Katalog

CÜMHURÎYET 17 Ocak 1974 3" Dünyada Bugün Dış haberler Cakarta'da Tanaka'ya karşı yapılan gösterilerde 7 kişi öldü CAKARTA Endonezyaya res mı bır zıjarette bulunmakta olan Japonya Başbakam Kakueı Tanaka aleyhıne Salı gunu Başkent Cakarta sokaklannda patlak veren gostenler sırasında en az yedı kışının olduğü tespıt edılnııştır Hukumet çevrelerı, olenıe rın çofunun polıs kurşunlarına hedef olduğunu soylemışlerdır Olaylann kanlı bır şekılde gelışmesınden sonra ılan edılen so kağa çıkma yasağı dun sabah kal dınhrken ordu bırhıclerı yenı bır gosterının patlak vermesını onle mek ıçın tedbırler almıştır Şehrın çeşıtlı jerlerınde yu7 lerce Japon \apısı otomobıl ve motorlu araç ateşe verılmış Ja ponlara aıt ış yerlerı yakılmıştır Tanaka geceyı, etrafı yuzlerce askerle çevrılı yabancı konuklar koşkunde geçırmıştır Watergate Nixon'm yakasını bırakmıyor • Başkan ile esfei Özel Kalem Müdürü Haldeman arasında 1972'de cereyan eden önemli bir konuşmanm kasıtlı olarak ses bandmdan silindiği ileri süruldü. 18,5 dakıkahk boşluk «sılmme den ılen gelmıştır» Elektronık uzmanlar tarafmdan hazırlanan raporda bandı kımm ve ne gıbı bır amaçla sıldığı hususunda hıç bır goruş ılerı surulmemıştır Bevaz Saray avukatları, Salı gunku duruşmada bılırkışı he yetının bandın kasten sılırup sı lınmedığj hususunda kesın bır bevanat vermesmı onlemışlerdır Yargıç Smca'nın «18 dakikaliıî boşluğun bır kaza esen mı mey dana geldıgı, voksa kasıtlı bır davranışa mı mal edıleceğı» şeklındekı sorusuna bıhrkışı hejetmden bırı cevap vermeye hazırlanırken, Bevaz Saray avukatı James St Calın, a>aga fırlayarak, yargıcın duruşmanm bu safhasında bojle bır soru tevcıh etmeve hakkı otmadığını bıldırmıştır Sırıca da, avukatm ıtıraa uzerıne sorusunu gert almıştır. Nucon ıle Haldeman arasında 20 Hazıran 1972 gunü cereyan eden goruşmeve aıt bu band, Başkanın Watergate skandalında oynadığı rolun açıkhğa kavusması bakımından hayatı önem tasımaktadır Ancak bandın mahkemeve sunulmasından once, Bevaz Saray. 18 dakıkahk bır bolumun kaza esen sılındığınl bıldırmı? ve kabahatı de Başkan Nıxon ın ozel sekreten Rose Mary Woods a atmıştır ( a f p AP) WASHİ\GTON VVatergate çıkmazından bır turlu vakasını sıvıramajan Başkan Nuton son gelışmelerle jenıden guç durumda kalmıştır Nıtekım bır bılırkısı heyetmın \\ashıngton Bolge Mahkemesı Ba=kanı Yargıç Sırıca ya sundugu rapora gore Nıxon ıle eskı ozel kalem muduru H R Haldeman arasında 1972 vı Imın Hazıran avmda Beyaz Sa raj da cerevan eden onemh bır goruşmeye aıt ses bandındakı Avrupa'nm karşısaldırısı etrol bunalımından da yararlanarak Batı Avrupa yı bır ekonomık yenılgıye ıten ve bu yenügının polıttk somıçlarından yararlanmaya hazırlanan Amerıka, mucadelenın sona ermedığının farkma varmıştır. Gerçekten de ekonomık krızın ıçıne ıtılen Avrupa, mucadeleyı bırakmamıştır ve karşı saldırıyı başlatmıştır Avrupanın bır sıyası merkez olarak kalabılmek ıçın gınştıgı bu ssldırının en ılgı çekıcı cephesını jme Arap petrolu meydana getırıvoı • Hatırlanacağı