Katalog

CÜMHURİYET 14 Aralılc 1974 Dünyada Buğtin ABD Politikayı Bıl mıyor mu t ABD'nin Türkiye'ye yaptığı askeri yardımı kesmesi, bir çok çevrede öfke ile karşılandı. Bu arada bazılan, kararın sorumluluğunu Kongrcye yüklüyor ve Kissinger ile Ford'un, yardımın kesilmesine karşı olauklarını ileri sürerek, ABD"nın tutumunun Washington'un tüm oiarak karşımıza alınmast sonucunu doğurmamasına çaiışıyorlar. Basınımızırt önde gelen isrmlerinden biri de, askeri yardımın kesilmesi kararının herşey den önce ABD Çikarlarına aykın oldugunu hatırlattıktan sonıa şoyle diyor: «Böylesine hatalı bir karar aıı cak dış poütikayı bir türlü igrenemeyen ve bu alandaKi arvmiliklerini, basiretsizliklerirti her fırsatta gösteren Amenkai) lardan çıkabüirdı. Bir şansları olmuş, DışişJeri Bakanhginuı başına Kissinger gibi Avrupa'da dogmuş. zeld bir Dışişleri uzınam gelmişti. Ve Kissinger, Anıerikarun geçmiştelö hataJarun mrer birer dUzeltmeye başlamışr.ı. NVashington'daki politikacılar bu gerçsği göz önünde tutup, Kissmger'in önerilerini kabul etselerdi, dün yürürlüğe giren oatalı karar alınmazdı.» Sayın yazarın yazısımn tüm'inde ileri sürdüğü görüşlerın bir kısrruna katıldığımızi hele bu karann Türkiye'nin bağıro?ızlıgına güç katması dilegini paymstığımızı belirtmek isteriz. Ancak, ABD'nin dış politifcayı bümedigi v» bir türlü öğrenmek istemediğini ileri surmek. son yıllarda, Kissinger gibi bir Avrupalı'nın gelişiyle ABD poütikasında olumlu yönelişlenn oldugunu î'.eri sürmek yaniış, yanhş olduğu kadar da tehlikelı bir görüştür kanımızca. Uzun yıllar ABD uzmanlan, dünya kamuoyuna kendilerıni dış politikamn kanşık dehıiîlerinde ustaca gezinemeyen, natalar yapan, ama iyi niyetli kımseler oiarak göstermişlerdi. OnaylanmayBcak girişimler ABD po'litikasının özünden değil, uyjrulamadaki hatalardan geliyordu sözde. Oysa, emperyalizmin yeryü«iindeki en büyük kalesi, en nüyük uygulayıosı ABD dış polnikayı iyi hem de çok iyi bilmektedir. tran'da Mussadık'ı itvirerek, Şah'ı işbaşına getıren, ABD değil miydi? Çıkarlar'nı 8on derece inoc hasaplar ve girişimlerte fcoruysn "bu ttlkenin J dış politikayı bümediği nasıl söylenir? Soguk savaş, ABD ekonomislnin sllâhlanmaya olan ihtiyacını karşıladığı ve Batı dünyasındaki hegemonyasını pekiştirme \ \araciığı için bizzat Washinf»ton tarafmdan teıgâhlanmadı mı? Endonezya'dan. Brezılya'va. GUney Vietnam'dan Şili'ye tum ülkelerde kendi çıkarlannı saTunacak rejimleri hile ile ya da sitehlı darbe yoluyla işbaşına getiren, Diem gibi işlevini yitırraiş, kuklalann yerine ustaca yenilerini geçiren. ABD değıl midir? Bütün Batı Dünyası'nda hegemonyasını sürdüren, çıkarları karsısına dikilen engelleri bırer birer deviren, güçten düşmüs Avrupa kolonyalUmin den kolonyal savaşları ustaca devralan ABD degil mldir? Bugün dünyantn jantfarmalığı görevinı sürdürürken, Batı Blokunun ekonomik ve politik kontrolunu sıkı sıkıya elin de tutan hatta bu kontrolu darıa da pekiştıren Washington değıl midir? Vietnam ile savaşıp, Çin'e saldırması söz konusu edilirken. Çan Kav Şek hayaletint, yıllar yılı sun'i bir şekilde dün ya politikasında, yaşatmaya çalışırken, birden Çin ile daha iyi ıliskiler içıne Eİren, ABD değil midir? Birleşmiş Milletlerin kapısını istedtği ülkeye, ıstediği sürece kapalı tutan, istediği zaman açan Sam