Katalog

SÖZLOK DIZ1MIZ İngilizce Türkçe Türkçe İngilizce Fransızca Türkçe Türkçe Fransızca 20. TL. 20. TL 20. TL. 25. TL. Her biri en büyük sözlükler kadar yararlı, plastik ciltli, mükemmel baskılı.» REMZI KITABEVI umhuriye 50. yıl, sayı: 17782 Kurucusu: TUNX S NADt T tSLÂM DÜNYASI JJer'in bu önemli eıeri dünyamıü 4öneminde lslâm ülkelerindetdlp!umsal ve ekonomik dururau ler Blrliğl lle Afrika devşayan Müslümanların yaşam şartlar"îna~'g^eğillyor. Gelişmede. eski öğretiye sadık, ya da bilim ışığında reformlar başarmıs lslâm ülkelerinin bu yanlanna da ışık tutan cser, konuyla ilgllenenlere geniş bilgiler veriyor. Varlık yayınları, fiyatı 10 liradır. (tlâncılık 5621) 933 3 Şubat 1974 Pazar AP Genel Başkanının büyük kongreyi toplantıya çağırmaması halinde olağanüstü kongre istenecek Demirel ve bazı parti yöneticilerinin tutum ve davranışlarını beğenmeyen muhalefet grubu harekete geçmek için g ü v e n oylamasını bekliyor AP Genel Başkanına verilecelc olan muhtırada Demirel ve diğer yöneticilerin seçim öncesi ve sonrası yaptıkları hataların yer alacâğı belirtildi 70 AP'Lİ DEMİREL'E MUHTIRA VERECEK ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) AP Genel Başkanı Süleyman Demirel'e önümüzdeki gar.lerde, 70 kadar partili senatör ve milletvekilinin imzalarını taşıyan bir muhüra verilecektir. Demirel ve kendisine yakm parti yöneticilerinin tutum ve dav ranışlannı beğenmeyen muhalefet grubu, açıktan harekete geçmek için Ecevıt hükümetinin gü ven oylamasııu beklemektedirler. Demirel ve bugünkü parti yöneticilerine karşı olan AP'li parlamenterlerden birisi ile yaptığımız görüşmede, yapüacak mu halefetin belirli bir prograrr. içinde yürütüleceğini, bu Drogramm da önümüzdeki günlerde sap tanacağını söylemiştir. Kara saplanan 5 otobüsün 200 yolcusu Erzurum Erzincan arasmda donma tehlikesi geçirdi (Cumhuriyet Haber Merkezi) Erzurum Erzincan arasmda' kara saplanan b otobüsün 200'den lazla yolcusu donma tehlikesi ge Çırirken, Sivas'ın Altınyayla bucağına bağlı Kızılhüyük köyünden Haydar ELmas ile Hamza Kö se, köylerine dönerken tıpiye tutularak donmuştur. Türkiye'nin en uzun nehri olan Kızılırmak'ın Şarkışla sınırları içindeki kalan kı&mı da ta. (Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) ı Samklar, kötü muamele yapan Dr. Yüzbaşı Denli için Tabip Odası Onur Kuruluna bilgi verdiler ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Sıkıyönetim dönemı sırasında tutuklanan veya gözaltına alınan sanıklara kötü muamele yaptığı, ışkencelerde hazır bulunduğu öne sürülen Doktor Yüzbaşı Metin Denli ile ilgili olarak dün akşam toplanan Ankara Tabipler Odası Onur Kurulu, serbest bırakılan sanıkları ve yakınlarını (finlemlştir. Sıkıyönetim dönemi içerisin(Devamı Sa. 7. Sü. 6 da)l ERDEMİR'DE GREV NEDENİYLE ÜRETİM KAYBI 660 MİLYON LİRAYI AŞTI Şükran KETENCt Türkiye'de ilk defa. 75 gün devam ettikten sonra Hükümet karan ile iki kez ertelenen ve bir anlaşma olmazsa 18 şubat tarihinde yenıden başlaması beklenen Erdemir grevı, yurt ekonomisinde yol açtığı yan zararlar hariç 660 milyon 820 bm lıra degerinde üretün kaybına neden olmuştur. llgililerin