gıbı, 12 aralıktakı NATO toplantısında konuşan ABD Dısışlerı Bakanı Kıssınget, NATOnun Avrupalı uye lerıne eneıjı alanında ışbırlıgı teklıf etmıştı Bu suretle, enerjı buhranını vaşayan Avrupa'ya, Amerıka nın çızgısıne gırmeyı kabul ettıklerı takdırde kurtuluş jolu açılmış olacaktı Bunu, yme Kıssınger m 3 ocak takı basın toplantısı ızledı ABD Dışışlen Bakaru, bu defa da, «Yenı NATO» planını değışık bıçımde tekrarlıyor ve ışın ıcıne Or takpazarı da sokuyordu. Arkasından, ABD Savunma Ba kanı Schleısınger ın, Araplara karşı sert uyarısı geldı. Schleısınger, «Eğer petrol, endustn ulkelermın halklarına zarar verecek şekılde kullanılırsa, Araplara kar (i kuvvet kullanüabılır» demıştı Bundan sonra ıse, Kıssınger ın 10 ocak tarıhlı açıklamasını duyduk Buna gore, Başkan Nixon, Batının 8 endustrıleşmış ulkesının Dışışlen Bakanlarını. 11 şubatta Washıngton'da petrol sorununu goruşmek ıçın toplantı va davet edıyordu Davet edılenler arasında, 9 uyelı Ortakpazarın, sadece beş uyesı vardı Kıssıngeı ın açıkladığı plana gore, Washıngton toplantısından uç ay sonra da, petrol uretıcılerı ıle tuketıcılerı arasında bır konferans yapılacaktı ABD bu konuşmasında, Batı ulkelerını dısıplme davet edıvor ve petrol konusunda kendi başlarına hareket etmemelerını ıstıyordu Bu açıklamanın hemen arkasından, ABD Savunma Bakanı Schleısınger ın sesı yıne duyuldu Savunma Bakanı, bu defa Amerıka nın nukleer stratejısını değıştırmeye hazırlandığını, bundan boyle sıvü hedeflenn yerını askerı hedeflenn alacağım soylemıştı P Okullar kapandı Olaylann çıgnndan çıkması ü zenne Endonezya hukumetı, Ca kartadakı bütun okulların kapa tılmasını emretmış ve beş kışı den fazla kımsemn bır araya gel mesım jasaklamıştır Polıse, tah rıpkar hareketlerde bulunan gosterıcılere ateş açma emn venlmıştır Sah gunu yüz bmlerce gencin katıldıgı gostenler sırasmcla Mer daka (ozgurluk) meydanı bır ba vaş alanına donmuştur Şehnn Senen bolgesınde, ate şe venlen bınalardakı yangımar sabaha kadar bır turlu kontrol altına alınamamıştır Japon yapısı arabaya sahip olan ların yola çıkmaja cesaretedeme dıklen bıldınlmektedır Bu ba kımdan dun sabah trafik hacmı bır haylı azalmıştır ( a f p ) İngiliz tren makinistleri iş başı yaptı LONDRA îngıltere'nin savı ları 29 0001 bulan tren makınıstlerı 24 saat suren bır grev hareketınden sonra dun sabah ışba«ı >apmışlardır Tren seferlerı sabahın ılk saatlerınaen ıtıbaren nor male donmeve başlamıştır Ancak Ingıltere nın ıçınde bulunduğu ekonomık çıkmazın daha uzun bır sure devan" edecegı anlaşılmaktadır Londra nın 10 000 metro ışçısı ıstedıklerı zam verılmedıgı tak ^ dırde 4 şubatta genel greve gıtmeye karar vermışlerdır Hukumet ıse haftada uç gun | çalışma sıstemının arzu edüen sonuçları vermedıgını. yakıttan j tasarrufun fazla olmadıgını belırt I mış ve tngılızlerı kemerlerı daha çok sıkmaya çagırmiîtır (af p> Soljenıtzın'in evi polıs kordonuna alındı A Stalin dev rın dekı teıor kamplarını anla'an «on esen «Gulag Takımadalar » juzunden Sovyet resmı maKdm larının hnmına