Katalog

Eğitimde Maliyet ve Harcamalar Çevıren: Dr. Mahmnt ADEM Milli Eğıtim Bakanlığı Talim ve Dairesi Yayınları Serisınde 4. lira fiyatla yayımlanan bu eser, Bakanlığımız yayınevlennde fatısa arzedılmiştır. DEVLET KİTAPLARI MÜDÜRLÜĞÜ Sultanahmet / Istanbal, Tel: 22 38 93 Cumhuriyef 51. yıl, sayı: 17941 Kurucusu : TTJNUS NADÎ 12 Temmuz 1974 tuma £E0RGES POLITZER Büyukboy^416sayfa?«lOlira fKıtapcılardan arayinız. . felsefenin temel ilkeleri l SOSYAL VAYINLAR ^ Istanbul. ANAYASA MAHKEMESI KURULUŞUNDÂN BU YANA 12 YILD A 168İPTAL KARARI VERDİ YILMAZ GÜMÜŞBAŞ ANKARA Anayasa Mahkemesı'nin 1962 yılında kurulup ça liîmaya başlamasından bu yana, siyasl partiler, mahkemeler, diğer yetkili makamlar ve şahısların yaptıkları toplam 1092 müracaaünın 1082'sini sonuca bağlamıştır. Yüksek Mahkeme, bunlardan 914'ünü yetki ve usul yönlerinden reddetmiş, 168 başvurma ise, çeşit li yasa ya da yasa hükünüerinin iptali ile sonuçlanmıjtır. Kuruluşundan bu yana yani 12 yıl içinde Anayasa Mahkemesine siyası partilerce 216. mahkemelerce 381, diğer yetkili makamlarca 85, şahıslardan ise 410 müracaat gelmiştir. Siyasî partilerden gelen istemlerin 74'ü iptal, 142'si red'le •onuçlanmıştır. Mahkemelerin yap tıkları müracaatların 45'i olumlu bulunarak çeşitli yasa hükümleri nin iptali ile sonuçlanmış, 330'u ise çesitü gerekçelerle reddedilnüş.tir. Dığer yetkili makamların yaptıkları 85 müracaatın 50'si için iptal, 32'si için red kararı çıkmıştır. Şa hısların yaptıkları 410 başvurmanın tiimü yetkisizlik nedenıyle red dedilmiştir. ğişikliklere ilişkin yasa, Devlet Guvenlik Mahkemelerinin kurulu şuna ilişkin yasa, Üniversiteler Ka nununda yapılan değişikliklere ilişkin yasa ile toprak reformuna ilişkin bir yasa hükmiidür. Meclis yarın tatile giriyor, yedeksubaylık, deniz hukuku, kıdem tazminatı tasarıları çıkmaza girdi KIDEM TAZMİNATI TASARISININ BU DÖ NEM GECİKMESİ KARŞISINDA TÜRKIŞ VE DİSK GENEL BAŞKANLARI MUHALEFETİN TUTUMUNU ELEŞTİRDİLER GÜNEŞ, DENİZ HUKUKU TASARISININ GÖRÜŞÜLMESİ SIRASINDA AP'Lİ LERE «TUTUMUNUZ HUKUKİ SAVAŞTA BİZİ BAĞLI BIRAKIYOR» DED< | 1 1 1 Yüzbaşı SefaKattinin Romanı İKINCİ BÖLÜM Hükümetin 2 tasarısı Senato'da değiştirildi ANKARA, (Cumhurlyet Biirosu) Deniz Hukuku ile ilgili yetki kanunu ve yedeksubay adaylarının 4 ay süreli temel askerlik eğitimine tabi tutulmalarına ilişkin kanun tasanlan Cumhuriyet Senatosunda dün değiştirilerek kabul edilmiştir. Hükümetin isteme diği biçimde çıkan tasanlar yeniden Millet Meclısinde göriişülecektir. Parlamentonun her iki kanadının yanndan itibaren tatil kararı alması Uzerine tasarılann uzun süredenberi çogunluk sağlanamadığından toplanamayan Millet Meclısının bugunkü toplan tısmda görüşülemeyeceği