verdıkleri bilgiye göre Erdemir yöneticileri, ideolojık nedenlerle grevin baslamasını istemlşler, grevin bir haîtadan fazla sürmeyecegı ve sendikayı zayıl düşüreceği görüşUnü savunmuşlardır. Yapılan açıklamalarda, grev devam ederken görevmden aynlan Genel Müdür Metin Iplikçı, yönetim kurulu U yelerince. grev konusunda yanlı? bılgı vermekle suçlanmıştır. tşveren, 75 gün süren grevden sonra Maden Iş Sendikası ile yaptığı görüşmelerde, sendikanın grev öncesi ısteklerinin hemen hemen hepsini kabul etmlşUr. Ancak bu sefer de Madentş Sendikası grev süresine ait Ucretlerin ödenmesı konusunda ısrar edince taraflar yeniden anlaşmazlığa düşmüşlerdlr. Grevin Uö ayı aşmasındar sonra arabuluculuk teşebbüsünde bulunan Hükümet ise, Türk sendikacıhk tarihinde tlk kez. oaşlamış ve devam eden oir grevı (kamu yarannı) korumak gerekçesiyle önce bir ey. sonra da iki ay daha ertelemıştir Ayın 18'ine kadar taranar bir anlaşmaya varamazlarsa, H U kümetin daha fazla erteleme yetkTsı olmadıgından: 4136 işçınin çalıştığı Erdemir'de, Maden Iş Sendikası grevl yeniden başlatabilecektir. Demirelin hatalan Eski Sağlık Bakanı ve Kayse ri Milletvekili Vedat Aü Özkan ve arkadasları tarafından halen parti içinde yürütülen muhalefet grubunun dışında oluşan yeni karşı grubun ilk olarak Demirel'e verilmek üzere bir muhtıra kaleme alacakları öğrenilmıştir. Bu muhtırada, Genel Başkan ve kendisine yakm parti yöneticilerinin son zamanlarda, czcllikle 14 ekim seçimlerinden önce ve sonra yapılan hatalan sıralanacak, tutum ve davranışlarının ye niden gözden geçirilmesi jstenecekür. Muhalefet hareketi, muhtıranm verilmesinden sonra da devam edecek, Demirel ve yakınlarına ( karşı olan parlamenterler örgüte dağılarak aynı görüşleri Ankara dışındaki partililere de anlatacak lardır. , Demirel ve yakınlarınm parti • büyük kongresini en kısa zaman(Devamı Sa. 7, Sü. 5 de)! Bir Nokta ıer hükümetin birçok vaadlerle işe başlaması doIğaldır. Dünkü gazeteler•de geni? bir özetini okudugumuz Ecevit hükümetinin programı da çeşitli vaadlerlcyüklüdür. Kamu yönetiminden sanayileşmeye, tarım ve hayvancıhktan enerjiye, licaretten eğilime, dış poütikadan milli savunmaya kadar toplum yaşamını ilgilendiren sosyal, shasal, ekonomik bütiın çalışma alanlannda yeni hükümetçe nasıl bir politilca ızleneceğini savın Ecevit, an» çizgileri ile açıfclarken yurt. taşlara umut veren tatiı vaadlerde bulunmuştur. Hükümet programmın incelenip eleştirilmesini uzman arkadaşlara bırakalım, biz burada bir nokta üzerinde biraz durmak istiyonız. Programın sunuş böıümünde sayın Ecevit, M!sP ile yapılan koalisyon çalışmalarına kısaca değmmiş, ayrıntılanna inmemekle birlikte karşılıklı verilen ödünlerden 6Öz etmiş, bu koşullar altında kurulan hükümetin uyumlu, etkin ve güçlü bir hükümet olacağına inandığını açıklamıştır. Sayın Ecevit'in bu sözleri çok Snemlidir. Çünkü hükümet programında yer alan vaadlerin gerçekleşmesi, ya da gerçekleşme yoluna girmesi, her şeyden önce iktidar ortakları arasmda uyumln bir çalışma düzeninin sürüp fitmesine bağlıdır. Ortaklardan biri ötekine çelme takmaya kalkar, şu ya da bu