Katalog

CUMHURÎYET 22 Kasım 1974 l L Efı'p, (ALAı^ı N t BAlANJtNlM fO lUÂlP ^ ABDULCANBAZ 1/1 Fi W ] \ PİKNİKMAP Hl 1 DAGLAR KRALI Yazan: Edmond About .28 Ne yaparsın. Ananın lnadı olmasaydı, şımdı sen de de haydut olmuştun. Ama o tutturdu benım oglumda haydutluk yetenegı yok dıye Hadı sağlığına1 Sağlığınıza Bay Alman' . Sıze manevı ogıum yuzbaşı Perıkles'ı tanıtayım Kendısı bır çok yabancı dıl bılir Çok sevımlı bır delıkanlıdır ve ben yokken sızin yanınızda kalacak Sevgılı Penkles bu bay bılim doktorudur ve tam onbeş bın frank defcenndedır. Inanır mısın* Bu koca doktor doktorluguna rağmen onbeş bın frank fıdyesınl bızım tngılız hammlara odetmeyı beceremedı. Dofrusu dünya bozuluyor. Bızım zamanımızda her ş*y daha ıyıydı. Sozlerıni tamamladıktan sonra kalktı ve etrafa emırler yagdırmaya başladı Kral pek keyıfhydı Acaba jenıden harekete geçmek mı, yoksa naan«vı oflunu gormek mı onu boyle sevmdırmıştı1' Haydutlar reıslennın emırlerını yerıne getırıyorlar. yola çıkraaya tezırlanıyorlardı. Bu arada küçük Spıro ve diğer dokuz jandarma unıformalarını çıkanp, havdut gıysılerını uzerlerme geçırmışlerdı bıle Haydutlar* katılanlar hallennden memnundular. Yunan bayrağı altında kalanlar ıse homurdanıyor seçımde haksızhk edüdıgıııı, nidpme Dakılmadığını ılerı sürüyorlardı Komutan herkesın sırasının gelecegıru ıleri sürerek adamlannı yatıştırdı Hacı Stavros yola çıkmadan once butun anahtarlan Yuzbaşı Penkles'e verdı Ambarların şaraplann durduğu yerler te<er teker KOSterdı Sonra bıze ıyıce gozkulak olmasını, kaçmamıza fırsat vermemesinl tenbihlemeyı de unutmadı. Bunun uzenne Penkles gülumseyerek. Neden korkuyorsun Onlan hıç kaçırır mıyım Ben de hıssedar degıl mıyım1' diye cevapladı Kralı Eaat yedıye doğnı Kral kuzey ybnüne doğru ardınds adamlan olduğu halde yola koyuldu. Haydutlar gıderlerken, Hacı Stavros un gençlık gunahlarını anımsatan su şarkıyı soyluyorlardı 1 Kpra gijflü fcırfcfsun askeri gehyor ovadan' Çrtındj hçp a^ııçda sakırdayan tüfeğı altından Seslenıyor akbabalara «Aynlmaym sakın yanımdan, Atmananın paşasını sun*ca4ım sue bırudan > Bavım sız kı, Yunanıstan'ı gezmıssınız. Atına çocuklarımn kılıseye gıderken soyledıkleri bu şarkıyı ıyı bılirsınız. Kızının yanmda uyumakta olan ve her zamankı gıbı jandarmalan duşleyen Bayan Sımons sıçrayarak uyandı ve doğru pe yanı şelaleye kostu. Ilk anda kurtancılar yerme duşmaıüarla karşılasınca bayagı bozuldu. Sonra dıkkatle bakmca Kraıı Korfulu'yu ve otekılen tanıdı Onu asıl şa;ırt<ın, bu sabah seferıne katılanların çokJugu olmuştu Hacı Stavros un ardındakı adamlan bırer bırer sa>dı Sayılannın altmışa vardığını gorunce duşundu kı kendılerını korumak uzere yalnuca yırmı kışı kalmıştı Daha bır gun once kendısme pek saçma gelen kaçma düîünctsi ?imdı artık eskısı kadar gerçekle?mesı guç gbrıinmüyordu Bu duşunceler aruında, hıç beklemedığı bır artçı bırlıjının kafıleyı aledığıni j« J L£^. I^^ PORTEKlZİN BAHÇELERt OZANLARI KURŞUNLANMIŞ AYDINLARI HAPSEDİLMİŞ BİRÜLKE ÎLKYAZ Yeryuzunde çok »ey degısmiîtir, daha değı?eceklerden baska Ne var kı kımı »eyler zor