Katalog

Debray, İspanyol Komünist Partisi sekreteriyle Franko'yıı tartıştı • «Franko basa geçer geçmez bir milyon insanın idam cezasını imzalayabileceğini söylemisti. Ve Franko, bu serinkanlı zalimliği ile tüm muhalefeti ezebilmişti» K0CR& T4SIST DÎKTATOR FRANKO Tanhsel koşuilann da Franko \a jardım ethgını unutmaraak gerek İİK once Hıtler ı!e Mu^sol'nı nın >ardımlan Ikıncı Dunya Savaşından sonra da soguK savaşın başlamaM Frankova ıküdarım perçınleme zamanı vermıştır Savaştan sonra ABD ıle ılk anlaşraajı ımzaladıgında Franko, üşle asıl zafeıı bugun kad i demıştı» "Franko'nun zulmüne tüm Ispanya tarihinde rastlamak mümkün değildirî HIMMLER, Hitler Almanyasının Gestapo Şefiydi. «Üstün ırk» safsatasını gerçeklestirebilmek için örneğin sadece Polonya'dan 200 bin çocuğu ailelerinden koparıp özel kamplarda eğitime tâbi tutmuş GENFL SEKRETEB C^RİLLO Franko )iı bır hudala ol.ır.k nıtelomek şercekcı bır tulum olmaz Franko ordunun en parlak komutanlarındaıı bırıvdı zamanında DIŞ HABERLER SERVISt Ispanvol Komunıst Partısının 59 vasındaK? Genel Sekreterı Santıaso Carıllo otuzbe* Mİdır sürgunde %aşamakta \e partisını Krjnsa dan vonetmektedır Batılı sıvasal çozlemcıler Ispanta'da genel seçımlenn vapilması halinde Komunıst Partısının ovların vuzde 21'ını alacagını önr surrnektedırler «Le Nomel Observateur» dcrgısı. «Devnmdf Dev nm» kıtabının Unlu »azan Resıs Debra\'ın Carıllo ıle tspanva'nın <Wlık fasıst dıktatnru General Franko konusunda vaptığı ıleınç bır yorusmevı vavınlamıstır Okurlanmıza çorüsmenın nzun bır ozetını snnnvoruz. • SORU General Franko hakkında tarıhçıler goruş ajn lığı ıçındeler Kımıne gore, Fran fco tanıamen rastlantılarla 'ktı dara gelen, yeteneksız, budaUn'n bınsıdır Kımme gore ıse rran ko çok keskın bıı pobtık zekava sahıntır CEV \P Franko'yu bır budala olarak nıtelemek gerçekçı bır tutum olmaz Franko zamanında Ispanvoî rr dusunun en parlak koT.utanla rından bın ıdı Belkı buyus 3ır stratejıst degıldı, ama askerı eteneklen herkes tarafından tuı bul edılmıştır Fakat Franko nun DU kadar uzun sure ıktıdarda Kalmasırun asıl nedenı jeteneklı bır ask.r olması degıldır Franko, îkı re denden oturu ıktıdarda kaimajı başarabılmıştır Iç savaşın muzaffer bir ıtomutanı olarak başa gelmış, ve ülke dekı tum muhalefetı bır sılmdır gıbı ezmışnr Bu konuda gosterdıgı zulum ornegme ıse ispanyol tarihinde rastlamak mümnun degıldır raf^ızlık polıtıkası ızleml? ön1 ı Opus Deı örgutunun teknokı itlarından vararlanarak ulse malıvesme çekıduzen vermeye çalısmıştır Franko nun gerçek özelllği, ınatçılıŞıdır O bu savede vıllar bovu ıktıdarda kalabılmıştır Bugun bıle bır avağı çukurda olmasına rağmen, çekUmevı kabul etmez Franko'nun havat teonsı •benden sonra İspanvol kapitalizmi ve Franko • SORU Acaba geleceğın tarıhçılerı Franko'vu vargılarken., bazı açılardan Üçuncu Napolvon va da General De Gaulle u vargılarken