Katalog

CUMHURÎYET 1 Kasım 1974 Dünyada Bugün JJunya Türkiye jîlkemiz, çözümü için yoğun I I çabalar harcanan, ama ko" lay kolay sona ermeyeceğı anlaşılan bir hukümet knzi İçındedır. Şu anda dünyanın durumuna goz atmak, belkı de krize sağlıkh bir çözum getirme açısından yararlı olacaktır. 1973 ekim savaşı, yirmincl yüzyılın onerall donem noktalarından bırı oldu. Petrol ureten Arap ulkelerınin karaaltını bir sılâh olarak kullanmaya karar vermeleri petrol ambargosu ve akaryakıt hammaddesinin fiyatının kısa surede "7400 oranında artış gostermesı, hem kapitalıst Batı ülkelerıni hem de elınde yoğun hammad'de kaynaklan bulunmayan az gelişmışlenn bir kısmını güç durumda bıraktı. Gerçekte hammadde krizinin nedenlen 1973 savaşlarından çok gerilere gitmektedir. Ucuz hammad'de, ucuz el emeği ve açık pazar uçgenine dayanan Batı ekonomisi, kendı ışçi sınıfmın bilınçlenmesi ve sendıkal hareketlerle ekonomik haklarını arama yolunu tutmaM uzerine, temel taşlann dan birini zaten yülardır kaybetmışti. Ucuz hammadde döneminln sona ermesiyle bu ülkeler ekonomisi ikincı önemll dayanağını da yitirmistir. Krizin sonucu bu yılın bahar aylanndan itibarea kendlnı gostermeye başlamıs, durgunluk içinde enflasyon Batı ulkelerl ekonomisini pençesl içıne almış, ulusal gelir artışı azalmış, hatta bazı sanayi ülkelerinde sıfırın altırn» düsmuştur. Avrupa'da dış ödemeler dengesl açık venneyen Fransa gibi ülkeler, şımdi buyuk açıklarla karşı karsıya bulunmaktadırlar. Durumun giderek, bugun içîn bunalımdan sarsılmamış görıinen diğer Batı ulkelerini de etkilemesi kaçınılmazdır. Yukarıda sözünü ettiğünJz gelışme, bir yandan yatırımların azalmasına ulusal gelirin artmamasına yol açarken, büyuk sermayenın krizi hıç degılse kendi emekçı sınınannm sırtına ytikleme gayretleri, düzenle bütünleşmesini değilse de uzlaışmasını, gelirinln her geçen yıl bir oranda artması umuduna bağlanmış olan çalışan ları yenl istekierde bulunmaya itecektir. Sosyal çalkantının, Batı ülfcelerinde orta yolcu klâsik lıberal partilenn şanslanru jitırmesine yol açacağı, politik sahnede ister sağda lster solda olsun, köklü çözümlerden yana radikal görüşlü partilerin ön plana çıkacağı düşünülmektedir. Ayru gelişme önemll oranda hammadde üretmeyen azgslişrniş ülkelerde de söz konusudur. Bunların içine duseceklen çok büyük sıkıntı ve günü gününe yaşama yöntemlerinin destekçisi dış yardımın gene bammadde sorunu yUzUnden azaiması, sözü geçen ülke halklarının sefaJetini daha da ko. yulaştıracaktır. Bu ülkelerdekl sosyal huzursuzluklann, güçlü bir işçi sınıfı bulunmaması yüzünden faşist askerî rejimlere donüşmesi beklenebilır. Sonuç olarak önemli hammadde uretımi olmayan azgelis miş ülkelerde de orta yolcu partiler işlevlenni yitireceklerdır. Petrol ve diğer stratejü ham madde üreticileri ise, artan gelirlerini sanayi alanına aktarmak istedüderi «ıman bugun tçinde yaşadıklan feodal yapının kabuğunun çatladığını görecek, sanayileşmeyle birlikte güçlenen bir işçi sınıfı ve onun artan istekleriyle karşılaşacaklardır. Bu