Katalog

CUMHURTYET 23 Şubat 1974 ovyeÜer Birliği ile Amerika arasmda jumuşama ve yakınlaşma havasmın sona ermekte olduğu, iki ulkenin de kamuoyunda beliren değişik tutumlardan anlaşılmaktadır. Gerçi uluslararası koşullara bakıldığı zaman, yeniden soğuk sax aşa dönmeyi gerektirecek bir du rum gorünmüyor. Yeryüzündeki bütün yercl çatışmalar, değişik bi çimlerde çözüme bağlanmıştır. Vietnam'da da, Ortadoğu'da da za man zaman silâh sesleri duyulsa bile, barısı öngören metinlere dayanmaktadır bu buhranlar... Sonuçta, dünya 34 yıl öncesine oranla, hayatınm en savaşsız yılla rını yaşamaktadır. Ne var ki, ozellikJe Amerikan kamuoyunun büyük kesimi Sovyetlere ateş püsküren bır tutum [ içindedir şimdi... Ve her zaman olduğu gibi bu tutum, kaynaklarını yüksek Amerikan yönetici çev relerinde bulmaktadır. Gazete ve dergilerde, Sovyetlerin askeri güçlerini artırdıkları, nükleer yanşta öne geçtikleri yazılıyor. Özellikle deniz gücünde, Amerika'nm geride kaldığı yazılıyor. Sovyet Amerikan ticarl ve teknolojik işbirliğinden sadece Moskova'nın yararlandığı öne sürülüyor. Ve hattâ, 1975'de yapılması tasarlanan Sovyet . Amerikan ortak uzay uçuşunun iptal edilmesi gerektiği, bundan Amerikanın zarar göreceği iddia ediliyor. Bu değişik tutumun sebebi nedir? Özellikle bizler gibi büyük devletlerin politikasuıa birkaç yıl geriden ayak uydurmaya çalışan ülkeler açısından, bu sertlejme nasıl değerlendirilmelidir? Fransız kadınları Anneler Hava yeniden Gününde sertleşirken "Genel Türkiye... greve,, çağrıldı S Dünyada Bugün PARtS Fransız Kadın Haklan ö r g ü t katfınların anneler gününde genel greve gıtmeleri için çağrıda bulunmuştur. Kadmların genel grevi çağrısı uygulandığı takdirde anneler günunde kadınlar ne işe gidecekler, ne cinsel ilişkide bulunacak lar, ne ev işi yapacaklar, ne ç o cuklarına bakacaklar, ne de oku la gideceklerdir. Öte yandan. başka bir Kadın Haklarım Koruma Örgütü de grev yerine anneler gününde caddelerde protesto gösterilerinin yapılmasını yeterli bulduklarını açıklamıştır. Her iki örgüt kadınların dergiler ve diğer yayın organlarında çıkan reklâm fotoğraflarmda yer almalarını protesto etmekte ve şöyle bir ifade kullanmaktadırlar: «Kadınların afişler ve reklâmlarda teşhir edilmeleri, ticari mal gibi almıp satılmaları ve ırzlanna geçilmeleriyle sonuna kadar mücadele edecS»z* (UPI) Iran, UİUSİararasi İki kuruluşa Amerika'da kaçırılan 1 milyar dolar veriyor DÜNYA BANKASI İLE PARA FONUNDA TOPLANACAK PARADAN PETROL FİYATLARINDAN ETKİLENEN ÜLKELER YARARLANACAK TAHRAN Iran Başbakam Smır Abbas Hüveyda, petrol fıvatlannın yükselmesinden etkilenen ülkelere yardım etmek :çin, İran'm Dünya Bankası ile Uluslararası Para Fonuna 1 milyar dolar yatıracağını söylemiştir. Hüveyda, Dunya Bankası Başkanı Robert Macnamara ile Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Hendrıkus Witteveen'ın de bulunduğu basın toplantısında «İran, endüstrüeşmış ülkelerin ödeme dengelerını hafıfletmek ve daha fakır ülkelerin koşullarını geliştirmek için kesinlikle ve en az 1 milyar dolar verecektır» demıştir. Hüveyda, iran'm bu fonları, yükselen petrol fıyatlan nedenı ile meydana gelen ödeme dengeleri sorunlannı hafifletmek smacı ile Para Fonunun yürürluk te olan ıcan çıkarlarma göre yatıracağını belırtmiştir. Bundan başka İran, daha fakır ülkelere yardım etmek ıçın Dunya Bankası bonoları satın alacak ve petrol