ard düşünce ile prntokol anlaşmasını bozarak ortağmı kendi pnlitikası doğrultusunda sürüklemeye kalkarsa işler elbette aksar. vaadlerden hiç birini gerçekleştirme olanağı kalmaz, onca gayretler pahasına kurulan hükümet de belki hiç bir vaadini yerine getiremeden yıkılır, gider. Bu kötü olasılığı gözönünden uzak tutmamak, daima tetikte bulunmak CHP ve MSP yöneticilerine düşen bir görevdir. Takın geçmişimizde gördüğümüz üzere koalisyon hükümetleri bizde uzun ömürlü olamamaktadır. 19611965 yıiları arasmda yurdumuz üç hükümet bunalımı geçirmiş, bir seferinde Başbakan Amerika'da çok önemli bir yurt davasını savunur durumda iken gizlice uvuşan hasımlan tarafından «gıyaben» düsürülmüştür. Bugünkü CHP MSP koalis>onunu devirmek için de birtakım ara bozucularm pusuda bekIediklerini unutmamalıdır. Bunlar her çareye baş vuracaklar, hatta ortakların «haruni ismetine» sızacaklar ve ilk fırsatta nıuratlanna ermeye çalışacakJardır. Bu bakımdan yeni bir kuruluş olan MSP kadrosunun özellikle her an dikkatli bulunması, kendi iç vapısını sıkı bir kontrol altında tutması gerekmektedir. Ecevit hükümetinin iskambil kâğıdından yapılma bir şato gibi bir üfürüşte devrilmeyeceğine dair bize umut veren bir husus koalisyon ortaklan arasındaki protokol görüşmeleri sırasında akla gelebilecek bemec bütiin konulann ele alınmış, her biri üzerinde uzun uzun durulmuş ve tarafların onayladığı bir sonuca \arümış olmasıdır. İlerisi için bu Jyi bir işarettir. Zaten sayın liderler de bu nedenle sonucu olumlu bulmuşlar, kurulan hükümetin uzun ömürlü olacağına vurdumuza yararlı nizmetlerde bnlunacağına inandıklaruu söylemişlerdi. Aldanmış olmamalan bizim de yurekten dileğimizdir. Hükümet programı Meclis'te yarın görüşülecek, DP red oyu vermeyi kararlaştırdı ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Hıikümet programı üzerindeki görüşmeler, Mıllet Meclisinde yarın yapılacaktır. Cumhuriyet Senatosunda ise hükümet programma ilışkın görüşmeler Salı günü cereyan edecektir. Meclısteki görüşmeler yann sona erecek olursa, güven oylaması, Anayasa gereğı aradan bir tam gün geçtıkten sonra, yani Çarşamba günü yapılacaktır. Öte yandan, DP Millet Meclisi Grubu Ecevit Hükümetine red oyu verilmesini kararlaştırmıştır. Genel Başkan Ferruh Bozbeyli, grupta yaptığı konuşmada, programda kapalı kalan konular bulunduğunu belirterek, «Hükümetten bunlann açıkhğa kavuşturulmasının istenmesini» önermiştir. Gümrük depolarında yüzlerce araba bekliyor. Bırçogu çüriimUs halde. Içlerinde bitenler bile var. Işte yeşillikler tarafındar sarılmış iki araba. Fotoğraf: Tulay Divitçioğlu "Tanmsal ihracatı teşvik kredisinin 700 milyon lirasını aracılar kullandı,, ERDEMLt Köy Koop. Genel Başkan Yardımcısı Aslan Eyce, narenciyeye taban fiyatı uygulanmasını ıstemıştır. Ege ve Akdenız bölgesınde narenciye Uretimi ile geçinen vüz binlerce ailenin bugüne dek devlet himayesi görmediglni söyleyen Aslan Eyce, narenciye pazarlamasmda A.I.D. ihracatı teşvik kredisinden 700 milyonu bulan kısrmnın aracılar tarafından Zıraat Bankasından kullanıldıgını buna karşılık kredıden yoksun bırakılan üretıcmın araeıya