan Anrtrea* PHpandreu geçenierfle Atina'ya dönerken, New i o r k Times gazetesı muhabirıne şunları söylerii: «Oarbe bana o kadar çok srvlrr ötrettt kl.. Ama bnnların içinde en önemlnl, Amerikan (tirli Servisinin ıizma yetenetinin ne denli viiksek ve süclü olduionu kavramıs olmamdır Oecirditimiz drnevlerlr olgnnlaşıyo< ruz. Butün daha üabırlı davranma vanlısıvım.» "SELAM EN GÜZELE,, Oktay AKBAL Evet Hayır 26 Ağustos Ruhu ve Kıbrıs s l«2'den. Türk sılahh Kuvretlerınin oaşariyle sonuçlanan son Kıbns harekâtma kadar geçen, 52 yıllık zaman döneminde, Türk halkınm ve ondan dogan Türk aşkerınin nıteügı üzerinde kısa bir inceleme vapmak Türk devletirün geleceğin çetin »artlanna uyma. çagın isteklerinin üstesinden gelme ve vanr.lar» kaJabilme olanaJüarını meydana çıkarması bakımından çok (aydalıdır. Türkiye Cumhunyetinın templt 26 Agustos 1922'deki Büyülc Taarruz'da atılmıstır. Afyon Karahisar odak noktasınm çevresinde kuzey ve batıva dogru bir yay gibi kıvrılan yü/lerce kilometrelik TUrk ve Yunan mevzilen üzerindeki kuvvetlerin sayıca kıyaslanması »şajtı "ySfa Dir eşitBh. gösternfıffc ANDREAS'IN KORKUSU AndYeas Papandreu bir bilim KrianııydT. Amrrika'da uzun vıllar vasamıştı. Solcuydu. Ulusal egemenlikten vt bagımsızltktan yanaydı. 1967 darbesinden önceki günltrde, halkı Parlamento binasmın önüne toplayarak. Amenka'nm, ulusal eıremenlik ve bagımsızlık için nasıl bir engel oldugunu anlatırdı. Amerikan üülrri bu mpraklarrian »tılmahdır, Yunanistan NATO'dan çıkmalıdır dprdı. Ştmdı. Amerikan aleyhtan propagandanın tekrar askeri vrtnetımı ışbaşma »etireceginden korkuvor. Secimleri kazanırsa ülkeyı vönetmege izin verilin verilmiyecegi konusundaki bir soruya da ftı cevabı reriyor: «Bu. Amerlka'nın blıim içislerimize doğrudan dnğruva ne Ladar karışmak istrvecpcine bajlıdır.» Yunan solcu liderinin hlkâyesi. nasıl b:r dünyada vasadıgımızın sarsıcı eerçeklerinı gözler önüne serıyor. Demokrasi. seçimler. millet Iradesi dıyorsunıız, Andreas slze. Amerikan r.lrll Sprvi»' fivlr »ıımıs ki icirnize, onun ne kırar vereoeeini hilemem divor. Ulusal egemenlik. bagımsızlık gıbl degerlerin yasanılan dünyads kazandığı venı anlamlan küçümseyemiyorsunuz Büyük devletlerden, komşu devletlerden, uluslararası gruplasmalardan, dünya kamuoyjndan soyutlanmıs politikalar ve davranışlar içinde olamazsınız. Haklı olmak yoktur. haklılıgm kabul ettinlmesı vardır. «Selâm, sonsuzluğun aydınhk bahçesinden Selam. senelerce, senelerce evvele Hatırası kalbe ışıklarla dökülen En sevjiliye. en iyiye, en güzele.» En se\ı;ili, en iyi, en güzel şeylerdi özlenen, aranan, defer rerılen. Nelerdi oniar? Biiemezdil: açıklıkla. elle tutulmaz bir özlemdi bu. Genç yaşlann, ilk (sençlik çajlannın bu dünyada var olmayan bir şeyler arama sünleriydi onlar. Şiirler bir dünyanm kapısım açardı bızlere. Dujan, düîünen, anlamak, tanımak isteyen genç insanlara... «Urafığımız bu tası dolduracak mı Yinp bol sularla akarak o çeşmeler? Yoksa, hıç b'ilunmayacak kadar uzak mı Dudakian bpüşlerle dolu geceler» Arapon bir yazısında der ki: «Bir dünyayı kapsayan kitaplar vardır. Bir bitiş noktasıdır o kitaplar, ye içine girersiniz, ya ondan kaçar gıdersiniz. başka yerlere, çok uzaklara... Kimi k:taplar dB size kendi öz ülkentelfl kajj»ftrtm9»çar.» f*..