Katalog

ULKÜ İngilizceTürkçe OKUL SÖZLÜĞÜ H A Z 1 R L A Y A N L A R : Ruşen ALAYLIOGLÜ Reşat GÖNDEM Toptan Satış Yerleri: Istanbul'da Babıâli'de Ocak Kıtap Dağıtun Şti. ve BATEŞ Cumhuriyet 51. yıl, sayı: 17926 Kurucusu: YUNUS NADt 27 Haziran 1974 Perşembe BERLİN FATIH1 Mareşal VASİLt CHl'İKOV un anılan Nazi împaratorluğunun Sonu 2. Dünya Savaşınıp gerçek ıç vüzünü tnı kitapta bulacaksınız; Resım eklen ve oagUne kadar hig yayınlanınamış beigeierıe: Ç I K I 1 P.K. 836 Istanbul Genel Oağıtım: BATES (Bates /S207) Gümrük Müdürlüğüne verilen 29 milyonluk teminat mektubu sahte çıktı HOonet ÇETÎNKAYA «Saviem Renault» marka araç yolsuzluğuna adı karışan ve halen yurt dışmda olan Kâmıl Acarerin ortagı oulunduğu Klektrofer Çelik Sanayıi Anonim Şir ketinin, Çayırova'da kurduğu Demır Çelik Fabrikasırun kambiyo satış primi ve Kur farkı ıçin Derince Gümrük Müdürlüğüne yatırdığı 29 milyon 2?0 bin lıra değerindeki banka teminat mektubunun sahte olduğu saptanmıştır. 1 Ekim 1959 yılında firma tarafından «Despina» adlı genn ile Amerika'dan getiriıea 2 milyon 4ü aolar değerindeki demir çelm fabrıka malzemesı anlaşmazhk nedeniyle 12 vıl gümrükte kalmıştır. 27 Mayıs 196ü devriminden hemen sonra kumlan Yassıada Mahkemesinde «kromit olayı yolsuzluğu» dava konusu olmuş, günlerce kamuoyunu ilgilendirmis ve aradan geçen 12 yıl içinde Oğuz Akal Firması Kâmil Acarerle birleşmistir. Demlr Çelik Sanayil Anonim Şirketı Bakanlar Kurutımun 7/2995 sayılı tavsiye kararına göre, 30.11.1971 yüında ithal islemıni tamamlamış, kambiyo satış primi ıle kur farkı için Merkez Bankasında ilgüı hesaba yatınlmak üzere Derince Gümrük Müdürlüğüne Akbank'ın Harbıye Şubesinden alınan 29 milyon 280 bin liralık teminat mektubu teslim edilmiştir. Gümrük ve Tekel Bakanlıgınca bu konuda nazırlanan raporda, (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) İki ülke arasındaki görüşmeler kesildi ANDRUÇOPULOS İLE 3,5 SAAT GÖRÜŞEN ECEVİT; «YUNANLILAR SORUNLARI MÜZAKERE YOLU İLE ÇÖZMEK İÇİN ÖNE SÜRDÜGÜMÜZ İLKE VE MEKANİZMAYI KABUL1 ETMEDILER. DEDL BAŞBAKAN ECEVİT BUGÜN BRÜKSEL'DE DÜZENLEYECEGI B A S I N TOPLANTISINDA ÖNERILERI HAKKINDA AÇIKLAMA YAPACAGINI SÖYLEDİ. ANDRUÇOPULOS DİPLOMATİK GÖRÜŞME İSTEDL. Çalışma Bakanı Önder Sav, Yunanistan Türkiye'nin tekliflerini reddetti BRÜKSEL NATO Merkezinde dün yapılan TürkYunan Zirve Toplantısı 3,5 saat süren görüşmelerden sonra Yunanlılann müzakere önerilerini reddetmeleri üzerine başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Toplantıdan Türkiye saati ile 22.30'da çıkan Başbakan Bülent Ecevit, görüşmeler hakkında şun lan söylemiştir: «Bugün Yunan Başbakanı ve tazminatı ile ilgili tasarıyı aynen savunacağım,, dedi KOSTA DAPONTE Dışişleri Bakanı ile uzun bir gö rüşme yaptık. Türkiye ile Yunanistan arasındaki meselelere süratle ve banş içinde