Katalog

Stalin Troçkl Paris Komünü Nazi İmparatorluğu Dünyayı Sarsan On Gün Kerensky ve Rus îhtilâli Kapitalizm Nereye Gidiyor AĞAOĞLU YAYINEVİ, ARİF PAŞA SOK. KURT İS HANI CAĞALOĞLU. Cumhuri 50. yıl, sayı: 17796 Kurucusu: nJNUS NADt 17 Şubat 1974 Pazar DIŞİŞLERİ BAKANI GÜNEŞ; ÖZEL KOMŞU DEMECİNDE TÜRKİYE'NİN ÜLKELERLE EKONOMİK VE SİYASAL İÜŞKİLERİNİ GELİŞTİRMEK ARZU VE KARARINDA OLDUĞUNU AÇIKLADI BÜYÜK FİKİR KİTAPLARI DIZISİ No. 1 Nurettin Şazi Kösemihal OSTOLOJİ TARİHİ & g Konuya ilgi duyanların tek kitapta bütun aradıklarınt bulacakları bir yapıt... 3. basılış, 352 büyük boy sayfa, mükemmel baskı, 20. TL. REMZI KİTABEVI ISTANBUL Dışişleri Bakanı Güneş, petrol üreten ülkelerin Türkiye'de yatırıma girişebileceklerini açıkladı HÜKÜMET, KIBRIS SORUNU İÇİN EN GEÇERLİ ÇÖZÜMÜ İÇ İDARÎ DÜZENİ İKİLİ YÖNETİME DAYANAN; TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNE S A H İ P BAĞIMSIZ KIBRIS DEVLETİNDE G Ö R Ü Y 0 R AYARLANMASI ZORUNLU Başbakan; «Geçmiş hükümetlerden kalan yükleri omuzumuzda taşıyoruz. Bunun için fiyatlarda yeni bir ayarlamaya gitmek zorunlu hale geliyor» dedi İktisadî Devlet Kuruluşları bağımsız hale getirilecek Haşhaş için ABD'ye görüşmeteklifettik ÜMtT GÜRTUNA ANKARA Dışişleri Bakanı Profesör Turan Güneş, CUMHTJRlYET'e verdJği özel demeçte, dış politikamtzı ilgilendiren çeşit li konulara değinmiştir. Profesör Güneş, Haşhaş sorunu ile ilgili sorularımızı cevaplandınrken, bu konunun haklı bir çözüm yoluna bağlanması için Amerika Birleşik Devletlerfne görü.şme teklif ettiğini açıklamıs ve «Türkiye'nin bu karanndan yararlanarüar bundan ötürü kendilerine düşen payı, yüküm paymı, fedakârlık payını, yeter ölçüde yüKlenmek istemezlerse, Türkiye'nin buna rağmen bütün yükü çekme mecburiyeti yoktur. Bir hükume tın de demokratik bir ülkede böyle bir yükü vatandaşlanna yükleme yetkisi de mevcut değıldir» demiştir. Petrol bunalımının TürJciye'ye yansıyacak etkilerinden de söz eden Profesör Güneş, bu arada, döviz gelirleri giderefc artan sanayileşmemiş petrol Ureten ülkelerin, Türkiye'de yatırımlara girişebileceklerini de belirtmiştir. HALE GELEN FİYATLARLA İLGİLİ UYGULAMA BU HAFTA BAŞLIYOR ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Bülent Ecevit dün siyasi parti liderleri ile bazı kuruluşları ziyaret ctmiş, bu arada Türkîş'te yaptığı konuşmada, «Fiyatlarda yeni bir ayarlama yapılmasirun zorunlu biçime gel diğini» söylemiş. hükümetin işçimemur ayırımına son vermek için yeni bir yöntem uygulayaca ğını açıklamıştır. Ecevit, Türkîş Genel Merkezinde, Genel Başkan Halil Tunç ve diğer yöneticilerin ve bazı sendika temsilcilerinin katıldığı sohbet toplantısında yaptığı konuşmada, hükümetin henüz iste diği düzeni kuramadığını ve geç miş hükümetlerin yükünü sırtın da taşıdığmı da sözlenne eklemıştir. Başbakan Türkîş'teki konuşmasmm ilk bölümünde, hemen çözüm bekleyen konularda. ışçi \ararma girişimlerde bulunuldu ğunu ifade ettikten sonra fiyatlar konusunda