Katalog

Sahibi: Cumhuriyet Mmbaacılık ve Gazetecilik TJV.Ş. adına NAZtME NADİ Genel Yayın Müdürü: OKTAÎ KURTBÖKE Sorumlu Yazı Işleri Müdürü : ÇETİN ÖZBAYRAK Basan ve Yayan: CUMHURİYET Matbaacıhk ve Gazetecilik T. A. Ş. Cağaloğlu, Halkevi Sk. No. 3941 TELGRAF ve MEKTÜP adresi: CUMHURİYET ISTANBUL Posta Kutusu: Istanbnl No.: 246 Telefonlar: 22 43 90 22 42 98 22 42 97 22 42 98 22 42 99 A' "î IASASINA TA\HHÜT EDER EÜROLAR: ANKARA Atatürk Bulvan Yener Apt. Yenişehir, Tel.: 177477129544 • tZMİR Halit Ziya Bulvan No. 65, Kat 3, Tel.: 31230 24709 • GÜNEY illerl: Atatürk Cad. Uğurlu Pasaj, TeL: 1455019731 1 ABONE ve İLÂN 12 Aylık 6 » 3 » 1 » Xart içl 360. 180. 90. 30. Xnrt dışı 630. 315. 157.50 52.50 Başlüî (Maktu) 400 Lıra 2 ve 7 Sayfa (Santiml) 9b 3. Sayta (Santimi) 100 4. 5. S. Sayfa (Santiml) * ölüm, Mevlid. Teşekkür (5 Santim) ... 150 Nişan. Nikâh, Evlenme Doğum . 150 ölüm. Mevlid, Teşekkür 23 (5 Sant;ra> ... 200 SAYISI 100 KURUŞ Atina Kıbrıs'ta (Bagtarafı 1. sayfada) Türkiye ve Yunanistan'rn konuya yaklaşımlannda bazı noktalar açıklığa kavuşmakîadır. Kissinger'in önceki gün Türk ve Yunan Dışişleri Bakanlanyla yaptığı görüşmelerden sonra Esenbel ile Bitsios'un demeçleri, Kissinger'in sözleri ve sızan haberler bu belirtileri doğrulamaktadır. Yunanistan'ın, Ada'daki ikili görüşmelerin siyasa! konularda başlaması için hiçbir ön şart koymadığmı duyurması, özellikle Amerikan çevrelerince «Cesaret verici» olarak r.itelenmiştir. Bu yeni Yunan tutumu, ise, Türk çevrelerinde ayn şekilde yorumlara yol açmıştır. Bilindiği gibi. Yımanistan bugüne kadar, Türkiye'nin «jestler» yapmasını, askerlerini çekmesini veya azaitmasını göçmenler somnunun çö zümünü, ön şart olarak sürüyor du. Atina'nın Brüksel'de belirlenen yeni tutumuna göre, görüsmeler derhal ve şartsız olarak başlayabilecektir. Ancak, Yunanlılar, Türkiye'nin üzerinde durdugu «Cografi Fed'erasyon» tezininde, bu görüş melerde bir şart olarak Öne süıülmesini de istemiyorlar ki, bu, Türk diplomatik çevrelerinde kendiliğinden bir <Şart> olarak y oruml anmaktadı r. Başka bir deyimle Yunanlılar bir taraftan «ön şartımız yok. v£zgeçtik» derken. bir taraftan da, «Siz de cografi federasyonda diretmekten vazgeçin, kantonal sistem dahil blltün çözümler görüşmelere açık olsun» demektedirler. Türkiye ise, Kissingerie görüşmelerinde cograii federasyon dışmda bir konuyu görüsmeyecegirri bildirmiştir. Ada'daki fiiü durumun böyle bir sartı kendiliğinden ortaya çıkardığını bolirten Türk diplomatik çevrelerı, bu füli durumun kendi dogurdugu özel kosullar gerçeginin yadsınam'.yacagını söylemektedirler. Yunan Dışisleri Bakanı Bitslos'un gece yansı Kissingerie son özel görüşmeyi yaptıktan son ra konusmalarındaki ftlçülü iyim serliği ve «Gelişmelere dojru giaıîdiğini» imâ etmesi de, Atinanın bu yeni tutumunun getirebılecegi gelişmelere umut bağladığını göstermektedir Kırıkoğlu, Parti Meclisi raporundan Gürler'e ilişkin bölümün çıkarılmasını önerdiği yolundaki haberi yalanladı ANKARA CHP Ankara Milletvekili ve CHP eski Genei Sekreteri Kâmil Kınkoğlu dün yaptığı açıklamada, Parti Meclisi'nin Kurultay'a sunacağı raporun son Cumhurbaşkanlıgı seçimine değinen bölümünün görüşülmesi sırasında bu bölümün rapordan çıkanlması için önerge verdiğine ilişkin haberleri yalanlamıştır. Kırıkoglu yazılı açıkiamasında, raporun Paruk Gürler'in adaylığının da söz konusu edildiği bölüm de söz almadığım, önerge vermediğini, tamamen gerçek dışı olan bu haberin Kurultay öncesı hangi amaçla imâ] edildiği, ne biçim yarar saglamak istendigi üzerinde durmayacağını eklemiş. «CHP Ge nel Sekreteri bulunduğum o günlerde Sayın Gürler'in Cumhurbaş kanlığı adaylıgı daha açığa çık madan, CHP yetkililerince kendisine umut verilmemesıni kesinlikle savunmuşttım. Saym CHP Genel Başkanı ve Sajnn Grup Başkanvekilleri ile yapılan toplantıda da bu kanaaümi teKrarla dım» demiçtlr. (ANKA) Ecevit'in hayatını (Ba«tarafı 1. sayfada) nyla ilgililer, aralannda edebıyatçılar da var.. Fakat Ecevit'in başka edebiyatçüarla tanışıklığı ve ilgisi de. çok önceden bert başlamış ve devam edivor Robert Kolej'deki edebiyat çalışmalanndan sonra o sıralar üni \ersite ögrencileri için zorunlu olan askerlik kampı döneminde de edebiyatçılardan tanıdıklan var: «Dil ve Tarif Coğrafya Fakültesındeyken gittiğimiz askerlik kam pında Can Yücel'le beraberdik. O sıralar, Köy Enstitüleri ve özellikle Hasanoglan Köy Enstltusünün en parlak günleriydi. Daha öğrencilik sıralannda rürk edebi yatında yer etmeye başl&yan senç ler yetişiyordu. ÖrneKin sonradan ünlü bir ozan ve yazar olan