Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURÎYET 19 Mayıs 1974 u pazar Ataturk'un 1919'da Samsun'a çıkışınuı tam 55. yüına raslıyor. Ben 19 May.s Gençlık ve Spor Bayramı tatılmın boylece pazara rastlamasına sevmdığımı saklamayacagım. Bılıyorum, genç oğrencüerden ve yâşam savaşı ıçmde bunalmış memur ve ışçılerden, yukankı cümleyi okuyanlar ofkelenecekler. Onların yennde olsaydım, belkj ben de • ofkelenmesetn bıle hoşlanmazdım bu açıklamadan. tnsan azıcık dınlenmek, gerilımden annıp gevsemek, hattâ gezıye çılrnak ıçın bayram ve tatıl gunlennın pazara defıl, pazardan onceld ya da sonrakı gunlere rastlamasını bovlece tatılın uzamasını beklerken, pazar gununun bayram veya resreı tatıl ıçmde kavnadığını gorurse kızmaz m ı ' Kızar elbet Fakat pazar günunun genel tatıller ıçınde kaynaması konusundakı düşunceme karşı kırn ne yazarsa yazsm, ben goruşumU değıştıreceŞımı sanmıyorum. B Olavlar ve görüşler 19 Mayısta Tatil Düşünceleri Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU da Jrurtenraavı bannyordu. (Bupin de u çok öyie değıl nu?). (Ti Kalkınmada sol fîklrler, sol önerıler fihzlenemıyordu bır turlu Çünkü bu doğrultuda fıkır taşıyanlardan bır kısmı entemasyonal cı ıdıler. Bu yuzden nasıl kı «sağ» hep «ırtıca» olarak değerlendınlıyorsa, «sol» da hep «komllnistlık» olarak yorumlamyordu. (Bazılannca bugun de oyle defıl mi?). (?) Bu yüzden fıkır yelpazesml genişletme olanagı yoktu. Ilımlı bır solu temsıl eden Kadro hareketı cabuk sdndurulmüştü. Çunku sosyal sınıflar ozellıkle emekçıler henüz kendi çıkarlannm bılmcıne ulaşamamıstı; boyle hareketlerın altvapıda. tabanda dayanaklan yoktu. Buna karsılık büyıik toprak sahıbı feodaller ve yenı yenı palazlandığını soyledığımız sermayecıler. kendi smıf çıkarlanmn tam bilincl içlnde bulunuyorlardı Bunlar Ataturk reformlannın bu çıkarlara dokunmayan ılkelenne dort elle sarılarak, herkesten daha çok «mıllıyetçi», Ataturk'ten daha çok «Ataturkçu» geçiniyorlardı. Sadec» «layik» olmayı reya fljrla gbrunmeyı devrimcılık samjrorlardı. (Bugün de öyle değıl mı?). Fıkır alanındakı bu demlrperde, milll şeflık donemmde ve çok partılı demokraük yaşamda da surdu gıttı Hem daha da yoğunlaşsp kalınlaşarak. Ambargoların en korkuncu olan dufunce arabargosu ancak 27 Mavıs 1960 devrımınden ve 1961 Anayaıasından sonra az çok kalktı ve £ıkir yelpazeaı genışledı Gerçek «sag.ın ekonomik açıdan taşıdığı anlam artık ıyiden iyıye gun tsığına çıktı. «Sol»un ılle eoternasyonal komunutlik demek olmavip, bunun içınde ozgurlükçu demokraük sosjalıstlık \ e sosyal adaletçılık ılkelerının de yattığı \e bunlardan son ıkisinm mıllıyetçılık ilkesıne karşı olmadığı anlafildı. Halk yığınları da kendı çı karlarınm doğrultusunda u^anmı voruna giraı. Sosyal ujanış, sermavenın çızdlğı sınırı dşmaga \e bu durum, sermayecilerle onların paıalelınde oldukları sonıadan anlaşılsn bır kısım burokratla. rı telâşlandırmağa başladı tşte 27 Mavıs ın getırdıklerını kısıtlavan ve fıkır yelpazesını yenıden daraltan 12 Mart mudahalesi bu durumun sonucudur. bır ll'l (vilâyeti) durumuna gelmiştir Eğer sosyal olajlan durdurma olanağı bulunaıvdı g nu gunune tam 55 yıl once Samsun'a v'k<*n Ata turk'un Müli Mucadele gırışımı iırdurulurdu ve bugun \a Orta Anadolu'nun bırKaç ılı uzerınde bır Osmanlı hanlığı yarı «nmurge olarak can çekışmesım surdurur ya da "urkıye'mız bağımlı bır sosyahst cumhunyct o'arak Demırperde arka«ında bulunurdu. Bu 19 Mavıs'ta. tam 40 vıldan berl aralannda bulunduğum kendılerınden umut vs enerjı aldığım Turk Gençlığı'ne bır dıyeceg m var. Bu vatana bu mıllete acımajanlara, çıkar'arını halkın uyanmamasında gorenlere alet olma\ınız. Anarşık e\lemlere katılmayınız. Meşru >oldan ayrüıp kaba kuvvet gosterılerine sapmayınu Fıkre fikırle karsı koyunuz, muşta ve demırle değıl!. 