Katalog

Sahibi: Cumhuriyet Matbaacıhk ve Gazetecihk T A S adına: NAZIME NADİ Genel Yaym Müdürü: OKTAY KLRTBÖKE Sorumlu Yazj îsVîrl Mildürü: ÇETİN ÜZBAYRAK Basan ve Yayan: CLMHURİKET MATBAAC1LIK ve GAZETECİLIK T.A.Ş. Cagaloğlu Halkevl Sk. No: 3941 TELGRAF v« MEKTUP adresl: Cumnnriyet latanbnl Posta Kutnsn: Istsnbul No: Î4« Telefonlar : 22 42 9ü 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 TASASTNA y \MAII TAAHHCT EDER. B Ü R O L A R : ANKARA: Ataturk Bulvan Yener Apt. Yenişehir, Tel: 12 09 20 • 12 95 44 • ÎZMİR: Halit Ziya Bulvan No. 65 Kat 3, Tel: 3123024709 # GÜNKY İLLERt: K.Koprü 34. S. No. 40 • ADANA, Tel. 145501393419731 f*ıı»vkUııı.I%#A* v*umnurıyeı ARONE ve İLÂN 12 6 3 1 Ayhk Ayhk Ayhk Ayhk Yurt içi 360. 180. 90. 30. Yurt dıjı 630. 315. 157.50 52.50 Başhk (Maktu) „ „ M 2. ve / »dyfa (Santımi) 3. tayfa (Sarıtlml) 4. 6. 6. sayfa (Santıml) ...... Ölüm, Mevlıd Teşekkul <5 Santim) Nişan, Is'ikâh, Evlenme Ooğum Ölüm, Mevlid, Teşekkür 2 3 (5 Santim) 400 Ura H5 1U0 »0 15U 150 200 SAYISI 100 KURUŞ ST. LOUİS, (Missouri) Geçen ay, ıçındeki 346 kişı ile beraber Parıs yakınlanndaki bir ormana düşerek parçalanan Türk Hava Yollarına aıt DC10 Jumbo Jet'in yapımcısı Mc DonnelDouçlas uçak şırketınin başkanı, îacıaya «Bır insan hatasmın yol eçtığım» ılen sürmüştür. Mc Donnel Douglas sirketinin yıllık hıssedarları toplantısında konuşan Başkan Sanford Mc Donnell. bütun suçun Orly Hava alanında DC • 10 uçağının arka bagaj kapağını hatah bir şekılde kapatan yer personeline ait oldugunu iddıa etmiştir. Tanhın bu en korkunç uçak facıası hakkında açılan soruşturma, kazaya, bagaj kapısındaki bır arızanın sebebiyet verdığıni ortaya çıkarmıştı. (a a) DC10'ların yapımcısı feci kazadan Orlyyer personelinin sorumlu olduâunu iddia etti OLAYLARIN ARDINDAKİ Disiplin cezaları (Baştarafı 1. nrfada) MECLIS NOTLARI (Baştarafı 1. tayfada) gistiriyorlar. ögieden önce üstlerinde Kördüğünüz ırivsı, gdmlejlyle, kıravatıvla. eögüs mendüiyle, çorap ve ayakkabısıvla aeğısıp başk8İasıyoı ögleaen son. ra . Zayıf olanı. sınirlendi*ı zaman vaktıgı «DunhilU dışında, pıposunu düşürmüvor ehnden Toplu olanın da ehndeki Kehribar tesbıh, alafrang» bir ahenkle kıvramp duruyor. îkisi de iyi Konuşuyor. Kem, küm etmeksizin, «eee» lerden, «nı» lardan zaraan kazanmaksızın, kesintisız bir «belagatle». Türkçeye yakışmasa bıle. duzene pek yaraşan hukuk dilımizın ağdalı sozcuklennı tamlamalannı, yerinde, ıfade etmek istedıkleri diişüncenin gerektirdiğı vurgularla kullanıyorlar, bocalamadan aktarıyorlar kafaıanndakın'., îkisi de, genel af teklıfinı kuf=a çevıren Senato Komisyonunda. AP'mn agır topiarı. Zayıf olanı, Kby îşleri eskı Bakanı Turhan Kapanlı, fopıusu, Izm'r Senatörü Seref Kavalar .. «ironi»lerı, nezaket ve iyılikle eevaplayarak, komısyonun kurtlan karşısında hukuk bılgjslni, devlet bılgısını dengelemefe çslışıyor. Herhalde moral, guç vermek uzere gelıp arkasına oturan MSP' h Yasın Hatıboğlu, Şeref Kayalar'm tesbıhi hakkında soylenmek ten başka bır şey yapamıyor. Çunkü hem Komisyon uyesl degıl, hem de mılletvekıh Ona rağ men, Deveh'nın bır ara elmı gum gum masaya vurarak konuş ması çıleden çıkarıyor Hatıboğlunu.. Ama susturuyor Başkan ve soz ıstiyen Hatıboğlu'na bu kez de yeterlik önergesi engel oluyor. Genel af işte böyls bir ortamda kuşa döndü. 12 Mart öncesi dönemin fecıliğınden, AP iktidannın o feciliğı yaratan rutumundan, ülkenin sosyoekonomık koşullardaki başkaldırıya ıten soysuzluktan sozedıp, «Her^eyi unutahm, sünger çekelım. Banş içinde yeni bır ddneme baslayalım» diyenlere, «Hayır» karşılığını verdıler. Kendinı acımasızcasına ezen bir duzene başkaldırırken, yırmi yaşlarının olanca delıkanlıhğı ile ve de o duzenı sürdurenlenn teşvik ve ki'kırtmalanyle, faşist yasalardan alınmış ceza hükümlennın bekledıği suç uçurumuna yuvarlanan kişiler için, günde iki kez gıysi değıştirenlerin atıfet göster mesını bekleyemezsiniz ya.. Vergi Xevl ADALETSİZ VERGI VERGİLER İTİBARÎYLE VTRGÎ İNCELEMELERİ VE SONUÇLARI 1960 1972 Dönemi Toplamı (Tablo 1) Incelenen Bevanname sa> ısı 67 250 6 J87 2.184 1.286 213 2 38S 1.077 51 733 3 775 137.389 14 748 869 527 97 GERÇEK Bağ Kur Ve Ötekiler (Baştarafı 1. sayfada) fonlan vardır, çeşitli hizmet kurumları buluntnakUdır. Tüm vatandaşlan kapsayacak bir sosyal piİTenlik düzeninde, isçiler bunları daha