ülkelerde köklu çözumden yana olan siyasi kuruluşlardan, sağda mı yoksa solda mı olanlann ıktidara geleceğini, gelişen ışçi sınıfı ile hâkim sınıflar arasındakı>denge saptayacaktır. Kuşkusuz sosyalist blok dışmdaki tüm ülkelerde meydana gelecek olan bu değişme, bloklararası üişkileri de etkileyecektir. Yoğun petrol gelirine sahip Ortadoğu ülkelerinin komsusu olan ve Batı'nın ekonomü etkısini her zaman duymuş olan Türkıye'nın de gelı^rr1" ""i" < şında kalması bekelnemes. Gerek Batı ekonomik yonteminde meydana gelecek sarsıntılar ve ülkelerin sosyal çalkantıları, gerek DoğuBatı ilişkilerindeki değişmeler yeri dolayısiyle Türkiye'yi de etkileyecektır. Bugun dabi ekonomik içbünyede bazı göstergelerine rast ladığımız bu bunalımın dışında kalamayacağunıza göre, ülkemızde de genel kuralın geçerlı olacağı, yani orta yolcu iktıdarlarm işlevlerını yitirirken, köklü çözüm yolunu tutacak kuruluşlarm ön plana çıkacağı görülmektedir. Bu kaçınılmaz bir zorunluktur. Kıbrıs ve Amerikan yardımı gibi güncel sorunların yanında, dünya hammadde bunalımınm sonuçlarırun da Türkiye'yi gafil avlamaması ıçın bugunden hazırlıklı olmak gerekiyor. Hukümet krizine bir çözüm ararken, bu önemli noktayı gözden uzak tutmamakta yarar vardır. Günübırhk çozumler. hıç bir sorunu çözemeyeceğı gibi, rejimın gelecegini de önemli ölçüde tehlikeye düşürecektir. Güney Afrika'nın BM'den çıkarılmasını öngören tasarı veto edildi NEW YORK Güney Afrika Cumhurıyetinın Bırleşmış Millet ler Örgütünden çıkarılmasını ön gören Afnka tasansı, onceki ak şam Güvenlik Konseyınde 10 oy toplamiştır. Amerıka Bırleşik Devletlerı, Fransa ve ingiltere aleyhte oy kullanmıştır. Bu üç Ulkenin oylan «veto» gücündedır. Avusturya ile Kosta Rıka çe kimser kalırken, lehte oy kullananlar şunlardır: Kamerun, Kenya, Moritanya, Irak (tasarı sahiplerı) ile Avustralya, Sovyetler Bırlıği, Çuı, Beyaz Rusya, Endonezya ve Peru. Karar tasansı aleyhinde oy kullananlardan ABD, Ingıltere ve Fransa temsılcıleri, bu tutumlannı ızah etmışlerdır. ABD temsilcisi John Scali, Gü ney Afnka'yı, güttüğü «ırkların aynhğı» siyssetinden ve Namibya ile Rodezya konusundaki Bır leşmiş Milletler kararlarına uymamasından ötüni suçlarken, «değışıklik rüzgârlan» esen Afrıka'da bu rüzgârlarm teşvik edılmesını Güvenlik Konseyine tavsiye etmış ve «Güney Afrika' yı örgütten çıkarmak büyük bır stratejık hata olur ve gürUltülU bi r salvodan sonrakı sessizlığe benzen» demiştir. Ingıltere temsilcisi îvor Richard ıse, Guvenhk Konseyı ve tumuyle Bırleşmış Mılletlerın, Guney Afrıka'ya, sıyasetinı değiştırmesi ıçın baskıyı sürdürmek zorunda olduğunu, bu UIke örgütten çıkanldığı takdırde ıse bunun yapılamiyacağını behrterek, «gerçekte, böyle bır dav ranış, Bırleşmış Milletler içın feci bir acz itirafı olur» demıştır. (a.a.) Meksıka, pamuğunun üçte ikisini ıhraç edemivor MEXİCO CtTY Piyasa çev relenne göre, Japonya'nın alıcı olmaktan vazgeçmesı ile, Meksıka pamuk üretiminin üçte ikisinin ihraç edılebılme imicftnı or tadan kalkmıştır. Wilson, ABD