ugravan Nobel ödulu sahıbı unlu hovvet va zarı Aleksandr Soljenıtzın, evın de polis tarafmdan sıkı bır goz hapsıncfe tutulmaktadır Batılı çevreler Soljenıtzln ın evı çevresinde nobet tutan Dev let Guvenhk Polısme (KGB) ek olarak unlformalı pollslenn de çevrede gorevlendınldlğlnı soj lemışlerdır Sovvet hukumeti, guvenhk tedbırlerının, vazarın «havatmı korumava matuf olduğunu» ıle rı surmu«tur Gerçek gayenın ıse. Solıenıtzın'm Batılı gaze tecılerle göruşmesini önlemek olduğu sanılmaktadır Dostları, yazarın son bırkaç gun ıçınde çeşıtli tehdıt mek tupları aldığını belırtmişlerdır ı ABD'de petrol karaborsası başladı Ulıısararası para fonu, «Pota» sistemi uygulama kararı aldı ROMA Uluslararası Para Sıstemı uzerındekı goruşmelerının ıkıncı gunu sonunda Uluslararası Para Fonu (IMF) ıkı yemlık konusunda karara varmıştır Bun lardan bırıncısı altın değerırun 14 ulkenın kâğıt paralarının değerlerıne gore cyontularak» bır <pota> sıstemıne gıdümesı, ıkıncı sı ıse paralarının dalgalanınasını ısteyen ulkelerın, bunu belırlı denetlejıcı ve duzenleyıcı kurallar altında surdurebıleceklerı yolundadır Bırıncı karara uygun olarak altının değennın 14 ulkenın kâğıt paralarının değerlenne gore «>ontularak>, .pota» sıstemıne gı dılmesı sonucu ortaya değışık bır para sıstemı çıkacaktır IMF toplantısının geürdığı ıkın cı buyuk yenılık ıse, paralarını dalgalandırmakta olan ulkelerın bunu «belırlı kurallar ve sınırlamalar aitında» surdurmelerıne ızm verılmış olmasıdır Bu >enılık, para çevrelerınde şaşkmlıkla karşüanmış bulunmaktadır. Çunku, geçtığımız jıl yapılan IMF toplantılarında, orgut para bırım lerının dalgalandınlmasuıı dıkkate bıle almamıştır Bu nedenle şımdıkı karar, parasal sıstemdekı değışıklığın gerçekçı bır şekılde değerlendınlmış olması anlamına gelmektedır (UPI) Tunus Lıbva bırlığı (Fransız karıkaturu' SAN DÎEGO Amenkalı Senator John Tunney, AmeriAada petrol karaborsası başladığım açıklamıştır Senator, kongrede yaptığı konuşmasında, «Calıfornıa»dakı çıftçılenn yuksek fıjat verdıklen takdırde dıledıklerı ka Soljenıtzın l 1969 yılında cf"r dar petrol urunu b ılabıldıklerını nekten çıkaran Sovyet Yazarlar kendısıne bızzat anlattıklannı Bırlığı onceki gur» yavın orga söylemıs, sanayıcılenn de Amerını «Lıteraturnava Gazeta»da çı kan bır makalede, Soljenıtzln İ ' ka'da bır petrol karaborsası baş «Anavatanın du«mam Yoldaş ) lamış olduğunu kendısıne intıkai ettırdüderinı açıklamıştır. ların duşmanı ve butün kutsal «evlerın duşmanı » diye nıte Petrol şırketlennın. fahiş kârlemijtir. lar saglamak amacıyle petrol stok etmelerinln ve bu petrole Moskova radvosu ise, Sovyet el altınoan karaborsa üyatı ıle Yazarlar Bırliğı Sekreten bersatmalannın kuvvetle muhtemel geı Mıhalkova atfen, Soljenitbulunduğunu belırten senator zm ın yurt dışma çıkanlmasıTunney, Kongerenın bu konuda nın ıstendığını bıldlrmistır. bir soruşturma açmasını ıstemiştir. (a a ) (aa • AP) MyMfe eserler taklit edilir, yeniden yaratılamaz... «Fransa'da telefonların dinlenmesinde CIA'nın parmaqı