*"*^ Ahmefr Muhip Dranas'ın «gö)öer»44h'Jut»jM»ı i«üm«;»aâ(Ui ğımda birden bu sözü hatırladım. Bu dizeler bir dünyayı kapsıyor, içine girdigimiz bir dünya. Bitmiş bir dünya mı? Belki. Her dünya bir yerde biter. bitecektir, bitmelidir. Dranas'ın şiirleıiyle ilk karşılastığımda ortaokul ögrencisiydim. «Selam» şiirini ezbere okudugum günler. Şimdi koca bir kitapta bütün bu şiirleri bir arada bulunca i«er istemez o eski gunlere dönüyorum. Bir bitiş noktası belki de. BUtün bunlar, bütun bu duygular. izlenimler şiirlerle selmis bize, etkilemis, sonra bir an gelmiş. hepsi gerilerde kalmış. «Vakit dar olsa gerek Hep ;çim ürpererek Diyorum Vakit dar olsa gerek.» Dar vakitler birbirini izlemiş, geniş zamanlan doldurmus, sonra bitmiş. tükenmiş. Bütün bunlar b i ' şiir tutkununun duyarlıgını yansıtır size. Siz de şiir tutktınuysanız anlarsınız. Degilseniz, anlamsız bulur geçersiniz. Bunca önemli sorun varken, bunca acı, bunca ıstırap, bunca toplum derdi varken siirden, Drenas'm eski dizelerinin yarattıgı geçmiş izlenimlerden söz etmek j:ereksiz sayılır belki de. Oysa yaşamamızda yer eden dizeler biraz da bizden sizden bir parça olmuş gibidirler. Baudelaire ne demisM «Saglıklı bir kişi yirmi dört saat ekmeksiz kalabilir. ama şiirsiz asla». Sağlıklı kişi derken ne anlıyoruz. orası ayrı! «Şiirler» de Dranas'ın hemen bütün şürlerini buluyonız. Şair kitabını. tek kitabını eşine adamıs. Şu sözlerle «Ben yaşantımı şiire. şiirimi de bu sevgiye verdim. Sanırım. kitapta savaç sözcüğünü bulamayacaksın.» Evet. Dranas'ın yasantısı şiıre adanmıs bir bütündür. Diyeceksiniz ki bunca yıl içinde niye bu kadar az şiir? Niye saır daha çok yazmadı, daha çok yaratmadı? Dranas'ran elimizde bir bu kitaptaki şiirler var. bir de iki oyun. Kimi şairle." durmaksızın vazar ya^nrlarlar Ciltlerre kitap dizilir yanyana. İyisiyle kötüsüyle güzeliyle çirkiniyle taşıyla topragivle... Size kalmıstır onca kitap arasmda bir seçim yapabilmek, jı?ıniarla dize içinden iyileri. kaîıcılan bulup çık3rmak. Kimi şair de az yazar, az yayınlar. ama yazdıkları yayınledıklan belirli bir düzeyin üstündedir. Yahya Kemal'i, Tarancı'yı. Dranas'ı bu şairlerin başında sayabi'.iriz. Çoğu bildiğim. sevditim dizeler. şiirler... Bir «Olvido» şiiri Brneğin. Kolay yazılamaz, bir benzeri zor bulunur bir yapıt. Kaç kez okusanız doyamazsımz. Birşeyler oynatır içinizde. Yeniden kurar. yeniden canlandırır sizde. «Hoyrattır bu aksamtistüler daima Gün saltanatiyle gitti mi bir defa Yalr.