Katalog

Sahibi: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilık T.A.ş ad;na: .NAZİ.ME NADİ Genei Yavın Mürlürü: OKTAY KIRTBÖKE Sorumiu Yazı lsleri Müdürü: BüLENT OİKMENFK Basan ve Yavan: CLMHIÎRİYET MATBAACILIK ve GAZETECtLtK T.A.Ş. Caja'oğlu Halkevi Sk. No. 3941 TELGR.\F ve Cumburiyet Telefonlar: 22 42 97 MEKTUP adresı: Istanbn) * ,j, * Cumhuriyet AHLAK YASASINA T A A H H l T EUKB 12 6 3 1 ABONE ve ÎI.Â.V Aylık Aylık Ay!lk Avlıi 2 un ıv> 3öu18ü. 90. 30. Vurt dışı 83U. 315. 157.50 52.50 Posta Kutusu: Istanbu) No: 246 22 42 90 22 42 96 22 42 98 22 42 99 B C R O L A R : ANKARA: Atatürk Bulvan Yener Apt YenışfKir. Tel: 12 ( 2" 12 95 44 • t/.MtR Halit Ziya W Bulvan No. 65 Kat 3, Tel 31230 247U» • GÜN'EY ÎL.LERİ: K.Köprü 34. S. No. 40 • ADAN A, Tel. 1455U1393419731 (Majjtu) ... . 1 ve 7. Sayta (Santimij . „ 3. bivla (Sanıııml 4. b. b .Sayta ı Santımi) Ö'.üm MfvMd reşekkür (5 Santira) Nisan Nikâh Evlenma Dofturo ftHim. Mevlıd. Teşekkür 23 ' 5 . Sanrim) . *oc ^ l u 0 *• .„ lou '5ü ... 2W> SAYIS1 100 KURUŞ Erbokan (Baştarafı 1. Sayfada) re Kurulu üyeleri, bazı Bakanlar. aralarında af kanununun 5. maddesine aleyhte oy kullanan 8 milletvekilinin de bulunduğu 20'ye yakın parlamenter hazır bulunmuşlardır. Erbakan, toplantıyı açış konuşmasında, af kanununun Mec listen bilinen şekliyle çıkmasından sonra ortaya çıkan siyasi gelişmeleri anlatmış. ancak bu gelişmelerin parti içinde bir bnlünmeve neden olacak yöntem olmadığını tekrarlamış tir. Erbakan daha sonra, Düciin.ce Özgürlüğü Kanunu üz? rincfe durmuş ve snz konusu kanunun MSP açışmdan çok önem taşıd'.slım belirtmiştir. Erbakan'in iki saat süren aç'klamalarından sonra MSP içinde «201er> olarak tanımlanan milletvekillerinden Ahmet Tev fik Paksu, Sabri Dörtkol. Reşat Sudi Saruhan ve Rasim Han eıoglu teker teker söz alarak Genel Başkan ve partilerinden aynlmayacaklarını ortaya koymuşlar, ayrıcalığın sadece 141 ve 142. maddeler üzerinde olduğunu, temel ilkeler konusunda bir ayrıcalıkları bulunmadığını açıklamışlardır. Bu konuşmaları, tl Başkanlarının alkışlanyla karşılanmıştır. tl Başkanları toplantısına 20" lerden katılan 8 kişi: Gündüz Sevilgen. Ahmet Tevfik Paksu, Sabri Dortkol, Reşat Sudî Saruhan, Ihsan Karaçam. Ahmet Akçer, Rasim Hancıoğlu ve Emin Acar'dır. Toplantı devam erferken Bur fa MSP İl Başkanı Ismail Hak kı Hatipoğlu. MSP îl Başkanları toplu bildirisini basırva açıklamıştır. Bi'diri şöyledir: «MSP İl Başkanları, 26.5.1974 tarihinde Bursa'da toplanmış, *on siyasî olavlan gözden ceçirerek aşağıdaki hususları aziz milletimize duyurmay» karar vermişlerdir: 1 MSP İl Başkanları olarak kıırulumuz. partimizin 1973 seçimlerinden busüne kadar lakip ettiği politikayı ittifskla ka hul ve tasvip etmiştir. Bu politikanın bundan böyle de te(ekkülümüzce tam olarak deı teklenmesıni kararlaştırmıştır. 2 Kurulumuz, çok nazik dış ve ıç siyasi şartlann hüküm sürdüğü bu (îönemde partimizce «imdiye kadar olduğu gibi bundan ?onra da partiler üstü bir anlavışla ciddi menfaatlerin ön planda tutu!ma=ı ülkemizde siyasi, içtimai ve iktisadi ijtikrarm devamı için hükümet buhranlannın önlenme.«i lü/umunu teyit eder. 3 Ayrıca kurulumuz. bütün bu iyi niyetli çalışmalara ragmen partimi? dışmdaki nedenlerle bir hükümet buhranı dogması ve neticede erken «eçime airiilmesi halinde seçimrfen MSP'nin daha da güçlen*»rek çıkacasına inandığını aziz milletine üân eder.» Erbakan, son siyasî gelişme lerle ügili görüşlerini gece " a t 21'de Tayyare Sinemasırv da düzenlenen bir toplantıda halka da açıklamıştır. Öte yandan MSP Bursa İl Kon Rresi de, il binasında yapılmıştır. İçişleri. Adalet ve Tarım Ba kanlannm katıldığı toplantıda konuşan MSP Kemalpaşa delege si Nuri Ersöz. «Yaptığımız prog ram ve protokola rağmen Mecliste yine kendi miiletvekillerimiz tarafından kabul edilmedi. Af umumi olmalıydı. MSP dinlne. sö7üne ve her hareketine sahip bir partidir. Af konusunda tükürdüfünü valamamalıydı» demiştir. Bu köşeden OLAYLARIN ARDINDAKt 27 Mayıs'ın 14. Yılında (Bastarafı l. «ayfaıla) »inin egemen olması ve sosyal hukuk devletının bütün kosullarıyle gerçekleşmesi sonııcunda olanak içine g:rer. Bu olanağı yaratma görevi bugün herkesten çok hukukçulara ve iktisatçılara düşmekted'ır Zira iktisadi ortamın çürük. dengesiz ve adaletsiz olduju ülkelerde hukuki ıdalet T I toplumsal huzur eerçeklestirilemeı. tşte bu nedenledir ki. Anayasamız en basındaki ikinci maddesinde Törkiye