Amca'cfan başkası mı? Kore'deki blok çatlşmasını, özgürltik savaşı diye dünyaya yutturan kim? t Lâtin Amerika ülkelerini birer «Muz Cumhuriyeti» halinde tutup, iliğine kadar sömuren Washington'dan başkası mıî Avrupa'yı, yenı dünyanın jubesi haline getiren. kımr Soğuk savaş döneminde, bu yönelişe uygun politikayı sürdüren ABD, koşullar gerektirdiğinde yumuşamaya geçmeyi beceremedi mı? Yumusarnanın tek mimarı. «Gerçekçi Avrupa lı» Kissınger mi? Bu gelişim ondan önce başlamadı mı? Yumuşama yüzünden ABD'nin üç yılda Sovyetler ile ticareti % 400 artmadı mı? Ki5Sİngerin gerçekçi ve barışçı kisıliği. Şili'cie son yılların en şacfdar ve kanll faşist carbelerınden b:rin! tezgâhlamasını, Kıbns'ta Samson darbesiyle, AtınaAnkaraLefkoşe façist üçgenıni kurmayı düslemeslnı engelledi mi? Kissinger kendısinden önce. ki politikacılardan daha yumu şak ve dünyaya göre, daha ger çekçi gbrünüyorsa, bu koşullar öyle gerektirdiğindendir. Yok sa Kissinger'in politikayı, seleflerinden daha iyt bildiğinden değıl. ABD rfış politikayı öğrenememek şövle dursun. çok iyi bilmektedir Bazı tcararlar. dün ya kamuovunu Saşır'ıp kızdırıyorsa, bu ABD nin dıs politikavı bilmemesınden degil. Amerıkan emperyalizmin çıkarlannın gereğinin yapılmasındandır. BM. Genel Kuruiu devletlerîn iktisadi hak ve görevleri yasastnı kabul etti BİRLEŞMİŞ MİLLETLER Birlesmiş Milletler Genel Kuru lu, cdevletlerin iktisadi hak ve görevleri yasasl»nı önceki gün 6 aleyhte ve on çekimsere karşı 120 oyla kabul etır.iştir. 1972 yılında Meksika Cumhur başkanı Luıs Echeverrıa'nın önermiş olduğu yasa aleyhinde oy kullanan altı ülke şunlardır: Belçika, Danimarka Amerika Birlcşik Devletleri, Batı Alraanya, Lüksemburg ve lngiltere. On çekimser ise. Avusturya. Kanada, Fransa, trlanda, îsrail, îtalya, Japonya, Hollanda. Norveç ve îspanya'dır. Yasa her devletin kendi iktisadi. siyasal, toplumsal ve kültürei sistemınl halkının isteği uyarınca ve her hangi bir dıs müdahale ve baskı olmaksızınseçme hakkını «vazgeçilmez egemenlik hakkı» oiarak ilân et mekte, ayrıca het devletin. ken di doğal kaynaklan ve iktisadi ' faallyetlerı üzerinde tamamen egemen olduğunu belirtmektedir. j Her devlete yabancı yatırım j larl, o devlette yürürlükte olan kurallara bağlıdır. Yasa ayrıca, her devletin yabancı mallarını ulusallaştırma kamulaştırma ! ya da transfer etme hakkını ko rumaktadır. Yalnız. söz konu ı su devlet. bunu adil bir tazminat verme koşuluyla yapacaktır. Uyuşmazlık halinde sorun, devletin yasaları ve mahkemeleri önüne götürülecektir. Yasa da. bütün devletlerin. ulusal ekonomılerini geliştirmek için I ham mad'de üretiminde grupla . şabilme hakkını kabul etmekte t dir. (a.a.) Soljenitsin kitaplarının basılması şartıyla Rusya'ya dönmek istedığıni açıkladı STOCKHULM Rus yazarı Soljenitsın perşembe günü yap t!ğı bir basın toplantısında vatan özlemı çektiğini, ancak kitaplannın basılmasına tzin veri lene kadar Rusya'ya dönmeyece ğinı açıklamıştır. 