çenis kitlelerle pay laşmak zorunda kalacaklardır. Böyle bir pavlaşma işçilerin ve SSK'nun zararınadır. Bu düşünceler Türklye'de 1.5 milyona varan Sosyal Sigortalı işçilerin gerçek eğüimlerini yansıtıyor mu, sorusuna cevap vermel: zordur. Yansıtıyorsa, işçilerimizln bujrünkü sosyal güvenlik statülerinin geniş kitlelerden ilerde olduğunu ifade eder. Yansıtmıyorsa, bu fikirleri 1leri sürenlerln isçileıi değil. kendi özel durum ve çıkarlaruu korumak istediklerinf belirler. Zira bugün işçi kitlesinln SSK' dan genellikle şikâyetçi olduğu bilinmektedir. SSKnın kendi içinde ve genel sos>al guvenlik düzeninde birtakım tedbirlere gitmek zorunda bulunduğu da bilinmektedir. Bir ülkenin tüm vatandaşlannı da a>rıcalıksız bir sosyal püvenlik liüzenl içinde bulundurmak, çağdaş toplumun temel felsefesidir. Ama bu genel sosyal güvenlik düzeni içinde eski düzenin bazı sesleri eriyeceklerdlr. Bugüne dek isçinin sözcüIüğiinfl yapmak iddiasında bulunan, ama bu sözcülüğü ancak ik> tidardaki hiikümetlerin politikasının istemierine göre kullananUrın çıkarlan zedelenebllir. Herhalde Türkiye'deki sosyal trüvenlik düzeni, bölük pörçük örgütlerle \e bugünkü haliyle yiirüyemez. Yeni bir dönemin eşiğinde bulundujumuz açıktır. o Tartışmalar Disiplin cezalariyl* ilgill 14. Ksdde uzun tarttsmalara yolç>mıjür. Muhalefet üyeleri yapti<ıa n konuşmalarda. maddeyl ııddet U eleştırmiîler. AP'li Turban K» panlı, «AP iktidarınca kovuUn dğ retmenlerin yeniden «öreve alınmak istendiğini» söylemi», mndcie nın tekliften çıkartılmasım istemiftir. Bu arada komısyona fcılgi veren Milll Eğitim Bakanlıgı tem «iıcisi, 1969 yılmdaki büyük öğrttmen boykotuna katılan 45 b n 434 öğretmenden yalnız 14j'm n idart görevden alındığmı. 936 "iğ retmenin de göre» yerlerinin değiştirildiğini açıklamıf, bu öjret menlerin tamamının Danıştnvda açtıklan davaları kazanank e^k) görevlerine ve baska «öreviere atandıklannı bildirmiîtlr. 14 madde Ozerındekı görOşmeler tamamlanıp, deği?iklik ön«rge'erıne geçildiği sırada, orurum s«ıat 19'a bırakılmıstır. Inteleneo Matrab TL 2.1S5 918«24 4 842 531 fc29 Bulunan Fark TL. 1.625.104.535 l.Jb7 4(«y78 1 039 061 425 115 225 492 9 4?; 946 9 642 543 344 5J1 834 1 972 58S) 297 17.601 .:94 398.897 875 845.529 909 221.577.741 10.717 641 62.180 214 361 990.537 Fark Vüzdesi 77,70 28 18 10.39 24 65 11 49 18 6u 44 66 1.21b 49 16b 45 15.73 Silâhlı Kuvvetler Komisyon, geceki çalışmaları sırasında 14. maddedekı disiplin suçlarmı af kapsamı dışında bırakmıştır Ancak Turk Sılâhlı Kuvvetlerınden çeşıtlı nedenlerle Ihşiği kesılenler bazı şartlara bağlı olarak kamu kuruluşlarında gorev alabılecekJerdır. Komisyon aynca adlî sıcıllerının kaldırılma sına ilişkin hUkumlerin da af kapsamı dışında kalmasım kararlaştırmıştır. 21 maddede yapılan bır değişıklıkle aftan yararlanmak ısteyenlerın, affı kabul etmeme>a hakları olduğu da hukme bağlanmıştır. Bunlar, kanunun yürürlük tanlunden ıtıbaren 6 ay ıçınde baş^urdukları takdırde, soruştur ma ya da kovuşturmaya devam edılecek, ancak hükum gıyme halınde bu hakkı kuUananlar aftan yararlanabıleceklerdir. öğrenım kurumlarında kayıtlan sıunen ogrencılerın bu kayıtlarını yemlemelerıne ılışkın 16. madde de değışıklıkle kabul edılnuştı. Bu maddeye, «Çeşitli okulları bıtırerek subay ve assubay nasbedılenlerden, ışledıklerı suçlar nedeniyle hukümlulük süresını tamamlamadan 29 Ekım 1973 tarihıne kadar Türk Sılâhlı Kuvvetlerinden ılışiğı kesilenlerin oğ renım borçları karşılıgı olan tazminat borçları affedümıştır» yolunda bir fıkra eklenmiştır. Tellrifin 17, 18, 19 ve 20. maddelen ise Millet Meclısinden gelen şekhyle aynen kabul edilmıştır. 22. maddede yapılan değişiklikle de bu kanundan yararlanacak tutuklu ve hükümlulerin salıverilme işlerınin, kanunun yürürlüğe girmesinden ıtıbaren 30 gün içinde tamamlanması hukme bağlaftrmstır. Ve çevreleri Gehr Kurumlar Gıder vergıleri tstıhsai Banka Sıgorta Naklıyat Dış Sey Harc Veraset ve lııîıkal Damga Emlâk Alım Transfsr Stopajlar Kurum Ucret £. Meslek Menkul Ser. Inşaat Onar. Tasarnıf Bonosu (Malı Uenge Veıgısı) Işletme Vergısi Dığer 10.