ızlıgımızla doldunıp her yeri Bir renk çiğlt?:ı içinde bahçemizden B'r el çıkarmaya başlar bohçamızdan Lavanta çiçeg: kokar. kederleri HojTattır bu akşamüstüler daima» dizelerindeki gibi... Dranas'ın «Şiirîer»i her aydınm, her şiir severin kitaphğında yeri olan bir kitap. Bütün bir yaşam, bir şiir. bir sanat yaşamı var. Bir şair kırk yıllık uğraşını sunuyor bizlere... «Söylenmemiş aşkın güzelliyledir Kâğıtlarda yarım bırakılmış şiir» demiş o unutulmaz «O!vido»sunda... KSğıtlarda yarım bırakılmış şiirler sonra bitmiş, tamamlanmış bugünün yannın okurlanna sağlam şiir anıtlan olarak sunulmuş işte... «Bütün bunlar aşkm güzelliğiyledir» Aşkın. yani sanat ın, şiirin... Dranas'ın «Şiirler» kıtabı size öz ülkenizin kapılanm da açacak. Aragon'vn sözünü bir kez daha doğrulayacak. «En sevgiîinin, en güzelin. en iyinin» özlemini, tadını, önemini duyuracak... Yani yaşamm. yaşam denizinde bojuçan insanoğlunun, sizin, bizim, hepimizin... TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİNÎN 20 TEMMUZ VE 14 AĞUSTOSTAKÎ HAREKÂTI, MODERN MUHAREBELER İÇİN, SAVAŞ TARİHİNDE ÖRNEK GÖSTERİLECEK HAREKÂTTIR. TÜRK ASKERİNİN 26 AĞUSTOSTA ŞAHLANAN TAARRUZ YETENEĞİ DAHA DA GELİŞMİŞTİ. hu zayıf Alman tüm#ni kar?ısinda büyük can ve malzeme kaybna uiramışlardı. Yalnız Birin c; Amerikan Kolordusu 3.000 kiji k»ybetmisti. Buna karsıhk. ilk gün içinde birlikler ancak İJ ki lnmetre derinlısinde birbirinden ?ı dört köprübaşı mevzii tutabı!mi»lerdı. Harekâtın Niteliği REISS Kıbrıs harekâtı her seyden ön ce, politik yönü agır basan, çözü mü füç bir problemdi. NATO ittıftkı içinde müttefik devletleri birbiri kai'isına getirdigi kadar, Emtkli Orgenerml ulu»lararası rekabetler ve kııvvet dengeleri alanında. ittifak dı«1 birçok komîu devletleri de yaharplerinln Istedıfi teknik gürii kadar hareketniz ktlmnlırdı. kmdan ilgilendiriyordu. Bu neden lerle çıkarmanın hedefi. kullanıgösteremiyecegı ıddıa edılen Seddülbahir'in öteki pla.jlarında tutulmu?tu. TUrk Silâhlı Kuvvetleri. 2() temve Anburnu bölgesınde de du lan kuvvet smırlı muz>~i4«iUeki b a n n h . harekâ TUm aynıyjjı:''tlk günkü.^.toüyük tHftf kar;ın, çıkarnşa harekâlı! tıyle. bu Relenekscl nitelıklenamvtata t(frsılüc (iusmanın top nin^plânlama ve uygulanması ba rfin u««iı«ti»üna Wf kerr# daha raİt^aft^cr bir«ç <ifez ~ «»$•» CMmdan ömek. koortjinasyon v e ' kımindan üstünlük îngliz ve*" ispatladı. Türk Silâhlı Kuvvetkooperasynn bakımından baıarılı, lik bir derinlik ve genislikteki Fransız savaş endüstrisinin besleri. yıllarca kendisine güvenküçük taktik köprübajı mevzile teknik vasıtalar yönünden daha ledJgi Yunan ordusundaydı. Türk nıenin vekarı. güçlü ve venılmodern bir amfibik harekâttır. rinden ibaretti. askeri, malzeme ve silâh bakırrez kudretinin »uurlu tahammından olan bu eksikhginı saDenizden çıkarılan, havadan :ntkincı Cihan Harbınde 1942 amülü ve sessizligı içinde çalıstı. bip bulunduğu geıeneksel, doğustosunda. Fransa'da