Katalog

Sahibi: Cutnhuriyet Matbaıcılık ve CînitueUiilı T.A Ş. adına: „ >A/.l.Mfc NADİ Genel Yaym Müdürü: OKTAİ KtRTBÖKE Sorumlu Vazı lşlerl Müdürü: BÜLENT OİKMENER Basan ve Yayan: CL'MHURlitT MATBAAC1L1K »• GAZETtCİLlK T.A.Ş. Cağaloğlu Halkevi Sk. No:3941 TELGRAF ve MEKTUP adr»ıl! Cnmborlye» lıtanbol + BASTV AHT.ÂK YASASTVA CYMAYl TAAHKLT EDER. B Ü R O L A R : ANKARA: Atatürk Bulvan Yener Apt. Yenlşehir, Tel: 12 09 20 12 95 44 • tZMlR: HaUt Ziya Bulvan No 65 Kat 3, Tel: 31230 247U9 • GÜNEY tLLERl: K.K5prü 34. S. No. 40 • ADANA, Tel. 145501393419731 12 6 3 1 ABONE ve ÎLÂN Aylık Aylık Ayhk Ayhk Tort 10 360.180. 90. 30.Tnrt <haı «30. 315. 157.50 52.50 P««t» Kntnın: lstanbul No: 24» TelefonUr : 22 42 90 22 42 9« 22 42 97 22 42 98 22 42 99 * • Baslık (Maktu) ............ 2. ve 7. »avfa (Santlml) „ 3. tayfa (Santtml) 4. 6. 6. tayfa (Santlml) Ölüm, MevUd. Te*elcfcür (S Santira) ....„ Nişan, Nikah, Bvtenme, Dogum ölüm, Mevlid, Tesekkür 1 3 (5 Santim) 400 Ura «S IUU «0 150 150 200 SAYIS1 100 KLKÜŞ KÎSSINGER ran Güneş, görüşmeden çıkttktan sonra gazetecilere, «İyi bir hava içinde geçti, çok memnunum» detniştir. Güneş, gazetecilerin sorulannı c a şöyle cevaplancurmıştır: Soru Konular nelerdi? Cevap Çok şey konuştuk, şımdi hepsini natırlamıyorum. Soru Haşhaş? Cevap Bir saatte konuşulacak her şey konuşuldu. Bir saate sığmayacak hiçbir şey de konuşulmadı. Soru Amerika Avrupa iliş kileri? Cevap Kissinger bu konuda Amerikan politikasının dayandığ*. sebepleri izah eıti. Ben de ken disine halen mevcut görüş uyuşmazlıkları konusunda Türkiye'nın tutumunu açıkladım. Ve Amerika üe Avrupalılar arasındaki görüş farklannın ortadan kalGinlmasmı ve karşılıklı anlayış havasımn hakim olmasını gönül<îen temenni ettiğimizı söyledim. muş ve «Benim ders okuttuğum üniversitede o ö|rencilik yaptı. Aynı zamanda oradaydlk» demiştir. Eayra (Baştarafı 1. sayfada) ve lşletme hakkımız olan saha için arama ruhsatı verildiğini ifade etmiştir. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının Ege denizinde petrol arama çalışmalanna başlaması ile ortaya çıkan «Kıt'a sahanlığı sorunuundan da ne anlaşılması gerektiğini açıklayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cahit Kayra'nın cevaplan şöyledir: Soru TPAOnun Ege denizinde petrol arama faaliyetlerine giriştiğini ögreniyoruz. Bu faaliyetler hangi aşamadadır? Cevap Ege denizinde, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına ve bir yabancı şirkete, zorunlu ve gerekli hazırlıklar yapıldıktan sonra 1973 yılı ikinci yansından itibaren belli bölgelerde arama ruhsatı verilmişti. Bu bölgeler Türkiye'nin kıta sahanlığı içindeki bazı sahalan kapsıyordu. Son kez, Bakanlar Kurulu bunlara yeni bazı alanlan daha katmış bulunuyor. Yükümlülerin % 685i ayda 294 Yıllık Gelir Vergtal Beyannameleri nin gelir gTuplarma göre dağıuşı mükellef başına düşen yıllık gelir 1.753 5.125 7.308 16.362 33.210 82.976 159.740 323.539 516.471 863.393 2.480.608 18.832 mükellef başına düşen yıllık vergi 216 508 934 3.151 8.757 24.468 49.329 120.898 216.U90 (41.868 863.076 5.089 ne Maliye Bakanlığmın istatistiklerine göre, 1964'de 26.132, 1965'de 19.650, 1966'da 15.237, 1967'de 11. 208 vergi mükellefi zarar göstermiş, bu zararlan da ileriki yıllarda elde edeceği kârlardan düşeyılından sonra yayımlanmamıştır. Gelir jruplan 1 2.500 2501 5.090 5.001 10.000 10.001 25.000 25.001 55.000 55.001 115.000 115.001 265.000 265.001 490.000 490.001 715.000 715.001 1.000.000 1.000.000 dan fazla T o p 1 a m (Baştarafı 1. sayfada) vergi idaresinin kurulmamış bu lunması önemli rol oynamaktadır.» Vergl kanunlarında «Beyannameli vergi mükelleü» diye tanımlanan vergi ödevlilerinden toptancı, perakendeci tüccar, it halâtçı, ihracatçı serbest meslek erbabı avukatlar, doktor lar.. menkul ve gayrimenkıl sermaye geliri sahiplerinin Maliyeye ödedikleri yıllık vergi miktarları ne kadartfır? Maliye Bakanlığı istatistiklerlnin incelenmeüinden şu resmi sonuçlar ortaya cıkmaktadır: mfikellef sayısı 130.887 113.196 123.786 94.951 44.674 15.729 6.743 2.453 1.272 509 390 534.680 OLAYLAR1N ARDINDAKİ Yine haşhaş sorunu Yemekte Güneş ve Kissinger'in ayrı ayrı yerlere oturma?ma kr.r şılık Birlesmiş Milletlardeki Türk delegesi Osman Olcay, Aır.erikar, delegesiyle yanyana düş:nüs ve ikisi arasında, Amerikan ciplpgesi nin lâfı açması üzerine devarr.h olarak haşhaş sorunu konuşulmuştur. Amerikan delegesi, «Amerika kamuoyunda Türkiye'nin görünü