tutsak edildigini ıleri şürmüstür. Aslan Eyce, 1972 yılında 611 bin ton olan narenciye üretiminin 1974'te 800 bin tona ulaşacağını açıklayarak narenciye pazarlamasınm yurt ekonomisine yararlı bir şekle getirilmesinl istemiştir. Narenciye iç ve dış pazarlamasının Kooperatifler Bırliğınce yapılmasını öneren Eyce, aracıların üreticiden 25 liraya aldıklan bir sandık limonu, iç piyasada tüketiciye 140 liraya sattıklannı açıklayarak bu politika içinde en çok üretici ve tüketicinın zarar Kördüğünü söylemiştir. (THA) Kâr ediyor Tetkililerin verdlkleri ıy göre. Erdemir, lşletmeye açılışmdan bu yana çok ağır borçlar ve faizler ödemesıne rağmen çok ıyı kâr eden bir isletmedir 1973 yılında 229 mılyon net kâr etmiştir. Odenmiş sermayesl 524 milyon lıra olan şirket bu durumda o o44 oranmda bir kâr sajlamıs olmaktadır. Şirketin 1973 yılı tahminl personel giderinin tümü 189 milvon (Devamı Sa. 1, Sü, « de) Ortakpazar üyelerinin bencil davraniflarınm toplulugu bunalıma süreklediği öne sürüldü (DIS HABKR1.ER SERVİSİ) BRtKSEL Avrupa Ekonomik Toplulugu Komısvonu Başkanı Françoıs ürtolı. vaptığı basın toplantı«ında toplulugun ciddî bır bunalımla karşı karşıya olduğunu oelirtmiştir. TODİıılugun bir «güven bunalımmnın eşiğinde bulunduguna ısaret eden Komisyon Başkanı Ortoli. dolayU bir biçimde özellikle Franşa'mn tavnru elestirmiştır Komisyon BaşSanı. iierseyden önce eneriı konusunda Avrupa Ekonomik Toplulurunun Crupjne dek ortak bir Doliuka saptayamamasmdan ve üve Ulkelerin tek baslarına hareket etmelerinden yakmmutır. (Devamı Sa. 7, Sü. 5 de Gümrük depolarında bekleyen otoların içinde ağaçlar bitiyor Selâhattin GÜLER Mezarlık bulunamıyormuş Istanbul'da ölüler için. Sekiz karıs toprak ateş pahası ımiş. Bu gidişle 1936'larda Amerika'da dehşet saçan Mafia çetesinin uyguladığı metotlar uygulanacak her halde. Mafıa öldürdüğü Kİşilerin cesetlerini yoketmek için kendi inşaat fırmalarınm beton. kalıplarını kullanıyormuş ölüleri gömmek üzere. Ce^etl»ri beton kalıplara koyup, rıhtım larda, büyuk yapıtlarda kulianıyormus. Biz başka ölulerden bahsedeceğiz Diri diri gömülenlerden. Milyonlarm milyarların go mülduğu servetlerin göz gdre göre yokedildiği mezarhklara değineceğİ7. Mafia kanunsuz davranışlarını örtmek için cesetlerı beton kalıplara gömüyor du. 1973 Türkiyesinde i?e servetler boş arsalara gömülüyor ve bir ilgili çıkıp, cDurun» demiyor, diyemiyor. Istanbul'un çeşitli yerlerinde, açık gümrük ambarlarında çurüyen araçlardan söz etmek ıstiyoruz. 10 bine yakın araç çürümeğe terkedilmiş, kullanılmaz haİP ıtılmıs. Araçlar bu depolara girdı mi bitmiştir artık. Giden gelmez bir kez geri. gililer belirtmektedirler. Bu araçlar nasü birikmiş ambarlarda? Bir ilgili bu konuda şunları söylüyor: «Araçların birikmesi şöyle olmaktadır: Yurt dışında çalışan işçiler araba getirmektedîrler. Gümrük mevzuatını bilmedikleri için, ambarlara teslim ederler. Ancak teslim tarihinden sonra üç ay geçince araçlar terkedilmiş sayılır ve Hazineye irat kaydedihrler. Kaçak araçlar, terkedilmiş araçlar, kaçakçılıkta kullanılan araçlar aynı işlemi görürler. Hazineye irat kaydolunan