Dieppe'de dirilen ve helikopterlerle ta«ınan Çağın teknolo.jısinın enne verjtaüstü güçlerine dayanmakla ve hücum v* taarruz kuvvetleri, ilk yapılan çıKarmada, iistün hava digi. her çesit elektronik aletleUstün bir egitimle doldurmakgün içinde 10 kilometre geniçlık ve deniz kuvvetlerinın destefine ri tepkili uçaklan, nelıkoptertaydı. ragmen bir Kanada Tümeni bii ve 202S kilometre derinlikte. Gir lerl. tank ve zırhu taşıtlan d e . neden Lefkose'ye kadar uzınan tünüyle imh» edilmisti. nizüstü ve denizaltı araçlannı. Türk askerinin doğausttl güç. yol boyunca, bir köprüba»ı kuragır ve hafıf siiâhları üçlü bir leri; aile ocagından yaşadıjı Savaş gücü ve muharebe istemayı baıarmutır Birinci ateîkes harekat çerçevesi iç(nde b'me*c toplumun bünyesinden ve bingi olmayan faşist îtalya karşıanla;masının sonuna kadar, bu olacak bir derfecede mükemmel lerce yıllık askeri geleneklerinsında yapılan Panrelleria ve Si böîgeyi goriden gelen kuvvctlerin kullandı. Düşmanın be'onarme den meydana gelir. cilya çıkarrr'alan oldukça basarılı >ıiınaiına elverişli olacak deretahkimli mevzilerinı en kısa bir geçmiş oimasına karşılık Alman cede genisletebilmiştir. Düşmanın t'stün vatan se\gisi hayatını zamanda zaptetti. Aaa'dakı tnların savundugu Salerno ve Anhiçe saymak. Dir başkası için giliz üslerınden vapılan telsız vs hetnnlu tahkimatı geriden çevrizio kıyılarına yapılan çıkarmakendinı ortaya atmaktan ıbsret radar karıstırmalsrı. Türk Bal»rck riü?iirülmü»tür. Çıkarma ve lar, müttefiklere büyük oan ka taarruz harekâtı kansız olmuştur. olan feragat cesaret ve fedan ş Kuvvetlerinın taktik ve tekyıplanna mal olmuştur. kârlık duygular] voksulluklara. Kıbrıs çıkarmaıının örn«k bir niK ftlf. .ıı ... yorucu zahmetlere tanammül. opprsyon olugu bu niteüklerintkinci Cihan Harbi esnasında geı olamadı. büyügüne saygı üstlere ıtaat. dendir. Avrupa'da vapılan en büvük ve Kıbns harekâtınm birinci döemirlen gönüıden gelen bn İsen kaniı çıkarma harekâtı, Nornemı olan çıkarma ve ındirme 14 ağu'tot 19î«'te baçlavan ve tekle ve tam zamar.ında vaphareketlen. mociern çağda, üç bo mandiya'ya yapılamdır. Mormanikinci atçjkes isteğine k»d«r cemak disıplinı ou asKenn maddiya çıkarması. 6 haziran 1944 yutta. yani karada. denizde ve reyan eden harfkâ' ise. kara, dece olan noksaniigını gideric: günü kuvvetlı bir şekilde tah deniz ve hava kuvveilerı arasında havada. ve üç kuvvetın koopenitelikleridir. kimedilmiş fakat zayıf bir ikın mükernmel bir ijbirliği ve tim ça rasyonu ve koordinssyonu ile ci hat tUmenı tarafından tutulyapıhr. Çıkarma hareketleri bol lı«ma«! örneğidir. Denirden ve ha Türk askerinin dogai zekâsı muş bir kıyıya, iki büyük devmalzeme ve bol kan ister. Hakuvvetli hafızası ve sımrsız ögvadan desteklenen zırhiı birlikletin kudretli kara. deniz ve havada. denızdp ve karada ceryan rfnnıe is'eğı çağın onun eline ler ve motorlu pivade birlikleri, va