Katalog

• • • • Sahibi: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecüik T.A.Ş. adına: NAZtMJS NADÎ Genel Yayın Müdürü: OKTAT KURTBÖKE Sorumlu Yazı Işleri Müdürü: BÜLENT DİKMENER Basan ve Yayan: CUMHURİYET MATBAACIUK ve GAZETECtLtK T.A.Ş. Cagaloğlu Halkevi Sk. No. 3941 TELGRAF ve MEKTÜP adresi: Cumburlyet Isttobol Posta Kutusu: Istanbnl No: 246 Telefonlar: 22 42 97 22 42 90 32 42 96 22 42 98 22 42 99 * Cumhuriyet BASIN AHLÂK TASASTNA UYMAYI TAAHUÜT EDfcK B C R Ü L A R : ANKARA: Atatürk Bulvan Yener Apt Yenişehir. Tel: 12 09 20 12 95 44 • ÎZMÎR: Halit Ziya Bulvan No. 65 Kat 3, Tel. 3123024709 • GÜNEY İLLERİ: K.Köprü 34. S. No. 40ADANA, Tel. I455013«34197ai ABONE ve ÎLÂN 12 Aylık 6 Ayhk Znrtiçi Xurt dısı 380.180. 90. 30.630.315 157 50 52.50 3 Aylık 1 Ayhk 2 va V Sayfa (SanUmi) ... ... M ... 3. Sayta (Samımı) «. .« „. 4. 5. ö. Sayta (Santımi) Ölüm, Mevlid. Teşekkür (5 Santun) N'ı=an Ni's»h. Evlpnme DoŞum ölüm. Mevlid. Teşekkür 23 (5. Santim) Başlık tMaittu) „ „. ... . s» „. 1U0 ov ... 150 150 ... 200 •!» t.lra SAY1S1 10» KURUŞ Gensorunun naihm elde eriebiüyoruz. Muhalefet, sorünüşte. Anayasanın Millet Meclısıne tanıriıgı biı vetkîyı kullanarak. hükümctin Müli Eğitim Bakanına. yaptıgı bazı işlemler nedeniyle gensoru yöneltmistir. Yüzey. sel olarak görünüşü ile gensoru. Anayasal bir denetimden İh.ırettir. Gensnru eörüşmelerınin euvensizlik karanna döntı«mesı durumunda bunun sarlere bakanın çekilmesini jerek'ırecegı biçiminde ortava anlan düşiince rle yüzeyseldır. Grrçekten, gensoru konu?u yapılan ışlemler. bakanın hiikümet orogramında yer alan ilkelerı uveulama«ınrtan öteve gitmempktedir Bu nerter.le. gensnrunur» günrîeme alınma'i. hü kumet proaramının Parlam»rito çoSunlugunca desteklenmedıcı anîam:na selTpktır Bu b8kımdan. Bnkana yönetilen gensorunun hükümetçe öir güven sorunu olarak kabulü hukuksal ve politik açıdan dogrudur. Esasen. gensoru, hükümetin programını açıklamasından sonra başlayan yo&un bir siyasal sylemin Parlamentoya yansımasında aldığı bir bıcimdir. Gensorunun hükümeti çekilmeye zorla mak dışında gösterilen amacının gerçege uyan bir yönü yoktur. Gensoru gerçek anıacına ulaşır re hükümet çekilirse, bu eylem kimlerın çıkarına yarayacak. kim lerın çıkarlarını ıse zarara uğratacaktır? Şimdi açıklayacağımıs bazı etkın sonuçlar, girişilen eylemin sahiplerini de ortaya koynıası bakımından, sanınz ki, üginç ve uyarıcı olacaktır: (T) Hükümet, 3491 sayılı Toprak Mahsullen Ofisı Kanununun 18. maddesine göre. en geç 1 temmuza kadar, Haşhaş üretimine hangi bölgelerde başiayacagtnı bir kararname ıle belirtmek zorundadır. Hükümetin, programmda da yer alan haşhaş ekimine başlama karan, ABD tarafından hoş karşılanmamaktadır. Dostluk ilişkilerı dışında. yabancı bir dev letın Türk HUkümetinin kararını etkileyici davranışlan da, kamu oyunca tepki ıle Karsılanmaktadır. Muhalefetin göriinüşte, hükü metin haşhaş ekimine ızin verrre sine karşı çıkması olanaksızdır. Ancak, hükümet çekilme zorunda kaldığı takdirde, haşhaş ekimine başlanması yolunda bir ksrarnamenin çıkması da engellenmiş olaeaktır. Böylece gensorunun gil vensizlik kararına dönüşmesl eylemt, yabancı bir (Jevletin çıkanna fakat binlerce haşhaş Urpticl8i halkımtzın zaranna bir sonuç yaratacaktır. (?) Hükümet, lşçilerin kıdetn taı minatlarını iki katına çıkartan ve bu hafckı kazanma Içfn yasada ön Rörülen üç yıl çalı?m» koşulunu bir yıla indiren bir tasarıyı Paria mentoya vermi?tir. Komisyondan g»>çen tasarı Meclis gündemindedir. Hükümet, asgarl ücretlerin lse yüzde 6070 oranda yükseltil mesi kararında oldufeunu resmen sçtklamntır. Büyük isveren çevre leri. otomasyon tehHidini ileri sürecek derecede bu karara siddetle k^rsı çıkmiîlardir. Muhalefetin oy düsünceleri nedeniyle. temsilcisi rldukları işveren gruplarının çıkarlarına uyarak tasanlara resmen karsı gelmeleri güçtür. Ancak. hükümetin çekilmesi durumunda kıdem tazminatı tasarısı tçtüzük Rereğince, yeni hükümet kuruluncaya kadar görüşülemiye cek, Meclisin tatile girmesiyle de ertelenmiî olacaktır. Asgarl ücret İprin arttmlmasi karan da uygulansmıvacaktır (5) Hükümetin küçük üretiel köylülerin çıkarlanna yarayan tarım«al urünlerln ahm (Baştarafı l. sayfsda) fiyatlarını yukseltme Vsrırlarıyla birlikte geniş ve ezil j n kitlelerin yararına aldığı birçok ekonomik karar uygulanma olanağını kaybedecelctir. (i) Hükümetin çekilmesi, Tür kiye • Yunanistan arasında kıta sahanlıgı ve karasularının çenişletılmesı konusunda çıkan uyusmazlıgı alacağı kararlarla etkıleyecpği lcuşkusuz olan Karakas Oeniz Hukuku Konferan sında ulusal tezlprlmizin