Katalog

Istanbul'un sorunları her yıl 20 milyarlık yatırımı gerektiriyor "Arsa spekülasyonu kent topragın ın özel mülkiyete konu olmasının bir sonucudur,, Metropoliten şehirlerin ana sorunu «Kentleşme ve arazi kullanma polıtıkasısna Prof. Rusen Keleş, şu noktalardan yaklaşıyor: «Kentleşme bugünkü >/k 6.7 oranındakı hızını koruduğu sürece, kent topraklarına olan istek hızla artacak, tarımsal arazinin kentsel »rsalara hızla dönüşmesi vanrnda, kent totıraklannın da defcenni vükaeltecektir. 196585 yülan arasındaki dönemde. yaklaşık olarak 190.000 heîrtar arazi tarımsal karalrterinl yitirerek, kentsel alanlara dönüşecektir. Bu dönüşüm sırasında ksba bir tahminle 185 milyar liralık bir deger artışı ile karşılaşüması kaçırulmazdır. • Btiyük kentlerde arsa sorunu denildi&inde ilk akla gelen sorun spekülasyondur. Arsa spekülasyonu. ilerde meydana gelecek deger ve fiyat artıslanridan yararlanabilmek için, bir kimsenin elin1995lerde 12 milyon insanın ya»ayacağı sanılan Istanbul'un bugünkü hali. deki arsaları boş bekletmesi. kentsel kullanışlara ayrTiamasıdır. lararası semınerde, bugunden durmuş olan şehrin işletilebilmesı için çbzüm yolArsa spekülasyonu topragın özel mülkiyete konu olmasının dolaysız lannın ne çlabileceğı araştınldı, sorunlar dıle getirildi. bir sonucudur. Bunun sonucu olarak, dar gelirli ve yoksul aileler (Fotoğraf: Tulay DİVİTÇİOGLÜ) konut gereksinmelerine olanak verecek ucuz arsalardan yoksun kalmakta, kamu idareleri, kent planlamasını sağlayacak ucuz arsa bulmakta güçlük çekmektedirler.» ŞÜKRAN KETENCt «Bu arada asır sonunda. îstanbul'un şehir nüfusunun 1012 milyon kişıye ulasacağına, aynı dönemde Türkive'de veniden 4050 milyon kisiyi şehirlere yerleştirrnek durumundd oldugumuza işaret etmek ist«rim. 1995 vılına kadar tstanbul'da 1012 milyonluk bir nüfusun yerleşmesi halinde, bu nüfusun konut, alt vapı ve sosya) alt yapı gereksinmelpnnın karsılanabilmesı için vılda en > az •0115 milyar lirahk bir vatmm gerekecfictir. Sadece ulaşım alt yapı yatınmlan için. 1995 yıluv. kadar 100 milvar lirahk bir harcama ^apılması zorunhıluŞu vardır. Oysa halen îstanbul'un tUm yatınm potansiyeli yılda 45 milvar lirayı gecmemektedır » Büvük tstanbul Btflgesi Kent Işlefmesi Sorunlan uluslsrarası semınerı 912 aralık tarıhleri arasında îstanbııl'da vamldı tmar tskân Bakanlıjh tst. Üniv tdart Hukuku Kürsilsü. îstanbul Nazım Plan Bürosu ve îkrisadl tsbırliÇı Kalkınma Teskilftının ortaklasa düzenledikleri semınerde, metroDohten şehırlerin. ıdari ve finansman açısından vönetim sonınlanna çöztim yollan arandı. metrorjoliten şehirlerin ve özellikle Istanbul'un büvüme sorunlan dile getirildi. Şehirle^me malivetim en düsiik düzevd» nıtacak, sosvoekonomik rörumlen eetırecek. vönettm bic'mlen ile ilf"lt «neri'pr vpttdli ktırumlann vetkili uzmanîannra deSerlendirileoek Seminer sonunda düzenlenen tartısmada. Prof. Muamroer Aksov'un da belirttigı gibı şehirleşme sorunu. bizim acımızrîan. insanın insanca yaşama sorunu. yani kisinm bannacagı bır ev ve calısacaSı bir iş bulma sonınudur Istanbul Nazım Plan Bürosu Başkanı Turgut Cansever'in belirttigine çore 1995lerde 1012 milyona çıkacak îstanbııl nüfusuna ve ülke çapmda 4050 milyonu bulacak şehirlere