1} MBMJ 1919 da Samsun'a çıkan Ataturk'un onderlığınde Turk yiusunun, asılmaz sanılan guçluklerı \enerek kurtardığı bu vatanı ıç ve dış her turlu tehlıkeve karşı elbırlığıvle ko ruyalım. Hangı duşunce doğrultusunda bulunsak da, bu vatanın evlâdı olduğumuzu unutmayalım. Onun kubbesı çokerse, hepımız altmda kaiırız çunkü.. Komünist, Anarşist ? utucu kanattan sevmç çığlıkları yükselıyor Ai eylamasında »u koyveren Mılll Selâmet Partılmın sırrnı gıvazlayıp sakalmı gıdıklamak ıçın çaba gosterenler: Gazanız mubarek olsun' Sayenizde komunistleri» v» anarsistlerın affı engellendı dıyorlar. Yalan, ya da yanlıstır bu . Bazı çevrelerın komıuıist veya anarfist dedıkleri kimlerdır' Bu tur yakıştırmaları yapmak kolaydır ama, bu >akıjtırmaların gerçeğe uyup uymadığı bır ayn konudur Bır yazar, Lenın'ın Karl Marks'm, Mao Çe Tung'un kıUbmı Turk dılıne çevirdi dıye komunıst mı «ayılscakür? Marks'ı çevıren Marksıst, Lenın'ı çevıren Lenmıst, Mao'yu çevıren Maoıst Castro'yu çevıren Fıdehst, Tıto'yu çevıren Tıtoıst mıdır? Oyleyse tneH'i Türkçe've çeviren Hıristiyand». Tevrat'ı çevıren de Yahudi.. Hıtler'ın çevıncısı Nazi, Mussolini'nin töylevlerinl dilimıze aktaran fasisttır Ataturk'un Buyuk Soylev'ıni Rusça'ya veya Fransızca'ya çeviren Rus veya Fransız Kemalıst mıdır' Ülkemızde aslı astarı olmayan bir kavram kargaşası*nda yaşıvoruz Egemen serma>e çevrelerımn sadık bekçılerınce yozlaştınlan bır ottamda, yığınlara yalanlar soylenivor: (öylendikçe, yalanlara alıfilıyor Çoğu kı;i bu yalanları veya yanlışları bılınçsızlıkle benımseyıp tekrara yonelıyor. T Bu konuvu bır başka pazar söyleşımızde ele Blmayı dılemekteyım. Düşünce Ortamı 1934 martında Avrupa'dan Turkiye'ye döndtlgıım zaman duşunce ortamı bakımından dernırperde gensıne duşmüş gıbı oldurndu Gerçl Ataturk hayatta ve ulkemız yukselme yolundaydı. Cumhumetm onuncu yıl coşkusunun dalgaları halâ suruyordu. Goz kamaştırıcı yapıtlar mevdana konuyordu Tanh ve dıl arastırmalan başlamıştı Bu konularda bılırnsel kongreler yapılıyordu Halkevlerınde turlu konularda konferanslar verılıyor ve sonra bunlar yaymlanıvordu Ben de Adana ıçınde olmak uzere uzak yakın bır çok ılımızde konferanslar vermış, ıkın cı Turk tarıh kongresme bır teblig sunmu^tum. Ama benım gıbı Isvıçre demokrasısindekı düşun ce ortamını gormuş bir kişjyt doyurmuyordu bunlar Gerçı AJmanya'da Hıtler'ın, ttalya'da Mussolmı'nın Nazist ve Fasist dıkta rejımlennl yasamış olduğum içın, bizdeki tek partl demokrasısını, Turk devrımının verleşmesı, kok salması ıçın gerekh goruvordum Ne var kı (T) Turkıye'dekı fıkır yelpazesı dardı, ne sağa ne de sola açılabılıyordu Daha doğrusu «sağ duşunce» hep dınsel açıdan yorumlanıyor, Menemen'deki «Dervış Mehmet», Bursa'dakl «Turkçe ezan» olayı gıbı olavlar yüzunden hep «ırtıca» doğrultusuna kayıyordu Ekonomüc açıdan gerçek sağ, yanı feodal üretım ve yenl yenı palazlanmağa başlavan kapıtalızm, kendı ışını rahat rahat