savunulmasında Türkiye'nin gücünü azaltacaktır. Ya«aların bilinmemesinin ftzür sayılamıyacası bıçımindeki hukuk kııralı, siyasal yajamda gerçeiîin bilmmediSi savunmasının geçerli olamıyacajı kuralı bıçiminde yürümpktedir. Gerçek, ıvi nıyetliler için gün Eibı ortadadır (BaşUrafı 1. Sayfada) sii için çalışmaların sürdürüldüpünü ve bu arada yeni bir rafineri daha yapılacağım belirterek ATAŞ'm 4 milyon tonluk kapasitesiyle zaten Türk ekonomisindeki önemini yitirmeye başladıijım söylemiştir. Cahit Kayra bir soru üzerine, «Snn olay Hükümetin ulusal çlkarlar konusunda ve kanunların tam olarak uygulanmasında hiçhir taviz vermeyeceğini göstermıştir. Hükümetin bu konular.ia taviz vermesi mümkün değildır» demiştir. Bakan. TPAO'nun çesitli yerlerden ithal ettiği petrolün ortalama fivatının varil ba?ır.a 9 ile 10 dolar civarında olduğunu, Suudi Arabistan ile müz.v kerelerin devam ettiğini. ancak 1974de petrol almanın zor olscsŞını, 1975 yılında ise Suudi Arabistan'm ulusal şirlreti olsn Potromin'den petrol almak ihtimallerinin kuvvetlendigir.ı söylemiş, TPAO ıle Petro: Ofisini birleçtirmeyi öngören kapun ta^arısının önümiizdeki vasama drineminde Meclislerf wv kedileceSini, Ayhan Açıkalın'ın Petrol Ofis Genel Müdürlüjfü.ıe stanmasıyla İİKİli kararnamerıin imzalanmak üzere Bakaıv lar Kuruluna sunulduğunu oelirtmistir. M bı ve BP oi CHP'nin Demokr ıtik <Baştarafı L Sayfada) «Cumhurıyeı itnn l ı,rtısınm fîncekı KuruUsv.ırdslu temennı nararlarına uyunrık Kerkez Vönetim Kuru.unır. D"'rr. artamian ve oartı(il;rd.vı clıısan nır Mt Komısvnn* ıVîzırlrtariic K»n di bünyesinde u ^ n güre görüştügü Tüzük rısans:m incelemek üzere 7 Hazirüı ıE74 günü toplanan Parti Mec<»'ızii' bu olagan toplantısına» Mırkez Yönetim Kurulunun u j o.'!unu görüşîükten sonra ke.itt arv.smda seçtiği 5 kişilik o ' ' K j,Tıisy.na aynca incele:nji vîri Tiiz'ik Tasarısmın maddelerini ele almış, 0 gün aralıksız calısarak Tüzük Kurultavma s'.ırsi'iTsfc uzere yeni tasanyı naz'.r1 •mış'ır. etmemiştir. Bunu ı gazetelerd.e çıkmış olan geı s aykırı ha berleri yalanlamak :ere beürtiyoruz. Cumhuriyet Hall "artisi Parti Meclisi özgür düşt eye saygılı. demokrasiye bağb yöntemler içinde şimdiye kadar oldugu gıbi bu toplantısında da. partive yararlı çalışmalar yapmanın huzuru içindedir.» 0LAYLARIN ARDINDAKİ Teşvik Teşvik Dedikleri (Baştararı 1. sayfada) den söz etmektedir... Bakan hayretler içinde Kalır Acaba alınan karardan bu rienli kısa sürede lstanbul'u rufaüer mı haberdar kılmıştır!. Ancak kendinı henıen toplar, karşı tarafın üstelemesine rağmen cevabl, «bu ıs kapanmıştır beyefendi!» olur. Üç yıl kadar önce geçen bu olay, teşvik olayının bir yanına ışık tutmaktadır Daha doğrusu halsn rie dfvam eden «teşvik kavgası»m sergiler bir Dakıma Toşvik denince akla hemen bir başka örnek dajıa gelıyor ki pek yabana atılabilecek türden değil. Kısa da oisa deginmekte yarar var bu çok vönlü ömeğe. Vergi kaçakçlhğma yolaçan nedenlerin başında ise .teşviksel. ko sullara uymamak geliyor Bu ko nudaki resmi yazıda şöyle sıralannıış nedenler: • Yatırım indirimi »artlarına riayetsizlik. 0 Iptidai madde indirimini çok fazla hesaplamak ve gider vergisi matrahını düşürmek için muvazaa yapmak. • Muhtelif. • Yatırım ındirimi> deyince aklımua hemen Hacı Ali Demırel geldi. Hani şu özellikle 12 Mart öncesinde birçok taşın altından avzı endam eyleyen Demirel kardeşlerden Hacı Ali Onun da ya'ınro indirimiyle ilgili bir teş viksel oyküsü var. GERÇEK Üstündag'la (Baştaratı I savfada) Dışişleri Bakanı Prof. Turan Gü neşin Suriye gezisini kısa kesip bir askeri uçakla vetiştiğini, hüküme'in bir oyu dahi hesap e'mesine karşın. şimaı daha bir rahatlık çinde bulundugunu öne süren gözlemcilerin bu konuda cne sürri'iklerı vorumlsr şu noktals'ri" toplanmaktadır: d Bugün yapılması beklenen oylamada hükümet kanadı daha bir rahatlık içindedir. Zira aynı ')ışişlerı Bakanı nalen (Jttawadadır. tçişleri Bakanı Asiltürk ile Turizm ve Tanıt.ma Bakanı Orhan Bırgıt. Cumhurbaşkanıy la geziye çıkmıştır MSP kana dının bütün üyelerinin gensoru aleyhinde oy kullanacagmı MSP yetkilileri de bilmektedir. Büyük kavgada, CHP'Hlere karşı DP'lilerle birlikte vumrufc sallayan MSP1İ Alaçam'ın önergeye nasıl oy kullanacağı belli.. Ancak MSP grubunun tamamı Alaçam ve 56 arkadaşı gibi düşünmemekte, oylama sonucu nun hükümetin kalıp kalmaması nı etkileyeceğıni bilmektedir. Muhtemelen hazı MSPIi üyeler oylamaya katılmayacak, bir kısmı da aleyhte oy kullanacaklar. Fakat buna ragmen önerge reddedilecektir. hesaplar bunu göstennektedir. ülnsal Hükümet gerçeği (Bastarafı 