üreten ile endüstrileşmış ülkeler tarafından fınanse edilen ortak bır fona katılacaktır. Hüveyda, Şah tarafından hazırlanan bir plana göre, petrol üreten endüstrileşmiş ve fakır ulkeler, ortaklaşa ve eşıt olarak fonu kullanacaklardır. (UPI) gazeteci için 700 bin dolar fidye isteniyor BASIN KRALININ TORUNUNU KURTARMAK İÇİN DE FAKİRLERE YÎYECEK DAĞITIMINA BAŞLANDI. ATLANTA, (Georgia) «Atlanta Constitution» gazetesinın yazıişleri müdürü Reg Murphy' yi kaçıran «Amerikan Devrim Ordusu» nun kendisıni serbest bırakmak için 700,000 dolar fidye istediği açıklanmıştır. Murphy, banda alınan ve gazetesine yollanan bir mesajında, gayet iyi olduğunu belirttıkten sonra, Amerikan Devrim Ordusu adını taşıyan grubun «Amerikan basınındakı lıberalızm akımına karşın çıkanlardan oluştuğunu» an latmıştır. Murphy, Amerika'da son on gün içinde kaçırılan ikinci tanınmış kişıdir. Öte yandan, Amerikalı basın kralınm torunu Patricia Hearst'u kaçıranlann «Fakır halka yiyecek dağıtma» talebi yerine getirilmeye başlanmıştır. Uç ucak, 30'dan fazla kamyon ve geniş bir anrepo alarıı kullanan 3 binin üzerinde gönüllü, basın kıralı Randolph Hearst'ün fcı zını kaçıranların ısteklerini yenne getirmek üzere fakirlere dağıtacağı 2 milyon dolarlık yıyecek yardımını ihtiyaç sahiplerine ulas tırmak üzere seferber olmuştur. Program sözcüsü bugün akşama kadar 20.000 kışıye yiyecek dağıtılabileceğinı tahmin ettiklerini söylemiştir. Bu arada Patricia Hearsfü kaçıranlar, babasma yar dlrılmis ve kalkmmalan tamadımı 4 milyon dolar daha arttımer» endüstrileşmiş ülkelerin fonksiyonu olarak ele alınmıştır. rarak 6 milyon dolara çıkarmasını bildirmişlerdir. Bu gün sona Dolayısıyla otuz kadar az ge erecek mühlet içinde ihtiyacı olişmiş ülkede yaşavan 900 mıl lanlara dağıtılmak üzere ilk ağızyon ınsanın bir yandan petrole da 100.000 dolarlık çeşitli yiyedayanan ihtiyaçları, öte yandan cek maddesı toplanmıştır. Toplada gıda maddeleri talebi ancak nan yiyecek maddeleri arasında gelişmiş ülkelerin yardımları ile beş bin litre süt, 4.000 somun ekçozülebileceği ileri sürülmüş mek ve bir kamyon dolusu hindi tür. Amerikan Dışişleri Bakanbulunmaktadır. (a.a.) lığmdan bir üye, az gelişmiş ülkelerin sadece gıda maddeleri için her yıl üç milyar dolara ihtiyaç gösterdiklerini ve bunun ancak açlık sorununu bir ölçüde çözümlemeye yeteceğini açık lamıştlr. Relçika'da Başbakan' ın teJelonunun dinlendiği saptandı BRtKSEL • Belçika'da yayırn lanan Le Peuple gazetesinın bıldirdiğıne göre Başbakan Edmund Leburton'un bütün telefon konuşmalan özel dinleme cihazlarıyle dinlenmiştır. Gazetenin haberine göre Leburton'un telefonlarına yerleştirilen mikrofonlar geçen Arahk ayında ortaya çıkarılmıştır. Haberde Leburton'un şimdiük bu durumda bir açıklama yapmayacağı ve işın bCtün aynntıları ortaya çıktıktan sonra rezaleti halka duyuracağı tahmin edilmektedir. öte yandan. Başbakan lık da gazeter.in haberi üstüne «Yorum yok» şeklinde bir açıklama yapmıştır. (UPI) Etiopya'da hayat pahalılığı yüzünden halkla polis çatıştı ADtS ABADA Hayat pahahlığını protesto eden binlerce gosterici ile polıs arasında hafta başında başkent Adıs Ababa sokaklarında patlak veren gösterıler, önceki gün şiddetlenerek devam etmıştir. Göstericiler, şehrın çeşitli semtlennde motorlu vasıtaları taşlamış, ulaşım hizmetlerini felee ugratmış ve sık sık polis le çatışmışlardır. Amerika, Fransa, Italya, Almanya, Ingiltere, Hındıstan