Mehmet Başaran ve Talip Apaydın, o dönemdendi. O askerlik kampında kendileriyle arkadas olmuştuk. Bir ara beni Hasanoğlan'a davet ettiler. Bir gece orada kaldım. Bana çok aeyecan veren bir ziyaret olmuştu bu. Aynca Londra'ya gitmeden Ankara'da geçirdiğim iki yıllık sürede, o dönemin edebiyatını yakından etkileven bazı kimselerle tanışıklığımız ve dostluğumuz da olmuştur. Onlann oaşında Urnan Veli. Cahit Sıtta Tarancı. sonradan iyi bir ressam olan Fahir Aksoy geUrdi. Orhan Veli de Cahit Sıtkı Tarancı da bize göre yaşını başını almış kişilerdi. Fakat büyük bir alçak gönüllUlUkle edebiyat heveslilerini toplantılanna alırlar veya onların toplantılarına katılırlardı. Bu toplantılara zaman zaman Mehmet Kemalin de geldigini hatırlanm. Özelik le Orhan Veli'nin sohbetlerinden edebiyat kültürümün eelişmesl bakımından çok vararlanmışımdır. Bentmle daha Londra'ya gitmeden önce yakından Ugilenen çok değer verdiğim bir edebiyatçı da. Abdülhak Şinasi Hisar olmuştur. Babam, Abdülhak Sinasi Hisar'ın sanırım ilk romanı olan «Fahim Bey ve Biz» için çok güzel bir de ğerlendirme yazısı yazmıştı. O vesileyle tanışmıştık. O da yasını başını almış ve zamanını çok iyi değerlendirmek isteyen bir kimse olduğu halde. pek genç ya şuna rağmen, elimde bir edebiyat heveslisi olarak çiziştirilmiş bir yazı, ne zaman kapısını çalsam, beni yctişmiş bir insan. bir edebi yatcı gibi büyük bir nezaketle ka bul eder, yazımı sonuna kadar bü yük bir ilgiyle okur ve düşüncele rini belirtirdi. Daha sonraları Sunullah Arısoy'la. Suat Taşer'le de zaman za man bir araya gelirdik » Londra'dan döndükten sonra da, daha Snce belirtmişti. Ecevit'in ya km teması olan edebiyat çevrelerinde Nurullah Ataç da yer alıyor. OLAYLARIN ARDINDAKİ YUNANtSTAN'I (Bastarafı 1. sayfada) re Öyelerinin rtirKiye aleyhine sonuçlanan son eelismeleri şöyle sıralamaKtadır: GERÇEK Beklenen Earar (Bastarah l. sayfada) nlmamıstu. Silâh üreten ülke, üretimlni dış politikasına uyumlu biçlmde kullanır. Bu uyumun dısına çıkıldığı çok az göriilmüştür. Büyük ekonomik zorluklara uğramış bazı silâh satıcısi devletlerln, salt bu zorluğu gidermek gerekçesiyle az çok genel politikadan saptığı helki santanmıştır ama. genel yasa bellidlr: Silâh üreten devlet, gerek satış, gerek •yardım» adı altında dış politikasındaki çıkarlnrmı desteklemek amacınt sürdnrür. Eger Türkiye Kıbns sonınanda ABD dış politikasına ters diismUşse, VVashington'un askerî yardımı kesmesl heklenmelldlr. Bu oluşumda şasılacak bir yan yoktur. Doğu Akdeniz'de Türkiye ile Yunani«ian arasindaki anla;ın&zl'kta: ABD bazan bir tarafı. bazan öteki tarafı baskı altına alarak bir urlaşma yararmak çabasını amaçlamıstır. Washinçton Içtn önemli olan, Dnğu Akdeniz'de kurmuş oldujti dengcnin devamıdır. Ne VBJ ki bir yandan bu kayınyla hareket ederken, bir yandan d«ı Birlesik Devletlerde yaşayan Yunan çevrelrrmin etkin baskısını dujinaktadır. Herhalde Türkiye dıs politika nlanaklarını venidcn gözden geçinnek. vc millî ssvunmasında açılan cedifi dolduracak tedbirleri düşünmek zonındadrr: Türkiye'deki herhand bir hükümetin Kıbns r>olitikasında ödün vermes i ya da (rerilemesi olanak dwdır. Bu tııruma kayarak bir Hükümptin Ankara'da ayakta durması çok zordor. Karar sertleşti Türkiye'ye her türlü askeri mal zeme yardımının ve satışının 10 aralıkta durdurulmasını öngören Kongre kararının yürürlüge girmesinden sonra, Beyaz Saray'm hiç değilse bu kararı şubat ayına kadar erteletme yolundaki çabaları sonuç vermemiştir. Aksine, Temsilciler Meclisi. önceki gece Türkiye saatiyle dün sabahm erken saatlerine kadar uzayan görüşmeleri sonunda, daha da katı bir tutum içine girmiş. gelişmeler ne olursa olsun Türkiye'ye 30 ha ziran 1975 tarihinden önce hiç bir malzeme gönderilmemesini karara baglamıştır. Bu karar, Başkan Ford'un Kıbns konusunda olum lu gelişmeler kaydedilmesi halinde, Türkiye'ye yardımın sürmesi ni sağlayacak yetkisini de kaldır mış olmaktadır. cağını büdirmiş, Demirel ise kesilen ABD yardımı konusunda sert eleştlrilerde bulunarak, «BÖy le bir durum Kıbrıs'a müdahale hakkımızı kullanmamızın adeta müeyyidesi olur» demiştir. Erbakan ağır harp sanayii tesislerinin kurulması gerektiğı gbrüşünü savunurken, Bozbeyli dış gelişmelerle ilgili bilgi aldığını kaydetmiştir. Feyzioğlu ise görüşma nin yararlı olduğunu ilade etmiş tir. Işık'uı sözleri Ankara'rfakı siyasal gözlemcller de Amerikan Parlamentosunun kararını olumsuz karşılamışlar, bu tartışmanın bır »n önce sona ermesı zorunluğunu belirtmişlerdir MSP CHP hükümetinin Millî Savunma Bakanı H. Esat Işık. Brüksel'de NATO