^3.573 192 4Ö7.427 n44 82 4^1.679 51 84i 553 7V1 459.048 162 153.209 10 o74 464 2.534 755.630 1.E/0 743 /26 4.U8 yU7 818 119 422 210 1/1 6U5 918 bOİ U36.941 45 50 4 999 8 97 3«23 69 43 1.0M 76 320 663 146 4 297 453 14 339 4U5 899 «83 790 44.253 463 1.0S4 0UO 293 155 624 /32 32 58 500'LÜK BASAN KALPAZANLAR ÇETESİNİN 5 ÜYESİ DAHA YAKALANDI Sakarya'ya bağlı Akyazı ilçesinde ortaya çıkarılan sahte 500 hra basan sebeke mensuplanndan 5'ı daha önceki gün yakalanarak gozaltına alınmıştır. llk olayda kaçmayı başaran Pehmı Canbakan ıle Selâhattm Evren'in Akyazı'da yakalanarak Istanbul'a getırılmeleri üzerine, olayla ılgili oldukları saptanan Istmye mahallesi muhtarı Hasan Çap, matbaacı Hüseyin Ercan ve Mehmet ömer Hacıoğlu da tstanbul'da ele gecirilmişierdir. Pıjasaya sürülmek ıstenen sahte 500 lıralıkların, Cağaloğlu'nda matbaası bulunan Huspyin Ercan tarafından basıldjğı ıddia edümektedır Ercan'ın matbaasında sahte 500 hralık bulunmamış, ancak basımda kullanılan klişeler ve dığer malzemeler ele geçnilmıştir. ••• 300 Amerikan (Bastarafı 1. sayfada) r.edeni olaidk ^BD'nin Fnoaiu e k <rşı çıkmakfj cluşu gosterılmek tfair. Kıbrıs yönotım; ise Taolığı tçık Lmada, helikopl^r fcem'îi «îwo Jımasnın Suveyş Kanahndakı mayınlan temizleyeceğıni, bu nedenle maym temizleyıcı helilop terler Ue teknik personele yer açabilmek için bir kısjm Ameri kan denız pıyadelerini Kıbns'takı Ingilız üssüne bıraktığını açık lamıştır. Yine resml açıklamiya gore, en geç hazıran ayı sonunda Suveys Kanajımn mayınlardsn te mizletne işlemı sona erecek ve Amerıkan deniz piyadeleri de lngiliz üssunden ayrılacaklardır. o Prof. Velidedeoğlu sosyal hukuk devleti konulu konferans verdi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Turk HukuK Kuıuri'u tHukuK Dfivleti»nı aydınlatma amacıyla seri halınde duzenıedıRl konferanslardan üçüncüsü Ord. Prol. Dr Hıfzı Veldet Velidedeoğlu tarafından .Sosyal Hakuk Devletı» konusunda verilnuştir. Anavasa Mahk°mesı Baskanının bazı kısım üyelennın, YarEitay Bırınci Başkan ve Uyeiertnin Danıştay. Askerî Yargıtay Ujelerınden bazılan ile tanınmıj bır çok hukukçunun ve sıyaset 8damlannm hazır oulundugu top lantıda Velidedeoğlu «Hukuk I>evleti» ve «Sosyaı Devlet» kavramlarmın tarihsel fçelışimlni anlattıktan sonra. zajnanımızda bu )ki kavramm mrbırinden aynlmıyacak biçimde kaynaştığını, ba zı kanunlarımızın, hatta 19d'den sonraki Anayasa degışikliklerinin sosyal hukuk devleti ilkesinı bır havli gölgeleyıp zedeledığinı belırtmıştır. Bundan sonra öte yandan Senato Adalet ve Anayasa Komısyonu Başkanı Refet Rendecı (AP), Komısyonda hazırlanan yenı metnın 24 Nısan gunü toplantıya çagınlan Senato Genel Kurulunda ele alınacağını, buradakı çalışmaların 3 günde tamamlanması ıçin Senato Başkanlığının gerekli tedbırleri aldıfmı söyiemiştır. Millet Meclisi Adalet Komisyonu Başkanı Yalçın Oğuz da <CHP), goruşmeler Rendeci'nın belırttığı gibı Senato'da Cuma akşamı tamamlanır ve Senato metni, Pazartesi gunü komisyonlarına gelırse, bu metnı benımseyip benimsemedıklen yolundakı raporu bir gunde hazırlayacaJc larım boylece Senato metninın 30 Nısan Salı gunü Millet Meclisi Genel Kurulunda ele alınabıleceğını bıldırmıştır. Bu durumda, Millet Meclisi Af Teklıfının Senato'da hazırlanacak metnı uzerınde muzakerelerını tamamladıktan sonra ya bu metnı benımseyecek ya da bemmsemıyecektır. Benımsememesı halınde af teklıfı Senato ve Millet Meclisi Adalet Komisyonu üyelennden oluşacak ortak komısyonda ele alınacak, buıada ha zırlanan Af Yasası teklıfi, Millet Meclisi'nin kabul ettiği ilk metın. daha sonra Senato'nun değıştirdığı yenı metinle bırlıkte, tekrar Millet Meclisi Genel Kuruluna getırüecekür. Bundan sonra, Millet Mechsı bu 3 metınden bırmı, üzerınde değişiklik yapmadan kabul edecek ve bu metın kanuniasacaktır. Erbakan (Baştarafı 1. sayıada) nun AP Iktidarları dönemınds çıkarılan aflarla kıyaslanamıyacağını ılerı surerek konuşmasına şoyle devam etmiştir: Oylamada bulunmayanîar Turistlerin Ağrı Dağı'na çıkması yasaklandı IçKleri Bakanlıgı Emnıyet Genel Müdurluğu Turkıye Seyahat Acentaları Bırhğıne bir yazı göndererek her ne suretle olursaolsun yabancılann Ağrı dagına çıkmalaruıuı yasak olduğunu bildırmıştır. Emnıyet Genel Mudürlüğünün. yazısında Türkiyeye geien tunstlerıa Ağn daguıa çıkmak ıçin çeşıtlı yollara basvurdukları ve bu ısteklerı olumlu karşılanmadığı içın bazı hoş olmayan durumlarla karşüaşıldıgı belırtilmekte ve Turkiye Seyahat Acentalan Birlığinın yayınlanacak broşürlerde Ağn dagına çıkışın yasak olduğj hususuna yer vermesi, istenilme^ tedır. «Af Kanunu geçen sefer Millet Mechsınde göruşulurken kanunun tumünün oylanmasına hafta sonunda sıra geleceğı tahmin olu nuyordu. Meclıs çalışma guntl ve saatinde ona göre tanzım olunmuştu. Muzakereler tahmm edilenden önce bıttı ve oylamaya sıra anı olarak geldi bu yüzden bazı mılletvekillerımiz oylamada bulunamadılar. M Kanununun şayet Senato da bazj maddeleri değışiklıfe uğrarsa AP çok iyi bilmelidar kl Af Kanununun mahiyetini mıllete yanlış tanıtma çırpınmalarmdan ve de esasen çok gecıkmış bu kanunu sürüncemede bırakmaktan hiçbir şey elde edemeyecektir. Sadece AP mılletımız indmde husrana uğrayacalttır. Zira partimiz milletvekıllen bu sefer tam mevcuduyla oylamada hazır bulunacak ve grubumuz karan istikametinde oylarım kullanacaklardır.» (THA) ALT IN Cumhuriyet Reşat Hamlt AZİ8 Napolyon 24 »v»r 22 »y»r 548. •• 552. 6P0 •• 7 0 0 . 530. • 540. 490. • 500. 590 800 77.50 • 77.75 71.00 • 71J5 | j ğ = S H = ğ jf g £ = g 5 = Ş 5 g = = = § = 5 g S H 5 || g Ş Ş g Inşaat Yaptırılacaktır Etibank Genel Müdürlüğünden Bankamız'ca Istanbul Aksarayda mevcut Zümrüt An. yıkılması ıle yenı humet blnası mşaatı sabit bırım fıyat esası uzerınden teklıf alma usulü ıle ihaleye çıkarılmıştır. 1 Ihale 17.5.1974 Cuma gunü taat 15.00 de Etfbank Genel Mudurluğunde yapılacaktır. 2 Işın geçıci temınatı 115 000, TL. dır. 3 Eksıltmeye girmek İÇID iştirak belgesi alınması şart olup, ısteklılerin: a) B grubundan enaz 3.500.000, TL Iık müteahhıtlik karnesı, b) Benzerl bir işi bir defada taahhüt suretiyle yaptığma daır belge, c) Teklıf alma şartnamesinm 20. maddesinde be> lirtılen vesikalar, ıle birlikte eKsiltmeye lstırak belgesi almak uzere 25 4.1974 Perşembe günu saat 16.30'a kadar Genel Müdurlüğümuze muracaat etmeleri lâzimdır. Bu tarıhten sonra veya telgrafla yapılan müracaatlar kabul edilmez. 4 Eksiltmeye iştirak belgesi. 13.5.1974 Pazartesi gü nünden ıtıbaren Etibank Inşaat Dairesı Başkanlığındanalınacaklır. 5 Teklıflerin, ıhale günü saat 14.00'e kadar Bankam : l Umumı Muhaberat sevısine verllmış veya gönderllmış bulunması lâzımdır. Postada vakı gecikmeler dıkate alınmaz. 6 Eksıltme dosyası, Bankamız Inşaat Daireslnd» v» Istanbul Satınalma Şube Müdürlüğünde görulebıllr. 7 Teklif verebılmek İçın eksıltme dosyası alınması şart olup, dosyalar ihale günü saat 12'ye kadar Bankam.z Inşaat Daıresinden 300, TL. mukabilinde »atın alı | | İ § = § S f| § § 2 5 § = 5 İ i Ş £ 2 § § = Ş || S g S 3 = = § Faşist (Baştaraiı 1. sayfada) tur Derneğı Başkanı Mehmet Alı Karapekmez, Başbakan Ecevit'e gonderdıği telgrafta, Istanbul Üniversltesinde Kıbrıslı bır öğrencının kıyasıya dovulduğunu ve Atatürk Öğrencı Yurdunda maskeli kışilerm yurt oğrencılerine saldırdıklarını bıl dirmıştır. CHP ıktıdarından bu yana, egemen sermaye çevrele rinın organize ettığı fasıst saldırıların ümversıte îençliğine yoneldiğini belirten Karapekmez. «Ümversıte gençliğı, böyle bir donemde, kasıtlı yapılan saldırılara, saldın ile cevap vermenın kımlerin ışıne yarayacağı bilıncındedır. Bu saldırı ların kimler tarafından tertıplendığı, kımlerin katıldığl ve nerelerde yuvalandıklan, nasıl kışkırtıldıkları herkesçe bihnmesine rağmen, hukümet yet kllılerının bu konuda seyırcı kal ması gerçekten uzucüdür» demıştir. Eyüpoğlu (Baştarafı 1. sayfada) için önemli tedbirlerin alındığını da belirtmiş ve bazı iş adamlannın kuşkulannm yersız olduğunu açıklamıs» ve «Enri!<çpsı olanlar lütfen Maliye Bakanı ile "'örüssünler endiselerinln yersiz oMnSiınu anlayacaHardır Bütçe onaylanmıs ve yüriirlüee eırmistir. Her sey açıktır» demiştir. ü nır 3 8 Bankamız 2490 sayılı kanuna tabl olmayıp, ıha= 5 leyi yapıp yapmamakta veya dılediğine vapmakta serbest= İ tir. (Basın: 13782/3128) | ^IIIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinilllüHllülJ % Hükümetin alacağı olumlu cko nomik kararların her zaınan ysnında olacaklaruıı, uygu'âmaria yardım edeceklerini söyleyer. Kon Deliveli'nin yanmda, AP'li *«!ri federasyon Başkanı, devamla toy Senato Başkanvekıllennden ^!a le konuşmuştur: «Bugtın memleKetimlzde gerek cit Zeren oturuvor. Kızıi saç'i. scs sız, sakm, ama taman 7a:ran si ekonomık, gerek sosyal alanda hüküm sürüyorsa. nırlenen... Hem yalnız 141 \e 142 tereddütler savunucu'U iktidara Hpğıi. AP'li bunun nedeni uzerınde onemie Komisyon Başkanına •!