Cumhuriyetinin. milli. demokratik ve Uyik nitelik!eri yanında «sosyal bir hukuk devleti» olduğunu tescil etmiştir "Mıllî Cephe,,nm Kurtİarı ALTAN ÖYMEN ti devrinde ülkemizin başında hangi felâketli rüzgârlann esip durduğunu... Düşünün ki. Milli Eğitim Bakanımız, bu Saym Yardımcı idi... Yazısının gerisini de okudum. Fransa'da Mitterrand kazansaymış, bu «kıyamet alâmeti» olacakmış... Ama zaten kazanamazmış... Çünkü kendisi Fransa'yı tanıyormuş... Fransız seçmeni. sosyalizmin tehlikesini bilirmiş... Falan... Seçim sonuçlarma eöre de, Fransa'da •tehlike»yi ve .kıyame*»i tecih edenlerin sayısı 12 milyon 850 bin. Giscard d'Estairg'in aldıgı 13 milyon 200 bin oydan sadece 350 bin eksıgi. Ov orar.ları da Mitterr&nd: Yüt de 49,3, Giscard dEsfpıne: Yüzde 50.7 Yani gelecek seçimde. meselâ Meclıs seçımlerinde 175 bin ovluk Dir degişıklik olsa, Yardımcınm tanıdığı Fransa. «kıyamet»in ortasında. Almanya zaten şımdiden ortasında. Sosyal Demokratlar işbaşında. İnniltere öyle tşçi Partisi tarafından yönetiliyor tskandınav ülkeleri. Benelüks ülkeleri. Bu duruma eöre, Milli Cephenin milli egitimcisi. bir daha oakanlık koltuguna otursa cografya kitaplannın da hali tamam demektir. Artık Avrupa narıtalanmn üzerine yangıtı resimleri mi yaptırtır. oanavar resimleri mi?.. Ama herhalde dünyayı saran kıyamet dalgasını, öğrencilere en iyi biçimde söstermenin bir yolunu arayıp bulur. Bu •Milli Cephe» hareketinin gazetelerimıze gecen Yardımcısal akisleri. Bakalım daha neler eöreceSiz. Eskı. Tahkikat Encümeni tiyeleri de boş duracak degiller ya.. 1959 yılınm tnönü başkanlığmdakj ve bizzat «Kahrolsun komünizm» edebiyatındaki Cumhuriyet Halk Partisini bile komünistlikle suçlayan raporlarinı hazırlamışlardı ve onu, Meclis kararıyla kapattırmalarına ramak kalmlştı.. Düşünmüyorlardır.. Ama saym beyefendiler.. Bugün. 27 Mayns 1960 gününün, birinci degil. besinci değil. tam ondördüncü yıldönümüdür. Ve bugün bavramını kutladıSımız 1961 Anayasası, aradan eeçen zaman içinde. ne kadar yaralansa da. berelense de, bunlara benzer kurt masallarının hepsini tarihin derinliklerine bırakıp. nefes almaya ve nefes vermeye devam etmiştir ... Hem de yeni kurt masallan. 1415 yıl öncekilere ds benzemiyordu... Kurtun yerini. bir bombada sehirleri yokeden korkunç sıırath devletler, kırmızı saokalı kızın yerini de «Görevimiı Tehlike» ekipleri almıştır... Türkiye Cumhuriyeti An*yasası. o badireleri atlattı... 19. asır modası kurtlardan mı korkacak!.. GERÇEK Yasa Hazretlerinden Yakmma Itimi bölümlerini dilini sadeleştirerelc aşağıya aktarmak yararlı olacaktır: Samandağı (Baştarafı 1. Sayfada) fından istismar edildiklermi açıklamışlardı. İşçi Sendikaları, vabancı dil bil meyen TUrk isçıierinın savcı'ığa basvurmasını sajJlaTiı$ ve i^verenler hakkında sorıiîturmaiara Kirişilmişti. Işçilerrten İS'sı 30 nisan'da greve b»«lamı?ladı. Bu işçilerden dokuzunıyı preve atvam ettikleri öiHirilmektedir. i Ua^ la ı a! ı ı. 3a> f ada) dibtasını eüvence altına almatc amacıyla hazırladığı maddelerdir. Bunlar, 1934 yılında, devletin sahsiyetine karşı işlenen ciirnmlrr bölümüne diğer anti • demokratik hükümlerle birlikte ceza ya•amıza alınmıştır. Acı tarafı şudur ki, faşist Roceo dahi 141 ve 142. maddelerde saptanan suçlarda cebir ve siddet unsuru aradıği halde, ftzyürlükçii düşünceleri büsbütün yok etmek isteyen zamanın iktidarlan, TCK'na sor»adan getirdikleri değişikliklerle bu unsuru kaldırmışlar. özellikle DP iktidannın ilk yıllarında ceza yaptirınnnı da son derece ağirlastırarak bufünkö biç'mini vermişlerdir. CHP'nin (inerisi maddcleri ilk biçimine getirmek istemektedir. Cebir ve şiddet unsurunun konnusı. maddeyle ilgili yorumlar ve özellikle toplumcu partilerin doktrinlerinde cebir ve şiddet unsurunun varlığını varsayım ola rak kabul edrn hilime aykin anlayışlar dikkate alındığında, olum lu bir degiş'klik getirmiyecrktir. TCK'nun 146 ve 147. maddeleri yanında 141 ve 142. maddelerin varlifinı şu veya bu biçimde sürdürmek istemek. nzKurliikçü demokratik anlayışla hiçbir zaman uzlaşamaz. ••• Durulacak Noktalar BtZ bu yazı dlziîinde. öıve «Türk An», yasası açısından hukuk rfevleti» ve ardından «sosyal devlet» üzerinde duracağu v« bunlar arasındakt baglantıyı kısact fözönün» kovmağa çalışacağız. 27 Mayıs Anayasası ile 12 Mart Anavasan ârasında. so«yal hukuk devleti »nlayısı açısından oidukça belircin ve kesin farklar vardır. 