Bakanlar toplantısında Dıştşlerı Bakanı Melih Esenbel' in «Amerikan yardımı kesilırse Kıbns'taki tutumumuz degişmez» sözüne de değinerek şöyle demiştir: «Bu söze açıklık getirmek lazım. Yardımın kesilmesi bizi iddialanmızdan vazgeçirmez, bu doğrudur Ancak haklanmızı korumakta daha titiz ve dikkatli davranmaya yönelecegimiz de bir gerçektir. Bugünkü hükümet şekli ne olursa olsun Türlciye mutlaka halka bütünleşen hükümetlerle yönetilecektir. Halka dayanan ^ükümetler baskı karşısında tâviz nedir bilmezler.» H. Esat Isık ittifaklar İçinde danısar^k. anlasarak hareket etmenin zorunluğunu da belirtmiş sözlerini şöyle bitirmıştır: «Taraf ların birbirlerini ilgilendiren konularda tek basına kararlar almak yoluna sapmalan sakrncalıdır. ABD Temsilciler Meclisi Türkiye'ye vardım konusunu yanlış kıymetlendirmekten tcendini kurtaramazsa bunun Amerikan Hükümeti sorumlulannın gerçekçi ve dostane söî ve davramslarma rağmen Türk Amerikan ilişkilerini olumsuz şekilde etkilemiyeceğinl kımse İddia edemez. Baskı ve hiddet müttefikler arasmdaki davranışlar için geçerli seberaler değildir. Herkes bilir. Türkiye baskı lcarşısında taviz vermez. Kendisine saygılı davranılırsa alicenap olabilir.» Anayasa (Baştaratı 1. sayfada) rine aykın görerek, Anayasarıın değisik 151. maddesine dayanarak TCK'nun 57. maddesinln son fıkrasına hasren iptallerı ısteğı ile Yüksek Mahkemeye başvurrauştur. Anayasa Mahkemesi, bu isteml lnceleyerek karara baglamıştır. Anayasa Mahkemesının kararında, Devlet Güvenlik Mahkemelerlnin Kurulus ve Yargilama Usullerine tlişkın Yaşanın Millet Meclisi nde ve Cumhuriyet Senatosunda öncelik ve ivedilikle görüşülmesi istsmlerinin itiraz konusu kuralın biçim yönünden iptalini gerektirmediği, böylelikle itiraz konusu kuralın biçim yönünden Anayasaya aykın olmadığı beürtilmiştir Karann son bölümünde ise söyle denilmiştir: «266.1973 gtmlü 1773 sayılı kanunun 9. maddesinin (a) işaretli bendinm TUrk Ceza Kanununun 135 maddesinin birinci fıkrasına Te aynı kanunun 10. maddesmin (b) işaretlt bendinin de Askeri Ceza Kanununun 57 maddesinin 2 sayılı fıkrası yoluyla yine Türk Ceza Kanununun 135. maddesinin birincı fıkrası yönlerinden Ar.ayasaya aykın olmadığına ve itirazın reddıne karar verildi.» CHP kadm (Baştara/ı 1. sayfada) 14 Ekim seçimlerine dek, Türkiye'de, siyasal toplantılarda çok az kadına rastlandığinı hatırlatan Ecevıt, bu durumuB hızla degiştiğuıı, en tutucu demlen bölgelerde bıle Türk Kadınının siyasetle vakından ılgılenmeye başladıgını anlatmıştır. Ecevıt, bu olgunun kadının siyasal bılinçlenmesıvle oldugu Sadar, CHP'dekl demokratik sol gelısmenin TUrk kadınına verdigi umutla da ilgilı olduğunu belirtmıs. «Kadının özelıiet vuvası tle yuniunu bir tutmasıdır CHP'dekı geltşme bu yfizden kadınlanmız tçın umut verıci olmaktadır» demıştır CHP Genel Başkanı devamla son yurt gezilennde. kısa rağmen kendisinı karsılayan kalabalıklann büyük bir bölümünü de kadınlann oluşturduŞunu belırtmış, «CHP'dekı yeni oluşurala ÜRiH olarak TUrk Kadınının sıyasetle iigisı arttıkça kadmlanmız Cumhunyetin kendisine t.anıdıgı haklan daha rahat fcullanacaktır» demistır Ecevıt. MSP ıle mırduklan koEİisyon deneyınm bazı çevre'.erde irticaya taviz şekiinde yorum landıgını. koalısvon süresı içind^ de. ekonomik alanda. dış politika alanında. «trticaın ciddi olarak karsılanna çıktıgını», anc a i Atatürk devrımlerinden. Tür kiye'nın bir adım bıle gen ffitme ye niveth olmadıgının bu koalisyon deneyinde açıkça anlaşıldıfını sttvlemts'ır Ecevit sözıerını. «Kadının sosyal bihnelenmpsi valnız Atatürk devrimlpriiı deSü Türk demokrasisinı de en saglam gtîvenceye katnısturmuştur» diyerek tamamlamıştır. CHP Ksmn Kollan Kunılta5nr.da Kadın Knjlan Genpl Başkarı Nprimaıi PÎ^ın'rie" ojr açi5 konu^mssı »HDmı» sıya^a! seHsmelere dcginerek frken SPÇImm kacınılma2 olduğunu Dildırmıştir. Dil uzatanlar Bu arada, konu üzerine söz alan bazı Amerikalı temsilciler, nezaket kurallannı da bir yana itip, Türkiye'ye dil uzatmak küstahlığını da göstermişlerdir. Kon gre'nin Türk düşmanı Uyelerinden Mario Biaggi, konuşmasında Yunanistan'ı uzun uzun övdükten sonra, TÜrkiye'yi «sadakatsiz bir müttefik» diye niıeletnis ve daha sonra ktistahlığını daha da öteye götürerek, uTürkiye, rüzgâ ra göre yön değiştiren "bir macera kadınıdır» demistir. Görüşmeler sırasmda, Türkiye' ye dil uzatan Benjamin Rosenthal ve Rum asıllı Peter Kiros da dikkati çekmiştir. Neşter ve Kissinger Bitsios aynca Kissinger'in lkl Dışişleri Bakanıyla görüsmelerinde «Bir plan veya öneri getirmediğini, önerileri arabulucuların