Katalog

Georges MARCHAIS'nin önsözüyle Fransız Solunun ORTAK HÜKÜMET PROGRAMI ^ ^ j KONUK YAYINLARI İPK.749İSTANBUL 51. yıl, sayı: 18074 umhurıyet Kurucusu : TUNUS NADİ 24 Kasım 1974 Pazar NECATİ CUMALI ZELİŞ 4. BASIM BD HAFTA ÇIKIYOB CEM SAY1NEVİ Cafaloğln lstanbnl (TÜTÜN ZAMANI) Dursunbey'de iki tren çarpıştı, göreve giden 13 demiryolu işçisi can verdi BALIKESÎR, (Durstmbey) Bahkesır'e bağlı Dursunbey ılçesıne 12 kılometre uzaklıktaki Sın dırler ıstasyonunda, demiryolu lşçısi taşıyan yolcu vagonetı ıle bır posta trenının çarpışraası so Sanayi ve Teknoloji Bakanı Gıda maddeleri fiyatlarının düşmesini beklemek hayaldir,, dedi Ithalât geçen yılki düzeyde kalsa bile Türkiye 10 liradan aldığı şekere bu yıl 25 lira ödeyerek 2,5 milyar döviz harcamak zorunda. Gölhan, dağıtımda şekerin halka tam intikâlinin sağlanamadığını, üstelik Suriye, Iran ve Irak'a kaçakçılığın önlenemediğini belirtti. /y Şeker fiyatında önemli ölçüde artış olacak ANKARA, (ANKA) Bütçe açığını kapatmak için bazı ana mallarla blrlikte şekere zam duşunulurken, uluslararasl şeker borsasında geçen yıla oranla çok buyuk artışlar gorulmesi, zammı kaçınılmaz hale getirmiştır. Bu konuda ANKA muhabırinin sorulannı cevaplandıran Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Golhan da, dı$ pıyasalardaki büyuk fiyat artışlanna rağmen iç piyasada çeker flyatının düşük tutulmasının yarattığı sıkısıklıklan doğ rulamış ve «Geçen yıl kilosunu 10 liradan lthal ettigımiz jekere bu yıl 25 lira ödemek zorunda kalacağız» demiştlr Golhan, Sunve, Irak ve tran'daki şeker fıyatlannın Turklye'den en az üç misJl jrüksek olduğuna deft nerek, «Bu ulkelere şeker kaçınldığı yolundakl haberlerin maalesef doğru olduğunu» soylemistir. Bakan, söz konusu kaçakçılığın vılda 3040 bm ton arasında olduğunu bildirmiştir. Golhan, kaçakçılıgın onlenmesi konusunda bakanlığın aldıgı tedbirler arasında. şeker fabrıkalan müdurluklennin bulunduklan ıllerin valilerine. hangi »ahıs ve kooperatıflere ne kadar ton şeker satıldığının ve hangi araçlarla, ne vaklt yukleme yapıldığının tesbit edılerek bildlrilmesınin lstendiginı, blldirmiş, •Amacımlz, şekerin halka lntikalinl kolaylastırmaktır» demiştlr Golhan, TürMye'nın 1973 şeker rekoltesının 780 bın ton olduğunu, bu yıl ıse tahmınen 120 bın tonluk artış beklendiğını, ancak şeker açığımn bu yıl da devam edecegınî söylemıştir. Geçen yıl, ıthalı konusunda Mısır ve KUba ıle anlasmaya varılan 150 bın tonluk şekerden 110 bın tonunun halen teslım (Devamı Sa. 7. Sfl. 1 de) Keban'da arızalar sonucu elektrik üretimi tümüyle durduruldu YALÇIN DOĞAN Yedl mflyar llraya malolan ve Turkıye nln toplam enerji uretlmlnİD yansını saglavacağı hesaplanan Keban Barajında. hızmete girişinden Ik1 buçuk ay sonra belıren ânza özerine enerji üretimi tamamen durdurulmuştur. Devlet Su tşleri 16 Bblge Müdürü Ali Canpolat'tan