glıcü ile yapılmıştır. Kıyı saeden ıkili ve üçlü hareketlerin vtrdiği en nıodern, en karmauc çıjrı içinde ınalçı ve vahşi bir vunmasmda bulunan Alman îl«. düsmanın yalnız silâhl) gücünü en kanlısı ve zayiat ihtimali en şık silâh ve gereçlen benımsepiyade tlimeninin sevunma cep değil. kin ve öfkesini de yenerek me ve kullanmada kendişıne fazla olanıdır. hesi 60 kilometreydı. Bu cep kolayhklar sağlamaktadır. doğu ve batı yönlerinde yaptıkDünyada Çıkarma heye ikışer kolordulu iki ordu 26 ağustos 1922de Türk asIsrı eksantrik iki taarruzln günde yönelmişti. Çıkarmadan önce ya 20 kilometre kadar ilerlemişlerkeri bu nitehkleri.e zafere ulaşHareketleri pılan planlaır.a ve hazırlık dömıştır. Büyük Taarruzdan öndir. Bir birliğin muharebe ederek nemi iki yıl sürmüştü. Yüksek Birinci ve İkinci DUnya Savaşce, Afyonkarahisar tahkimlı hu hızla :!erleme=i her türlü tak planla:na kurulunun hazırladıSı larında. çıkarma operasyonunun mevzilenni inceleven bir İngilız dirp değer bir harekettir. Ana Planı. ikincil komutanlıkİMkurmay heyett, Yunan ordusubir çok örneklerini, Akdeniz, AtTüık Silâhlı Kuvvctlerinin 1974 nn meydana getirdlkleri aynntılı run silâh üsiünlügü ve tahkilantik ve Pasifik'te görmekteyiz. temmuz ve ağustocunda uyguladıplanlar, bir koordinasyon kurumatınm kudretinı gördükten Bunlardan en önemlisi ve busonra: «Türkleı bu mevzıleri lunca koordine edilmiş, her ih âı çıkarma harekâtı ve kendisine glinkü çıkarma harekptlerine verilen taarruz hedeflerini elde aitı ayda zaptedebılirlerse. altı timal. aynntılı bir şekilde en ders verenî, 1915 Çanakkale çısaatte aldıklannı iddia edebiince noktalanna kadar hesap e etmede gösterdiği ateş gücü. hare karmasıdır. Bir îngiliz, bir A ket kabiliyeti, birlikte iş görme lirler» diye kesin bir hükme \ustralyaYeni Zellanda CAN dilmişti. yetenekleri: Deniz ve Hava desvarmıştı. Sıra. sıra tel örjrüleri ZAKt kolordusu ile bir Fransız 4.100 SSVB! ve çıkarraa gemisi, 'ek silâhlariyle yaptığı koordinss ve türlü engellerin geristnde inTümeninin katıldıgı, büyük bir 11.000 uçak ile destekl«nen Ingi yon ve kooperasyon. modern mu şa edilmiş olan bu tahkimat: İngilizFransız harp filosu ve çı liı ve Amerikan orduları büyük yoğun ve ısabetü bir topçu haharebeler için. Harp Tarihinde ör karma filosu ile desteklenen bu inssn ve malzeme kayıplarına kar nek oiara1 gösterilmeye lâyık bir zırlıgına dayanan Türk piyadeharekattâ ilk günde, müttefikler şılık. hava destsğinden mahrum sınin kanlı sünjrü hücumlaııyle harekât olmuştur. zayıf Türk kuvvetleri karşısında bir günde yarıldı. Derinlikte cebüyük zayiat vermış, deniz kana ••••••••»••••••••••»• Türk askeri 26 Ağustos 1922'de reyan eden çetın savaşlar. düsboyanmıştı. Yüzlerce ceset bu man ordusunun büyük kısmının ür. A Z I Z ( , O t * şahlanan taarruz yeteneğini, 52 kanlı sularda yüzmekte idi Özelvılhk bir zaman içinde daha da ımhasiyle sonuçlanan