mü, Türkiye'nin, Amenka'mn co* hayati bir davasmda kendisıne yardım edip etmemesiyle değerlendirilir» demiştir. Olcay da bu ifadeyi: «Tabiî ki Türkiye'de de buna pars'el bir durum var. Haşhaş ekim'nin y?saklanmasından sonra Turkiyede Amerika ekmeğimizi Mimizden ^1 dı diye c'üşünenler çok oldu» diye cevaplamıştır. Olcay, dünyadaki haşhaş açığmdan, bizzat Amerikan. ilâç firmalarının şikâyet ettiğini, bu açığın Hindistan'a kapattırılmak istendiğini. bu koşullar altmda kaçağın kont roliinü nasıl olsa yapacak olan Türkiye'nin afyon ekmesine kar şı çıkmanın dayanağı olmadığını belirtmiştir. Olcay'la, Amerikan delegesinin aynı konudaki konujması yemek boyunca sürmüştür. GERÇEK (Baştarafı 1. sayfada) tfifü halde, bazı iş çevrelerine aykırı geliyor. Bu durumda iş çevrelerini bütünleştiren bir karara varmak zorlaşır. Çfinkii iş dünyası rekabet dünyasıdır. Bu noktayı belirttikten sonra asıl konumuza gelelim: Odalar ve Boısalar Birliği adına yayınlanan bildirideki bazı diişüncelerin çağımız gerçeklerine uvmadığı görüimektedir. BildİTİde «hür toplumlarda ekonomik hayatın temelmi lıür teşebbiisün teşkil ettiği» görüşü ileri sürülmüştür. Bu fikir gerçeğc denk düsmüyor. Bugün Portekiz, Yunanistan, İspanya, Brezily.ı, îran ve nice ülkede «hür teşebbüsu vardır, ama demokrasi yoktur. Özel teşebbüsün ekonomi politikasına egemen olduğu toplumların hür olduğu iddiası. aşılmıştır, eskimiştir. Bunun yerine karnıa ekonomi dengesinde, emek ve sermavcnin karşıhklı hak ve yetkilerinin tanındıği bir toplumun, Batı özgürlükçü sistemini meydana gftirdiğini söylemek doğrn olur ve sayçıya değer. Açıkçası özel teşebbüs, ya da hür teşebbiis, «hür toplum» la eşdeğ?rli değildir. Ancak demokratik ilkelen benimser, demokratik ortamı korumaya inancını belirtirse ülkenin geleceği açısından saygıya değer bir güvenlik yaratmı? olur. Çoğu özel teşebbüs sahibinin bu düşiincede olduğu da bilinmektedir. ERZURUM'DA FIRTINADAN OKULUN ÇATISI UÇTU, BİR ÖĞRENCİ ÖLDÜ ERZURUM Hızı saatte 70 kilumetıeyi bulan fırtma, Erzurum'da can kaybına ve hasaıiara yol açmıştır. Ihca bucağına bağll Adaçay köyü ilkokulunun çatısı dün saat 10.30 sıralarında uçmuş, bu sırada ders arası sırasında bahçecfe bulunan öğrencilerden 6 yaşındaki Salih Demir enkaz altında kalarak ölmüştür. 8 yaşındaki Ayşe Can'ın da iki ayağı ve sağ kolu kırılmış ve tedavı altına alınmıştır. Erzu rum Jandarma Alay Komutara Nejat Alpaslan, Adaçay köyU ne yardım ekiplerınin gönderildiğinı, fırtına sırasında baçka hasarın olmadığını bıldirmiştir. Durumun öğıenilmesi üzerine sağlık ekiplerı ve jandarma köye hareket etmişlerdir. Jandarma alay komutanı Nejat Alpars lan Adaçay (Süngcriç) köyündeki olayla İlgili olarak «Durumu öğrenir öğrenmez ekipleıimi olay yerine gönderdik. 2 ö$rencinin öldüğünü kesinlikle biliyoruz. Şu ana kadar başka bir haber alamadık» demiştir. Kıbrıs S: Kıbrıs konusuna değinildi mi? C: Kissinger'e buratJa yapacağım temaslar konusunda, BM Genel Sekreteriyle görüşeceğimi «öyledim ve müzakerelerin kesilmesi hakkında bilgi verdim. O da müzakerelerin yjeniden baş laraasını temenni ettiğini söyledi. S: Başka açıklayacağınız bir şey yok mu? C: Şunu açıklayayım. Sayın Kiısinger'i Türklye'ye davet ettim. îlk fırsatta Avrupa bölgesine yapacağı bir gezi sırasında bu ziyareti yapmaktan memnun olacağını söyledi ve bu imkinı kullanmak istediğini bildlrdi. Günes, görüşme hakkında asıl bilginin görüşme davetini yapan taraftan alınması gerektiğini bildirerek gazetecilere başkaca bir açıklama yapmamıştır. Amerikan kaynaklan ise, görüşmenin dostane bir hava içinde ve dünya meseleleri ile iki ülkeyi ilgilendiren çeşitli konular üzerinde geçtiğini bildirmişlerdir. Kıta sahanlığı Haşhaş konusu Görüşmeden alınan tamamlayı cı haberlere göre, görüşme sonunda kısaca üzerinde durulan haşhaş konusunda, ikl tarat da, konunun iki ülkenin de kamuoyu açısından hassas bir niteliic taşıdığını karşıhklı olarak ksfeul etmişlerdir. Güneş'in bu konuda daha önceki açıklamala rmda da belirttiği bir noktayı Kissinger'e de lfade ettiği anlasılmaktadır: «Biz haşhaş ekmeyeceğiz diyemeyiz. Ancak haşhaş ekmemiırfen Amerikan vatandaşlan nın da, baskalarımn da zarar görmesinı kesin olarak önleyeceğiz deriz ve bunu diyoruz.» Bu beyandan, Türkiye'nin haş haş ekimiyle birllkte, dünyanın en 1leri tekniklerine dayanan çok »ıkı bir kontrol sisteml kurma kararında olduğu fonucu cıkmaktadır. Dışişleri Bakanı Güneş, BM'ulerde gelisen ülkelerin dış ödeme