27 Mavıs Anayasasmda gerçekleştirilmesine çahsılmıs olın hukuk devleti ilkesi. 12 Mart 1971 tarihinl izleven vıllarda birkaç kez yapılmıs olan Anayasa degişiklikleriyle oldukça rterin varalar «Imıs ve 27 Mavıs Anayasasının rengl de»i»mistir. Gerekcesi de su: «27 Mavıs Anavasasımn e»tirdi5i haklar ve özeürlükler Törk halkı icin lükstür. Anayasa. özellikle h«kl»n ve 5zgürlükleri kfitüve kullananlara k»r«ı «lınacak todbirler bakımmffan eV«ÎVtlr Yspılışında Batı Avrupa Anavasalannın örnek almdıîı sövlenirse de. aslında o Anayasalardaki çoV önemli hir nitelik. neredeyse kasıtll bir biçimde Türk Anayasa«ına alınmamıştır Or». Iarda oldugu eibl. Türkive'de He özeiirlüSü kötüve kullananlar cezalandınlmalıdır.» Bu eerekcede tutarlılık voktur. Batı ülkelerinde Szefirlükleri kötüve kullananlır. eger kamu düzenini bozan bir fuc Işlememislerse. cezalandınlmazlar, ol«t ols» Antyasa Mahkeme«i karanvle hu ozgürlügü kullanmsktan voksun bırakıhrlar: hepsl o kıdar Bunıı Sayın Mümtaz Soysal çok jüzel »rVtadi (Mffliver 4 mavıs 1974). BWm Cez» KanunumıırrTa bu cezalandırms kon'i«nnda esa<en çok sert kursllır varken. doîrudan doiruy» Anavasanın deJJştlrilmesi girişimlnı" «reçilmMÎnin nHenîni ı w | ı l a r d » »çıklavıcagız. Yapıian hu deîişikliklerle 27 Mayısın getirdiği sosval hukuk devleti ilkesi hanei noktalarda zedelenmistir? Bunu d» bazı örnekler vcrerek belirtmeSe çalısacağız. Çünkü bunları belirtmenin huk'ikçuy» düşen eörevlerden biri oldugu inancını tasıvoruz. tlerikl slyasal ve sosyal yaşamımizda «vnı v»nıl)fılıra düsmemek. ulufça »ynt tehlike ve acılarla karsılasmamak için bu noktalann bilinme«i cok «nemlidir Yazı dizisinin bu «Giriş» bSlümünde konu üzerinde genel olarak durmak, öbür va7ilarda Anavasa'dan verılecek ömeklerın daha bilinçü olarak degerlendirilmesine yardım cı otur. «Kanundan Sikâyet» başlıklı eski bir yazımızda ortaya koyduğumuz eibi, Türkiy?'nin bize çok zararlı siyasal v% sosval hastalıklanndan biri. ülkedeki bütün uygunsuzlnkların npdpnini vasa kurpilannda arams has talıSıdır Buna hastalık degi! «bil'nçsizlik dem e k b i l k i daha verinde oiur*.*Cfen1 "25 Vil 8 n V «* bu eazstenin vine bu sütunlannda yazmışız biz. Aktüalitesini koruv»n bu vazının Basın toplantısı îşveren sorummiun, baicertskl basının vankıladıgı oıavın vayılması üzerine öncekı gün bir basın toplantısı düzenıemışlerdir. Jean Paul Bernara ile Bernard Deve adlarındaki temsilciler geçen mart ve nisan aylannda Türk işçilerini kanunsuz bır şekilde işe aldıklannı ve vasaların kendilerine tanıdıjh süre dışmda çalıştıklarmı kabuı stmislerdir. tlgililer ayrıca, 19 nisan'da bölgedekı Belediye Başkanlıgına basvurarak turist olarak Fransa'ya sokulmuş bu Türk iscilerinin durumlanmn düzenlenmesıni istediklerinı de ileri sürmüş lerdir. tşveren temsilcilerinin verdikleri bilgilere eore işçile Yönetmelik (Baştarafı 1. Sarfadı) litikacıların «kaza ve kader icur banlan» diye isimlendirdikJeri gerçekte ise, «yapma bir ekono milc kaderin kurbanı» içerdekiIer af yasasından yararlanarak özffürlüklerine kavuştular. Ama yaşaın savaşın da yolları «Suçlulu* tuzakları» jfeilPJdu. BunlarMi bir bölümü, yeni bir suç işlememek şartıyla tahliye edilmişlerdir. Belirli sürede yenl bir suç işlerse kalan cezalarmı da çekeceklerdir. Sabıka sicillerinde kayıtları durmaktadır. Cezaları genel afla ortadan kalkanlann sabıkalan. yasaya eöre, kayıtlardan silinmektedir ama, cezaevinde yatmış damgası bir Kabil damgası gibi üzerlerinde kalacaktır. Özgür yaşama kavuşmanın ilk pünlerinin mutluluğu kısa sürede geçim kaygusuna dönüşecektir. Onurla yaşamak ancak üretici iş yapmakia olabilir. Bunun dışında, yaşam koşulu yasalann suç saydıgı veya ahlâk dışı yollarda vardır. Dışan çıkanlar iş bulma olanaklannı sağlıyamazlarsa. isteyerek değil. gerçekten cezaevl cehenneminde yaşamayı Istemek insan doğasma aykmdır, istemiyerek suçluluk yollanna sapacak İardır. Iste, önleyemedigi suçluluğun zararlanndan kurtulmak isteyen batılı kapitalist düzen, cezaevlerinden çıkanlara geçım olanaklarını sağlamak için «Ko ruyuculuk patronaj» sistemini çeşitli biçimlerde kurumlaştırınıştır. Ancak, koruyuculuk çağımızda «Hayırsever kişilerin saruna aykırı olmaktan çıkanlarak iş bulrna hakkını tanıyan yasalarla bir devlet görevı durumuna getirilmiştir. Ülkemizde 1475 sayılı îş Yas»" sınm 25. maddesi işverenler için, 100 işçıye kadar ışyerlerinde her 50 işçiye karşılık 1 esxl hükümlü, 100den (azlası için her yüz işçıye karşılık 2 eski hükümlü kimse çalıştırmak yükümlülüğünü öngörmektedır. Bu hükmün uygulan.ması, 23/ 12/1971 tarihli Bakanlar Kurulu kararnamesiyle yürürlüğe konan bir yönetmelikte düzenlenmektedir. Yönetmelik, îş ve tşçi Bulma Kurumuna başvuran eskı hükümlülere, devlete veya özel kişilere baglı lşyerlerınde yeleneklerine uygun ve aynı İşl gürenlerın ücretlerine eşıt ücretlerle ış bulma ve çalışma hakkını tanımaktadır. Ne var ki, bu yönetmeliğin 27. macfdesinde yapıian eskı hukümlü tanımı, genel afla cezaları ortadan kalkanlann yasanın tanıdıgı haktan yararlanmaları olanağını ortadan fcat dırmaktadır. Gerçekten, yönetmelik madde?