şöyle demiştir: «Geçmiş hükümetlerden kalan yükleri omuzumuzda taşıyoruz. Bunun için fiyatlarda yeni bir ayarlamaya gitmek zorunlu hale geliyor. Bundan kaçınırsak dev let mekanizması tahrip olabilir, (Devanu Sa. 7, Sü. 4 de) THY ve PTT ile ilgili usulsüzlük iddialarını Ulaştırma Bakanlığı Teftiş Kurulu inceliyor FİKRET OTYAM ANKARA Ulaştırma Bakanı Ferda Guley. eskı Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'ın damadının fırmasına PTT Yönetim Kurulu tarafından yeniden yapılan ihale hakkında ileri süriilen iddiaları kapsayan haberimiz üzerinde titizlikle durduğunu bildirmış ve «Olayı derhal Bakanlık Teftiş Kuruluna ıntikal ettirdim. Ay rıca bir başka gazetede yer alan THY ile ilgili bir ıddia d» aynı şekilde Teftiş Kuruluna alcsettirilmiştir» demiştir. Ulaştırma Bakanı GUlejr bu arada, telefon konusunda «Bakanlık tercıhı» sorununun da veni bir şekle bağlandığım, bundan böyle telefon tercihinin partizan ca ve keyfi durumdan kurtarılıp yeni esaslara Eöre yapılacagıru da açıklamıştır. Koşuilar Ve Engeller asanlı hükümet etmenin ' temel kosuUarı bellidir. D |Politikanızın filke çıkarlarına uygun olduguna inanacaksınız. Birlikte çalifacağmız yakın arkadaşlarımza güveneceksiniz. Bağlı bulunduğunuz siyasal felsefeden ödün vermeyecek, hiç değilse o felsefenin başlıca ögelerinin yıpranmasına göz vummayacaksuuz. Size karşı yönetilen saldırılara cesaretle göğüs gereceksiniz. Hazırlanan ya da hazırlamnası düşünülebilecek tuzaklan vaktinde hesaplayacak, tedbirli olacak, inancınızm ışıfında dofru bildifiniz hedefe adım adım yürüyeceksiniz. Engelleri azunsamayacak, ama hiç bir engelden de yılmavacakeınız. İş basuıa geleli henüz pek kısa bir süre geçtiği balde sayın Ecevit yukarıki koşullardan çoğunu kişiliğinde topiamış göriinüyor. Çeşitli konuşmalanna ba. karak bu izlenimi edinen vurttaşlar yarınmuz hesabma şimdiden umutludurlar. Umutlann kırılmamasını, giderek güç kazanmasını dileyelim. Şu gerçeği yatsıyamayız ki, uzun bir bunalımdan sonra kurulan yeni hükümeti ağır görevler beklemektedir. Kısa zamanda büyük işler başarmak zorundadır bu hükümet. Bunun için de ilkin, şimdi olduğu gibi birlik halinde dim dik ayakta durtnak, bozulup dağılmamak zorundadır. CHP MSP ortak yönetiminin kurulmasuu önlemek üzere muhalefet tarafından harcanan çahaları bir gözönüne getirecek olursak koalisyonu bekleyen (füçlüklerin yakında hafifleyivereceğine kolay kolav maııamayız. Giivcn oylsmasına başvurulduğu gün Millet Meclisinde koparılan güriiltüyü daha unutmadık. Bir kısım dinleyiciler sayın Erbakan'ı alkışladı diye Parlamentoya anarşistlerin sokvlduğunu bağıra çağıra söyleyecek kadar iler< giden muhalifler sanılmasm ki bundan böyle sakinleşip rahat duracaklardır. Haşhaş ekimi Dışişleri Bakanı Prof. Dr. Tu. ran Güneş, haşhaş ekimi ile ilgili olarak kendisine yoneltüğımız soruyu şoyle cevaplandırmıs tır: «Haşhaş meselesinin hükümet programmda aldığı yen bıliyorsunuz. Son yıllarda uyoşturucu