müzakere yoluyla çözüm aramak üzere belirli önerilerde bulunduk. Fakat Yunanlılar aramızdaki sorunlan müzakere yoluyla çözmek üzere ilerî sürdüğümüz ilke ve meka nizmaJan kabul etmediler. Bu meseleleri şimdiye kadar olduğu gibi diplomatik yollardan çözme ye çalışmak gerektiğini belirttiler. Oysa bizim görüşümüz odur ki, bu yollar yeterli olsaydı aramızdaki meseleler şimdiye kadar çözülmüş olurdu. önerilerimiz hakkında aynntıh açıklamalan bugünkü basın toplantısında yapacağım.» Diplomatik görüşme Yunan Başbakanı Andruçopulos ise şunları söylemiştir: «Bugün Türkiye Başbakanı ile yaptığım görüşmede ikili ilişkiler geniş bir sekilde gözden geçirilmiştir. İki ülke arasındaki iyi ilişkilerin devamı ve geliştirilme siyle sorunlann banşçı yollardan çözümü gereği teyid edilmiş tir. Türkiye Başbakanı bu yönde özel bir prosedürle anlaşmazlıklann ortadan kaldınlmasını önermiştir. Ben de Yunan Hükümetinin ortalc çıkarlan bulunan komşu ülkeler arasındaki işbirliği gereğine olan inanayla geçmişte olduğu gibi diplomatik yol (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) Iskenderun CHP il temsilcileri, Kurultay'a getirilecek demirçelik tüzük değişikliği taslağını görüşüyor tesislerinde ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) CHP tüzük kurultayı ile ilgili hazırlık çalışmalan son safhaya gelmiştir. Yarın Ankara Selim Sırn Tarcan Spor Salonunda toplanacak tüzük kurultayının onayına sunulmak üzere Parti Meclisi'nce hazırlanan yeni tüzük taslağt üzerinde il temsilcileri dün son dUzeltmeleri yapmaya baslamışlardır. Kurultay'ın onayına sunulacak yeni tüzük taslağuıın gerekçesinde «Gelişen, büyüyen, yeni ha reketler ve düşünceler kazanan CHP örgütünün yeni bir tüzüğe olan gereksinmesi de doğaldır» denilmekte, yeni tüzüğün hazırlanmasında gözönünde tutulan esaslar şöyle anlaülmaktadır: «CHP Türk halkmı özgürlük ile düzenlilıği bağdaştıracak yetenek ve erginlikte bir halk olarak kabul etmektedir. Boyle bir halka hizmet amacı ile kurulan CHP örgütünün de özgür düşünceye sahip, lakat bir parti disiplinı içinde çaiışması gerekmekte dır. Bu bakımdan özgür fikir ve Özeleştiriyi yaygırdaştırıcı olanaklar sağlanırken, Parti dısiplinine saygılı ve bağlı olmayı lerektirecek, kurallar Uaerinde durulmuştur. CHP'nin halk lle büMlnleşttği, bir eylem olarak ınkâr edılemez. Bu eylemi kurallastırmak içın parti polıtıkasını oluşturmakta tabanın etkisini arttıracak tedbırler üzerinde durmak gerekir.» Yeni N A T O bildirisi, sıkı güvenlik tedbirleri alınan Brüksel'de dün törenle imzalandı BRÜKSEL, 14 ayhk bir çalışmanın sonucunda Ottawa'da parafe edilen NATO bildirisi dün sıkı güvenlik tedbirlerinin »hndığı Brüksel'deki NATO mer kezinde Başkan Nixon ve Avrupa müttefiklerinin devlet ya da hükümet başkanlan tarafından imzalanmıştır. NATO bildirisini Türkiye