değişır. Agır varır varacakları yere. Garcıa Lorca, îspanya'daki dokulen kanın hesabı sorulacak dıvordu Yıllar geçtl aradan, daha sorulmadı. Ama vakındır artık. Bır ucuna gelındl. Amerikan emperyalizmlnin de hesabı sorulacaktır Ne zaman lorulur? Kısa gunlerın içınde değıldır elbette. Gunu gelinc» torulur ama. Porteklz'in üstunde dolanan kara bulutların en bıhuğu, en yoğunu, en ısık geçırmezı, Ev tados Unidos da Amerıca'dır. Amerıka Bırleşık Devletlerl yani . Ne vıpılacaksa ardından bır korku gehyor. Aman «Şül» glbt olmasın Caetano kaçm.s gıt mış, Amerıka > a da\ah golge• v« kaçıp gıtmeven minl mın1 nscık bınlerce Salaz'af pu«uda beklnorlar Çag dısı bır duzenı gen getırebılmek içın Vıetnam dan ba^lavarak taa Gunev Amerika ya kadar uzanan çızgı Portekız'ın de u?tunden geçer Portekız ın ıntune geldı mı, daha bır koyulaçır kalınlaşır Portekız'de kendı ıç kojullarının gerektırdlğı bır devnm olmuştur Somurgelerden gflen kıvılcım Lızbon'un ana cad delerinde alev olup çıkmıçtır ortaya. Ülke bu kez başka bır çızgiyle ayrüır ikiye. Tutucularla ılcrıcıler. G«l gor kı, ozgurce degıldır bu ajnlık Her az gelışmış ulkede var olan bırtakım dışa bağlı «Elektronık Bevin»ler başlar çalışmava Buyurganlığın, (dlktatorlufiun) ozleminl çekenler, çıkarlarından olmak ıstemeyenler, bu elektronık bellkyaıın aydınlı|inda bir bolnt örter âstünü elülerın Bır baska bolntnn altında Dnrnp dnmrken çieek açmış Ozlerale doln bir agaç Ba|ır Bağır se\inçten dorm» Yasam'a vanr bu çiçek n.a. yın.ın koltuk altına sığınırlar. Turkij e de olduğu gıbı, Yunazıı^tan da olduğu gıbı Portekız'le ılgılı yazılann sonuna geldık demektır. Daha yazılacak bır çok seylerın bulunduğunu bılıyorum. Guneye doğru kıyı kıyı ınerken, yoksulluktan kıvranan bahkçı koylermın ol duğunu bılıyorum Yalın ayak başı kabak durcnadan dıdmen ' kaduılardju} Jb};, ^yıççn«i Ş J et<z medığımızı bılıyorum Bu arada son Pans modellen ıle uğraşan ve etek boyunun nerede oldugunu tartışan hanımlardan da SOE etmedık Koylülenn geleneksel tutumları ıçınde olup bıtenlen pek umursamadıklannı da ortaya koymadık Ikınci Dunya Savaşından sonra, bıçımsel de olsa yapılan seçımlerde halkm oylannın yüzde yırmıbesmı topladı dıye oldürulen sosyalıst onder, «Delgado» nun byküsü, buyurfan fa«i»t toplumlann kanlı ıslen göz kırp madan uygulayabüeceğının en belırgin bmefi idı, o"nu da anlatamadım Açıkça soylemek gerekırse, boyle bır yazınm usunca surmüş bır yazınm sınırlannı oldukça aşıyor Portekız olayı. Ojrsa, çagımız olaylarla dolu. Toplarla tanklarla dolu. Oyunlarla oyunbaslıklarla dolu. Tek aevınılecek şey, butun bu oyunlara, butıln bu oyunbasbklar» fcalleşlıklere kaışı dırenen Mşılerın bulunması Geçmıs çaglardan daha çok bulunması. CIA T« o'na dayalı Portekızh ;ıkarcılar bıraz gulumseyerek bakıyorlar butün bu olup bıtenlere Şılıde olduğu gıbı, halkın oylanna da boş verıyorlar. Sevmek bır deger ölçüsü ise, sevıjorum Porteku'i. Bunca «eruvenden sonra, bır tadımlık aoluk almalarının ellermden uçup gıtmesını kun ıster Olağanüstu guzellıktekı çıçeıclen ıle, bahçelen ıle, yoksulluklan