sanılmaktadır. Mület Meclisi dünkü gibi yine toplanamazsa, tasanların kanunlaşması muhtemelen önümüzdeki çalışma yılına fcalacaktır. Bu durumda Parlamento, gündemindeki tasarı ve tekliflerin hemen hemen hiçbirini kanunlaş tıramamış olarak verimsız bır dönemden sonra tatile girmiş olacaktır. Yetki ve askerlik tasarılarından başka kanunlaştmlamayacak tasanlar arasında Kıdem Tazminatı Kanun Tasarısı da bulunmaktadır. llhan SELÇUK TnrarVi kurtarmaktan, Yurdu kuıtaımaya..; Yazan: Senato'da Cumhuriyet Senatosunun dün geceki oturumunda Denız Hukuku ile ilgili yetki kanunu tasarısı ele alınmıştır. Tasarı ele alınınca önce hangi metnın göruş 10 dava var Anayasanın 149. maddesinde han gi kuruluşlarm ve kimlerin Ana(Devamı Sa. 7. Sü. 2 de) 46EXTRASEITEN Kimler başvurabilir? Anayasa Mahkemesinde halen Inceienmekte olan 10 iptal istemi bıılunmaktadır. Bunlardan en önemlileri Anayasa'da yapılan de Foto* Fiim ISKENDERUN DEM1R ÇELİK FABRIKASI MÜTEAHHİTLERINE FAZLADAN 1 MILYAR LIRA ÖDENDI AYKUT Türkiye'nin en büyük sanayi yatınmı olarak tanımlanan îskenderun 3. Demir Çelık Fabrıkasının yapım ihalelerini üst SAĞANAK lenmiş olan muteahhitlere pro]e dışı ışler ve sonradan çıkarılan tadllâtlar için fazladan 1 mllyar liraya yakın para odenmiştir. 1969 yılında yapılan ilk projede 4 mılyar 692 mılyon lira olarak saptanan 3. Demir Çelik Fabrıkasının maliyeti, 1970 devaluasyonu ile 6 milyar 492 mil yona yükseltılmiştir. Gerçekte 1970 devaluasyonu ile doların 9 liradan 14 liraya çıkartılması sonucunda fabrlkanın malıyetınde Sovyetler Birliğinın 269 milyon dolarlık kredisinın oluşturduğu yalnızca 1 milyar 345 mılyon lırahk bir artış soz konusu olduğu halde, Demir Çelik yöneticılen devalüasyon farkını 455 milyon fazlası ile 1 milyar 800 mılyon olarak saptamışlardır. Anayasa Mahkemesinin Af Yasası ile ilgili kararının bugün yayımlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor ANKARA (ANKA) Anayasa Mahkemesinin af yasasının ıpta li ile ilgili karannm bugun yayımlanarak yurürlüğe girmesi beklenmektedir. Anayasa Mahkemesi şekil yönünden anayasa ya aykırı bulduğu af yasasının 5. maddesiyle ilgili iptal kararı nı ve gerekçeyi bir mehil tayinine mahal olmadığını belirte rek Başbakanhğa sunmuştur. Buna göre, iptal karan Resmî Gazetede yayımlandıktan sonra tahliyelere hemen baslanacaktır. Karan inceleyen uzmanlara gore, karar Resmi Gazetede yayımlan dıktan sonra uygulamayı geciktirmenin olanağı yoktur. Aksl hal de görevliler sorumlu duruma dü şeceklerdır. Anayasa Mahkemesi karan, daktılo sayfasıyla 66 sayfa tutmaktadır. Bunun 40 sayfasında karşı oy kullanan 4 üyenın gorusleri yeralmaktadır. 