maddelerin dünya gençJiği için ve özellikle Amerikan gençliği içın büyük bir tehlike şeklini aldığı bellidir. Bılinmektedir. Bınaenaleyh uyuşturucu maddelere karşı mücadele, yerinde bir mücadeledir ve insanlığın büyük ke sıminin manız kaidığı tehlikeyi (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) Adalet Bakanı: "Cezaevinden çıkanlara kolaylıkla iş bulunacak, siciJler aklanacak.. ANKARA, (Cumtauriyet Bürosu) Ankara'dan karayoluyle dün ge ce Adana'ya gelen ve doğruca Adana Cezaevini ziyaret eden Adalet Bakanı Şevket Kazan, mahkum ve tutuklulara hitaben yaptığı konuşmada, genel af kanunu çalışmalarının hızlandığı bir devrede bulunulduğunu belirterek «Bütün siyasi partiler pren sip olarak affı düşünmektedirler. İktidar partileri diğerlerine karşı daha geniş kapsamlı bir affı gerçekleştirmek için yaptıkları çalışmaların sonuna gelmişlerdir. Hazırlanan kanun teklifı bir iki güne kadar Meclis Başkanlığına verilecektir» demiştir. Yeni affın gerçekleşmesinden sonra cezaevinden çıkanlara kolay iş bulma imkânlarrnın sağlanacagını bildiren Kazan, şunlan söylemiştir: «Kanundan birçoklarınız istifade edecektir. Bazılarınız belki bu kapılardan çıkamayacak ama on larm da cezaları azalacaktır. Şunu katiyetle söyleyebilirim ki, kanundan herkes istifade edecek tir. Sizler kanun çıkıncaya kadar sabırla, sukunetle bekleyin.» Tersane işçileri Bakan, Tersane işçilerinin bazılannın da adının karıştığı «sabotaj davasısnda, beraat eden işçiler konusunun da yasalara uygun olarak ele alındığını, bu konuda yapılan yakınmalann incelendiğini, işçilerin müktesep hak lannın kaybmın önlendiğini, bun Iarın haklan kaybolmadan eski işlerine alındıklaruu söylemlştir. TRENI DURDURAN DALGALAR İstanbul yöresinde meydana gelen şiddetli fırrına, sadece deniz yolu ulaşımını, etkiler. Bu ge nellikle böyledir. Ama eğer fırtına Okyanuslarda meydana gelirse, iş o zaman değişır. İste buna bir örnek: Okyanus'taki şiddetli fırtma, PlymouthLeeds treninin yolda kalmasma yolaçtı. Neden mi? Çünkü boyu 18 metreyi bulan dev dalgalar, PlymouthLeeds tren yolunu, Denon kıyısında tahrip etti. Tabıi tren de burada kaldı. Denızde meydana gelen şiddetli fırtmanın âurdurduğu tren içmde bekie3'en yüzlerce yolcu da «Acaba dalgalar bizi de trenlerle birlikte sürükler mı?» diye korkulu anlar geçirdiler. Fotoğrafta, tren yolunun bozulmasına yolaçan dev dalgalar, bozulan tren yolu ve bekleyen tren görülmektedir. Memur çocuk zammı ve asgari geçim indirimi arttırılacak ANKARA Başbakan Yardımcısı Erbakan dün yapılan Bakanlıklararası Ekonomik Kurul toplantısmdan çıkarken, memur çocuk zammının ve asgari geçım ındiriminin arttırılacağını söylemiştir. Öğrenildığine göre, 1974 yılı Bütçe Kanunu Tasarısında, memurlann 10 lira olan çocuk zam mının 25 liraya çıkartılması için çalışmalar yapılmaktadır. Bu arada, geçici butçe Salı günu Karma Komisyonda ele alınacaktır. Gazetecilerin «Zam gelmesi ihtimali var mı?» sorusuna Erbakan. cŞimdi