ve bazı Afrika ülkelerinin büyükelçilikleri, kendi vatandaşlarından geceleri sokağa çıkmamalannı ve gündüz vakitleri de, göstericilerden mümkün olduğu kadar uzak durmalannı istemışlerdir. Enformasyon Bakanlığı, olaylar hakkında hiç bir açıklama yapmamışsa da, Başkent Adis Ababa, sıkıyönetim altında yaşı yan bir şehır manzarasına bürün müştür. Bütün köşebaşlan silâh lı ordu birliklerince tutulmuştur. Kamyonlara bindirilmiş silâhlı askerler eleri tetikte devriye gezmekte, evlenn damlarına yerleştirilmiş makinalı tüfekler etrafı kollamaktadır. Şehrin bütün girişçıkış yollan tutulmuştur. Polis ve askeri birliklerin, göstcricilerin üzerine za man zaman ateş açtıklanna daır doğrulanmıyan haberler alınmıştır. Göstericiler, özellikle gıda mad deleri fiyatlarında başgösteren anormal artışı protesto etmektedirler. (a.a.) Fransa, Washington'da yapılacak Enerji İşbirliği Konferansına katılmayacak Enerji bunalımı az gelişmiş ülkeleri gelişmişlere daha da bağımlı kılacak ı MOŞE DAYAN, MEİR'İN AZINLIK HÜKÜMETİNE KATILMAVI REDDETTİ TEL AVtV) Başbakan bayan Golda Meir, kuracağı azınlık hükümetinde yeniden Savunma Bakanlıgını teklif ettiği Moşe DaAmerikan sertleşmesinin kay yan'dan red cevabı almıştır. İşçı naklanndan bir tanesine eğilelim.. Partisi Yönetim Kurulu toplantıA.B.D. Dışişleri Bakanlığmda Av. sında konuşan Başbakan Meır, rupa îşleri ile görevli Bakan Yar Parti saflarındakı disiplınsizlıfin dımcısı Hartman, Senato Komite seçimlerde ne gibi sonuçlar versinde yaptığı 15 Şubat tarihli ko! diğinin herkesçe bilindiğını benu?mada, şu önerüeri savunmuş ! lirttikten sonra, Dayan'ın, partitur. | nin birliği bakımından Kabinede • Amerika (ve Batı) Viyana' kalması gerektifinı söylemiştir. daki karşılıkh Dengeli Kuvvet İn Ancak, Savunma Bakanı, Ekim dirimi görüşmelerinde, henüz baş savaşının ılk günlerinde uğranı ] langıç dönemini geçmemiştir. lan fakat daha sonra zafere çev! • Bu donem, Avrupa'daki A rilen hezimetten kendisini sorum j merıkan Kuvvetlerinin azaltüaca lu tutan b a a İşçi Partisi liderle1 ğı bir donem değildir. riyle artık beraber çalışmasmm 0 Ortadoğu savaşı, Amerika ile mümkün olmadığını söylemiştir.' Avrupalı müttefikleri arasında Başbakan Meir, toplantıdan sondaha hızlı bir damşma mekanizma ra Dayan ile özel bir görüşme »ınm gerektiğini göstermiştir. yapmıştır. Ancak sızan haberlere göre, Dayan, yeni hükümette göHartman, Sovyetlerin niyetleri nin iyi olmadığma bir delil ola rev almıyacağını kesinlikle tekrak, Sovyet Komünist Partisi yö rarlamıstır. (a.a.) neticilerinden Ponomarev'in 18 ocakta yaptığı bir konuşmayı gös teriyor. Ponomarev bu konuşmasında, kapitalizmin ve burjuva toplumlarınm iç çelişkilerine ve muhtemel nihai buhraruna değinmigtir. Şimdi düşünebiliriz... Acaba yakın tarihteki Sovyet • Amerikan dostluğunun en sıkı dönemlerinde bile, Sovyetler Marksist Leninist ideolojilerinden vaz geçmişler miydı? Va da, aynı dönemlerde, Amerikan kapitalizmi ile onun sözcüleri, komünist devlet sistemine ne zaman sevgi gösterdiler?.. Gerek Ponomarev'in, gerekse onunla aynı hiyerarşik düzeydeki politikacıların konuşmalan asla değişmemiştir. Buna karşı üst seviyedeki Brejnev'ler, Kosigin'ler sürekli barış ve ijbirliğinden söz etmektedirler. Amerika'da ise Savunma Baka nı Schlesinger'de başlayan sertlik havası, Nixon'daki bir suskunluğa ve kamuoyundaki bir sertliğe gelmiş dayanmıştır. 