19T0'de kazandıgı Nobet Edebiyat ödülünü bu haftanln başinda alan 56 yaşındaki romancı, kendisi ve ailesinin Batı'da rahat olmadıklarını söylemış ve «Soyvet hükümet yetkilileri istedilim zaman ülkeye dönmeme izin vereceklerini söylüyorlar. Ritaplarımı basmaya basla sınlar, o zaman dönenm» demlştir. cGulag Takım Adaları>nm yazarı, Batıya geldiğinden beri baskı altında olduğunu söylemi;, ancak bu konuda daha fazla bir açıklama vapmamıstır Soljenitsin. daha sonra, Sovyetler Birliğint ancak bir «ahlâk devrimi«nin cTeğiştirebileceğıni de sözlerine eklemiştir. (aa.) OPEC, petrole varil başına 38 sent zam yaptı • ALINAN KARARIN SONUCUNDA BATILI ÜLKELERİN İTHAL MASRAFLARI 3 MİLYAR DOLAR ARTACAK. saptanacagını söylemişlerdir. Petrolün varüine 38 sent zam yapılması, batılı ülkelerın yıllık petrol ithaı masraflanna 2 ^ 3 milyar dolar cıvannda yenı bir YILLIK PETROL Macar lideri Janos Kadar ın gönvinHen ayrıİHfagı biMir'hvor BUDAPEŞTE Güvenilir kay naklardan alınan sor. haberlerden anlaşıldığına göre, Macaristan Komünist Partisi lideri Janos Kadar. partinin önümüzdeki mart ayında toplanacak olan kongresi sırasında görevinden a; nlacaktır. Haberi veren fcaynaklar Janos Kadar'ın sağlık durunıunun iyi olmadığını. ancak görevinden aynlma karanna yolaçan başka nedenler bulundugunu açıklamışlardır. VtTANA Petrol ihraç eden ülkeler Petrol Bakanlan, petrole varil başına 38 sent zam yapmakararı almıslardır. Basına açıklamayı yapan, Iakat kirliginin belirtilmesini isterneyen bir bakan, Ortadoğu'da hükümetlerin standart bir varil petrolden aldıklan payın da 10.12 dolar olacagını söylemiştir. Petrolün yeni fiyatı, OPEC üye si 13 ülkenin petrol bakanlan Viyanada bir otelde yaptıklan ve dört saat süren görüşmeyi tamamladıklan sırada açıklanmıştır. Venezüela Petrol Bakaru Dr. ! Valantüı Hernandez Acosta, ga ; letecilere, OPEC Ulkeleri Dışiş 1 leri ve Petrol Bakanlannın 8 Oeakta Cezayir'de toplanacaklarını büdirmiştir. İyi haber alan kaynakiar, bakanların Cczayir'de daha sonra toplanacak bir sirve konferansı j nın hazırlıgm: yapaoaklarını, Zir1 ve Konferansında petrol siyasetinin çok geniş bir şekilde ele alınacagını ve enerji bunalımında petrol tüketen ülkelerle kurulacak divalORda i^lenecek tutumun yük bındırecektir. Batı Avrupa ülkeleri, ABD ve Japonya'nm tükettiği petrolün O 'o85'ini OPEC ülkelen karşılamaktadır. (a a) Soyuz16 mütettebatı basm toplantısı yaptı y • Birmanya'da kanlı gösteriler devam ediyor BA.NGKOK Bangkok'tan dinlenen Blrmanya resmi radybsunun önceki akşamkı bir yayınına göre. çarşamba günü Ran gun'da göstericiler ile kolluk kyvvetleri arasında meydana gelen catışmalarda 9 kişi ölmUş, 74 kişl yaralanmıştır. Bununla birlikte Tayland başkentine gelen ve nenüz doğrulanmayan haberlere grtre ölü ve yaralı sayısı çok daha tazladır. Binierce feişinin tutuklandığı da bu haberlerde ver alrraktadır. (a.a.) Avrupa'daki kuvvetlerın dengeli indirımi konusunda yapılan görüşmeierden sonuç alınamadı VİYANA Dofu ve Batı bloklan arasında Avrupa'dakı askeri kuvvetleri dengeli bir şeıcılde azaltma görüşmelerinde önceki gün gene oır sonuç alınaınarnış ve taraflar görüşraelere oır ay ara vermişlerdir. NATO sözcüsü, 14 ay süren görüşmelerden sonra «şimdıkı fıalde gerçek bir gelışme sny^ntigimizi söyleyemiyeceğiz» demıştir. Varşova Paka sözcüsü ise yu ifadeyı kuUanmıştır: «Tutarlı bir anlasma yoıunoa nâlâ gerçek bir gelişme kaydedil memiştir.» Viyana'da sürdürülen göruşmelere uatılan 19 ülkenin temsıl cilert oturumlara bir ay ara verilerek gelecek ay sonlarınaa vnniden toplanmaya karar ver nışlerdir. Varşova Paktı sözcüsü örüşmelerin başlayacağı kesin tarihin toplantıya