yurutuvor, sol bır ılke olan «devletçıhk» ükesıru de kendı çıkarlan doğrultusun Atatürk'ün Amacı Batışın etığınde olan Turkıye'yi kurtarmak içiı» 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkarak (Jlusun onune duşen \ e 30 Ağustos 1922'de Kurtuluş Zaferını sag lavıp 1923 te Cumhurıyet'ı kuran Ataturk. sosval olayların ekonomik açıdan analızını yapacak bır uzman değıldı. Ancak sezgısı o denh guçlu ıdı kı, O, kalkınmanın devlet mudahalesi ve butunu\le halkm katkısı olmadan gerçekleştırılemıyeceğını çabuk gordu «devletçılık> ve «halkçılık. ükelerının sonradan 924 Anayasasına eklenmesının nedenı budur Onun «macı, «efendımız,» dıye nıteledığı kovlunun kalkınmasıydı. Çünkü ışçı teraelınm de koye dayandığmı bıliyor ve bu temel sağlam olmadıkça, kalkmma yapısının istenüen ve özlenen duzcye yukselemeveceğını goruyordu. Çok partılı demokrasıye geçıldıkten sonra Ataturk devrimcıhğıne karşı olanlar, bu goruşün ardında kendi sınıf çıkarlan ıçın yatan tehlikeyi farkedenler olmujtur. Koy Enstıtülerinın kapatıl» maıının gerçek nedeni de budur. Düşünmek Güzel Şeydir Hem pazar, hem de Gençlık ve Spor Bavramı olarak ıkı Itatlı tatıl olan boyle bır gunde bu yazıyı okujan sevgılı okuyucularımız, kendıleruıı boş geçen çalışma zamanı, duşunce ortamı ve ekonomik çıkarlar gıbı sorunlar uzerınde az çok duşundurerek fıkır çalı^masına zorladığım ıçın takın bıze busbutun ofkelenmefeınler Dusunmek . tatılde bıle guzel şevdır Hele soz namusunun polıuka pazarırtda haraç mezat Mtıldığı bugünlerde' . NOT Bız jasadığımız kadar ya;adık. Uğradığımız bazı tehdıtler karşısında yıllarca onc» bu iutunlarda yazdığımız gıbı, yazgıya da ınanırız. Biz ıstesek de ıstemesek de olacak olur. Y«zı ya da telefonla yapılan tehdıtler bizi etkilemez. Vazgeçelım bu yakıjıkjız yontemlerden?. DÜZELTME: 12 mayısta çıkan yazımda bazı dızgı yanlışları olmuş° 2 sutunun 9. satırmdakı «bllmıyorum» sozcuğu .bılmıyordum» ve 4. rütunun sondan 3. satırındakı «dıjelım kı» •ozcugu de «düeyelım kı. olacaktır. Marksitt beskadır, Marksolog başkadır. Marksolog, Marks oğretisı konusunda uzman olandır. Marks'm bır kıtabını, va da üç kıtabını Türkçe'ye çevıren kışı ıse Marksıst olmayabılır. Marksolog da olmavabıhr. Salt çevırıcı kısılığıvle jabancı dıjden bır kıtabı Türkçe've çevıren kişıye komunıst sıfatını yakıştırmak, eğer kasten yapılmıyorsa, cehaletten ılerl gelmektedır Sözgelıjl bugün mahpushanelerde bulunan, ve yargılan»n bazı sanıklara anariıst denıyor Doğru mudur bu? Bılım dılınde anarşızm nedır? Anarşist kımdır? Merak edıp kurcalayan var mı? Bir bğretıve bağlı, orgutlenmış, ve yasadıaı eylemlere yönelmfs kıjıler anarşıst mıdır bilım sozluğünde'' Tvirk Cez» Kanununda hırsızlık yol kesme, ırza geçme ıhtills gıbi suçlar vardır ama komunızm veya anar|izrn dıve bır suç var mıdır? Yoktur. Bılimden ve hukuktan yoksun kafaların k<»vram k»r« (nsasındaki UrUnleridır bunlar Aynı icafa çarpıklıgma « a . hlp kısller bugun bazı MSPIilerl okşamak lçm 1 Gazanız mubarektır' komunistlerin ve anarystlerın affınj durdurdunuz. dıye yalan soyluyorlar Çünkü bır yamalı bohça gibı çıkan Genel Af Yasası, tu*ucu Kesırnin komunıst va anarşist dıye nıteledıği çoğu kişıyı ai kapsamın« almıştır. Bır kez 146'ıncı maddeve bağlı DII dın SUQ Genel Af Yasası kapsamındadır Devlet* karşı isltnen «uçlar dive tannnlanan bolumdeki bır dızi tnadaeden