Katalog

FASİKÜL. 169 Bu fasikül (Kethüda tbrahim Ef.) fl«f(Kırım Tatarcası) maddeleri arasındaki boV lümleri ihtiva etmekte olup Ba^canlığmna • yayınevlerinde 15 lira fiyatla satısa arze' * riilmiftir. » Devlet Kitaplan Mfidfirlflfü Soltanahmel Istaabnl Tel.: 22 38 03 1 (Basın: 1402» 3264 Iİ211 a Türk j, Ansiklopedisi 50. yıl, sayı: 17864 Cumhuriy Kurucusu : YUNUS NADt 1965'ten beri sorulan tüm TEST sorularını ve genış açıklamalı çozumlerini bulahtlecegınız çıktı. 100 Liraya (824 sahife) odemeli gonderıtır. Ücretsiz broşür isteyiniz.EVREN YAYINEVİ 26 Nisan 1974 Cuma CHP Senato Grubu sözcüleri muhalefeti, affı bir Willy Brandt'ın hukuk sorunu olmaktan çıkarmakla suçladılar ESATOĞLU AFFIN AP TARAFINDÂN ENGELLEDİĞİNÎ VE 34 BİN ESKÎ HÜKÜMLÜNÜN MAĞDURİYETİNE SEBEP OLUNDUĞUNU SÖYLEDÎ GÜNDOĞAN DA «AP 14 EKİM'DE UGRADIĞI BÜYÜK YENİLGİNÎN ACISINI BİR AVUÇ GENÇTEN ALMAK SEVDASINDA» DEDİ <AF ONCE SIYASAL SUÇLARI İÇERMELİ, ANKARA (Cnmhuriyet Bürosn) Genel af teklifi üzerindeki gö ruçmelere Cumhuriyet Senatosunda dün de devam edjlmiş, tcklifin tumu hakkında CHP grubunun görüşlerıni açıklayan konuşmacılar. senato komisyonunca yapılan değişikükleri eleştirmişlerdir. CHP grubu adına İlk konuşmayı aynı zatnanda Cumhuriyet Senatosu Anayasa ve Atfalet Komisyonu üyesi Fevzi Hakkı Esatoğlu yapmıştır. Esatoğlu partisinin bundan bir yıl önce de aşağı yukan aynı kapsamda bir af teklifi getirdiğini ve bu teklifin cgüçleri yetiyorsa çıkarsınlar» anlayışı ile zamanın iktidar partisi AP tarasinin Komlsyon ve Genel Kufından engellendiğini hatırlatrulunda da engellemelerini sürmış, bu nedenle affın gecikme dürdüğüne işaret etmiştir. sinde asıl sorumlunun AP ol141. ve 143. maddeler duğunu bildirmiştir. Genel affın 29 Ekimden önce çıkarılma Affın kapsam tarihinın değişsının AP tarafından engellen tirilmesini eleştiren Esatoğlu, mesi ile 34 bin eski hükümlünün daha sonra 141 ve 142, maddemağdur edildiğini belirten Esat lerin yine Senato Komisyonu oğlu, muhalefetin Millet Mecli(Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) özel danışmanı Doğu Almanya adına casusluk yaptığı iddiasıyla tutuklandı (DIŞ HABERLER SERVİSİ) BONN Federal Almanya Başbakam Wılly Brandt'ın özel danışmanı Guenter Guilleaume' un, Doğu Almanya için casusluk yaptığı iddiasiyle tutuklanması, Batı Almanya Başkenti Bonn'da dün bır bomba gıbi patlamıştır. Brandfa çok yakın olduğu ve «Devlet sırlan»nı kapsayan bel(Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) Portekiz Silâhlı Kuvvetleri ülkede ö yönetime el koydu Darbe geçen aydan bu yana bekleniyordu (DIŞ HABERLER SERVtSlJ 1932 yılından beri faşist yönetim altmda yaşayan Portekiz'de Silâhlı Kuvvetlerin gerçekleştirdiği darbe fazla şasırtıcı olmamıştır. Geçen ay dan bu yana Portekiz'de, zaten her an bir karışıklık çıkması ve silâhlı kuvvetlerin yönetime el koyması beklenmekteydi. Angola Mozambik ve Gine Bissao'ds sonu gelmez bir sömürge « w şı sürdürmekte olan Caetan» rejimi, 142.000 askerini