temel prensipler üzerind'e konuşmaktayız. Zam gelme mecburiyeti varsa gelir, zammı gerektiren sebepler varsa uygulanır. Zam yük getirır ama bu zamla birlikte ferahlatıcı tedbirleri de getireceğİ2» karsılığını vermiştir (THA) İncelemeler Ulaştırma Bakanı Güley, buBÜn îstanbul'a giderek ve Geml tnşa ve Makine Yüksek Muhendısleri Odası Genel Kurulunda hazır bulunacaktır. Güley, ayrıca İstanbul'da Bakanlığıyla ilgili kuruluşlarda inca lemeler yapacak. Pazartesı gunU öğle yemeğini Tersane işçileriyle, Salı günü de Yüksek Demzcilik Okulu öğrencileriyle yiyecek, bu arada siyasi partileri ziyaret edecektir. Bir Alman sağhk örgütiinün sara hastalığına çare bulduğu acıklandı DIŞ HABERLER SERVÎSİ FRANKFüRT Uzun süredir Almanya'da bir sağlık drgutü tarafından yapılan araştırma s o nucunda halk arasında sara diye büinen epilepsi hastalığına çare bulunduğu açıklanmıştır. Araştırma merkezıni temsilen, Dieter Janz isimli bir doktorun tmzasiyle kaleme alman makalede hastalığın tedavi yollan üzerınde durulmakta ve sara hastahğına süreklı çözüm bulunduğu bıldirilmektedır. Epilepsi, ya da sara hastahğıaniden gelen baygınlıklar, kramp lar ve özellikle bilinç kaybolmasıdır. Baygınlık nastaya, merkez sinir sisteminın birden aktivitesini arttırması sonucunda, aniden gelmekte ve hasta kaybetmektedir. Merkez Tapıcı, dürüst ve demokratik kendınisistemindekı bozukluğun sinir muhalefetin lâfta kalmayaraü ise, değişik nedenleri bulunmakeyleme (füliyata) gecmesini bek tadır. Aşın heyecanlar sonucu, leyebilir miyiz? her insanın fizıksel, ya da psikoBunun yanıtını önümüzdeki lojik olarak «stres anları» (gerhsftalarda Genel Af Tasarısı ginlik anları) olmaktadır. Bu baParlamentoya geldıği zaman ala. zen kramplara, bazen baygınlıkcagız. Beklenmedik tatsız olay lara yol açmaktadır. Dış ve ıç larla karşılaşılmazsa af tasarısı etkenlerden dolayı, her ülkede Meclisten rahat geçebılir. Ne var ortalama nüfusun vüzde beşi bay ki Senatoda ters bir durumla (Devamı Sa. 7, Sü. 6 da) karşılaşılabilecektir. Oy çoğunluğu burada AP'nin elindedir. Onaylayacakları değiştirge önergeleri ile tasarıyı yeniden Meclise geri gönderebilirler. O zaman iş Karma Komisyona düşecektir. Bu komisyon Senatonun benimsediği değişıkjikleri onaylasa bile Millet Meclisi ilk kararında direnerek Genel Af Tasarısını kendi düşüncesiue uygun biçimde yasalaştırabilir. Ama ya Karma Komisyon daha önce engellemeye girişirse Bilindiği üzere komisyonun toplanabilmesi için üye tam sayısıGençlik ve Spor Bakanı Musnın salt çoğunluğu orada buiunIihittin Yılmazmete, «12 Mart malıdır. AP ile CGP'li sayın üye ler katılmadıkça komisyon çalışa öncesi meydana gelen sağ sol çatışması tekrar olmamalı» demayacağına göre bu işi aylarca miştir. belki yıllarca askıda bırakmak olasılığı kurunsal olarak her zaBoğaziçi Cniversite Rektörü man vardır. Prof. Abdullab Kuran'ı ziyaret eden Bakan Yılmazmete, ö | Bu konuda bizı umutlandıran rencilerle yaptığı konuşmada, nokta