be» vıi lndirirn yapılrnıstır. Beş yıl indirım, uygulamada sckis yıl damekttr Evlem suçu dıye nıtelenen suçlardan seklı n l ındiritn yapmak, sonre fıkır suçu denilenlerden hiç indirım vapmamak, şaşkın sermave polıtıkacılarmın ıstemeder. du»tüklerl bır sonuçtur Şımdı bu durumdayken' Komünıstler ve anarsiitler afredilmedi.. diye gobek atmak da ne oluyor' Bu sevıncın anlamı sudur: Af yasasmda beltrer, catıa. ma, tam bir «nıf kmvguını yansıtıyor. Bu kavgada nukuk. guguk olmuştur. Amaç, Ecevıt Koalısyonunu çdkertmektı. MSP'li bir aruç gafıl de bu amaca alet edilmijler, verdikleıi attrü çıgnemjsler; kisilıklerini yaralamışlar; ra bındıklerl dalı kesmı;lerdir Ne olur koali5yon çokerseT MSP'nin defteri dürulür Iklye çatlarsa; <wna CHP'nla nkilacagını sananlar çok aldanıyorlar. Toplumu geriye dondürmek olanağı bugün ıçm voktur Ve uzun süren hukümet bunalımları serm^ye çevrelerlnln lstedlklerine h i ı met »tmiyecekur Turkiye'de ,. Gençliğe Diyeceklerim Fakat yasam durmadan yuruyor ve toplumlar birbınm etkılıyor. Bu gıdifi durdurma olanagı yok. tur. Dunyamız çok kuçulmu?, guneı ıııtemının 19 MAYISI YAŞAMAK OKTAY AKBAL Evet Hayır BAYRAMLAR ve GERÇEKLER urkıye, bayramı bol bir fllkedır. Zamammızı bof yere hârcayıp tukettıgünız yetmıyormuj gıbi; bır de ust uste bayramlar çıkar, gelır. SorumlulukİBrımızdan ve geıçekl«imızden bir sure daha kopar, bıraz daha bulutlarda yasa rız. Bayramların bu tür kutlanı fi ne kazandırmıstır Turkıye'ye? Bılınmez. Cumhunyet'itaizin 50 yıl toren lerınden sonra, ıste 19 Mayıs! Us telık anlamı bfiyük bir girn: Muı tafa Kemal'ın «Ulusal Kurtulus>u başlattığı gun. Ama, 55 ytl *onra bu <bu>uk anlam.m ustune toplumca eğılıp; onu gereken heyecanla yaşayıp, yafatabibyor muyuz 9 Bırkaç gun once 23 Nısan'ı kut ladık 1 Mayıs tatıldl hemen pe şınden 27 Mayıs gelecek. Bır «bayramlar geçıdı> sanki., Buna' dmsel bayramları da kattığınız za' man. Turkıye, âdeta brr •bayram'' lar ve taüller ulkesı» hâlıni «1maktadır. Cumhurıyete kırşı gorevlerini hakkıyle yapamamıj ınsanlar ola rak, kunın, ne hakia bayramını kutladığımızı hiç duşündük mü? Bızce, asıl uzerınde durulacak, tartısılacak nokta budur. Bır kuşak, kendısınden önceki lerın fedakârlıklarına, kahraman lıklarına hak kazanmadığı zaman, bayıamlannı kutlamaya da hak kazanamaz. Boyle günlerde, ger çeklerle duygulanan ınsanlarda bır «etikhk« hısıı basgosterır. Bır gururu, bir sevincı hak edememe nın yarattığı ezıkliktır b u . Ve gı derek bayramlar, anlamını beyecanını yıtırır. Çunku uluslar; yal nız tarıhlerındekı zaferlerı değıl, bugunun zaferlerını de kuüamak isterler. Büyuk atılımlara ve başa rılara susamış ulkelerı, yalnızca geçmisiyle avutmak mümkün değildir. Ulusal bayramlar iıe, ulus ça kuüanılan çileleri, yoksullukla n hak ettığımız kutsal saydığımız eserlerı guçlendınp ılerı goturdu ğumuz zaman bır anlam tasır. Ör negın; tl Mayu Devrımı'nın, onun Anayasası'nın ve tum eserlerinın, pervasızea harcandığı, buna da gozyumulduğu bir donemde, Anayasa Bayramı'nı kutlamak, en azından g\İlumsemelere hedef ol maktır. T BAYRAMLARIMIZI YEPYENİ BÎR YORUMLA. ÎÇTEN VE HAK EDEREK KUTLAMAK GEREK. HER YILDÖNÜMÜNÜ, DEV ATILIMLAR ÎÇtN MUTLU BÎR BAŞLANGIÇ YAPMALIYIZ. S ı\as Kongıesi günleridır Amerikan mandacılan oldukça guçlu goıunuvorlar Mustafa Kemal'm yakınları bile başka bir kurtuluş jolu olmadığı ınancmdadır Bır gece, 9 ejlulu 10 evlule baglayan gece kongrenın yapıldıgı >apının bır odasında Mustafa Kemal kongreve katılanlarla toplantı yapmaktadır. Pa5a uzgundür, yme de tuttuğu yoldan donmemeye lurarlıdır. O yol da ulusal kurtuluj ve tam bağunsızlıktır.» Odıda bulunanlara der kı Şinasi ÖZDENOĞLU «kutlamak» baska, «•kutlamaya hak kazanmak» yme başkadır. 