getirdiğini» söyleyerek, Kissinger'in bir arabulucu olmadığını ileri sürmüştür. Türk yetkilileri de Kissinger'ı arabulucu olarak kabul etmemekte ve bir plan önerdigini reddetmcktedirler. Ancak, «Oluşturulmakta ve olgunlaştırılmakta olan durumda zatnanı gelince Kissinger'in neşteri vuracagını» eklemektedırler. Brüksel'deki görüşmelerden büyük sonuçlar beklemeyen Türk diplomaslsi. Adadaki görüşmelerin başlayabllrr.esi İçin Makarios'un Klerides'e kesin ve açık bir talimat vermesinde dıretmektedir. Klerides'e verilecek bu talimat «Açık çek» niteliğinde olacaktır. Bu da Denktas taraiııufan kabul edildikten sonra görüşmeler somut konularda haşlavabilecektir Türk riiplomatik çevreleri bu arada Kıbrıs'a döndükten sonra olay ve Kelişmelerden kendi.«ine pay çıkarmak çabasma g'.rişen Makariosa, «İçte Adaya döndüm, korkuldugu gibi Oİaylar çıkmadı. Bunalımı ria çri7.üm yoluna snktum» dedirtıpek i?tememe!cterf!r. Türkiye'de (Bastarah I. sayfada) nun bahara kadar artmasma devam edeceği bildirilmiştir. Raporda, enflâsyon arttşrnda TUrkiye'nin Japonya'dan sonra ikinci sırayı aldıgma değinilmiştir. Rapora göre Japonya'da enîlâsyon hızı yüzde 26.2, Türkiye'de yüzde 25.5'dir. Türkiye'den sonra Portekiz ve İtalya gelmektedir. Batı Ulkelerinde en az enflâsyon hızı olan ülke Batı Almanyadır. Batı Almanya"nın 1974 yılı süresince yüıde 6 enflâsyon artışı göstermesi beklenmektedir. Batı Almanya ise fiy&tlann 1973 yılından daha az artış gosterdiği tek Ulkedir. Ekim ayında sona eren 12 aylık dönemde Batı Almanya'daki enflâsyon hızı yüzde 7'dir. Batı Al manya'yı yüzde 9.7 ile îsviçre izlemektedir. Ttiketim mallan fiyat artışları ekim ayının sonuna kadarki 12 aylık dönemde şöyledir: ıParantez içindeki rakamlar eylül ayın"dakî yıllık enflâsyon hızmı | ö s termektedir): Türkiye O0255 (25,5), Kanada 12.2 (10.9). Birleşik Amerika !2,2 (12.1) Japonya 26.2(23.8), Fransa 14.9, (14.8), Batı Almanya 7 031, lUlya24.8 (23,7). Ingiltere 17.1 (17.1), BelÇika 15 7 (15.6ı. Lüksemburg 10.8 (10.6), Denimarka 16.8 (15.9), Hollanda 10.7 (10^), Avusturya 10 (10.1), Finlandiya 18.4 (16.5), Yunanistan 20.8 (24.!». Norveç 105 (10.3), Portekiz 25.7. (28.7), îspanya 14.4 (15.2), İsveç 12.1 (9.8), ve îsviçre 9.7 (11.3ı. (UPI) Karma komisyon îlgililenn verdiklen bılgilere göre, özetli ABD yardımı şündihk durmuş durumdadır. Ancak Tem siîciler Meclisi'nin karan Senato'nun kararından farklı olduğundan, konu 20 aralıka kadar yeniden bir karma komısyonda ele alınacaktır. Türkiye'ye yardımm kesilmemesinden yana görünen Başkan Ford burada yapılan yanlışın giderileceği umudunu beslemektedir. Ancak Amerikan Kongresine yakın çevreler, basından beri ısrarla Türkiye aleyhinde bir tutum içinde bulunan Kongrenin karanm degiştirmiyeceğl kanısını beslemektecürler. Siyaset* ilginin asü başlangıcı Ecevit'in askerliğini bitirdikten tonraki ayları, bir yandan gazete ve etrafındaki edebiyatçılar, bir yandan Heliknn Demeğindeki res samlar, müzikçiler, ya da kendi leri ressam, ya da müzikçi olmasa lar bile. bu senat daliarıyla ilgilenenler arasında geçerken, bir siyasi gelisme, onun da dikkatini daha çok siyasete yöneltnıesine neden oluyor: DP iktidarmın baç ka bazı antidemokratik pirişimle rinin yanında, CHP mallarım. bu arada Ulus gazetesini müsadere et me girişimi. ••• Diyarbakır Öte yandan Anayasa Mahkeme si, Diyarbakır Devlet Güvenlik Mahkemesince yapılan itirazı ise henüz karara bağlamamıstır. Di yarbakır Devlet Güvenlik Mahke mesi, 12.8.1974 tarihli kararıyla, Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılaraa Usulleri hakkındaki 1773 sayılı yasanın 1. ve 6. maddelerinin biçim ve esss yönünden Anayasaya aykın oldu ğu yolunda Cumhuriyet Savcısını.n yaptığı itirazı ciddi kabul etmişti. Diyarbakır Devlet Güvenlik Mahkemesinin Anayasaya aykırılık konusunda aldığı kararda 5zetle. Devlet Güvenlik Mahkeme lerinin kurulu? ve Yargılama U»ulleri Hakkındaki 1773 sayılı Ya sanın 1. ve 6. maddelerinin üzerinde göriişme açılmadan oylamaya j(eçilerek kabul edildiği. bunun dı Cumhuriyet Senatosu îç Tüzüğüne aykırı olduğu kaydedilmişfir. İtiraz gerekçesinde ayrıca. mah kemelerin olağanüstü nitelilderi bulunduğu kaydedilerek, sivil ha kimlerin ve savcıların siyasl iktidar tarafından. askeri hakim ve »avcıların ise özel yasalarındaki usullere göre atanacakları belirtilerek, bu durumun yargı birliği ve kişi güvenliğine aykın buiun duğu bildirilmiştir. Gıda maddeleri üretim kooperatifi kuran memurlar, tesislerin yapımında da bedenen çalışacaklar Gıda maddelerini bulmanm gittikçe daha zorlaşması ve ber gün artan fiyetlar