1. sayfada) lir. Ancak bu noktada bir sözleme de önem vermek pcrekiyor. Ece»it Hükümeti, petrol şirketlerine karşı kesin ve kararlı tutumunu çok zor koşullar altında sürdürmüştür. Gcrçi halk ço'iııv lunı, bu olayda, Hükümetin tam anlamında yanındaydı. Ama hasının büyük bir kısmı. Hükümrtin ulusal tutumunu desteklirrcek yerde, yabano petrnl lcumpanyalannın işine ıtelcn hir yayım biçimine kaymı^lardır. Bu nokta. basınımız adına ilginç bir eözlpm savılmalıdır. L'lusaJ çıkarları ödiin vermpz hiçimde koruvan hükümetlerin Atatürkçülük ilkeleri yolunda «Iduklan açıktır. Cağımızda ulusUrarası petrol kumpanyalarının varlıği ve giicii hir KerçeKtir; ama ulu«al Hükümrtlerin varlıği da vadsınamaz bir scrçek olarak yasanmaktadır. ••* Parti disiplini Yeni Tüzük Tasansı gerekçeMnde de be'.irtildıiı sıb1., C'umi"uriyet Halk Partısmır. Türk halkını özgürlük ile ciüzenliligı bağdaştıracak v<r»en"K v« unginlikte bir halk oıarıK kabul ettiğinden böyle bir h*ina hizmet amacıyla kurulan CHP örg'itilnün de. özgür düşünceye sahip fakat bir parti disiplini içinde ça lışması fjerektiğı düsünülerek diızenlenmiştır. Çevreden merkeze dofcnı dürüstlük 'inde karar oluşturmayı saglamak ve bu isleyişi kurumlaştırarak halkla butünleşmeyi tutarlı bir hale getırmek için gerekli ilkaleri tüzüge koymuştur. Örnegin: Amacını belirtirken partinin in san haklann" saygılı mılll, demokratik. layik ve sosyal hukuk devleli ilkesine bağlı demokratik sol bir parti oldugunu şimdiye kadar yapılagelen tartışmalara bir açıklık getirecek şekilde ortaya koymuştur. Parti içinde düzenli ve disip linli çalışmayı gerçekleştirmek için yeni üye kaydını, Batılı usullerle gerçekçi koşullara baftlamış ve uygar bir partinin çalışma yöntemleri içtnde Uyenin kimlik belgesini iki yılda bir yenileme ilkesini getirmiştir. Yurtdışi macerası Ama buna girmezden önce l='an bul'daki bir me?rubat sanay.inin yurt dışı macerasına da şöyle bir değinmek g?rek A.vnı firma bir teşvik de yurtdı şı için alrmş. AP iktidarl döneminde Türk Parasının Kıymetini Korııma Kanununa dayanılarak çıkartılan ılı sayılı kararnameyle dtşarıya 1 milyon 250 bin dolar sermaye götürme izni koparmış. Bir kere, döviz sıkıntısının en yoğun olduğu bir dönemde dı?a rıya 1 milyon doları aşkın dövir transfer edcbilmiş. İkincisi, âlâyı vâlâyla, «biz de trtık yurt dışında yatırım yapmaya bai/ladık. havalan basılmış.. Sonuç?.. Bunun cevabı. tngiltere'de yayımlanan «The înternationaU ve «Soft Drinks^ edlı ticaret dergılerinin Ocak 1974 sayüarında yer alıyor. Birincisinin yirmi ikin ci sayfasını. ikincinin de on birinci sayfasını açanlar. Istanbul'daki bir meşrubat sanayiinin yurt dışı kolunun bir Ingiliz firmasına sattldığına ilijkin baberi okuyabilirler. tş bu kadarla da kalsa iyi. 29.2.1972 tarihini taşıyan bir res ml raporda bakınız, nasıl bir not düşüTmüş: •DPT'den alınan izinle yılda 387.680 dolar ihracat yapmak lâzım geldiği halde 94.680 dolarlık ih racat yapıldıâı tespit edildiğinden yerine getirilmeyen şartlar dolayı siyle gerekli takibatın yapılması...» O tarihten bu yana takibata ge çildiğine dair bir «ey duyulmamış. Ancak bizim duydugumuz ka darıyla MSP'li Sanayi Bakanı Ab dülkerim Doğru, «niçin hala takihata geçilmemis • diye ilgililere •'i bulunmuş.. ' tsterseniz şimdı de Hacı Ali'nin öyküsüne geçelim. Hatırlayacaksınız, Demirel Kar deşlerden Hacı Ali. bir ara, eğit me de merak sarmıştı. CARACAS KONFERANSINA KATILAN TÜRK HEYETİNİN DÖRT ÜYESİ DÜN GİTTİ Venezuella'nın başkenti Caracas'ta 20 Haziran tarihinde çaUşmalaruıa başlayacak olan Bırleşmiş Milletler 3. Deniz Hukuku Konferansına katılacak heyetimizin ilk grubu, dün saat 15.30' da uçakla Yeşilköy'den hareket etmiştir. Konferansa BM Uyesi ulkeler ile teşkilâtın çeşitli ihtisas kuruluşları temsılcıleri katılacak ve toplantılarda ülkelerin karasuları ve kıta sahanlıklanyla deniz kirlenmesi ve denizlerde bilimsel araştırmalar yapılrr.asına iliskin konular görüşülecektir. Heyette, MTAE Maden Mühendislerinden Selçuk Demirsoy, yüksek mühendis albay Şevket Güçlüer, güverte bınbaşı Çetin Annca, TPAO'dan jeolog Ilhan Girepoğlu bulunmaktadir. Diğer iiyeler, değişik tarihlerde Caracas'a gideceklerdir. Renkli bir örnek Istanbuldaki bir meşrubat sana yiı Adanada kuracagı «narencıye esansı» fabrikası için teşvik belgesini öylesıne koparmış ki başlı b^şına bir konu. Teşvik koşullanna da ters düşerek kaçırdıgı vergilerin öyküsü ise çok renKli. Bu kadarıa Kn)sa iyi. Bir de üstelik aynı firmanm bir yurt dışı macerası var. O da resmi soruşturma konusu. Çandarh gitmiyor Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, Çandarh gemitinin \enlden ne zaman Eep'ye açılaragının sorulması ''zerine Çandarh için hazırlanan oroprpmm tanıamlandıginı ner.