ile Rusya'yı ziyaret edecek 'ABD'nin 0. Doğu siyasctinde değişiklik olmayacak, • Rabat Zirvesinde, FKÖ tarafından sürgünde geçici bir Filistin hükümeti kurulması da kararlaştırıldı toplanan Arap Devlet Başkanları nın «FKO tarafından sürgünde bir geçici Filistin Hükümeti kurul ması ilkesini» onayladıklarını söy lemiştir. Bu arada Amerıka Birleşik Dev letleri hükümeti, Rabat'takı Arap Zirve Konferansmdan sonra Ortadoğu'da ızlenen Amenkan sıyase tinde herhangi bir değişiklik olmadığını belirtmiştir. Fakat Washington'urt. Filistin Kurtulus Örgütü «FKÖ» ile Israil arasında bir dialoğun açılmasını diledıği de gi derek açıklık kazanmaktadır. Beyaz Saray ve Dışişleri Bakan lığı sozcüleri, kesın bır ıfadeyle «Amerıka'nm siyaseti değışmedı» derlerken, Başkan Gerald Ford'un iki gün önce tsrail ile «FKÖ» ara sında muhtemel muzakereler konusunda söyledıği sozlerı hafıflet meye çalışır görünmüşlerdir. Başkan Gerald Ford salı günkü basın toplantısında, Israil ile Ürdun ya da FKÖ arasındakı sorunlaruı çözümüne yönelik hareketi sürdürmenin zorunlulugunu behrtmişti. Pamuk satışlan yavaş gidiyor Aynı çevreler, geçen yıl, şu sı ralarda üretimin dörtte Uçünün satılmış olduğunu, bu yıl ise pa muk satışlarının çok yavaş gıttığını belirtmekte ve Japonya'nın Meksıka'dan pamuk almaktan vazgeçerek Amerıka Bırleşik Devletlerıne yönelmesınin bunda büyük etkisi olduğuna ışaret etmektedırler. RABAT «FKÖ» (Filistin Kur LONDRA İngiltere Dışişlerı tuluş Örgütü) Yürütme Komitesi Bakanı James Callaghan, ParBaşkanı Yasir Arafat'ın bir sözlamentoda Işçi Partısi Hükücüsü, önceki gün bir haber ajanmetınin dış, savunma ve ekonosına verdiği dcraeçte, Rabat'ta mik sıyasetine ilışkm bilgi ver j miştır. Callaghan, bu arada Baş | bakan Harold Wilson Ue kendisinin yakında Washington ile Moskovayı ziyaret ederek yüksek düzeyde Doğu Batı ıhşkıleri Ue savunma koııularında görüşmeOAKKA Banbladeş'e bir ler yapmayı düşündüklerini de günlük bır zayarette bulunan açıklamıştır. Amerıka Dışişlen Ba&anı Henrv Kissinger, dun sab&h Dakkd'dan Callaghan, Batı müttefiklerin, Pakıstan'a gelnıiştu Vıyana'da yapılmakta olan Dotslamabad'a nareketmden önğu . Batı asker ındınmi görüş«• bir açıklama yapan Kıssınger, Rabah zirve toplantısının, melerınde Sovyetler Bırlığı ile Filistin Kurtulus örEütU"ne Ba bir anlaşmaya varüması için, tı Şeria toprakjan üzerinde bir sürekli çabalar gösterdiğmj de devlet kurma vetkıs: veren kararı Ue ortava CIKHTJ karmasık belirtmiştir. (THA) Kissinger Pakistan'da bir durumu mcelenıeK uzere pe't yakında yenıden Onadogu'va ge lebıleceginı soyıemıstır. Kissinger Bangibdeş'te, Amerıka Başkanı Gerald Ford'un bu ülkeyı daha sonra belırlenecek bir gunde zıvaret etmesı içm yapılan bu çagrıyı da kabul etmıştır. Henry Kissinger tslâmabad'dan sonra AfRanıstan ve îran'a da gidecektır ta.a.) Washington Post'a göre Amerikaiı bir şahsiyet, Filistin direnme hareketiyle. temasla rın zorunluluğuna ilk kez değinmektedir. «Washington Post» gazetesi, bu sözleri «Amerika'nın Or tadoğu siyasetinde