•*. Partisiydurmak gerekır. Hemen ılâve le bir kırgınlıgı var »anki. Ama edeyun kı, hükümetin zaman zapartisinin inandıklarma. bT^ıızca man belırttiği ekonomık ve sossına inançlı... Bir ara komısyonu yal goruşler yeten kadar açık allak bullak eden CHP'li Mehmet degıldir. Bu gorüşlerın serahata Feyyat'ı, o yüce çatmıi a'.tında ka\uşturulması içın hükümetin her konuda tam ve berrâk bır olmasalar dövecek gibi... şekilde kamuoyunu aydınlatması KarMsında. olanca tontonluju şarttır. Ozellikle, hür tesebbüsün ile AP Senato grubunun e«ki yararına guvenme gereğı gozden Başkanı, Tarım e«ki Bakanı Ah uzak tutulmamahdır. Bir tarafmet Nusret Tuna... Hukuk Fa tan hür teşebbüs anlayışının yakuMeaiııin yepyeni roezunu Ada nında olan goruşler aavunuiurlet BaknrnTia 1car?lo}dukça e^ ken. dığer taraftan bu iesimi geki bör fenlrıtkvtt otamk, hoşgörülü lecek endişesı içinde birakan dav gibi davranıvorsa da. en az ar ranışlann yanyana bulunabılmesi kada<;lan kadar acımasız. Ada düşündurücüdür.» let Bakanı dı<ında i«e CHP'H Hayali modeller üvelerle en iyi iliskiler içinde olan o .. Halil Kaya. bü\ük işletmelerin Bir de komisyon başkanı geregıne değınerek şoyle konuşmuştur: Bır d'e Komisyon Başkanı var. «Şunu açıkhkla söylemek lsteOldum bitti Anayasa ve Ada rim ki, sanayi kalkınmamız bulet Komisyonunun Başkanı. Ala gün ıçin bir duraklama ve bekle bildiğine tarafgır. CHP'lilerin me dönemi yaşamaktadır. Ortak • Nasılsa Senatoda yapılacak bir pazar içinde yer alabilmemizm şey yok» anlayiîinı sürdurmele ılk ve önemli şartı aynı yapı ve ri ölçüsünde belli ediyor taraf büyüklükte işletmeler kurabilme gırliğini. Adalet Bakanını bazen nüzdir. Artık küçük yatırımlar susturarak, bazen sözunu ke devri sona ermiştir. Büyük yatıserek, sık sık uyararak ezdık nmlar büyük istihdam alanı deçe ezmeğe çalışıyor. Mehmet mektir. Büyük yatırımiar yükselc Feyyat'ın çıkardığı tartışmada, üretım demektır ve büyük yatıyüzü hiddetten kıpkırmızı ke nmlar ekonomlk yatırımlar desilmis bağırıp çağırıyor. Sonra mektir. Bunun gerçekleştirilmesi sakinleşiyor. CHP'H Cyeler mü ise hayali modellerle mümkün de dahale ettiklerl için değil ama, ğildir.» onlar, Feyyat'ın gerçi kendisınin Kaya konuşmasının sonunda sebep olduğu, yerilmesine gü sanayıcilere ona ve uzun vadelı lerek seyirci durumundalar. Fey kredı olanaklannın tanınmasını, yat, Başkana, «Başkanhğı d'a yatırımları teşvik eden tedbirler oğretırim» dıverek salondan çı getirilmesini de istemiştir. karken, bir yerden «Anayasa\a, Turgut Yeğenağa'nın Genel Kuakıl hastalan parlamento uve rul Başkanlığına seçilmesi ve si oîamaz dive huküm koymalı» Kaya'nın açıs konuşmasından gibılerine bir soz işitilıyor. Baş sonra Çalısma Bakanı Onder Sav kanın gülerek verdiîi karşı söz almıştır Türkiye'nin değişen lık, «Allahın yarattığına karış ve gelısen dunya koşullannın dımayın...» şında kalamıyacağını, her yerde olduğu gibi bizde de emek ve Sonra bir çevre var savdıkla nmızın dört bır yanmda. Soz sermayeye bıribırinl tumleyen alan «Komunıstler, anar«l5tler, unsurlar olarak bakmak gerekcumhun\ ete ıhanet, 141 142,146. tığını belirten Sav, devletm amaç diye seslenen, uyelere onergeler ve gorevınm kesımler arasındakı hazırlayıp veren... Içlerınde se dengeyi saflamaya çalışırken güçsuzleri korumak olduğunu soylenatorler kadar, mılletvekıllerı mı«, «Hiç bır işverenın ülkemızde var... de güçsüzlerin artmasından yana Erim de var olacaklanru sanmıyorum» demıstır. Sahi. bır de Nıhat Erım var .. Doğru'nun konusması 12 Mart'tan sonra ChP'den ıstıfa ederek bağımsız olpn. ılk kaDaha sonra söz alan Sanayi ve binesıyle şımdının muhaleletı, o Teknolojı Bakanı Abdulkerim zamanın iktıdarından ı hukuks&J Doğru, «Hepınızi kemali tazımle ıktıdar değil elbeı, fiilı ikudarı alabıldiğıne eleştırı topladıgı hal selâmlarım» dıye konuşmasma ae ll'lerın ıstıfasmoan, hele ta gırmış. hukümetm, «Alışılmamış bii senator olup ıkıncı kabınesı. bir cehd» içinde çahşmalara başni kurduktan, «yarayı kaşımavın. ladığmı belirttikten sonra Konfean kovanına çomak sokuvoruz. derasyon Genel Başkanının iş çev relerının kuşku içinde olduğu youyanlarından Anavasa deâişiklik lerine geçtikten sonra onay ve lunaakı sözlerinı eleştırmış, bubeğeni toplayan eskı Başbakan . nun ıçm sebep bulunmadıgını «Sayın Hocam » dıyerek adı one sürmüş, «Daha bız hiçbir şey nı anan ve 12 