alman bllglye göre, Keban Baraiında geçtlğimtz haftd içinde Oazı mekanik ve elektrik arualan ortaya çıkmıştır Bara] tlgılllerı daha buyük Snzalann bellrmeMnden endlşe cfuyulduSu gerekçeslyle elektrik üretimln) dur> durduklannı açıklamışlardır. Ancak ânza nln yerl ve nedenl henti7 anlaşılamamıştır Program Okunurken ngün oknnması beklenen hükümet projraP j mını sramızda mcrak ^ e n l e r i n bulyjıabileceğini sanmıyomz. Kurulusu bakımından hem demokrası ilkelerine, hem Parlamento aritmeti|ine ters düsen bir hükumetin Millet Meclisinden gtivenoyu alamayaca|t simdıden kesinleşmiş sayıldığına gore o hukumet prorramında meraka değer ne arayabihrsiniz? Erken seçim konam üzerinde önemle durulacafım acıklayan sayın Başbakanı dinledikten sonra Resmî Gazetede hükümet Ustesini okudugnmuz zaman iki yeni Bakanlık «ihdas» edildigini ögrenmekle dofrnsn biras hayrete kapıldığınuzı saklayamayaeiğu. Erken •eçtmleri Bngören bir hükümet baskanı nasıl olur da yeni bakanlıklar «ihdasu yoInna gider? Sayın Irmak'ın bn çelisldyi hangi mantık yöntemiyle bağdaştıracağını bngün görecegiz. Ama biz buno da meraka değer bulmuyoruı. Açık konuşalım: 14 Ekim seçimleri •onnnda halktan % 66 oranmda oy alarak Meclise geldiklerini BÖyleyip bobürlenen sağ kanat partileri arkada bıraktığımız bir yıl boyunca aralannda çekişmekten, filke somnlarını çıkmaza sokmaktan başka bir şey yapmadıklanna gore artık neyin nesini merak edeceksıniz? Bngfinkü durnmda bız onlann dışında hlçbir makamı, hiçbir knrnluşn, hiçbir kimsevi •ormnln tutamıyornz. Çognnluk grabn olarak Millet Mecüsinde yer alan, ama tek başına ıktidar oUbilecek sayıya nlaşamayan CHF, demokratik knrallar içinde bütün çözüm kapılarını denemiş, kendine en ters gelen aşm sag partiyle ortaklığa bile katlanmış, erken seçimlerin tek çıkar yol olabileceginı her zaman tekrarlamış, hatta AP'nin knracağı bir azınlık hükümetini desteklemeye bazır bulundugnnn söylemiş, ne yazık ki basan sağlavamamıstır. Karşı partiler inatlarında direnmişler, Nnh deyıp Pevgamber demeyerek butün demokratik çozüm önerilerini geri çevirmişlerdir. Bir yılda iki kez patlak veren ve toplam beş ayı geçen bunahmlar donemınde saytn Cumhnrbaşkam da gerçekten takdire değer bir sabırla Anayasa ımırları içinde görevinı yürütmeye çahsmış, bukuk korallanndan zerrece sapmaksızın, ard niyetli hiçbir kombınezona tenezzül etmiyerek hukumet sornnuna çozum aramıstır. Butün demokratik yollar tekrar tekrar denendikten sonra bugnn hukumet programını okamak üzere Meclislenn karşısına çıkacak olan savın Irmak'a da simdıden herhançi bır sorum yükleme\e gonlümuz razı olmnjor bizim. Gerçı onun knrdugn hükümetın ne demokrasi kurallarivle, ne de Parlamento aritmetifiyle bafdasır bir yanı yoktnr. Okuyacağı programın CGP dışında hiçbir rrnp için doyuracu bir nıtelik tasımayacagı da meydandadır. Meclisteki