26 sayfa ise. gerekçeyi oluşturmuştur. Ge rekçede af yasasının anayasamızın bzüne uyarlığı incelenmış, 2. ve 5. madde arasındaki hukuksal çelişkiler kaydedılmiş, iptal edılen bendın şekıl yönünden anayasaya ters ctüştüğü bu nedenle iptali ve bu bır istisna maddesı oldugu için boşluk yaratmıyaca ğı, böylece de yeni bır kanun içm Meclis'e muhlet verme gere ğı olmadığı belirtilmiştir. Mordauf BestellungZ Dtebilligsten FlUgeiıtdte ganzeVVfelt Danıştay kararına rağmen, yüksek dereceli 3 memur görevlerine iade edilmedi ANKARA, (Cumhuriyet Biirosu) Bazı Bakanlıklar ve Bakanlar Danıştay karanna ve Başbakan Bulent Ecevit'in bu konuda gos terdiğı bütün duyarlığa ragmen, 3 yüksek dereceli memuru bugü ne kadar göreve başlatmamıştır. Başbakan Bülent Ecevit'in konuyla ilişkin genelgesine ve özel ginşimlerine rağmen, bundan uzun süre önce Danıştay'dan gö j reve dönebilecekleri yolunda karar alan TEK'in eski Genel Müduıü Mehmet Erdemir, Petrol Ofısi'mn eski Genel Müdürü Ay(Devamı Sa. 7, Sü. 8 de) melere esas olacağı tartısılmıştır. Çünku, Senato Anayasa ve Adalet Komisyonunda çogunluğu elinde bulunduran muhalefetın oylarıyla, tasan önceki gün değiş tınlmiş, dün de ele alındığı Dışişleri Komisyonunda iki ayn görüş arasındaki oylar eşit çıkınca Komisyonun kesm seçişi belli olmamıştı. Bu durum karşısında, iktidar Mecliste kabul edilen metnin ele alınmasmı isterken, AP kanadı tasarının Anayasa ve Adalet Komisyonundan çıkan şeklmin göruşülmesini istemiştir. Bu yolda CHPlilerın verdıği bir önerge İ Mütarekede Istanbul: nın reddedılmesmden sonra oturumu yöneten Başkanvekili Meh = «ASKERÎ OKULDA BlZtM ÖNÜMÜZDEKt met Unaldı, Anayasa ve Adalet 5 SINIFTAN ELMALIL1 CEMAL UtVfc 8tR Komisyonunca kabul edilen met 5 ÇOCUK VARD1, 1908 DEVRtMt'NDKN nin esas ahnacağını bıldirmiştir. = ÖNCE OKULDA SINIF S Ü B A Y L A K Î N A Bu sırada Dışışleri Bakanı Tu = CASUSLUK EDERDI. SINIF ÇAVLŞUÜDÜ. ran Güneş sözalmış, tasannm E 1908 DEVRİMİ'NDE «MUHBtR» DİYE Millet Meclisinden gelen şekliyle = AZ KALSLN OKDLDAN KOVULÜSORDU. kabulünün milli yaranna işaret 5 ZEKt BİR ÇOCUKTlı. BÜTtK SAVAŞTA etmiş, konunun sadece kıta sa = LEVAZIM SUBATI OLMT3Ş, DÖRT IÜZ hanlıgı sorunu olmadığını hatır = BİN LtRATA TAKIN SERVE1 latarak «Ege denizinın tamamı S TAPMIŞTI. MÜTAREKE'DE tSTİFA ETTt üzerinde hakların mücadelesmi = AVRUPÂ tLE TtCARET tŞLERÎNE yapıyoruz. Bizi mye kıta sahanlı = GtRlŞTİ. MILYONER OLDU. ÖZEL ğı ile sırurhyorsunuz» demiştır. 