1701 •ayılı kanun gorusillürken Mıllet Meclisı kursüsunden su aoruvu sormuştuk «Bu bayramı kutlamayı hak •ttık nu?» (Tutanak 15 Aralık 1972) Evet, t ü m Atattiric'ten sonraki ler.. Ve oeelllkle, ülke yonetımın de az ya da çok sorumluluk alan lar.. Atatürk'ün eserlennı koruduk, ilen götürdük mu ki, 50. yılı olaganüstu bıçımde kutlama haikına sahıp olalım 9 Aslında; «Vatan, mıllet, Sakarya» soylevlerlyle bırlıkte, Ataturk u de dılınden düşürmeyenlerın, O nsua geçen 35 yılın hesabım vermelerı gerekmez mı? na duşen payı n . D l r zamanlar yonettıgımız ulkelerın çok g e n sınde (Turkıye 400, Yunanısttn 1200 dolar) olduğuna ozellıkls ışaret ederken, boylesine «gerl bırakılmışlıfuı» sorumlulugunu, mıllet kımlere yüklemelıdır? Evet, 50 yılda, bir ramanlar Ataturk TÜrkıyeslni örnek alan ulkelere gıpta edecek hale ml gelmelıydık 9 Hanı, nerede egitım seferberlıgı'' Ders alraak Bayramlar tatlı, gerçekler a«dır Hiç kuskusuz, Cumhunyet'in 50. yılı, 19 Mayıs'ın gelecek yıldönümlerı ve otekıler; torenlerle, şolenlerle, ıjimser soylevlerle kutlanmalı. Ama, ıçten ve benımseyerek Hem de hak etHiç olmazsa, 50. ı mjs olarak' 1 yıldan sonrası Içm, bu kutlâmalan yeni bır bakısla, yeni » bır'ydftrmra ~"yapabı!sekr'her*yıldönumünü dev atılımlar ıçin mut lu bır baslangıç yapabilsek. Cumhuriyet'ın yonetımmde söz sahıbı olan tüm sorumlular; bayramlardan oluşan «Avare yıl lar» kervanından anlamlar çıkararak, 50 yılm acı deneylerınden de ders alarak; partızan kavgalarla halkı bolmeye değıl, radıkaı çozumlerle sosyal adaletı, sosyal barısı sağlayıp, top lumu kaynaştırmalıdırlar Evet, Turk toplumu valnızca Anavasa sayfalarında ve soylevlerde degıl, gerçekten «Tasada, kıvançta ve kaderde ortak bır toplum» halıne gelmehdır. Evet, bunca «avare yülar»dan ve bayramlardan sonra, hem kendı gerçeklerımızden hem dunya geroeUennden dersler alarak toparlanmalıyız Çünkıi Turkıye; hızla yolalan dtinya katannda kırık ve boruk bir vagon olarak bıraküamaz! • Manda.vı kabul etmek bağımsızlığa aykırıdır Bır ulusun bsğımsızlıgı ıçın kanının son damlasına kadar akıtması ferefli bır da\ranış olur Şerefsız ve tutsak bır ulusun çocuklan olarak yajamaktansa efendıce, kahramanca olmeyı seçmek gereKir.» Odadakılerm hepsı bu goruştedır. Bu «rada bır gsnç adam, •sker elbısesı gıymmif bır delıkanlı, aülır ortay». Bu, Istanbul Tıp Fakultesı ogrencısı olarak Sıvas Kongresme kıtllan Ilıkmet beydır Genç übbıyelı Paşa ya ju yanıtı verır: •Paşei*' TeittaVS*••bulunduğum Glıbiyelı geoç'cr benl bur»>a bağımsızlık volundakı amacımızı bu^aracak çalnmalara katılmak uzere gondeıdıler. Manda yı kabul edecek olanlar varsa bunları, her kım olursa okun karşısına çıkar, şıddetle reddeder ve suçlarız. Soz dışı, manda duşuncesını sız kabul edersenız sızi de ıstemez \e Mustafa Kemal Pasa'yı vatan kurtarıcısı değıl, vatan batırıcısı olarak adlandırırız» deı. Yuksek tavanlı bir odadadırlar Genç tıbbıyelınin se«i t»m bır sessızlık ıçınde dınlenır Herkeste bır ku;ku vardır. Mustafa Kemal Paşa da