göç etmiş kitleve. ev ve is bulabilecek vönetim biçimi ne olmalıdır' Ve dmeğin tstanbul için en vararlı vönetim biçimi bulunsa dahı. şphrin işletilebilmesi için gerekli para nasıl ve nereden sa^lanacaktır' Ve tüm bunlar basanlsa dahi, yasanabillr hale gelen Istanbul şehri, sehirleşme sorununu çözmeve yererü midir' Kövden sehire Röçün. şehlrdekl yaşantınm cazıp olmasmdan çok. kövün kövlüyü do>nıramamasmdan ılen Reldiğı ülkemizde. yasanabilir hale eelen şehir. şehirlesmeyi daha çok kamçılamıvacak ve sorunların çapıru daha da çok büyutmeyecelc midir?... "Arsalardan emlak vergisinden başka bir de mevki rantı alınmalıdır,, Büyük kentlerin finansman so rununa ise Prof. Sevim Görgün. özetle şöyle değindi: • «Istanbul'un finansman so runu, geleneksel bir yapıya sahıp belediye gelirleri sisteminin. bir metropolün ıhrlyaçlanm karşılamakta çok yeterdı kalmasından doğmaktadır. • Istanbul beledivesinin finansman sorununun çözümü, büyük ölçüde öz kaynaklarınm artırılmasma bağlıdır. Devlet gelirlçrinden alman yardımlarln miktarını artırmak mümkün ol madiğı glbl, bu paylann dağıh mında halen kuçuk şehırler lehıne olan ayınmı buyük şehır ler lehine rfeBistirmek de olumlu bır tedbir degıldir. Bu tür bir uv?ulama bolgesel refah farklannı daha da artıracaktır. • Belediye eelirlerini artırmak için yasalarda yapılacak de gisiklikler vararlanma ilkesine uvpun olarak. sehirleşme ve mahallî kamu hızmetleri sonucu artan rantlara ve gelirt, refahı artan kişılere yönelik olmalıdır. • Şehırleşmede en fazla yarar saglavan ktsiler, bina ve ara a sahipleridir Bir çok ülkede mahalli harcamalann önemli kıs mı emlâk vergileriyle karşılanır. Toprak yasası sorunu Olkemizde mülkiyet açısından toprağı çeşitlere ayıran ve her toprak çeşidinm tabi bulundugu hukukl rejimi aynntüı bir bıçımde diizenleyen özel bir «Toprak Kanunu» olmadığını belirten Prof. Ümlt Doğanay ise sorunun mülkiyet açısından tanımlamasını şöyle yapıyor: 0 «Medeni Kanunumuz topraklan özel mülkıyete konu olablltne açısmdan ayınma tabi rutmakta ve sadece toprak üzerinde özel mülkiyetl dlizenlemektedir. özel mülkiyete konu olan ve olamayan topraklann çeşitlere aynlması ve özelliklerine göre tabi olacaklan hukuk kurallan özel kanunlara bırakılmıştır. • Dtlzenlemede seçüen bu yöntem. Türfc toprak rejiminl dagınık ve kanşık bir duruma getirmiştir. Uygulamada bir çok sonınlar ortaya çıkmakta, özel hükümlerin geregi gibi saDtanmaması nedeni ile, karışıklıklara yol açmaktadır. Aradan 50 yıla yakın bir zaman geçmesine rağmen dUzenleme tamamlanmamış, bazı toprak çeşitlerine ilişkin özel yasalar henüz çıkanlamamıştır. • Toprak üzerinde mülkiyet sorununun çözümü, kalkınmada seçilecek yöntemle sıkı ilişkl halindedir. Basan, mülkiyet sorununa getirilecek çözum ile. kalkınnıa yönteml arasında uyum saglanmasına bagudır.» Ve Doç. Aydın Aybay etkin arazi kuUanımı açısından, gecekondu jrasasmın elestirisini yanarken özetle şu noktalar üzerinde duruyordu: $ «T75 sayılı yasanın basanlı olmadığı, bu konudaki resm! açıklamalarla da sabitür. Planlama ve ilgili belgelerde belirtlldiğine göre, yasadaki kesin ve ceza tehdidi buyruguna ragmen, 1966'dan bu y»na, o tarihte mevcut olanın iki katı gecekondunun yapılması