şu: Genış kapsamlı Gene Af Tasansı vüz binlerce ynrtta ozetle şunları soylemıştir: sımız) yaJondan ilgilendırraekte• öğrencilenn tüm sorunlannı halletmeliyız ki, 12 Mart öncesi NADtR NADt sıj »ol çstışmaları tekrar ol(Devanu Sa. 7, Sü. « da) (Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) Sicilleri düzelecek Bakan daha sonra cezaevindekilere bir müjde daha vererek, yalnız affı çıkarmakla işin bitme diğini, hükümetin aftan istifade edenler için geniş kapsamlı bazı şeylerde düşündügünü ifade ederek «Sizler toplum içinde huzur semboiü olduğunuz anda adli sicillerinizi ele alacağız. Bunlan zamanla ak sicıller haline getireceğiz» şeklinde konuşmuştur. Mezar fiyatına yüzde 2801000 zam istendi MEZARLIKLAR MÜDÜRLÜĞÜ, BIRKAÇ YIL SONRA ÖLÜLERÎ GÖMECEK YER KALMIYACAĞENTI BİLDIRDÎ Mimarlar toplu sözleşme ve grev hakkı istediler ANKARA, (Cnmhuriyet Bürosn) Mimarlar Odası 20. Genel Kurulu dün devam eden çalışmalan sırasırvda «Teknik Personel tş Kanunu Tasansım» da göruşmüştür. Türk Mühendis ve Mimar Odaları Bırliği tarafından hazırlanan Teknik PersoneJ {ş Kanunu Tasarısmın gerekçesinde. (Devanu Sa. 7, Sü. 1 de) İHSAN ONUR OLAYLARIN ARD1NDAKİ İTALYA'DA PETROL BİRLİĞİNİN YOLAÇTIĞI SKANDAL BÜYÜYOR ROMA Italyadaki petrol skandalının Roma ve Cenova yargıçlarınca aynı zamanda yürütülen soruşturması gün geçtikçe gelişmektedit. Yargıçlar, Cenova'da, İtalyan Petrol Birliğı'nın 1973 yılmda, «Kamuoyunu duyarlı hale getirmek» ve benzin fiyatlarının arttmlmasını fazla protestoya yer bırakmadan kabul ettirmek için bir basm kampanyası yaptırmiş olduğunu ortaya çıkarmışlardır. Petrol Birliğinin bürolannda yapılan araştırma sırasında ele geçırilen belgelere göre birlik, bazı gazetecilere ve ihtısas dergileri yayımcılanna önemli tutarlarda paralar ödemiştir. Yargıçlar bu arada, bir tek gazeteciye, bir dizi yazı için 20 mijyon liret ödendigini saptamışlardir. Ele geçirilen belgelere göre, bazı gazeteler doğrudan doğruya Petrol Birliği'nden gönderilen yazilan yayınlamışlar, bazılan ise önce benzin fiyatlarının arttırılmasmın normal olmadığı yönlü haberler yayınlayıp bunun ardından bu konuda Petrol Bırliğinın de görüşünü para kar' ç.ıfı yayınlama teklifinde bu : > h'jimuşlardır. (Devanu S«. 7, Sü. « de)' Mezarlıklar Müdürlügü. Bele çe ve Tarife Komısyonlarınca diye Başkanlığı'na ba^nırarak incelenmektedır. mezar yeri fiyatlarının N'üzde 280 Mezarlıklar Müdürlügü, on yıile yüzde 1000 arasında artırılzaman önce hazırlamasını istemiştır. Müdürlügün lı aşkın bir mezar yen satıldağınan fiyatla bu isteği, Beledıye Meclisi Büt nı, mezarlık tesis; amacıyle ıstimlâk bedellerinin ise, çok yüksek olduğunu beıirterek, zammm hemen gerçekleştırılmesmı istemiştır. Müdürlük bu arada ır.ezar veri bulmakta sıkıntı çekıldiğini de ileri sürmüş, yenı mezar yeri ıçın ıstimlâk yapılrcasını önermiştır. Beurtildiğine ıstimlâK vapılmazsa ; göre, yeni sonra ölüleri gömecek birkaç yıl yer sıkıntısı başgösterecektir