üz ikinc' bi: rrogram hazırlanırıadıeını »erekırse veniden gönderilepejtini söylemiştir Bakan, sismık araştırmalar İçin TPAO ile anlaşmış olan Amerikan gemisinin pelmeyece. ?ine İliskin naberlerle ılgili bir soruya verdigi cevapth da TPAO ile sirket arasında Körüsmelerin devam ettijini bu ay sonuna kan&r geminin ırelmest eer*t«tiSini anlatarak. «Gelmersp çalı;mal m biz vapanz» demiştir. Bakan. son dört ay ioınd* büNük ülkelerin enerfi ve kıta sahanhgı konusunda ne eibı etkileri olduğunun sorulması Üzerine şöyle koııusmuştur: «Petrol konusunda geçen dört Rylık dönemde büyük devletlerin bir etkisini ttörmcnik. Vardır ya da yoktur diyemem. Bu konuîarda büyük devletierin etkıleri oldugunu gösteren dPİillerin etk ileri oldugunu sanmıyürum Eunu söylerken son olayda olöuğu Eibi kâr zarar 'liskistni d? fnutmuş degilim.» Bakan sene hir soru Üzerine TPAO'nun tek başına Eee'de petrol araması vapaoııecegini bu konuda kısa sürede Rlifiabileceğini sövleniiştir. AP istemiyor ö t e yandan, hükümeti yıprat mayı amaç edinen ana muhalefet partisi, hükümetin şimdilik görevde kalmasını istemektedir. MSP'li Uyelerin, gensoru yu kabul yönünde oy kullanmaİarı halinde. bazı APIi üyeler oy kullanmayacaklardır. AP de, Başbakan Bülent Ecevit'in bunu bir güven sorunu yaptıgını ve bunda kararlı olduğunu bilmektedir. Bir güvensizlik anında başta AP'nin bir hükümet kurması için bugün bir olanak yoktur. Genel Başkan Demirel'in defcil de AP içinden bir başkasının başbakan olması, yapılması ise Demirel'in yıkımı olur ki. buna ne Demirel, ne de yakınını kapsayan ekip razı olamaz. Zira bu Demirel'in sonudur. Demirel ve arkadaşlannm butaln için yapmal$. jste412i diğer muhalefet mensuplarıyla parlamentoda bir işbirliğıni sag lamaktır.» Delege seçimleri Partinin en küçük birimi olan parti görevlisinin önemini gözönüne alarak görevlerini açık bir şekilde saymıştır. Delege seçimlerine demokratik koşullar içinde şüphe ve tered dütlere yer bırakmıyacak kayıt lar getirmiştir. Partinin Kurultaydan sonraki en büyük karar organı olan Par ti Meclisinin ülkenin sorunlanna daha yakından bakabılmesinl saglamak için Türkiye'nin on fcölgesinden Kunjltavca s»ç;lecek yeni 10 Uye ile birlikte 53 Uyeden oluşmasını kabul ermiştir. Partinin yardımcı kuruluşlan Kadıfı' ve Gençlik Kollarına daha büyük etkinlik vermek için her kademede yardımcı kol başkanlarınln ana kademe Yönetim Kurullarına oy sahibi üye olarak katılması kuralını getirmiştir. 256 SANIKLI DAVADA DÜN DE BİR SANIK TAHLİYE EDİLDİ 256 sanıklı dava adıyla arulan Türkiye Halk Kurtuluş Partisl ve Cephesi davasırun dünkü duruşniası somında da tutuklu' sanıklardan Hilmi Baykal tahliye edilmiştir. îstanbul 3 Numaralı Sıtaybnetim Mahkemesinin baktığı bu davada 64 tutuklu sanık kalmıştır. Dünkü duruşmada yazılı delillerin okunmasına devam olunmuştur. Aynca daha önce tahliye "dilen 7 sanık da duruşmalar dan vareste tutulmuştur. Duruşma 24 haziran pazartesl günü saat 09.30'a ertelenmiştir. 1967'nln son ayları... tstanbul'daki bir meşrubat sanayii, Adanada. «narencıye konsantresi ve esansı, portakal meş rubatı. reçeli ve marmelatı» fab(Raştaratı l. sayfada) rikası kurmak ister. tster ama. «devlet de dışardan saptanması «ereKir»erı o zaman. getireceginı makina ve teçhizat Ki iktıdann doünıi'usunda eitiçin vergi gelirinden biraz fedarr.evi amaoİ!"a», Tüık tş'.r DBkârlık etsin. gümrükleri yüzde 70 sif davranısı ou süıen n ıs Kkirrı az alsın» der. Bunun ilgili yasai!!72'ye kadar <za.nssına nedpn n dakı teşviksel karsılığı, «gümmuştur Bövlec» i5V<?renl°r rük vergi ve resimierinde kısmi Türk Iş'ın de arcLmıyla işmuafiyetntir. çıleri 3.5 vıl vasa dışı sfimür1968'in ikinci ayının son günınüşlerdir lerine gelinir. Türk Iş. ouıtür> l e eskı tutstanbul'daki meşrubat sanayii, tumunu »UrdürmeKte vt ışv»renmuaftyete iliskin dilekçesini Devlerie avnı doeraltua> calısmaklet Plânlama Teşkilâtınm ilgili Udır. dairesine iletir. DtSK'e oajlı ^e><all<8iarır AnAncak dilekçeye cevap pek iç l'nra Eöreü'lerı olarak een<" ere» açıcı olmaz. DPT şöyle der: nakkını ?lde etnifk cır gsreklı Firmanızın ihracat garantivasa! mücadelevı sürf'.ürdiliııeri'••• belirten Uk»ay Ö^aydın bu si yoktur. Yüzde 70 gümrük muafiyeti için bu gereklidir... rün genel ıjrev naKıc.nı almaî: Firma şaşınr kalır, çünkU lhK.