önlenememiştir. Yine 3. Beş Yıllık Plana göre ıslah ve tesviye edilmesi gereken gecekondulardan ancak onda birinin bu işlemden geçebilecegi anlaşılmaktadır. • thtiyaç sahiplerine özel mülk olarak tahsis edilen arsalann değeri, tasarruf yasaklarma rağmen, kentleşme hızı, enflasyon, spekülatif davranıslar.. nedenleriyle ömegi görülmemiş bir hızla artmaktadır. Bedeli 10 yıllık taksitlerle ödenmek üzere, üzerinde gecekondu yapmış olanlara tapulanmış arsalardan bir bölümünün bugünkü değeri. tahsis bedelinin 40 katına ulaşmıştır. • Sırf bu gözlem, bize özel mUlk biçiminde yapılan tahsislertn, gecekonduculuk batamından bir teşvik unsuru sayüabileceğini anlatmaktadır. Mall darlık içinde, kentin elverişli bir yerinde sırt başıru sokacak bir konut sağlamak için gecekondu yapan yurttaş, tüm yasam içinde kısa sayılabilecek bir süre sonra, gecekondusu sayesinde, zengin olabilmektedir. • Bu sakıncalı usulün bırakılması halinde, en uygun biçim uzun süreli kira ilişkisidir. Gecekondusu olan, ya da yoksul ve dar gelirli. konutu olmayaıı yurttesa arsa tapusu yerine, o arsa üzerindeki kiracüık sıfatını belgeleyen bir kira sözleşmesi verilmelidir. Yurttaş gecekondusundan konut olarak yararlanırken arsa UzerindeU değer artısından asıl hak sahibi olan Belediyeler yarartanacaktır.» PORTEKİZ KOMÜNİST PARTÎSt ORDU İLE İLİŞKİLERİNE ÇOK ÖNEM VERİYOR (DIŞ HABERLER SERVİSİ) Ingıltere'de yayınlanan «THE ECONOMIST» dergisı Portekızdekı son gelişmeleri söyle özetlıyor: Portekiz ordusu Genelkurmay Başkanı General Fabiao, geçtigimiz günlerde bir çok Portekiıli'nin de katılacagı şu açıklamayı yapıyordu. «Yarım yuzyıla yakın bir süredır, faşist bir dikta rejımının tüm sıkıntılarını çeken, tüm ozgUrluklerden yoksun Portekiz halkı. kendi gücüyle zincirlerin» kırmış. özgürlüğüne kavuşmuştur. Ancak yeni k&zandıgımız bu özgürlüğü proleteryanın diktetörlüğüne bırakmamız olasılığı, UJkenın gelecegınden kuşkular duyulmasına neden oluyor.» Portekiz'de komümstlenn kısa sürede ıktidarı devralacaklarını soylemek, bugun ıçın zamansız olur. Komünist Partisı, nısan darbesinin ardından eskı SalazarCaetano diktatörlüğüne karşı tek örgütlenrruş muhalefet olarak be lirlı bır avantaja sahip olmustur. Komünistlerin çogunlukta olduğu Sendikalar Birlığl Konfederasyonu ÎNTERStNDÎCAL. ülkedeki diger işçı örgütlerini de denetimi altına alarak, hızlı bır sendikalaştırma faaliyetine eırişmiştir. Komünistler aynca. bugünkü koahsyon ortaklan olan Sosyalıstler ve Halkçı Demokrat Partısini, Portekiz Demokratik Hareketi adlı örgüte katılmaya teşvik etmışlerdir. Bu örgüt, yerel Meclislerin beşte aördünde göre vi devralmayı başarmıştır. Ancak bir süre sonra, Sosyalistler ve Hallsçı Demokrat Partisi, Portckiz. Demokratik Hareketınin tümüyle komünistlerin kontrolü altına geçtigini iddia ederek. örgütten çekildiler. Bövlelikle yerel meclislerin tüm denetimi, komtinistlere bırakılmış oldu. Portelaz basmı ve haberieşme servislerındeki yönetim. mal sahıplerinden, gazeteciler sendikasına geçmiştır. Bağımsız televızvon servisinde çalışan tüm sosyalıst gazeteciler, programların, komünistlerin arzuladıgı gibi san sür edıldigi gerekçesıyle, 5 arahk tarihinde istifa etmişlerdır. Komünisüer, bu erken basarılarına