adına Başbakan Bülent Ecevit imzalamıştır. lmza töreninden önce NATO uyesl ülkelerin liderleri kapalı bîr oturum yapmışlardır. îki saat süren toplantıda bir konuşma yapan Başkan Niıon'ın bugün başlıyacak Sovyet Rusya gezisi sırasında Kremlinden yeraltı nükleer denemelerinin yasaklanmasını isteyeceğini açık ladığı bildirilmiştir. Diplomatik kaynaklardan alınan bilgiye göre, Nixon, SovyeÜer Birliği Ue bir seri ekonomik anlaşma yapacağınl ve bu anlaşmalardan bütün dünyanın yararlanacağını söylemiştir. Başkajı Nbcon'dan sonra söz alan Federal Alman Başbakanı Helmut Schmidt, Sovyet Rusya gibi dış kaynaklardan gelen tehdîdin ekonomik ve parasal sorunlar yanında ikin ci planda kaldığım söylemiştir. Avrupa'nın ekonomik gerileme (Devamı Sa. 7, Sü. 5 de) Neler getiriyor cilik ılkelerı cprogramdaki anlamlan» kaydı ile geçirilmiştir. Amacı belirleyen ikincı maddede ise CHP'nin «Demokratik sol bir parti» olduğu belirtilmiştir. «Amaç» maddeslnin yeni şekli şöyledir: «Amaç, madde 2: însan haklarına s«ygılı, milli, demokraük, layik ve sosyal hukuk derfeti ükesıne bağlı, demokratik sol (Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) i'eni tüzük taslağında, ilkelerl belirleyen ilk maddeye, partinın altı okla sımgelenen cumhurıyetçilik, milUyetcilık, halkçılık, devletçilik, layiklik ve devrim çalışan bir işçinin öldürüldüğü iddia edildi Istiklâl Caddesindeki Terkos Han tamamen yandı, yöredeki dükkânlar büyük tehlıke atlattı İstiklâl Caddesindeki eski Sular Idaresinin bulunduğu Terkos Han, dün çıkan yangın sonunda tamamen yanmış, olay sırasınd3 3 kişi çeşitli yerlerinden varalan mıştır. Yörede büyük korku yaratan yangında, zararın 15 milyon liraya yakın olduğu belirtümektedir. Nedeni henüz saptanamayan yangın, saat 12.30'da Cemal Gürol ve Hüseyin Yarunca'ya ait Export Deri ve Süet atölyesinde çıkmış, bir anda alevler hamn diğer odalanna sıçramıştır. Bu arada yangınm büyümesl ve alevlerin yükselmesi üzerine, özellikle konfeksiyon deri ve suet mağazalarının bulunduğu dükkân sahipleri korkulu anlar yaşamış ve bazı dükkân sahip(Devamı Sa. 1, Sü. S de) Sason Ortaokulu'nun MHP yanlısı bir öğretmenin tahrikiyle dinamitlendiği, Mazgirt'te de jandarmanın iki öğretmeni dövdüğü bildirildi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) CHP Siirt MUletvekiU Abdülkerim ZUan, Sason Ortaokulunun MHP sempatizanı bir öğretmenin teşvikiyle dinamitlendiğini açıkla mış; CHP Tunceli Milletveküi Süleyman Yıldırım da, Mazgirt ilçesinde Jandarma Komutanırun öğretmenleri dövdüğünü öne sürerek İçişleri Bakanı'na bu konuda soru yöneltmiştir. Abdülkerim ZUan, Sason ilçesi Ortaokul binasına dinamit atü ması olayıyla Ugili olarak yaptığı açıklamada şunları söylemiştir: • Bu menfur olayı tertipleyen Mustafa Özalp isimli şahıs, aslen Manisalı olup Sason'da tlkokul