olabilir» PARIS Fransa'nın çolc sa tan polıtık mızah dergısı «Le Canard Schaine», muhalefettekı polıtıkacılar ıle bazı tanınrmş ga zetecılenn telefonlannın dınlen mesınde, Amenkan Merkezı Ha ber Alma Teşkılâtınm (CIA) par mağı olabılecegım ılerı sürmüştur Dergi, bu ıddıayı kendi hesabı na değıl Fransa Başbakam Pıer re Messmer e atfen ortaya atmıştır Soylentılere gore, Başbakan Pi. erre Messmer, geçen hafta gazetecı dostlarıyle bır sohbet toplantısında, Canard'ın yenl burosuna gızlı dmleme cıhazlan yerleştırmeye çalışanlann doşedıklen tellerın, uzun suredır bır CİA hesabına çalıştığmdan şüphe edılen bır Amenkan seyahat acen tasının cıvanndakı burosuna Kadar uzandığını soylemıştır Baş bakan bu gerçegın meydana çıka nlmasından sonra durumu ınce ledığını ve şaşırdığını sozlenne eklemıştır Gızlı dmleme cıhazlanna aıt tellerın uzandığı ıddıa edılen «Taylor seyahat acentasımn» sa hıbı Wıllıam Taylor ıse, Canard' dakı haberı gulunç dıye nıtelemış ve şunları soylemıştır «Sajnn Messmer kadar akıllı, zekı ve olaylann ıçınde yaşıyan bır kımsenın boyle saçma bır şey soylıyebıleceğıne manmıyoru Zı ra sayın Başbakan, kendı emn altındakı servıslenn neler yaptı ğını bılmesı ıcap ettığı ıçın, ken dı ıddıasının da doğru olmadıgını bılmelıdır • (afp) MeydanLarousse »ı ' nuıif ı ttt> K* b M İ b fc^ Kendi alanında tek eser Bu gehşmeler bifbırı ardına değeılenâ!rrihliMv^>A.v(Eupt>ıwn karşı davranışları da duvuhnaya baş ladı Ve bu davranışlardan, Amenkan yetkılılennın bırbırını ızlejen telâşlı demeçlerının nedenı de anlaşüdı • Avrupa, başta Fransa olmak uzere Amerıka'nın dısıplın çağrısına uymamıştı. Gerçı Avrupahlararası uyuşmazlıklar devam edıyor ve Ortakpazar ıçı kav galar surduruluyordu Ama dıger yandan da, başta petrol olmak uzere, pek çok alanda gırışımler başlatılmıştı. 0 Aralık ayında Kopenhag'dakı Ortakpazar zırvesınde, Pompıdou, Heath ve Brandt, bır plan hazırlamışlardı Bu plan uyarmca, Fransız Ulusal Petrol Şırketı «Elf . Erap«ın Başkanı Gıllaumat hemen Suudı Arabıstan a gıunış ve bır anlaşma hazırlamıştı Buna gore, «Elf Erap», dığer ulusal petrol şırketı olan «CFP Total» ıle bır lıkte, Suudl Arabıstan petrollerı uzennde 20 yıl surelı çalışmaya gırıyorlardı Bu a> ın 24 unde Suudı Arabıstan'a gıdecek olan Fransa Dısışlerı Bakanı Jaubert'ın ımzasına hazırdır bu anlaşma Anlaşma ıle, Suudı Arabıstan' dan petrol alacak olan Fransa, karşılığmda «Mırage» uçaklan, «AMX 30» tanklan ve «Crotale» fuzelerı verecektır Fransız Suudı Arabıstan anlaşması, Amenkan ARAMCO şırketme yakm olan, Petrol Bakanı Zekı Yamanî tarafmdan kuçumsenmek ıstenmıştır. Çunkü bu anlaşma ıle ılk defa, bır başka devlet, Amenkan ARAMCO'sunun faahyet alanına gırmektedır Ve ılk defa, Suudı Arabıstan Amenkan «Phantom» uçaklarından vazgeçmektedır Ama ABD Savunma Bakamnm, Arap petrolculerını tehdıt eden | demecı, Amenkan taraflısı Zekı Yamanı'yı de guç durumda bırakmıştır. Bu arada, Nıxon'ın 11 Şubat toplantısına da dıger Araplar ve ozellıkle Cezayır kızmıştır Amerıka nın bu şekılde, Arap