çevresmdekılere uyaıak manda rejımınl kabule yanaşacak mı ? Bu konuda kesın duşuncesı daha belırlenrremiştir, daha doğıusu halk bılmemektedır bunu. Paşanın gozlerı yafarır, gulumseverek. tatlı bır sesle şo>le der oradakılere: «Aıkadaşlar, gençliğe bakınız ve Turk ulusunun yapısmd»k! temız kanm soyledıklerıne dıkkat edınız Sonra Hikmet beye doner .Evladım, gonlun rahat olsun gençlıkle ovünuyor ve gençlıge guvenıvorum Parolamız tektır ve değtşmez ya olum, ya b«ğımMzhk • Ardından sunlan ekler «Gençler, vatanm butün ıımudu ve geleceğı sıze baglı, genç kuşakların anlaji} v» çahşmasın» bağlıdır » Bugun 19 Mayıs . Gençlık Bayrarm Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun a çıkışından bu yana tam ellı dort yıl geçmış. Swas Kongresının gonçhgı bugun vetmışınde Hıkmet bey kimaır bilmiyorum, sonıa ne oldu o genç, oğrenımını bıtırdı mı, i>k:jr o.du m u ' Mustafa Kemal Paşava «Sıze geıekırse vatan batıncı> derır dıve seslenebılen o genç hejecan o genç manç, tutku, ulusal guç, ne oldu, nasıl bır ınsan, bır yurttaş olarak katıldı devr.m »avaıımıza"1 Insan korkuvor daha sonrasını kurcalama\ ı. bakarsınız Mustafa Kemal'ın ınandıgı devrımlere tam tcrs bır kışı de olu1 vermıştır daha sonra Nıce mançlı devrımcılerın vaşam cyımlam l a tanınmaz hale geldığmı gormedık mı 7 \ma sanmıyorum, bo\Ie bır olasılığı kabul etmek ıstemıvorum Hıkmet oey gelecegı daha ıyı yapmak mancıyla savaşmıştır bu jolda, belkı de w nmı veımışttr . En guzel bayramdır Gençlık Bayramı. Yarınlanmızı kuracak kışılerın bayıamıdır bu Ataturk un Buyuk Soylev'inde olsun, Bursa konuşmasında olsun her şeyı «genç.lerden beklemesi, bu cumhurıyetı, butun devrımlerı onlara emanet etmesı boşuna değildır. Perler kı gençlık bu sınıf değildır, bu yuzden bır guç sayıhmaz. Gençlık ınsanın bır donemıdır, hangı toplum gençlığını onen'e benımser"=e, ona soıumluluk tanırsa, guvenırse ondan da en bujuk, en yararlı karşılıgı gorur. Bakın tanhimıze, en «uzel, en vararlı, en olumlu davranışlar, evlemler gençlerm yapıtıdır. Oncelerı yaşlıların kızguıhğını çekerse de bır sure sonra genç1*rın doğru dusundugu, haklı olduğu anlaşıhr. Ataturk devrım'erını bu ulusun genç ınsanları yarattılar Cumhurıyetı genç ulkuculer kurdular Kemalıst devrımlerın ılk temellermı genç onculer attılar 28 Nısan, 27 Mayıs hep genç devrımcılerın ateşlı atılımlarıvle, jureklı davranışlarıyle gerçeklestı Bugün de, yarın da Turkıye'jı, gençlığını olanca geıçeklığnle duyanlar, yafatanla1 en ıleu en uygar, en olumlu a^amalara gotürecektlr. Ama gerçekten genç olsnlar, genç yaslılar, yaşlı gençler değıl'. 19 MaMS Gençlık Bayramı gerçek gençlere, Kemalıst Devrımın ateşını yuıeğınde duyanlara kutlu olsun. Kemal Ataturk'ün gençlığıne bugün'un vaıının devrımcı kuşaklarma... » • • «• • • • • • • • » • • • • • • • • • t • • •» • • • • • • • •• • • • • • • • • • • 4. • Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi t Dekanlığından 2<) Mavıs 1974 gtınü Fakultemızde açılacak asıstanlîfc sınavı ıle PlastıK ve rteıîonstıuktıt Cerranı jiıı ın Omc» ö r genel Cerranı uzmanı ve Anestezıjolojı ve K<janucasyoD Bılım Oalına Asistan Alınacakt»r ı îsteklılenn 28 Mavıs 1974 gunü mesal saatl sonuna kadar Fakulte Sekreterlığıne muracaat ederek forro doldurmalan gerekmeKedır Aynca Iç Hastaiıklan Bılım Oalına «Arurmlenn tedansi». Dermatolojt Bılim Dalına «Çocuk rtlmörletı* Goz