0 Çünkü, Batı Avrupa ve Japonya'daki ekonomik buhranın yamnda, Amerikan dıj ödemeler dengesi düzelme göstermiştir. Amerika yeniden dışa açılmaya hazırlanmaktadır. 0 Çünkü, Beyaz Sarayı bir buh rana atan Watergate skandalı, bar.ş havası içinde bastırılamamaktadır. 0 Çünkü, yüksek kâra alışan Amerikan tüketim kapitalizmi, durgunluk dönemine girmiştir ve bu durgunluğu askeri harcamalar yolu ile gıdermek denenecektir. 0 Çünkü, başta Fransa oLmak üzere bazı Baühlar, ekonomik ve siyasal rekabetlerini sürdürmeye çalışmaktadır. Bunlar ancak Avrupa'yı da içine alan bir gerginlejme havası ile bastınlabilir. Ay nı tutum, muhtemel bir tngiliz Işçi iktidarı ile de söz konusu olabilir. 0 Çünkü Süveyş'in açılması, Hind Okyanusu dengesini ön plana getirmektedir. Çünkü, çünkü... Bunlar uzatılabilir... Sertleşme için sebep imal etmekten kolay bir iş yoktur. Hattâ Soljenitsin'in öyküsü bile, sert leşmenin sebebi olabilir... Bu hava küçük ülkelere, askeri harcamalan artürmak ve sola karşı tutumu sertleştirmek biçiminde yansır genellikle. Eğer kuvvet merkezleri tekleşmiş ve meselâ Batı Avrupa gibi bir merkez sosyo ekonomik buhran nedeniyle nötralize edilmişse, dış politikada esnekliği sağlayacak alternatifler de bulunamaz... Türkiye'yi belki 1974 içinde bu tehlikeler bekliyor. Yani Amerika'da imal edilen gerginleşme ha vası, Türkiye'ye böylece yansıyabüir. Ne var ki, Türk kamuoyu kendince daha bilinçlidir Amerikan kamuoyundan... Bu bakımdan sunl sertlikleri, daha yumuşak bir hava içinde geçirmek olanaguıa da sahibiz... HASHİNGTON Bırleşık Amerika Dışişleri Bakanlığı tarafından açıklandığına göre, Fransa, pazartesi günü Washıng ton'da dü<enlenen ve enerji bunalımı ile uğraşmak ıçın ulus ] lararası bir ışbırlığı grubu kurulmasını amaçlayan toplantıya katılmayı reddetmiştır. Açıklamayı yapan Bakanlık sözculerinden Kıng, toplantıya davet edılan öteki 11 ülkeden olumlu cevap almdığını bıldırmiştır. Geçen hafta Washıngton'da yapılan ve 13 ulkenin katıldığı enerji konferansmda, konferansın çalışmalarının sürdürülmesi için bir ışbirlığı grubunun kurulmasına karar venlmiştı. Fransa bu teklifi desteklemeyi reddetmiştı. Az gelişmiş ülkelerin gıda maddeleri için her yıl 3 milyar dolara ihtiyaçları var WASHlNGTON Denizaşırı Kalkınma Konseyi tarafmdan yapılan açıklamaya göre, enerıi bunalımı ilk anda gelişmiş ulkelerde ekonomik sorunlar yaratmıssa da, bu durumdan az gelismiş ülkeler daha fazla etkileneceklerdır. «Ekonomileri dı şa bağımlı» olarak nitelenen geri kalmış ülkelerin, gelişmiş ülkelerde ortaya çıkan sorunlardan a y n düşüniilemiyeceği bil Amerika'da bir uçak kaçırma girişiminde iki kişi öldü more Havaalanında kaydedilen bır uçak kaçırma teşebbusu sırasında iki kişinin öldüğü açıklanmıştır. Ölenler, Delta Hava Yollarının Atlanta seferini yapmaya hazırlanan bir uçağını kaçırmaya teşebbüs eden kimliğl bilinmeyen dört kişi ile havaalanında görevli bir polıstir. Olay sırasırkda uçağın kaptan pilotı» ve ikincı pılot yaralanmıştır. Bu konuda soruşturma açan Fed*ral Istihbarat Burosu (FBI) ayrıntılı bır açıklama yapmamış tır. Uçak kaçırma teşebbüsü sırasında yolculardan yaralanan olmadığı bildlrilmektedir. (a a) BALTtMORE Bugün Balti KAHİRE Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat. Devlet Başkanlığı Ulusal Güvenlik Danışmanı Hafız tsmail'i görevinden azletmiştir. Kahire'de