Afrika* da tutmaktadır. Savasm Port«kiz bütçesine, altından kalkılamayacak bir yuk olduğu da bUinmektedir. Sanayı bakımdan geri kalmış, Avrupa'ya kapalı, bağnaz, uzlaşmaz bir rejim olan Caetano yönetiminin, ülkeyi felâkete nâtürdüğü herkesçe büinmekte ve görülmekteydi. Nıtekim (Devamı Sa. 7, Sü. 5 de) BAŞBAKAN CAETANO BİR SÜRE DİRENDİKTEN SONRA MART'TA GÖREVDEN UZAKLAŞTIRILAN GENERAL SPİNOLA'YA TESLİM OLDU, DIŞ HABERLER SERVİSİ LİZBON Portekiz SUâhlı Kuv vetleri önceki gece sabaha karşı başlattıkları darbe hareketi sonucunda hükümeti devirerek, ülkede yönetime el koymuştur. Başbakan Marcello Caetano ile bazı bakanlar bir süre direndikten son ra akşam geç saatlerde, ayaklanan Silâhlı Kuvvetler birliklerine tes lim olmuşlardır. Portekiz Cumhur başkanı Amiral Americo Tomaz ise akşama kadar saklı kaldığı bir askerî garnizondan hellkopterle kaçmayı başarmıştır. Asıl Büyök Suç Hangisi? oğan Koloğlu, Babıâlinln en durüst, en namuslu, en temiz yürekli ?azctecilerinden biridir. Meslek haysiyetine üstün saygısı vardır Koloğlu'nun. Yazı işleri müdiırlüğünü, şu ya da bu iktidar buyruğunda bir sansiir memurlnğu Ue bir tutmaz. Medeni cesaret sahibi olduğundan doğru bulmadığı bir işleme zorlayamaz kimse onu. tşte bu dürüst, nanrasln, temiz yürekli arkadaj, bir gün bir tuç islcmistir. Nasü olur, namuslu, dürüst bir yurttaş hiç suç işler mi? diye sormayınız. Faşist İtalyan ceza vasasından aktanlao ünlü maddeler bizde geçerli kaldığı sürece namuslu yurttaşlannuz da suç işleycbilirler. Hatta diyeceğiz ki bu maddeler, faşist eğilimli yöncticiler elinde, özellikle namusluları ezmek amaciyle knllanılagelmiştir. Doğan Koloğlu suç unsuru görmediği bir yazının gazetede yayımlanmasına izin vermiş, savcüık dava açmıs, karşısına çıfcanldığı yargıç onu aklamıs (yani yargıç da yazıyı suçsuz bulmus) ama karar Yargıtayca buzularak arkadasımız cezaevine sokulmu;tur. Bir başka dava Ue birlikte iiç yıla yakın hapis cezasına hüküm giyen Doğan Koloğlu, 14 Ekim seçimlerinden bu yana Parlamentodan çıkacak genel af kararını bekliyordu. Ha bugün, ha ya nn derken günler, haftalar, aylar birbirini kovaladı ve yasa, Parlamentodan çıkmadan önce, süresîni tamamlayan arkadasmuz cezaevin den çıktı. Doğan'ın öyküsü, siyasal ve sos yal yaşamımızda söz sahibi olan kimi muhalefet örgütlerinjn ilkelliğini gözler önüne sennesi bakımuıdan ibret vericidir. Cumhuriyetimizin 50. yılı yüzü suyu hürmctine gcçmişe sil bastan denerek iç barısı güçlendirmek amaciyle çıkarılması öngöriilen genel af önerisi hakkında kimi senatörlerimiz neler söylüyorlar, okuyorsunuz. Muhalefet adına kürsüye çıkan bu sayın Idsilerin af kapsamını daraltmak uzere ileri sürdükleri gerekçeleri oku dukça insan doğrusu gözlerine inanamaz oluyor, ister istemez «vah vah, bunlar mı Türk toplumuna yön verecek üstün değerlerimiz?» diye kara kara düsünmekten kendini alamıyor. Asıl a n olanı da muhalefet adına, siyasal suçların af kapsanu dışına atılmasmı savunanlardao çoğunun hukukçu olması, hukukçu