partilerden hıçbirine dayanmajan sayın Irmak, gorüşmeler sonnnda güvenovn alamayacagını kesin olarak pesin pesin bilmiyorsa da her halde seziyor olmalıdır. Güvenovn alamayan Irmak hukümeti istifa edecek ve istifa etmis bir hükümet olarak yenısı knrnlana dek eündelik işleri ydrütmekle yetinecektir Şn halde dönüp dolaşıp iki ay Snce nlastığımız kısır noktaya geleceÇiz demek olavor. Teniden bitmez tukenmez tnr lara mı başlanacak, seçımlerden kaçan saç cephe partilen can havliyle bırbırlerıııe sarılıp zoraki bir koalis>ona mı gidecek ler, voksa akıllarını baslanna toplayarak ıstemeve isteme\e de olsa seçımlere razi mı olaeaklar? Görecegiz nucu 13 kişi Blmüş, 3"ü ağır 17 kışi de yaralanmıştır. Dün saat 15 sıraJannda meydana gelen kazaya, Mustafa Yılmaz yonetımındeki 310 sayılı pos ta trenı lokomotıfının, Suıdırh is tasyonunda manevra yaparken, Kutahya yonüne demiryolu ışçısi gotürmekte olan vagonete çarpmasının yolaçtığı one sürülmektedır. Çarpışma sırasında demiryolu işçısı taşıyan vagonet parçalanmış ve 13 ışçi ölmuştür. Olaydan sonra yoluna devam eden posta trenı, Dursunbey'de durmuş ve makinist Mustafa Yılmaz gozaltma alınmıştır. Üç misli maliyet Kazada ölenler Kazada olen demiryolu lşçilerının kımlıklerl şöyledır: Yakup Keskın, All Yalçınkaya, Suleyman Yalçınkaya, îbrahim (Devamı Sa. 7, Sfi. 1 de) ı Ecevit anlatıyor "Ikinci Dünya Savaşı süresince demokrasiler cephesini tuttum.. Sanat.. Edebiyat.. Şıir... Çevlri Tagore Sohbet. Tartışma . Emırgân'da yürujru»... Çınaraltında cay .. Ecevitin kolei yıl'arındakl okul dışı hayat, bu aiıa çızgıleriyle devam ederken önoe Avrups, sonra dunya ttüncl Dünya Savaşının ıçıne Rirmiştır 1938'de Avusturya'yı tlhak ettiktec sonra 1939 baharında Cekoslovakva' yı işgai eden Alman ordulan ayni yüın 1 eylülünde Polonya'ya da saldınnca, îngiltere ve Fransa, Almanya'ya savaş ilân etrnış ve her Kecen eün dunyanın veni bır köşesine sıçrayan savas, 1945 yazına kadar, radyo ve gazete haberlennm, yorumlannın başlıca konusu olarak kalmıştır 1938 yıh, Türkıye'de, Atatürk'ün ölduğü yıldır. Robert Kolej hazırlık sınıfına o vıluı eylülünde gırmış olan Bülent Ecevn de 10 kasımı ızleven gunlerde O'nun Dolmabahçe Sarayındakı katafalkının oniınden eecen öftrenctler arasındadır. 1939, 1940, 1941, 1942, 1943, 1944. Ecevıt'ın Robert Kolei'deki oğrenim yıllarında devlet yonetirmne hâkim olan başlıca konu dış politıkadır Bir yandan Inglliz ve Fransızlarla ışbırlıgı anlaşması vapmak.. Ama Almanlarla da arayı bozmamak .. Sovyetler Bırllglnı de dik katle lzlemey) ihmal etmeverek TUrkiye'nm savaşın dışında kaltrasını saglamak.. Başta Cumhurbaşkanı ve Mıllî Şef İsmet Inonü, once Dr. Refık Saydam'm, sonra Şükrü Saraçoğlu'nun başkanlığındakı hükumetlenyie bep bu hassas dengeyı korumaya ugraşır. Türkıye bır yandan bu uğraşııun dıplomatık güçlUkleri, bir yandan