verdıklerı hukumlerı andıran huKumler vermevecekler mı' Yanı, kapıtalıst sı^temin eelısımı için, Franko rejımi gıbı bır dıkta vonetımının gereklı olduğunu ve Ispanvol kapıtalızmlnln ancak bu otoriter reıımde gelışebıldıeıni sovlemevecekler mi' CEVAP Kımı tarıhçıler bovle dusuneb'lir Ama ben aynı kanıda değılım Bana kalırsa tepanvol kapitalizmi. faMzme gerek olmadan demokratık bır ortamda çok ddha hi7İı selışehılırril 1931 Cumhurıveti devam et=evdı kapıtalı«t gellşımi hızlandtrahılırrtl Franko'nun zuimü # SORL Franko nun zulmu ne daır9 bazı ornekler verebıhr mısmız CE\ \P Bu konu yıllardır şlenmı^. uzennde bır suru tıtap vayınlanmış Toplama kamplannda, cezaeviermde oldurulen bın lerce insanın ovküsu uzun "sure, lasızmın kanlı zulmune ısyan e den edebıyatçılara, ozanlara ıl ham kaynağı olmus FranKo, ba şa geçer geçmez, bır mılyon insanın ıdam cezasmı ımzalavabılecegını sojlemıştı Franxo nun serinkanlı zalımlığmın bır ornegını daha Ispanj'Jİ fanhınde bulmak mumkun degıl dır Ve Franko bu sennkanlı a lımlıgı ıle tum muhalefetı pzmı?, jok etmı^tır General ancak Lu şekılde ıktıdarda kalabılmışur Çunkü Franko, ruç bır zaınan parlak bır polıtık zekâva ^anıp degıldı Gerçı, denge oyunlannı ıyı bılır ve ıhtıyatlı hareket eaer. Fakat bunlar ıktıdarda ıcalnıası ıçın veterlı defıldır Franko"nun ıktıdarı temelde zulum ve basKi >a davanan bır ıktıciardır Hitler döneminin insanhk dışı bir uygulaması daha... Sermave birikimi • St)RC Ama Franko, emekçı sın fının sıründan «iermave bırıkıminı ^ağlamıstır. Kovlulerın somurJlmeM sonucu tanm keMminde bırıken ser mave ıse endu^trıve aktarılmış ve t«panvol kapıtalızmı ancak bu sekılde ^elısebılmistlr Demokratık b r ortamda, sermaje bınkıml naîil "saglanabılir' CEVAP Benım kanıma göre, daha demokratık bır ortamda da kapıtalıst «ermave blrıkımt ve sermavenin tarımdan endustnve aktarılması <:ağlanabılır Aynca unutmamak gerekır kı, Franko idaresınde, dofial kavnakîann vağma'i varatıcılıktan voksunluV ke\fî idare ve yozlasmış bır burokra«ı, Içpanvol kapıtalizminın sağlıklı gelısimini buvük olçude engellemıştır Tarihsel koşullar Bu arada tarihsel koşullarm da Franko ya jardım ettığını uııutmamak gerek Ilkonce, Hıtler ıle Mussolını' nın Frankova vardım etmelerı, Ikıncı Dunya Savaşından sonra ıse soğuk savaşın başlamasıuaan ötürti Bah ütkelerlnin Ispanya ıle uğraşmamaları Franko'ya ıktıdarını perçınleme zamanı ver mıştır Franko, Ikıncı Dunja Savaşından sonra Bırleşık Amerıka .le ılk anlaşmavı unzaladıgı zaman şoyle demıştır «tşte, asıl zaierl bugıln kazandık» Kımı vazarlar Franko'nun polıtık zekâsının kanıtı olarak, Hıtler ıle Mussolını'nın safında savaşa katılmayışını gostenrler. Faket Franko, savaşa zekâsından ocuru degıl, çaresızlıgmden oturü eırmemıştır Ispanvol ordusunun sılâhı >oktur Eger olsavdı. Franko savaşa katılacaktı "Üstün ırk,, yaratmak için yüzbinlerce çocuk kaçırılmış! Fasıst