ıne ÇÖre, ıs bulma olanağından yararlanacak kimseler ancak ceza süresini tamamlayanlar ile sartlı salıverme yoluyla tahhye edllenlerdır. Bu durumda devlet müdahalesıyle saglanacak en etkin bır yasal olanaktan, genel af kapsamına gırenler yararlanamıyacaklardır. Suçlulugun kayrvağmı Kaza ve kaderle değil, toplumsal düzenin bozukluğunda bulan gerçekçi gnrüşe programında yer veren hükümet, yönetmelik hükmünün esk] hükümlü tanımını yapan 27 maddesiru kararname ile deSiştırmek ve genel afla cezaları kalkanlan da eskı hükümlü saymak yoluyla yasa maddesinin gerekçesıne aykırı bu durumu düzeltmek yetki«ir»e »ahiptir Yönetmelik rtegişikliğı, lvedilikle vapılmüh, genel aftan yararlananiara ı$ bulma olanagı sağlanmalıdır. CHP sozcusu mıştır. AP'li Seyfi öztürk, izienen milli eğitim politikasının «mil let yararına» olmayacafını iddia etmiş, «Kanunların suç say dığı fiilleri övmek bir marifet haline gelmiştir» demiştir DP'li Rasim Cinisli ise. fakül kuciejsUpturulma H\i :, Türkiye'de layik liğin ynnlış yorumlanmak isten diğini öne sürmüş ve «Dindarla rı çileden çıkaran rfurum, Tur kiye'de layikliğin dindarın üze rinde bir tahakküm vasıta«ı olarak kullanılmasıdır» seklinde konuşmuştur. Eleştirileri cevaplandıran Milli Eğitim Bakanı Mustafa Üstündağ, bu yıl hiçbir lise mezununun açıkta bırakılmayacagını tekrarlamış. ahlâk dersinin örf ve adetlerimize uygun şekilde prngrama alınacağını söylemiştir. Üstündağ, «öğretmen çeşitli sorunları dile geti riyorsa, devlet sistemine en bü yük hizmeti yapıyor demektir» demiştir. Istanbul'da 6 hırsızlık olayında 300 bin lira değerinde kıymetli eşya ve mücevher çalındı tstanbul'un çeşitli semtlerınd» önceki • gece olan altı hırsızlık olayında toplam 315.150 liralılc nakit para ile kıymetli eşya çahnmış, hırsızlardan ikisi suçüstü yakalanmıştır. D. Neşat Tuncer adlı şahıs Halaskargazi Caddesindeki evinin kasasından evde olmadığı bir sı rada yüz bin lira değerinde mücevher çalınmış olduğımu iddia etmiştir. , $ Bir özel şirketın me*ul rrtüdu. rü olan Metin Ankan da Taksim Nizamiye Caddesindeki bürosunun cammı kıran hırsızların ka sada bulunan 12.500 lira ile 15.000 lira değerindeki antika bir saati çaldıklarını öne sürmüştür. Göztepe'de Mustafa Piyade Azak adlı şahsın evine balkon kapı cammı kıraralc giren meçhul şahıslar evde bulunan 150.000 lira değerindeki mücevher ve kıymetli eşyaları çalmışlardır. Bakırköy Bağcılarda bir mağazaya kapı kilidini kırmak suretiyle giren hırsızlann 37.650 liralık halı ve benzeri eşyalan çal dıkları ileri sürülmüstür. Öte yandan, Göztepe'de Ulvi Balkan, evine balkon kapısmdan giren sabıkalı hırsızlardan Mustafa Aktaş'ı yakalıyarak polise teslim etmiştir. Sabıkalı diğer bir hırsız da Cağlayan'da girdiği evin sakinleri tarafmdan görülmüştür. Kaçarken düşmesi sonucu ayağını kıran sanık Behsat Tasdemir adlı hırsız da böylece yakalanarak polise teslim edilmistir. İstanbul Emniyet Müdürlüğü ilgilileri son günlerde artan hırsızlık olaylan karşısında imkân nisbetinde gerekli tedbirin almdığını suçluların en kısa zamanda yakalanacağını belirtmişlerdir. (Baştarafı 1. Sayfada) na. yerleşim yerlerine göre büyük farklılık gösterdiğıni öne sürmüştür. CHP sözcüsü Dere, CHP • MSP koalisyon hükümetinin bu konuda köklü ve başarılı uygulamaya gıriştiğini kaydettiği konuşmas:nda, şunları söylemiştir: rln "tezfa" m^aT Berrtieri' öçfŞnnBir öroek ile acıKtamak g e n ? mîs ~ öîupT ayhifXicret leri de 162i kifse, /jjıkara Ünıversıtesinde 1883 Fransız Frangı ârasında öğrenim gören öğrenciierin yüzdeğişmektedir. (YaKlasık olarak de 53,6'sı memur ve subay çobir Fransız Franeının karsılığı cuğu, yüzde 16,1'i esnaf ve tüc3 TL.'dir.) car çocuğu. yüzde 15,5'i büyük ve orta arazi işleten çiftçi çoTemsilciler aynca. Alx Procuğu, yüzde 5,7'sinin de