petrolculerıne karşı blok kurmak ıstedığı şeklınde yorumlanmıştır teklıf • Dığer taraftan, Copenhag zırvesı planmca, Ingıltere ve Almanya da, Arap petrolculerı ıle ıkıl; temaslara geçmışlerdır Ingılız sılah satıcıları, Basra Korfezı Şeynlıklennı dolaşmaya ve goruşmelerde bulunmaya başlamışlardır Almanya ıse «Leopar» tanklan ve askerî olmayan endustrı mallan karşılığmda, petrol muzakerelenne geçmıştır. • Amerıka ıçın bu durum çok tehlıkelıdır Çunku dunya petrol pıjasasındakı hakımıyetı ve dolavısıjle onemh bır sılahı elden kaçmak uzeredır Dığer taraftan, durumu kuvvetlenen dolan, aynı sevıyede tutmak ıçın hazırlanan planlar da | muhalefetle karşılanmaktadır. Pazartesı gunu Romada başlayan Uluslararası Para Fonu (I.MF) toplantısına, Amerıka jenı bır teklıfle gehruştır Buna gore Amenka'nın hâkımıyetındekı Para Fonu, yakin geçmıştekının tersme, ıılusal ekonomller üzerınde daha fazla sdz sahıbı olacaktır. 1 gıdıyoruz mısınız' 617 ŞUBAT 1914 (12 gun) Lefkoşe Magosa Larnaka Lımasol Gezı Ucretı 70 Dolar ve 1520 TL (Odemede kolaylık) TRANSBALKAN (A GRUBU) Tel 22 38 42 44 58 37 Cumhunyet 396 Türidye'nin enbüyük ansjklo[3edisı. Tuıkdilinin enbüvük soztügu, dünya ölcusünde bilgi dagarcıgı... MeydanLarousse, Türk ve yabancı uzmanlardan kurulu geni§ bir kadroyla hazırlandı. amblemi, bugün erişilmezligi kanıtlanmış bir simgedir. Meydan Gazetecilik ve Neşriyat Ltd. Şirketince yayımlanan MEYDANLAROUSSE'un, aynı ad arkasına sığınılarak çıkanlan ansiklopedilerle hiç bir ilişiği yok. Ama her aydının, bilgisini genişletmek, kültür kaynaklannı beslemek ve öğrenmek istediğini eksiksiz bulabilmek için gerek duyduğu her şey var MeydanLarousse'un 12.000 sayfasmda... Ve tabiî Türkiye de var: Tarih boyunca kurulmuş Türk devletleri (toplum hayatı, kültürü, sanatı, örgütlenişi). Ve Türkiye Cumhuriyeti... FelsefesiyJe, kurumlarıyla, olaylanyla, kültür, bilim ve sanat hayatıyla, iş âlemiyle, iktisadıyla... Cağdas Cumhuriyetimizin 50 yıllık geçmişi, Kurtulus Savaşmdan 1973'lere uzanan dönemi kapsayan tüm bilgiler. MeydanLarousse, 12.000 sayfaya dağılmış 500.000'i aşkın maddesi, 2000'i renkli 52.000 resim, fotoğraf, şema ve haritasıyla ve 21.000.000 kelimesiyle sadece bir Dünya Ansiklopedisi değil, en geniş Türkiye Ansiklopedisidir de... V EF A T Paulıne V elter Topal'ın sevgılı ablası Elvıra Welter' ın gorumcesı, Nadıa Acco ve Henrı Welter'ın teyzelerı ıle akraba ve dostları JULİE VVELTER'in vefatmı teessurle bıldınrler Cenaze merasımı, 17 Ocak 1974 Perşembe (Bugun) saat 1100'de Fenkoy Mezarlıgın dakı Lâtın Katolık Kılısesın de ıcra olunacaktır Çıçek Reklam 76 374 Yaşlı Bir Beyin Haftada bır gun ev Işlerıni gorebılecek bır bayana ıhtı vaç vardır Tel. 27 29 41 17 18 arası KEMAL SAVAŞAN * Cumhunjet 389 KAYIP S S K na aıt 33215745 ve 93208080 tahsıs no lu maaş çeklenmı kaybettım Hukümsuzdur. iusuf CANTEPE Cumhurlyet 397 Gazetecilik ve Neşrivat Ltd. Şti. adına MEYDAN SulUnmektebı Sok. 23 25, Cağaloğlu, Istanbul Mehmet BARLAS (Derunı 7. sayfada) Man Ajans .... / 3S8