H tler donemı lıderle rınden Heınrıch Hımmler, ırkçı fanatıklerın lıderıydı Nazılerın Gestapo şefı olan Hımmler, «bstün bır ırk» yaratabılmek a macıyla 19"ÎT vılında «Hayat Pı nan» dıve adlandırdıgı bır prog ramı ujgulamava koymuştu Ozenle seçılmış bınlerce Alman kadmı ırk ve polıtık açıdan ustün addedılen Gestapo gorevlı lerıyle samiTu ılışkıler kurmaya yöneltılı>ordu Hamıle kalsn kadınlar ıse, tıtızlıkle hazırlanmış onıkı analık merkezınden bınne nakledılıyor ve buralarda Köstekledi Belkı varının tanhçıleri Opus Deı nın teknokratlarınm t'panvol kapltalızmıne jaro'ım ettigıni yazacaklardır Bu sav dogru olabılır Ama Franko'nun ispanyol kapitalızmine hıçbır vararı olmamı^tır Franko ak«ıne tspanvol kapıtalızminin gelısimıni ko<=teklemıştır Ve bu kapitalızm ancak. Frsnko'nun teknokrat sınıiına hareket özEurlugu tammasından «onra tekrar gelışmeve ba^Iamıstır tspanvol kdpitahzml. gehsme":inı fasıst dıktava degll, teknokrat >;ınıfına borçludur. Üstelık Batı Avrupa kapitalizmi demok ratık ortamda b bır hızla gelışmiştır. DIŞ HABERLER SERVİSİ sağhk denetımı altında tutuluvorlardı Yenı dogan «ustun ırklı» çocuklardan bın hastalanacak olsa Hımmler, bu mer kezlere gunde bır çok kez te!e fon ederek çocuğun sağlığı hak kmda bılgı ahyordu Kaçırılan çocuklar Vurenberg'tekı bır çok müttef k vargıç ıçın oldugu kadar, Al man halkımn çoğunluğu ıçın de, Hımmler n ınsanlık dışı fa5ist programı burada sona erıjordu Ovsa kı son zanıanlarda «Ha vat Pınan» programının yepyeni ve daha Oa alçakça bır yanı ortaya çıktı Hımmler 'n adamlan, oluştu rulacak oustun ırka» katkıda bu lunmak amacivla H,tler faşızmının ışgalı altındakı yerlerden vuz bınlerce çocuğu aılelerınden alıp kaçırraışlardı Hımmler ın programının bu yuzu, Fransız Yahudısı olan 46 yasındakı gazetecı Marc Hıllel m uç yıllık arastırmaları sonucu ortaya çıkmıştır Hılle! ve Protestan bır Ingılız olan eşı Clarıssa Henry, «Hayat Pınan» programmın bılınmeyen jonlermı bu yıl ıçınde Fransa' da vayımladıklan 400 sayfalık bır kıtapta ortaya koymuşlardır Avrıca 2,5 saat suren bır dokumanter fılm, programın gızlı kalmış ve ganp yonlerını ortaya çıkartmaktadır Fılmde Himmler'm tum çaba Gerçekçi davranışlar sının «bır ırk savaşnını surdurmek olduğu ve «Hayat Pınan» personelını Almanya nın ışgalı altında bulunan ulkelerdekı çocuklan toplatmakla gorevlendirdıfı goruluyordu Fakat bazı gerçekçı davramslannı da inkar edemevız. Örneğin, kendıne ozgu bır ta Niçm? Bu çocuklar «anavatansa getırılerek «ustun ırka» mensup bır Alman gıbı vetıştinlecek ve bovlehkle ustun ırkın sayısı kısa sure ıçınde artabılecektı Fılmde bır gorevlı Hımmler e. «Jır çocuğu anasından ayırabılecek kadar zalım oiunabılır mı'ıı dıye sonınca Gestapo Şefınden şu janıtı alıyordu «Büjoık bır deha potansıyelını, doğal duşmanlanmızın elıne nasıl birakab'hrız » uestapo gorevlılerı, Hımmler' ıı emrı uzerıne