ve kızgınlıkları ıle bır Portekız'dır uzanan onumuzde Kenarlan dıkenlı tellerle çevrümış bır ozgurlük denemesı Spartakuslar . Tarıhten gelme bır ıçgudu ile, tarıhten alınma derslerle duyjusallığa kapılıp kazandıklannı yıtırmek ıstemıyorlar. YAIMtZCA UNLU yiCOTZbABl Nevzat ÜSTÜN tıcılara karşı savaşarak surdürenler arasındakı çatışma kolayına bıtmez Kımı yerde, kan şampanyaya donuşur Afrıkada ^sya'da Gü ney Amerıka'da dokulen kan bır dp bakarsınız kı Londrada bır başka şe>e donuşmuştur Demırden va aa başka bır şeyden altın elde e'mek ıçın çok ugraşıidı. Başarılamadı tnsan kanından şu ya da bu «şey»ı üretmek başanldı Inanılmaz gıbı gorunuyor ama gerçek budur. • Lımanda dolaşıyorum. Kocaman ^ ınçler sandıklar kaldırıyor. Bunun karsılı?mda başka sandıklar ıniyor Elı varalı bır ışçıyı ?eçırdiler onümden Kuçuk parmaemdan suzülup akıyordu kan. • Kıbns'ta olu ve vıtık savısı ikl yuz ellıyı geçmış Insan govdesmde en çok «göı» ün olumu yaralar benı Kol olur bacak olur Davanması zordur bu olumlere ama iş goza geldı mi davamlmaz olur Duşunmek ve gormek bır bakımm avnı şeylerdir Şımdı kimbılır kaç Anadolu çocugu gormüvor artık Belkı bır o kadar Yunan çocugu da Rormuvordur Mıni mınnacık Salazarlar ydzunden Donmek zamanı geldl artık On onıkı guniuk Portekız bıtıyor. Içımde Portekız adına bır tcuşku buyuyor Yarım yamalak da otsa, elde edılenler bozulsun ıstemıyorum. Yıllarca hücre'de kalmıs bir mahkumun gun ışığına çıkanunca geçırdığı şaşkınlığı geçinyor Portekız halkı Her seyi bırden elde etmek ıstıyor, her seye bırden varmak . Yarım yuz yldır, ozanlan rur>;unlanmış, aydınlan hapsedilmış, gece yanları evlerın kapılan yum ruklanan bır ulke de bu kadarcık şaskınlık ve boyiesıne istekler az bıle . Kopuk gider, anasu ossu kalır yerınde Çeviren: Ali Sirmen hayretİA farkstti. Adamlan saymaya başladı. Onaltı. onyedı. onsekiz . ondokuz.. ylrmi. Demek kampta kıtnse kalmara.ştı Arnk öıgürdük Bayan Sımons bır yandan koçuyor, bir yandan haykınyordu, «Mary Ann kurtulduk» Bu arada haydut kafılesi yoluna devam etraekteydı Seksen kışılık çete doksan kl$ilık bır grup olmuş gıdiyordu Mary Ann annesının çıghklanyla uyandı Kalk kızun gıttıler, artık orgürüz. B«n sana deıremıj mıydım'' Gıttiler dlyorum gittıler Hadı koşalım kunm. Merdlvenlere doğru koştular ve Kralın karargâhınm jandarmalar tarafından İ5gal edıldıgını, tam ortada mavı Yunan bayrağının dalgalandığını gördüler Hacı SUrros'un yerınde şımdi Yüzbaşı Penkles duruyordu. Bayan Sımons bırden öyle bır heyecanla kendınl yüıbaşının kollarına attı kı, adam bu gulle gıbı duçen yüku güçlukle tartabıldi. Çok şükur haydutlar gıttl defü mi? Yuzbaşı Ingıhzce olarak cevap verdı. Evet hanımefendı Onları sız mi kaçırttınız. Dıyelım kı, bız burada olmuaydık gltmeyeceklerdı Herhalde çatışma çok kanlı olmujtur. Hayır bir damla gozyası bıle dokulmedı. Bir tek sozum yettı. Ve şımdı bız serbestız degıl mıT Tabıi Atına'ya donebilır mıyızT Istedığınız anda Kh ovleyse hemen doneiim. şimdılık ımkansız Neden burada ne ışımız var' Komutanlık gorevımı yerıne getirmen», savaç alanını