ın çaba narcamıvan'ar.n eenel racatı hiç düşünınemlştir ki gacrev dıye baSırdıklannı Uen sürrantisini sağlayabllsin... rrüş ve iöyle korıuşrruştur: Bunun üzerine firmanm sahibi işçiden vana oidueu.u iler) başkente tasınmaya baslar. Siyasüren bugünkü ik::dbrın genel silerle görüşmeler, DPT yetkiliprev nakkını vasrfiaştıracak çaleriyle sözlü temaslar birbirini lışmalard Oır an önce onş'iması izler. Bu arada ne olursa olur ve ve sonuçlandırması şarttir on aylık bir gecikme sonunda oSayın Tunç'un sık S.K emel lumlu sonuca ulaşılır. crev sözüıiü etmpsme rağmen ış1968 aralık ayının içinde bir 'erenlerin suskun ka'ışı. vapılgün bir Isviçre firmasıyla telemak istenen genel grevın kinı>fon bağlantısı kurulur. Pirma :tn işıne varayaraginı açıkça ortonu 5000 dolardan iki ton «porr. » takal esansı» almaya «hazır» ,oldugunu bildirir. Asgari ücret Ali Demirel Yükseliş Koleji... 1965'lerdi. Özel yüksek okullar, lise mezunlarının üniversitelerin dıj ka pılarında yığılmaları sonucu tat İl bir kâr alanı haline gelmişti. tşte Hacı Ali Demirel 1968'de bundan da nasibıni almak ister. Okulun adını koyar: Ali Demirel Yükseliş Koleji. tş, sermayeye kalmıştır. Kredi saglamak işten bile değildir onun için. Biraz da kendi parası vardır. Bir miktar da devletten kopar dı mı i* tamamdır. Devletten bir «eyler koparmanın bir diğer teşviksel deyimi ds «yatırım indirimi>dir. Koyduğu pa ranın ya da özkaynağının en çok yüzde 80 kadarını vergiden düşe bilme olanağına sanayiciler sahip tir o yıüarda. Ali Demirel. DPT' ye başvurur. Kendinden ve projt sinden çok emindir. Bundan sonrasım Maliye'nin ra porundan izleyelim: «29.4.1968 tarihli uzman raporuy la şu sonuca varılmıştır: • İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planmda özel okullara yatırım in dirimi uygulanacağına dair hiç bir hüküm yoktur. • 1968 programında teşvikine öncelik tanman sektörlerin bulundugu listede de özel eğitim ku rumları yer almamaktadır. • Ancak bu raporu hazırlayan sayın uzman bir seyi unutmuf•tur: Dönemin Süleyman Demirerin başkanlığmda AP iktidarı dönem i olduğunu. Nitekim Hacı Ali, Yükseliş Koleji için yatırım indi rimini bal gibi alır. Hem de iki kez: 1968 ve 1969 yıllarında Onua la birlikte birçok özel okul da aynı indirimden yararlanır.. Ottawa'daki (Baştarafı 1. savfada) NATO ülkelen, tkincı dönem görüsmelerinde. özellikle. Dogu ve B»tı bloku ülkelerl arasınrfa kisi«el tliskilerln ve h»berle^me olanaklsnnm geliştirilmesini istemektedirler. NATO'nun en yüksek karar orşanı olan Oışişleri Bakanları Konferansında ele alınacak b«s ka bir onemli konu ise NATO' nun kuruluşunun 25. yıldömimü dolayısıyle yayınlanacak olan bildiridir. Dışişleri Bakanları Konferansında hazırlanacak olan NATO bildirisi, Başkan Nixon'ın Moskova'ya giderken uğrayacajı Brüksel'de 26 nisanda, bütün NATO ülkeleri başbakanları ta rafından imzalanacaktır. Ottawa görüşmelerinde. ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger'in Başkan Nixon'ın Ortadoğu gezisi hakkında da NATO dışişleri bakanlarına bilgi vermesi beklenmektedir. Yeni öncrgeler Aynı çevreler, muhalefet kanadı nın, hükümet çalı?malarını engel lemek amacıyla, Bakanlar hakkında onbire yakın gensoru önergesi hazırladıklarını, Meclisi Utile sok maraak amacını taşıyan bu önerge lerle. hükümeti uğraştırarak, yapılacağı bilinen bazı olumlu gîri îimleri geri bıraktırmaya çalışacaklarmı da öne sürmektedirler. Korutüık de (Baştarafı 1. sayıada) lenen bir brifinge katılmıştır. Atatürk Parkındaki Manolya bahçe sinde Vilâyet ve Belediyenin 200 kişilik yemeğinden sonra Korutürk, askerl garnizonları denetle miş, daha sonra Edremit'e geçmiş tir. Korutürk. geceyi Akçay'da ge çirmiştir. Korutürk bugün Burhaniye üze rinden Ayıalık'a gidecektir. Saat H'de bir botla Deniz Kuvvetlerimize ait bir gemiye geçecek olan Çumhurbaşkanı, Ege Denizinde Deniz Kuvvetlerinin düzenlediği bir tatbikatı izleyecektir. Cumhur başkanı bugün saat 19.30'da Çanakkale'de olacaktır. Maliye ne diyor? İki ton portakal esansı Adana' da kurulacak fabrikanın, öngörülen üretiminin sadece yüzde 1,5'udur. Ancak «yüzde 1.5» u da olsa artık kurulacak fabrika, «ihracata yönelmiş gıda sanayii» sıfatına hak kazanmış olarak makinalarını, devlet kesesinden, yüzde 70 daha ucuza getirebilecektir. Bu teşviksel olayla ilgili b!r Maliye Bakanlığı raporu da firmanm «ihracata yönelik olma» niteliğinden hayli kuşkuludur: «tsviçre firmasınm 18.12.1968 tarihli mektubu sadece bir tekliften ibarettir. Ayrıca mektup met ninden bu yazının acele olarak ve sırf DPT Teşvik ve Uygulama Dai resini şekli yönden tatmin etmek amacıyla temin edildiği intibaı uyanmaktadır.> Örgüt kurullan Eski tüzüğümüzde il toplantısı ve küçük kurultay şeklinde geçen kuruılara çevreopp n.