5 OTOMOBtLt, ÖZEL MOTORD VARDI. BİRKAÇ DEFA KARŞ1LAŞTIM. Güneş, oTasannın Ege denizin = BANA DEDÎ Kt: deki hak ve menfaat çatışmasm = BAŞIN SIKILIRSA GEL. SANA da Turk hükümetini taraflann = BUGÜN ALDIGIN MAAŞIN BİKKAÇ bırbınne karşı kullanabılecekleri = MtSLlNt VERİRİM; BEN SENİ SEVERtM^ sıl&hlardan bırıyle donatacak. ni = telikte oldugunu» soylemış, «Ortaya çıkacak sorumluluğu ya da sorumsuzluğu kıme yukleyeceksınız» diye konuşmuştur. Güneş, «Senato eger bu metni kabul edecekse yerımi ben yüksek kademedeki bır memura bırakayım ve daha önemli işlerimin başına döneyim» demiş, «Eli (Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) ^ıııııııııııııııımııııııııııuıııııııııifiııııııııınıııııııııııııııııııııııııııııı İ | YARIN CUMHURİYET'te Müstehceniık: ve Sansür... özgür bir dönem yaşadığımız inancınırk guç kazandıgı bugünlerde, bir takım garip işlemler, bazı yetkili makamları gülünç duruma düşürmektedir. özellikle MSPIi Adalet Bakanı Şevket Kazan'm, «müstehcenlik» iddıasıyla, bır kısım dergı ve gazetelerin peşine düşmesi, komık sonuçlar doğurmakta, pek çok çevrede eleştirilmeîrtedir. Bakanın sıkı takibinden çekınen yayımevleri de, Türkiye'de sattıkları yabancı dergılerdeki çıplak kadın fotoğraflarını, mürekkep lekeleriyle giydırme çabasına girışmişlerdır. Dünyanm tüm ozgur ülkelennde, serbestçe satılan ve «müstehcenlikle» yakından u(Uevamı sa. ~,, sü. i de) Tekstil ürünlerinin tümüne yüzde 10 zam kararı alındı Tekstil firmalan Haziran ayı sonunda kendi aralarında yaptıkları bır toplantıda 1 Temmuz 1974 tarıhinden itibaren geçerU olmak uzere tüm tekstil ürunlerine >nizde 10 oramnda zam yapma karan almışlardır. Hükümetin Şubat ayı sonunda Sumerbank üriınlerine zam yapması üzerıne, özel tekstil fırmala n da zam talebinde bulunmuş, 1,5 milyarbk artış Bunun dışında fabrikanın maliyeti 1972 ve 1973 yıllarında yeniden 1.5 milyar daha yukseltilerek 7 milyar 986 milyona çlkartılmıştır. Bu yükselmelerde en önemlı yerı ılk projede olmayan 800 mılyonluk memur ve (Deramı Sa. 7, Sü. 4 de) Yalçın DOĞAN ancak o tarihte Piyat Kontrol Komitesi buna izin vermemiştir. Ne var ki, Mart ayı içinde bir kısım mallarla birlikte tekstil ürünlerinin de Fiyat Kontrol Ko mitesı derıetırninin dışında bırakllması, yeniden zam olanağmı yaratmıştır. Böylece ilgili firmalar kendi aralarmda konuyu görüşmüsler ve Haziran sonunda zam yapma kararına vannışlardır. Karar toptana tüccar tarafın dan tepkiyle karşılanmış, firma lar bir süre uygulamayı ertelen*ek istemışlerdir. Üretimin duracağı endişesine kapüan tekstil (Devamı Sa. 7, Sü. 3 de) TPAO tarafmdan bes haftalığma kıralanan bir Amenkan fırmasına aıt Canbbean Seaı gemısı iiııdumuzu çevreleyen çeşitli denizlerde petrol araştırmasi yapma« ıçın dun Istanbul'a gelmiş LEFKOŞE Başpiskopos MaAhırkapı karios, kendısıne guven mektuaciKlarıncU bunu vermeye gelen Amenkan demırıemıştır Lefkoşe Büyükelçısi Rodger Da(Fotoğraf: vıes'e karşı yaptığı konuşmada Ibrahim Türk toplumuna uniter devlet KÖSEOGLU) çerçevesı