da ekonomık sıkıntılar ıçındedır. rında, savaşın gelışrnelermi de yakından ızledığini haürlıyor « Savaşı, radyolardan ve gazetelerden dikkatle ızlıyordum» dıyor. «Zaten Ankara'dakı evimızde de, harekât, daha pek çok evde olduğu gıbı harıtadan ızlenirdı...» Cephelerden blrtnl tutarak mı ızlerdınız?.. « Tabii demokrasiler cephesini tutardım s Kolej, Amenkan Kolejl.. Okul yonetimınm, öğrencı len siyasî açıdan etkiledıği olur muydu? « Hayır... Kolejde genış bir hoşgörü vardı örnegln, şımdi (Devamı Sa. 7. Sü. 4 de) 7 hazlran 196« tarlhınde vapımına başlanan Keban Baraıı A$ağı Fırat Proıesi içinde ver alan barajlardan llkldlr Keban'ın yapımı seklz vıl surmus ve Uk kez 9 evlül 1974 tarihlnde elektrik üretlmlne başlanmıştır Yapılan hesaplar Keban' in yılda S mılyar kilovatsaat elektrik üretecefini ortaya koymuştur Buns göre, Keban Barajı Turkive'nin blr vıllık elek(Devamı Sa. 7. SB. 7 de; Görevden dönerken otomobilleri tren altında kalan 6 gazeteciden biri öldü tZMİR Hipodrumda yapüan bır defıleden dönerken içinde bulunduklan otomobıl Şırınyer açık tren yolu geçıdinde Kemer • Buca sefennı yapan banlıyo trenı tarafmdan 10 metre sürüklenen 6 gazeteciden Hayat spor Izmır muhabırı Hüner Şarman kurtanlamayarak olmüş, dığerlen ıse mucıze kabüınden kazayı hafıl sıynklarla atlatmışlardır. Şofor Şaban Baglar yönetimindekı 35 DD 413 plâkab otomobil le tupodrumdan donen Yeni Asır muhabin Güngör Ocal, Ekspres gazetesi muhabırı Celal Yılmaz, Hurnyet gazetesi muhabıri Aykut Fırat, Günaydın gazetesi muhabıri Kenan Seven ve Cengiz özalp ıle Hayatspor mecmuası (Devamı Sa. 7, Sü. 3 de) »ÖPORTAJ: ALTAN ÖYMEN İzlerimiz olayı Asıl ılgisı, sanat ve edebiyata dönük olan Ecevit, kolej yılla BAŞBAKAN: "BIZ BİR BAKIMA SEÇİM KABİNESt KARAKTERÎNDEYİZ,, ANKARA, (Cumhnriyet Bnrosu) Prof. Sadı Irmak Hukümetinın programı, bugun saat 15'de MıUet MecUsı'nde, saat 16 30'da Cumhurıyet Senatosunda okunacaktır. Erken seçım konusuna genış yer venldığı bıldırılen hükumet programı, partı gruplannda yann ele alınacak, güven oyu venlıp venlmemesı kararlaştırılacaktır. Program gonişmelen Salı gunu başlayacak, muhtemelen cuma gunu de guven oylaması yapılacaktır Bu arada Başbakan Sadi Irmak, Mıllî Güvenlık Kurulu'nun dun Cumhurbaşkanı Koruturk başkanlığında yaptigı toplantıdan sonra Çankaya'dan aynlırken, «Bız bır bakıma (Bır seçım kabınesı) karakterındeyız Huku met programımızda bunu sarahaten goreceksınız» demıştır Irmak, sıyasi partı lıderlennın gf> ruşlennı açıklayarak bu hukumete guvenoyu vermejeceklerını soyledıklennı hatırlatan bır ga zeteciye de, «Kım açıkladı Ben bılmıyorum. Pazartes, gunu (yann) açıklayacaklar Şerıatın kestıği parmak acimaz» karşıhfını vermıştır da kuruldugu hatırlatılmakta, erken seçim zorunluluğuna degınılmekte. «Hükümetımız buyük Otuz altı daktılo saylası tutan Meclısın kararlaştıracagı