Bılim Dalına «Şaşılık ve Ortoptık» Patoloiı Bılım Dalına «Vasküler Hastalıklar ve Metabolizma Bozuklan» ve Pızvolojı Bılım Dalına «Solunum Otızenlenmesi ve Dolasunm Hemodinamıgî» derslerını vermek Uzere tOğretim Görevlileri Almacaktır! • • X •, t • • •• » • • • • • • • • • • • • • • • • • • • " »• • • • • • • • • • » • » • • • • • ' ** îsteklilerin 23 Mayıs 1974 tarihine kadar Oekaniıfıraıak <> muracaat etmeleri duyurulur. • (Basın 15117) 3993T • .Kalkınıyor. dedikleri ülkenın, Hakkârı ılınde, yıllık kazan cı ancak 250300 lırayı bulan va tanda;ımız, nasıl bır «dunya ger çeğı> ıse; Kanada'da yıllık gelırı 5000 doları asmaytn 4 kııilık bır aılenın, <yoksul> sayılması da, bır başka «dunyı gerçeğı>dir. 9 YıHık programların ne oranda gerçekleftij|ı, gozler onunde.. Çi7 gıbı kalkınmakta olan ülkelere'oranla, esasen çok duşük olan <kal kınma hızı.nın, % 4 3 oramnda; 1973'te ıse '"c 7 5 olması gerekırken S 5 5 olarak gerçeklesmıs bulunması, her halde soylevlerle va kıt olduren kıııleri cıddı fekılde dusunmeye sevketmelıdır. • Bılındıgı gıbı 1973'te uygulan maya baçlayan 3. Bes Yıllık Plân; «22 yıllık yenı bır perspektive gö Uzay istasyonlannm projelere bağlandıgı 1974'lerde bız, nerde re hazırlanmamıstır > Bu demektır kı; Turkıye, tarıhl yız' nın belkı de en cesur tecrubesı o# Ingıltere; Mans'm altından, lan Ortakpazar'ın amansız şarüa(52 km lık tunelle) Fransaya rına ve ekonomik standartlarma, baglanıyor. Boylece, yeryuzü 8 ancak bu plânın en tıtız bıçımde harıkasına kavusacak. Bız, halâ uvgulanmasıyla yetışebılecektır. 5 yıl lık planlarla kabul edılen Ovsa, Plânın uvgulanabılmesi ıkalkmma hızının yarısım gerçek leştırememekteyız «Ankara Is çın, 630 bın kalıfıve ışçı>e ıhtıvaç tanbul Ekspres Yolunnu henuz olduğu bılınmektedır ACT'je kar| i dış tıcaret açığımızın her geçen İzmıt'e getırememısız. yıl arttığı, Devleün dışarıya 2 5 # Japonva da trenlenn hızı saatte 250 km. Bızde hala «kağ mılyar dolar. ıçerije 40 müvar lı ra borçlu olduğu çctın donemnı devrı» hukmunu surdurmekte, bırakınız «Dogu Anadolu»yu; Bas de, 50 jılda uygulanamayan radi kal çozumlerm. cesaretle, vakıt kent ın kojlerınde hastalarımı^ı kavbetmeden ujgulanması, Parla bıle, kışm ancak hayvan sırtınmento dakı «kanaUların; «yalnızda ve ttlrlü ezıyetle hastanelerica Turkıye. çızgısınde buleşmele mıze taşımaktayız rıvle mumkündur. Barış, anlayış, # Aydan sonıa •Merih.i fethe fıkre saygı şarttır. çıkanlardan soz etmeye gerek Bazılannın, gerçekleştırdıklej o k . Başkentm 70 km otesındekı rını iddıa ettıklen «Refah Devkoylulenmıze, kendı oz dıllerını, başı«Turkçe.yı oğretebılseydık bu 50. letınnde, GSMH'dan kışı yılda. Ve 50. jılda Vatanımızı; Yorum değiştirmek 100 000'ın ustunde ınsanımızın «ma Öyleyıe, ulusal bayramlarımızı ğara.da, 500 bıne yakın vatandaşı kutlamanın <yorum»unu değıjtırmızm mağaradan farksız tek oda 2/V/1974 melıyız. Bu bayramları, bır çeşıt lı meskenlerde, 5 5 mılyon yurtta gunu elım «yasak n v m » yerine; «kendimiz şımızm «helâsız» evlerde barmdı trafık kazası den hesap sorma>, «kendımızle he ğı bır vatan olmaktan kurtarabılsonunda arasaplaşnıa» fırsatı olarak degerlen seydık. mızdan aydınnelı; yaptıklannıa ve yapama # tnsanca vaşamanm tüm olarılan eşım, dıklarımızı, dunyanın neresınde naklarına eri'mış Olkeleıden soz babamız, olduğumuzu; sorunlarımızı ve ço etmıyoruz Ama, hiç