ragmen, ülkenın tümünde etkinlik saglayamamışlardır. Yapılan kamuoyu voklamaları, korrünistlenn oylann • 1518'inl « ' alacağını göstermektedir, Portekiz'de, antikomünıst fikirleri geleneksel olarak o denlı kökleşmiştır ki, kuzeyde yaşayan küçük mülk sahipleri, Portekiz Demokratik Hareketini orak ile çekiç'ın başki. bır variyasyonu olarak yorumlamaktadırlar. çabalanna ragmen Sosyalistler 18 sendıkadan, komünistler ise 22 sendıkadan destek gormektedırler Ancak bu 18 sendikanın tümü küçük sanayie aıttır. Mevki rantı • Emlâk vergısinın vanı sıra arsalar üzerinden bır mevki ran tı vergısinin alınma^mda büvük yarar vardır Nüfus artısı ve verlesme alanının genisleme si mahallî fdarelere büvük vükümlülükler gptırirken. arsa degerlprinde Snemll artıslara ne den olur. Arsa sahibinin hıçbir gayretıne ffavanmıvan bu <3e6er artısından alınacak verçi âdll ve verimli olriugu gibi. arsalann daha etkin bir şekilde Kullanımını saSIar ve yerİP«me bölgelerinin gelişigüzel dağılımını Snler. • Sphirleşmertpn varar saglayan dlğer bir grup, o böleerte sanayl. ticaret ve benzeri faali yetlerle megjrul olanlerdır. 1j verlerinden. mevki ve iş hao mine e5re vıllık bir lşletme ver gisi alınmalıdır. Ordu ve komünistler Komünistlerin kozlan Komünist Partisi, martta yapılması düsünulen seçimleri ken dilerı için basanyla sonuçlandırabilmek amacıyl», geleneksel parti sistemınin dışına çıkmışlardır. Gelecek seçimlerde onların elindeki kozlar, kuşkusuz sendikaların kontrolü ve enfiasyonu yavaşlatmak konusunda, ellerinde bulunan güçlerdir. Sırf bu nedenle, Sosyalistlerin ve Halkçı Demokratlann seçımlerden sonra da komunistlerle koalisyona devam etmekten başka bir seçenekleri bulunmamaktadır. Ancak bu arada gerek Sosyalistler, gerekse Halkçı Demokratlar, rakip sendika örgütlerini etkileri altına almayı amaçlamaktadırlar. Bu iki partinin tüm Komünistlenn sendikalardaki etkenlıği, onlann Portekiz'de gerçekten guçlü olduklarını göstermek ıçın yeterli değildir. Şili modelınden alınan dersten de anlaşılacağı gibi, Batı Avrupa'dakı Komünist Partilenn güçleri ne oy sandığında, ne de örgütlenmlş ışçilerdedir. Ordudan destek gOr medıkçe Komünist Partılilerin etkenliğinden söz edilemez. Bu durumun bilincıne varan Portekiz Komünist Partisi yetkılileri de, Portekiz Ordusuna uzun dönemli yatınm yapmaktadırlar. Hatta Sovyet Komünist Partisi Genel Sekreterl Brejnev bıle, Portekiz de ılımlı radikal, ancak kalıcı bir cuntanın varlıgından kısa donem için hoşnut görünmektedır. Allende tipi bir örnegin, yıllardır kurulmasına çahşılan yumuşama politikasını bir anda tehlikeye sokacagı görüşü herkes tarafından büinmektedir. Doğruluk derecesi bilinmemek le birlikte, son zamanlarda LızNsn çevrelennde dolasan söylentiler, Portekiz Komünist Partisi üyelerınin 1950lerden bu yana, ordu içine sızmaya başladık lan yolundadır. Hatta nisan darbesini planlayanlann arasında, onlann da bulundugu sık sık söy lenmektedir. Silâhlı Kuvvetler Hareketi"nın beyni sayılan Koordinasyon Komitesindeki görevlller, Komünist Parti»! vetkillltriyle sık sık bir araya gelmektedirler. Portekia Ba»bakanı Gonçalves ve Lızbon askeri valısi Carvalho'nun sosyal ve politık fikirleri. ancak marksıst olarak tanımlanabilır. Yeni