öğretmenliği yapmakta ve MHP'nin sempatizanı olduğu, tüm Uçe halkı tarafmdan bilinmektedir. Bu şahıs, yine Uçe halkından olmayan Reşit Ekigen adlı bir ilkokul öğrencisini tahrik ederek ortaokul bi nasına dinamit lokumu attırmıştır. Hadise duyulunca halk ve gençler tahrikçi ilkokul öğretmenini protesto etmiş, zabıta ve mahkeme olaya el koymuştur. Öğretmenin tahrikine kapüan ilkokul öğrencisi tutuklannuş, tahrikçi ise emniyet mülâhazasıyla nezaret altına ahn mıştır. CHP Tunceli Milletveküi Süleyman Yıldırım da, İçişleri Bakanına yönelttiği bir soru önergesinde, Mazgirt llçesi Jandarma Komuta nı Üsteğmen Omer Kalaycı'nın Dankent bucağında Düzgün Aşkın ve Kemal Kılıç adlı öğretmen leri halkın gözü önünde dövdüğü nü öne sürmüştür. Yıldırım ayrıca, aynı öğretmealerin Bucak Jandarma Komutanı Astsubay Mustafa Dnal tarafından da 1abanca ile tehdit edildiğini büdirmiş ve Bucakta t]çe Jandarma Komutanı tarafından sokağa ç.kma yasağı uygulandığjnı açıklamış, Bakandan bu olaylarla ilgilı olarak ne gibi tedbirler alacağıcı sor mustur. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Çalışma Bakanı önder Sav, fcıdem tazminatlanyle ügili tasanyı sonuna dek savunacağım açık lamıştır. Başbakan iardımcısı Necmettin Erbakan'ın kıdem tazminatlarının hesaplanmasındaki süreyi 30 güne çıkaran tasanya * • lişkin bir takım yeni görüşler or taya atması üzerine oılgısine başvurduğumuz Çalışma Bakanı önder Sav. kendı açısından bir sorun bulunmadığını bildinnış, «Tasarıyı nasıl sevketmlşsek öy le savunacağım» demiştir. önder Sav. tasanyla ilgilı olarak Bakanlar Kurulunda, gazetelere yansıtıldığı gibi bir tartışma yapılmadığını da Uade etmiştir. öte yandan, Türkİş Genel Başkanı Halil Tunç da dün ver diği demeçte, Erbakan'm, kıdem tazminatlanyla ilgilı tasarıya ilişkin görüşlenni eleştirmış, «Koalısyon protokolünde kı dem tazminatlan açıkça yer almıştır. Hükümet bu taahhüdünü noksansız olarak yerl ne getirmek zorundadın» şeklinde konuşmuştur. DİSK Genel Sekreteri Kemal Sülker ise Erbakan'ın kıdem tazmınatına ilifkin sözlerini «haksız, mactıksız, kabul *dilmez» olarak nitelemiştir. Halil Tunç, nükümetı surulu şundan bu yana destekledikleriANKARA, (ANKA AJansı) Is ni öne sürdüğü demecinde özet le şunlan söylemıştir: kenderun DemırÇelik Tesisleri«Ancak Türk îş'in bugüna nin inşaatında çıkan isçi olaylannı yerinde inceleyen SSK Men kadar bu tuturnunu bükümetin iyi değerlendiremediği. son zasuplan Sendikası Yönetim Kurulu üyesi, Türk Bürolş Sendi manlardaki bazı sorunlann çö(Devamı Sa. 1, Sü. 4 de) kası Teşkilâtlanma Genel Sekreteri Mustafa Ateş, dayak yedikten sonra komaya giren lşçilerden birinin öldüğünü, isçilerin işbaşı yapmayarak memleketlerine döndüklerini büdirmişUr. Ateş açıklamasında, isçilerin jandarma dayağı altmda zorla işbaşı yaptırümak istendiklerini, memleketme