Polonya OekoslovakjM, Yugoslavva, Nor\eç ve Fransa'dakı çocuklan kıtleler fıalınde smavdan geçırmı=lerdır Siglıklı olanlar ve Alman ırkı nm gorunuşune benzejenler ozel'ısle sarı saçlı mavı gozlu gemılere buıdırılerek, «doktnn merkez en»ne nakledılmışlerdır Bu a çakça amaç ugruna yalnızca Po onv J d» dilelermın elınden alınmıs çocuklarm sayısı 200 bıne ulasma ctadır Nazı katlıâm merkezlennde ^lmanlar tarafınrlan «ınava tabı tjtulan bu grup ıçınden 90 çocuk Ge«tapo EorevlıİTinın i'lne >drar gorulmuş gerı ka lanlar ı«» gaz odalannda hunha'ca old ınılm jslerdlr Bir iddia: Dünyanın enerji potansiyeli sınırsız! (DIŞ HABERLER SERVİSİ) «Pans Match» dergısı. enerji bunahmına eğılen aşagıdakı >azıda, dunj amızdakı entrjı potansıv elının ınsanlıgın enerji ıhtıyacını bugunku <luzevde daha 10 mıljar yıl karşılayabılecek çapta olduğanu belırtıyor. Yazı şöyle devam ediyor: Çağımızda enerjı tuketımı baş dondurucu bır hızla artmaktad ı Bu oluşumu daha ıyı aegerlen dırebılmek ıçın asagıdakı rakarn lara bır goz atmak veterlıdır Yeryüzünün kaynaklarının, insanlığın enerji tüketimini daha 10 milyar yıl karşılıyabileceği belirtiliyor. mektedır Gunumuzun en buvuk Urafı ı«e enerjı uretımınde hıdrokarburlerın (petrol \e benzen >akıtla' ) kullanılmasıdır Petrol ka>naklarının gıderek tukenrre«ı, ınsanhgı buvuk bır korku>a dusurmj^ ve dunvamızın gelecekte enerjısız ka!acağı kavgısını tfoğurmustur. Ovsa bu, tamamen jer=ız bır kuşkudur Yeryuzunun enerjl potansıvelı sımrsızdır Yapılan he«ap ara gore, dunvamızın enerji potansıvelı, ınsanlıgın bueunku duzevdekı tu ketımını daha 10 mılvar yıl kar şılavabılecek çaptadır îkı Bujik Okvanustaki «u mıktarı vervuzundeki tum enerjı kajnaklanna eş değerdeaır. Petrol fiyatlarındaki gelismeler. sanayileşmiş ülkeleri başka enerji kaynakları aramaya yöneltiyor. Ne var kı, sıradıye değln gereksınrae duvdugu enerjıjl ucuz petrolden «ağlamaja alışan endustrı ulkelen, bu gıbı konularla pek uğraşmamış \e dunvamızda mevcut otekı enerH kajnakları konusunda kavda değer çalışma japmamışlsrdır Arap ulkelennın petrol fıvatlarını yukseltmeleri bu bakımdan, zengın ulkelerde bır kırbaçlama etki'i vapmı^tır Şımdı tun gelışmış ulkelerd» dunvamızın dığer ererjı ka^naklanndan vararlanma konu ında yoğun çaiışmalar vapılmaktadır frerçı bu çalısmala | tın kısa donemde sonuç verme I sı beklenemez Ama bılım ve teknolonnın gucunun sonunda başan>a ula^arağı ıleri surule I bıltr I Fransız parfümcüleri sıkıntı içindeymiş (DIŞ HABERLER SERVtSt) Kentlı kadının yaşamına gırmış olan, «Parfum» olayının Fransa'nın tıcaret Bayatında onemlı bır >en var Hammaddelenn devamlı yukselmesı karşısında, bazı guçluklerle karşılastıgı belırtılen parfum endustrı suıın, guçluklerın ustesınden geldığı de bıldmlıyor Kentlı kadm lar ıçm, ha\a, su, ekmek kadar vazgeçılmez olduğu one surulen, mınılr şışelerdekı bu kokular, dünjanın hemen her