DumlupıUKItlPKIH v p i likle Seddülbahir'de Yahya Çanar Meydan MuharebesıiîB ulageli;tirerek ulusal hedeflerini ko TRAVMAMIMMİ • tuma ve elde etmede yeterli bir şan za£er yollannı açtı. vuş adındaki bir Türk kahramaMlri'KHASMNI • »JÇ; oldugunu isbat etmiytir. nınm komuta ettiği her türlü aDost ve mütteiıicleri tarafmğır ve hafif destek silâhmdan (KinX cernıfc vt tnaJsu • Türk çocukları sahlp oldujru do dan, yaşadığı çağın akısına »mahnım zayıf bir piyade takımı, auuiıkisn) sa üstü güçlerini, zekâ ve kabiyak uyduramavaca*:. bueünürı 5l K kişi lık bir tngiliz Tugayım .X » liyetini. çalışkanlığını ve uygarlı büyük kısmiyle ımha etmiş. geğa olan susamışltğını geÜJtirdiği ri kalanlar kıyıdaki kayalıklar sürece cetlerine lâyık zafer'er ka zanmaya devarr edecektir. arasına canlannı atarak akşam3»»»#» Refik TULGA BAŞKA BİR DÜNYA "*'ffata^otmanıri yVtt'iiJi bir dünyada yaşarriak ne güzeldl... Önce savaş oimazdı böyle bır dünyada. Andrc Rlbard «lnsanItğın Tarihi»ni yazarken. rmklıhğı tcabul ettırmek İçin nasıl bir zulüm makinesırun ışletıldtgtnl tarih bovunca gfizler önüne sermegı amaçlamıştı. îkinci Dünya Savaşını vasamıs ve (îross Roaen kampında gördüklerini unutamamış bir tarihçi olarak. genye doğru insanlık b'.lincinın ve rtuysusunun kaynaklannı araştırmağa çıkmıştı. Nasıl bir Asurlu İçin ıor ve şiddrtten başka büyuklük ve öıjürlük yoksa: ?enlk dü>en hatsız. zayıf rilüme livıksa: temrlde ne elbl dejişlklik var çağımızın değer vargılarında? Banş İçin savaş zorunlugu dıuTnak. haklılığını kabul ettirmek için şiddetı göze almak çagdas bir trajedidir ve kimse bizi savaştıgımız ıçın yermemelidir. Heinrirh Böll. façistler lSL'U'lerde 1930'larda Avrupı'nın .cobejinrîe vte dünyarıin gö?|Pi] onüntle savaşı örgütler, insanlık L'inayetını açıkça hazırlarken göz yumuşun oedolinın r.asıi öneııdiülnı romanUrında va^m:s ve «Ademo«lu, neredrvdıiv» dlve *ormıı;tıır. Olavları kavnagınoa durriurmknın barı^çı yoil^rı varken, savaşın kan ve acıyia dotJ yıkmtılarınrla serc^iı aramak ısvan ettlrlcıdlr. Ama hâli insanlık budur ıjtr. barısı korumanın sorumluluSunu savastan sonra takınır. İNSAN KANINDAN ALTIN Savasılmadan yasanılır bir dünyanın Ö7İemı, savajların yarat'lâı acı arUıkça daha çuk sanyur ınsantığı. Savajı ıstemiyuruz. Helt onu kı*kırtan, körüke\en, orvdan çıkar sağ.'ayan s ü ç l e n oıldikçe, anldmsıı blr sulüklenışln öfkeslne de kapılıyoru/.. Cinayetı yasalarla yasaklayıp savaşla mesrulaslırmanın çağda» bır ahlâk olamıyacağını bılnuıu/ İnsan kanından altın çıkarmak heve»leri nnlensin istivoruz. CJst;e*e ulaşmamn yolu ölümden geçmesin diyoruz. Ama yetmez. Ya«ayan her dunyvlınm bılıncınde yer etmeriikçe savaş'.n çözümsUzlüğu, ınsanoğlu şiddetten vazgeçmez. KURBAN DA, CELLÂT DA.. Na?.