işçi çovence Üniversitesı'nde okumuş cuğu oldugu saptanmıştır. Yerolan Ahmet Mithat Aslan'm Jeleşim yerlerine göre yine aynı an Paul Bernard'la sınıf arkadaüniversiteye devam eden öğrençi oldugunu belirterek adı ge ciierin yüzde 73'ünün kent, yüzcenin vaptıgı iddia edilen işçi de 13'ünün kasaba, yüzde 12.7'sikaçakçılığıyla ılftileri bulunmanin köy asıllı oldukları anlasüdıgını ve Aslan'm Türk İşçilerini kendilerine jtöndererek. «l$s yerleştirilmelerl icin bir hizmette bıılunulmasını» ıstediftini sövlemişlerdir. (Baştarafı 1. Sayfada) Aix Provence savcılığınm sürvurmalan halinde kendilerinin dürdüğü soruşturmalar ve kamu sakat ve eskl hükümlülerin çaoyunun tepkisi üzerine işverenlıştırılmaları hakkmdaki yönetlerin sorumluluğu üzerlerinden melik ve İş Kanunu'nun 25. madatmak istedikleri belirtilmektedesinden yararlandınlmalannı dir. Yetkililer ise. Fransız makararlaştırmıslardır. kamlarmın isçi kaçakçılığı olayBelgelemek ları üzerinde hassasiyetle durBu karara göre. bugüne kadar, duklarını ve Samandağı Belediye geçmişteki hükümlülük durumBaşkanı Aslan'm Fransa'ya daha larını saklamak zorunda kalan önce de kaçak işçi gönderdiğinin hükümlüler, iş bulabilmek için saptandıâını. savcıhğın da olaya elkoyduğunu bildirmişlerdir. kendilerinin birer eski hükümlü olduklannı belgelemek zorunda Fransa'da sayılan 50 bine yaklakalacaklardır. Bu belgeleri saglaşan Türk ijç'smden 20 binden mayanlar, tş ve îşçi Bulma Kufazlası güney illerinde çalışmakrumu şubelerinde normal işsiz tadır. olarak kabul edilecekler ve saGrevi sürdüren Türk İKİleri bıkalan da silinmis olduSundan îunlardır: iş bulmak için aylarea sıra bekErhan Yüeettin, Hasim Özçelik, lemek zorunda kalacaklardır. Hacı Mustafa Işık, Veli Küçüktş ve îşçi Bulma Kurumu'na kaya. Necati Ate$, Erdoean Yılayda . rtalama 3035 bin fcişi başmaz, öğrenci Mehmet Ünal. vurarak is istemekte, kurum ise ancak ayda ortalama 1015 bin kişiye iş bıılabilmektedir. Kurumun iîtedikleri şekilde iş bıılamadığı kişilerin sayısı 1974 nisan (Baştarafı 1. Sayfada) aymda 114.848> ıılaşmıştır. vet verildigi takdirde, AP'nin Oysa eski hükümlü ve sakatsevkle hizmete devam edecegini lar, kanun zorunluluğu altında belirtmiş'ir. İş yerlerine yerlestirilebilmekteDemirel. bölündükçe ve dağıldir. Son Af Kanunu'ndan varardıkça milletin sahipsiz kaldığını lanarak cezaevlerinden cıkan hüifade ederek, CHP MSP HUkükümlüler. bu kolavlıktan yararmetinin busün kendilerini dülanabilmek için Adalet Bakanlısünmekten millett düsünecek hal gı'nden eski hükümlü olduklarını leri olmadığını öne sürmüş. kabelirtir birer belee alarak İs ve muoyunun destek ve eüvenini İ«ci Bulma Kurumu'na başvurakoruyamayan hükümetlerin bacaklar ve İş Kanunu'nun 24. mad sarılı olamıvacagına dikkati çekdesi uyannca kendilerinin eski miştir. hükümlü statüsünden vararlandınlmalanm ve işe verleştirilKöy davası «BtZİM ülkemizde adeta kök saimış olan sakat ve çok zararlı zihnıyetlerden biri de. kamu işlerinin körii ve düzensız îitmesinde bütün suçun vasalara vüklenmesidir. Bılen de, bilmeyen de vasadan vakınır ( ) Kendisinden vakınılan her vasanm herhaldp veters;a oldugu asla iddia olunamaz Aksakl;k cr£u k«z bizlerde. her vasanm Jle k'ndı çıkarlanmiîin bekçisi ve koruyucusu ol.nasmı istemekliğimizdedir Bu Rrada baska vurttaslarımızın çıkarını diişünmeyiz Onların ezilmesi umurumuzda deSildir tste vnsadan yakmma hastahgimn bu ülkede kökleşmış Mmasının nedenlerinden biri bir vasaaar memnun olan bir kısım halkın başka bir vasaaan vakmır olması. diğer bir kısım nalkın bıır.un büsbütün tersi bir tutum içinde oulunmasi ve. bövlece her vasanm sarşısında ille noşr.utsuz olan birev veva sruplann ?er a.maiidıt ( ) Herhangi bir çıkar oır vasa taraf^ndan doğnıdan doğruva zedelenmpmis olan bir çok kimse de. eenel eidisin vp iktıssd' dü?pnsizliğin doğurduğu züç vaşam ko=u!lanmn ?'kisinde kalarak btitün «vclan COK geneı bir biçimde vine vasalara vtiklerleı ' ) Vasadan vakınma hastalıjının bn il'keo'e •.Skiesmesinin nedenlerindpn birisi de vs*a yananlan elestirmenin. birkaç vi! önceve defin, olanaksız veva tehlikeli olusu idı Y « a ko\nıcuyu elestirmekten cekinenıer elestııi ıhtıvaçlannı soyut •vasa ha7retleri»ndpr vnkınmakla gid^riyorlar ve bövlere. öcünii almıs oir Inygm'ın (mağdurtml duyduğu ruh h^fifuğıni dınTJ rak teselH buluvorlardı Gerçi bu Don Kisotca bir davranış fdi: ama ne yaparsınız ki. insan ruhunda biriken memnunsıizlı:kı«rr