güçlükleri için yeni bir mekanizma kurulmasım istedi NEW TORK Dışişleri Bakanı Turan Güneş, hammaddeler ve kalkınma sorunlarını görüşmekte olan Birlesmiş Milletler olağanüstü Genel Kurul toplantısında yaptığı konuşmad», petrol ve diğer hammaddelerin fiyatlarının gerçek rfegerlerini bulacak şekilde yükselmesinden yana olduğunu açıklamış, buna karşılık hükümetlerin, bu fiyat artışlarının gelişmekte olan ülkelerin ödemeler dengesinde meydana getireceği olumsuz etkileri bertaraf etmek amacıyla «erejjji tgdbirieji âcile.n JÜma.. larını istemiştir. Soru Bu alanların sınırı nereye kadar uzanmaktadır? Cevap Kıta sahanhğı ülkemizin topraklannm denizin içindeki doğal uzantısıdır. Bu doğal uzantı içinde işletilebilecek petrol kaynaklan nerede ve hangi derinlikte olursa olsun bunlar Türlc devletine aittir. Buna göre, bu alan içinde Bakanlar Kurulu, gerekli ruhsatlan vermektedir ve vermeye devam ecîecektir.. Soru Arama ve işletme hakkımız olan bu alanın tümü için ruhsat verilmiş midir? Cevap Şimdilik Türkiye Pet rolleri Anonim Ortaklığı, bu alatım bazı kesitlerinde arama ve işletme yapmaya girişmiş bulunuyor. Türkiye Petrolleri Anonim Ortakiığının ihtiyaç gördüğü, gerekli gördüğü hallerde hakkımızın kapsadıgı alanın herhangi bir yerinde arama ve işletme yapmak için gerekli teşebbüste bulunabileceği ve Bakanlar Kurulunca kendisine ruhsat verilebi leceği tabiidir. Ödenen vergi Türkiye'de 1970 yılında beyannameli vergi ödevlilerimn yüzde 68.8'ini kapsayan 367.896 kişi Maliyeye ayda ortalama 394 lira geür elde ettiklerini bildirmişler ve yine ayda ortalama 46 lira vergi ödemişlerdir. Diğer bir deyimle orta ve büyük işletme sahipleri 367.869 kişi. 1970 yılını aileleriyle büyük bir malî sıkıntı! içinde geçirmişler ve ayda 394 lira ile geçinebilmişlerdir. Bu yıl, ekonomik dur gunluğun yoğunlaşmadığı, fiyatların fazla yükselmediği «Büyük Türkiye» ideallerinin ger çekleşeceği, nurlu ufuklara doğru gidümekte olduğunun müjdelendiği bir dönem olmuştur. Üstelik Maliye için 1970 yıh beyannameli mükelleflerden alınan vergiler açısından diger yıl lardan pek farklı değildir. Bir yıl önce 1969'da da beyan nameli vergi mükelleflerinin yüzde 70.6'smı kapsayan 357.937 kişi ayda ortalama 370 lira gelir elde ettiklerini bildirmişier ve ortalama 44 lira vergi ödemişlerdir. 1970 yılında aynı vergi mükelleflerinden yüzde 24.5'ini kapsayan 130.887 kişi yılda 1 lira ilâ 2500 lira arasında gelir elde edebildiklerini bildirmişlerdir. Bu grupta vergi ödevlisi başına düşen yıllık çelir 1.753 lira, yıllık ödenen gelir vergisi ise 216 liradır. Diğer bir deyimle bu vergi ödevüleri ayda 146 lira ile geçine bilmişler ve devlete ayda ortalama 18 lira vergi ödemişlerdir. 113.196 vergi ödevlisi yıllık gelirini 5125 lira göstermiş ve bunlardan yılda ortalama 508 lira vergi tahsil edümiştir. Aylık hesaplamaya gore ise bu gruba giren mıikellefier ayda ortalama 427 lira ile geçinmişler ve yine ayda yalnızca 42 lira vergi ödeme gücü olduğunu bildirmişlerdir. 500110.000 gelir gnıbu arasında yer alan 123.786 vergi ödevlisinin ödediği ortalama aylık vergi 77 liradır. Bu mükellefler de aylık gelirlerinin 609 lira olduğunu beyan etmişlerdir. Beyannameli vergi ödevlilerinin elde ettikleri ortalama yıllık gelir ve ödedikleri vergi yukandaki tabloda göıiilmektedir. , Zarar gösterenler Türkiye'de her yıl 10 binden fazla beyannameli vergi mükellefi de zarar göstermektedir. Yibilme olanağmı kazanmıştır. 1967 yüından sonra her nedense zarar eden mükelleflerin toplam sa yılan da istatistiklere geçirilmemiştir. Türkiyede iflâs eden firmalann sayısı yıllara göre 1 0 0 3 0 0 arasında değişmektedir. Beyannameli vergi mükelleflerin büyük çoğunluğu aileleriyle birlikte ayda bin liradan az bir para ile geçinmekte mucize gösteremeyeceklerine göre bu mükellef gru bunda yumuşatılmış deyimle bir «vergi ziyamdan» söz edilebilmektedir. Siyasî hakların (Baştarafı 1. sayfada) Künü başlanması da Senato Genel Kurulunca kabul edümiştir. Tarım gelirleri Tarımsal gelirlerin vergilendirilmesinde de aynı durum geçerlidir. Bunların ödedikleri top lam yıllık vergi miktarlan da şöyledir: Toplam Verji Milyon T. L. 54 63 70 77 102 Ortalama Vergi T. L. 1.988 2.390 2.560 2.710 3.469 Ecevit (Baştarafı 1. tayfada) kuşkusu olmaması gerektiğini löylemıştir. Ecevit, ekonomik ve sosyal konularda olduğu kadar rejim konusunda da hükümetin tam bir uyum ve birlik içinde oldujunu belirtmiştir. Başbakan Bülent Ecevit, daha