karşısında çaresız kalan 1460 memur Kartal ilçesı sınırian içinde 104600 M2':ik bir arazı satın alarak, ortaklasa gıda maddeleri üretmek için bir kooperatif kurmuşlardir. İstanbul Ili Memurlar Yapı Kooperatifi adı verilen ve 657 sayıU devlet memurları kaaununa tabi memur ortaklar bu çUtlikten et, et ürunleri, süt, tereyağı ve peynir ihtiyaçlarım dlrek olarak tenıin edeceklerdir. Kooperatif sadece sermaye b; rtkiminden ibaret olmayıp. alın teri ve emeğin de ilâvesi gerektiğini belirten Kooperatif Başkanı H. Tahsin Biigen. dünden itibaren tapulannı almaya başiayan sabit gelirli merourların « gilnlUk bayram ve yılbaşı tatilinae tesislerin inşaatında çalışacalslannı söyiemiştir. Gözden geçirilebilir Bu arada Brüksel'de Kıbrısia ve NATO Bakanlar Konseyi ile ilgili gelişmeleri izleyen Cumhuriyet muhabiri Kosta Daponte, Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Büyüielçi Semih Akbilie bir konuş ma yapmıştır. Büyükelçi Akbil, Dışişleri Baka nı adına yaptığı açıklamada $unları söylemiştir: «Amerikan yardımının kesilme sine fazla olasıhk vermiyomz. An cak böyle bir durum ortaya çıkarsa, Türkiyede : çrtak ssvunma^te sislerinin durumunu VVashington'la görüşmek istiyebilir. NATO'dan çekilmiş Yunanistan'a yardım devam ederken, NATO'da gö revini sürdüren Türkiye'ye yardımın kesilmesi de aynca bir çelişkidir.» Sancar'ın sözleri YARIN: ULUS KAPANIRKEN Cumhntbaşkanı (Bastaralı l. şilerin belli bir statüye kavusmasır.ı. güntin koşullarımn duygusal olaylann dışında düşünülmesini isteyen Koruıürk, Tabıi Senatörlüğün de yeni bir nitelik kazanmasını önermektedir. Anayasaya göre Cumhurbaşkan lı&ı yapmıs kişiler Tabii Senatör lük hakkmı kazanırlar Bu hakkın verümesinin Rerekensı 7 yıl devlet ybnetimlne tensmış, sorumluluk ta$ımış fcirnselerin yeteneklerıriden faydalanmaktır. Chsa bugünkü durumda Tabiı Senatorler ötekı senatörlerden farksızdırlar ic füzüfe baŞlıdır lar, oturumlara devam mecburi yetlerı .ardır. Eskı bir Cumhur başkanmın başka bir statüye kavuşması için iç tüzükte bir degi şiklik eerekmektedir. Gerekirse Senatö' maaşı almadan da oturumlara katılabilmeleri. maaşa bağlı bir üya durumundan çıkanlmaları düşünülmektedir. Aşırılık yok Dış:şleri Bakanlığı Sözcüsü Se n.ih Akbil, dün sabah aşın bir iyimserlik ya da kötümserlik gösterilemeyecejinı belirterek Türk Dışişleri Bakanının Yunan meslektaşıyla özel bir görüşme yapmık için talepte bulunmadığını. bu talebin Yunanlılardan gel mesini beklediğinı eklemistir. «Gelsinler konusalım» diyen Türk djplomatları. dünkü NATO Pakanlar Komitesi toplantısında ik: Dışişleri Bakanının ayaküstü Karsılaşma. el sıkışma ve kor.usmalar:na büyük bir önem verilmemesi gerektifrinı de hatırİPtmaktadırlar Öte yandan. Amerikan oevrelerinden sızan haberlere Röre, ABD yöneticilen bugiinkü Türk l.'ükümetiyle görüşme olanaklarımn bulunduğu kanısına varmışlardır. Özellikle dış politika konularında Türk hariciyesinin siyasal parti liderlerinin de onayı ile politikasını izlemekte tam yetkili sayıldığını belirten Amerikan diplomatları, bu konudaki tedirRinliklennı elden b.ıaktıklarını gizlememektedirler Bu nedenle «Ankara'da güvenoyu almış bir hükümet bulun madığından Kıbns sorunu askıda kalacak> yolur.daki yargılaı yumuşat ı lmaktadı r. Toplam 113 yıl IBasUratı t. ssytada) samktan altısını toplam 113 yıl hapse mahkum etmiş, toplam 79 yıl 10 aylık mahkumiyeUerini ise af nedeniyle indirmiştir. Mahkeme, 6 sanık hakkındaki da va 1803 sayılı af kapsamma girdiği için düşürmüş 4 sanığı da beraat ettirmiştir. Mahkemenin dün karanm açık lamasından sonra Askeri Savcı Metin Yurdabak kararı dinlerken iddia makamında hazırladığı «Karan sanıklann aleyhine terny!» edeceğimi» bildiren dilek çesini heyet kürsüden inmeden takdim etmiştir. Her duruşrnaya otuzun Uzerinde savunma avukatı katılırken karann açıklandığı dünkü duruşmaya altı avukat ile bir sanığm katılması dikkati çekmistir. Bazı sanıklann avukatlarını özel Mercedes otomobüleriyle mahkemenin bulunduğu Selimiye Kıslasımn onüne kadar gelirıp bırakıp gittikleri ve davaya girmedikleri görülrnüştür. Mahkemenin mahkum ettigi sanıklardan Zihni îpek 35 yıl, Süleyman Şevket Yavuz 28 yıl, Sefer Bezal 28 yıl, Muhammet Akll Çubukçu 8 yıl iki ay, Mustafa Ugurlu 7 yıl, Fahri Bank 7 yıl agır hapse çarptırılmıslardır. Ancak mahkum edilmlş sanıklan n 1803 sayılı af yasası nedeniyle lsnat edilen her olaydan 5'er yıllan indirilmiştir. Bu nedenle sanık Zihni İpek'in 10 yıl, Süleyman Şevket Yavuz ve Sefer Bezal'ın 8 er vıl, Muhammet Akil Çubukçu'nun üç yıl 2 aya Fahri Bank ve Mustafa Uğurlu'nun