geçinmesi. Biz hukukçu olmadığımız halde bir ülkede genel af. taıı söz edildi mi ilk önce siyasal suçların ele alınması gerektiğini, bunun bir hukuk kuraiı olarak dunyaca benimsendiğinj biliyoruz. Daha geçenlerde Senegal Cumhuriyeti, kuruluşunun 14. yıl dönümü onuruna tüm siyasal suçIan bağışlayan bir genel af ilan ^ etti. Bizim muhalefet liderlerinin dünkü vahşiler kadar açık görüşliı ve hoşgörü sahibi olamamala'n hazin değil mi? Sayuı muhalefete göre, TCK 'nun faşist İtalya'dan aktarılmış 141., 142. maddeleri, bugünkü şiddeücndirilmiş biçimi ile de tam bize uygun, mükemmel maddelerdir. Bunlar komünistleri, vatan hainlerini cezaJandırmak iizcre yürürlüğe konulmuştur. 141 ve 142'den hüküm giyenleri af edersek vatan hainleri ve komünistler cesaret bulur, yarm başunıza daha büyük belalar açabilirlermiş! Komünizm nedir, vatan hain kimdir, bırakalım bir yana, bu gün bu maddelerden hüküm giymiş olan, ya da henüz yargılan makta olan yurttaşlardan tümü nun vatan hainl olduğunu söyle Içişleri Bakanı: "Fikir mücadeJesi topluma canlılık kazandırır,, İZMÎR îçişleri Bakanı Oğuz han Asiltürk, Ege bölgesi valiler toplantısmm açış konuşmasında, «Fikir mücadelelerınden endışe duymadıkiarını bu mücaaelenin topluma bir canlılık getıreceğım» söylemiştir. İçişleri Bakanı Oğuzhan Asiltürk, ülkemizde yapılacak hamlelerin ilk şartmın önce huzurun sağlanması olduğunu, ülke kaynaklarının değerlendirilebilmesi için ıç huzurun sağlanmasmın öncelikle düşünülmesı gerektiğini beürterek, «Düşünce ve inanç hürriyetinin Anayasal haklardan olduğunu» söylemış ve konuşmasmı şöyle sürdürmüstür: Suudî Arabistan'a mühimmat satacağız Kral Faysal Erbakan'la yarm görüşecek Ümit GÜRTUNA, Cidde'den Resmî bir ziyaret için önceki gece Suudi Arabistan'a gelen Başbakan Yardımcısı Necmettln Erbakan, dün ziyaretin özel bölümünde Medine'dekJ Islâm dinince kutsal sayılan yerleri ziyaret etmiştir. Başbakan Yardımcısı Cidde Havaalanında kendislni karşılayan Suudi Arabistan"Öışi'$lerl Bakanı "Omer Sakkaf'a, «Türkiye'nin yeni hü kümeti olarak dost ve müslüman ülkelerle işbirliğini daha da geliştirmek arzusundayız. 10 haftalık bir hükümet olmamıza rağmen kısa sürede bu ilişkileri geliştirmek amaciyle buraya gel Güçlü adam Spinola Darbe hareketinden sonra radyo ve televizyonlar aracılığıyla açıklama yapan Portekiz Silâhlı Kuvvetleri, eski Başbakan Caetano'nun görevlerinı, liberal göruşleriyle tanınan eski Genelkurmay Başkan Yardımcısı General Antonio Spinola'ya devrettiğini de belirtmiştir. General Spinola, Portekiz'in 13 yıldır Afrika'da sürdürdüğü savaş lan kazanamayacağını söylemesi üzerine geçen mart ayında görevin den uzaklaştınlmıştı. «Silâhlı Kuvvetler Eylemi» adı (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) büdiriyor I **•' .... > PETROOÖOL.... JUMBO'DA KILINAN AKŞAM NAMAZI Cumhuriyet tarihinin en oüyük heyetlerinden biriyle yort dışına ilk resmî gezisini yapan Başbakan Yardımcısı Necmectm Erbakan'ın Suudi Arabisıan ?