sonra şunları söylemiştir: «Her türlü eabalar, aslında, bir çaresizlik duygusunun ve telâşın belirtileridir. AP Genel Başkanı, hüfcümetin ekonomik ve sosyal düzende halkın özlediği olumlu değişiklikleri yapacak gîiçte olduğunu görmüştür. Bu değişiklikler bir kez yapıldıktîn sonra da, AP yöneticileri gibi çağ dışı kalmış politikacıların varlık nedenlerini büsbütün yitireceklerini sezmektedir. Onun için, AP Genel Başkanı iş işten geçmeden, ortalıgı kanştırmağa, bunalım yaratmağa, yaratmasa bile, bunalım varmış havastm yaymağa uğraşmaktadır. AP yönetimi, 111e iktidar günlerinden başlayarak, ülkede bunalım kışkırtıcılığı yapmıştır. Demokratik hak ve özgürlükleri kısabilmenin gerekçesini sağlamak üzere bunalımlar yaratmıştır. Bu uğtırda iç çatışmalara bile en azından göz yummuştur. tktidarda kalabilmek için bunalımı körüklemiştir. Şimdi de, milletin umudunu ve güvencini sarsmak hevesiyle bunalım kışkırtıcüığı yapmaktadır. CHPMSP koallsyonunuıı ve hükümetinin başlıca amacı ise, ülkemizde bunalımlar dönemine son vermektir, banş ve huzur içinde, özgürlük ve sosyal adalet içinde Ulkemize refah getirmektir. o • •• Senato Komisyonunda Tablo yayımlanmıyor Beyannameli vergi mükellefleYUlar 1967 1968 1969 1970 1971 Vergive Tâbi MUkeUef Sayısı 27529 26.346 26.809 27.817 29.400 İki aşamada Soru Aramalar nasıl yapılacaktır, ne zaman yapılacaktır? Cevap Aramalar iki aşamada olmaktadır. Birinci aşamada sismik etüd adını verdiğimiz yön temlerle petrol yataklanrun bulunabileceği yerler tespit edilmektedir. Bu çalışmalar bu iş için yapılmış, özel gemilerle yapılmaktadır. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklıgı içinde bulunduğumus bu aylarda sismik çalışmalara girişecektir. Bunlardan alınacak sonuçlara göre bu yılın ikinci yansında sondaj çalışmalarına başlanmasıru bekiemek Köy Enstitülerinin (Baştarafı 1. sayfada) ortadan kaldırarak. kapattıklannı belirtmiş ve «Bu kurumların açılmasım sağlayan büyük eğitimci İ. Hakkı Tonguç'u kiydı. 4 ü a r ve.jıalen de Küs: Ejulı.tülerinin düşünce ve ilkelerini benimseyenleri, savunanlan kıymaya devam ediyorlar» demiştir. Bozkurt demecinde şunlan eklemiştir: «Tüjkiye'nin bugün İçinde bulunduğu sorunlara gerçekten köklu ve halkm çıkarları doğrulrusunda çözüm yolu bulmak için çalışanlar ve çalışacaklann, halkımizın uyanmasını bilgiye, okula, bilime kavusmaslnı, giderek bilinçlenmesini ve içinde yas&dığı baskı ve sömürü düzenini değiştirme yönündeki mücadelesinde basarıya ulaşmasım, Türkiyenin ilkokuldân üniversıteye kadar çözüm bekleyen eğitim sorunlarını kararlılıkla ele almak istevenlerin Köy Enstitüleri düşünce ve uygulamasından mutlaka yararlanmajarı ve ders almalan şarttir.» Bozkurt, «Köy Enstitülerinin ilerici devrimci çağdas düşünce ve uygulamasına sahip çıktıklannı, bunu savunduklannı» ifade etmiş ve «34. kuruluş yılında, Köy Enstitülerinin kurulmasında en büyük payı olan büyük eğitimcimiz îsmail Hakkı Tonguç'u, onun çalışma arkadaş larını ve onun yolunda mücadele edenleri ve bu yüzden kıyılanları saygl ile anıyoruz.» demiştir. rinin çok az vergi ödediklerinin Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünce yayımlanan istatistiklerde görülmesi üzerine, 12 Mart hükümetleri sırasında yapılan baskılar sonucu «Devlet gelirleri bülteninnden bu rakamlar çıkanlmıştır. Yıllık gelir vergisi beyannamesi veren mükelleflerin ödecü Ödemeler dengesl " Türkiye'nin, petrol fiyatlanndaki artıjlar nedeniyle bu yıl içinde sadece ham petrole 800 milyon dolar ödeyeceğinl açıklayan Turan Güneş, bunun, Tur kiye'nin ihracattan sağladığı dö vizin tamamını petrole yatırması anlamma geldiğini de kay detmiştir. Turan Güneş, gelişmekte olan ülkelerin ödeme tfengelerini koruyabilmek lçin karşılaşacakları güçlükleri ortadan kaldırmak amacıyla ya yeni bir mekanizma kurulmasım, ya da mevcut uluslararası parasal ör gütlere bu konuda yeni yetkiler verilmesini talep etmiştir. nna Türk . Yunan ilişkileri Yine tamamlayıcı haberlere göre, Türk Yunan ilişkileri üzerinde de görüşmede uzun boy lu durulmamış, Türk Dışişleri Bakanmın, iki ülke arasındaki ilişkilerin zaman zaman gerginleştiğini. ancak bir çözüm yolu bulunacagı ümidini tasıdığını bıldirdiei öğrenilroiştir. Hasan Işık, NATO içinde çıkar kavgası yapılmaması gerektiğini söyledi ANKARA Kuzey Atlantik Assamblesi TUrk Parlamento Grubu ile Türk Atlantik Dernegince düzenlenen, «NATO Sempozyumu»n da konuşan Milll Savunma Bakanı Hasan Işık, «İttifaklar içinde