su veva bu voldan dışanva vunılması doga vasası eerefidir ( ) Yasadan valunmanın bizde alışkanlık haline gelmesirıin niç deS^lsa son yıllara değin Olkevi ıdare edeııleıce hos göril ile karsılandığını hatta onlaTır ül^eyt kendi eörüs acılanndan yönetmeıerine vardımcı oldugunu unutmamatr eereıtir: Biı vasadan herkes bir baska türlü vakmır heî kafpdan bir ses çıkar. mantıga ve oiljive davanmayan uluorta elestiriler yan:lır5a «Ey millet! Görüvorsunuz ya kimse ne istediSini bilmiyor Yine benim vaptiftım en doğrusudur» demek idare edenler için kolav'asır ve otoriter reiimin sürüp eirmesiru sağlsr. ( ) GU1Ü seven dik«nine. iktidan seven elesMriye kstlanmalı!.. Yeter ki. bu eleştiri vasavı kovanlara r» uveulavanlara «arsı deSil saöece «vaSR hazretleri»ne karşı vapılsm (.. ..) Cahil kisi. hersev hakkınds olduğıı eibi. va.«alar hakkında da jabuk ve kolav varsıya varır. Ama »ydınlanmız. elestiri vp vakınmaıarında. hele Ulkenin büvük sorunlarna iliskin önerilerinds bövl*» olmamaltdırlar. Son zamanlarda türlü nolitiks cevrelerinde Anayasamız Üzerinde vapılan elestirileri biz bu batumdan zamansız, hatta tehlikeli buluyoruz.» (Cumhurivet. 14 Haziran IS49) Günümüzde de bir hukukçu başbakan, daha önce övdüğü 27 Mayıs Anavasasından. daha sonra vakmarak onu «lüks» sıfatiyle nitelevebilmis ve bu Anayssa'nm kılık degistirmesinde baş rolü ovnamıştır Eskiden Türkive'de calışmış ve emekli olmuş vabancı bir Ticaret Hukuku Profesörtl ve «Profesör» tinvanmı tasıvan kiml Türk hukukçulan da kendisine bu konuda manevî destek olmuşlardır. Ne Hs»in' . Hukuk Devletinin Olusurmı 27 Mayıs'ı kutluyoruz (Bastarafı 1. Savfada) kemesi Başkanı Muhittin Taylan ise ll'de tebrıklen kabul edecektir. Hürriyet ve Anayasa Bayramı nedeniyle bir mesaj vayımlayan Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk 27 Mayıs devriminin demokrasi anlayışının kökleşmesinde öncülük etmesi açısından önem taşıdığını belirtirken, Anayasa Mahkemesi Başkanı Muhittin Taylan Anayasa'nın özünü zedeleyen, biri öteki ile çelışen kurallann bir araya getirilebileceği olasıhğından hareket ederek, Anayasa Mahkemesi'nin yetld alanını smırlamanın sakıncaların önlenmesi olanağı bulunamayacaktır» demiştir Muhittin Taylan, 12 Mart öncesi baslayan bunalım döneminin Anayasa'dan doğdugu yolundaki iddiaların gerçekle ilişkisi bulunmadığını belirtmiş, 12 Mart'tan sonra Anayasa'da yapıian degi?ikliklerl« ortay» çıkan yargı yetkisini unırlayan unsurların Anavasa'dan çıkarılmasını Utemijtir. «Hürriyet re Anayasa Bayramını, sıkıyönetim rejimi sona ermiş. genel seçimler yapüarak olağan hukuk devleti yönetimi yeniden işler duruma gelmiş olarak kutluyoruz» diyen Taylan, Anayasamıza göre sosyal hukuk devleti ilkesinin Türkiye Cumhuriyeti'nin niteliklerinden birini oluşturmakta bulunduğunu kaydetmiş, «Anayasa kurallannın yasama, yürütme ve yargı organlarını bağlayıcı nitelikte bulunmasına, yasalann bu temel kurallara aykırı olamayacağı Anavasa'd» belirlenmiî olmasma rağmen: Anayasa'ya aykın yasalar cıkabileceği düsünüldüğünden yasalann da Anayasa'ya uygunluğunun yargı denetimine baelanması zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Anayasa Mahkemeleri. ya da bu denetimi yapan baska yargı organlan bu zorunluluğtın bir sonucu olarak kurulmuştur.» demiştir. Konuşmasında bir önemli konunun da Anayasa'da değişiklik yapan yasalann Anayasa'ya uygunluk denetimine bağlı tutulup tutulmavacağı oldugunu da belirten Taylan. daha sonra şunlan sövlemistir: «Ülkemizin bir stire önce içine düşttiğü sosyal ve siyasal bunalımı önleme amacıyla verilen 12 Mart muMırasmdan sonraki dönemde Anayasa'da vapılan değişikliklerden biri ile Anayasa kurallannı değistiren yasa kurallannm Anavasa'ya uvgunluğunun biçim yönünden denetlenebileceği belirtilerek özünün Anayasa'ya aykırılığı dolayısiyle iptal edilemeyeceği söylenmpk istenmistir. Buetin için bir kaygımız olması bile. gelecekte yapılabilecek deeişikliklerle Anavasa'nın özünü zedeieyen biri öteki ile çelişen kurallann bir araya gelebileceği olasılığmı düsünmek zorundayız. Bu durumda Anayasa Mahkemesi'nin yefki aortaya çıkarak. ama yargısal denetim yoluyla b'i sakıncalann önlenmesi olanağı bıılunamayacakl:r.» Anayasa Mahkemesi Başkanı Muhittin Taylan daha sonra ne muhtıradan önce baslayan bunalımın 1961 Anavasasından doğduğunu, ne de Anayasa değişiklikleri ile huzurun aerceklestiğinin ileri süriilebileceğini kaydettiği konuşmasında, «Bugün