Mart sonrası uy yapmadık kı» demiştir. gulamalarım, acımasızhklarma gerekçe vapan AP'lıleıe gıilücukler gondprıyor, Adalet Bakanı konuşuyorken de çok acayip bır (Baştarafı 1. sayfada) şey sevredıyormuş gıbi hayreüe Raporda, geçen yıl su projelebakıyor. Pek az, hiç denecek kadar az konuşuvor, çok büyük so rinin tahakkuk ettırılmesı ıçin, rumluluklar taşıdı^ı bır donemın bır kanun tasansı hazırlanarak sonuçlanvla ılgili bır yasama fa Parlamentoya sevkedildiğı, analıyetinde, konuşunca da, «141 cak bunun komısyonlarda kaldığı 142 fıkir suçu de*ildir» dıyor, oy belırtılerek, «Ankara ve Istanbul projelerı kanunda belırtilen harlamala'da «çekimser» kahyor... cama lımıtleri dolayısıyle krıtık Ve iktidar... bır safha arzetmek uzeredir. BuVe karşı tarafta ıktıdar var. nun içın tasan hızla kanunlaşmaDort CHP'li, Senatör ıle DT hdır» denılmıştır. Teknik personel durumuna da MSP'lı Bakan . CHP'li Senatorlerden, hiç Konuşmayan sadece değmıldığı raporda, DSI'den şım oy kullanan bır Lııtfı Bılgen, sı dıye kadar 445 teknik personelin nırlerı en sonunda bozuıan ve ayrıldığı, bu aynlmalar nedeniyKapanh'nın konuşmaıanna oağ le yatırım faalıyetlerinın kontrolsuz ve sahıpsiz kaldığı belırtilerarak mudahale etmek zorunrta rek. soyle denilmıştirkalan bır Rahmi i.rdem vt so7culuğü ustlenmış, sınırlenmeyen «Bu nedenle yatırımlar pahallısoğuiîkanıı <burasj aenato çaya malolmakta ve pahallı üretım resız katianacagız» havasmda w de tabıatıyla Turkiye genel fivat kışi' Rahrru Kocaman ve Fevzj konjoktönine aynen yansımaktaEsatoğiu dır Teknik eleman erozyonunu MSP'li Bakan'a gelince .. Ala durdurmak. aynlanların vennı bı'.dığıne yalnız ve zaman zaman doldurmak VP kadrosunu da artçok çaresız kahyor. Iğnelemelerı, tırmak zorunludur.» Ötekilere bakalım: Görünmez bir el, ampul gevjetir gıbi 3'akala yıp, burnunun ucundan bnşlavarak ağzını ve çenesıii yüzünden dışarı çekmiş iz!enL:ıını veren Mustafa Delıveli.. O d.\ AP senatoıü. Giyınişi. konusması, davranış ları, yukandaki ikiliden daha »z «rafine» gıbi. Az sinirleniyor, dr>ha çok sinirlenmis bir hava içinde ko nuşuyor. Sinirlendiği veva rir.ır lenmiş bir hava içinde komışt'jğunda, aklına geleni •îov'ÜMir. • Iıoni» yeteneği hemen hiç yo'ıC, ve nezaket kurallarının dışına çık tığında, orneğın, bir Bakana <Sa yın Bakan yılışıyor..» dediğinde, kullandığı sözcüğün kapatılmaz bi çımsizliği nedeniyle defalarca özür dılese bile, buyük bir pişkinlikle arkasına yaslanıp, ağzına aldığı püroyu zevkle emiyor. Parasal ra hathğın, yukarıdaki ikilide, seçkin ve ince bir kendinden eminlik şeklinde kişüıklere yansımasına karşın, Deliveli'de, suçlama; saldı rı ve ağzmdan düşmeyen bir puro olarak gücünü duyurduğu gbvü ü yor. 1960 1971 DÖNEMİNDE YILLARA GÖRE İNCELEME SONUCLARI (Tab'.o 2) lncelenen Matrah (TL) 611.733.150 1.272.544.2U6 5.648.939 b53 1.866.361524 1.039.317 848 734 893 668 1.199.022 219 2 342.839 451 3 263 991.513 3.056 660.6b5 3 897.693.352 2.382.037.474 Tıllar 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 tneeleme Sayısı 2.871 3442 14.757 ».817 22.302 20 056 21.989 24 122 26.174 ~~ S3.Î22 27^20 18.234 Bulunan Fark (TL 210 833 059 2U3 711.876 305.327.318 267.796 443 312.892.685 344.799.457 659.074 3(13 641.514.544 735.219 514 Fark luzde.i 34 16 5 14 30 47 65 27 22 42 43 46 İşverenler (Baştarafı 1. sayfada) rüldüğünü öne sürerek, «Genel ola rak söyleyebilirim ki, geçtrğimız dönem, çalışma hayatımız bakımından aksaklıldan gideren bir dönem değil, aksaklıkları arttıran bir ddnem olmuştur. Bu dönem i a ortaya çıkardığı sonuçlaroi ise, bir süre daha devam edeceğini cn dişeyle açıklamak isteriz» demiştir. 1 285.319.291 1 677.582.390 1.089.776.000 (Baştarafı 1. tayfada) sırurlı olduğu ıçm yukumlulenn ancak yüzde 2'sınin hesapıarını inceleyebilmektedırler. Beyaanamelerın tümünun incelenmeii na lınde vergi kaçakçılık miKtarlarınm büyuk rakamlara ulaşacagı oe lırtilmektedir. hıcelenen beyannameler 19601972 yıllan arasında vsrgının çeşıtlerıne gore lncelenen oeyannamelerde gızlenmek isten^n gelırın oranı yüzde 5'den yüzde 1.200'e kadar yükselmektedir. Aynı donemde 67İ50 gelir ver«i si beyannamesınde 2 mılyar 155 mılyon hralık matrah incelenmış, 1 mılyar 675 mılyon hralık gehrın gizlendiği gorölmüştür. Burada vergıden kaçırılmak istenen gelırın oranı yüzde 70'tfr Bu oran emlâk alım vergismde yüzde 166, daha sonra malî dînce v*rgısine dönü?türülen tasarruî bonosunda yuzde 1.029, damga vergısınde ise 1^16'dır. Lokantada yenılen yemek, y* da bır mal alımı sırasında vatan daşlardan kesilen ışletme verftısının bir kısmının dahi devlete fJdenmedığı saptanmıştır. Bu vergının kapsamına giren 320 mtlk'il lefın beyannamesı incelenmış v« bır mılyon 64 bın lıranın verglden kaçırüdığı gorulmüştur. Ince leme sonuçları tablo (1) ds yer almıştır. Yıllara göre Vergi kaçakçılığımn miktar ve oranı yıllara gore değişmekte, gt derek artmaktadır. 