araçların bir an önce gumruksÜ7 olarak satılması en uygunudur Ancak bu satışların hemen yapılmasl tum depoların boşaltı!ması gerekmektedır. Milyonların. hatta milyarların Hazineye aktarılması büyük faydalar sağ layacaktır.» MECLİS NOTLARI "Sokaklarda bagıranlar,, Başbakan seçebilirmiş... TURHAN ILGAZ ANKARA Demirel dechîdi değil mi, «Sokaklarda bağıvılmakla Başbakan olunmaz» dıve?.. AP kuiisinden Genel Kuruıa açı lan kapının önünde, önceki gun saat 15.00'de, kendisiyle bıuun buruna gelmce, bu sözü düştü aklımıza... Demirel'den bir da'tlka önce Başbakan Bülent Ecevit, aynı kapıdan Genel Kuru! salonuna girmişti. Biraz sonra kalkıp hükümetinin progranımı okuyacaktı. Sokağı hor görc göre başına gel medik iş kalmadı AP Genel Ba; kaıunuı. Onunla birlikte tünı u(Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) EKONOMİK YORUM Koalis/onun fiyatı CHP Gensl Başkanının Î2 Marl öncesini, 12 Mart'ta dvifiurmak istedıği biliniyor. Her •;eye yeniden başlamak istedıği açık. Es ki hak ve özgürlüklerin esktsı gibi geçerli olacağına ıçito bir inancı var. Af çıkarmak, bu konuda bir zorunluluk oluyor Affı çıkarabilecek düzeyde tutır.ak ıçin direniyor. Af için ddemeye razı olduğu bedellerin Diri, işken ce iddialarmı da araştırmak konusu yapmaktan vazgeçmeK. Hü kümet programı, CHP Geneı Baş kanının ödemeye razı olduğu baş ka fiyatlann da olduğunu ?österiyor. Üç yıldır deva.m eâen spekülatif eylemlere razı olmak üç yılda doruğuna çıkan tekelci eğilimleri görmezlikten gelmek bir diğer fiyat oluyor. Esrarlı mezarlık Emirgân sırtlarındakı açık gümrük ambarını gezerken rarlı bir mezarlığın içinde (Devamı Sa. 7. Sü. 6 bir esolda) Kültür Sarayı yangını davasında sanıklann beraatini TRT vermedi. Basm Y A ZI SIZ Genel af önerisi metninin yazımına yarın başlanacak ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) CHP ve MSP'li üjelerden oluşan Genel Af Komisyonu dün, sabab ve öğleden sonra olmak üzere çalışmalannı sürdürmüştür. Çalışmaların en kısa zamanda bitirilip muhtemelen yann genel af önerisinın redaksiyonuna geçileceği öğrenilmiştlr. îlgililer, komlsyon çahşmalan hakkında bilgi vermekten kaçın maktadır. Buna neden olarak, bir an önce sağlıkh bir çözüme ulaştırılması eerfken bir konu(Devamı Sa. 7, Sü. 5 de) Her türü var Istanbul gümrüklerinde her türü var bu araçların. Her açık ambar bir Babil Kulesi örneği. Japonu. Çini, Almanı. Italyanı, Fransızı, Isveçi, Ingilizi kolaylıkla tanıyabilirsiniz markaların dan. îrilisi ufakhsı doldurmuştur bu arsaları ve bu arsalar birer otomobil mezarhğı haline gelmiştir. Bir tasfiye kararnamesi vardır gümrCklerin. Ayda, yılda birkaç kez listeler yapılır. Sözde ambarlardaki araçların tasfiyesine gidilir. Birkaç araç satılır birkaç bin liraya, gerisi yine çüriir de kimse aldırış etmez. cMevzuat yetersiz» denir. Denir, ancak kimsenin bu mevzuatı düzeltmek aklına gelmez. Yüzlerce, binlerce rapor hazırlanır, dosyalar kabarır. Ne var ki bu kabarık dosyalar için yeni raflar yapılır. O kadar. Evet bugün ambarlarda 10 blne yakın araç bulundugunu il OLAYlARIN ARDINDAKt GERÇEK isvan'm Konuşması eski yönetimden alınan