içinde bulundufumur sıkınttların yargı organlannm çalışmalanndan ya da kararlanndan değil. bsşka yanlardan ve kaynaklardan geldiğini sftylemek yanlış olma» sanırım» dc tıiştir. Ecevit'in mesajı Başbakan Bülent Ecevit iss mesajında, «27 Mayıs'm Türkiys Cumhuriyetine ulusumuzun oylanyla kazandırdığı Anayasa, demokrasimizi sağlam bir güvenceye kavuşturmuştur. Bu Anayasa ile sağlanan özgürlük ortamını korumak ve güçlendirmek, Anayasamızın öngördiiğü sosyal dev leti, bütün unsurlarıyla gerçekleştirebilmenin temel koşuludur» demiştir. Aftan Metronun (Baştarafı ı Sayfada) kaynaklardan sağlanacaktır. Yatırımın yüzde 60a var an kısmı için Fransız, Alman ve ttalyan Devlet Bankalarıyla anlasma yapılmıştır. Yatırıma Fransa Devlet Bankası Credit Lyonnais 20 milyon, Alman Devlet Bankalanndan Bank De Commers 10 milyon ve îtalyan Devlet Bankası Banco Di Roma 10 milyon dolarla istirak edecektir. Iç finansmana gelince, Credit Lyonnais Bankası tstanbul ve Ankara'da tş Bankası, Yapı ve Kredi Bankası ve Akbank ilgilileri ile frörüşmüş. sözü eeçen bankalar finansmana katkıda bulunabileoeklerini bildirmislerdir. Istanbul trafik sonınunun ancak metro vapımı ile çözüme kavuşturulacaği sonucuna varan uzmanlar. finansman konusunda bir konsorsiyom kurulabilecegini belirtmisler. tç finansman konusunda da Belediye vergi ve resimlerine bir metro resmi eki öneören yasanın hazırlanması için elrisimlerde bulunulduğunu acıklamıslardır. Elde edilen bilgiler gün geçtikçe metro konusunun trafik sorunu çözümünde ağırlık kazan dığmı ortava knvmaktadır. Sancar'm mesajı Genelkurmay Başkanı Orgeneral Semih Sancar ise mesajında «Milli demokratik hukuk devletini sağlam temeller üzerine yeniden oturtmak amacıyla gerçekleştirilen bu büyük devrim Türk siyasi tarihinde silâhlı kuvvetlerimizin büyük bir esert olarak: ilelebet yaşayacaktır» demiş, şunlan eklemiştir: «27 Mayıs Devrimi Türkiye'yl sadece bir karcfeş kavgasının içinde bulunduğu karanlık durumdan kurtarmakla kalmamıştır. Sorumsuz bir gidişe dur denildiği gibi, insan hak ve özgürlükleri yeni Anayasal kuruluşlarıyle Türk ulusuna armağan edilmiştir. 27 Mayıs Devriminin en kudretli teminatl olan Türk Silâhlı Kuvvetleri, 12 Martta da bütünlüğümüzü her türlü ideolojik sapmalarla parçalamak hevesine kapılan gafillere gereken der=i vermiştir.. Her parçası ecdat kanı ile solanmış olan bu vatanı parçalamak ve onun asıl sahiplerini kendi ideoloiilerinin esiri yapmak isteyen. gaflet ve hıyanet içinde bulunanlara asla fırsat verilmeyeceSi gibi yurdun ve milletin bölı'inmez bütünlüğiine uranacak ellerin rie kınlacagmdan. asla şüphemiz olmasm.» Korutürk'ün mesajı Mesajında «27 Mayıs devrimi, milletimizin hak ve özgürlüklerine olan düşkünlüğünüh, onların korunmasına karşı gösterdiği büyük hassasiyetin belirgin bir delili oldugu kadar, bugün geniş halk kitlelerine malolmuş bulunan ve yakın tarihimizde karşılaştığımız acı tecrübelere VP üzücü olaylara rağmen gittikçe sağlamlaşarak milletimizin bariz bir karakterı halinde ortaya çıkan demokrasi anlayışır.ın kökleşmesine de öncülük etmesi açısından önem tasımaktadır» diyen Cumhurbaşkanı Fahr: Korutürk. özetle sunlan eklemiştir: «Gerçekten de 27 Mayıs devrimi ve onun yol açtığı gelişmeler sonucudur ki, bugün devlet hizmetlerinin her kademesi ve idarenin her türlü faaliyeti basın ve yayın organlarından başlayarak en sade vatandaşa kadar milletimizin bütün unsurlarınca kontrol edilebilmekte, eşitlik ilkelerine ve adalete aykın şekilde yürütülen her faaliyet gözler 5nüne serilebilmekte ve bunlardan zarar gören her kişi ve kurum kanunlann kendisine tanımıs olduğu hak arama yollanna bajvurabilmektedir.» Demirel Türk ressamı Fikret Mualla'nın kemikleri çarşamba günü İstanbul'a getirilecek PARİS 1967de Fransa'nın güneyindeki bir köyde ölen büyük Türk ressamı Fikret Muallâ'nın kemiklerinin. Türkiye' ve gönderilmek üzere salı günü sabahı Marsilya'dan uçakla Paris'e getirileceği öğrenilmiştir. Programlandığına göre sanatçının kemiklerinin bulunduğu madeni tabut Orly Havalimanında bir gün bekletüecek, çarşamba günü de THY uçağıyla istanbul'a gönderilecektir. Bu arada. Fikret Muallâ'nm tabutunun Paris'e getirileceğinı oğrenen buradaki Türk sanatçıları, Orly Havalimanına çslenk götürmek ve eski meslektaşlannı yolcu etmek için hazırlık yapmaktadırlar. Madam Angles'in başkanlığır.