menfaatler birbirimizden kapışılmamahdır, birbirimizle bölüşülmelidir» demiş, aksi halde ittifakın Kayıflayacağını söylemiştir. Konuşmasında NATO'nun 25 yıllık geçmişini anlatan Işık, müt tefikler arasında «Silâhlanma yanşı» açılması gerektiğini de hatırlatarak, şöyle demiştir: «Bunca tecrübe göstermiştir ki, nüfus üstünlüğü bencillik hırslarına gem vurulmadıkça, barıştan, huzurdan ciddi şekilde bahsetmek mümkün değildir. Böyle hislerden müttefikler arasuıda özellikle sakmılmalıdır. Aksi takdiıde, ittifak, içi boş bir mefhum haline gelir. Ittifaklar içinde men faatler birbirimizden kapışılmamalıdır. Birbirimizle bölüşülmelidir. Dayamşmanın, kader birliğinin ne ifade ettiği iyice bilinmelidir. Bir ittifak içinde bir üye, diğer bir üye zaranna kendine menfaat saglamaya kalkışırsa, ittifakı kuvvetlendirmiş olmaz. Bilakis, ittifak bundan zayıflamış olur.» Üniversiteye (Baştarafı 1. sayfada) vanısıra, Sanat Enstitüleri, Ticaret Liseleri, Imam Hatip Okulları, Tapu ve Kadastro Lisesi, Saglık Kolejleri, Kız Enstitüleri, Tanm Meslek Liseleri ve Ev Ekonomisi Meslek Okullarından gelen adayların da katılabileceklerini açıklamıştır. Günalp'ın açıklamasına göre, İlköğretmen Okullarını 197273 ve daha önceki yıllarda bitirenler de seçme smavına girebileceklerdir. Prof. Günalp, Hse çıkışlı aday lar ise. l^se dengi meslek okulu mezunlarına iki seans halinde sınav uygulanacağmı, (A) adı verilen sınavda adayların ağırlıklı fen, sosyal, yabancı dîl ve toplam puanlarının hesaplanacağını, (B) sınavına ise lise den gi okullardan gelen adayların katılacaklarını, bu adaylara yabancı dil testi uygulanmayacağını belirtmiştir. Lise mezunu adaylar 18 tercih hakkına sahip olacaktır. Lise dertgi meslek okullarından gelen adaylar ise, yalnız kendilerini kabul eden yüksek öğretim kurumlarına girmek istedikleri bölümlerini tercihlerine göre yazacaklardır. Üniversitelerarası Seçme Sınavı Komisyonu Başkanı, bu yıl sınava girecek aday sayısının 250 bini bulabileceğini, aday kayıtlarına Mayıs'ın ilk günlerinde başlanarak iki hafta süreceğini bildirmiştir. Kayıtlara ilişkin formlarla gerekli bilgileri kapsayan kayıt kılavuzları, bu ayın sonuna kadar Milli Eğitim Müdürlükleri ile lise ve dengi okul müdürlüklerine gön derilecektir. Yapılan hesaplamalara göre tarım gelirlerinin genel vergiler içinde payı yüzde birdir. Bu alandan alınacak vergilerin arttmlma sı konusunda gerek Maliye Bakanlığı uzmanlan gerekse Ziraat Odaları Birliği görüşbirliği içindedir. Ziraat Odalan Birliginin .için* v**TWlöÛg\ımtiz ay içinde ya• tm raporunda gerekli tedbirlerin alınması halinde vergi ödevlilerinin sayısuıın 700 bine çıkacağı tanm alanından alınacak yıllık verginin 700 milyon liraya yükseleceği belirtilmektedir. Cumhuriyet Senatosu Anayasa ve Adalet Komisyonu Genel AI teklifini dün görüşmeye başlamıştır. Anayasa ve Adalet Komisyonunun başına açık tutulan dünkü toplantısına Adalet Bakanı Şevket Kazan ile birlikte Milli Savunma Bakanı Hasan Işık, MilH Eğitim Bakanı Mustafa Üstündağ ve tçışlerı, Maliye ve Gümrük ve Tekel Bakanlıklannın temsilcile. ri katılmışlardır. Adalet Bakanı Şevket Kazan, yaptığı sunuş konuşmasında Türk Ceza Kanununun 141. ve 142. maddelerinde yazilı suçlann anarşik eylemler. le ilgisi bulunmadığını söylemiş, hükümet olarak 12 Mart öncesi hükümetin düştüğü hatalara düş meyeceklerinı ifade etmiştir. Şevket Kazan bir saat süren konuşmasında, af teklifinin Anayasaya aykın olmadığını anlatmış, devamla 141. ve 142. maddeler üzerindeki tartışmalara d e . ğinerek şöyle demiştir: «Bu mad delerle ilgili suçlann, bürün suçlardan, hattâ adam öldünne suçundan bjle. dabalVahirh pjdıîfeu iddia edilmektedir. Bu yüzden de bunlann af kapsamı dışında bırakılması isteniyor. Bir suçun vehamet derecesi o suç için kanunda gösterilen ceza ile bellidir. 141. ve 142. maddedeki suçların, adam öldürme sucundan daha vahım olmadığı kanunda yazilı ceza miktarlanndan da anlaşılmaktadir.» Dünya Bankası raporu Beyannameli mükellef açısından Türkiye'de bir vergi ziyaının bulunduğu Dünya Bankası raporunda da şöyle belirtilmektedir: «Vergi sistemlerinde çiftçiler, işadamlan ve serbest meslek mensuplan için büyük boşluklar vardir. Bu nedenle bu vergi ödev lüerınden az vergi alınmaktadır. Yapılan bir araştirma sonucuna göre fakir gruplar gelirlerinin yüzde 14'ünü, zengin gnrplar ise yüzde 20'sini vergi olarak vermektedir. Türkiye'deki vergi s i s . temi bazı iş adamlannın lehine çalışmaktadır. Dolayısiyle vergi kademelerinde yapılacak değişikliklerle gelir dağılımmdaki adaletsizlik bir ölçüde giderilebilir. Sonuç olarak, vergi idaresi geliştirilmeli, vergi toplanması etkin hale getirilmeli, tarım vergisl kapsamı genişletilmelidir..» 