bir değişiklik belirtisi» olarak yorumlamıştır. Beyaz Saray sözcüsü Ronald Nessen, Başkanm sözlerinin, Rabat Zirve toplantısı üzerinde «eksik ilk raporlar»a dayandığını izah etmeye çalışmıştır. Rabat'taki Arap Zirve Konferan smda Yasir Arafat'ın Filı«tin tem silcisi olarak kabul edılmesi, Amerikan Hükümetini, «tsrail, şu ya da bu şekilde FKÖ ile dialog kurmadıkça, Ortadoğu bunahmınm çözümünde kayda değer herhangi bir ilerleme olamaz» diye düşünmeye yöneltmiştir. Dışışleri Bakanlığı sözcüsü, Henry Kissinger'in, kasımın ıkincı haftasında Ortadoğu'y a yapması beklenen ziyaret sırasında, Rabat'ta alınan karariar konusunda nbelirgin bir fikre» sahıp olabileceğını söylemıştır Kıssmger'in bueüne kadarki amacı, îsrail ile Ürdün'ü Filistin sorunu çözülmeden önce^ tsraıl'in Batı Şena dan çekılmesı konusunda müzakerelere başlatmaktı. BİRDEFADA İLYON Altın yılımız sizin de altın yılımz olacak... Bir defada 30 Milyon, Türkiye îş Bankasında 100 000 talihlisini bekliyor. Çeşme akarken testinizi doldurunuz. ALTINY1LI1SI CEKİÜSÎ Fransa Dışişleri Bakanı Israil'de TEL AVİV Fransa Dışişleri Bakanı Jean Sauvagrargues oncekı gece geç vakıt Tel Avıv'e gei miş ve tsraıllı meslektaşı Yıgal Allon tarafından Ben Gounon Havaalanında karşılanmıstır. Ylgal Allon, havaalanında yaptığı hoşgeldiniz konuşmasuıda, Fransız Dışişleri Bakarumn Israil'e bu ziyaretının «bir bunalım anına» rastladığını gizlemen o yararsız olduğunu soylemış ve konuşmasına şöyle devam etmıştır: «Hükümetinizin Ortadoğu poli tikasının Israıl'de derin bir hoşnutsuzluk yarattığı dikkatınızden kaçmamıştır. Zira bu politıka, bolgede barışı gelıştırmeK olan amacına ulaşmamaktadır. Umuyorum kı görüşmelerımiz sırasında, tsrail'in bütün kalbiyle banşı ıstedığiııi anlayacak sınız. Bununla birlikte, İsraıl'in, tanhın çarklannı gerıye dön dürmek amacıyla harcanan çabalan yüreklendıremeyeceğı ya da tedhışçiliğın ve tedhişçılerın zorlamalanna boyun eğemeyeceği de açıktır.» (a.a.) Geçici hukümet öte yandan, «FKÖ» tarafından sürgunde geçici bır hukümet ku rulacağını açıklayan ElFetıh söz cüsü Halıd El Hasan, bu karann Rabat zırvesınde kabul edildıkten sonra, «FKÖ» sıyasal yöneti mince de onaylandığını belirtmış tir. lyi haber alan Filistin çevrelerı, «Sürgünde Filistin Geçici Hükümetı»nin 13 kasımdan önce ilân edileceğini sanmaktadırlar. BM Genel Kurulu, Filistin sorununu, 13 kasımda tartışmaya başlayacaktır. (Ajanslar) Sovyet B. Alman ortak biJdirisi yayınlandı MOSKOVA Sovyet Tass Ajansının haberine göre, Batı Alman Sovyet ortak bildirisi yayınlanmiîtır. Ortak bildiride, Sovyet Komünist Partisi Genel Sekreteri ile Federal Şansölye'nin, yumuşama sürecı ile Avnıpa Devletlen arasında ışbirliğinın «Avrupa halkla nrun yaşamlannda değİ5mez ve sü rekli bir unsur» haline gelmesıni sağlamak için «Ellerinden gelen her şeyi yapmağa kesin kararlı» oldukları belirtilmiştır. Aynı bildiride «iki taraf, Berlin konusunda 3 eylül 1971 gunlü dörtlü anlaşmanın gerçekleşmesıne ilişkın konuları ve özellıkle bu anlaşmanın ikili