dönmek için yatakhanelere esyalannı almaya giden isçilerin tutuklandıklarmı, tutuklanan isçilerin dövüldüklerini de iddia etmiştir. tş güvenliği yok Yasal hgiris»ınin sağlanmaması, protestolaruun jandarma tara fından sert bir biçimde basürilması ve kötü koşullarda çalıştırılmak istendikleri için isçilerin işlerini terkettiklerini büdiren Ateş'in açıklamasına göre, Elâzığ, Tunceli, Vaa, Erzurumiu olan lşçiler 30 lira 7övmiye Ue 10 saat (Devamı Sa. 7, Sü. 7 de; İçişleri Komısyonu Istanbul'da metro yapılmasını öngören yasa önerisini prensip olarak kabul ettı Dövme olayı İstiklâl Caddesınde cfün meydana gelen ve bir hanın bütünüyle yanmasına neden olan yangın, söndürClmeğe çalışılıyor... (Fotoğraf: Tiüay DİVÎTÇİOGLU) Turizm Bakanı bazı kamp yerlerinin belirli kuruluş ya da kişilere tahsisini «Akılalmazbirolay» olarak niteledi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Turizm ve Tanıtma Bakanı Or taan Birgit, Turizm Danışma Ku rulunun 9. toplantasnu açış konuşmasında, Başbakan Ecevit'to genelgesine rağmen, içlerinde Milli Savunma, Maliye Bakanlannın da bulundugu 6 Bakanlığın sahip olduklan tatü tesis ve kampları hakkındaki ankete cevap vermediklerini açıklamış, cevap alınan 34 kamu kuruluşunun ise 8.532 yataklık kapasiteli 53 tesis ve kampa sahip olduklartnın anlaşüdığını söylemiştir. Birgit, bu tür kamu kamplanıun yalnız k'ndi mensuplan ya da hatırlı devlet ve politika ilgililerine verilmesini «akıl al(Devamı Sa. 7, Sıi. 7 dej ı Güresin gazete ve kıtap toplatılması konusunda Adalet Bakanı'na soru yöneltti • İZMİR BARO BAŞKANI «MÜSTEHCEN LİGE BAKANLIK DEGİL, MAHKEMELER KARAR VERtR» DEDİ. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Kontenjan Senatörü Ecvet Güresin, dün Senato BaşkanUğına bir önerge vererek, son günlerde bazı gazete ve dergilerle, kitap toplatılmasıron, hangi kriterlere göre yapıldığım sormuş, bu işlemin, Anayasa'nm 22. 23 ve 24' ncü maddelenyle çeliştiğini bildirmiştir. Senatör Güresin, Adalet Bakanının yazılı olarak cevaplandırmasını ıstediği önergesinde «Müs tehcenlik» kavramı üzerinde de durmuş, bunun saptanmasında hangi ölçünün gözönünde bulun durulduğunu sormuştur. Ecvet (Devamı Sa. 7, Sü. 6 da) ÖGRENCİLERİN OTOBÜS TARİFELERİNDE İNDİRİM İSTEĞINİ BAKANLIK İNCELEYECEK Belediye Başkanı Ahmet îsvan, öğrencilerin ÎETT taşıtlannda daha çok indirimden yararlanmak ve tek bir ücret ödeme konusundaki isteklerinin incelendi ğini ve durumun ilgili bakanlığa duyurulacağını bildirmiştir. Belediye Başkanı bu konuda şunlan söylemiştir: (Devamı Sa. 7, Sü. 5 de) OLAYLARIN ARD1NÜAKİ ANKARA Millet Meclisi İçişleri Komisyonu, İstanbul'da metro kurulmasına ilişkin bir ka nun teklifini «prensip» olarak kabul etmiştir. İstanbul CHP Milletveküi Reşit Ülker'in hazır ladığı kanun teklifi, kurulan bir alt komisyona havale