içinde eşıt vatandaşlık hakkı ve ıdareye katkı hakkı tanıyacaklarını soylemiştir. Başpiskopos Makarios'un bu konuşmasını cevaplandıran DenkBir genç taş, Makarios'un tekUfinın Enokadının sis'e açık, bağımsız bir Bum idaresinde Türklere azınlık hakkı şeriat önerisinden öteye geçmediğinl tekrarlamış, özetle şöyle demiş1 yasasına tir: | «11 yıldır bağnnsızlıktakl ortak1 lık hakkımızı kaldırmak ve bagım j Denizlerde petrol aramak amasızlığı sağlayan anlaşmalan yok cıyla TPAO tarafmdan belirli bir öldürüldüğü etmek için uğraşmış olan Baş süre için kiralanan özel bir Ameöne sürüldü piskopos, hâlâ bıze kabul ede' nkan firmasına ait Caribbean miyeceğimiz ve kabul etmemek TEKMAN • ERZURUM tlçe için direndığimiz bu öneriyi tek Seal sismik araştırma gemisi nta Güneş köyünde tüyler ürper rarhyabilmesi en hafif deyimiy | dün sabah îstanbul'a gelmiştir. tici bir cinayet işlenmiş, kimse le Başpiskoposun gerçeklerin dıGemi, merkezi Teksas'da buluye haber vermeden evinden ayrı şında yaşadığını göstermektedir.» j nan «Geophysıcal Survey lan 7 çocuk annesi Gülseher DerInc.» fırmasına aıttir ve butun öte yandan, Kıbrıs Bum hü1 dünyada denizlerde diyok adındaki bir kadm aile I araştırma kumetinden yana «Ta Nea» gazemeclisı tarafmdan şer'I hükümyapmak amacıyla kullanılmaktatesıne gore, Lefkoşe bölgesinde lere göre yargılandıktan sonra dır. Gemide çalışan bilim adam30 sopa vurularak Öldürülmüştür. uslenmiş olan Kıbrıs Ulusal Mu lan ise Uluslararası Jeofizik Serhafız Kuvvetıne bağlı zirhlı birOl&yın meydana geldiği evin > visi (GSI) kunıluşunun üyesidiryaJunındaki komşuların ıfadele' likler alârma gecırilmiılerdir. ler. Degişik ulkeler tarafmdan (Devamı Sm, 1, Sü. 1 de) lj gemide 10'u bilim ada(a a THA) Makarios: Türk toplumuna üniter devlet çerçevesınde eşıt vatandaşlık hakkı tanırız,, HÜKÜMETİN YAN ÖDEMELERLE İLGİLİ ÇALIŞMALARI DEVAM EDİYOR • ECEVİT YURT GEZİSÎNE ÇIKACAK ANKARA, (Cumhuriyet Bfirosu) Bakanlar Kurulu dün yaptığı toplantıda, memurlara verilecek yan ödemelerle ilgili çauşmalarını sürdürmüştur. Toplantıdan son ra bir açıklama yapan hükümet sözcüsü Orhan Bırgit, Başbakan Ecevit'in önümüzdeki hafta başlannda haşhaş ekimi yapüacak bölgeleri ziyaret edecegini, daha sonra Toprak ve Tanm Reformu mın uygulanmasma başlanılacak Urfa'ya gideceğinı soylemiştir. (Devamı Sa. 7, Sü. 