kosesınde bol bol müşten buluvorlar Fransa'da parfum endustrısıru yoneten kışıler, 1973 yılında parfum satışlartndan elde edılen gelınn, 5 mılyar Turk ürasma ulaştıgını belırtıyorlar maddeler çogalıvor minık sışelerde Fransa'nın geıeneksej parlum yapımcılarından bağımsızlıkla rmı koruvabılenlenn sayısı uçıi geçmıyor. Bunlar hâla, Avmpa sosvetesınm eozdesı olan kokuları vapıyorlar Chanel Rıccl ve Gueram'ın kokulan gercekten ateş pahası na satılıyor Ancak surüm azlı ğı bu bağımsız kalabılmış geleneksel vapımcılan guç durumda bırakıyor Ama bu parfum evlerı ıçın onemi! olan Drestıj Bunlann vanı sıra Fransa'nın dığer unlu Darfumculerı çoktan başka endustrı gruplannın denetım) altına glrmıs durumda. Dıor unlü sampanya ve Itonvak vapımcısı »loet Hennessy tara fından kontrol edılıvor Courreges Lancome Jaques Fatb ve Guv Laroohe Gnro Oreal"ın elınde Molvneux buyuk bır şarap tacırı tarafından ısletllıvoî Roc has ıse Alman llâç fırması Hoescht'ın malı olmuş durumda Balmaın, Caron, Cotv ve Saint Laurent'ı Amerıkan sermayesı ele geçırmtş % 40'ına eşit 1850 yılmdan 1950 ye kadar geçen bır asır ıçmde dünyaııuzda tüketüen enerji, ınsanlıgın 10 bın yıl ıçınde tukettığı tum eneiji run D o 40 ma eşıttır 1950 2050 yılları arasındakı donemde tu ketılecek enerji ıse ınsanlıgın 10 bın 51I içınde tukettığı enerjının 0 o 100 une eşıt olacaktır Halen dunjamızda bır gun ıçmde tuketılen enerji mıktan, antık çag, orta çağ ve ronesans donemlerınde uç yılda tukeulen enerjıye eşıttır 1935 yılında Bırleşik Amerıka' da yıllık elektnk tuketımı So n,ü yar kılovat saattı 1972 yılında ıse B'rle^ık Amenkada 1 tnljon, 767 mılyar kılovat saat elektrık tüketılmıştır Modern ekonomıler gen,ı bazı alaruarda buyuk bır ısrala gıtmektedırler Ama teknolojının kaydetnğı başdondurucu gelışme bır çok alanda da buyük tasar rufun yapılmasmı mumkun kıl mıştır örneğm, modern teknolojı sayesınde buğday ekımınde top raktan alman randıman dort ka tına çıkmıştır Bunun glbı daha otvce bır ton çellk uretmek ıcın bın kllo kok komuru gerekırken bugun 400 kllo kok komuru, bır ton uretmek için yeterli gel İran Şahı, Basra Körfezinden sonra şimdi de Hint Okyanusuna el atıyor Iran son yılların ılgınç gelışme gosteren ulkelermden bırı Gelış me once ekonomık alanda oa^ıd dı Şahın çabası ıle, şımdı sıjasal alana da vansıma eğüımlnae Şah, elde ettıgı ekonomık olanak lar Ia dunya sıyasal arenasınöa renklı bır kışılık kazanmak ıstı yor. Bunun ıçın de, hıçbır şejn esırgemıjor Iran Şahının ılk adımı, Hınt Okyanusu çevresınde prestıj ka zanmaja vonelık Şah ve Şah'ıanu, bu amaçla Hındıstan'dan A vustralya'ya uzanan bır gezı yaptılar Ve Şah her gıttığı yerde, aynı çağrıda bulundu Iran'dan başlıvarak tüm riırr Okyanusu ülkelerıni lçeren ekonomık bır bırlık kunılmahvdı tşte Avrupa «Ortakpazar» adı al tında boyle bır kuruluşu gerçek Satışta sıkıntı OIŞ HABERLER SERVİSİ leştırmıştı