°rıîeze doğru karar ve politika oluşturmakta yardırr.rj K'imîltır ol/rak ayrı bir önem verilerek özel bir bölümde bu (Örgüt kurullarının) kuruluş ve çalışma yöntem lerini düzenlemiştir. Öreüt kurıülarını yılda enaz bir defa toplana cak şekilde ilçe düzeyine yaygınlaştırmıştır. Yönetim kurullannm daha düzenli ve disiplin içinde çahşmalarını saglamak için kendilerine verilen geniş yet kiler yanında sorumlulukları da arttırılmış ve önemli görevlerini yapmakla direnen Yönetim Kurullarına ihtara gerek kalmaksızın görevden affedilecekleri hük mü getirilmiştir. Belediye'ye bağlı müesseseler zorunlu ihtiyaç mallarını Alım Satım Kurumundan alacaklar Belediye Başkanı Ahmet îsvan, belediyenin masraflarını kısmak İçin, tüm belediye tnüesseselerlnin zorunlu ihtiyaç maddelerini, yeni kurulan Alım Satım Kurumundan sağlamalarıru istemiştir. Bir genelge yayımlayan tsvan, belediye müesseselerinin zorunlu İhtiyaç maddelerini 1974 bütçesi ile 150 sayılı yasaya göre kunıl muş bulunan «Zaruri İhtiyaç maddeleri alım ve atım kurumu» ndan sağlamalannı, kurumun ge rekli mallan, satın alma komisyonu aracılığı ile piyasadan ucuza temin ettiginl açıklanustır. İlpililer kurumun özellikle belediye hastanelerinin ihtiyaçlannı karşılayacagını ve müesseselerin 15 günlük veya bir aybk ihtiyaçlannı kuruma bildlrecekleri ni belirtmişlerdir. Tepkiler devam ediyor Öte yandan, Üstündağ hakkında verilen gensoru önergeşine karsı tepkiler devam etmektedir. Özellikle öğretmen kuruluslarından Üstündağ'ı destekleyen telgraflar başkente akmakta ve gensorunun amacının ne olduğunun anla;ıldığı bildirilmektedir. ÎlkDer Ankara Şubesi Genel Ku rulu adına kongre başkanı Kâzım Akyüz Urafmdan, Milll Eğitim Bakanına gönderilen telgrafta «Sö mürgen, egemen çevrelerin, halkçı iktidarınızı sahsınızda vurmak istediğini bilmekteyiz. Cesur, ciddi ve gerçekçi atılımlannızı dik katle izlemekteyiz, ilerici, devrim ci çaba ve çalısmalarınızda daima sizinle beraberiz» denilmektedir. TÖBDER Siverek, Eşme 5Ubelerinin de Başbakan Ecevit, Dev let Bakanı Başbakan Yardımcısı Erbakan. TBMM Başkanı Güven ve çeşitli İlgililere gönderdikleri telgraf ve yazılarda da Üstündağa duyulan güven belirtilmektedir. TÖB • DER Üsküdar Şubesi'nden gönderilen telgrafta da föyl* denilmiştir: «Eğitim, öğretim ve öğretmen sorunları yönünden yaptığmız ça hsmalar nedeniyle sizi tenkit eden karanhk düsünceleri benimse mediğimizi ve daima sizinle bera ber olduğumuzu. Saygıyle a n ede riz.» Bir gazeteci yaralandı Korutürk'ün gezisini izlemekte olan Hürriyet gazetesi muhabiri Hami Alkaner, Cumhuriyet alanında bir araç üzerinden fotoğraf çekerken yere düsmüş ve başından ağır surette yaralanmıştır. Alkaner, Devlet Hastanesine kaldırılmıştlr. 1,5 yaşındaki Harun Çakır adlı çocuk da, Cumhurbaşkanının ?ehirden geçişi sırasında balkondan düşerek yaralanmış ve has taneye kaldırılmıştır. Bursa'da ilk koza ürünü 62,5 liradan satıldı BURSA, (Feridun EVRENOSOĞLU BHdlriyor) 1974 yıh yaş lpek böceği koza pijfasası dün ilk kez hükümetçe saptanan 60 lira taban fiyatla açılmış ve ilk koza urünü 62,5 liradan işlem görmüştür. Bursa lpekböcegl koza piyasasının açılışı nedeniyle konuşan Ticaret Borsası Başkanı Rıza Aydın, tüm ilgililere mill! ipek sanayii luırma çağrısında buluna rak devletin ipek kozası için bir taban fiyatı tespit ederek kendl adına destek alımlarında bulunacafcını ilân etmesini önemli bir adım olarak nltelemlş ve «Hükümetin ilgi ve yardımı. 250 bin tire tici tarafından engin bir memnu niyetle karşılanmıştır» demlçtir. Bu yıl Türlriye yaş koza rekoltesi 2 milyon kilodur. Bunun 600 bin kilosu Bursa'da Uretilmiştjr. Vergi kaçakçılığı Istanbul'da bir meşrubat sanayiinin öyküsünün yalnızca bir ya nı bu. öbür yanı da vergi kaçakçılığı ile ilgili. Teşvik koşullanna uymamaktan da doğan bir kaçakçıhk. 1968 ve 1971 yılları arasında top lam 12 milyon lira civarında ver gi kaçırmış. Cezasıyla birlikte dev lete 41.5 milyon lira borçlu kılm Demokratik tartışma Bütün tüzük maddeleri Parti Meclisinde teker teker ve demokratik tartışma koşullanna ge niş şekilde uyularak görüşülüp, teknik bazı konular dışında bütün Parti Meclisi üyeleri esasta oybirliğiyle tasarıyı kabul etmişlerdir. Parti Meclisi çalışmalan aırasında demokratik tartışma smırlannı aşan hiçbir olay cereyan Turan Güneş Ottawa'da Dısislerl Bakanı Turan Giine;, TSt dün sabaha karşı Kanad'a'nın başkenti Ottawa'ya varmıştır. Güneş, Ottana'da yapılacak olan NATO Dışiçleri Bakanları Konseyi Toplantıslna katılacak, bu arada, Yunanistan D,şişleri Bakanı Tetenes ile Ege anlaşmazlığı konusunda bir gnrüşme