ıyareti, Yeşilköyde düzenlenen bir «mizansenli çekim» ile ba^iadı. Necmettin Erbakan, vedalaşnıa sırasında çekim yapan TRV kameramenini bir ara durdurttu, sonra çekimin daha canlı oıması için heyettekilerle birlikte şorof salonunun kapısına yenidan döndü, daha sonra verilen işaret üzorıne yürümeye başladı ve TRT kameramanı da böylece «mızansenli çekımi» gerçekleştirmek o.a nağını buldu. Uçak kalktıktan kısa bir süre sonra Ticaret Bakanı Fehim Adak ile Sanayi ve Teknoloji Baıcanı Abdülkerim Doğru, Jumbo jsun birinci sınıfı için aynlan üst iat(Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) miş bulunuyoruz» demiştir. ömer Sakkaf da Suudî Arabistan'ın Türkiye ile ilişkilerini ge llştirmek istediğini ve Türk heyeti ile yapılacak görüşmeler sırasında olumlu sonuç alınabüeceğini umduğunu söylemiştir. Necmettin Erbakan ile Suudi Arabistan'a gıden heyetten bazı kişilerin belirttiklerine eöre «Bütün dünya bu ziyareti önem le izlemektedirler.» Aym yetkililer, Federal Almanya'nm, lş adamlanndan oluşan ve Ticaret Bakan Vekilinin başkanlığında bir heyeti Cıdde'ye gönderme kararı aldığını ve önümuzdeki ay bu heyetin de Cidde'ye geleceğini söylemişlerdîr. Bu arada öğrenildiğine göre, Türkiye, Libya'mn Kıbrıs'ta yapmak istediği rafinerinin Tür kıye'de gerçekleşmesi için girişimde bulunmuştur. Heyetteki bazı yetkililer bu konuda olumlu sonuç alınacağını umduklannı belirtmişlerdlr. (Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) Sağlık Bakanlığı Yüksek Onur Kıırulu tııtuklulara kötü davranan doktor DenlFye meslekten 3ay men cezası verdi ANKARA, (Cumhnriyet Bürosu) Sağlık Bakanlığında Sağlık BaJcaniığı Müsteşannın başkanlığında toplanan Yüksek Onur Kurulu Askerî Doktor Yüzbaşı Metin Denlı'ye 3 ay meslekten men ca•aii vermiş ve karar oybirliği ile alınnııştır. Dün toplanan Yüksek Onur Kuruluna Tıp Fakülteleri Beontoloji Kürsü Profesörleri, Yargıtay, Damştay TemsUcileri, Askeri Tem silciler, Odalar Temsilcileri, Merkez Konseyi Temsilcileri katılmış lardır. Doktor Metin Denli'nin Ta bıb Odasına kaydını yaptırmadığı için 1 ay meslekten men cezası oj'birliği ile onaylanmıstır. Aynca, Dr. Denli'nin 12 Mart'tan sonra gözaltına alınan tutuklulara kötü muamele etüğl için da 2 ay meslekten men'ine karar verilmiştir. Bu karar da oybirlıği ile alınmıştır. Kararın tebliğinden itibaren Dr. Denli 3 ay sureyle doktorluk yapmayacak, reçeteleri geçersiz sayılacaktır. Alınan karara uyulup uyulmadığını Sağlık Bakanı izleyecektir. Fikir mücadelesi «Fikir mücadelelerinaen hiç bir endişe duymuyoruz. Aksin« bu mücadelelerin topluma bir canlılık getireceğine inanıyoruz. Ancak bu mücadeıelerin hançı seviyede olması gerektiğı konusunda da düşüncemiz şudur: Fıkır mücadelelerı bugün Avrupa' da hangı seviyede yapılıyorsa, bız ae de o seviye bulunacaktır. Biz fikir tahakkümünü fikir hürriyetini savmıyoruz Tanakküme müsaade etmiyecegiz. Gerçekte fikir hürriyeti tahakkümün başladığı anda yok olmuştur. Fikir gruplan önceki devirlerde fikir grupları