rejünın DU bnde gelen klşilen, Ulkenin lç güvenligi için gerekli komandoların ve paraşütçü birlikleri dahil birçok askeri birligin kontrolünü ellerinde bulundurmalanna ragmen, ordunun tümü üzerinde söz sahibi olduklan söylenemez. Di ğer ordularda olduğu gibi. Por teklz ordusunda görevli subaylann çogunluğu da. politikanın dışındadır. Şerefiye pa>T • Gayrimenkullertn rteŞeTİTii srtıran vol. köprü kanalizasyon ve benıeri te^i^lerin malivetine katılma pavlan halen çok düSüktür. 1973 vılında valnız kanalfzasvon te«islert İçin 12 mil von hareanırken tüm serefive eelirlertnin toplamı 2.5 mflvon llra olmustur. Serefive ve katılma paylan vapılan hizmetin bedeline uvgun bir orana çıkanltnalı. bu arada vapılan rıtz met sonucu mpvdana gelen 6eSer artışı çok önemli olıır<ia. «öz konusu alanlar kamulaştınlma lıchr • Dıs kavıplara neden olan faalivetlerden hiçblr bedel alın mamaktadır Dıs kavıplara neden olan faalıvetlere özel arabalar ve fabrikalar eösteriiebilir. Yollann devamlı rn1«!erilme<!İne. trafik tıkanıkhklarına. gürülrü ve hava kirîenmesine neden olan özel arabalardan ve benzer sosval malivetler meydana getiren fabrikalardan, neden olduklan zararlara karşıllk bir bedel almması, hem faaliyetlerı sınırlavıcı, etki vapması nedeni ile hem de rarann eıderilmesi için eerekli kavnaVlann sağlanması için gereklidir » Istanbul'un yönetim yapısı değiştirilmelidir BUyük Istanbul'un, va da metropoliten şehırleıin yönetim yapısı Ue ilgili semınerde bütün leştirici vaklaşım ve federalıst yaklaşım olmak üzere iki görüçün belirdigi görüldü. Ancak her iki görüşün Dirleştikleri nokta bugünkü yönetim biçıminin, sorumluluk ve yetkiîerin bir kargaşalığı olduğu yolunda. Federalist çözümü savunan Prof. Mümtaz Sosyal. yönetim bıçımi ile ilgili görüşlerini şöyle «Szetliyordtı: «Bugünkü Istanbul Belediyesi bazı görevler bakımından fazla küçük, bazı görevler bakımından da fazla büyük görünümündedir. örneğtn Beşiktaş vapuru iskelesi janındaki rıiıtımh parkın isletil nıesi blçiminin kaıannı Istanbul Belediye Meclisi vermek durumundadır. Oysa bu karar sadece Beşiktaş'ta yaşayanlan ılgilendirmektedir. Pendik'teki alanm düzenlenmesi ile, Besiktaş ıskele slarunın düzenlenmesı arasında bir fark yoktur. Bunlardan birinin bağımsız ve küçük bir belediye tarafından, bir dıgerınin Düyük belediyenin bürokrasısi ellyle yü rütülmesi mantığına ve halkın kendi işlerinı kendı eörmesi inan cına uygun duşmez. Onun içındir ki, birleştlrme Te bir büyük kent belediyesi yaratma işlemınin ilk aşaması sim diki dev belediye örgütünü parçalamaktan ve bazı ikincil görevler için küçüK belediyeler îaratmaktan geçebılir. tkinci aşa mada ise küçük belediyelerin tümü üst belediye bütünlüSü tçınde yan yana getirılmelidir. Federalist çözüm diye adlandırılabilecek olan bu vol, herseyden önce alt ve üst belediyeler İçin »çık seçik bir eörev ayırımını gerektirecektir..» belediyeleri şekhnde eörülen üni telerın ise. sınırları veniden çizılmek kaydı ile. tüzel kışiligi olmayan ve fakat başkanı meclisi ve encümeni olan yenı üniteler haiınde kunılmasuu öneren Doç. Sait GUran ise bugünkü yönetimin görünümUnU şöyle tanımlamıştır: «Bir tarafta Adalar'dan Sanyer'e, Beykoz'dan Yeşilköy'e, T bin