da cezalan 2'şer yıl ve toplam ceza da 30 yıl 2 ay ağır hapse inmiştir. Sanıklardan Hüseyin Ugurlu, Ali Bezal, Mehmet Cantaş ve Nail Aras'ın delil yetersizliğinden beraatlerine karar veren mahkeme Mustafa Mirza, Hacı Mirza. Süleyman Abdullahoğlu, Bayram Ali Yenigün haklarmda açılmış kamu davasının da af nedeniyle düsürmüsrür. Hüseyin Ugurlu'nunberaat karanna üye Yargıç Gultekin Turan muhalefet etmiştir. Mahkeme ayrıca ele geçirilen 458 bin liranın da müsaderesine karar vermiştir. İhtiyacı kalmayanların karnelerini satın alarak elde ettikleri kok kömürünü karaborsaya sürdükleri bildirilen 2 kişi gözaltına alındı Kok kömürü kamelerini topl»yıp, bu kamelerle aldıkları kö. mürü karaborsaya süren iki kiBiyi, Malî Polis gözeltına almıştır. Verilen bilgiye göre; daha önce karne alan. fakat sonradan kaloriferli dairelere taşınan vatandaşlan saptayıp, bu kamelerj onlardan 200 Hra karşılıgında satınalan Metin Yurtkulu ile Mahmut Karacan, iddialan reddetrnişlerdir. Malî Polis ilgilileri ise, «Metin ve Mahmut'un, özellikle Kadıköy çevresinde kok kömürünü karaborsaya sürdüklerini saptadık. Tonu 1200 liradan kömür satan Metin ve Mahmut için soruşturma sürdürülmekte ve karneleri kimlerden sağladıklari araştırümaktadır» demişlerdir. Esenbel Callaghan Dışişleri Bakanı Melib Esenbel dün sabah tngiltere Dışişleri Bakanı Callaghan ile bir görüşme yapmıştır. Bu görüşmede Kibns sorununa değınıldigi aynca Ada' daki tnglliz üslerınde bulunan Kıbnslı TUrklerin durumunun da ele alındıgı bildirilmekteĞir. (Baştaratı l. sayfada) Demirel baskanlığında kurulacak bir hükümete girıp girmemek. ikincisi de bunu dısardan destekle yip desteklememek. O konularda acaba ne oldu? CEVAP Grubu açış konuşmamda işaret ettiğim gibi bu iki konunun grubumuzda ele alınması. bunun dışındaki ihtimallerin de üzerinde durulması gereki yordu. Evvelâ şunu anedeyim. Grubumuzda Sayın Demirel 'in baskanlığında bir hükümete ortak olalım. katılalım diyen tek in san çıkmadı. Böyle bir husus grubumuzda orta>a atılmamış. Teklif edümemiştir. Bu sebeple böyle bir hususun karara bağlanması da söz konusu olmamıştır. tkinci husus gnıbumuz içinden bir üye tarafından teklif edilmiştir. Teklif edijen şekil, sajın Demirel'in kuracağı bir hükümetin, AP, MSP, MHP ve CGP ile birlikte kuracağı bir hükümetin kurulma sma imkân vermek şeklinde bir teklif ortaya atılmıştır ve bu tek lif reddedilmiştir. SORU Liderler dışındaki kisinin bi r partili mi, ya da bir tarafaız mı olaca£ı belirtilmemiş... Bu konudaki görüşünüz nedir? CEVAP tkisini de Içine alır. özellikle liderler dışında tabirini kullandık. Ikisini de içine alır. Mllll Savunma Bakam tlhami Sancar ise, Türkiye'ye yapılan Amerikan askeri yardımının kesilmesi konusunun haziran ayma kaldıgını söylemiştir. Brüksel'de yapılan NATO Savunma Bakanlan toplantısında Türkiye'yi temsü eden Sancar, dün akşam Ankara'ya dönmüş, Türkiye'ye yapılan askeri yardımuı ve silâh sâtışırun 10 aralık tan itibaren durdurulması yolun da ABD Temsilciler Meclisinde alınan karara ilişkin görüşlerini açıklarken, şöyle konuşmuştur. «Konunun incelenmesi haziran ayma kalmış buHmuyor. Temennl ediyoruz ki, o zamana kadar bu mesele büsbütün ortadan kalkar.» Bir kadın (Bastarafı I. savfada) bırakamadım. 3,5 yasında bir kızım var. Onu nereye bıralcabilirdim.» Irmak umutlu ö t e yandtm Amerika'nın Türkiye'ye karşı giriştiği tutum, Ankara'dakı çevrelerde endişe ve dlkkatle lzlenmektedir. Başbakan Sadi Irmak, dün bu konuda Cumhurbaşkanı Fahrı K o nıtürk ve parti başkanlanna bilgi vermiştir. Başbakan bu arada, gazetecilere de «Amerikan yardımının kesllmiyeceği konusunda kesin ümltlerimiz var» demiştir. Irmak, parti liderleriyle yaptığı temaslanna saat 11'de CHP Genel Başkanı Ecevit'i ziyaret ederek başlamış, daha sonra da AP, MSP, DP, CGP Genel Başkanlanyla Millet Meclisindeki odalannda görüşmeler yapmıştır. Görüşmeler sonunda Ecevit geniş kapsamlı bir açıklama yapmayao Yanuna geleceksin «Çalıştığı Denizyollanndan eve saat 21.30'da döndü. Sıcak su bazırlamamı söyledi. Sonra ayakla rını yıkattı. Yateğuıa gitmemi is tedi. Artık bu hayata dayanamıya caktım. Sabah o evden çıkarken tabancasını alarak saklamıştım. Te levizyon seyrederken yatağa gitmem İçin İşaret etmeğe başladı. Gözlerim karardı. Tabancayı çık.r dım ve arka arkava stş>5 etrr^Se başladım. Bu beladan başka türlü kurtuluş olmadığını ve bir gün babamın beni vuracağını biüj'ordum. B ı yüzden ben onu öldürdüm» demiştir. Uzun boylu. iri siyab gözlü, genç kadm, silâh kullanmasını bil diğini, Karadenizli olması nedeni ile düğünlerde