yayımlanan yan resml El Ahram gazetesine göre görevinden alınan tsmail'in dış ülkelerden birine Büyükelçi olarak atanacağı ileri sürülmektedir. ö t e yandan, Beyrut basm çevreleri. İsrnail'in görevden almmasına neden olarak Devlet Başkanı Sedat'ın Ortadoğu barışınm sağlanmasuıda Amerika ile yakın ilişki kuımasına karşı olmasını göstermektedirler. (UPI) Enver Sedat Ulusal Güvenlik Danışmanını görevinden azletti Hız kısıtlaması için tarifeler düzenlendi HAMBLRG Petrol krizi s o nucunda Avrupa'nın çeşıtlı ülk*lerınde, benzinden tasarruf etmek için hız kısıtlanmaları uygulanmaya başlanmıştı. Mart ayından ' itibaren bu ulkelerde hız sınırlamasına ılışkın tarifeler duzen lenmiştir. Buna gore: tikeler îngıltere Fransa İtalya Hollanda Belçika Avusturya Isviçre Fınlandiya îsveç Otoban D. Tollar (km/ta) 80 120 120 100 100 100 100 Sonuç olarak, enerji bunalımının az gelişmıs ülkelerin gelışmış ülkelere bağımlılığını orîa dan kaldırmadığı büdirılmektedlr. (DIŞ HABERLER SERVtSI Norveç'e yerleşmeye karar veren Soljenitzin, Rusya'yı tehditetti <km/h) 80 90 100 80 80 100 100 80 80 110 90 (DIŞ HABERLER SERVİSt) Eczacı S. llknur AKSU ile Doktor Z*fer A. ECEMİŞ Nikâhlandılar 23 Şubat 1974 Ankara (Heriş: 244) 1489 KOPENHAG Bir süre önr» smır dışı edilen jazar Soljenitzin, Kremlin'in yakında Moskova'dan ayrılacak olan ailesıne Birinci Dünya Savaşına ait notları ülke dışına çıkarma ızni ver memesi halinde Rusva'nın bugunkü durumunu bütün çıplaklığı ile kaleme alacağını söylemiştir. Norveç'e gitmek üzere Kopenhag'o*a bulunan yazan ağırlayan Danimarka Yazarlar Birüği Baş kanı Hans Jorgen Lembourn, Soljenitzin'in aılesınin geleceği ve Birıncı Dunva Savaşına aıt notlarından endise duyduğunu ve yerleşmek içinde kesinlikle Norveç'i seçtiğini söylemiştir. (UPI) Amerika'da bir din adamı 3 kadınla evlenmek suçundan mahkemeye verildi ST. GEORGE. UTAH Robert Foster adh bir din adamı üç kadınla evlenmek suçundan man kemeye verilmiş, ancak tutuksuz olarak yargılanması kararı alınmıştır. (THA) Banka Kartı ile daha kolay ve güvenli alışveriş kullanan kârlı Kart No. :.1975 • • ) kabuleden kârlı 1 Banka Karh sîsteminî Benimseyeîi, işleri daha îyi gidiyor. ödeme gücü yerinde olan mügterilerle ilifkileri arttı. Yeni müşterileri var şimdi onun. Hepsi güvenilir kişiler... Mavi çeklerini ödemeyi Türkiye îş Bankası garanti ediyor. Ve bu çeklerirı karşılığı kolayhkla tahsil ediliyor. Istenildiği zaman... Hemen! Banka Kartı sahil>î<3Ir o. Dilerse, Türkiye îş Banka9i şubelcrinden lıerhangî birine ıığrayarak \e doğruca vezneye ba; vurarak, ihtiyacı olaa parayı çekebilir. Bunun için, Banka Karü'nı ve her bir \aprajh 500 lirayı geçmemek üzere düzenleyeceği özel mavi çekini ibraz etmesi yeterlidir. Ya da dilerse, Banka Karti usulünü benimseyen başka kuruluşlara da mavi çekle ödeme yapabiîir. Kolaylıkla... Rahatlıkla... Peşin. ödeme gücünün sağla}acağı tüm avantajlardan yararlanaraL« Türkiye İş Bankasının Banka Kartı ile 1 daha güvenilir bir müşteri çevresi dahabolsatıs • • • Türkiye İş Bankasmm SOnci yriında hlzmetinize sundugu Banka Kartı'ndan Siz de yarariamn. Ba çiiiTbnxgt gSrdüğütıüt her işi'erindc, Banka. Kartinızla. alışveriş yapa.bilirsin.iz. Bunun için, Baı.ha Kartı'mıı göstermeniz ve özel mavi çekinizi, üzerine ödeneçek meblagt yazarak, •ta.ticw.iza. vermeıüz ycterlidir. BANKA] KARTIİ Mel uet BARLAS (Yeni Ajans: 4981 1473