'i de) Bu köşeden DİYET ALTAN ÖYMEN TPAO'nun kiraladığı Amerikan sismik araştırma gemisi geldi mı olmak Uzere 18 kişi çalışmaktadır. Sözü geçen fırmanm elmde aynı türden 14 sısmık araştırma gemisi bulunmaktadır ve firma halen dünyadaki deniz araştırmalarımn yüzde 25'ini bu gemılerle yürütmektedir. ABD'nin vermediği haşhaş yardımını hükümet karşılayacak AffKARA (Cumhuriyet Biirtmı) Haşhaş ekimine yeniden izın verilme«snden sonra Amerika Birleşık Devletlerının daha önce yüCARIBBKAN" SEAL GEMİSIN , kumlendiğı hashaş tszmınatının DE 10 BtLIM ADAMI ÇM.IŞI '•'74 yılına ıüşkın bölumunü odeYOR. BU KİŞtLERtN ELLE mpmesi üsrine rmkumet bu ode RtNDE PETROL ARASTIRMA »nevi biitçeden vapmaea karsr SI KONUSUNDA EN MODERNI vermiştır Bu arada, hükümetin CİHAZTAR BLXUNUYOB^ ' (Devamı Ss. ?, Sü. 1 de) Geminin görevi Konuya ilişkin her türlü modprn araç ve gerecm bulunduğu gemide aynca üç elektronik bevın. yapılmakta olan araştırmalara yön vermekte ve bunlann (Devunı S». 7, Sü. » de) ürkiye'nin haşhaş ekme sararının Amerika Bmeşik uevleüerindekı aıcsıen abartılmamalıdır. Daha önce Was. hington'dan da vazıp belırtmeye calıştıgım gıbı, bu yuzden Türkıye'ye bagınp çağırmaya Kaikanların elınde, kendi ülkeıermdekı akıl ve manuk sahıpierını bıle ıkna edecek gerekce yoktur. Amenka'ya öaşhaş sevkı, Türkiye'de ekı. mırun yasaklandığı devrede de başka KaynaKlardan devam etmış, Hınoıstan ve İran da dahü olmak üzere öteki bir kısım afvon yetiştincı ülKeıeraefc. uretımın ve ticaretın artmasına yaramışür. Afyoc volu olarak bır vandan MeKsıka yolu gelişirken. öte yandan. Türkıye'dekı üretimin Kurutulmasıyla fcesUeceğı sanılan meşhur Marsilya yolu da varagını sürdürmıiş, Marsıiya'da daha bundan dört ay önce son donemın en VÜKIÜ esrar torbalan ele Keçırümışüı Aynca dünya ılâç sanayıınin afyona oıan ıntıyacj dünya üretımı sevıyesme gore ço* daha fazıa arttıgı ıçın bızzat Amenkan ılâç fırmalan afyonun Amenkaaa da üretılmesını ^teven etkıli bır icampanvava gınsmıslerdir T Bütün bunları açık açık eosteren Amerikan belge lerinl, Cumhunyet'e bundan dört ay önce Amenka'dan göndermiştim. Ama şimdi eame karan resmen alınmca Türkıve've karşı Amerika dakı bell' çe» relerin bagırtı çafcırtısı yeniden Daşiamıştır Şimdi orada örnegın Amerıkan Temsılcuer Meclisi seçımlerinın yajüaştığı şu sıralarda. New ^ork eıbı esrar kulianımının geru» tahnbat vapügı şehırlerden eyaletlerden çıkan oolıtıkacılar. seçmenıenn bu konudakı duygusallıgını ıstısmar etmek ısterler Bazı Krmeni ve Ruın ?rupıar: ve onlann etkıleaıgı çevreler Türkıye alevhmüe nava yaratmanm fırsatını bulduk dıye. hareisete gecerleı Ve nıhavet aralannda Türkıve'yı bombalamavı teKlıl den mahalle aazetesı vazarıarının bulunduğu bır takım fanatıkler de bunun gıbı her mesele karşısında aosderdiklen oatolonk tenkıv gostenrler Bunlar olacaktır Amenkan Hükümetı de. fcamuoyu nun bir Kesımmin ıhtıyacına cevap vermek ıçın, örneğm Elçisinı acele ile Washıngton'a çağıracak Kıssınger demeç verecels belkı Kongre'de de bir mvamet patlatılacaktır B'iPlara bakıp bazı «Mıl(Devamı Sa. 7, Sü. 1 de)