çok silâh kullandı ğını söylemis, «Cinayeti ben işledim. Gerçi kardeşim de evde idi. Ancak onun bir günahı yok. Esasen annem Sldükten sonra babamın bize yaptığını kimse kimseye yapmaz. diye konuştu. İş adamı Kopuz ruhsatsız silâh bulundurmaktan tutuklandı İthal edilerek piyasaya verilme si gereken yağları, adresleri belli olmayan kişilere düzenledikleri faturalarla dagıttıklan ileri sürülen ve bu arada yazıhaneeinde yapılari aramada bir adet ruhsatsız tabanca ile 500 dolarlık dekont ele geçirilen Umumi Mağazalar Türk Anonim Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Kopuz dün Mali Polis tarafından adliyeye sevkedümiş, ancak kaçakçılık savcılığınca serbest bıra kılırken, ruhsatsız tabanca bulundurmak suçundan 6. Sulh Ceza mahkemesi tarafından tutuklanmıştır. Mali Şube yetkililerinin Kopuz lar şirketinin fatura ve defterlerini incelemesi sonucu, bazı faturalarda görülen isim ve adreslerin yanlış olduğu, bu arada verilen adreslerin bir kısmında arsa, kahvehane ve ikametg&hlann çıktığı saptanmıştır. Bunun üzerine, Kopuzlar Şirketi sahibi ve aynı zamanda Umumi Mağazalar Türk Anonim Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Kopuz'un ifadesine başvurulmuştur. Kopuz, verdigi ifadesinde, alıcılann verdikleri adreslere göre fatura kestiklerini ve bunlan incelemek zorunluğunda olmadıklannı belirterek, bir kısım bakkallarm, götürü vergiye girmemek için zaman zaman adreslerini sakladıklannı ve başka adresler üzerine fatura kestirdiklerini ileri sürmüştür. Mali Polis tarafından daha son ra Mustafa Kopuz 'un yazıhanesinde yapılan aramada, ruhsatsız, bir tabanca ile 500 dolarlık döviz transferine ait bir de dekont bulunmuştur. Kopuz, nıhsatsız silâhın ne şekilde kasasına girdiğini bilmediğinl ileri sürmüş. gene kasada bulunan dekont için ise «Amerika'da bir arkadaşım vardı, durumu sarsılmıştı. Ben de o sırada Almanya' daydım. Ticari dövizim vardı. Bu dövizden kendisine yardım olarak 500 dolar gönderdim» şek linde konuşmuştur. Daha sonra Adliyeye sevkedilen Mustafa Kopuz, kaçakçılık savcılığmda verdigi ifadesinde serbest bırakılmış, ancak 6. Sulh Ceza Mahkemesi tarafından ruh satsız silâh taşıdığı gerekçesiyle tutuklanmıştır. Maaş sorunu Cumhurbagkarüaruıa ödsnan ay lık, geçen bütçeden beri brüt 42.700 llradır. 1975 bütçesinde de aynı kalmıştır. Çankaya'ya yakın çevreler Cumhurbaskanlarının emeklilik ücretinin de saptanması nı ve tabii senatörlüğün ücrete b«ğlı olmamasmı önermektedir. Korutürk'ün önerileri arasında Cumhurbaşkanlan için uygulane cak protokol da yer almaktadır. Özellikle eski Cumhurbaskanlarının ölüm törenlerinde günün ko jullan ve duygusal olaylann etki sinden uzak belli bir protokol uy gulanması ve bu protokolün da bir yasa ile saptanması Istenmek tedir.. Baülı bazı (Bastarafı 1. sayfada) larda Sovyetler Bırlıgintn uçak gemisl voktu. yalnız Batı devleüerinin uçak gemisı vardı Karadenize uçak eemilerinin geçme mesi Ue Ugilı özel madde de Sovyet Dışişleri Bakanı Utvinof'un ısran Ue anıaşmaya konulmuştur. Böylece Karadeniz'ın bu uçak gemilerinden korunması düşünülmüstür. Montrö Sözieşrnesinde sahfldar devletin uçak gemilerini 11gilendiren bir madrfe düşünülmemlştir. Dışişleri yetktlilerine göre, bu yorum henüz yapılmamıştır. Hatta bu yorumu kimln yapacagı da kesinleşmemiştir. Anlaşmaya imza koyan devletlerle mi bir araya gelinecek, ya da tek başına Türkiye mi karar verecek sorusu yapılan lncelemeler sonucunda belli olacaktır. Ancak Boğazlar Türkiye'de bulunmaktadır ve nihai kararı Türkiye verecektir Montrö Söz leşmesinin bu konudaki maddeleriyle ilgilj yorumu da en yetkili biçimde Türkiye yapacaktır. Amerika'nın ve Batılı çevrelerin çabalarının bu yorumu kendi lehlerine etkileme amacını güttüğü belirtilmektedir. • o Boğazladı tkinci cinayet ise KadıkSy Mi*aki Milli Sokak 66/5 saydı evde işlenmiştir. Almanya'da işçi olarak çalışan ve bir hafta önee Türkiye'ye dönen 38 yaşındaki Ali Ars lan, 27 yaşındaki esi Hüsna Arslania dedikodular yüzünden kavga etmiştir. Beş çocuk babası Aü Arslan. karısının, boğazmı sıkmak suretiyle öldürmüştür. Ali. «Karun kötü yola düşmüştü. Cinayetin nedeni bu oldu. Hüsna ne be nim, ne de çocuklarınm şerefini dü§ünmedi> demistir. Konsey toplantısı Bu arada, NATO Bakanlar Konseyi de çalışmalanna baslamıçtır. Örgütün askeri yapısmdan çekılmış bulunan Yunanistan'ın Dışişleri Bakanı Bitsios' un Konsey Şeref Bakanlıgına seçılmesi dikkaüeri çekmıştır Seçim tarihi SORU Seçim tarihi konusunda grubunuzda bir karar aldınız mı? CEVAP Almadık. En kısa zamanda erken seçim ile ilgili bir karar