ilişküerıne yansımalarını incelemişler, bu görüş içinde, Leonid Brejnev'in Federal Almanya'yı ziyareti sırasında yayınlanan 21 mayıs 1973 günlü ortak deklarasyonu tekrarlamışlar dır» denilmektedir. Bildiride •Helmut Schmidt Ue Leonid Brejnev'in, Ortadoğu'da güvenli bir çözümün ancak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarının uygulanmasıyla elde edilebileceği> görüşünde birleş tikleri belirtilmektedir. (Ajanslar) «Sovyetlerin son denedikleri füzeler «SS17» tipi çok baslıklı iki füze» HASHINGTON ABD Savunma Bakanlığı sözcüsü WiUiam Beecher'in açüdadığına göre, Sov yetler Birliği'nin 21 ve 23 ekim'de büyük Okyanus'da denediği füze ler «SS17» tipi çok baslıklı iki füzedir. Sözcü, bu füzelerin menzilinin 8.000 Km. olduğunu, «Tyuratam» uzay deneme merkezinden atıldığı nı ve «Mıdway» adasınm Kuzeyine düjtüğünü belirtmiştir. «SS17»nin başhklarının toplam ağırlığı bır «SS11» füzesinin bir tek başlığmın ağırhğından 4 kez fazladır. (a.a.) «1980'e kadar dünya sunî qübre ihtiyacı karşılanmış olacak» VVASHtNGTON Amerika Bir leşik Devletlen Tanm Bakanlığı uzmanlarına göre, halen proje veya ınşa haünde bulunan suni gübre tesislerınin tamamlanması ile 1980 yılına kadar, dunyarun sunı gübre ıhtıyacının karşüanman beklenmektedir. ]! TÜRKİYE EMLÂK KREDİ BANKAS! A.O. GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN l Müfettiş Tardımcısı Alınacaktır Bankamız Teftiş Kuruluna sınav ile yeteri kadar Mufettiş Yardımcısı alınacaktır. 1 Isteklilerin sınava katılabümeleri için: Hukuk, Ürtisat, Siyasal Bilgiler, Orta Doğu Teknik Ünıversitesi tdari Himler Fakülteleriyle diğer Üniversıtelerin bunlara denk Fakültelerınden, tktısadî ve Ticari îlimler Akademilerinden, Robert Kolej Yüksek kısmı İş Idaresi ve Iktisat bölumünden veya Milli Eğitim Bakanlığuıca bunlara eşitliği onaylananlardan mezun bulunmaları, Memurluk genel şartlarını haiz olmalan, Suıav tarihinde 30 yaşından yukarı olmamalan ve askerlik görevini yapmıs. veya erteletmiş bulunmaları, Sağlık durumunun yurdun her yerinde görev ve yolculuk yapmağa elverişli olmalan, (yazılı sınavda başarı kazananlardan tam teşekküllü hastaneden temın olunacak sağlık kurulu ıaporu alınacaktır.) Herhangı bir daıre ve kuruma karşı hizmet sözleşmesi veya yüklemi altuıda bulunmamaları, Muhtelif tarihlerde açüan Bankamız Müfettiş Yarduncılığı sınavlarma daha önce bir defadan fazla katıîmamı§ olmalan, gerekir. 2 Yazılı sınavlar 1620. aralık. 1974 tarihierinde Ankara, Istanbul ve Izmir'de yapüacaktır. Yazılı sınavı kazananlar ayrıca Ankara'da sözlü sınava tâbi tutulacaklardır. 3 Sınavda başarı gosterenler ehlıyet sınavından sonra ınceleme ve staj için yabancı ülkelere gondenlebilecektır. îsteklılerin gerekli belgeleri en geç 6. aralık. 1974 tarıhıne kadar Genel Müdürlük (Teftiş Kurulu Başkanlığına) bizzat vermeleri veya taahhütlü olarak posta ile göndermeleri, bu hususta tanzim edilmiş broşürü almak ıçın şubelerimize başvurmaları duyurulur. .(Yeni A j ı n s : 2714) 8528' (Basm: 24485) 8543 i i j * AliSİRMEN