sındı' Asya neden yapama Modern ekonomiler Ekonomık g1ri«ımlerın "anısı ra Iran Bırleşmış Mılletler de ae bu bolgerun atom sılâhlaruıdan armmasını savunuyordu Şah, ana ılke olarak As>a nın sıjasal bırlıgını savaınujor Uıuı" Çm ve Japonva nın bunun dışın da kalmasını arzuluyordu Sov jetler ıse, zaten super bır guı,tj ve onun etkılerınden kurulacil guvenlık sıstemı uzak tutulma üydı. Iran Şahı gırışimlerınde e<jono mık olgulardan hareket edıyoı Petrol jataklannı ve bunlar yo luyla Asya da saglayacağı pres'ijı antı So\jet bır paktta kullanma yı duşünuyor Hatta bu aınacını gerçekleştırmek ıçın Iran sınırla rının dışına taşan tren yollanmn yapımına başlamış bıle Bütün bunlann dışında Şahır Asya • Paktını kurma çabaları na dıfer tılkelerin verdıklerı ce v*p iıenüz bılinmlyor. Renkli film Hıllel ın renklı dokumanter fılmı once Irgıhz televızyonun dd îîosterıl'nış daha sonra ı«e bu f.lm «Havat Pınarl» gorevlılennrien bugun vaşavanlarla vapılan mulâkatlarla bırlikte tum Avrupa televızj onlarında javımlanmıstır Hıllel ın iddia ettlglne eore, Muftefık Devletler, Gestapo $eff Hımmler ın programının bu en gızlı bolumunden daha o zamarlar hahprdsrrlılar Ancak savatın bırçok tutanaklan yok etmesı nedpnivle Hacınlan çoCukları «aptamak ve allelerine lade etmenın euçlugu onlan bu voldrt bir giHsımden alıkovmus tur Süveyş'in açılraası Suveyş Kanalı'nın açılması va kınlaşıyordu Herhangı bır ger gmlık her zaman dogabılırdı Sov yetler artık kanal yoluyla kolay lıkla lnebıleceklerdı Güney ve Gune'doğıı Asya ya Bolgerun, hele de Hmdıstan'm atom bombası denemelenntn vapıldıgı bır za manda, güvenliğı önemliydl. Bu arada satışların Diiyuk olçude ıhracata dayandığı da belırtılıyor. Yapımcılarm verdıklerı bılgılere gore Batı Avrupa ülkelenndekı partum satışlan, gerçekte planlanan düzevde vurumu\or Bu konuda yıne kendılennı natalı buluyor yapımcılar Parftım endustrısını gelıştırmek amacıyla gırişılen van vapımlar deSerli ve tjahalı narfum satışlanm etkilıyor Batı Avrupalı aydm kadın tıpl artık minık şışesı Turk lırasıyla 1000 2000 lirayı bulan parfiımler verine yine eüzel kokulu, niteligı yuksek ruvalet sulannı, kolonvalannı frcıh edivor Ne olacak? Maliyeti düşürme Parlüm yapımcııan pahalı olan kokulanr malıvetlennl dıişurmek tçin rie voSıın bır calısma surdurüyorlar Parlümlerrip tpr alan cicef r>7lerı çok pahalı olduklarından azalırken, sentez yoluyla bulunan sentetik Parfum vapımcılan bır yanda sanayılesmenm getırd'gl eüçlük lerle uğraşırlarken bır vandan da yapılan maddenin gerektirdıfı sanatkâr uzmanlan bulmakta zorluk çekıvorlar tlgılılere gore geçen vıla kadar fci losu 24 bın lırava satılan Bulganstan eulune bu vil 90 bln 1 1 ranın ü«=nlnde fıyat btçilıvor Koku fıammaddelenntn bu den lı paha'anması vapımcılan kara kara düşundüruvor Ancak «Ka dm var oldukça koku da ola caktır» feurah kaygıları büytik olçüde gıderiyor.