alınması grup taralından aynca karara bağlandı. SORU Grubunuzda bu kararlı. ilgili oylama nasıl yapılmıştır. Bir açıklama yapar mısınız? CEVAP Hayır. SORU Grup toplantılannız devam ederken basında çeşitli yayınlar yer aldl ve DP' nin parçalanmak üzere olduğu yazıldı. Bunlar üzerinde durmak ister misiniz? CEVAP Bunlar üzerinde sadece şunlan söylemek isterim. özellikle DP'nin bası etrafında oyun oynamak isteyenlerin bu oyunjarının günün birinde kendilerfcii mahkum edeceğini söylemek isterim. Ayrıca CHP dışında kalan partilerin aralarında uzlasma saglamak maksadiyle hareket eden gazeteler de var, aralarındaki ayrılığı körük leyerek uzlaşmayı gayri mümkün hale getirecek neşrlyat da var. Bunların hepsi kendilerinin üsluburfur. Benim diyeceglm sadece bunlar, güzel jeyler değildir ve kendilerini mahkum edecektir. SORU Grupta CHP tle koalisyon yapılma» £örüsüldü mü? CEVAP Bunun dısında bir açıklama yapmıyacağım... o , Güvenoyu (BasUrarı 1. sayfsda) Valüiğine, Kars Valisi Al&attin özkiper Adana VaUliğine, Mülkiye Müfettişi Reşat Eldem Çankın Valiligine, Mülkiye Müşavir Müfettişi Orhan Pirler Kars Valiliğine atanmışlardjr. Erzincan Valisi Fikret Nazilll de kendi isteği ile, Merkez Valiliğine atanmıştır. ATİNA Eskı Başbakanlardan Panayotıs Kanellopulos, krallığın Usfiyesinden sonra geANKARA Garanti Bankasıçıci Cumhurbaşkaru olması için nın Küçükesat şubesi, dün saat yapılan bir öneriyi reddetmiştir. 12'de, 2530 yaslarmda bir genç 72 yaşında olan Kanellopulos, tarafından soyulmuştur. Banka1967 yılında bir albaylar darbesi dan silab tehdidi ile 25 30 bin ile başbakanlıktan uzaklaştmllira civannda para alan soygunmıştı. Kendtsine geçici Cumhurcu, olay yerinden yürüyerelc başkanlığı önerisini Basbakan ıızaklasmıstır. Veznedarın fcendisine teslim Konstantln Karamanlistn yaptıgı öfrenilmiştir. Karamanlis, ettigi ve nenüz kesin miktarı tes bit edilemiyen. ancak 25 • 30 bin yeni devlet başkanmın görev ve yetkilerini de tayin edecek yen> lira ci\rannda oldujfu sanılan pabir anayasanm nazırianmaıına rayı alan soyeuncu, normal bir kada r Kanellopulos'un. Giîikis'in vatandas srtbi dışan çıfcmıs. olay yerini almasını istemi», ancak yertnden de vürüyerek uzaklaşred cevabı almıştır. znıstır. Bankanm soyuldugunun duDevrik cunta tarafından ls b«yulması Ozerine, urman polisler sına tjetirilen Giriki«'fn Snlimüîolay yerinde soruşturmaya bas deki hafta içinde istifa etmesi lamıslardır. (aa) beklenmektedir. (a.a.) Garanti Bankası Küçükesat şubesi soyuldu Kanellopulos, geçici devlet başkanlığını kabul etmedi Bıçakla ttçüncü cinayet de Bayrampaşa'da işlenmiştir. Bir süre önce tartışma sonurıda Hasan Bayram adındaki tombalacıyı bıçakla yaralayan Mustafa Metin, dün Muratpaşa mahallesinde yaraladıfı tombalacı tarafından bıçakla delik deşik edilerek öidürülmüştür. Hasan Bayram olaydan sonra yakalanmıştır. Icraata girişiyor Siyasî çevrelerde Irmak Hükümetinin Vali atamalarına girisme si ile Cumhurbaşkanı Korutürk'ün Bakanlar Kuruluna başkanlık ettigi toplantıda yaptığı «Hüküme te cesaret veren» konuşma birlikte değerlendirilmektedir. O konuş mada Irmak Hükümetini öven ve «Türkiyede hükümet vardır» diyen Cumhurbaşkanınm, kendisine getirilen önemli tayin kararname lerini imzalayacağmı hissettirdiği bildirilmektedir. Irmak Hükümeti nin güvenoyu almamış da olsa ba zı köklü icraata girişmeye kararlı olduğu belirtilmektedir. Taban fiyatı «Baştarafı 1. sayfada) engelleyecektir. Bunun içindir ki, taban fiyat politikasında yapısal ve kurumsal bir düzenlemeye gltmek ihtiyaa ile karşılasılmıştır. Geçtığimiz yıl kuru incir, çekirdeksiz üzüm, fındık, ayçiçeğl Antep fıstığı pamuk ipek kozası ve bakliyatta uygulan mi9 bulunan taban fiyat politıkasının bu yıl daha genis tutulacağı bildirilmiştir Ancak bu uyguiamanın hangi ürunleri kapsamırva alacağı henüz saptanmamıştır. Yarın şehrin bazı semtlerinde elektrik kesilecek DavutpaşaTopkapı arasındaki yüksek gerilim enerii nakil hattı tesisinde yapılacak çalısmalar nedeni ile, yarm saat 717 arasında Topkapı Sur dışından Topkapı'ya kadar olan r>ölge ile Topkapı Maltepesi. Ort3kcılar ve civarına elektrik v^rilmeyecektir. Aynı saatlerde Sur içinde Kocarrv«tafapaşa. Cibali, Cağaloğlu, Sultanhamam ?»mtlerine de günün muayyen saatlerinde imkân dahilinde rr.ünavebelı olarak cereyan verilecektir. ALTI N Cumhuriyet Resat Hamit Aziz Napolyon 24 Ayar 22 Ayar 590. 595. 750. 760. 580. 590. 555. 565. 640. 650 84.00 84.50 76.95 77.40 TA KV İM U ARALIK CÜMA Günes öğle Iklndi Aksam Yatsı lmsak 7.15 12.08 14 28 16.41 18.19 5.31 2^4 7^7 9.48 12.00 1.39 12.49