GERÇEK Tütün Soıununda Başarı bazı aydınlann gündeme getirdiği tütün sömürüsü baslangı<;ta nice hücumlarla karşılandı. Tütün üreticisinin ezibnişliğini dile getiren aydınların büyük suçlamalar karşısında kaldıklan görüldii. Tütün sömürüsü konusunda açık oturum, gösteri yürüyüşü düzenliyen; bildiri dağıtan ilerîci gençlere kötü gözierle bakıldı. Ege bölgesi yıllarca tütun sömürüsünün tartışmalanyla ç&l kalandı. En sonunda İzmir"în Bademler köyünden yetisen genç bir Bakan balkın desteğiyle iktidara geçerek tütün sonmuna halkçı bir açıdan bakmak yetkisine kavuştu. Bu yıl Ege'de tütün piyasasının geçen yıllardan çok başka biçimde açıldığını ve üreticinin yüzünün çüldüçünü çörüyoruz. Devietin fiyatları saptayısı, alımsatımlarda aldığı tedbirler; yıl. lardan beri vazılan. çizilen. tartısılan fikirlerin toplum yasamıııda etkisini çöstermesi bakımından ilgı çekJcidir. Bu olaydan iki ders çıkarmak olanağı vardır: 1) Tütün sömürüsünden ilk kez söz açan ve tütün sorununa halkçı bir açıdan jündcme getiren aydınları o yıllarda komü••• (Devamı Sa. 7, Sü. 6 da) Yılmazmete: «Polis tedbirleri ile öğrenci olaylarını önlemek mümkün değildir» KMIU Mezarlığı ıçın 250 llralık yer 500, 800 liralık aile kabri yeri de 3 bın lira oıarak tespit edilmıştir. ANKARA Yüksek Askerî Bu arada Zincirlikuyu MezarŞuranm olağan şubat ayı toplantısı yarın Başbakan Bülent E lığında, mezarlıklar arasında kacevit'in başkanlığında çalışmala lan yerler 175 lira yerine 500, Kozlu'da ise 125 lira yerine 250 rına başlayacaktır. liraya satılacaktır. Yüksek Askerî Şuranm üç gün sürecek olan çalışmaları sırasınDiğer yerler da Ecevit hükümeti programmda yer alan Silâhlı Kuvvetlere ilişMüdürlük aynca Belediyeye kin ilkeler gozden geçirilecek ve ait diğer mezarlıklarda da ölü ordunun vurucu gücünün mo defnedilmiş boş mezar yen sa. dernleştirilmesini öngören «Remo tışlarının da 100 liradan 250 liPlanı» bu açıdan değerlendirıle raya, aile yerınm de 1000 liraya cektir. çıkanlmasını istemiştır Bu ara(Devamı Sa. 7, SU. 3 de) (Devamı Sa. 7, Sü. 6 da) Yarın toplanacak Askerî Şura'da ihtiyaç fazlası yedek subayların durumu da ele almacak ; Zincirlikuyu mezarbğı Mezarlıklar Müdürlügü, Zincir likuyu Mezarlığırıda bugün 350 lıra olan 4.5 metrekare verın 1000, 1000 lira olan 12 metrekarelik aile kabrinin 4U00. boş aile kabri yerinin de 10 bın lıraya satılmasmı istemektedir. oplumda bir yeni fikrin ortaya çıkması, yayılması, bcnimsenmesi, ve uyguiamava geçirilmesinin bir süreci vardır. Bir yeni fikir ortaya atılır atılmaz yürürlüğe giremez. Önce ciirenmeyle karşılaşır, sonra adım adım direnmeleri kırarak yayılır vc yaşamda ctkinliğini göstermeye başlar. Türkiye'de 27 Mayıs'tan bu yana ileri sürülen birtakun fikirlerin halk tarafından benimsenmesi de bir zaman almıştır. Ama coğu yeni fikrin beklenenden daha kısa bir sürede uygulamaya gcçtiği de RÖrüiüyor. Sözgeüşi 1%0'lann birinci yarısuıdan sonra Ir Kozlu mezarhğı NİCE SENELERE