edilmiştir. Alt komisyon, metro için gerekli finansman kaynaklannı araştıracak, Maliye Bakanlığı ile bu konuda temaslarda bulunacaktır. Komisyon'da, tstanbul'da metro yapılması ve işletilmesi için 56 milyarlık bir finansmana ihtiyaç olduğunu belirten uzmanlar, bu kaynakların saptanmasını önermişlerdir. İçişleri Komısyonu Başkanvekili Mardın CHP Milletvekili Nurettin Yılmaz, bu konuda şunları söylemiştir: «Metro ınşaatı içın gerekli finansmanın yüzde 80 ile 90'mın (Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) GERÇEK zun süredeo beri güncelljğini koruyan kıdem tazminatı sorunu Başbakan Yarduncısı Erbakan'ın yeni tutumuyla önemini sürdüreceğe benziyor. Sayın Necmettin Erbakan dün, Türkiye îşveren Sendikaları temsilcileriyle yaptığı toplantıdan sonra konuya bir başka görüş açısı getirmiş ve «kıdem tazminatmın bir sigorta sistemine bağlanmasmda fayda vardır. 15 günlük kıdem tazminatının 30 güne çıkanlışının şartlan açıkhğa kavuşmalıdır. Bir işçi işinden çıkanldığı takdirde yerine 6 ay başka bir isçi alınmaması da iş hayatında aksaöcı rol oynayabilir» demiştir. Kıdem tazminatı uznn süreden beri çalışma yaşamımızda geçerlidir. Işverence işinden çıkanlan Kıdem Tazminatı Konusu.. emekçiye bir tazminat verilmesinin çeşitli nedenleri ve amaçları vardır. Böyle bir zorunluk, işçinin çalıştığı yerde güvencesini sağlamakta, işveren gereksis yerde ise son vermekten kaçınmaktadır. Ayıu zamanda işten çıkarılan işçinin yeniden iş buluncaya kadar geçimi bir ölçüye kadar kıdem tazminatı sayesüıde olanak kazanmaktadır. Koalisyon Hükümetinin protokolunda ve programında kıdem tazminatına yeni koşullar getirilmesi öngöriilrnüştür. Vürürlükteki kıdem tazminatı koşullannin yetersizliği. bir süreden beri emekçi kesiminde ileri sürülüyordu. Bu isteklerin yeni Hükümetle istenı oiçimine riönüşmesi ve istemin yasalaşması beklenivordu. Gerçekten Ecevit Koalisyonu kıdem tazminatı feonnsundaki yeni Ukeieri saptamış ve yeni tasarıyı hazırlamıştır. Ne var ki Ba>bakan Yardımctsı Necmettin Erbakan'ın işveren temsilcileriyle konuşmasından sonra basına verdiği demeç, hazırlanan tasannın işveren eğilinv lerine göre yeniden gözden geç> rilmesini önçörmektedir. îşveren tcesiml. kıdem tazminatmın işçinin ber çalıştığı yıl İçin 15 günden 30 güne çıkanlmasını çok ağır bnlmaktaydı. Isten çıkanlan işçinin yerine 6 ay işçi alınmaması da i$ sahiplerince çaiışma düzenine aykırı düsecekti. tsverenler. aynca kıdem tazminatı için aynlacak tonlaruı Sosyal Sigorta Kurn**•• (Devamı Sa. I, Sü. 6 da) Batı ekonomileri ve Türkîye Arslan Başer Kafaoğlu'nun incelemesi BUGÜN 4. SAYFAMIZDA BAŞLADIK I U! FlSlr ve sanat özgürlügunaen vana olduğunu lfade eden MSP'nln Adalet Bakanı Ş. Kazan, müstehcen olduğu Iddiasiyle Çetin Altan'ın son romanı «Bir Avuç Gotyüzü> nü toplattırdı. Basın VE YERYÜZÜ