birbirine karşı çıkarılarak den ge sağlanmak istenmiştir. Burun da geçerli bir yol olmadığı sonuçta kesinlikle DeUi olmuştur. Eızim hükümetımız de suç ışle. yenler hangi fikir grubundan olurlarsa olsunlar karşüarında tarafsız, adaletli inamlır güç bula(Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) Ecevit'in AET konusunda toplantıya çağırdığı uzmanlar katma protokolu eleştirdiler • AET KOMİSYON BAŞKANI ORTOLİ TÜRKİYE'YE GELDİ Hasan CEMAL ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Resmî temaslarda bulunmak üzere dün akşam Ankara'ya gelen AET Komisyonu Başkanı Francois Xavier Ortoli ve Genel Sekreter Emil Noel ile yapılacak görüşmelere hazırlık olmak üzere Başbakan Bülent Ecevıt, çeşitli Umversitelere mensup ekonomist öğretim üyeleriyle 5 saate yakın bır görüşme yapmış, kendilerinden bilgi almıştır. Oncekı akşam yapılan görüşme sinde öğretim üyelerini büyük dikkatle dinleyen ve zaman zaman not alan Başbakan Bülent Ecevit, toplantıda yapılan gönişmeleri banda aldırmıştır. Başbakan Ecevit, toplantıdan sonra ılgilı DPT ve Dışişleri Bakanhğı uzmanlarma toplantmın ışığında gerekli çalışmalann yapılması direktifini vermiştir Toplantıya Siyasal Bilgiler Fakültesinden Prof. Gündüz Okçün, Prof. Besim Ustünel, Doç. Bilsay Kuruç, İstanbul İktisat Fakültesınden Prof. Nevzat Yalçıntaş, Eskişehir İktisadî ve Ticarî İlimler Akademisinden Prof. Yılmaz Büyükersen ve Makina Mühendısleri Odası Genel Sekreteri Fevzi Küpeli katılmışlardır. Toplantıda Maliye Bakanı Deniz Baykal, Dışişleri Bakanı Turan Güneş, Baymdırlık Bakanı Erol Çevikçe, Dışişleri Bakanlığı İktisadî ve Sosyal îşler Dairesi Genel Müdürü Büyükelçi Oğuz Gokmen, Brüksel'de AET nezdindeki Daimi Delege Büyükelçi Tev fık Saracoğlu ile DPT ve Dışişleri Bakanlığı uzmanları da hazır bulunmuşlardır. Başbakan Bülent Ecevit, önceki akşam 5 saate yakın süren toplantıyı bir konuşmayla açmış ve uzmanların görüşlerıni Türkiye ile AET arasında ortaklık kuran 1963 tarihlı Ankara andlaşmasını varsayarak görüşlerıni açıklamalanm rica etmiş ve uzmanlann görüşlerinden memleket açısmdan yararlanılması ola nağının taşıdığı öneme işaret etmiştir. Bu arada, Dışişleri Bakanı (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) TGS Genel Başkanı: «141 ve 142. maddelere giren suçların kapsam dışı bırakılması anlayışı çağ dışıdır» ANKARA TGS Genel Başkanı Semih Balcıoğıu. «Fıkir suçlarıyla Türk Ceza Kanununun 141. va 142. maddelerine giren suçların genel af ^anunu kapsamı dışında bırakılması yolundaki çabalar ve böyle bir fikir özgürlüğü anlayışı çağ dışıdır ve sendikamızca şiddetle reddediür» âemiştir. Gazetecilerin «bazı siyasî par tı gruplannın söz konusu suçların af kanunu kapsanu dıçında bırakılmasıyla ilgili çabalar» kor.usundaki sorulan nı cevaplandîran Balcıoğlu, Türk Ceza Kanununun kabul edildiğ; tarihlerdeki şartların değiştigini, günümüzde tikirlerin yazılmasının. sbylenmesinin yasaklanarak sistemleri ayakta tutmanın hiçbir çağdaş insanının akiından