1960 yılında 2.671 vergi hükılmlusunün muha sebe kayıtlan incelenmış ve bu mukelleflerın toplam olarak 210 mılyon 813 bın lırayı gehrlennden gızledıkleri anlaşılmıştır. 1971 yılında incelenen 18.234 beyannamede 1 mılyar 89 milyon lıranın vergıden kaçırıldığı saptanmıştır. Hest\p uzrnanlarının yıl lara gore yaptıgı mçeleme sonuçlan tablo (2) de gorulmektedır. Yurdun çeşitli yerlerinde vergl incelemelermde bulunan bir hesap uzmanı mutlaka vergi kaçak çıiıgı olayT ile karşılaşmaktadır. lncelenen vergi matrahları ve ver gıden kaçırılmak ıstenen gelinn uzman başına düşen mıktan 1960 da 1 mılyon 405 bın. 1967 de 2 milyon 944 bin, 1971 de ise 3 mıl yon 35 bin liradır. Hesap uzmanlannın dışında gelirler kontroldrlerı ıle Maliye mCfettişleri de vergi denetlemelerinde bulunmaktadırlar. Ayrıca Maliye Baksnhgınm taj ra örgüflerınde, defterdar, vergı dairesı müdürü, mal mürfüni ve vergi kontrol memurlan da yaptıkları lncelemelerde büyük mıktarda vergl kaçakçilığı ortaya çıkarmışlardır. Ancak hesap uzmanlannın incelemeleri dışında resm! rakamlar olmadığı İçin bunların saptadıkları vergi kaçakçılıgl miktarı ÖJrenl lememektedir. öte yandan taşra Brgütlerindekı vergl daire müdürlennın bır kısmı yeterlı öğrenim görme mışlerdır. ömeğin; Bolu, Isparta, Izmır (Kordon), Kahramanmaraş, Tarsus, Batman ve Ereğ h vergi daıresi müdürleri ilkokul mezunucfur. Bursa 1 numa ralı vergi daıresi müdürü İse ilkokulun 5. ıınıflna kadar okumuştur. îçel 1 numarah vergi dairesındekılerin tahsil durumu tevsık edılememiştir. Vergi denetleyıcılerinin bir kısmının yeterlı öğrenım gormemelert nedeniyle mükellefler saglıklı bir blçimde izlenememektedir. I Izmir Ziraat Bankası (Baştarafı 1. sarfada) yın bu kararına uymanıış ve Hıkmet Çıçek, Aydın Çubukçu ve Ertan Günçme'yı 26'şar yıl ağır hapis cezasına çarptırmistır. Mahkeme, Kadır Kaymaz'a 20, Fatih Gokturulmüş'e 14, Erkan Eren, Osman Yoldaşçan ve Kenan Gungor'e 12'şe1 yıl, Aktan Ince'ye 6 yıl hapis cezası vermişttr. Dığer sanıklar ise 1 ay ile 4 yıl arasında hapis cezasına çarptınlmıştır. Bu arada 3 sanık da beraat etmiştir. o Boğaziçi NftTO (Baştarafı 1. sayfada) ğ3 hazır olduklarıru da hatırlatmaktadırlar. Bununla birükte, bildiride, NATO Bloku'nun var olacağı ve etkılı silâhsızlanma olanaklan geli^tirilmedığı sürece, Varşova Paktı uyelerının kendi savunma guçlerini arttırmayı ve bu alanda aralarmda sıkı bir işbırliğl gelıstırmeyi vazgeçilmez «aydıklan da eklenmektedır. Pakt üyeleri «Arap halklannın, îsrail bırlıklerinin işgal ettıkleri tüm topraklardan çekilmeleri ve Fılistin'ın Arap halkına bağımsız haklar sağlamak içın emperyalıst saldırı polıtıkasma karşı hakh mücadelelerine tam dayanışmalarını» belirtmişlerdlr. Üye ülkeler, her devletin kendi doğal kaynaklatını bzgürce kullanması egemen ve uluslararası tıcaret alanında en çok tercih edilen ülke hükmüne saygı temehne dayanacak şekilde eşitlik içinde uluslararası bir işbîrliğınin geliştirllmesinden yana görüşlerinl belirtmişlerdir. (a.a.) o (Baştarafı 1. savfada) memiş bir sigara izmarıtınin denıze düşerken ha\*anın oksijeni ile birleşerek 450 kalori kuvvet kazanacağını, bu sırada koprünün altından geçmekte olan bır deniz taşıtınm üzerine isabetı halınde de yangm çıkarabıleceğıne dıkkatı çekmektedirler. Tahakkuk . Tahsil Vergl kaçakçılığından ötürü doğan vergi kaybının dışında mükelleflerln tahakkuk eden vergl borçlarmı zamanında ödemedıkleri ıçm tahsılât mlktarları da dtişük olmaktadır. örneîın, 1971 yılında 10 mflyar 789 mılyon 400 bin lıra vergi tahakkuk etmiş, ancak vergl otievlıleri 1 mılvar 205 mılyon 200 bin liravı Mahveye ödememışlerdır. Kesinleşmiş, ancak ödçnmeyen gelir vergisl mıktarlan 19«9"da 7»4 milyon, 1970 yılında ise 1 mılyar 80 milyon lıradır. Işletme verglslne tâbl vergi yükumlulerı de Maliye adına \a tandaslardan kesttklerl 336 mılyon lıranın 24.5 mflyonunu devlete ödememıştir. Emekli (Baslarafı 1. Emekli Sandığı Emekli Sandığı yöneticileri şim dıye kadar herhangı goruş belirtmemekle beraber, dığer ıki kurumun yönetiminde taraf olan kuru luşlar, tasarlanan bir birlej'inns ye daha başından karşı çıkmaktadırlar. Ömeğin Bağ Kurıın rinceki gün bsşlayan ve dün de devam eden Genel Knrulurd» «6z alan Türkiş Genel Başkanı Halil Tunç ve Turkiye ESIHI ve ^a natkârlan Konfederasvrnu Genel Başkanı Hüsamettin Tiy.