korumam gerek Mary Ann, beyfendmın elını sık. Guzel kız bu ısteğe uydu Sayın bayım dıye surdurdu sozünu Bayan Sımons sızı buraya Tann gonderdi Bütun umudıımuzu^ yitırmıştık Tek savunucumuz, j * * , sı.nırlı yetenejcleri ^ T n bır Alman delıkinjısıyd;. oâ S i M p t ü | $ ve bızı eı>«kU aiaaaz yollardan kurtarmaya çahşan bır bılgın Her neyse Her zaman jandarmanın geııp bızı kuiıs racağina olan mancımı korumuştum. Öyle degıl mi Mary Ann? Evet anne Bayım bilmenızı ıstenm kı bu haydutlar son derece aşagılık adamlar. ÜstUmıizde neyımız varsa aldılar. Herşeyınizı mıT Evet herjeyımızı yalnız benım saatım hariç Onu aaklamayı becerdım. Çok ıyı yapmışsınız bayan Pekı sızden aldıklarını sonr» gerı vermedıler mı' Hayır bıse uç yuz frank ıle gumüf makyaj çantamızı ve kızımın saatım gen verdıler. Bu eşyalar hala yanınızda mı? Kuskusuz Yusuk v« küpelennızı de aldılar mıT Hayır sayın yuzbası Şımdı lütfen butun bu soylBdıklennızi bana verın Efendım. anlayamadımT var) Lizbon'da bir Mozambikli Bılmem hıç rastladmız mı 9 .. Sokaklarda küçük demır kulubeler çıkar onunuze, ustlerınde «Dikkat Ölüm Tehlıkesı» dıye bır yazı yazılıdır. Elektrık dagıtım merkezlendır tşte Portekız de o kulubelere benzıyor Sımrda boyle bir yazı gormesenız de butün ülkenın Ustünde yazılıdır. «Dikkat Ölum Tehılkesı» Portekız'de eskı sorunlar bıtmedıfı gıbı, yenı sorunlar da eklehıvor buna Somurgelerde yaşayan yuz bmlerce ınsan var Onlar donmek ısteyeceklerdır Ikı yuz ellı bmı askm somürge ordusu, anayurd'a gelecektır Dış ulkelerde yasayan ışçılerın bir çoğu ozgurlükten sonra, koylerınd9 yaşamak ısteyeceklerdır Bunlar ıçın yenı yem ışyerlerı gerek Işsızler ordusu oldukça kabankken bun'arın sorunu bus butun a^rı mr sonın. Özgtırlugun ucuz olmadığı bir kez daha çıkıyor ortaya. • Bir başka sorun da Salazar donemının somurgelerdeki «alışkınları» Onlar da bıldıri Ustune bıldıri yajınlamakta tehdıtler savurmakta, el altından, el ustunden çalışmalara gırısmektedırler Lızoon dakı «alışkan» Jar, somurcelerdekılefı her bakımdan desteklıyorlar Paravsa para Kırahk askerse krralık asker Beşyuz yıl once, onları Mozambık'e goturnr'tış olan Don Henrıque bır bayrak gıbı jasamakta • Değışmeyen tek sorun dunvamızdakı zengmhklenn peylasılnrıası sorunudur Kım neyı ne kadar aldı, nasıl aldı"" Nerden aldı karşılığında ne odedi Yaşamlarını sılah sa'arak sürdurenlerle vasamlarmı sılah sa Yarın: Dönmek zamanı MALKOCOĞLU yazan veçızen:Ayhan BAŞOGLU BANYA LUKA'NIN TOPLARI BlfZAKMA <2NU462l DİŞİ BOND TİFFANY JONES T A K V) M îî KASIM CUMA Guneş öğle Ikmdi Akşam Yatsı tmsak 654 12 00 14 31 16 46 18 22 5 12 207 7 14 9 44 12 00 138 12.25 GARTH K ,*tll M»l« «t «U>l«!lf'M , ınıtnkktl ctatıı mrası* «*ı>ı•11 »ır MlıfNlt uumıtoto. tantt ıllk. vt mna M I M I I I ıcm un kır Acnt ılnuMi, ımıı liltnıı ısl«f««»; «ırattı ttt U\ I VEFATLAR İCİN Tel.: 472106 İSLÂM CENAZE I$LERİ CAICAT KEN0T9 MfN «dBICtt CAVD/ ypl «J SCMf OLPOeMCKp T£DM (NDJRSI a»M « MT l u l • 1 r ılnak ı;efi iv< ıcı yırt dıı »ıırt i\tmtt» iwU cmıt »Hlı ftfilıı CHM ktr tııinrtt caın •ııMır (Len \jans 847; alSD