katılan Ulktlerın aralannda yapacaklan temaslarda saptanacagını açıkJamışuı. (.AA.) MOSKOVA «Soyuz16» ile dünya çevresindeki bir yörüngede altı gün kaldıktan sonra 8 aralıkta dünyaya dönen Sovyet uzay adamlan Anatoli Pilipçenko ile Nikolai Roukavişnikov, «Soytız» uzay gemisinin, 1975 yazında gerçekleştirilecek SovyetAme rikan ortak uzay denemesi tçta hazır olduğunu açıklamışlardır. Moskova'nu. 30 km. kuzeyindeki «yıldızlar kenti»nde bir basın toplantısı düzenleyen uzay adamlan, uçustan memnun ol j duklannı belirtmişlerdir. (a.a.) I Harold VVilson hastalandı LONDRA lngiltere Başbakanı Harold VVilson'un âniden rahatsızlanması sebebiyle, önümüzdeki üç gün için verdiği bütün randevuların iptal edildiği açıklanmıstır. Önceki gün midesinden rahatsızlanan VVilson'a doktorlar hasta lığınuı ciddi olmadığını, ancak bir süre dinlenmesi gerektiğini söylemişlerdir. Başhakanlığa yakuı çev Mecaristan'ın iktisadi güçlük ! reler ise. Wilson'un şimdüik sa! leri büyümektedir. Heraen he dece randevulannı iptal etmekle yetindiğini, ancak evinde oturamen hiç bir hammadde kaynağına sahip olmayan Macaristan. rak gene çalışrnaya devam edece hammadde ve petrol fiyatlannın ğini söylemişlerdir. (a.a.) son bir yıl içinde sağladığı artışlardan büyük zarar görmüş ve ülkenin ithalatı, bu artıjlar nedeniyle, 300 milyon Sterlinlik (12 milyar lira) bir artış sağla rruştır. Sovyetler Birliğinin, sı kı ticaret baflariyle bağladıft Dogu Avrupa ülkelerine kolaylık göstermernesi, hammadde kav naklan bakımından çok fakir o lan Macaristan'ın durumunu da ha da güçleştirmiştir. Gözlemci ler, Janos Kadar'ın görevinden çekilme karan almasının gerisinde asü bu nedenlerin bulun dugunu belirtmekte, Kadar'ın çekilmesinden sonra, Macaristan' da uygulanmakta olan bazı libe ral reformlara son verileceSini söylemektedirler. (DIŞ HABERLER SERVİSİ) TURKİIRELLI Elimizde olmayan nedenler dolayısıyle mevcut 10 hatlık 4 6 3 0 6 0 santral numaramız bugünden itibaren P.T.T müdürlüğünce değiştirilmiştir. Yeni telefon numaramızı kıymetli dost, müşteri ve satıcılarımızın bilgilerine arz ederiz... Tfirkân TÜLÜMEN ile Gazeteci Yalçuı BAYER Nisan'.andılar Subay Orduevi Çoria 13 Aralık 1974 SANTRAL U U (bfc U U 662280 (10 hat) Senatör Kennedy Vladivostok anlaşmalarının 1 yeniden gözdeu I I geçirilmesini istedi WASHİNGTON Senatör Edward Kennedy, Başkan Gerald Ford'dan, Sovyetler Bırligı ile ABD'nin nükleer cephaneliğinm azaltılmasını fingören Vladivostok anlaşmalannı venlden mükere etmesinı ısteyen bir karar tasarısını Senato'ya sunmuştur. Tasanda, Vladivostok'ta ilerlemeler kaydedildıgı kabul edilmek le birlikte. aniaşmalann eKsıS oldugu ileri sürülerek atom sılâhlarının da daha esaslı öır azaltma sağlamak amacıyla müzakerelerın yenicten açılması ıstenmefctedlr. Tasan, bu konuda Senato'ya sunulan ilk metindir. Ölympîc^ *•$' ' uçaklarına el koyma kararı sona crdi ATİNA Atina'da yayımla nan resmi bir bildiride, geçen b aralıkta «Olympic» Havayollan iç hat seferlerinde çalışan uçak lara uygulanan «el koyma» karannın 12 aralık perşenıbe günü geceyansı sona erdiği açıklanmaktadır. Olympic Havayollanrun, halk oylaması sırasında greve gide rek, Yunanistan içt hava ulaşı muıı baltalaması üzerine hükü met, iç hat uçak ve personeline «el koyarak» ulaşımm sürdürül mesini