de yapacaktır. (aa) mıj. Kıbns'ta (Baçtarafı 1. Myfada) götürürken yol üzerlnde karşıdan gelen bir taşıtta EOKA'cılala karşüaşmışlardır. Tutuklu arkadaşlaruıı kaçırma amacım güden ve polis ünıforma sı giyen EOKA'cüar, arkadaşlarınuı bulundugu polls taşıtına ateş açmışlar, polislerden birini yaralamışlardır. Bunun üzerine Rum polislerle EOKA'cıların taşıtlan arasında bir ölüm yarışı başlamış, makinalı tüfekler lcuUanümıştır. Limasol Lefkoşe yolunun 35 ile 40 milleri arasındaki bölgede Rum polisleriyle EOKA'cılar arasında geçen şiddetli silâhlı çarpışma sonunda ise polis elblsesl giyen EOKA'cılardan biri taşıt içinde ölü olarak bulunmuştur. Öteki EOKA'cılar ise kaçmayı başarmışlardır. Rum Gazeteleri, .EOKAB.'nin siyasal cinayetler için plânlar hazırladığını, öldürmek üzere listesi hazırlanan kiraseler arasında Edek Partisi Lideri Lissaridis'in de bulunduğunu» yazmaktadırlar. Öteyandan bugün toplumlararası görüşmelere devam edilecek, Klerides'in geçen hafta verdiği belgeye Türk toplumu temsilcisine hazırlanan cevap belgesi verilecektir. İngiltere'de < Baştarafı 1. Sayfada) levler binanın merkez bölümünü teşkil eden ve özel günlerde yapılan törenlerde kullanüan Westmlnster Hall'e sıçramıştır. Scotland YarJ yetkilüeri, bom banın muhtemelen «İrlanda Cum huriyetçi Ordusu» (ÎBA) militan lan tarafından Westminster'e ko nulmuş olacağinı ileri sürmek tedirler. Ingiliz Parlamento binası 1834 yıhnda çıkan yangından sonra restore edilmiştir. Ancak yangından zarar gören Westminster Hall 1099 yılında yapılmış, bu bölümün «Gotik işçiliğinin harikası» olarak tanımlanan ahşap damı ise 1394 yılında tamamlanmıştı. Patlamada 11 kişinin yaralandığı bildirUmektedir. (THA) Türklş (Baştarafı 1. sayfad») raeağını pövlediSi yolunda Anadolu Ajansı kanalıyla verilen habeıi yalanlamıstır. YCrütme Kurulu bu amaçla yayınladığı bildiride, bu tür haberlerin yanlışlıkla değil de kasıtlı olarak Türk îş'i yıprntmak için çıkarıldığını öne sürmekte ve DtSK'in tutumu eleştirilmektedir. Bildirinin bu bölümünde DÎSK'in hükümeii destekleme yolunda aldığı kararın özden olmadığı, bu Korıfederasyona bağlı bazı sendik?ların raporlarmdakl metinler aktarılarak idö*ia edilmekte, Türk • îş'in hükümete karşı tutumu l«e »öyle belirtilmektedir: • Şu hususun kesinlikle bilinmesi gerekir; Türk • tş işbaşında bulunan hükümeti, işçiden yana, yoksul ve dar gelirliden yana tüm girisimlerinde destek leyecektir. Ancak, daha önce de belirttiğimiz gibi, işçilerin temel hak ve menfaatlerinden olan; âdil ücret, asgarî ücrete ulusal düzeyde bellrli bir üeret, hafta tatilinin iki güne çıkarılması, Isçi • memur ayrımının kesin çözüme bağlanması, asgarî geçim indiriminin yükseltilmesi ve sosyal güvenlik ko nularmda hiçbir kimseye ve kurulusa taviz vermeyecektlr. Türk Iş'in hedefl, kendi Ukelerinin gerçekleştirilmesidir. Bu ilkeler yalnız İsçller için değil, tüm ulusumuzun mutluluğu *ü?ünülerek Genel Kurul larımızda ele alınmış ve kesinlik kazanmış ükelerdir.» o Komünistdiye evini arattıran muhbiri mahkemeye verdi BtRECtK Bozova'nm KilUk köyünde Burhan San adlı şahsın evinde bomba. dinamit ve komünizıni öven kitaplar bulundugu ve kendisinin de komünist olduğu ihbar edilmiştir. Ali güçlü adlı muhabirin iddiası üzerine Burhan Sarı'nın evinde yapılan aramada, suç teşkll edecek kitap veya silâh bulunmamıştır. Burhan San savcılığa başvurmuş ve Muhbir All Güçlü hakkın da kanuni işlem yapılmasını istemiştir. (aa) Güven sorunu Anayasamn 89. maddesine göre gensoru önergesinin gündeme ah nıp ahnmaması için yapılacak gö rüşmede, ancak önerge sahiplerin den biri, siyasl parti grupları adı na birer milletvekili, Bakanlar Ku rulu adına Başbakan veya bir Ba kan konuşabilecektir. Görüşmelerde gündeme alma ka rarı verilirse. bunun görüşıne gü nü de belli edilecektir. Gensorunun görüşülmesi, gündem» alma karan tarihinden başlayank iki gün geçmedikçe yapılamıyacak ve 7 günden sonraya da bırakı'.amıya caktır. Gensoru görüşmeleri sır»sında öyelerin verecekleri perekçe li güvensizlik önergeleri veya Bakanlar Kurulunun güven isteği. bir tam gün gectikten sonra oylanacaktır. Yine Anayasa'nın aynı maddesine göre, Bakanlar Kurulu'nun veya bir Bakanın dürürüle bilmesi, üye tam ssyısınn «alt ço ğunluğuyla yani 236 oyl» olabil mektedir. Lizbon ile Bissau arasındaki temas tamamiyle kesildi CEZAYİR Portekiz Hükümeti ile Bissau Ginesi bağımsızlık ör gütleri yetkilileri arasındaki görüşmelerin tamamiyle kesüdiği öne sürülmüştür. Cezayir'deki iyi haber alan dip lomatik kaynaklar, taraflar arasın daki görujmelerin, açıklandığı 5ekilde geri