12 Mart öncesi Adalet Bakanı daha aonn, TUrk Ceza Kanununun 146/1. maddesinden hükumlü anarşik eylem suçluiannm pretlrllen afia salıverileceklerinin de dogru olmadığını belirtmiş, bunlann c e zalannda belli oranda indirim yapılacağmı hatırlatmıştır. 141,142, 146 ve 149. maddelerden hüküm giymiş mahkumlarla tutuklulann sayısı hakkında da bilgi veren Bakan, aftan sonra 12 Mart öncesine dönüleceği yolundaki görüşleri cevaplarken de şöyle kocuşmuştur: «Son zamanlarda gerçi bazı öğrenci olayları olmuştur. Bu olaylara adlan karışanların hepsi Devlet Güvenlik Mahkemelerina verilmişlerdir. Harunıve'dekl o laylarda, duvarlara orakçekiçli bayrak asanların, kafa yapıları îtibariyle üzülerek söylüyorum ki sağcılar oldugu anlaşılmıştır. Bütün bu olaylaıla ilsili olarak, bir Devlet Bakanı ile Adalet, İçişleri. Milli Egitim, Gençlik ve Spor Bakanlanndan oluşan bir komite, hükümet içinde görevlen airilmiştir. Bu konüte. olaylarıa Yemekte neler konuşuldu? Amerikan Dısisleri Bakanı Kisaingerie Türk Dışişleri Bakanı Turan Güneş, görüşmeden önce öğle yemeğinde karşüaşmışlar ve tanıjtırümışlardır. B. M. Genel Sekreterinin çeşitli ülkelerin devlet adamlanna verdiği yemeğe oturulmadan önceki tanıştırma faslında Kissinger, Güneş'e, Ecevit'in nasıl olduğunu sor Iran Şahı Pehlevî Petrolden yüksek gelir sağlayan üretici ülkelerin, bu parala n n bir kısmını, iktisaden geri kalmıs ülkelerin karşılaştıkları güçlüklerin yenilmesi amacıyle kullanılması için ayırmalarını takdirle karşıladığını açıklayan Turan Güneş, bu konuda özellikle îran Şahı Rızâ Pehlevi'nin tutumunun takdire değer olduğuna işaret etmiş, aynı konuda, Federal Almanya Dışişleri Bakanı ve Avrupa Ekono mık Topluluğu Bakanlar Konseyi Başkanı Walter Scheel tarafmdan ortaya atılan tekliflerin dikkata değer olduğunu belirtmiştir. Halk sektörü Çıkarlannı bozuk düzene bağlamış olanlan çok ürküten halk sektörünün kuruluş hazırlıkları ise tamamlanmak üzeredir. Kısa zamanda gerek ekonomik gerek sosyal alanda ülkemizde gerçek bir huzur ve refah döneml açılmış olacaktır. AP Genel Başkanının bütün telâşı, geç kalmadan, bu olumlu gelişmeleri engelleyebilmektedir. Fakat buna güçJeri yetmeyecektir. Tarihın akısını kimse değiştiremeyecektir. Demirel (BaıUrafı 1. uyfada) Demokrat Parti'de degerll hlz met görenlerin tabiî yuvasınm AP olduğunu, e«kl DPIilerin hu yuvada saygı ve muhabbet buîacaklannı ve siyasetle uğraşacak Demokrat Partililere AP' nin kadrolannın açık olduğunu da bildirmiştir. Açık oturum Türl: Hukuk Kurumu, konferans salonunda 19 Nisan Perşembe günü saat 17'de bir açık oturum düzenlemiştir. Türk Hukuk Kurumu Başkanı Prof. Dr. Muammer Aksoy'un yönetecefi açık oturumda, 6 Köy Enstitüsü Müdtirü konuşacaklardır. Bunlar; Şevket Gedikoğlu (Kayseri, Pazarören\ Şerif Tekben (Malatya, Akçadag), î . Safa Güner (Konya, Ivriz), Pehim Akıncı (Trabzon, Beşikdüzü), M. Rauf Inan «'Eskişehir . Çifteler ve Hasanoğlan'). Hürrem Arman (Trabzon Beşikdüzü, Ankara, Hasanoğlan). Y A R I N : İşçi ve memurlar, daha çok vergi ödüyor Genel af Gerçekte 50. yıl affı, Cumhuriyetin 50. yıldönümüne yetiştirilmiş olmak gerekirdi. Genel affı o tarihe yetistirmek, hem de ken di diledikleri biçimde gerçekleştirmek, 14 Ekim 1973 seçimlerl öncesinde, AP'nin ve yandaşı durumundaki partilerin elindeydi. îsteselerdi, biriki hafta içinde kendi dar görüşlerine uygun bir affı genel seçimlerden önce rahat lıkla çıkartabilirlerdi Fakat umutlannı affa baglayan l a n seçimlere kadar bekleyiş içinde tutmak gibi, iyiniyetle bağdaşmayan bir oyalama taktiği uygulamışlar ve affı seçimlerden sonraya bırakmışlardır. Şimdi ise kendileri için iş işten geçmiştir. Artık kendi dar görüşlerine göre değil, milletimizin yüce gönlüne göre bir af çıkacaktır. Bu ölçüde bir affın bir takım kural dışı yöntemlerle ve kışkırtmalarla engellenebildiğini bir an için düşünürsek, bunu yapanlar, millet vicdanmda çok ağır biçimde mahkum olmaktan, uygar insanlığın gözünde Türkiye'nin itibannı zedelemekten ve Türk toplumunu yeni ve ağır bunalımlara sü rüklemekten başka bir tonuç caglamış olmazlar. On haftahk hükümet tam bir uyum ve birlik içinde görev ya parken, hükümet çökecekmiş, se çimler yenilenecekmiş