hektarlık alana yayılmış, kabaca 2.5 milyon nüfusu ile Istanbul Belediyesi. Öte yanda Bağdat Caddesi üzerinde 20 km. içmde yerleşmış Küçukyalı. Kar tal, Maltepe, Pendik Belediyeleri. Yine kanundaki 76 kalem kamu hizmetini. zaman zaman kendı coğrafi sınırlannı da aşar biçimde ve 35 bin cıvarındaki per soneli ile götüren Istanbul Belediyesi ve düsük gelirlerı, yetersiz personel kadroları, si}'asî VP mahallî talep ve etkilere çok daha açık bünyeleri, hayli değışik hukuk, ıdaıecilik hizmet anlayışlan ile, merkez beledive nüfusunun yansı kadar nüfusu ıçeren 22 müstakil belediye. Afrika'nm ırkçı rejimleri geriliyor Rodezyada Afrikadaki ırkçı, beyaı annlık rejimleri ardı nrdına tasfiye olnyor. Yıllardan beri Portekiz'in sömüı gesi olarak varlığını sördüren Mozambik'in de, iiç »7 kadar önce bafimsızlığına kavusmasuıdan sonra, bu bölgede ırkçı politika güden beyaz azınhk rejlmlerinden gcride yalnuca Rodezya ve Güoey Afrika Cumhuriyeti fealmıstı. Si>ah Afrikadaki ırkçı rejimlerin sondan bir evvelki kalesi de düşüyor artık... Federal Almanya'da yayunlanan haftalık DtE ZEİT gazetesinin son sayısında bu konuyla ilgili ola rak yer alao yanyı özetle sunuyornz: 240 bin Çelişkiler Bunalun görünümü Istanbul'un tüm metropoliten •Janının bır tek belediye smırlan içine alınmasını bugUnkü çube müdurlUklerı, va da çevre Istanbul metropoliteninde mahalli yönetim, gıderek an an şekilde karışan, ağırlaşan. çelişkılerle dolu, herhangi bir hukuk ya dc yönetim bilimi kural veya kuramı ile açıkıanmssı pek müm kün olmıyan (ounalım) görünümü almaktadır. Her yıl bir Zonguldak nüfusunun eklendıgı Istanbul'da. her doğan çocuk. her eöç eden ınsan, metropoliten belediyelenn d;line cevirdıfimızde. veni bısselı tapulu sarışiar. venı Kecekondularla apartmanlara. kaçak inşaata vol açacak su kanslızas ' yon. yol, elektrik, eaz. raezarlık pda maddelerivle. umumî verlerdc sağlık denetımı, ulaşım fiyat kontrolü, Kamulastınna. çop, hem otopark, nem de nefes al , mak için park ve benzeri ihtiyaçlara yenilerirun. Ustelik büyük olçeklerde eklenmesı demektir.» ' «Önceki hafta Zambia'nın başkentı Lusaka'da toplanan konferansta alman sonuçlar, tarihsel açıdan kaçınılmaz, ancak herşeye rağmen sansasyonel bir dönüm noktasını vurguluyordu. Bu kort feransta alman kararlar uyannca, 240 bin beyaz azınlığm, ulkenin gerçek sahibi olan altı milyon siyah çoğunluk üzerindeki egemenliği son bulacakb. Rodezya Başbakanı lan Smith ve kabınesinin görevi siyahlara devretmesi, artık yalnızca zaman sorunu. Gözlemciler bu sorunun bır yıl içinde çözümleneceği kanısındalar. Günümüzden dokuz yıl önce, yönetimi zamanla siyah lara devretmemek amacıyla. Ingilizle»e karşı tek yanlı bağımsız lık ilân eden. yine İan Smith'dı. Bu ırkçı Rodezya Başbokant, do kuz yıl büyük bir inatla aynı ko nuda direndi. Ancak geçtiğimiz günlerde zorunluluklar sonucu yaptığı açıklamada kendisini din leyenler üzerinde aksi yönde bir izlenim uyandırmak araacındayı dı... beyazın 6 milyon siyah üzerindeki sultası çöküyor Mozambik ve Angola'nın bağımsızlığı, ırkçı Güney Afrika'yı sıkıştırdı lamalan üzerine, Smith'in bir an da Siyah Airikahlara kendi ülke lerinde kendi geleceklerini belir lemek hakkını doğal karşıladığını düsünmek