bırakılmadığını fakat tem bir basansızlıkla sonuçlandı ğını belirtmektedirler. Görüşmelere katılan Portekiz he yetine baskanlık eden Portekiz Dışişleri Bakanı Mario Soares Ce rayir*de 24 saat kaldıktan sonra Lizbon'a dönmüş ve hareketinden önce verdîği demeçte, görüşmele rin son dakikada çıkan ban güçlükler nedeniyle geri bırakıldığı nı töylemişti. (a a.i Kaçırılan vergi içinde gelir ve kurunüar vergisinin payı 7 milyonu geçiyor. Kaçırdıgı istihsal vergisi ise S milyon liraya yakın. Kaçakçıhk 1972 baslarında ortaya çıkartılmış ya da raporu e za man düzenlenmiş. Bunun için de tam 29.5 milyon Ura vergi cezası tayin edilmiş. Ne var ki bu 29.5 milyonluk ceza affa uğradı. Hani şu düsüncelerin den ve siyasal kanılanndan ötürü mahkum olanları kapsam di|i bırakan af yasasıyla.. 29.5 milyonluk vergi cezasından bir çırpıda sıyrılan Istanbul'daki bir meşrubat sanayii, ömegin, 1969'da Maliyeye 800 bin lira ıarar beyan eylemiş: oys» »akladığı kazanç 8 milyon lira 197fl'de be yan eylediği zararın miktan 2 milyon civarında: Maliyenin sap tadığı gizlenmiş kazanç ise 8 mil yonu blraz geçiyor... Fatura kime ait? örnekleri çoğaltmak mümkün ancak pek gereği yok. Maliyenin, Ticaret Bakanlığının rafa kald*ırılm!ş olan raporlannda sayısız örnekler var bu konuda. Aynca blzim aktardığımız örneklerin teşvik yasalanna aykırı yönleri var. Ama bir de kitabına uygun olarak. daha do£rusu, çıkarılmış yasalar uyarınca dağıtılan teşvikierin so nuçları nedir? diye sorulabilir. Devlet Hazinesinden teşvikler yoluyla özel sermaye kesiminın desteklenmesinin faturası toplumun hangi kesimlerine aittir? Sorusu yönelülebilir. Daha doğrusu bugüne değin sürdürülen sanayilesme çizgisi İçindeki teşvik politikasının han gi toplumsal güçlerin sırtından izlendiği konusu da önemli değil mi? denilebilir. Teşvik denen olayı dah» bir iyice kavrayabilmek için bu sorulan da yamtlamak gerekir. Çünkü sayıları yirmiyi aşan teşvik uygulamalarının tümündekl ortak özellik, devletin ver gi gellrlerind'en bir ölçüde vazgeçip özel kesime sürekli bir şeyler vermesi, ya da özel keBİmin bir kısım vergilertni belli oranlarda vermemesidir. Pekl ama doğan açıği devlet kimin sırtından kapatır? Daha açıkçası kimden alıp özel ke«ime verirT Refik Koraltan (Baştarafi 1. sayfada) Koraltan vasiyeti üzerine Per şembe günü Ankara'da topraga verilecektir. TÖB DCR (Baştarafı 1, sayfada) Kimdir? îstanbul Hukuk Fakültesl mezunu olan Koraltan, 1. dönemden 5. dönem sonuna kadar milletvekilliği, bu arada tstiklâl Mahkemesi Başkanlıfl yapmış, 1936 • 42 yıllan arasında çeşitli illerde vali olarak bulunmuştur. Koraltan, 1942'de yenirfen milletvekili seçilmiş, 1946' da Çelâl Bayar, Adnan Menderes ve Prof. Fuat KöprülÜ U«Î DP'nin kuruculan arasına katılmıştır. 27 Mayıs 1960 îhtilâliyle tutuklanan ve Yassıada Yüksek Adalet Divanında vaşam boyu hapse mahkum ohıo daha sonra affa uğrayan Koraltan'ın, ihtilâlden sonra evlen diği İkinci eşinden bir kız çocuğu da bulunmaktadir. Libya'dan Ipraş'a 35.850 ton ham petrol geldi IZMtT tpraş petrol rafineristne Suudi Arabistan, Irak ve Kuveyt'ten sonra şimdide Libya' dan ham petrol gelmeye baslanmıştır. Dün Libya'dan gelen Liberya bayraklı «Kero» tankeri 35.850 ton ham petrol getirmişf r. Ham petrolün tahliye işleırıne başlanmıştır. tlgililer bundan böyle Libya'dan da tpraş rafinerisine sürekli olarak ham petrolün getirileeeği ni bUdirmişlerdir. (aa) Dergâh değil Bölge l'emsıios! Menmet Tokuş toplantıda n>irkeısiD TöBDER'e alınmasına Lmkân olmadığını söylemiş «Burası Mevlâr.a'nın dergâhı dejıldiı. herkese gei diyemeviz> demiştir. (THA) Ecevit: «Düşündüğümti söyledim» Başbakan Ecevit dün sabahid Bakanlar Kurulu toplantısmdan ayrılırken, gensoru oylarnasmHa bazı MSPIi uyelerin muhnlefetle işbirliği yapmaları dunımund?, hükümetin geleceğinin ne olacpğı nın sorulması üzerine «Bsn o konuda n« düşüncede oHu^vmu söyledim. Saym Üstündag, hükümet politikasml yüriitüyor. Onun için bu hükümet meselesidir» kar sılığını vermijtir. Güvenlik (Baştarafı 1. sarfada) ma Gülerman, yaralı öğrenci Mustafa Taşdemir ile samgı yakalayan polisler ve iki memur dinlenmiştir. Duruşma, sanık avukatımn müdafaasını hazırlaması İçin baş ka bir güne ertelenmiştir. (Ajanalar) T A K VI M 18 Hatiran C. Evvel 27 Ruml 1390 H«7lr»n 5 Hlcri 1394 Oüneş 526 8 43 Öğle 13.15 4.32 tklndl 17.15 8.33 AKsam 20.43 12 00 T»t6l 2247 2.04 tmuk 3.09 0.2S A L T I IN Cumhuriyet Reçat Ramlt A an Napolyon 24 ar&r 33 a w 487. 490. 660 870 500 510 470 480 580 570. 71.50 72.00 «5.50 «6.00 Y A RI N: 12 Mart Hükümetlerince bir Amerikah uzmanın rafa kaldırüan raporu