ı yaptığı «Fikret Muallâ'nın Dostları» adlı dernek mensubu sanatseverlerin çoğunluâunu, ünlü Türk res^amının tablolarının kolek'iyoncular (îluşturmaktadır. Fikret Muallâ'ya son yıllarında bakmış olan Madam Anşles'de, ressamın ölümüne kadar yaptığı son tabliları bulunmaktadır. Fikret Mualla'nın en iyi re simlerinin ise, halen New York ve diğer ABD şehirlerindeki özel koleksiyon ve galeriİPirie bulunduğu öğrer>ilmiştir. 193^' daki New York Uluslararas; Fuanndaki Türk Pavyonunu yöneten Abidin Dino'nun, Fikret Muallâ'ya yaptırdığı Içtanbul konulu panolarm tümü Kew York'tadır. Bize iyi sahip olun kJ size hizmete devam edelim» diyen AP Genel Başkanı, hürriyetçi demokrasiyi elbirlifciyle vaşatmak gereğine depindikten sonra, bu)jün vanlıs bir Pkononi tjolitikası izlendigini de bildirmiştir. (a.a.) Ynnan Dışişleti (Baştarafı 1. Sayfada) Ege denizinde iki ülke arasındaki kıta sahanlığınm sınırlarını tespıte karşı olmadığını büdirdığini kaydetmiş, Yunanistan'ın bu arada uluslaraıası yasalar çerçevesinde ve 7 şubat 1974 tarihli notasmda belirlediği tutum içmde, bütün haklarını saklı tuttuğunu sözlerine eklemiştir. Tetenes, Ege denizinde kıta sahanlığınin smırlanmn belirlenmesi işleminin, 1958 Cenevre konvansiyonunun ve yürürlükteki olumlu uluslararası yasalara uygtın olarak gerçekleştirümesi gerebtiğini de belirtmiştir. Y*anan Dişişleri Bakanın;n açıklaması. Türkiye Başbakanı Bü'.ent Ecevıt'in Yunanistanm Ege denizinde kıta sahanlığı anlaşmazhğını bir çözüme bağlsmak üzere Türkiye ile görüşmeyi kabul ettığini açıklamasını ız lemiştir. Fakat ne Ecevit ne de Tetenes, Türk ve Yunan temsıl cilerin görüşmelere hangi tarihte başlayacaklarını belirtmemişlerdir. (a a) Yeni personel (Baştarafı 1. Sayfada) «fiö7 sayılı Devlet Memurları Ka nununda değişiklik yapan 1327 sa yılı kanuna göre yapıian intibaK lar sonunda kazanılan emeklilik derecelerinde, iki sayılı kanun hükmünde kararname hükümlerine göre düşme olanlarm, evvelce kazandıklan dereceleri üzerinden emekli olabilmeleri için k o nulan süre 31.5.1974 tarihinde so na ermektedir. Yeniden düzenler.en ve 31.5 1974 tarihinde yürürlüğe girecek olan kanun hükmünde kararna me ile bu süre, 31.5.1975 tarihine kadar. yani bir yıl uzatılacahtır. Bu durumda olanlarm bu neden le hchangi bir hsk kaybına uğramalan söz konusu değıldir.» ANTAKYA BELEDİYE BAŞKANLIGINI AP ADAYI KAZANDI ANTAKYA, (Çoban VLRTÇI" Bildiriyor) CHP'nin itirazı üzerine yenilenen Antakya Belediye Başkanlığı seçimini AP ada yı. Esnaf Dernekleri Birliği eski Başkanı Mahmut Yanaray kazan mıştır. 9 Aralıktaki seçimi de 382 oy farkıyla kazanan Yanaray kesin olmayan sonuçlara göre R500. bu defaki yeni rakibi CHP' li Yük. Kimya Müh. Abdullah İkizler ise. 8300 civannda oy almışlardır. ^Tillî Birlik Gnıbu Milli Birlik Grubu Başkanı Tabii Senatör Fahri özdilek, Hürriyet ve Anayasa Bayramı nedeniyle yayımladıgı mesajlnda, bu vılki 27 Mayıs Bav. ramır.ın dünva ve Tiirkiye yönünden sosyal ve siyasal bakımdan kritik bir dönemde kut landığını belirtmiş. «1961 Anavasası ve vargı denetimindekl seçim sisteminin eüvencesi altında tarafsız ve kuşkusuz yapı laşelen seçimler, halkın gerbc?t irartesiyle iktidarların deSispbileceeini üaptamış ve nihavet 197.? sprimleriyle fiemokrasimiz daha anlamh bir güç kazanmıştır» 'lemistir. tkinri yönü T! Mayıs devriminin ikinci yönünün çeşitli siyasal etkenlerle ortaya çıkan ve milletin çok tehlikeli bir bölünmeye sürükleyen kardeşi kardeşe düşman eden çekismelere «rnı vermiş oiduğunu kaydeden Cumhurbaşkanı Korutürk, bir milletin gücünü birlık ve beraberlikten aldığını hatırlntmış. toplumdaki fertler ârasında fikir ayrılıklarının doğal oldugunu. bu fikir ayrılıklarının tarafları ağır ithamlarla ruçlamaya. birbirlerine kin beslemeye, giderek tarafları a>Ti kutuplara bftlmeye yönelmesinin doğal olamavacaema isaret etmiş, Surası bilinmelidir ki Türkiye Cumhuriyetinde fikirlerin maddl va da manevl güç kullanıUrak zorla kabul ettirilmesine yer yok>ur ve olmayacaktır> demijtir. Ianını sınırlamanm sakmraları Halkevleri Halkevlerı Genel Yönetim Ku rulunca yayımlanan mesajd'a da, «Son vılların bazı mutsuz olavları bahane edilerek çaSdaş, ilerici. Atatürkçıi 27 Mayıs Anayasasının düşünce özeürlüfiü ve insan hakian vöniinden u*ratılmış bulundugu kısıtlamalann bir an önce ortadan kaldınlması en canrian dileğimizdir» denilmiştir. KENDİ UÇAGINI © KENDİN YAP Taylan'ın demeci Hürriyet ve Anayasa Bayrainı nedeniyle dün bir demeç veren Anayasa Mahkemesi Bajkaru