*n«;«n bu konuda aynı görüşleri «ıçııc smıs ve böyle bir birlestinaînm bjhis konusu olamayacağını oelirtr.uşlerdır. Teknisyenlerin görü^üne gore, Clkedeki sosyal güvemık kuruluş larının bir araya getinlmeleri za man konusudur ve bu kurııluslar arasındakı farklılıklar zamanb te ker teker giderüdikten 5nnra ancak mümkün olabilecektir. Kaçakçılığı teşvik Vergl kanun larmda ve mevzuatta «Vergı kaçırmayı teşvıs edicı» hukumler bulunmaktadır. Ürneğm, vergı denetçısinin bır mıljon lırahk vergl kaçakçıhğını ortaya çıkarması halinde, mukellet derhal ltıraz mercılerıne başvurmaktadır. Itlraz vergl tahsılâtını durdurduğu gibı 1 mılyoniuk borcu içın bır faız de ödememekteriir Itırazlaruı genellıkle 710 yıl sonra sonuçlandığını bilen, para değerindekı düşuşlerı ve «Malî af» umudunu hesaplayan vergi ka çakçılan hemen ıtiraz yollanna başvurmaktadırlar. Batı ülkelennın hemen tümünde bulunan vergı mahkemelerinin Türkiyede ku sulmaması itirazların uzun yıllar sonra snnuca bağlanmasıru gerek tırmektedır. Maliyeciler, vergi kaçırdıklan saptanan mükeüeflerin itiraz süre sinden yararlanmamaları için itiraz tarihinden itibaren kaçakçılık miktarına en az vüzde 10 faız uy gulanmasını önermektedırler. Vergi kaçakçılıâının önlenmesi için orrerilen tedbirlerin siyasal ik tidarlar taıafmdan ele alınmaması nedeniyle hazine yıllardan beri büyük oranda gelir kaybına uğramaktadır. «Gelışmekte olan ülkelerin vergi lendirme sorunu» çalışmaları ile tanınan ünlü mslıyecı Chsrles Manfield'in şu sözü acaba ac ramsn hatırlanacaktır: «Bir kere vergı agı atılırsa art'k vergi tahsıli sorunu, nıülc»lleflerin vergi kaçırmayı deneve ceklen dpliklerm kapatılnnsmdan ibaret olur.» Golan (Baştarafı 1. sarfada) Îsrail mevzilerini bombalayan Surıye uçaklan ıle 50 kadar îsrail uçağı arasında meydana gelen çatışmanın bırkaç saat sürdufünü, çatışma sıresında 1 Surıye uçağının isabet aldığını kaydetmıştir. Surıye'nin açıklamasına göre, 8 Nisan'dan beri düşürfilen îsrail uçaklarınm sayısı 26'ya ulaşmış olmaktadır. Askerî İdare (Baştarafı 1. sayfada) ve bir süre sonra tahllye edilerek Oltu'da 146. Piyade Alayma er olarak sevkedılmıştır. 16 Ocak 1974 tarihinde askerlik hızmetinı tamamlayarak terhıs edilen Merdol hakimda Askerl Yüksek îdare Mahkemesı, terhisinden 3 ay sonra telâfist güç durumlann ortaya çıkabıleceğl gerekçesivl» yürütmenın durdurulmasına hükmetmiştir. DSİ ye Îsrail yalanlıyor öte yandan îsrail Askerî Sözcüsü ise dün Hermon dağı çevresinde meydana gelen şiddetli hava çatışması sırasmda Surlye uçaksavar bataryalannın, îsrail Hava Kuvvetlerine ait 2 F4 phan tom tipi Jet avcı bombardıman uçağmı düşürdüklerini bildırmiştır. Sözcü, îsrail jetlerinin de, Suriye Hava Kuvvetlerine ait Mig tipi 3 uçağı düşürdüklerini öne sürmüştür. Açıklamada, isabet alan phantomlardan birinin 2 kısilik mürettebatının paraşütle atladığı ve Suriye'nin elinde bulunan topraklara indiği kaj'dedılmıştır. îsrail Askerî Sozcüsü aynca. Golan cephesınin ılerı hatlarına asker indirmeye çalışan 2 îsrail iıelıkopt«rının dun oğleden sonra havada çarpıştıklarını ve yere çakılan helıkopterlerden birindeki 8 askerın öldüğunü bildirmıştir. KONGEE Cemiyetimizın U.4.1974'de yapılacak olan olağan kongresi çoğunluk temm edilemedığınden 4 Mayıs 1974 Cumartesı günu saat 14 30'a bırakılmıştır. Kongre Topkapı aakl cemlyet merkezınde yapılacak ve aşagıdaki gündemı karara bağıg>acaktır GÜNDEM: 1 Idare Kurulunun ve Murakıplann raporunun okunması, 2 îdare Kurulu ve Murakıpların ibrası. 3 1974 butçesının muzakere ve kabuiu. 4 Kura isabet eden. ıkı ıdare kurulu uvesının venne yennerının ve Murakıpların seçilmesi. o Üvelerımızın ıstek ve tavsıj elerı. TOPKAPI Fukaraperver Cemiyeti Cumhuriyet 3144 Y A R I N : Vergi nasıl kaçırılıyor, tedbirler