olmazsa zumlerını. bugunlerden yararlana \ et Hek. hasta vatandaşımız ko\unden ılrak ortaya koymalıvız. Patalog Dr. çe merkezındekı dıspansere gelıp, Clusal günlerde ustun eserleri orada rahatça tedavı gorebılmeFahri HAKİOĞLU'nun ve başarüan, erdem kavgalarını, lı, tıp bılımının ve teknolojının ın ornek fedakarlıklan gozler onu sanhğa sunduğu nımetlerın en acenazesmde ılgılenen Sayın r.e sererek; halkm namuslu ve zindan yararlanmalıjdı bu 50 yılGenel Muaurluk ve Pendık durüst çabalara destek olması da Bakterıyoiojt Ens f ıtusu kaıstenmelı; boylece ulusal bayram # Ve Cumhunjetımızın 50 yı dıı şmas aıles ne, meslek kuları, «bır yenı yorum» ve «ger lı, geıı bırakılmış vatan toprakla raluşlarma, Ist. Unıversıtesı çekçılık» katarak kutlamalıyiz rı ustunde, dev atılımların bır baş Tıp Fak Mıkrobıjolojı KurGonul ısterdı kı; Cumhunyetılangıcı olmalıydı susune, Mıkrobıyolojı Cemımızın 50 yıl bayramı; böylesıne Bıze gore kalkmma «dengeli re yetıne, AL Fer Fab menbı r «yorum»un başlangıcı olsun fah» demektır. suplarma. sıml arkadaşlarıGonul ısterdı kı; Turkıye gıbı Şımdıyedek halka yutturulan na, Pendık Lısesı ve Ilkokukımsenın kımseye hesap vermekalkmma ıse, bır zumrenm, ote lu ogretmenlenne, yaıalı>ı dığı bır ülkede, 50 yıl, dunya kılerı somuıerek guçlenmesı bıçı acııen hastaneye gotürmek onunde hangı noktada bulundumınde olmuştur lutfunda bulunan beyefendığumuzun cıddı ve yapıcı bır he«Tabamla <tavan> arasındakı >e, çelenk, telgraf, telefon ve saplaşmasına, tarafsız ve gerçek uçurumun; duygulu ve vatansemektup gonderen, evnmıze Çı bır değerlendınlmesme guzel ver her ınsanı, her gun bıraz daşelıp aeimızı pavlasan akrabır ba?langıç olsun ha dehşete \e uzuntuve duşurduba, dost ve komşularımıza ğu bır Tuıkıyede ctaban>dan b<îŞ Kutlamak hakkunız mı? sonsuz mınnetlerımızı sunalayacak bır kalkınmanın rasyorız. AlLESt Atatuıkun Samsıın'a çıkıştoın nel, gerçekçı ve koklu tedbırlerı 55. yılddnumunu kutlarken, yanı uygulamak ıçın, artık bekleje n m yüzyıllık Cumhunyet donemı cek zaman yoktur. (Cumhurıjet 399fi) uzerınde, . bazı temel hedeflerı seçerek biraz durmahyız. Çunku 19 Mayıs bır büyuk «uyanış»ın ve «»tılım»ın sımgesidır. Ataturk'un başlattığı atılımlardan yarattığı heyecandan 55 yü sonra genye ne kalmış' Bılındıgı gıbı, 50. yıl kutlamalan ıçm 1701 »ayılı ozel bır kanun çıkarıldı. 100 mılyona yakın odenelc venldi. Törenler, çolenler, festıvaller düzenlendı; sergıÇemberlitaş ler açüdı, yabancı kosuklar ağır Istanbul landı. 265407 ^ > Bayram, elbette kutUnacaktı Kutlanmasm diyen de yok. 50 273505 m yıl Cumhurıyet tanhinde bır kez gelecek. Ancak; bir bayramı (Motlf ReklameıUk: 43) 3 8 95 MEVLÎT MERHUM Habib Edib Törehan'ın temiz ve aziz ruhuna ithaf edllmek uzere 20 Ma>u 1974 yarınki Pazartesi gunu Şışlı Camıınde oğle namazını muteakıp sehrımizin tanınmış hafızları tarafından Kur'anı Kerim ve Mevllt okunacagından, arzu eden doıt ve ahbab ıle bılcumle ehli imanın huzurlan nca olunur. (Cumhuriyrt ~ 3995) Cumhuriyet 19241974 50 YILIN SİYASAL, SOSYAL VE EKONOMİK OEĞİŞİMİNİ TEŞEKKÜR YAPIT CIKTI TOPLD İSTEKLERDE % 25 İNDİRİM YAP1LIR 3 KİTAPTAN AZ İSTEKLERDE PTT GİDERİ İSTEYENE AİTTİR BELGELEYEN ınversrteye mural dersanesi HAZIRLAMA Kayıtlar başladı: fe\ Son deyre Fen sınıfları: 1 Ha2İran4Temmuz tsteme adresi: Cumhuriyet Matbaacıhk ve Gazetecilik T.A.Ş. Posta Kutusu 246 fstanbul