havasmı yaymağa uğraşanlar, şimdi, kaçırdıklan treni arkadan dinamitleme çabası içindedirler. Fakat bu fırsatı rfa kaçırmıslardır. Basın Kralınm (Baştarafı 1. sayfada) güt mensuplan Ue birlikte San Francisco'da bir bankaya silâhlı baskın yaparak soymuştur. Banka dan yalnızca 10 bin dolar alınabil diği açıklanmıştır. Patricia Hearst, bundan bir süre önce bir açıklama yaparak. «r tık dünya görüşünün dejSistiğini, kendisini kaçıran cSimbionez Kar tuluş Ordusu» mensuplan ile birlikte çalışacağını söylemişti. Ayn ca ailesine otomatik tüfekle ç e kilmiş bir de fotoğrafını göndermişti. Patricia'nın, soyguncular arasında bulunduğu, bankadaki otomatik film çekme makinesi t»rafmdan çekilen soygun filminin develope edilmesinden sonra an laşılmıştır. «Hibemıa» bankasına yapılan baskına tanık olanlar, soy guncularm dördünün kadın, dördünün erkek sekiz kişi oldukları ve bunların bir ktsmının renci, bir kısmıntn öa beyaz old'.ı|fjnu söylemişlerdir. Soygun sir.ismda açılan ateşle iki kişi yaralanmıstır. TürkYunan ilişkileri AP Genel Başkanı Demirel, Türk • Yunan ilişkileri ile Kıbrıs konusunda sorulan soruları da toplantıda cevaplamıştır. Yu nanistan"ın emelinin ENOSİS olduğunu, Türkiye'nin ise buna karşı durduğunu söyleyen Demirel, «Türkiye azınlık hakkıyîa idareyi değil idare teminatı istemiştir. Azınlık hakkı cTemek Kıbrıs üzerindeki haklardan vaz geçmek demektir. Türkiye ile Yunarvistan'ın iyi münasebetler İçind'e olması her iki memleket lçin faydalıdır. Bu yanlış anlajılmasın. Türkiye'nin her zaman haklarını korumaya gücü vardır» demiştir. Demirel, TRT ve yüksek kademede yapılan tayinler ile ilgili sorular üzerine de, TRT'nin hükümet değil devlet radyosu ve televizyonu olması gerektiğini, yüksek seviyede yapılan tayinlerin ise olumlu olmadığını, devlet işlerini aksatatağını 1leri sürmüştür. Demirel son olarak Izmir'de başlatılan kan değişimi ve yenileme hareketi İle ılgili olarak junlan söylemiştir: «Bu tâbir basın'ın icadıdır. îdarenin iyi işlemesi ve güçlO olma hedefidir. Eğer bu tâbir hetfef için kullanılıyorsa kabul etmemek olmaz. Partinin eksiğini noksanını gidermek için bu tâbir kullanılıyorsa yine kabul ederim. Parti eksiğini ve noksanını tiderecek ve yeniden başan kazanacaktır. Büyük kon grede eksik ve noksanlarımızı ği dermi? olacağız. Biz kendi yara mızı kendimiz saracak güçteyiz. Bizim istediğimiz partinin daha çok vatandaşın yönetimi altına girmesidir.» Fransa, Kuveyt'e «Mirage» uçakları gönderecek KUVETT Kuveyt B*sb*Vanı Şeyh Saad, daha önce imzalanmış bir anlasmaya uvaıak. Fr.ınsarun Kuveyt'e Mirage tipi bom1 ardıman uçakları gönde'!<'.••£!ni Etıklamıştır. Başbakan, Parlamento'da yaptı | . bir konuşmada, gönderılecek cMirage» tipi savaş uçakUnnın t» yı=ını açıklamamıştır. Şeyh Saad, aynı şekilde, savaj ve bombardıman uçakları konusunda tngiltere ve Amerika ile de anlaşmalar yapıldığını ve Kuveyt'te füze üsleri kurulmatı >vin temaslarda bulunulduğunu tçıkla mışUr. (XJPI) o tekerrürüriü önteyecek ve vukıı Er olan yedeksubay adayları 18 ayda terhis edilecekler ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Yedeksubay adayı oldukları halde, askerlik görevlerini er ve erbaş olarak yapanların, yedeksub»» kanununda öngörülen 1* a<lA hizmet süresi sonunda terhis edil meleri kararlaştınlmıştır. BUindiği gibi bu konuda simdive dek değisik uyguiamalar ohnakta, bu dunım da yakınmalara yolacmajc taydı. Yetkililer, değişik uygulMPalara, yedeksubay adayı olmakla bi.îikte er ve erbaş olarak kıtalara s e v kedilenlerin hizmet süreleri hak kmdaki kanun ve kararnamelerde yeterli açıklığın bulunmaymnın yolaçtığını bildirmişlerdir. Edinilen bilgiye göre, soruna ke sin ve tekdüzen bir çözüm btllmak amacıyla Danıstav'iaa mü talâa istenmistir. Danıştay'ın verdi ği mütalâada, er ve erbaş olarsk kıtalara sevkedilen yedeks'jba.f •• daylarmın. Yedeksubay Kanununda öngSriilen 18 ayhk süre 1çinde askerlik hizmetlerini yapma lan gerektiği bildirilmistir. Oanış tayın bu mütalâası ürerine, er ve erba» olarak kıtaya çıkanlîio v« deksubay adaylarınm 18 t y sonunda terhis edilmelerine karar verilmiş ve bu durum Ugili nr.er cüere duyurulmuştur. Emekliye aynlıyorlar ÎZ51İR îlk kez emekliye ayrılan Köy Enstitüsü çıkışlı 60 öğretmene bu gece törenle birer plâket verılecektir. Hâtıra pliketî verilecek ögretmenlerin, TÖS veya TÖB • DERe kayıtlı bulunmalan ve bu arada öğretmen boykotuna katılmış olması hususu aranmaktadır. o Halil Eaya (Baştarafı 