sağlamıştı. (a.a.) seçimleri için yeni bir başkan adayı WASHİNGTON Georgia Valisl Jimmv Carter 1976 Cumhurbaşkanlığı seçimleri için Deısokrat Partiden resmen adaylıiını koymuştur. Jimmy Carter 54 yaşındadır. Geleneksel oiarak Amerika'da ırkçılıgın «kale»lerinden bin olan Georgia Valiligını. «beyazlann üstünlügü» ilkesine Inanan Lester Maddox'u yenerek alan Jimmy Carter, oldukça özgürlük çü eğilimde sayılmaktadır. öte yandan, Carter, bu egilimine rağmen, 1972'dekı Cumhurbaşkaniıfı seçimlerinde George McGovern'in adayhğına karşı mücadele etmışö. İtalyanların , yüzde 3 8 i komünistlerin hükümete katılmasından yana ROMA îtalya'da yapılan bir kamuoyu araştırması, halkın yüzde 38'inin, Komünistlerle Hıristiyan Demokratlar arasuda bir koalisyon hükürneti kurulmasuıdan yana olduğunu ortaya çıkarmıştır. Kamuoyu araştırmasına cevap verenlerin yüzde 38'i, Komünist Par tisi ile Hıristiyan Demokrat Partisinin işbirliği yapmalarını istediklerini ve komünistlere hükümet te görev verilmesinden yana olduklarını söylemişlerdir. Ankete cevap verenlerin yüzde 34.9'u ise, komünistlere, kurulacak herhangi bir hükümette görev verilmesine karşı olduklarını açıklamışlardır. Ankete katılanlann yüzde 27.1'i ise bu konuda kesin bir düşünceleri olmadığını belirtmişlerdir. Anketi hazırlıyan kurumun yet kililerinden biri. asü Uginç sonucun. halkın ülkenin yönetimine karşı duyduğu Ugisizlik olduğunu açıklamıştır. (DIŞ HABERLER SERVİSÎI WOOLMARK saf yeniyün öte yandan Birleşik Amerika Temsilciler Meclisi Adalet Komisyonu önceki günkü toptantısında, Nelson Rockefeller'in Cumhurbaşkanlığtna atanmasmı 12'ye karşı 26 oyla kabul etmiştir. (a^.) Bir Amerikan B52 uçağı denıze düştü WASHtNÜTON Amerika Birleşik Devletien Savunma Ba kanlığından ögTeni.ciîğıne gbre, bir •B52» uçagi çarşamba günü üuam adası açıklarında denıze düşmüştür. Bir eğitim uçuşu sırasında düşen uçakta derhangî bir atom silâru bulunmacuğı aynı kaynak ça belirtilmiştir. Dört ldşülk mürettebat kayıp neyir zarafeti yünsaglığı Günümüzün mutiu kişilerisiniz. Sizin seçkinliğiniz, zarafetiniz konuşuluyor; tutkunuzdan, sevdiklerinizden söz ediliyor her zaman. Soylu Neyir giysileriyle iç içe, sarmaş dolaş beraberliğinizden Elde yıkandıkça keçeleşmeyen saf yeni yün vvoolmark kontroilü bluzlarınız, kullandıkça dökülmeyen manto ve tayyörlerinizle seçkinsiniz. zarifsiniz her yerde. Giyiminizde yün sağlığı, yün gösterişi, vvoolmark üstünlüğünü zarafeti ve kalitesiyle Neyir bütünledi siz hanımlar için. ör. Irak'ta beş dinî liderin idam edildiği bildiriliyor KUVETT Kuveyt gazeteleri Irak'ta, Müslüman !jii mez hebinin beş liderinin idam edildigini bildirmışlerdir Gazetelerde, olayın ne zaman olduğu bildirilmemekle birlikte, öldürülen beş liderden dördünün resmi basılmıştır. Verilen son Dilgilere göre Irak askerî mahkemesınin idam cezası verdigı bes dinî lider giz lî örgüt kurmalî ve tran hesabına gizli faaliyetlerde bulunnıakla suçlanmışlardır. (a.a.) BALTAÇ TURİZMİN Geleneksel Yılbaşı Programı MOTEL BfiLER Huzur ve eğlence dolu ÜÇ Gt'N Her şey dahil bir kişi 600 TL. Mfir. 47 44 08 • 48 «4 19 Rekiâmcılık: 2117 • 9933 TA K V i M zarif, soylu, sağlıklı istanmU R«klftm: 58879»» AU SÎRMEN 14 ARALIK CUMARTESİ Guııes 7 16 2.35 11İ.IIH T2S ögıe 14 M 9.48 îkınfli A k^am 1« 41 12UO 18 20 YaUı 139 Imsak 5.31 12^U