ve mümkün goreceğı olçüde, yakvn (Devamı Sa. 7. Sü. t de) Hava korsanları, isteklerinin bir bölümü kabul edilince, rehineleri serbest bırakacaklarım açıkladılar TL'NUS Uç gün önce Dubai'den kaçırdıkları Ingılız Havayollanna aıt VC10 tıpı uçagı Tunus'a ındiren Fılıstınlı genllalar, isteklerinin bır bolumunun kabul edılmesi uzerıne, ellennde bulunan 45 rehıneyı serbest bırakacaklannı açıklamışlardır. Bu arada hava korsanları Mısırda tutuklu bulunan 13 Fılıstınlı gerıllanın serbest bırakılma (Devamı Sa, 7, S>u. 1 de) Öğrenci çatışması ile ilgili olarak 11 kişi yarın adliyeye verilecek Ataturk öğrencı Sıtesinde çıkan olaydan sonra gozaltına alınan 11 oğrenci, Zeytınburnu Savcılığınca yapılan sorgulamaları tamamlanarak yarın Adllye>e verılecektlr ülayın gorgu tanıkları, saldırganların once Hurriyet Meydanında (Beyazıt) içinde Ecevıt'ın fotoğrafları bulunan kıtapçı dukkânına saldırdıklannı daha sonra da Ataturk öğrenci Sıtesıne gıderek olay çıkardıklarınl anlatmışlardlr ülaylar sırasında varalanan Can Sezgın, Mustala Yerkaya ve Ramazan özguç aalı uç dgrencı ük tedavıleruıden sonra serbest oırakılmışlar Ancak kalçasında bıçak, başında da sopa yarası o (Devamı Sa, 7, Stt. l de) Kocatepe'yle ilgili iddialar üzerine Kayacan "AP'ye geçseydim böyle olmazdı,, dedi 300 miiyon liralık davada yabancı petrol şirketlerinin bilirkişi adayı Prof. Cillov'un eski hükümetçe reddedildiği açıklandı ANKARA (ANKA) Yurt lçi petrol urunlen (ıyatlan konusunda Enerjı ve Tabü Kaynaklar Bakanlığmca uygulanan Indirım oranlanyla ügılı olarak petrol şirketlerinin açmış olduğu ve Danıştay'da göruşulmesıne başlanan davada Mobıl ve BP şırketlen venı Tıcaret Bakanı Prol. Dr Haluk Cıllov'a bılırkışı olmasını ıstemış fakat bu ıstefc CHPMSP nukümetının son dönemınde ılgılı Bakanlıklarca uy gun eorulmemıştır Türkıye'de kurulu rafmenlerın »Rafınerı çıkış fıyaO» olarak sap tadıklan bazı petrol ürünleri H vatlarına Enenı ve Tabıı Kaynaklar Bakanlığı ner rafınerınin durumuna göre değışen oranlarda ındırlm uygulamakta ve oetrol urunlert piyasada bu ındirim (Devamı Sa 7 Su. 4 de) Almanya'da çahşma süreleri sona eren 400 binden fazla Türk işçisinin büyük kısmı işsiz kalacak ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Pederal Almanya'dan dün aksam Ankara'ya gelen onemlı bır habere gore, dün sozleşmelen sona eren ve içlerınde 400 bini aşkın Turkün de bulunduğu 1 mılyon 400 buı yabancı ışçmın sozleşmelennm hemen yenilenmiyeceğı, bazı yetkılıler tarafuıdan on», surülmuştür Konuyla ılgüi olarafc bir açıklama yapan Nurnberg îş ve tşçi Bulma Kurumu Başkanı Josef Tıngel, işe alınmalarda Alman asılü ışçüere oncelık tanınmasım öngoren ış yasasının 19 maddesının bundan böyle tıtızukle uygulanacagım belırtmışür. Buna gdre, yabancı isçiier ancak Alman ışçüennin calışmayı kabul etmedıkleri veya etmeyecekleri ışlerde