1. sayfada) mi Ziya Postacı ise, şunları söylemiştir: «Biz özel sektörün hangi kademedeki temsilcileriyiz. Bütün Türkiye'de özel sektör denince Koç ve Eczacıbaşı ile Holdingler akla gelmektedir. Bu durumda. kendilerini burada görmemek, göriişlerini öğrenmemek bence büyük bir eksikliktir. Bana göre biz gropların savaşçıları oluyoruz, onlar nerede?» Harold VVilson Çin'e davet edildi WASHİNGTON Diplomttilc kaynaklardan bildirildiğine göre, İngiltere Başbakanı Harold Wilson Çin'i liyarete davet edilmiştir. Daveti Genel Kurul olağanüstü toplantısı için New York'a gelen Çin Başbakan Yardımcısı Teng Hsiao Ping, îngiltere Dışiş leriyle görevli Devlet Bakanı D*> vid Ennals'a iletmiş, îngiliz Bakan daveti Başbakana bildireceği ni, fakat İngiltere'de mevcut siyasi baskılarm ziyaretin yakın bir tarihte yapılmasını güçleştirecegini söylemiştir. (a.a.) KAYIP 34/AÜ/589 taksi pl*kamı kaybettim. Hüktimsuzdür. Hayrettin ÇEVÎK (Cumhuriyet: 3058) TAKVİM 17 Nisan R. Evvel 24 Rural 1390 Nlaan 4 Hlcri 1394 Güneş «.17 10.» ÖJle 13.13 5.24 tkindi 16.58 t.09 Akçam 19.M 12.00 Tatsı 31.28 1.38 İmsai 4.32 8.44 Protesto edildi Dişi gerillalar Deveiupe edilen film: inceleyen (FBİ) uzmanlan aoyguncular ara smda. ( S L A l t m yöne^cı'ennden Camille Christtne. Nanc/ t.ing ve Michelle Soltz adlı katlmlan da tesht» etmişlerdir. Bnn"»r, Amerika'nrn en mü'hiş «difi gerillal» n» olarak nitelenmekteJ'rl»r. Polis, soyguneuların bankadsn sadece 10.000 dolar «labildifelerini açıklamıştır. Olaydan sonra bir açık'.»ma »» pan (TBÎ) şeflerinden Ch»'les Ba tes, Amerikan adll tarihinde bir kişinin kendini kaçır^nlarla birlikte soyguna katılması olayına ilk defa rastlandığını kayH.etnrş, Patricia'nın soyguna arzurı hila fma ve zorlama sonucu katılmıs ol roasınm da muhtemel buîunsuğu nu öne sürmüştür. fa.a.> Bu sözleriyle protesto edilen ve konuşmasını yanda kesmek zo runda kalan Oda Başkanı, daha sonra «Şu anda sözlerimin sizleroe yanlıs değerlendirilerek tepki ile karşılanması beni üzmektedir. Hür teşebbüs kendi meselelerini hür olarak açıklığa kavuşruramıyor ise, üerids vukuu muhtemel saıancalardan ben sorumluluk ka S50 Ctımhurlyet . SS5 bul edemem» şeklinde konuşmuş 700 •• 710. Reşat ttır. 535. . 540. Hunlt 900. • 510 > Azla Izmit Ticaret ve Sanayl Odası 600. •• 610. Başkanı Sabahattin Napolyon Bilgisu da 77.50 • 7800 2i ayar «Ozel sektörün muv&ffak olabil. 71.50 71.00 22 sjar mesi için önce kendisini halka sevdirmesi gerekir. Bu sevgiyi KAYIP: Şebekemı kaybettim. uyandıramaz İse, mücadele yapa Hükümsüzdür. mavız. Bu 8Rvgi uyanırsa, hangi 3723 Mehmet Miçootulları sistem olursa olsun üörüşlerimis ilgi ve alâka toplayacaktır.» (Cumhuriyet: 3U55) buldugtında tedbırlerin süratle alınmasmı saglayacak ilkelerı tesbit etmiştir. Hükümet olarak 12 mart öncesi hükümetin düçtüğü hatalara düşrneyecegiz. Hükümet te biri sağ, biri sol eörüşlü iki parti vardır, ama, ne olay çıkaran sağcı. ne de olay çıkaran solcu. hiç bir hünaye eörmeyecektir. Nitekim görmemişlerdir..» Şevket Kazan, genel aftan son ra 12 Mart öncesi olayların yinelenmemesı için alınacak tedbîrlerin başında eŞıtsel tedbırlerin geldiğini bildirmiş, komünizmle bu şekilde mücadele edsceklerin] anlatmıştır. Ce/aevlerinden çıkacak olanlara İş bulmak için de hazırlık yaptıklarını ifade eden Kazan, bu ama; la yeni bir «Patronai Kanunu Tasansı»nın yakında Parlamentoya sunulacağını açıklamış, işverenlerin katkısıyla «Eski Hükümlüleri Koruma Vakfı» adıyla bir vakıf kurulmasmın o"üşünüldÜ2ünü de PÖylemistir. Ar>yasa ve Adalet Komisyonun da bakana ynneltilen çeşitli s o rulardan sonra, saat 13.00'e geldiğinden birleşime son verilmiştir. Komisyon bııgüıı 10.00'a toplanarak çalışmalannı sürdürecektir. A LTIN Kudret Bayhan için Komisyon kuruldu Öte yandan Anayasa ve Adalet Komisyonunda bazmorfin kaçakçılığından Fransa'dn tutuklanarak mahkum olan MHP'll eski Senatör Kudret Bayhan hakkmda bir alt komisyon kurulması kararlaştırılmış ve AP'den Ahmet Nıısret Tuna ve Macit Zeren, CHP'den Bahmi Erdum, MBG' dan Mucip Ataklı ve bağımsızlan temsilen de Nurettin Akyart, alt komisyonda görevlendirilmişlerdir. Koalisyon yaşayacaktır Kimsenin kuşkusu olmasın, koalisyon yaşıyacaktır. Hükümet, programmda millete verdiği sözlerl yerine getirecektir. Bunalım klşkırtıcıları kendi iç lerindeki bunalımla basbaşa bırakılarak, Türkiye huzur ve re fah yolunda ilerlemege devam edecektir. Ülkemiz içte de dı? ta da güçlenmektedir. Ve güç leneceVtir.»