geçmediğini belirtmiştir. (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) Sophia Loren ve eşi Carlo Ponti Yeşilköy Havaalanında... Sophîa Loren geldi Türkiye Gazetecıler Sendıkası tarafından yurdumuza davet edılen dünvaca ünlü film vıldızı Sophia Loren ve Proâtiktör eşi Carlo Ponti. dün Türkive've gelmişlerdir. Uçağı İstanbul'a uğ Merkes Bankası 1973'te 1,3 milyar lira kâr etti ANKARA Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasının dün toplanan 42. hissedarlar Genel Kurulunda; 1973 yılı kârının 1 milyar 391 milyon, 568 bin 726 lira olduğu açıklanmıştır. Genel Kurula sunulan raporda, uluslararası ekonomik gelişmeler yönünden 1973 yılında Uluslararası ticaretin büyük hacimli sermaye akımlanna, kambiyo kurlanndaki yeni değişikliklere, genişleyen dalgalı kur uygulamalanna, tanmsal ürün ve doîayısiyle yiyecek kıthğına ve petrol sorununun yarattığı kuvvetli fiya^ baskılanna rağmen rekor sayılabilecek bir genişleme kaydet» tiği belirtilmiştir. Bilânço tahlilinde, reeskont ve senet üzerinde avanslann 1972 yılına oranla 7 milyar 608 milyon 101 bin 762 liralık bir artış gösterdigi ve vıl sonu itiba(Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) OLAYLARIN ARDINDAKİ Kimler katıldı? GERÇEK Komando Üsleri me devam etmelerine «lanak yoktur. Bunun içindir ki var. lıksız Anadoln çocuklan için bir öğrenci yurduna girebilmel; yüksek öğretim yapabilmekle eşdeğerü niteliktedir. Ne var ki üstüste gelen haber ve tanıkların doğruladıkları bir gercek şu günlerde büsbütün su vüzüne çıkmıstır. öğrenci yurtlarmda yasayan gençler baskı altındadırlar. Politika dışı kalmalan gereken birtakım kişi ve çevrelerin de destekledikleri ve adına «komando» denilen üyelerden meydana gelen bir yasa dışı örgüt, öğrenci yurtlannda terör ortamı yaratmaktadır. 12 Mart'tan sonraki olağanüstfl dönemlerde etkinlesen ve bazı ynrtlarda karargâh kurmuş bninnan komandolar, ••• 'Devamı Sa. 7, Sft. 3 de) NADİR NADİ (Devamı Sa. 7, Sü. 3 de " stanbnl Türkiye'nin en büyük kentidir. Yüksek öğretim bakımından da ülkemizin merkezidir. Oknmak için çeşitli Anadoln illerinden şehrimize gelen binlerce yüksek okul ve fakülte öğrencisi yurtlarda bannırlar. Bunların çoğa dargelirli vatandaşların çocnklan oldukianndan öğrenci yurtIanndan başka yerde yaşamlarını sürdürmelerine ve öğreti I rayaıak Ankaraya geçen Ünlü yıldız ve eşi Esenboğa Havaalanında Dışişleri Bakanlığ adına Kültür uaıresınaen trcUn Karasapan ve eşı. ttalya'nın Ankara Büyükelçisı ve eşi Ue öteki ılgililer taralmaan karşılanmıştır. TGS Çocuk Yuvası ve Venedık Şehrtnın eski Eseiıerini Kurtarma Derneği adına düzenienen ve 2627 nisan tanhlennde A n Sltjemasmda Dünya Gaiası yapılacak olan «Yolculuk» filml için Türkiye'ye gelen, Sophia Loren ve eşi, Esenboğa Havaalanı şeref salonunda bır süre dınlenmışlerdir. Öte yandan, FürKiye'ae ilk defa bir filmın dünya gaıasmın yapılması nedenıvle vogun bir şeküde sürdürülen oütüu nazırUklar tamamlanmıştır. An Sinema(Devamı Sa. 7, Sü. 3 de)