kuşkusuz yanlış olur. Smith, eğer ufak ta olsaher hangi bir baska çözüm yolu bulabilmis olsaydı. ne görevden çekilmeyi, ne de daima «cani>ler diye adlandırdığı zenci siyasi tutukluları serbest bırakmayı kabul ederdi. Ancak Siyah Afrika'daid ırkçı beyaz azınlık rejimlerine kanat geren guçler zorunluluklar sonu ÂNGOLA M02AMBIK SVAZILAND LESOTO GUNEV AFRIK Istanbul'da çalışanların yüzde 52'si yılda 350012 bin lira net gelir elde ediyor Smith ne diyor? lan Smith şöyle diyordu: «Gelecekte dünya tarihinde, gerektiğinde görevinden çekilmeyi bilmeyen, «istenmeyen bir konuk> olmakta direnen bir başkan olarak anılmak istemivorum» Rodez ya Başbakanı lan Smith'in böyle anılscağı. dokuz yıldır aklna gelmemiş miydi acabs? Rodezya Başbakanı'nın bu açık cu birer birer gerl çekildiklerinden, İan Smith için başka bır alternatif kalmamıştı. 25 haziran 1975 günü, Afrtka' nın Güney yansı ıçın tanhı öır gün anlamını taşıyacatctır. Eskı Portekiz sömürgesi Mozambıkteki geçici hükümet, o tarihte görevı yenı siyah hükümete dtrvradecektir. Somürgeciliie ve fasıst rejimlere karşı yıllardır onurlu bir savaş veren Mozambık'teki kurtulus örgüıü FREI.ÎMO, o gün ülke yönetlminde hak ettiği jere oturacaktır. Siyah Afrlka'da ırk ayırımı gü den son beyaz azınlık rejiml Güney Afrika Cumhuriyetıoe geiınce .. Güney Arfika Cumnunyeti' nin tutucu Başbakanı Vorster, Portekiz'in Afrika'dan çekılmesinden sonra durumunun ne denii güçleştiğinin tarkındadır. Vorster. yıllardan beri ezilen siyahlara bazı ödünler vererek ve zaman kazanarak kendisı için gerekli barışı asatın almaKr amacındadır. Poriekiz'de nisan ayında devrimci subaylann gerçekleştirdikleri darbeden bu yana, Güney Afrika sırurlan çevresın Dr. Rıfla Arslan, geçöğimlz 20 yıl İçinde 25 kaü büyüyen îstanbul'un, Nazım Plan Bürosu tanminlerine göre, 1995 yıüna kadar yine 2.5 katına yakın blr artı«ı göstereceğini belirterek, «Büyük Istanbul Bölgesi Sorunlarına SosVONETIMINDE yoekonomik Yaklaşım» baslıkJı BE/A7LARIN tebliğinde özellikle şu önemli s > runlara işaret etmlştin VÖNETİM İNDE • «îstanbul metropoliterd İçinde 100 bin üzerinde nüfuslu 3 beGEÇİŞ lediyenin yanında, 2050 bin nllfuslu 11 ve 24 bin nüfuslu 5 müstakil belediye meveuttur. Nüfus büyümesi, bir yanda Büyük Belediye Sımrlan içinde yer almaya devam ederken, daha hızlı bir de örülmeğe başlanan tebllke öu gelişme yeni yerieşmeler ve çok varlanna karşı, Vorsterin d« ö sayıda belediyeler oluşturmaktadır. nemlı sayılabilecek bir Kozu ou lunmaktadır: Güney Afrtka Cum• îstanbul nüfusu büyük ölcllhuriyeti'nin güçlü ekonomlsl. de, göçenlerle büyümektedlr. Bu I da dUştik ve orta eelir eruplanAncak bu güçlü ekonomlyl o ' nı arttırmaktadır. Bir araştırmaluşturan gtiçler arasında, sosyal ya göre, fstanbul Belediye smıradaletin gerçekleşmedıgl de K e lan içinde çalısanKrın "ı S2'sinin sındir. Şöyle ıd: Güney Afrika yıllık net geliri 350012 bin lira toprak lannın % 86'sı • td bu top arasmdadır. raklann içinde en verimlilen • Sınırlı yaşam koşullanna sayer almaktadır • Güney Afrika hip bu büyük kitlelerin verleşme ulusunu o luşturan toplam nUfu ve vapılanma eSlimlerinin ucua sun °i> 17'sinl teşkll eden beyaz veya sahipsiz alanlara doâru kaylara aitür. ması olağandır».