mirasın çizgilerini çekmekle yetiniyor. Istau'ıullu hemşehrilerin acı gerçeği kesin çizgileriyle bilmesi yararbdır. Belediye Başkanının açık ladığına göre Istanbul Belediyesinin geliri 587 milyon liradır. Yalnız cari barcamalar ve transfer harcamalan için 953 milyon lira gereklidir. Bu durumda 366 milyon lira açıkla CHP'li Belediye karşı karşıyadır. Yani salt personel giderleri, yönetim giderleri, hizmet giderleri gibi kaçınılmaz harcamalara bile Belediye gelirleri vetmiyor; Istanbul'a gerekli Belediye düzenini getirmek için elde hiçbir kaynak voktur: sadece borç ve açık vardır. 587 milyon geliri bulunan Istanbul Belediyesinin personel giderleriain 537 milyon olması gelirlerin sadece maaş ve ücretlcre yatırılması anlamını tagır. Belediye'nin ayrıca 665 milyon borcu da vardır. AP'den miras Belediye Bütcesini 1974 yılında yürüriüğe koymakla vükümlü CHPli Belediye Başkanı bu durumda nasıl bir çözüm yolu öneriyor? Bu «orunun cevabı Bütçeyi sunuş konuşmasmda vardır. 33 milyon halkı ilgilendiren ve Türkiye'nin kalbi sayılan bir kentin düzenini sağlamakla görevli Istanbul ye MİIZİSYEN ORHAN AVŞAR TRAFİK KAZASINDA ÖLDÜ Muzisyen Orharv Avşar, »i\.n geçirdigi hir tralik kazn^ı *onunda olmuştur. Ünlü bir tsp.go orke^tra^ı yfmf.fmeni olan Avşar, 58 yaşındayd;. Kaza ";aat 12 00 sıralarında Kurtuluş'ta meyrlan.) gelmiştir. Pangaltı yönünden gelmckte > lan Sait Aktaş yö"e»imindeki 34 KN 225 plâkalı bir kamyonet, rotu çıkıp frenleri patladığından, karşıdan karşıya geçmekte olan bir ana ile çocuğunu ezmemek ıçin direksiyon kırmıstır. Bu «nada vnlun k«narmda duran Orhan Avşar'a hızla çarptıış ve onu e?dikten sonra volun «olundn hulunan hir taksiye bindirerek riurmu?tur. îlkyardım HastancMne kaldırılan müzisyen Orhan Av=ar, kurtarılamavarak rilmüştür. Kazavla ilgili sorusturmaya başlanmıştır. Belediye Başkanı Sayın Ahmet tsvan, 1974 yılı Belediye Bütçesiyle ilgili konuşmasını Belediye Meclisinde yapmıştır. Bu konuşmada kısaca bir iflâs manzarası sergilenmiştir. Istanbul Belediyesinin içinde bulunduğu durum gerçekten mantık dışıdır. Hiçbir devlet kurulnşu veya hiçbir özel kuruluş bu malî düzen içinde bir şey yapamaz; birşey yapmak şöyle dursun, ayakta duramaz; derhal iflas masasma çağnlır. 1974 Istanbul Belediyesi Bütçesj AP yönetimi sırasında hazırlanmış, ilgili encümene sevkedilmistir. Böylece CHP'li Belediye Başkanı Isvan, Bütçe'ri sadece Beledive Meclisine sunmakla, ve Fiyat artışı Hükümet Prograraının en belirgin eksikliği. son yularda ortaya çıkan fiyat artışlarınm irdelenmesinde ortaya çıkıyor Hükümet Programmda, aşırı fiyat artışları bütünüyle dıs ekonomilerdeki geUşmelere bağianmış du rumda. Programda «dış etkenler», fiyat artışlannm baş aktörii olarak gösterilmiş. Buna ek olarak dış etkenlerin. «bugünkii durumdan ileri gelen enflasyonist özelIıkle birleserek» önemli bovui lara ulaştığımn belirtilmesiy'.e yetinilmiş. «Bugünkü dıırumıın» açıklanması, trdelenmesi yok Sanki geçmişi ekonomik oephede de unutmak için özel bir gayret söz konusu. (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de)' •*• (Devamı Sa. 7, Sfl. 3 de) NADtR NADİ