ıl bır dünyada ya«adığımızı unutamayız. Jean Paul Sartre, «savas içinde Ingiliz radyolarından ve «ulice çıkan gazetelerdrn Alman katllamının acımasızlıgını öÇrenir, sonra da voldan geçen kendi halinde Alrnın %*• kerlerine bakip «aynı bize benziyorlar, Ou ışlen n«ıU yapabiliyorlar ac=ıba?» derdik» diyor. Oys» 195S'd« Ceza* yır'de Sartre'ın Fransızları öa aynı tcımajızlıgı başlca insanlara gösterdiler ve onu şöyie bağırttılar: «Kurban da. cellât da tek bir kişi, biziz. kendimiz!» Dunvav» başka blr ahlâkı egemen Kılmadıkça. ulu> sal bağımsızlıŞın ve egemenllğın kazanılması dünyaca ortak bir amaç olmadıkça, güçlü güçsüzün haklannı parçaladıkça: ınsan:n bagımsiz, egemen. kurtulmuf yasam ahlâkı kurulmadıkça, savaş, kan, acı, umutsuıluk önlenemez. Ihemo» Kornaroı, Yunan solcularının Alman nazizmı ile çarpıştıktan sonra. tavaş lonrıtı Yun«n burluvazısınin faşist zlndanlannda lnletlldlklerînı ve ssvaşın solcular için de kaçınılmazlıjını Kırtına Çocnklan' nda uzun uzun anlatır. Bır ol»ydır «ava«, tarlh bovunca selen bugüne de egemen bır olaydır Solcu veya sagcı, ksçınabıleceğimlz bir şey değildir. Savaşın lçımîzde ve dışımızda yarattıgı «eıları tüm insanlar duymadıkça. billvoruz kl sürecektir. Kurban da, cellât da tek bir kişi, hiziz. kendimiz! MÜHENDİSLİK APARAÎIARI V E F A T VEFAT lstanbul Barosu'nun çok değerli Başkanlarından ve Baromuzun en kıdemli üyelerinden eski Adalet Bakanı, lstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi emeJcli Ordinaryüs Pıofesörü ?z;z hocamız ve üstadımız Avukat intermed export import Volksoigener AuOenhandelsbetrieb der Deutschen Demokratiscrten RepuWık ODR '02 Bwlm Scnıcklerstrod* 5/7 P0.B.17 Otnnekrat l l m l r Cumhurtyttl Türklya MUm**sill: A ALBERT SALTO Tthtakal*. C«d1 Hln. 37. Istanbul T*l«fen 22 8* 2« T*l ( r«f SALTOLUK (Basın: 32343) 6773 fibdülhak Kemal Yörük 24ü 1974 günü vefat etmiştir. Aziz n»A^ı. ii^ıv'ıi pazartrsi ıbııgunı öğle namazından sonra Göztepe Camiinden kaldırılarak Sahrayı Cedıt kabriıtanına defnedilecektir. Çelenk gönderümemesi rica olumır. A İLESt Cumhuriyet 6*75 Rahmetli Nasuh Efendizade, ömer H»yri Efendi ve Fatma Huriye Hanımın oğulları, Hayriye Yörük'ün eşi, Çanakkale Şehitierinden Mehmet Sevket ve Izmır avukatlarından B»haettin Yörükün kaıdeji, lstanbul avukatianndan Ziya Yörük'ün agabeyisi, Emel Hârunoglu, Nihal Ertue ve Sevinç Snlaksubaşı'nın babalan. Nihal Nssuhioğlu. Çselayan Erbay, Öm«r Yörük ve Tülin Haznedaro|lu'nun amcaUırı, Muzaffer Haru.noğlu. Hasan Refik Ertuğ ve Tevfik Solaksubaşı'nm kayınpederleri. lstanbul Baroîu eski BajkanİBrından ve eski Adalet Bakanlarından Ord. Prof. ABDÜLHAK KEMAL YÖRÜK vefat etmiîlerdir. Muhterem Baaşkammızm nâjı. 26 ağustos pazartesi günü ıbugün) Göztepe Camiinde öğle ngmazının kılmmasından sonra Sahrayı Cedit'teki ebedi istirshatgâhına tevdi edilecektir. Istanbul Barosuna hizmetleri nedeniylt îükran borçlu oiduğumuz Başkanımıza Ulu Tanndan Rahmet. Sayın Yörük aılesine ve meslekdaflanmıza saabırlar dileriz. ISTANBUL BAROSU BAŞKAVLIĞI Cumhuriyet 6777