çalıştınlacaklar«lır Federal Almanya'da halen 90i1 bınını Turklerın oluşturduğu 4 nulyonluk bır yabancı ışçi kıtlesı bulunmaktadır. Işsız Alman lşçılerınin sayısı (Devamı Sa. 7 Sfl. 6 da) NADİR NADİ ANKARA, (ANKA) Cumhu rıjet Halk Partısıne gıren eskı Denız Kuvvetlerı Komutanı KePrognramda neler var mal Kayacan. bazı gazetelerde yer alan Kocatepe muhrıbının ken'iıIrmak Kabınesı programında smm kusuru vuzunden battığı hükümetın hangi koşuliar altınyolundakı ıddıalara cevap vermış ve «Eğer AP'je gırseydun boyle olmazdı Bu konunun açık j CHP'Li iKi lanmasını Genelkurmay yapabılır» demıştır MiLLETVEKiLi Eskı Denız Kuvvetler KomuERKEN SEÇiM tanı bu konuda şunlan soylemıştır KONUSUNDA «Bu konu bugun ortaya atılacak bır konu değıldır Bu ıtYASAÖNERiSi hamlara benım değıl Genelkurmayın ce\rap vermesı gerektr. Be HAZIRLADI nım bu yapılan ıthamiara h;ç I aldırdığım vok Eğer AP ve geç1 ANK4RV (ANKA) Hükümet I sesdım bu ıthamlar olmizdı Bo\ bunalımlarına bır çozum yolu le konulann bujrânlerde ortava j bulmak amacıyla CHP Burdur atılmaması gerekır Belkı uçun Mılletvekılı Mehmet Alı Sanlı ve cu bır Kıbrıs harekâtı olabılıt CHP Dıyarbakır Mılletvekılı BaOnun ıçın şımdi bır şeyler soyhattın Erkoç anayasanın 108 lemek sakmcalı olabılır Bu ıtmaddesınde bır değışıklık yapıl hamlann hak'kai derecesi 56 i«(Devamı Sa. 7, Su. 1 de) ne sonra açıldığ» kavufabılir.» Amerika ıie Sovyetler arasındakı 6. zirve toplantısı başladı VLADIVOSTUK Birleşik Amerıka Cumhurbaşkanı Gerald Ford ıle Sovyetler Bırlığı Komunıst Partısı Genel SeKreterı Leonıd Brejnev arasındakı zırve gorüşmelerı Büyuk Okyanus kıyısındakı Vladıvostok lıman kentınde dun başlamıştır Ford ve Brejnev dun 8 saat suren goruşmelerın Uk bolümunde nukleer sılâhların sınırlandırılması konusunu ele almış lardır Bu goruşmeden sonra ıkı Ulkenın lıderlen ortak bır bıldın vayımlayarak Sovyet Amerikan ılışkılennde son vıllarda kay dedilen ıl«ılemenin çok önemli bır eelışme oldu*unu belırtmışlerdır Bu arada ABD Başkanı Ford, Brejnev ıle vedığı 1 yemekte yaptığı koiıısmada ül ' t ınm yumu(Devanu Sa. 7, Sü. 1 de) DÜNYA GÜZELI EVLlLÎÖE INANMIYOR Ingıltere'nin Başkentı Londra'nın Albert Hall salonlannda yapılan Dunya Guzellık Vc»rı*uiasiJiın sun seçmelennde, evlılık muessesesıne inanmadığını soyleyen 18 avlık evlılık dışı Debek sahıbı Ingılız guzell Helen Morgan dunva guzelı seçılmıştır 22 vaşında sıvah saçlı venl dunya guzelı, taırunıen tnguızlerden kuıulu )urı neyetı tarafından oy çokluğu ıle Kralıçclık tahtına oturtulmuştur E.ı tazla şansa sahıp guzeherden Amerika temsilclsl Terry \nn Brownıng ancak ', beşmcı seçıl^bı!mı«tu Helen Morgan seçilmesıni 18 aylık oğluna j borçlu oldugunu sHylcmls, ve bunun nertenl olarak da dogumdan sonra 12 kilo vermlş olmasını göstermlştir. (a^.) i Turhan Selçuk'un ÇIZGISIYLE DÜNYA VE YURT SORUNLARI 8'INCI SAYFADA